Rozdział 2 - Rozliczenie zysków. - Gospodarka finansowa państwowych przedsiębiorstw, kombinatów i zjednoczeń przemysłowych oraz budowlano-montażowych, objętych planowaniem centralnym.

Monitor Polski

M.P.1971.26.166 t.j.

Akt utracił moc

Wersja od: 1 stycznia 1975 r.

Rozdział  2.

Rozliczenie zysków.

§  5.

1. Zysk przedsiębiorstwa w pierwszej kolejności podlega podziałowi na następujące cele:

1) 2 (skreślony);

2) oprocentowanie środków trwałych;

3) 3 spłatę kredytu zaciągniętego na inwestycje branżowe, w części nie podlegającej spłacie z funduszu inwestycyjnego zjednoczenia; spłata kredytu z zysku następuje w wysokości i w ratach określonych w umowie kredytowej, zawartej między inwestorem a bankiem; szczegółowe zasady spłaty kredytu regulują odrębne przepisy;

4) wpłatę na fundusz efektów wdrożeniowych jednostek badawczych lub na inne cele, jeżeli obowiązujące przepisy przewidują dokonywanie takich odpisów;

5) wpłatę z zysku do budżetu przekazywaną do centrali zjednoczenia według wieloletniej normy procentowej ustalonej dla zjednoczenia przez Ministra Finansów w porozumieniu z właściwym ministrem i stosowanej w stosunku do sumy wartości brutto przeciętnego rocznego stanu środków trwałych i wartości przeciętnego rocznego stanu zapasów.

1a. 4 Po dokonaniu odpisów, o których mowa w ust. 1, dokonuje się odpisów na fundusz premiowy pracowników na kierowniczych i samodzielnych stanowiskach pracy, na zasadach określonych odrębnymi przepisami.

2. W uzasadnionych wypadkach naczelny dyrektor zjednoczenia może zróżnicować w stosunku do poszczególnych przedsiębiorstw zgrupowanych w zjednoczeniu wieloletnią normę wpłat z zysku do budżetu pod warunkiem, że łączna suma obowiązujących wpłat przedsiębiorstw do budżetu nie będzie niższa od kwoty wynikającej z normy ustalonej dla zjednoczenia.

3. 5 Odpisy wymienione w ust. 1 dokonywane są obowiązkowo; jeżeli osiągnięty zysk nie wystarcza na pokrycie odpisów wymienionych w ust. 1 pkt 2 i 4, brakującą kwotą przedsiębiorstwo obciąża fundusz statutowy; jeżeli osiągnięty zysk nie wystarcza na spłatę kredytu na inwestycje branżowe, nie spłacony w terminie kredyt uznaje się za kredyt przeterminowany, podlegający spłacie z zysku roku następnego; jeżeli bank dokona spłaty kredytu przeterminowanego ze środków obrotowych przedsiębiorstwa, to równowartość tej spłaty obciąża fundusz statutowy; jeżeli po dokonaniu odpisów wymienionych w ust. 1 pkt 2-4 zysk nie wystarcza na dokonanie pełnej wpłaty do budżetu (ust. 1 pkt 5), to wpłacie do budżetu podlega różnica między zyskiem a tymi odpisami; brakującą kwotę wpłaty do budżetu zjednoczenie uzupełnia z części zysku pozostającej do jego dyspozycji, o której mowa w § 50 ust. 3.

4. Przy ustalaniu przeciętnego rocznego stanu środków trwałych wyłącza się środki trwałe służące działalności o charakterze socjalno-bytowym, do ochrony powietrza i wód przed zanieczyszczeniem oraz uznane w obowiązującym trybie za trwale nieczynne. Wartość środków trwałych, wchodzących w skład inwestycji oddanych do użytku w okresie osiągania projektowanej zdolności produkcyjnej, ustala się na koniec kwartałów z uwzględnieniem procentu zdolności produkcyjnej, który zgodnie z założeniami techniczno-ekonomicznymi powinien być osiągnięty.

5. Przy ustalaniu przeciętnego rocznego stanu zapasów wyłącza się zapasy, które zgodnie z obowiązującymi przepisami finansowane są w całości kredytem bankowym.

6. Przeciętne stany środków trwałych i zapasów oblicza się jako iloraz, wynikający z podzielenia przez pięć sumy stanu tych środków na początek danego roku i na koniec każdego kwartału.

7. Przedsiębiorstwom mogą być przyznane ulgi w zakresie wpłat z zysku do budżetu na okres spłaty z zysku kredytu bankowego na inwestycje branżowe.

§  6.

1. 6 Przedsiębiorstwo przeznacza pozostałą część zysku po potrąceniu odpisów przewidzianych w § 5 ust. 1 i 1a w dowolnej kolejności na następujące cele:

1) odpis na finansowanie zapasów w przedsiębiorstwach zgrupowanych w zjednoczeniach, które nie tworzą funduszu środków obrotowych;

2) 7 odpis na fundusz inwestycyjny,

3) odpisy na inne cele, jeżeli obowiązujące przepisy przewidują dokonywanie takich odpisów.

2. Przedsiębiorstwo dokonuje odpisu na finansowanie zapasów według wieloletniej rzeczywistej relacji procentowej, która zachodziła w ciągu trzech lat przed wejściem w życie uchwały, między wzrostem zapasów w granicach sfinansowania funduszem własnym w obrocie a wzrostem wartości sprzedaży produkcji towarowej (produkcji przedsiębiorstw budowlano-montażowych) według cen sprzedaży oraz na podstawie wzrostu wartości sprzedaży w latach następnych; relację tę ustala dla przedsiębiorstwa zjednoczenie w ramach analogicznej relacji określonej dla zjednoczenia przez Ministra Finansów w porozumieniu z właściwym ministrem. Relacja może być skorygowana w branżach lub przedsiębiorstwach, w których dynamika środków obrotowych w ubiegłych latach wykazywała duże wahania i nieprawidłowości. Dla przedsiębiorstw nowo utworzonych relację przyjmuje się w wysokości relacji określonej dla zjednoczenia.

3. 8 Przedsiębiorstwa dokonują odpisu na fundusz inwestycyjny według określonego dla branży wieloletniego procentowego wskaźnika liczonego od wartości brutto środków trwałych zaliczanych do grupy 3-7 klasyfikacji środków trwałych, ulegającego odpowiedniemu zwiększeniu w zależności od stopnia umorzenia środków trwałych. Procentowe wskaźniki w stosunku do wartości środków trwałych grupy 3-7 uwzględniające stopień ich umorzenia określa dla poszczególnych zjednoczeń lub grup zjednoczeń Minister Finansów w porozumieniu z właściwymi ministrami. W uzasadnionych wypadkach naczelny dyrektor zjednoczenia, po zasięgnięciu opinii kolegium, może zróżnicować wieloletnie wskaźniki procentowe dla zgrupowanych w zjednoczeniu przedsiębiorstw w granicach wskaźnika ustalonego dla zjednoczenia.

4. Jeżeli zysk nie wystarcza na pełne pokrycie potrzeb przewidzianych w ust. 1, przedsiębiorstwo może dokonać odpisów na te cele w wysokości niższej, niż to wynika z ustalonych norm.

§  7.

1. 9 Po potrąceniu odpisów przewidzianych w § 5 i 6, co najmniej 70% pozostałości zysku przedsiębiorstwa podlega wpłacie do centrali zjednoczenia według normy ustalonej przez naczelnego dyrektora zjednoczenia, która nie powinna jednak obejmować pełnej pozostałości zysku przedsiębiorstwa. Różnica pozostaje w przedsiębiorstwie i może być przeznaczona na dodatkowe odpisy na finansowanie zapasów lub wcześniejszą spłatę kredytu zaciągniętego na inwestycje branżowe oraz na zasilenie funduszu inwestycyjnego. Dodatkowy odpis na zasilenie funduszu inwestycyjnego nie może być wyższy od odpisu określonego w § 6 ust. 3.

2. Minister Finansów w porozumieniu z właściwym ministrem może ustalić inną niż określoną w ust. 1 minimalną normę wpłaty pozostałości zysku do centrali zjednoczenia.

§  8.

1. Przed rozliczeniem wynik finansowy przedsiębiorstwa podlega weryfikacji w celu wyeliminowania:

1) zysku niezależnego od działalności przedsiębiorstwa,

2) zysku nieprawidłowego.

2. Za zysk niezależny od działalności przedsiębiorstwa uważa się zysk osiągnięty w wyniku zmian cen, taryf i płac, stawek amortyzacyjnych, stawek ubezpieczeniowych lub podatkowych, jeżeli decyzje w sprawie tych zmian ustalają, że jest to zysk niezależny od działalności przedsiębiorstwa oraz w wyniku zmian metodologicznych i organizacyjnych.

3. Za nieprawidłowy uważa się zysk osiągnięty przez przedsiębiorstwo w sposób naruszający interes społeczny lub obowiązujące przepisy, np. wskutek stosowania niewłaściwych cen i taryf, pogorszenia jakości produkcji w stosunku do obowiązujących norm, standardów lub receptur, nieuzasadnionego obniżenia nakładów na bezpieczeństwo i higienę pracy. Za nieprawidłowy uważa się również zysk nadmierny określony odrębnymi przepisami.

4. Zysk niezależny od działalności przedsiębiorstwa podlega przekazaniu:

1) w wysokości 15% na rachunek funduszu rezerwowego lub funduszu środków obrotowych zjednoczenia, jeżeli zysk ten został ujawniony przez samo przedsiębiorstwo lub zjednoczenie, a w pozostałej wysokości do budżetu,

2) 10 w wysokości 100% do budżetu, jeżeli zysk ten został ujawniony przez organy kontroli zewnętrznej, bank lub terenowy organ administracji państwowej.

5. Kwota odpowiadająca 150% sumy zysku nieprawidłowego podlega przekazaniu:

1) w wysokości 85% do budżetu i 15% na rachunek funduszu rezerwowego zjednoczenia, jeżeli zysk ten został ujawniony przez zjednoczenie,

2) 11 w wysokości 100% do budżetu, jeżeli zysk ten został ujawniony przez organy kontroli zewnętrznej, bank lub terenowy organ administracji państwowej.

Jeżeli zjednoczenie nie tworzy funduszu rezerwowego, część zysku, o którym mowa w pkt 1, podlega przekazaniu na fundusz środków obrotowych zjednoczenia.

6. Jeżeli zysk nieprawidłowy ujawniony został przez samo przedsiębiorstwo, przekazaniu do budżetu podlega kwota odpowiadająca 100% tego zysku.

7. Szczegółowe zasady obliczania zysku niezależnego i nieprawidłowego ustali Minister Finansów.

§ 9. Dla regulacji rentowności produkowanych przez przedsiębiorstwa wyrobów może być przez zjednoczenie stosowany system wyrównawczy cen.

§  10.

1. System wyrównawczy cen może być stosowany przez zjednoczenie (zjednoczenie wiodące) za zgodą właściwego ministra i Ministra Finansów w celu wyrównania skutków obiektywnych różnic warunków produkcji poszczególnych przedsiębiorstw, powodujących znaczną i trwałą rozpiętość jednostkowych kosztów własnych produkcji określonych wyrobów.

2. Zjednoczenie stosujące system wyrównawczy cen prowadzi specjalny rachunek wyrównawczy cen, który służy do:

1) przejmowania dodatnich odchyleń między ceną fabryczną (powszechną), a ceną rozliczeniową (indywidualną) wyrobów, występującą w jednych przedsiębiorstwach,

2) sfinansowania ujemnych odchyleń między cenami fabrycznymi a rozliczeniowymi tych samych wyrobów, występujących w innych przedsiębiorstwach.

3. W uzasadnionych wypadkach Minister Finansów na wniosek właściwego ministra może zezwolić na stosowanie w określonych zjednoczeniach odmiennego systemu wyrównawczego cen.

4. Saldo rachunku wyrównawczego cen wpływa na łączny wynik finansowy zjednoczenia.

5. Szczegółowe zasady stosowania systemu wyrównawczego cen regulują odrębne przepisy.

§ 11. Jeżeli ceny fabryczne produkowanych wyrobów są wyższe od cen zbytu tych wyrobów, przedsiębiorstwa mogą otrzymać dotacje przedmiotowe.

² § 5 ust. 1 pkt 1 skreślony przez § 1 pkt 2 lit. a) uchwały nr 66 z dnia 18 marca 1974 r. (M.P.74.10.75) zmieniającej nin. uchwałę z dniem 29 marca 1974 r.

³ § 5 ust. 1 pkt 3 zmieniony przez § 1 pkt 2 lit. b) uchwały nr 66 z dnia 18 marca 1974 r. (M.P.74.10.75) zmieniającej nin. uchwałę z dniem 29 marca 1974 r.

⁴ § 5 ust. 1a dodany przez § 1 pkt 2 lit. c) uchwały nr 66 z dnia 18 marca 1974 r. (M.P.74.10.75) zmieniającej nin. uchwałę z dniem 29 marca 1974 r.

⁵ § 5 ust. 3 zmieniony przez § 1 pkt 2 lit. d) uchwały nr 66 z dnia 18 marca 1974 r. (M.P.74.10.75) zmieniającej nin. uchwałę z dniem 29 marca 1974 r.

⁶ § 6 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 3 uchwały nr 66 z dnia 18 marca 1974 r. (M.P.74.10.75) zmieniającej nin. uchwałę z dniem 29 marca 1974 r.

⁷ § 6 ust. 1 pkt 2 zmieniony przez § 1 pkt 3 uchwały nr 66 z dnia 18 marca 1974 r. (M.P.74.10.75) zmieniającej nin. uchwałę z dniem 29 marca 1974 r.

⁸ § 6 ust. 3 zmieniony przez § 1 pkt 4 uchwały nr 66 z dnia 18 marca 1974 r. (M.P.74.10.75) zmieniającej nin. uchwałę z dniem 29 marca 1974 r.

⁹ § 7 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 5 uchwały nr 66 z dnia 18 marca 1974 r. (M.P.74.10.75) zmieniającej nin. uchwałę z dniem 29 marca 1974 r.

¹⁰ § 8 ust. 4 pkt 2 zmieniony przez § 1 pkt 6 uchwały nr 66 z dnia 18 marca 1974 r. (M.P.74.10.75) zmieniającej nin. uchwałę z dniem 29 marca 1974 r.

¹¹ § 8 ust. 5 pkt 2 zmieniony przez § 1 pkt 6 uchwały nr 66 z dnia 18 marca 1974 r. (M.P.74.10.75) zmieniającej nin. uchwałę z dniem 29 marca 1974 r.