Rozdział 4 - Normowanie pracy. - Doskonalenie organizacji i normowanie pracy.
Monitor Polski
M.P.1978.19.68
Akt utracił moc Wersja od: 9 czerwca 1978 r.
Rozdział IV
Normowanie pracy.
Normowanie pracy.
§ 12.
1.
Normy pracy określają niezbędny nakład czasu na wykonanie operacji (roboty) lub określonych zadań w danych warunkach technicznych i technologicznych przy optymalnej organizacji wykonywanej pracy.2.
Norma pracy może być wyrażona w formie:1)
normy czasu - określającej czas niezbędny do wykonania jednostki zadania,2)
normy ilości - określającej liczbę jednostek zadania możliwą do wykonania w jednostce czasu,3)
normy obsługi - określającej liczbę stanowisk pracy (maszyn), które powinien obsłużyć jeden pracownik lub określony zespół pracowników,4)
normy obsady - określającej liczebność zespołu pracowników realizujących lub nadzorujących proces produkcyjny przebiegający na danym stanowisku pracy.3.
Normatywy czasu stanowią elementy norm pracy i określają wielkości czasu ustalone dla wykonania wydzielonych elementów operacji (robót).§ 13.
1.
Normy czasu lub normy ilości należy ustalać dla wszystkich prac wymiernych i posługiwać się nimi przy organizowaniu pracy, planowaniu działalności produkcyjnej, ocenie wydajności i efektywności pracy oraz wykorzystywać jako podstawę wynagradzania w akordowych i czasowo-premiowych formach płac.2.
Dla prac nie objętych normami czasu lub normami ilości należy ustalić normy obsługi lub obsady.§ 14.
1.
Normy czasu i normy ilości ustala się na podstawie normatywów czasu dla danego typu operacji (robót).2.
W razie braku określonych normatywów czasu normy należy ustalać metodami analitycznymi.§ 15.
1.
Normy pracy powinny być aktualizowane w miarę wprowadzanych zmian organizacyjno-technicznych, zapewniających wzrost wydajności pracy.2.
Normy pracy powinny być ustalane na poziomie zapewniającym prawidłowe wykorzystanie maszyn i urządzeń, z uwzględnieniem przysługującego pracownikowi czasu na odpoczynek.3.
Przy ustalaniu norm pracy należy uwzględniać przodujące krajowe i zagraniczne metody pracy.§ 16.
1.
Normy pracy ze względu na zakres obowiązywania dzielą się na:1)
zakładowe - dla operacji (robót) specyficznych dla danego przedsiębiorstwa,2)
branżowe - dla analogicznych operacji (robót) wykonywanych w różnych przedsiębiorstwach podległych jednemu lub kilku zjednoczeniom
(jednostkom równorzędnym) tej samej branży,
3)
jednolite - dla analogicznych operacji (robót) wykonywanych w przedsiębiorstwach różnych działów gospodarki narodowej.
2.
Normy pracy zatwierdzają:1)
zakładowe - dyrektor przedsiębiorstwa w porozumieniu z radą zakładową,2)
branżowe - właściwy minister lub z jego upoważnienia dyrektor zjednoczenia wiodącego w danym rodzaju robót, w porozumieniu z zarządem głównym
właściwego związku zawodowego,
3)
jednolite - właściwi ministrowie w porozumieniu z Ministrem Pracy, Płac i Spraw Socjalnych oraz Centralną Radą Związków Zawodowych.
3.
Normatywy czasu ze względu na zakres obowiązywania dzielą się na:1)
zakładowe - opracowywane przez przedsiębiorstwa na potrzeby własne dla nietypowych elementów operacji (robót) nie objętych branżowymi
normatywami czasu,
2)
branżowe - opracowywane przez ośrodki organizacji i normowania pracy dla operacji (robót) typowych dla danej branży.
4.
Normatywy czasu zatwierdzają:1)
zakładowe - dyrektor zjednoczenia,2)
branżowe - właściwy minister.§ 17.
W okresie uruchamiania i wdrażania nowej produkcji dyrektorzy przedsiębiorstw mogą w uzasadnionych wypadkach stosować w okresie nie dłuższym niż 3 miesiące, a wyjątkowo za zgodą dyrektora zjednoczenia w okresie nie dłuższym niż 6 miesięcy, dodatki czasowe do norm (współczynniki) uwzględniające różnice wynikające z niższego wykonania norm w warunkach rozruchu.§ 18.
1.
Zastrzeżenia zgłoszone przez pracownika lub grupę pracowników co do słuszności zastosowania określonej zakładowej normy pracy rozstrzyga dyrektor przedsiębiorstwa w porozumieniu z radą zakładową.2.
W razie braku porozumienia między dyrektorem przedsiębiorstwa a radą zakładową ostateczną decyzję wydaje dyrektor zjednoczenia w porozumieniu z zarządem głównym właściwego związku zawodowego, w ciągu jednego miesiąca od dnia zgłoszenia zastrzeżenia. Do czasu wydania ostatecznej decyzji obowiązuje dotychczasowa norma pracy.§ 19.
Minister Pracy, Płac i Spraw Socjalnych w porozumieniu z Centralną Radą Związków Zawodowych określa:1)
szczegółowe zasady opracowywania i aktualizowania normatywów czasu i norm pracy,2)
zasady jakościowej oceny pracy,3)
system wynagradzania pracowników, którym normy pracy zostały zmienione na ich wniosek.§ 20.
Ministrowie w celu doskonalenia normowania pracy oraz nadania normom pracy funkcji organizatorskich zapewnią:1)
dokonanie oceny istniejących normatywów czasu, przeprowadzenie ich weryfikacji i dostosowanie do aktualnych warunków organizacyjno-technicznych,2)
rozszerzenie zakresu opracowania normatywów czasu na wszystkie roboty i funkcje, dla których jest to technicznie, ekonomicznie i społecznie uzasadnione,3)
rozszerzenie zakresu stosowania norm czasu lub norm ilości na wszystkie wymierne operacje (roboty) związane z działalnością podstawową i pomocniczą przedsiębiorstw, niezależnie od stosowanej formy płac, jak również na wymierne, powtarzające się operacje (czynności) biurowe i techniczne, występujące w administracji i zapleczu technicznym,4)
rozszerzenie zakresu stosowania norm obsługi i norm obsad, stanowiących podstawę prawidłowego zatrudniania pracowników na poszczególnych stanowiskach pracy i pełnego wykorzystania czasu pracy pracowników oraz maszyn i urządzeń,5)
stałą, bieżącą aktualizację norm pracy w dostosowaniu do aktualnych warunków technicznie i ekonomicznie uzasadnionego podziału pracy, stosowanej technologii, posiadanych maszyn i urządzeń, a także założonych parametrów technicznych i ekonomicznych,6)
stałą aktualizację i doskonalenie - według jednolitych zasad - taryfikatorów kwalifikacyjnych pracowników i taryfikatorów robót, które powinny stanowić podstawę prawidłowego doboru pracowników o kwalifikacjach odpowiadających wykonywanej pracy oraz instrument prawidłowego zróżnicowania płac pracowników według jakości ich pracy - jej złożoności i ponoszonej przy jej wykonywaniu odpowiedzialności.