§ 1. - Zmiana rozporządzenia w sprawie szczegółowych sposobów postępowania przy zwalczaniu i zapobieganiu rozprzestrzenianiu się organizmu Xylella fastidiosa (Wells et al.).

Dziennik Ustaw

Dz.U.2019.2346

Akt jednorazowy
Wersja od: 3 grudnia 2019 r.
§  1. 
W rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 1 lipca 2016 r. w sprawie szczegółowych sposobów postępowania przy zwalczaniu i zapobieganiu rozprzestrzenianiu się organizmu Xylella fastidiosa (Wells et al.) (Dz. U. z 2019 r. poz. 1603) wprowadza się następujące zmiany:
1)
w § 2:
a)
ust. 2 otrzymuje brzmienie:

"2. Kontrole, o których mowa w ust. 1, obejmują ocenę organoleptyczną, a w przypadku podejrzenia występowania organizmu szkodliwego - także badania laboratoryjne, które:

1) są wykonywane zgodnie z technicznymi wytycznymi dotyczącymi badań występowania organizmu szkodliwego udostępnionymi na stronie internetowej Komisji Europejskiej 3 ;

2) obejmują badanie molekularne, a w przypadku stwierdzenia w wyniku tego badania występowania materiału genetycznego organizmu szkodliwego, również wykonanie co najmniej jednego badania molekularnego innej części genomu, przy czym potwierdzeniem występowania tego organizmu jest powtórne stwierdzenie w wyniku badania materiału genetycznego tego organizmu;

3) obejmują rośliny podatne na porażenie przez organizm szkodliwy wymienione w załączniku do rozporządzenia, przeznaczone do sadzenia, inne niż nasiona, wykazujące objawy porażenia, a także te rośliny, które nie wykazują objawów porażenia, występujące w pobliżu roślin podatnych na porażenie przez organizm szkodliwy wykazujących takie objawy.",

b)
w ust. 3 pkt 2 otrzymuje brzmienie:

"2) strefę bezpieczeństwa wokół strefy porażenia, której granica przebiega w odległości uwzględniającej rozmieszczenie roślin podatnych na porażenie przez organizm szkodliwy wymienionych w załączniku do rozporządzenia, wektorów organizmu szkodliwego oraz roślin żywicielskich tych wektorów, nie mniejszej jednak niż 5 km od granicy strefy porażenia",

c)
ust. 4 i 5 otrzymują brzmienie:

"4. Strefa bezpieczeństwa może zostać ograniczona do szerokości nie mniejszej niż 1 km, jeżeli stwierdzono, że organizm szkodliwy od dnia wprowadzenia na dany obszar nie rozprzestrzenił się na tym obszarze oraz że są spełnione następujące warunki:

1) w promieniu 100 m wokół rośliny uznanej za porażoną wszystkie rośliny szczególnie podatne na porażenie przez organizm szkodliwy wymienione w bazie danych Komisji Europejskiej zostały niezwłocznie zniszczone;

2) od dnia zakończenia stosowania działań zwalczających organizm szkodliwy w strefie porażenia i strefie bezpieczeństwa nie wykazano występowania organizmu szkodliwego na innych roślinach w wyniku badań przeprowadzonych co najmniej raz w okresie 12 miesięcy:

a) zgodnie z technicznymi wytycznymi dotyczącymi badań występowania organizmu szkodliwego udostępnionymi na stronie internetowej Komisji Europejskiej 4 ,

b) w sposób umożliwiający z 99% prawdopodobieństwem wykrycie rośliny porażonej, jeżeli jest porażonych co najmniej 1% roślin,

c) obejmujących w szczególności rośliny podatne na porażenie przez organizm szkodliwy wykazujące objawy porażenia, a także rośliny podatne na porażenie przez organizm szkodliwy niewykazujące objawów porażenia znajdujące się w pobliżu roślin podatnych na porażenie przez organizm szkodliwy wykazujących takie objawy;

3) kontrole występowania organizmu szkodliwego w strefie bezpieczeństwa były przeprowadzone w sposób uwzględniający podział tej strefy na pola badawcze o wymiarach:

a) 100 m x 100 m - jeżeli odległość od granicy strefy porażenia jest nie większa niż 1 km oraz

b) 1 km x l km na pozostałym obszarze strefy bezpieczeństwa;

4) od dnia zastosowania działań zwalczających organizm szkodliwy, w wyniku kontroli występowania wektora organizmu szkodliwego przeprowadzonej dwukrotnie podczas sezonu lotów tego wektora w strefie porażenia, nie wykryto żadnych wektorów organizmu szkodliwego.

5. Wojewódzki inspektor, wyznaczając strefę porażenia i strefę bezpieczeństwa, uwzględnia:

1) biologię organizmu szkodliwego i jego wektorów;

2) obecność wektorów organizmu szkodliwego;

3) obecność roślin podatnych na porażenie przez organizm szkodliwy wymienionych w załączniku do rozporządzenia;

4) stopień porażenia roślin, o których mowa w pkt 3.",

d)
dodaje się ust. 6 i 7 w brzmieniu:

"6. W przypadku wyznaczenia strefy porażenia i strefy bezpieczeństwa wojewódzki inspektor podaje do publicznej wiadomości na stronie internetowej Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa wykaz ustanowionych stref, informacje o granicach tych stref, zagrożeniach związanych z występowaniem organizmu szkodliwego, biologii i szkodliwości tego organizmu szkodliwego oraz metodach jego zwalczania i ograniczania rozprzestrzeniania się.

7. Wojewódzki inspektor opracowuje plan awaryjny, o którym mowa w decyzji wykonawczej Komisji (UE) 2015/789 z dnia 18 maja 2015 r. w sprawie środków zapobiegających wprowadzaniu do Unii i rozprzestrzenianiu się w niej organizmu Xylella fastidiosa (Wells et al.) (Dz. Urz. UE L 125 z 21.05.2015, str. 36, z późn. zm.), zwanej dalej "decyzją 2015/789", który podaje do publicznej wiadomości na stronie internetowej Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa.";

2)
w § 3 w ust. 1 pkt 1 otrzymuje brzmienie:

"1) organizm szkodliwy został stwierdzony w miejscu fizycznie chronionym przed wektorami tego organizmu szkodliwego lub ze względu na czas, jaki upłynął od wprowadzenia organizmu szkodliwego na dany obszar, ustalił, że nie istnieje ryzyko dalszego rozprzestrzeniania się tego organizmu szkodliwego;";

3)
w § 4:
a)
po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:

"1a. W przypadku wysokiej wartości społecznej lub kulturowej roślin szczególnie podatnych na porażenie przez organizm szkodliwy wymienionych w bazie danych Komisji Europejskiej wojewódzki inspektor może odstąpić od podejmowania działań, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, pod warunkiem że rośliny te:

1) zostały poddane badaniom laboratoryjnym w sposób określony w § 2 ust. 2 pkt 1 i 2, w wyniku których potwierdzono, że nie są one porażone przez organizm szkodliwy;

2) lub teren, na którym występują, zostały zabezpieczone, w tym fizycznie odizolowane od wektorów organizmu szkodliwego, w sposób uniemożliwiający porażenie tych roślin, a skuteczność tej izolacji jest kontrolowana podczas sezonu lotów wektora organizmu szkodliwego;

3) podczas sezonu lotów wektora organizmu szkodliwego są poddawane kontrolom występowania organizmu szkodliwego, w tym - w przypadku podejrzenia występowania organizmu szkodliwego - w sposób określony w § 2 ust. 2 pkt 1 i 2.",

b)
w ust. 2 pkt 2 otrzymuje brzmienie:

"2) prowadzi coroczne kontrole występowania organizmu szkodliwego w sposób określony w § 2 ust. 2;",

c)
ust. 5 otrzymuje brzmienie:

"5. W strefie bezpieczeństwa kontrole oraz badania roślin podatnych na porażenie przez organizm szkodliwy wykazujących objawy porażenia, a także roślin podatnych na porażenie przez organizm szkodliwy niewykazujących objawów porażenia znajdujących się w pobliżu roślin podatnych na porażenie wykazujących takie objawy przeprowadza się w sposób uwzględniający podział tej strefy na pola badawcze o wymiarach:

1) 100 m x 100 m - jeżeli odległość od granicy strefy porażenia jest nie większa niż 1 km oraz

2) 1 km x 1 km na pozostałym obszarze tej strefy.";

4)
§ 5 otrzymuje brzmienie:

"§ 5. 1. Jeżeli w strefie porażenia i strefie bezpieczeństwa w okresie pięciu kolejnych lat nie zostało stwierdzone występowanie organizmu szkodliwego, w szczególności podczas kontroli, o których mowa w § 2 ust. 1 oraz w § 4 ust. 2 pkt 2, obszary objęte tymi strefami uznaje się za wolne od tego organizmu szkodliwego. Na obszarach objętych strefą porażenia i strefą bezpieczeństwa zaprzestaje się prowadzenia działań, o których mowa w § 4.

2. W przypadku, o którym mowa w § 2 ust. 4, obszary objęte strefą porażenia i strefą bezpieczeństwa uznaje się za wolne od organizmu szkodliwego i po 12 miesiącach od dnia utworzenia tych stref zaprzestaje się prowadzenia na tych obszarach działań, o których mowa w § 4, jeżeli są spełnione następujące warunki:

1) w wyniku postępowania zakończonego ograniczeniem szerokości strefy bezpieczeństwa, o którym mowa w § 2 ust. 4, stwierdzono, że obecność organizmu szkodliwego była odosobnionym przypadkiem i nie doszło do rozprzestrzenienia się organizmu szkodliwego;

2) w strefie porażenia i strefie bezpieczeństwa w terminie bezpośrednio poprzedzającym termin upływu 12 miesięcy od dnia utworzenia strefy porażenia i strefy bezpieczeństwa zostały przeprowadzone kontrole:

a) zgodnie z technicznymi wytycznymi dotyczącymi badań występowania organizmu szkodliwego udostępnionymi na stronie internetowej Komisji Europejskiej 5 ,

b) w sposób umożliwiający z 99% prawdopodobieństwem wykrycie rośliny porażonej, jeżeli jest porażonych co najmniej 1% roślin,

c) obejmujące rośliny podatne na porażenie przez organizm szkodliwy wykazujące objawy porażenia, a także rośliny podatne na porażenie przez organizm szkodliwy niewykazujące objawów porażenia znajdujące się w pobliżu roślin podatnych na porażenie przez organizm szkodliwy wykazujących takie objawy;

3) w strefie bezpieczeństwa po zaprzestaniu prowadzenia działań, o których mowa w § 4, co najmniej w okresie dwóch kolejnych lat przeprowadza się kontrole występowania organizmu szkodliwego, które:

a) umożliwiają z 99% prawdopodobieństwem wykrycie rośliny porażonej, przy założeniu, że jest porażonych co najmniej 1% roślin,

b) obejmują rośliny podatne na porażenie przez organizm szkodliwy wykazujące objawy porażenia, a także rośliny podatne na porażenie przez organizm szkodliwy niewykazujące objawów porażenia znajdujące się w pobliżu roślin podatnych na porażenie przez organizm szkodliwy wykazujących takie objawy.";

5)
po § 5 dodaje się § 5a w brzmieniu:

"§ 5a. W przypadku gdy stwierdzenie występowania organizmu szkodliwego dotyczy jego podgatunku, przepisy § 2 ust. 4-6 oraz § 3-5 stosuje się jedynie w odniesieniu do roślin szczególnie podatnych na porażenie przez ten podgatunek wymienionych w bazie danych Komisji Europejskiej, jeżeli zapewni to zwalczenie organizmu szkodliwego.";

6)
w § 6 w ust. 1 wyrazy "decyzji wykonawczej Komisji (UE) 2015/789 z dnia 18 maja 2015 r. w sprawie środków zapobiegających wprowadzaniu do Unii i rozprzestrzenianiu się w niej organizmu Xylella fastidiosa (Wells et al.) (Dz. Urz. UE L 125 z 21.05.2015, str. 36, z późn. zm.7)), zwanej dalej "decyzją 2015/789" " zastępuje się wyrazami "decyzji 2015/789";
7)
w § 8:
a)
wprowadzenie do wyliczenia otrzymuje brzmienie:

"Rośliny podatne na porażenie przez organizm szkodliwy wymienione w załączniku do rozporządzenia, przeznaczone do sadzenia, inne niż nasiona, które były uprawiane na obszarach objętych strefą porażenia lub strefą bezpieczeństwa lub na terytoriach innych państw członkowskich objętych takimi strefami, inne niż uprawiane przez cały cykl produkcji in vitro, mogą być przemieszczane, jeżeli:",

b)
w pkt 2 lit. d-f otrzymują brzmienie:

"d) zostało otoczone strefą o szerokości 100 m, która - na podstawie kontroli występowania organizmu szkodliwego obejmującej ocenę organoleptyczną oraz badania laboratoryjne roślin wykazujących objawy porażenia przez organizm szkodliwy - została uznana za wolną od organizmu szkodliwego i w której:

– były stosowane zapobiegawczo zabiegi zwalczające wektory organizmu szkodliwego, a w przypadku dużej liczebności takich wektorów ich rośliny żywicielskie zostały zniszczone,

– co najmniej dwa razy w roku były przeprowadzone kontrole występowania organizmu szkodliwego,

– nie stwierdzono objawów wskazujących na występowanie organizmu szkodliwego lub jego wektorów lub - w przypadku stwierdzenia objawów wskazujących na występowanie organizmu szkodliwego lub jego wektorów - w wyniku wykonanych badań laboratoryjnych zostało wykluczone występowanie organizmu szkodliwego,

– wszystkie rośliny uznane za porażone lub wykazujące objawy porażenia zostały niezwłocznie zniszczone,

e) corocznie, w najbardziej sprzyjających warunkach, było poddane zapobiegawczym zabiegom zwalczającym wektory organizmu szkodliwego, w tym obejmującym zniszczenie roślin żywicielskich,

f) co najmniej dwa razy w roku było poddane kontroli występowania organizmu szkodliwego przeprowadzonej zgodnie z technicznymi wytycznymi dotyczącymi badań występowania organizmu szkodliwego udostępnionymi na stronie Komisji Europejskiej 6 , ";

8)
§ 9 i § 10 otrzymują brzmienie:

"§ 9. Rośliny z rodzaju Vitis w stanie uśpienia przeznaczone do sadzenia, inne niż nasiona, inne niż Vitis vinifera L. odmian Cabernet Sauvignon, Negroamaro i Primitivo, uprawiane na obszarach objętych strefą porażenia lub strefą bezpieczeństwa lub na terytoriach innych państw członkowskich objętych takimi strefami, mogą być przemieszczane, jeżeli spełniają wymagania określone w § 8 pkt 1-4 oraz 6 i 7, a przed przemieszczeniem zostały poddane, pod nadzorem wojewódzkiego inspektora, obróbce termoterapeutycznej, podczas której rośliny te były zanurzone przez 45 minut w wodzie o temperaturze 50°C, zgodnie ze standardem EPPO 7 .

§ 10. Rośliny szczególnie podatne na porażenie przez organizm szkodliwy wymienione w bazie danych Komisji Europejskiej, przeznaczone do sadzenia, inne niż nasiona, z wyłączeniem roślin, o których mowa w § 10a-10c, które nie były uprawiane na obszarach objętych strefą porażenia lub strefą bezpieczeństwa lub na terytoriach innych państw członkowskich objętych takimi strefami, mogą być przemieszczane, jeżeli zostały zaopatrzone w paszport roślin i były uprawiane w miejscu produkcji poddawanym corocznym kontrolom obejmującym ocenę organoleptyczną, a w przypadku stwierdzenia objawów występowania organizmu szkodliwego te rośliny zostały poddane badaniom występowania organizmu szkodliwego zgodnie z technicznymi wytycznymi dotyczącymi badań występowania organizmu szkodliwego udostępnionymi na stronie internetowej Komisji Europejskiej 8 .";

9)
po § 10 dodaje się § 10a-10c w brzmieniu:

"§ 10a. Rośliny z rodzaju Coffea oraz gatunków Lavandula dentata L., Nerium oleander L" Olea europaea L. i Prunus dulcis (Mill.), przeznaczone do sadzenia, inne niż nasiona, które nie były uprawiane na obszarach objętych strefą porażenia lub strefą bezpieczeństwa lub na terytoriach innych państw członkowskich objętych takimi strefami, mogą być przemieszczane, jeżeli:

1) zostały zaopatrzone w paszport roślin;

2) były uprawiane w miejscu produkcji poddawanym corocznym kontrolom:

a) obejmującym pobieranie próbek w sposób umożliwiający z 99% prawdopodobieństwem wykrycie rośliny porażonej, przy założeniu, że jest porażonych co najmniej 5% roślin,

b) przeprowadzonym zgodnie z technicznymi wytycznymi dotyczącymi badań występowania organizmu szkodliwego udostępnionymi na stronie internetowej Komisji Europejskiej 9 ,

c) uwzględniającym specyfikę organizmu szkodliwego,

d) uwzględniającym konieczność przeprowadzenia badania molekularnego, a w przypadku stwierdzenia występowania materiału genetycznego organizmu szkodliwego zostało wykonane kolejne badanie molekularne, które nie potwierdziło występowania organizmu szkodliwego.

§ 10b. Rośliny gatunku Polygala myrtifolia L. przeznaczone do sadzenia, inne niż nasiona, które nie były uprawiane na obszarach objętych strefą porażenia lub strefą bezpieczeństwa lub na terytoriach innych państw członkowskich objętych takimi strefami, mogą być przemieszczane, jeżeli:

1) zostały zaopatrzone w paszport roślin;

2) zostały poddane kontrolom, o których mowa w § 10a pkt 2, a kontrole te zostały przeprowadzone bezpośrednio przed ich pierwszym przemieszczeniem.

§ 10c. Rośliny gatunków Juglans regia L., Olea europaea L., Prunus amygdalus Batsch, Prunus amygdalus x Prunus persica, Prunus armeniaca L., Prunus avium (L.) L., Prunus cerasus L., Prunus domestica L., Prunus domestica x Prunus salicina, Prunus dulcis (Mill) D.A. Webb, Prunus persica (L.) Batsch i Prunus saliciana Lindley będące przedbazowymi roślinami matecznymi lub stanowiące przedbazowy materiał rozmnożeniowy określony w przepisach o nasiennictwie, które były uprawiane w Królestwie Belgii, Republice Czeskiej, Republice Francuskiej lub Królestwie Hiszpanii, ale nie były uprawiane na wyznaczonych obszarach w rozumieniu decyzji 2015/789, oraz nie były uprawiane przez cały cykl produkcji w obiektach zabezpieczonych przed dostępem owadów, mogą być przemieszczane, jeżeli:

1) zostały zaopatrzone w paszport roślin;

2) bezpośrednio przed pierwszym przemieszczeniem w miejscu produkcji zostały poddane kontroli uwzględniającej pobieranie próbek oraz badanie molekularne, które nie wykazało występowania organizmu szkodliwego.";

10)
w § 11:
a)
wprowadzenie do wyliczenia otrzymuje brzmienie:

"Podmioty wpisane do rejestru przedsiębiorców, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 18 grudnia 2003 r. o ochronie roślin, prowadzące na obszarach objętych strefą porażenia lub strefą bezpieczeństwa lub na terytoriach innych państw członkowskich objętych takimi strefami uprawę, wytwarzanie, magazynowanie, pakowanie lub sortowanie roślin podatnych na porażenie przez organizm szkodliwy wymienionych w załączniku do rozporządzenia, lub dokonujące ich wprowadzania lub przemieszczania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz podmioty wpisane do rejestru przedsiębiorców, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 18 grudnia 2003 r. o ochronie roślin, prowadzące uprawę, wytwarzanie, magazynowanie, pakowanie lub sortowanie roślin określonych w § 10a i § 10b lub dokonujące ich wprowadzania lub przemieszczania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:",

b)
pkt 1 otrzymuje brzmienie:

"1) przechowują ewidencję, o której mowa w art. 14 ust. 1 pkt 3 tej ustawy, co najmniej przez 3 lata;";

11)
załącznik do rozporządzenia otrzymuje brzmienie określone w załączniku do niniejszego rozporządzenia.
3 "Guidelines for the survey of Xylella fastidiosa (Wells et al.) in the Union territory" (Wytyczne dotyczące badania organizmu Xylella fastidiosa (Wells et al.) na terytorium Unii): http://ec.europa.eu/food/sites/food/files/plant/docs/ph_biosec_legis_guidelines_xylella-survey.pdf.
4 "Guidelines for the survey of Xylella fastidiosa (Wells et al.) in the Union territory" (Wytyczne dotyczące badania organizmu Xylella fastidiosa (Wells et al.) na terytorium Unii): http://ec.europa.eu/food/sites/food/files/plant/docs/ph_biosec_legis_guidelines_xylella-survey.pdf.
5 "Guidelines for the survey of Xylella fastidiosa (Wells et al.) in the Union territory" (Wytyczne dotyczące badania organizmu Xylella fastidiosa (Wells et al.) na terytorium Unii): http://ec.europa.eu/food/sites/food/files/plant/docs/ph_biosec_legis_guidelines_xylella-survey.pdf.
6 "Guidelines for the survey of Xylella fastidiosa (Wells et al.) in the Union territory" (Wytyczne dotyczące badania organizmu Xylella fastidiosa (Wells et al.) na terytorium Unii): http://ec.europa.eu/food/sites/food/files/plant/docs/ph_biosec_legis_guidelines_xylella-survey.pdf.
7 EPPO (Europejska i Śródziemnomorska Organizacja Ochrony Roślin), 2012 r. Obróbka gorącą wodą w celu zwalczania fitoplazmy żółknięcia dorée winorośli. EPPO Bulletin, 42(3), 490-492, udostępniony pod adresem: https://gd.eppo.int/download/standard/280/pm10-018-1-en.pdf.
8 "Guidelines for the survey of Xylella fastidiosa (Wells et al.) in the Union territory" (Wytyczne dotyczące badania organizmu Xylella fastidiosa (Wells et al.) na terytorium Unii): http://ec.europa.eu/food/sites/food/files/plant/docs/ph_biosec_legis_guidelines_xylella-survey.pdf.
9 "Guidelines for the survey of Xylella fastidiosa (Wells et al.) in the Union territory" (Wytyczne dotyczące badania organizmu Xylella fastidiosa (Wells et al.) na terytorium Unii): http://ec.europa.eu/food/sites/food/files/plant/docs/ph_biosec_legis_guidelines_xylella-survey.pdf.