ZSRR-Polska. Umowa o pomocy prawnej i stosunkach prawnych w sprawach cywilnych, rodzinnych i karnych. Warszawa.1957.12.28.
Dz.U.1958.32.147
Akt utracił mocUMOWA
między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich o pomocy prawnej i stosunkach prawnych w sprawach cywilnych, rodzinnych i karnych,
podpisana w Warszawie dnia 28 grudnia 1957 r.
RADA PAŃSTWA
POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ
podaje do powszechnej wiadomości:
W dniu 28 grudnia 1957 roku podpisana została w Warszawie Umowa między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich o pomocy prawnej i stosunkach prawnych w sprawach cywilnych rodzinnych i karnych o następującym brzmieniu dosłownym:
UMOWA
między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich o pomocy prawnej i stosunkach prawnych w sprawach cywilnych, rodzinnych i karnych
Rada Państwa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Prezydium Rady Najwyższej Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich kierując się pragnieniem umocnienia przyjaźni i współpracy między obu Państwami również w zakresie stosunków prawnych, postanowiły zawrzeć Umowę o pomocy prawnej i stosunkach prawnych w sprawach cywilnych, rodzinnych i karnych i w tym celu wyznaczyły swoich Pełnomocników: (pominięto),
którzy po wymianie pełnomocnictw uznanych za dobre i sporządzone w należytej formie zgodzili się na następujące postanowienia:
POSTANOWIENIA OGÓLNE
POSTANOWIENIA OGÓLNE
Ochrona prawna
Udzielanie pomocy prawnej i jej zakres
W wypadkach i w trybie przewidzianych przez własne prawo Umawiające się Strony ustalają adresy i inne dane dotyczące osób przebywających na ich terytorium, przeciwko którym osoby mające miejsce zamieszkania lub pobytu na terytorium drugiej Umawiającej się Strony zgłaszają roszczenia z zakresu prawa cywilnego lub rodzinnego. Wzywająca Umawiająca się Strona przekazuje posiadane informacje w celu ustalenia miejsca zamieszkania lub pobytu pozwanego.
Zasady obrotu
Język
We wzajemnych stosunkach między Umawiającymi się Stronami organy Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej używają języka polskiego, organy zaś Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich - języka rosyjskiego.
Forma wniosków
Wniosek o udzielenie pomocy prawnej
Sposób załatwienia
Pisma przeznaczone do doręczenia, o ile są sporządzone w języku państwowym Strony wzywającej i zaopatrzone w uwierzytelniony przekład na język Strony wezwanej, będą doręczone w sposób przewidziany w artykule 7. W przeciwnym razie organ wezwany może ograniczyć się do tego, że dokona doręczenia przez oddanie pisma odbiorcy, o ile on zechce je przyjąć.
Uprawnienia przedstawicielstw dyplomatycznych i urzędów konsularnych.
Wezwanie za granicę świadka lub biegłego
Odmowa udzielenia pomocy prawnej
Pomocy prawnej można odmówić, jeżeli jej udzielenie mogłoby zagrozić suwerenności lub bezpieczeństwu Strony wezwanej.
Koszty pomocy prawnej
Wszelkie koszty związane z załatwianiem wniosków o udzielenie pomocy prawnej ponosi Strona wezwana.
Udzielanie informacji
Ministerstwo Sprawiedliwości i Prokuratura Generalna Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej z jednej strony, a Ministerstwo Sprawiedliwości i Prokuratura Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich z drugiej strony, udzielają sobie wzajemnie na wniosek informacji dotyczących prawa, które w ich państwach obowiązuje lub obowiązywało, jak również o praktyce jego stosowania przez sądy, prokuratury i państwowe biura notarialne.
Dokumenty, które na obszarze jednej z Umawiających się Stron zostały w przepisanej formie wydane lub uwierzytelnione przez właściwy organ państwowy i są opatrzone pieczęcią urzędową, nie wymagają legalizacji do ich użycia na obszarze drugiej Umawiającej się Strony.
Postanowienie artykułu 15 stosuje się odpowiednio do dokumentów prywatnych, na których podpis jest uwierzytelniony zgodnie z obowiązującym w miejscu sporządzenia.
Moc dowodowa dokumentów.
Dokumenty urzędowe sporządzone na terytorium jednej Umawiającej się Strony mają moc dowodową dokumentów urzędowych również na terytorium drugiej Umawiającej się Strony."
Przesyłanie odpisów i wyciągów z ksiąg stanu cywilnego i innych dokumentów
POSTANOWIENIA SZCZEGÓLNE
POSTANOWIENIA SZCZEGÓLNE
POMOC PRAWNA I STOSUNKI PRAWNE W SPRAWACH CYWILNYCH I RODZINNYCH
POMOC PRAWNA I STOSUNKI PRAWNE W SPRAWACH CYWILNYCH I RODZINNYCH
Zwolnienie od zabezpieczenia kosztów procesu
Zdolność prawna i zdolność do czynności prawnych
Dla ubezwłasnowolnienia właściwe są prawo i organy umawiającej się Strony, której obywatelem jest osoba mająca być ubezwłasnowolnioną.
Jeżeli organ jednej z Umawiających się Stron stwierdzi, że zachodzą przesłanki do ubezwłasnowolnienia obywatela drugiej umawiającej się Strony, który ma miejsce zamieszkania lub pobytu na obszarze tej Umawiającej się Strony, wówczas zawiadomi o tym właściwy organ drugiej Umawiającej się Strony. Jeżeli organ w ten sposób zawiadomiony oznajmi, że pozostawia dalsze czynności organowi miejsca zamieszkania lub pobytu tej osoby, albo nie wypowie się w terminie trzech miesięcy, wówczas organ miejsca zamieszkania lub pobytu może przeprowadzić postępowanie o ubezwłasnowolnienie według prawa swego państwa, o ile przyczynę ubezwłasnowolnienia przewiduje również prawo tej Umawiającej się Strony, której dana osoba jest obywatelem. Orzeczenie o ubezwłasnowolnieniu należy przesłać właściwemu organowi drugiej Umawiającej się Strony.
W przypadkach nie cierpiących zwłoki organ miejsca zamieszkania lub pobytu osoby, która powinna być ubezwłasnowolniona, a jest obywatelem drugiej Umawiającej się Strony, może wydać zarządzenia potrzebne dla ochrony tej osoby lub jej majątku. Zarządzenia te należy przesłać właściwemu organowi Umawiającej się Strony, której obywatelem jest ta osoba; podlegają one uchyleniu, jeżeli organ tej Umawiającej się Strony inaczej orzeknie.
Postanowienia artykułów 23 i 24 stosuje się odpowiednio do uchylenia ubezwłasnowolnienia.
Uznanie osoby za zaginioną lub zmarłą
Zawarcie małżeństwa
Zawarcie małżeństwa podlega prawu Umawiającej się Strony, na której obszarze małżeństwo zostaje zawarte. Do ważności małżeństwa zawartego przez obywateli jednej z Umawiających się Stron na obszarze drugiej Umawiającej się Strony wystarczy zachowanie formy przepisanej przez prawo Umawiającej się Strony, której obywatelami są osoby zawierające małżeństwo.
Stosunki osobiste i majątkowe małżonków
Ustalenie istnienia małżeństwa oraz uznanie małżeństwa za nieważne.
Stosunki prawne między dzieckiem pozamałżeńskim a jego matką i ojcem podlegają prawu Umawiającej się Strony, której obywatelem jest dziecko.
Do rozpoznawania spraw dotyczących stosunków między rodzicami i dziećmi właściwe są organy Umawiającej się Strony , której prawo zgodnie z artykułami 31 i 32 powinno być stosowane.
Do orzeczenia przysposobienia właściwy jest organ tej Umawiającej się Strony, której obywatelem jest przysposabiający. W przypadku określonym w artykule 34 ustęp 2 właściwy jest organ Umawiającej się Strony, na obszarze której małżonkowie mają lub ostatnio mieli wspólne miejsce zamieszkania lub pobytu.
Opiekun sprawuje pieczę zarówno nad osobą, jak i nad całym majątkiem ruchomym i nieruchomym osoby będącej pod opieką, niezależnie od tego, gdzie ta osoba przebywa lub gdzie położony jest jej majątek. Przepis ten nie dotyczy przypadków przewidzianych w artykule 38 ustęp 2.
Postanowienia artykułów 37-39 stosuje się odpowiednio do kurateli oraz do opieki (kurateli) nad osobami ubezwłasnowolnionymi.
Forma czynności prawnej
Zobowiązania powstające wskutek czynów niedozwolonych (wskutek wyrządzenia szkody).
Zasada równości w sprawach spadkowych.
Obywatele jednej Umawiającej się Strony zrównani są z obywatelami drugiej Umawiającej się Strony pod względem zdolności sporządzania i odwoływania testamentu dotyczącego mienia znajdującego się na terytorium drugiej Umawiającej się Strony lub prawa, które powinno być tam wykonywane, jak również pod względem zdolności nabywania w drodze dziedziczenia mienia lub praw. Mienie i prawa przechodzą na nich na tych samych warunkach, jakie są przewidziane dla obywateli drugiej Umawiającej się Strony.
Dziedziczenie
Mienie bezdziedziczne
Jeżeli według prawa Umawiających się Stron mienie spadkowe jako bezdziedziczne (przypadające państwu jako spadkobiercy z ustawy) przechodzi na własność państwa, to mienie ruchome przekazuje się państwu, którego obywatelem w chwili śmierci był spadkodawca, a mienie nieruchome przechodzi na własność państwa, na którego obszarze jest ono położone.
Forma testamentu
Formę testamentu ocenia się według prawa tej z Umawiających się Stron, której obywatelem był spadkodawca w czasie jego sporządzenia. Wystarczy jednak zachowanie przepisów prawa Umawiającej się Strony, na której obszarze testament został sporządzony. Przepis ten stosuje się również do odwołania testamentu.
Właściwość organów w sprawach spadkowych
Zarządzenia dotyczące zabezpieczenia spadku
Otwarcie i ogłoszenie testamentu
Do otwarcia i ogłoszenia testamentu właściwy jest organ, którego rozpoznaniu podlegają sprawy spadkowe na obszarze Umawiającej się Strony, gdzie znajduje się testament. Jeżeli spadkodawca był obywatelem drugiej Umawiającej się Strony, to właściwemu organowi tej Strony przesyła się odpis testamentu i protokołu otwarcia testamentu; na żądanie przesyła się również oryginał testamentu. Odpis testamentu może być przesłany również innemu organowi właściwemu do zabezpieczenia spadku.
Przedstawiciel dyplomatyczny lub konsularny jednej Umawiającej się Strony jest uprawniony do ochrony interesów obywateli tej Strony w sprawach spadkowych przed organami drugiej Umawiającej się Strony bez potrzeby wykazania się pełnomocnictwem, jeżeli obywatele ci nie mieszkają na jej obszarze i nie ustanowili pełnomocnika.
Jeżeli obywatel jednej Umawiającej się Strony zmarł w czasie podróży na obszarze drugiej Umawiającej się Strony, nie posiadając na tym obszarze w chwili swej śmierci miejsca zamieszkania lub pobytu, wówczas rzeczy, które miał ze sobą, będą bez dalszych formalności wydane przedstawicielowi dyplomatycznemu lub konsularnemu Strony, której zmarły był obywatelem w chwili śmierci.
Wydanie spadku
Uznawanie orzeczeń w sprawach o charakterze niemajątkowym.
Prawomocne orzeczenia sądów i innych właściwych organów jednej Umawiającej się Strony w sprawach cywilnych i rodzinnych o charakterze niemajątkowym uznawane są na terytorium drugiej Umawiającej się Strony bez potrzeby przeprowadzania dalszego postępowania, pod warunkami przewidzianymi w artykule 53.
Uznawanie i wykonywanie orzeczeń w sprawach o charakterze majątkowym.
Umawiające się Strony wzajemnie uznają i wykonują:
Przesłanki uznania orzeczenia
Orzeczenie podlega uznaniu:
Zarzuty pozwanego (dłużnika)
Do sądu, który orzeka o zezwoleniu na przymusowe wykonanie (o nadaniu klauzuli wykonalności), pozwany (dłużnik) może zgłosić zarzuty zarówno przeciwko dopuszczalności tego zezwolenia, jak i przeciw roszczeniu stwierdzonemu orzeczeniem, jeżeli to jest dopuszczalne według prawa Umawiającej się Strony, na której obszarze orzeczenie zostało wydane.
Sąd Umawiającej się Strony, który orzeka o uznaniu orzeczenia i o zezwoleniu na wykonanie orzeczenia (nadaniu klauzuli wykonalności), może żądać od stron, jak również od organu, który wydał orzeczenie, dodatkowych wyjaśnień.
Jeżeli na terytorium Umawiającej się Strony, której organ wydał orzeczenie, egzekucja została zawieszona zgodnie z prawem tej Umawiającej się Strony, na terytorium drugiej Umawiającej się Strony zawiesza się postępowanie w sprawie o zezwolenie na wykonanie orzeczenia (nadanie klauzuli wykonalności), a jeżeli takie zezwolenie zostało już wydane, zawiesza się egzekucję.
Wydanie rzeczy i sum pieniężnych
Wydanie rzeczy i sum pieniężnych obywatelom drugiej Umawiającej się Strony odbywa się zgodnie z obowiązującymi w państwie przepisami dotyczącymi wywozu rzeczy lub przekazywania sum pieniężnych.
Koszty przymusowego wykonania
Do ustalenia i ściągnięcia kosztów związanych z przymusowym wykonaniem stosuje się ten sam tryb, który obowiązuje przy wykonywaniu orzeczeń sądów tej Umawiającej się Strony, na której obszarze orzeczenie zostaje wykonane.
POMOC PRAWNA I STOSUNKI PRAWNE W SPRAWACH KARNYCH
POMOC PRAWNA I STOSUNKI PRAWNE W SPRAWACH KARNYCH
Przestępstwa uzasadniające wydanie
Niewydawanie własnych obywateli
Wydanie nie następuje, jeżeli osoba, której wydania zażądano, jest obywatelem tej Umawiającej się Strony, do której skierowano żądanie.
Wydanie nie następuje również, jeżeli:
Obowiązek ścigania
Postępowanie w sprawach z wniosku o ściganie.
Do wniosku dołącza się również znajdujące się w posiadaniu wzywającej Umawiającej się Strony materiały postępowania przygotowawczego lub uwierzytelnione ich odpisy oraz dowody. Przy przekazywaniu dowodów rzeczowych stosuje się postanowienia artykułu 83 ustęp 1 i 4.
Wniosek o wydanie
Do wniosku o wydanie należy dołączyć:
Uzupełniające dane do wniosku o wydanie
Po otrzymaniu wniosku o wydanie wraz z dokumentami Strona wezwana powinna niezwłocznie zgodnie ze swoim prawem zarządzić aresztowanie osoby, której wydania zażądano.
Odroczenie wydania
Jeżeli osoba, której wydania zażądano, jest ścigana z powodu innego przestępstwa na obszarze Umawiającej się Strony, do której skierowano żądanie, wówczas wydanie nastąpi po ukończeniu postępowania lub po odbyciu albo darowaniu kary.
Wydanie czasowe
Przekazanie
Umawiająca się Strona, do której skierowano żądanie, obowiązana jest zawiadomić drugą Umawiającą się Stronę, kiedy i w jakim miejscu nastąpi wydanie. Jeżeli Umawiająca się Strona, która zażądała wydania, nie przejmie osoby podlegającej wydaniu w terminie miesięcznym od dnia dostarczenia danej osoby na umówione miejsce, osoba ta może być zwolniona.
Ponowne wydanie
Jeżeli osoba, którą wydano, uchyliła się w jakikolwiek sposób od wymiaru sprawiedliwości i znalazła się znowu na obszarze Umawiającej się Strony, która ją wydała, osoba ta na żądanie właściwych organów powinna być zatrzymana i ponownie wydana bez nowego postępowania.
Zbieg wniosków o wydanie
Jeżeli z żądaniem wydania zwróciło się kilka państw, Umawiająca się Strona, do której skierowano żądanie, według swego uznania postanowi, który z tych wniosków uwzględnić.
Ograniczenie ścigania osoby wydanej
Osoba wydana nie może być bez zgody Umawiającej się Strony, która ją wydała, ścigana ani karana z powodu innego przestępstwa, aniżeli to, za które została wydana. Osoba wydana nie może być bez zgody drugiej Umawiającej się Strony wydana innemu państwu.
Tranzyt
Koszty wydania i tranzytu.
Koszty wydania ponosi Umawiająca się Strona, na której terytorium one powstały, a koszty tranzytu - wzywająca Umawiająca się Strona.
Zawiadomienie o wyniku postępowania karnego
Umawiająca się Strona, której wydano osobę, zawiadomi Umawiającą się Stronę, która ją wydała, o wyniku postępowania karnego, a w razie wydania wyroku prześle jego odpis.
Tryb porozumiewania się
W sprawach o wydanie, ściganie i tranzyt Prokuratura Generalna lub Ministerstwo Sprawiedliwości Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz Prokuratura lub Ministerstwo Sprawiedliwości Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich porozumiewają się bezpośrednio.
Odmowa pomocy prawnej
Poza przypadkami przewidzianymi w artkule 12 pomocy prawnej w sprawach karnych można odmówić, jeżeli:
Czasowe przekazanie osób pozbawionych wolności
Jeżeli zajdzie potrzeba przesłuchania świadka pozbawionego wolności na obszarze Umawiającej się Strony, do której skierowano żądanie, organy tej Strony wymienione w artykule 79 mogą zarządzić przekazanie go na obszar Umawiającej się Strony, która zażądała wydania, pod warunkiem, że świadek będzie pozostawać w więzieniu. Natychmiast po przesłuchaniu świadek będzie przekazany z powrotem.
Tranzyt świadka
Jeżeli osoba pozbawiona wolności w innym państwie będzie wezwana przez organ Strony wzywającej w celu przesłuchania w chrakterze świadka - wymienione w artykule 79 organy Strony wezwanej zezwolą na tranzyt tej osoby przez obszar swego państwa z zachowaniem przepisów artykułu 11.
Przekazywanie dowodów rzeczowych
Zawiadomienie o skazaniu
Postanowienia końcowe
Umowa niniejsza podlega ratyfikacji i wejdzie w życie po upływie trzydziestu dni od dnia wymiany dokumentów ratyfikacyjnych, która odbędzie się w Moskwie.
Umowa niniejsza zawarta jest na okres 5 lat, licząc od dnia jej wejścia w życie, i ulega automatycznie przedłużeniu każdorazowo na dalszy pięcioletni okres, o ile żadna z Umawiających się Stron nie wypowie jej na 6 miesięcy przed upływem odpowiedniego okresu.
Umowę niniejszą sporządzono w Warszawie dnia 28 grudnia 1957 roku w dwóch egzemplarzach, każdy w językach polskim i rosyjskim, przy czym obydwa teksty mają jednakową moc obowiązującą.
Na dowód czego wyżej wymienieni Pełnomocnicy obu Umawiających się Stron podpisali niniejszą Umową i zaopatrzyli ją pieczęciami.
do Umowy o pomocy prawnej i stosunkach prawnych w sprawach cywilnych, rodzinnych i karnych między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich, podpisanej w Warszawie dnia 28 grudnia 1957 roku.
do Umowy o pomocy prawnej i stosunkach prawnych w sprawach cywilnych, rodzinnych i karnych między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich, podpisanej w Warszawie dnia 28 grudnia 1957 roku.
I
Porozumiewanie się w sprawach dotyczących pomocy prawnej przewidziane w artykułach 3 i 18 Umowy może odbywać się w stosunkach z Ukraińską Socjalistyczną Republiką Radziecką, Białoruską Socjalistyczną Republiką Radziecką i Litewską Socjalistyczną Republiką Radziecką bezpośrednio między właściwymi centralnymi organami Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i właściwymi centralnymi organami wymienionych Republik Radzieckich.
II 32
Wykładnia niniejszej Umowy, w szczególności w związku z możliwymi zmianami ustawodawstwa Umawiających się Stron, będzie odbywać się drogą porozumienia się między Ministerstwem Sprawiedliwości lub Generalną Prokuraturą Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Ministerstwem Sprawiedliwości Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich lub Prokuraturą Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich.
Niniejszy Protokół Dodatkowy, będący integralną częścią wspomnianej wyżej Umowy, sporządzony został w dwóch egzemplarzach, każdy w językach polskim i rosyjskim, przy czym obydwa teksty mają jednakową moc obowiązującą.
Warszawa, dnia 28 grudnia 1957 roku.
Po zaznajomieniu się z powyższą Umową Rada Państwa uznała ją i uznaje za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych; oświadcza, że jest ona przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona, oraz przyrzeka, że będzie niezmiennie zachowywana.
Na dowód czego wydany został Akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.
Dano w Warszawie, dnia 18 lutego 1958 roku.
Dokumenty powiązane
Jeżeli chcesz mieć dostęp do wszystkich dokumentów powiązanych, zaloguj się do LEX-a Nie korzystasz jeszcze z programów LEX? Zamów dostęp testowy »