Art. 21. - [Obowiązek obliczenia i wpłacenia ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych] - Zryczałtowany podatek dochodowy od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2022.2540 t.j.

Akt obowiązujący

Wersja od: 1 stycznia 2024 r. do: 31 grudnia 2024 r.

Art.  21. [Obowiązek obliczenia i wpłacenia ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych]

1. 6  Podatnicy są obowiązani za każdy miesiąc obliczać ryczałt od przychodów ewidencjonowanych i wpłacać go na rachunek urzędu skarbowego w terminie do dnia 20 następnego miesiąca, a za miesiąc grudzień - w terminie do dnia 20 stycznia następnego roku podatkowego.

1a. 7  Podatnicy mogą obliczać ryczałt od przychodów ewidencjonowanych i wpłacać go na rachunek urzędu skarbowego w terminie do dnia 20 następnego miesiąca po upływie kwartału, za który ryczałt ma być opłacony, a za ostatni kwartał roku podatkowego - w terminie do dnia 20 stycznia następnego roku podatkowego.

1aa. Jeżeli zmarły przedsiębiorca w roku podatkowym, w którym zmarł, wpłacał ryczałt co kwartał, zgodnie z ust. 1a, przedsiębiorstwo w spadku może stosować tę zasadę wpłacania ryczałtu za ten rok podatkowy.

1b. Zasadę, o której mowa w ust. 1a, mogą stosować wyłącznie podatnicy rozpoczynający prowadzenie działalności, o których mowa w art. 7, oraz podatnicy, których otrzymane przychody z działalności prowadzonej samodzielnie albo przychody spółki - w roku poprzedzającym rok podatkowy - nie przekroczyły kwoty stanowiącej równowartość 200 000 euro. W limicie przychodów, o którym mowa w zdaniu pierwszym, nie uwzględnia się kwot, o które podatnik odpowiednio zmniejszył albo zwiększył przychody na podstawie art. 11 ust. 4, 5, 8 i 9 lub zmniejszył albo zwiększył podstawę obliczenia podatku na podstawie art. 26i ustawy o podatku dochodowym.

1ba. W roku podatkowym następującym po roku, w którym zmarł przedsiębiorca, przepis ust. 1b stosuje się z uwzględnieniem przychodów zmarłego przedsiębiorcy albo przychodów spółki, w której zmarły przedsiębiorca był wspólnikiem.

1c. O wyborze kwartalnego sposobu opłacania ryczałtu podatnicy informują w zeznaniu, o którym mowa w ust. 2 pkt 2, składanym za rok podatkowy, w którym stosowali kwartalny sposób opłacania ryczałtu.

1d. Podatnik, który na podstawie przepisów dotyczących zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej zawiesił wykonywanie działalności gospodarczej, jest zwolniony, w zakresie tej działalności, z obowiązków wynikających z ust. 1 lub 1a za okres objęty zawieszeniem.

1e. Podatnik będący osobą fizyczną, który jest wspólnikiem spółki jawnej, jeżeli spółka zawiesiła wykonywanie działalności gospodarczej na podstawie przepisów dotyczących zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej, jest zwolniony, w zakresie tej działalności, z obowiązków wynikających z ust. 1 lub 1a za okres objęty zawieszeniem.

1f. Podatnicy, o których mowa w ust. 1e, informują o okresie zawieszenia w roku podatkowym wykonywania działalności gospodarczej na podstawie przepisów dotyczących zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej w zeznaniu, o którym mowa w ust. 2 pkt 2, składanym za rok podatkowy, w którym działalność ta była zawieszona.

1g. Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych dotyczący okresu zawieszenia, o którym mowa w ust. 1d i 1e, w danym roku podatkowym, podatnik jest obowiązany obliczyć i wpłacić na rachunek urzędu skarbowego po wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej, w terminie:

1) do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym wznowiono wykonywanie działalności gospodarczej - w przypadku podatników, o których mowa w ust. 1;

2) do 20 dnia miesiąca następującego po kwartale, w którym wznowiono wykonywanie działalności gospodarczej - w przypadku podatników, o których mowa w ust. 1a.

1h. 8  Jeżeli wznowienie wykonywania działalności gospodarczej następuje w ostatnim miesiącu roku podatkowego, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych dotyczący okresu zawieszenia, o którym mowa w ust. 1d i 1e, w danym roku podatkowym, podatnik jest obowiązany obliczyć i wpłacić na rachunek urzędu skarbowego w terminie do dnia 20 stycznia następnego roku podatkowego. W tym samym terminie ryczałt od przychodów ewidencjonowanych są obowiązani obliczyć i wpłacić na rachunek urzędu skarbowego podatnicy, o których mowa w ust. 1a, jeżeli wznowienie wykonywania działalności gospodarczej następuje w ostatnim kwartale roku podatkowego.

1i. W przypadku gdy wznowienie wykonywania działalności gospodarczej następuje w roku następującym po roku podatkowym, w którym rozpoczęto zawieszenie, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych:

1) 9  przypadający za okres zawieszenia w roku podatkowym, w którym zawieszenie rozpoczęto, podatnik jest obowiązany obliczyć i wpłacić w terminie do dnia 20 stycznia następnego roku podatkowego;

2) przypadający za okres zawieszenia w roku podatkowym, w którym wznowiono wykonywanie działalności gospodarczej, podatnik jest obowiązany obliczyć i wpłacić na zasadach, o których mowa w ust. 1g i 1h.

1j. W przypadku gdy wznowienie wykonywania działalności gospodarczej następuje w roku następującym dwa lata po roku podatkowym, w którym rozpoczęto zawieszenie, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych:

1) 10  przypadający za okres zawieszenia w roku podatkowym, w którym zawieszenie rozpoczęto, podatnik jest obowiązany obliczyć i wpłacić w terminie do dnia 20 stycznia następnego roku podatkowego;

2) 11  przypadający za okres zawieszenia w roku podatkowym następującym po roku, w którym zawieszenie rozpoczęto, podatnik jest obowiązany obliczyć i wpłacić w terminie do dnia 20 stycznia następnego roku podatkowego;

3) przypadający za okres zawieszenia w roku podatkowym, w którym wznowiono wykonywanie działalności gospodarczej, podatnik jest obowiązany obliczyć i wpłacić na zasadach, o których mowa w ust. 1g i 1h.

1k. Przepisy ust. 1g-1j stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy wznowienie działalności gospodarczej następuje po drugim roku, licząc od końca roku, w którym zawieszono działalność.

2. Podatnicy są obowiązani złożyć w urzędzie skarbowym:

1) (uchylony),

2) zeznanie według ustalonego wzoru o wysokości uzyskanego przychodu, wysokości dokonanych odliczeń i należnego ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych - w terminie od dnia 15 lutego do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym; zeznanie złożone przed początkiem terminu uznaje się za złożone w dniu 15 lutego roku następującego po roku podatkowym.

2a. Jeżeli podatnik, obliczając podatek należny, dokonał odliczeń od przychodu lub ryczałtu, a następnie otrzymał zwrot odliczonych kwot (w całości lub w części), w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym otrzymał ten zwrot, dolicza odpowiednio kwoty poprzednio odliczone.

2b. Jeżeli z zeznania wynika nadpłata, podatnik w tym zeznaniu może wskazać rachunek bankowy lub rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, którego jest posiadaczem albo współposiadaczem, inny niż związany z prowadzoną działalnością gospodarczą, na który ma nastąpić jej zwrot. Wskazany rachunek aktualizuje poprzednio zgłoszony rachunek służący do zwrotu podatku lub nadpłaty.

3. Przy obliczaniu ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych za poszczególne miesiące albo kwartały podatnicy mogą uwzględniać odliczenia i obniżki, o których mowa w art. 11, z zastrzeżeniem art. 26h ust. 6, art. 26hb ust. 7 i art. 26hd ust. 12 ustawy o podatku dochodowym.

3a (uchylony).

3b (uchylony).

3c (uchylony).

3d (uchylony).

3e. W przypadku wyboru sposobu ustalania daty powstania przychodu na podstawie art. 14 ust. 1j ustawy o podatku dochodowym podatnik informuje o tym wyborze w zeznaniu, o którym mowa w ust. 2 pkt 2, składanym za rok podatkowy, w którym stosował ten sposób. W przypadku prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w formie spółki wszyscy wspólnicy informują o wyborze sposobu ustalania daty powstania przychodu, o którym mowa w zdaniu pierwszym.

3f. 12  Przy obliczaniu ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych za poszczególne miesiące albo kwartały podatnicy dokonują zwiększenia albo zmniejszenia, o którym mowa w art. 11 ust. 4-17 i 19.

4. Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wynikający z zeznania jest podatkiem należnym za dany rok podatkowy, chyba że naczelnik urzędu skarbowego wyda decyzję, w której określi inną wysokość podatku.

5. (uchylony).

5a. Pierwszy ryczałt przedsiębiorstwo w spadku oblicza za miesiąc albo kwartał, w którym dokonano zgłoszenia, o którym mowa w art. 12 ust. 1c ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników, a jeżeli zgłoszenia nie dokonano - za miesiąc albo kwartał, w którym został ustanowiony zarząd sukcesyjny, uwzględniając przy jego obliczeniu przychody przedsiębiorstwa osiągnięte od otwarcia spadku, i wpłaca w terminie do 20 dnia następnego miesiąca albo kwartału.

5b. (uchylony).

6. Podatnicy, którzy po raz pierwszy rozpoczęli prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej, są zwolnieni na warunkach określonych w ust. 8 z obowiązków wynikających z ust. 1, z tytułu tej działalności, w roku podatkowym następującym:

1) bezpośrednio po roku, w którym rozpoczęli prowadzenie tej działalności, jeżeli w roku jej rozpoczęcia działalność ta była prowadzona co najmniej przez pełnych 10 miesięcy, albo

2) dwa lata po roku, w którym rozpoczęli prowadzenie tej działalności, jeżeli nie został spełniony warunek, o którym mowa w pkt 1.

7. Przez podatnika rozpoczynającego po raz pierwszy prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej rozumie się osobę, która w roku rozpoczęcia tej działalności, a także w okresie trzech lat, licząc od końca roku poprzedzającego rok jej rozpoczęcia, nie prowadziła pozarolniczej działalności gospodarczej samodzielnie lub jako wspólnik spółki niemającej osobowości prawnej oraz działalności takiej nie prowadził małżonek tej osoby, o ile między małżonkami istniała w tym czasie wspólność majątkowa.

8. Zwolnienie, o którym mowa w ust. 6, dotyczy podatników, którzy łącznie spełniają następujące warunki:

1) w okresie poprzedzającym rok korzystania z tego zwolnienia osiągnęli przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej średniomiesięcznie w wysokości stanowiącej równowartość w złotych kwoty co najmniej 1000 euro, przeliczonej według średniego kursu euro, ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski, z ostatniego dnia roku poprzedzającego rok rozpoczęcia tej działalności;

2) od dnia rozpoczęcia prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej do dnia 1 stycznia roku podatkowego, w którym rozpoczynają korzystanie ze zwolnienia, byli małym przedsiębiorcą w rozumieniu przepisów o działalności gospodarczej, a w okresie poprzedzającym rok korzystania ze zwolnienia zatrudniali, na podstawie umowy o pracę, w każdym miesiącu co najmniej 5 osób w przeliczeniu na pełne etaty;

3) w prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej nie wykorzystują środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, a także innych składników majątku - o znacznej wartości - udostępnionych im nieodpłatnie przez osoby zaliczone do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn, wykorzystywanych uprzednio w działalności gospodarczej prowadzonej przez te osoby i stanowiących ich własność;

4) złożyli właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego oświadczenie o korzystaniu z tego zwolnienia; oświadczenie składa się na piśmie w terminie do dnia 31 stycznia roku podatkowego, w którym podatnik będzie korzystał z tego zwolnienia.

9. Przez znaczną wartość rozumie się łączną wartość środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, a także innych składników majątku - wymienionych w ust. 8 pkt 3 - stanowiącej równowartość w złotych kwoty co najmniej 10 000 euro przeliczonej według średniego kursu euro, ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski, z ostatniego dnia roku poprzedzającego rok korzystania z tego zwolnienia. Przy określaniu tych wartości art. 19 ustawy o podatku dochodowym stosuje się odpowiednio.

10. Podatnicy korzystający ze zwolnienia, o którym mowa w ust. 6, są obowiązani do złożenia zeznania, o którym mowa w ust. 2 pkt 2, oraz do uiszczenia należnego ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, za rok objęty tym zwolnieniem - z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej - w pięciu kolejnych latach podatkowych następujących bezpośrednio po roku, w którym korzystali ze zwolnienia - w wysokości 20% należnego ryczałtu wykazanego w zeznaniu za rok objęty zwolnieniem; ryczałt ten płatny jest przed upływem terminów określonych na złożenie zeznań za pięć kolejnych lat podatkowych następujących bezpośrednio po roku objętym tym zwolnieniem.

11. Podatnicy tracą prawo do zwolnienia, jeżeli odpowiednio w roku lub za rok korzystania ze zwolnienia albo w pięciu następnych latach podatkowych:

1) zlikwidowali działalność gospodarczą albo została ogłoszona ich upadłość lub upadłość spółki, w której są wspólnikami lub

2) osiągnęli przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej średniomiesięcznie w wysokości stanowiącej równowartość w złotych kwoty niższej niż 1000 euro, przeliczonej według średniego kursu euro, ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski, z ostatniego dnia roku poprzedniego, lub

3) w którymkolwiek z miesięcy w tych latach zmniejszą przeciętne miesięczne zatrudnienie na podstawie umowy o pracę o więcej niż 10%, w stosunku do najwyższego przeciętnego miesięcznego zatrudnienia w roku poprzedzającym rok podatkowy, lub

4) mają zaległości z tytułu podatków stanowiących dochód budżetu państwa, ceł oraz składek na ubezpieczenie społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, o którym mowa w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych; określenie lub wymierzenie w innej formie - w wyniku postępowania prowadzonego przez właściwy organ - zaległości z wymienionych tytułów nie pozbawia podatnika prawa do skorzystania ze zwolnienia, jeżeli zaległość ta wraz z odsetkami za zwłokę zostanie uregulowana w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji ostatecznej.

12. Przeciętne miesięczne zatrudnienie, o którym mowa w ust. 8 pkt 2 oraz ust. 11 pkt 3 ustala się w przeliczeniu na pełne etaty, pomijając liczby po przecinku; w przypadku, gdy przeciętne miesięczne zatrudnienie jest mniejsze od jedności, przyjmuje się liczbę jeden.

13. Podatnicy, którzy utracili prawo do zwolnienia:

1) w miesiącach od stycznia do listopada roku podatkowego, w którym korzystają z tego zwolnienia - są obowiązani do wpłaty należnego ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym utracili prawo do zwolnienia; w tym przypadku nie nalicza się odsetek za zwłokę od zaległości z tytułu ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych za poszczególne miesiące;

2) w okresie od dnia 1 grudnia roku podatkowego, w którym korzystają z tego zwolnienia, do upływu terminu określonego na złożenie zeznania o wysokości uzyskanego przychodu, wysokości dokonanych odliczeń i należnego ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych za rok podatkowy, w którym korzystali ze zwolnienia - są obowiązani do złożenia zeznania o wysokości uzyskanego przychodu, wysokości dokonanych odliczeń i należnego ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych za rok podatkowy objęty zwolnieniem i zapłaty tego ryczałtu przed upływem terminu na złożenie zeznania; w tym przypadku nie nalicza się odsetek za zwłokę od zaległości z tytułu ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych za poszczególne miesiące roku, w którym podatnicy korzystali ze zwolnienia;

3) w okresie od upływu terminu określonego dla złożenia zeznania o wysokości uzyskanego przychodu, wysokości dokonanych odliczeń i należnego ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych za rok podatkowy, w którym korzystali ze zwolnienia do końca piątego roku podatkowego następującego po tym roku - są obowiązani do zapłaty należnego ryczałtu, o którym mowa w ust. 10, wraz z odsetkami za zwłokę; odsetki nalicza się od dnia następnego po upływie terminu określonego dla złożenia zeznania o wysokości uzyskanego przychodu, wysokości dokonanych odliczeń i należnego ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, w którym mieli obowiązek złożyć to zeznanie.

14. Pomoc, o której mowa w ust. 6 i 10, stanowi pomoc de minimis udzielaną w zakresie i na zasadach określonych w bezpośrednio obowiązujących aktach prawa wspólnotowego dotyczących pomocy w ramach zasady de minimis.

15. W przypadku gdy zmarły przedsiębiorca korzystał ze zwolnienia, o którym mowa w ust. 6, do przedsiębiorstwa w spadku stosuje się przepisy ust. 10-13.

⁶ Art. 21 ust. 1 zmieniony przez art. 5 pkt 2 lit. a ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. (Dz.U.2022.1265) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 2023 r.

⁷ Art. 21 ust. 1a zmieniony przez art. 5 pkt 2 lit. a ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. (Dz.U.2022.1265) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 2023 r.

⁸ Art. 21 ust. 1h zmieniony przez art. 5 pkt 2 lit. b ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. (Dz.U.2022.1265) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 2023 r.

⁹ Art. 21 ust. 1i pkt 1 zmieniony przez art. 5 pkt 2 lit. b ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. (Dz.U.2022.1265) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 2023 r.

¹⁰ Art. 21 ust. 1j pkt 1 zmieniony przez art. 5 pkt 2 lit. b ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. (Dz.U.2022.1265) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 2023 r.

¹¹ Art. 21 ust. 1j pkt 2 zmieniony przez art. 5 pkt 2 lit. b ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. (Dz.U.2022.1265) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 2023 r.

¹² Art. 21 ust. 3f zmieniony przez art. 7 pkt 2 ustawy z dnia 7 października 2022 r. (Dz.U.2022.2180) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 2023 r.