Art. 2. - Zmiana niektórych ustaw w celu wzmocnienia bezpieczeństwa gazowego państwa w związku z sytuacją na rynku gazu.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2022.1723

Akt obowiązujący

Wersja od: 17 sierpnia 2022 r.

Art.  2. 

W ustawie z dnia 16 lutego 2007 r. o zapasach ropy naftowej, produktów naftowych i gazu ziemnego oraz zasadach postępowania w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa paliwowego państwa i zakłóceń na rynku naftowym (Dz. U. z 2022 r. poz. 1537) wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 1 w pkt 3 we wprowadzeniu do wyliczenia po wyrazach "bezpieczeństwa paliwowego państwa" dodaje się wyrazy "i bezpieczeństwa gazowego państwa";

2) w art. 2 w ust. 1:

a) pkt 1 otrzymuje brzmienie:

"1) bezpieczeństwo paliwowe państwa - stan umożliwiający bieżące pokrycie zapotrzebowania odbiorców na ropę naftową i produkty naftowe, w określonej wielkości i czasie, w stopniu umożliwiającym prawidłowe funkcjonowanie gospodarki;",

b) po pkt 1 dodaje się pkt 1a w brzmieniu:

"1a) bezpieczeństwo gazowe państwa - stan umożliwiający bieżące i perspektywiczne pokrycie zapotrzebowania odbiorców na gaz ziemny, w określonej wielkości i czasie, w sposób technicznie i ekonomicznie uzasadniony, w stopniu umożliwiającym prawidłowe funkcjonowanie gospodarki;";

3) w art. 24 w ust. 1 w pkt 1 oraz w art. 27 w ust. 2 w pkt 2 wyraz "paliwowego" zastępuje się wyrazem "gazowego";

4) tytuł rozdziału 6 otrzymuje brzmienie:

"Zasady postępowania w sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa gazowego państwa oraz konieczności wypełniania zobowiązań międzynarodowych";

5) po art. 49 dodaje się art. 49a w brzmieniu:

"Art. 49a. 1. W przypadku wystąpienia przesłanek, o których mowa w art. 11 ust. 1 lit. a albo b rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1938 z dnia 25 października 2017 r. dotyczącego środków zapewniających bezpieczeństwo dostaw gazu ziemnego i uchylającego rozporządzenie (UE) nr 994/2010 (Dz. Urz. UE L 280 z 28.10.2017, str. 1, z późn. zm.), zwanego dalej "rozporządzeniem 2017/1938", minister właściwy do spraw energii, po otrzymaniu informacji od operatora systemu gazowego lub operatora systemu połączonego gazowego, ogłasza, w drodze rozporządzenia, stan kryzysowy, o którym mowa w art. 11 ust. 1 lit. a albo b tego rozporządzenia, biorąc pod uwagę przewidywany brak możliwości pokrycia zapotrzebowania odbiorców na gaz ziemny.

2. Stan nadzwyczajny, o którym mowa w art. 11 ust. 1 lit. c rozporządzenia 2017/1938, minister właściwy do spraw energii ogłasza, w drodze rozporządzenia, po otrzymaniu informacji od operatora systemu gazowego lub operatora systemu połączonego gazowego o wystąpieniu co najmniej jednej z poniższych sytuacji:

1) zagrożenia bezpieczeństwa gazowego państwa,

2) zakłóceń w dostarczaniu gazu ziemnego do systemu gazowego,

3) gwałtownego, nieprzewidzianego uszkodzenia lub zniszczenia urządzeń, instalacji lub sieci, powodującego przerwę w ich używaniu lub utratę ich właściwości zagrażającą bezpieczeństwu funkcjonowania systemu gazowego,

4) nieprzewidzianego wzrostu zużycia gazu ziemnego

- biorąc pod uwagę konieczność zapewnienia nieprzerwanych dostaw gazu ziemnego do odbiorców.

3. Rozporządzenia, o których mowa w ust. 1 i 2, określają czas obowiązywania ogłaszanego stanu kryzysowego.";

6) w art. 51:

a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:

"1. W przypadku ogłoszenia stanu nadzwyczajnego, o którym mowa w art. 49a ust. 2, operator systemu gazowego, z własnej inicjatywy lub po otrzymaniu zawiadomienia, o którym mowa w art. 50 ust. 2 pkt 1, podejmuje, we współpracy z podmiotami, o których mowa w art. 49 ust. 1, lub innymi operatorami systemów gazowych, jeżeli uzna to za konieczne, niezbędne działania mające na celu zapewnienie lub przywrócenie prawidłowego funkcjonowania systemu gazowego.",

b) po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:

"1a. Do działań, o których mowa w ust. 1, należy w szczególności zwrócenie się przez operatora systemu przesyłowego gazowego lub operatora systemu połączonego gazowego do ministra właściwego do spraw energii o wyrażenie zgody na uruchomienie zapasów obowiązkowych gazu ziemnego na podstawie art. 26 ust. 1 lub o skierowanie do Rady Ministrów wniosku o wprowadzenie ograniczeń w poborze gazu ziemnego, zwanych dalej "ograniczeniami", zgodnie z art. 56 ust. 1.";

7) w art. 52:

a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:

"1. Operator systemu przesyłowego gazowego lub operator systemów połączonych gazowych uruchamia zapasy obowiązkowe gazu ziemnego po uzyskaniu zgody, o której mowa w art. 26 ust. 1, w ilościach niezbędnych do bilansowania systemu gazowego w przypadku, o którym mowa w art. 51 ust. 1.",

b) uchyla się ust. 6-9;

8) po art. 52 dodaje się art. 52¹ w brzmieniu:

"Art. 52¹. 1. W dobach gazowych, w których zostały uruchomione zapasy obowiązkowe gazu ziemnego lub zostały wprowadzone ograniczenia w stopniu zasilania wyższym niż pierwszy, operator systemu przesyłowego gazowego lub operator systemów połączonych gazowych dokonują bilansowania systemu przesyłowego gazowego z uwzględnieniem art. 2 rozporządzenia Komisji (UE) nr 312/2014 z dnia 26 marca 2014 r. ustanawiającego kodeks sieci dotyczący bilansowania gazu w sieciach przesyłowych (Dz. Urz. UE L 91 z 27.03.2014, str. 15). Przez dobę gazową rozumie się okres od godziny 6.00 danego dnia do godziny 6.00 następnego dnia.

2. W okresie uruchomienia zapasów obowiązkowych gazu ziemnego operator systemu przesyłowego gazowego lub operator systemów połączonych gazowych:

1) dokonują rozliczeń finansowych za pobrane ilości gazu ziemnego od przedsiębiorstw energetycznych wykonujących działalność gospodarczą w zakresie obrotu gazem ziemnym z zagranicą lub od podmiotów dokonujących przywozu gazu ziemnego, których zapasy obowiązkowe gazu ziemnego zostały uruchomione;

2) dokonują rozliczeń finansowych z tytułu dostarczonych ilości gazu ziemnego podmiotom zlecającym usługę przesyłania gazu ziemnego, na rzecz których zapasy obowiązkowe gazu ziemnego zostały uruchomione;

3) bilansują system przesyłowy gazowy oraz prowadzą rozliczenia z użytkownikami tego systemu z tytułu niezbilansowania;

4) zapewniają neutralność kosztową działalności w zakresie bilansowania systemu przesyłowego gazowego przez przeniesienie kosztów i przychodów z tytułu prowadzenia tej działalności na użytkowników systemu gazowego.

3. Rozliczenia kosztów wynikających z uruchomienia zapasów obowiązkowych gazu ziemnego są prowadzone dla każdej doby gazowej, w której nastąpiło uruchomienie tych zapasów, odrębnie z:

1) przedsiębiorstwami energetycznymi wykonującymi działalność gospodarczą w zakresie obrotu gazem ziemnym z zagranicą lub podmiotami dokonującymi przywozu gazu ziemnego zobowiązanymi do utrzymywania zapasów obowiązkowych gazu ziemnego, których zapasy obowiązkowe zostały uruchomione, lub z podmiotami przyjmującymi zlecenie wykonywania zadań w zakresie utrzymywania zapasów obowiązkowych gazu ziemnego,

2) podmiotami zlecającymi usługi przesyłania gazu ziemnego, na rzecz których nastąpiło uruchomienie zapasów obowiązkowych gazu ziemnego

- po zakończeniu miesiąca, w którym uruchomiono te zapasy.

4. Minister właściwy do spraw energii określi, w drodze rozporządzenia:

1) sposób prowadzenia rozliczeń za uruchomione zapasy obowiązkowe gazu ziemnego oraz kalkulacji ceny za paliwa gazowe stosowanej do tych rozliczeń,

2) szczegółowy sposób bilansowania systemu przesyłowego gazowego i prowadzenia rozliczeń z tytułu jego niezbilansowania w okresie uruchomienia zapasów obowiązkowych gazu ziemnego oraz w okresie wprowadzenia ograniczeń

- biorąc pod uwagę konieczność zapewnienia bezpieczeństwa gazowego państwa, potrzebę zapewnienia neutralności kosztowej działań bilansujących podejmowanych przez operatora systemu przesyłowego gazowego lub operatora systemów połączonych gazowych, równoprawne traktowanie przedsiębiorstw energetycznych wykonujących działalność gospodarczą w zakresie obrotu gazem ziemnym z zagranicą, podmiotów dokonujących przywozu gazu ziemnego oraz innych użytkowników systemu gazowego, a także przejrzysty i obiektywny charakter przyjętego systemu rozliczeń.";

9) w art. 52a w ust. 1 w pkt 2 oraz w ust. 4 wyrazy "o których mowa w art. 52 ust. 7 pkt 1" zastępuje się wyrazami "o których mowa w art. 52¹ ust. 2 pkt 1";

10) uchyla się art. 53;

11) w art. 54 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

"1. W przypadku ogłoszenia stanu nadzwyczajnego, o którym mowa w art. 49a ust. 2, na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub jego części mogą być wprowadzone na czas oznaczony ograniczenia.";

12) w art. 61:

a) w ust. 1 wyrazy "zagrożeń, o których mowa w art. 54 ust. 1 pkt 1, 6 i 7" zastępuje się wyrazami "sytuacji, o których mowa w art. 49a ust. 2",

b) w ust. 2 pkt 1 oraz w ust. 4 pkt 1 otrzymują brzmienie:

"1) zdarzeń, o których mowa w ust. 1, oraz ich wpływu na bezpieczeństwo gazowe państwa;";

13) w art. 63:

a) ust. 7 otrzymuje brzmienie:

"7. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 11, wysokość kary oblicza się w następujący sposób:

1) w przypadku przekroczenia mocy godzinowej - jako iloczyn mocy maksymalnej, zarejestrowanej przez układ pomiarowy ponad moc wynikającą z wprowadzonych ograniczeń, liczby godzin, w których stwierdzono przekroczenie mocy wynikającej z wprowadzonych ograniczeń w okresie rozliczeniowym, w którym obowiązywały ograniczenia, i dziesięciokrotności stawki stałej opłaty przesyłowej dla gazu wysokometanowego na wyjściu z sieci własnej gazu ziemnego wysokometanowego operatora systemu przesyłowego;

2) w przypadku przekroczenia mocy godzinowej i mocy dobowej - jako iloczyn mocy maksymalnej, zarejestrowanej przez układ pomiarowy ponad moc wynikającą z wprowadzonych ograniczeń, liczby godzin, w których stwierdzono przekroczenie mocy wynikającej z wprowadzonych ograniczeń w okresie rozliczeniowym, w którym obowiązywały ograniczenia, i piętnastokrotności stawki stałej opłaty przesyłowej dla gazu wysokometanowego na wyjściu z sieci własnej gazu ziemnego wysokometanowego operatora systemu przesyłowego.",

b) po ust. 7 dodaje się ust. 7a i 7b w brzmieniu:

"7a. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 11, wysokość kary dla odbiorców nieposiadających rejestracji mocy poboru gazu ziemnego oblicza się w następujący sposób:

1) dla odbiorców pobierających mniej niż 300 m³ gazu ziemnego rocznie - 1000 zł za każdy miesiąc, w którym stwierdzono przekroczenie mocy wynikającej z wprowadzonych ograniczeń;

2) dla odbiorców pobierających 300 m³ i więcej oraz mniej niż 1200 m³ gazu ziemnego rocznie - 3000 zł za każdy miesiąc, w którym stwierdzono przekroczenie mocy wynikającej z wprowadzonych ograniczeń;

3) dla odbiorców pobierających 1200 m³ i więcej oraz mniej niż 8000 m³ gazu ziemnego rocznie - 10 000 zł za każdy miesiąc, w którym stwierdzono przekroczenie mocy wynikającej z wprowadzonych ograniczeń;

4) dla odbiorców pobierających 8000 m³ i więcej gazu ziemnego rocznie - 20 000 zł za każdy miesiąc, w którym stwierdzono przekroczenie mocy wynikającej z wprowadzonych ograniczeń.

7b. Jeżeli wysokość kary pieniężnej obliczona zgodnie z ust. 7 jest niższa dla odbiorcy niż wysokość kary pieniężnej, która byłaby obliczona w sposób, o którym mowa w ust. 7a, dla ilości gazu pobranego przez tego odbiorcę, stosuje się wysokość kary pieniężnej obliczoną zgodnie z ust. 7a dla ilości gazu pobranego przez tego odbiorcę.";

14) po art. 70c dodaje się art. 70d w brzmieniu:

"Art. 70d. W terminie do dnia 30 września 2024 r. okres, o którym mowa w art. 24 ust. 2 pkt 2 i ust. 3b zdanie drugie, art. 24a ust. 1 oraz art. 24b ust. 8 pkt 2, wynosi 50 dni.".