Gospodarka finansowa państwowych przedsiębiorstw gospodarki rolnej oraz zjednoczeń podległych Ministrowi Rolnictwa lub przez niego nadzorowanych.

Monitor Polski

M.P.1971.29.184

Akt utracił moc

Wersja od: 28 maja 1971 r.

UCHWAŁA Nr 86

RADY MINISTRÓW

z dnia 3 maja 1971 r.

w sprawie gospodarki finansowej państwowych przedsiębiorstw gospodarki rolnej oraz zjednoczeń podległych Ministrowi Rolnictwa lub przez niego nadzorowanych.

Na podstawie art. 9 i 25 dekretu z dnia 26 października 1950 r. o przedsiębiorstwach państwowych (Dz. U. z 1960 r. Nr 18, poz. 111) Rada Ministrów uchwala, co następuje:

Rozdział  1

Przepisy ogólne.

§  1.

1. Użyte w uchwale określenie:

1) zjednoczenie - oznacza wojewódzkie zjednoczenie państwowych gospodarstw rolnych lub odpowiednie branżowe zjednoczenie planu centralnego; w zjednoczeniach, których struktura organizacyjna przewiduje tworzenie rejonowych inspektoratów, przedsiębiorstw prowadzących lub innych jednostek równorzędnych, funkcje zjednoczenia w zakresie uregulowanym niniejszą uchwałą mogą być przekazane przez dyrektora zjednoczenia tym inspektoratom (jednostkom);

2) przedsiębiorstwo - oznacza państwowe przedsiębiorstwo gospodarki rolnej lub państwowe gospodarstwo rolne działające według zasad rozrachunku gospodarczego i wykonujące zadania w zakresie produkcji rolnej, ogrodniczej, rybackiej oraz przetwórstwa rolnego, podległe Ministrowi Rolnictwa lub przez niego nadzorowane;

3) zakład - oznacza wszelkiego rodzaju jednostki organizacyjne wchodzące w skład przedsiębiorstw, działające według zasad wewnętrznego rozrachunku gospodarczego (pełnego lub ograniczonego), a w szczególności gospodarstwa (wydzielone obiekty) rolne, ogrodnicze i rybackie, wydzielone zakłady przetwórstwa rolnego, brygady budowlano-remontowe, warsztaty naprawcze lub inne jednostki usługowe;

4) akumulacja finansowa przedsiębiorstwa - oznacza różnicę pomiędzy dochodami z wyłączeniem dotacji przedmiotowych a nakładami z wyłączeniem podatku obrotowego i różnic budżetowych, powiększoną lub pomniejszoną o różnicę wartości zapasów;

5) wynik finansowy przedsiębiorstwa - oznacza akumulację finansową przedsiębiorstwa

a) zmniejszoną o:

– podatek obrotowy,

– dodatnie różnice budżetowe,

– inne odpisy, jeżeli są przewidziane w obowiązujących przepisach,

b) zwiększoną o:

– dotacje przedmiotowe,

– ujemne różnice budżetowe,

– inne zwiększenia, jeżeli są przewidziane w obowiązujących przepisach;

6) zysk lub strata - oznacza ujemny lub dodatni wynik finansowy;

7) budżet - oznacza budżet centralny lub terenowy - w zależności od tego, jakim planem objęte jest zjednoczenie, w którym zgrupowane są dane przedsiębiorstwa.

2. Przepisy uchwały dotyczące zjednoczeń, z wyjątkiem § 20 ust. 1 pkt 3 oraz § 25-29, stosuje się odpowiednio do:

1) dyrekcji instytutów naukowo-badawczych - w stosunku do przedsiębiorstw podległych tym instytutom,

2) wydziałów rolnictwa i leśnictwa prezydium wojewódzkiej rady narodowej - w stosunku do przedsiębiorstw podległych radom narodowym.

Rozdział  2

Rozliczanie zysku.

§  2.

1. Zysk przedsiębiorstwa podlega podziałowi na następujące cele według niżej ustalonej kolejności:

1) odpis na fundusz premiowy, tworzony według odrębnych przepisów, łącznie ze składkami na ubezpieczenia społeczne przypadającymi od kwot premii wypłacanych z tego funduszu,

2) odpis na finansowanie zapasów do wysokości sfinansowania ich funduszem własnym w obrocie, określonej w § 13 ust. 2.

2. Jeżeli zysk nie wystarcza na pełne pokrycie odpisów wymienionych w ust. 1, brakującą kwotę przedsiębiorstwo otrzymuje ze środków funduszu rezerwowego zjednoczenia.

3. Po dokonaniu odpisów przewidzianych w ust. 1 przedsiębiorstwo dzieli pozostałą część zysku, przeznaczając:

1) 90% - na odpis na fundusz inwestycyjno-remontowy,

2) 10% - na wpłatę na fundusz rezerwowy zjednoczenia.

§  3.

1. Przed rozliczeniem wynik finansowy podlega weryfikacji w celu wyeliminowania zysku nieprawidłowego.

2. Za nieprawidłowy uważa się zysk osiągnięty przez przedsiębiorstwo w sposób naruszający interes społeczny lub obowiązujące przepisy, a w szczególności:

1) niedokonywanie bez gospodarczego uzasadnienia koniecznych zabiegów agrotechnicznych i zootechnicznych,

2) niewykonanie planowanych remontów, powodujące przedwczesne zużycie budynków, maszyn i urządzeń,

3) niewykonanie bez uzasadnienia planowanych nakładów na bezpieczeństwo i higienę pracy.

3. Wypadki powodujące powstanie zysku nieprawidłowego wskutek okoliczności wymienionych w ust. 2 pkt 1 w odniesieniu do poszczególnych przedsiębiorstw i wysokość tego zysku określa każdorazowo dyrektor zjednoczenia.

4. Minister Rolnictwa może określić inne wypadki poza wymienionymi w ust. 2, w których sposób osiągnięcia zysku przedsiębiorstwa będzie uważany za naruszający interes społeczny.

5. Zysk nieprawidłowy podlega w całości wpłacie na rachunek funduszu rezerwowego zjednoczenia.

§ 4. W razie zmiany cen, taryf i opłat, stawek amortyzacyjnych, stawek ubezpieczeniowych lub podatkowych bądź innych zmian pociągających za sobą znaczne skutki finansowe Minister Rolnictwa, w porozumieniu z Ministrem Finansów, każdorazowo określi sposób rozliczenia tych skutków.

Rozdział  3

Fundusze przedsiębiorstw.

§  5.

1. Przedsiębiorstwa tworzą:

1) fundusz statutowy,

2) fundusz inwestycyjno-remontowy,

3) fundusz premiowy.

2. Przedsiębiorstwa mogą również tworzyć inne fundusze na podstawie odrębnych przepisów.

§  6.

1. Fundusz statutowy przedsiębiorstwa odzwierciedla wartość jego środków trwałych, wartości niematerialne i prawne oraz wartość środków obrotowych i zachodzące w nich zmiany.

2. Zwiększenie lub zmniejszenie funduszu statutowego następuje w wypadkach określonych przez Ministra Finansów w porozumieniu z Ministrem Rolnictwa.

§ 7. W przedsiębiorstwach nowo utworzonych fundusz statutowy stanowi równowartość otrzymanych nieodpłatnie środków trwałych i środków obrotowych oraz dotacji budżetowych na nabycie lub wytworzenie tych środków.

§  8.

1. Fundusz statutowy przedsiębiorstwa powinien równać się co najmniej wartości netto posiadanych środków trwałych, zmniejszonej o dotyczące tych środków zobowiązania z tytułu kredytu bankowego zaciągniętego na określone zadania inwestycyjne, wartościom niematerialnym i prawnym oraz środkom obrotowym w części podlegającej sfinansowaniu funduszem własnym w obrocie.

2. Przez fundusz własny w obrocie należy rozumieć różnicę między funduszem statutowym a wartością netto środków trwałych, zmniejszoną o dotyczące tych środków zobowiązania z tytułu kredytu bankowego zaciągniętego na określone zadania inwestycyjne, oraz wartościami niematerialnymi i prawnymi.

§  9.

1. Fundusz inwestycyjno-remontowy służy do finansowania inwestycji własnych przedsiębiorstw i remontów kapitalnych.

2. Minister Rolnictwa w porozumieniu z Ministrem Finansów określi zakres inwestycji własnych przedsiębiorstw.

§  10.

1. Fundusz inwestycyjno-remontowy tworzy się z:

1) odpisów z zysku przedsiębiorstw w wysokości określonej w § 2 ust. 3 pkt 1,

2) odpisów amortyzacyjnych od wartości środków trwałych będących w posiadaniu przedsiębiorstwa,

3) odszkodowań ubezpieczeniowych w związku ze szkodami poniesionymi w środkach trwałych,

4) dochodów ze sprzedaży lub likwidacji środków trwałych po potrąceniu kosztów sprzedaży lub likwidacji,

5) uzyskanych środków z funduszu szkód górniczych w związku ze szkodami wyrządzonymi w środkach trwałych,

6) dotacji z funduszów celowych,

7) innych wpływów określonych odrębnymi przepisami.

2. Fundusz inwestycyjno-remontowy może być uzupełniony ze środków na inwestycje branżowe.

3. Odpisy amortyzacyjne, o których mowa w ust. 1 pkt 2, ustala się według stawek i zasad określonych przepisami o amortyzacji środków trwałych.

4. Zjednoczenia mogą dokonywać redystrybucji środków funduszu inwestycyjno-remontowego między przedsiębiorstwami zgrupowanymi w zjednoczeniu.

5. W razie braku środków na rachunku funduszu inwestycyjno-remontowego przedsiębiorstwa mogą korzystać z kredytu bankowego średnioterminowego na inwestycje przedsiębiorstw i remonty kapitalne, udzielanego na okres do 5 lat.

§ 11. Zasady tworzenia i wykorzystania funduszu premiowego regulują odrębne przepisy.

Rozdział  4

Finansowanie środków obrotowych.

§ 12. Do środków obrotowych zalicza się następujące składniki majątkowe przedsiębiorstwa, zwane dalej zapasami:

1) inwentarz żywy,

2) materiały (nasiona i sadzeniaki ziemniaka, pasze, surowce dla przemysłu rolnego, nawozy, paliwo, materiały budowlane i remontowe, przedmioty nietrwałe, pozostałe materiały),

3) produkty przeznaczone na sprzedaż i wyroby własne,

4) towary,

5) produkcję nie zakończoną (ogrodniczą, budowlano-montażową i roboty warsztatowe w toku).

§  13.

1. Zapasy finansowane są funduszem własnym w obrocie oraz kredytem bankowym.

2. Funduszem własnym w obrocie finansowane są zapasy w wysokości 70% ogólnej wartości wszystkich zapasów na koniec roku gospodarczego.

3. Zapasy nie sfinansowane funduszem własnym w obrocie finansowane są kredytem bankowym.

§  14.

1. Bank udzielając przedsiębiorstwu kredytów zmniejsza ich wysokość o występujące w przedsiębiorstwie zobowiązania prawidłowe.

2. Do zobowiązań prawidłowych zalicza się nie przeterminowane zobowiązania przedsiębiorstwa, w szczególności z tytułu:

1) płac,

2) ubezpieczeń społecznych,

3) rozliczeń za dostawy, roboty i usługi,

4) wpłat z zysku na rzecz zjednoczenia.

§  15.

1. Uzupełnienie funduszu własnego w obrocie do wysokości określonej w § 13 ust. 2 następuje z zysku (§ 2 ust. 1 pkt 2).

2. Jeżeli fundusz własny w obrocie przedsiębiorstwa po uzupełnieniu, o którym mowa w ust. 1, ukształtował się poniżej wysokości określonej w § 13 ust. 2, wówczas powstały niedobór funduszu własnego w obrocie podlega pokryciu z funduszu rezerwowego zjednoczenia.

3. Pokrycie z funduszu rezerwowego, o którym mowa w ust. 2, może nastąpić po uprzednim dokonaniu przez zjednoczenie szczegółowej analizy przyczyn powstawania w przedsiębiorstwie niedoboru funduszu własnego w obrocie.

§ 16. Jeżeli następuje zmniejszenie zapasów pokrytych funduszem własnym w obrocie, zjednoczenie przejmuje na fundusz rezerwowy nadwyżkę środków obrotowych przedsiębiorstwa.

Rozdział  5

Rozliczenie renty gruntowej.

§  17.

1. Przedsiębiorstwa posiadające grunty klasy I, II, III, IV i V dokonują wpłat z tytułu renty gruntowej od każdego hektara tych gruntów w wysokości określonej przez Ministra Rolnictwa.

2. Upoważnia się Ministra Rolnictwa do określenia wypadków, w których przedsiębiorstwa będą zwolnione od dokonywania wpłat z tytułu renty gruntowej od całości lub części gruntów.

3. Wpłaty, o których mowa w ust. 1, przekazywane są na fundusz rezerwowy zjednoczenia.

Rozdział  6

Rozliczenie z budżetem.

§  18.

1. Rozliczenia przedsiębiorstw z tytułu wpłat z zysku, dotacji na stratę, dotacji na pokrycie odpisu na fundusz premiowy oraz dotacji na finansowanie zapasów dokonywane są za pośrednictwem funduszu rezerwowego zjednoczenia.

2. Szczegółowe zasady oraz tryb ustalania i rozliczania podatku obrotowego i różnic budżetowych regulują odrębne przepisy.

§ 19. Rozliczenia z budżetem z tytułu należnych przedsiębiorstwom dotacji przedmiotowych regulują odrębne przepisy.

Rozdział  7

Fundusze zjednoczeń.

§  20.

1. Zjednoczenia tworzą:

1) fundusz rezerwowy,

2) inne fundusze na podstawie odrębnych przepisów,

3) fundusz statutowy zjednoczenia.

2. Zjednoczenia objęte planowaniem centralnym tworzą fundusz inwestycyjny według zasad, które regulują odrębne przepisy.

3. Funduszami, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, dysponują dyrektorzy zjednoczeń.

§  21.

1. Fundusz rezerwowy tworzy się:

1) z części zysku wpłaconego przez przedsiębiorstwa do zjednoczenia;

2) z wpłat przedsiębiorstw z tytułu renty gruntowej.

2. Na fundusz rezerwowy przekazuje się także:

1) zyski nieprawidłowe przedsiębiorstw;

2) nie wykorzystane środki na utrzymanie zjednoczeń, pochodzące z wpłat przedsiębiorstw (§ 26 ust. 4);

3) nadwyżki środków obrotowych przedsiębiorstw;

4) inne środki określone odrębnymi przepisami.

§  22.

1. Fundusz rezerwowy przeznaczony jest na:

1) pokrycie planowanych strat przedsiębiorstw zgrupowanych w zjednoczeniu;

2) uzupełnienie niedoboru funduszu własnego w obrocie przedsiębiorstw;

3) pokrycie odpisów na fundusz premiowy przedsiębiorstw;

4) fundusz inwestycyjno-remontowy przedsiębiorstw do wysokości ich potrzeb;

5) inne cele, określone odrębnymi przepisami.

2. Straty ponadplanowe i nie planowane przedsiębiorstw mogą być pokryte z funduszu rezerwowego po uprzednim dokonaniu przez zjednoczenie analizy przyczyn powstania tych strat i określenie środków zmierzających do poprawy gospodarki finansowej przedsiębiorstwa.

§ 23. Jeżeli środki funduszu rezerwowego nie wystarczają na cele określone w § 22 ust. 1 pkt 1, 2 i 3 oraz ust. 2, zjednoczenie otrzymuje na pokrycie potrzeb przedsiębiorstw dotację budżetową.

§ 24. Pozostała część funduszu rezerwowego, po pokryciu potrzeb określonych w § 22, podlega przekazaniu do budżetu.

§  25.

1. Fundusz statutowy zjednoczenia odzwierciedla wartość jego środków trwałych, wartości niematerialne i prawne oraz wartość środków obrotowych i zachodzące w nich zmiany.

2. Do funduszu statutowego zjednoczenia stosuje się przepisy § 6-8.

Rozdział  8

Koszty utrzymania zjednoczeń.

§  26.

1. Koszty utrzymania zjednoczeń objętych planowaniem centralnym są pokrywane z gromadzonych na specjalnym rachunku bankowym wpłat obciążających nakłady przedsiębiorstw zgrupowanych w zjednoczeniu. Wysokość tych wpłat, w formie norm kwotowych, ustalają dyrektorzy zjednoczeń (na podstawie opinii kolegium zjednoczenia) dla zgrupowanych przedsiębiorstw w granicach łącznych kwot ustalonych dla zjednoczeń przez Ministra Rolnictwa.

2. Ze środków, o których mowa w ust. 1, pokrywane są wydatki osobowe i rzeczowe (łącznie z remontami) zjednoczeń, z wyjątkiem wydatków inwestycyjnych.

3. Zjednoczenia amortyzują posiadane środki trwałe w wysokości wynikającej z części stawek amortyzacyjnych przeznaczonej na wymianę. Odpisy amortyzacyjne zjednoczenia podlegają przekazaniu na fundusz inwestycyjny zjednoczenia.

4. Nie wykorzystane środki na utrzymanie zjednoczenia przekazywane są na fundusz rezerwowy zjednoczenia.

§  27.

1. Koszty utrzymania zjednoczeń objętych planowaniem terenowym pokrywane są dotacją budżetową właściwej wojewódzkiej rady narodowej.

2. Ze środków, o których mowa w ust. 1, pokrywane są wszystkie wydatki zjednoczeń łącznie z wydatkami inwestycyjnymi.

3. Zjednoczenia, o których mowa w ust. 1, nie amortyzują posiadanych środków trwałych.

§  28.

1. Zjednoczenia ujmują koszty swojej działalności w rocznych planach finansowych.

2. Plany finansowe opracowywane są na podstawie wytycznych Ministra Rolnictwa, a w odniesieniu do zjednoczeń planu terenowego na podstawie wytycznych prezydium wojewódzkiej rady narodowej. Wytyczne te ustalają liczbę zatrudnionych oraz kwoty osobowego i bezosobowego funduszu płac poszczególnych zjednoczeń w granicach globalnych kwot określonych projektem budżetu Państwa.

3. Zatwierdzony roczny plan finansowy stanowi podstawę do dokonywania przez bank wypłat na pokrycie wydatków związanych z działalnością zjednoczenia.

§  29.

1. Zmiany w planie finansowym, o którym mowa w § 28, powodujące zwiększenie ogólnej jego kwoty albo liczby zatrudnionych pracowników lub kwot osobowego i bezosobowego funduszu płac, mogą następować jedynie za zgodą Ministra Rolnictwa (przewodniczącego prezydium wojewódzkiej rady narodowej) w granicach ogólnych kwot ustalonych w tym zakresie.

2. Poza zmianami, o których mowa w ust. 1, dyrektor zjednoczenia uprawniony jest do dokonywania zmian w planie finansowym zjednoczenia, polegających na przeniesieniach między poszczególnymi pozycjami planu.

Rozdział  9

Przepisy końcowe.

§ 30. Minister Finansów określi zasady i tryb dokonania jednorazowego rozliczenia funduszów przedsiębiorstw i zjednoczeń w związku z wejściem w życie nowych zasad gospodarki finansowej.

§ 31. Minister Finansów może na wniosek właściwego ministra rozciągnąć przepisy uchwały w całości lub ze zmianami na nie objęte uchwałą przedsiębiorstwa albo wyłączyć określone jednostki w całości lub w części spod działania uchwały.

§ 32. Upoważnia się Ministra Finansów do uregulowania zasad i trybu rozliczeń między przedsiębiorstwami a zjednoczeniami oraz z budżetem.

§ 33. Tracą moc:

1) uchwała nr 42 Rady Ministrów z dnia 19 lutego 1964 r. w sprawie zasad gospodarki finansowej państwowych gospodarstw rolnych objętych planowaniem centralnym i terenowym (Monitor Polski Nr 17, poz. 79),

2) przepis § 6 ust. 3 uchwały nr 534 Rady Ministrów z dnia 13 grudnia 1961 r. w sprawie amortyzacji środków trwałych (Monitor Polski z 1966 r. Nr 65, poz. 312 i z 1967 r. Nr 60, poz. 284).

§ 34. Uchwała wchodzi w życie z dniem 1 lipca 1971 r., a w odniesieniu do przedsiębiorstw zgrupowanych w Zjednoczeniu Państwowych Gospodarstw Rybackich od 1 kwietnia 1971 r.