Zm.: ustawa o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz niektóre inne ustawy.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2008.237.1655

Akt jednorazowy

Wersja od: 31 grudnia 2008 r.

USTAWA

z dnia 6 grudnia 2008 r.

o zmianie ustawy o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz niektórych innych ustaw ¹

Art.  1.

W ustawie z dnia 7 marca 2007 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (Dz. U. Nr 64, poz. 427 oraz z 2008 r. Nr 98, poz. 634 i Nr 214, poz. 1349) wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 4 w ust. 1 uchyla się pkt 6;

2) w art. 5 w ust. 1 pkt 23 otrzymuje brzmienie:

"23) funkcjonowanie lokalnej grupy działania, nabywanie umiejętności i aktywizację.";

3) w art. 6 po ust. 2 dodaje się ust. 2a w brzmieniu:

"2a. Zadania związane z dokonywaniem wyboru lokalnej grupy działania do realizacji lokalnej strategii rozwoju wykonuje samorząd województwa.";

4) w art. 7:

a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:

"1. Minister właściwy do spraw rozwoju wsi sprawuje nadzór nad:

1) podmiotami, o których mowa w art. 6 ust. 1, zwanymi dalej "podmiotami wdrażającymi", w zakresie wykonywania przez te podmioty zadań instytucji zarządzającej,

2) Agencją w zakresie wykonywania zadań związanych z wdrażaniem pomocy technicznej, w tym przyznawaniem tej pomocy

- pod względem wykonywania tych zadań zgodnie z przepisami prawa i programem oraz pod względem efektywności wdrażania programu oraz zapewnienia prawidłowego wykonywania przez agencję płatniczą jej zadań.",

b) po ust. 2 dodaje się ust. 2a w brzmieniu:

"2a. Minister właściwy do spraw rozwoju wsi może przeprowadzać kontrole i wydawać wiążące wytyczne w zakresie wykonywania przez samorząd województwa zadań związanych z dokonywaniem wyboru lokalnej grupy działania do realizacji lokalnej strategii rozwoju pod względem zgodności z przepisami prawa i programem oraz prawidłowości wykonywania przez samorząd województwa tych zadań.",

c) ust. 4 otrzymuje brzmienie:

"4. Agencja:

1) pozyskuje, gromadzi i opracowuje dane związane z wykonywaniem przez podmioty wdrażające zadań instytucji zarządzającej, w szczególności niezbędne do sporządzania rocznego sprawozdania, o którym mowa w art. 82 rozporządzenia nr 1698/2005, oraz inne dane, niezbędne do właściwego monitorowania realizacji programu, w szczególności dotyczące liczby złożonych wniosków o płatność i zrealizowanych płatności;

2) przekazuje ministrowi właściwemu do spraw rozwoju wsi zbiorcze sprawozdania z wykonywania przez podmioty wdrażające zadań instytucji zarządzającej oraz sprawozdania zawierające inne dane, niezbędne do właściwego monitorowania realizacji programu.",

d) w ust. 5 pkt 2 otrzymuje brzmienie:

"2) zakres sprawozdań z wykonywania przez podmioty wdrażające zadań instytucji zarządzającej oraz sprawozdań zawierających inne dane, niezbędne do właściwego monitorowania realizacji programu, a także tryb i terminy przekazywania tych sprawozdań",

e) dodaje się ust. 6 w brzmieniu:

"6. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy sposób przeprowadzania kontroli, o których mowa w ust. 2a, mając na względzie zapewnienie prawidłowości wykonywania przez samorząd województwa zadań związanych z dokonywaniem wyboru lokalnej grupy działania do realizacji lokalnej strategii rozwoju.";

5) art. 8 otrzymuje brzmienie:

"Art. 8. 1. Agencja płatnicza może przeprowadzać kontrole podmiotów wdrażających, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1, 2 i 4, w zakresie wykonywania przez te podmioty zadań delegowanych w zakresie wdrażania działań objętych programem oraz żądać przedstawienia informacji i udostępnienia lub przekazania dokumentów w zakresie określonym w art. 75 ust. 1 lit. h rozporządzenia nr 1698/2005.

2. Minister właściwy do spraw rozwoju wsi określi, w drodze rozporządzenia, warunki i sposób przeprowadzania kontroli, o których mowa w ust. 1, mając na względzie zapewnienie prawidłowego wykonywania przez agencję płatniczą jej zadań oraz wymianę informacji między instytucją zarządzającą i agencją płatniczą w zakresie planowania kontroli i ich wyników.";

6) w art. 9 uchyla się ust. 2;

7) w art. 11 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

"1. Pomoc jest przyznawana do wysokości limitu stanowiącego równowartość w złotych kwoty w euro określonej w programie na poszczególne działania.";

8) art. 12 i 13 otrzymują brzmienie:

"Art. 12. 1. Pomoc w ramach działania, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 21, jest przyznawana:

1) na operacje wybrane zgodnie z art. 62 ust. 4 rozporządzenia nr 1698/2005 przez lokalną grupę działania wybraną do realizacji opracowanej przez nią lokalnej strategii rozwoju, które:

a) odpowiadają warunkom przyznania pomocy w ramach działań, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 17, 18 i 20, albo

b) nie odpowiadają warunkom przyznania pomocy w ramach działań, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 17-20

- jeżeli operacje te będą zgodne z tą strategią, a w przypadku inwestycji będą realizowane na obszarze objętym tą strategią;

2) do wysokości środków określonych na to działanie w umowie, o której mowa w art. 14 ust. 3.

2. Wnioski o przyznanie pomocy składa się za pośrednictwem lokalnej grupy działania wybranej do realizacji opracowanej przez nią lokalnej strategii rozwoju, w ramach której ma być realizowana operacja, w terminie przez nią określonym, w uzgodnieniu z samorządem województwa.

3. Samorząd województwa podaje do publicznej wiadomości informację o możliwości składania wniosków o przyznanie pomocy ze wskazaniem terminu składania tych wniosków.

Art. 13. 1. Pomoc w ramach działań, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 22 i 23, jest przyznawana lokalnej grupie działania wybranej do realizacji opracowanej przez nią lokalnej strategii rozwoju.

2. W przypadku działania, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 23, pomoc jest przyznawana do wysokości środków określonych na to działanie w umowie, o której mowa w art. 14 ust. 3.";

9) w art. 14:

a) uchyla się ust. 1,

b) ust. 2 otrzymuje brzmienie:

"2. Wyboru lokalnej grupy działania do realizacji opracowanej przez nią lokalnej strategii rozwoju dokonuje się na jej wniosek, w drodze konkursu, biorąc pod uwagę kryteria określone w przepisach, o których mowa w art. 1 pkt 1, oraz w przepisach wydanych na podstawie art. 29 ust. 1 pkt 2.",

c) po ust. 2 dodaje się ust. 2a i 2b w brzmieniu:

"2a. Wniosek o wybór lokalnej grupy działania do realizacji opracowanej przez nią lokalnej strategii rozwoju składa się na formularzu opracowanym przez Agencję i udostępnionym przez samorząd województwa.

2b. Do wyboru lokalnej grupy działania do realizacji opracowanej przez nią lokalnej strategii rozwoju przepisy art. 22 ust. 2, 3 i 4 stosuje się odpowiednio.",

d) ust. 3 i 4 otrzymują brzmienie:

"3. Samorząd województwa, niezwłocznie po dokonaniu wyboru lokalnej grupy działania do realizacji opracowanej przez nią lokalnej strategii rozwoju, zawiera z tą grupą umowę o warunkach i sposobie realizacji tej strategii.

4. W umowie, o której mowa w ust. 3, określa się w szczególności wysokość środków na działania, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 21 i 23.";

10) w art. 15 w ust. 2 pkt 1 otrzymuje brzmienie:

"1) członkiem zwyczajnym lokalnej grupy działania mogą być osoby fizyczne i osoby prawne, w tym jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem województw;";

11) w art. 16 uchyla się ust. 2;

12) w art. 22:

a) ust. 2 otrzymuje brzmienie:

"2. Do postępowań w sprawach przyznania pomocy na podstawie umowy prowadzonych przez podmioty wdrażające nie stosuje się przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego, z wyjątkiem przepisów dotyczących właściwości miejscowej organów, wyłączenia pracowników organu, doręczeń i wezwań, udostępniania akt, a także skarg i wniosków, o ile przepisy ustawy nie stanowią inaczej. Przepisy art. 21 ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio.",

b) po ust. 2 dodaje się ust. 2a i 2b w brzmieniu:

"2a. W przypadku operacji realizowanych w ramach działania, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 20, właściwość miejscową organu ustala się według miejsca realizacji operacji.

2b. W przypadku operacji, o których mowa w art. 12 ust. 1 pkt 1 lit. b, właściwość miejscową organu ustala się według siedziby lokalnej grupy działania realizującej lokalną strategię rozwoju, w ramach której realizowana jest operacja.";

13) w art. 27 w ust. 1 pkt 1 otrzymuje brzmienie:

"1) na wniosek jednostki organizacyjnej lub organu, realizujących zadania określone w art. 66 ust. 2 i 3 rozporządzenia nr 1698/2005 w zakresie i w sposób określony w przepisach, o których mowa w art. 1 pkt 1, jeżeli są spełnione warunki przyznania pomocy technicznej określone w tych przepisach oraz w przepisach wydanych na podstawie art. 29 ust. 1 pkt 3;";

14) po art. 27 dodaje się art. 27a i 27b w brzmieniu:

"Art. 27a. Wniosek o przyznanie pomocy technicznej oraz wniosek o płatność z tytułu tej pomocy składa się w formie pisemnej na formularzu opracowanym i udostępnionym przez Agencję.

Art. 27b. 1. Minister właściwy do spraw rozwoju wsi może określić, w drodze rozporządzenia, po zasięgnięciu opinii komitetu monitorującego, o którym mowa w art. 77 rozporządzenia nr 1698/2005, podział środków programu w ramach pomocy technicznej na:

1) jednostki organizacyjne lub organy realizujące zadania określone w art. 66 ust. 2 i 3 rozporządzenia nr 1698/2005 lub grupy takich jednostek lub organów, lub

2) lata realizacji programu

- mając na względzie wysokość limitu określonego w programie na pomoc techniczną oraz zapewnienie zrównoważonego wsparcia tych jednostek i organów w zakresie zarządzania i wdrażania programu zgodnie z art. 75 ust. 1 rozporządzenia nr 1698/2005.

2. W rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 1, minister właściwy do spraw rozwoju wsi określi również tryb postępowania w sprawie przyznania pomocy technicznej, w przypadku gdy zapotrzebowanie na środki wynikające z wniosków o przyznanie pomocy technicznej złożonych przez dane jednostki organizacyjne lub organy lub grupy takich jednostek lub organów lub w danym roku realizacji programu przekracza ilość środków określoną na dane jednostki organizacyjne lub organy lub grupy takich jednostek lub organów lub na dany rok realizacji programu.

3. W przypadku gdy minister właściwy do spraw rozwoju wsi określi w rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 1, podział środków programu na określone jednostki organizacyjne lub organy realizujące zadania określone w art. 66 ust. 2 i 3 rozporządzenia nr 1698/2005 lub grupy takich organów lub jednostek lub lata realizacji programu, pomoc jest przyznawana do wysokości środków określonych w tym rozporządzeniu.";

15) po art. 28 dodaje się art. 28a w brzmieniu:

"Art. 28a. Prezes Agencji odstępuje od ustalenia kwot nienależnie lub nadmiernie pobranych płatności z tytułu pomocy w ramach działań wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 3 i pkt 12-15, o którym mowa w art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 9 maja 2008 r. o Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (Dz. U. Nr 98, poz. 634 i Nr 227, poz. 1505), w przypadku gdy kwota każdej z tych płatności nie jest wyższa od kwoty stanowiącej równowartość 50 euro przeliczonej na złote według kursu euro ustalonego zgodnie z art. 3 rozporządzenia Komisji (WE) nr 1913/2006 z dnia 20 grudnia 2006 r. ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania agromonetarnego systemu dla euro w rolnictwie i zmieniającym niektóre rozporządzenia (Dz. Urz. UE L 365 z 21.12.2006, str. 52, z późn. zm.).";

16) w art. 30 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

"1. W zakresie określonym w przepisach, o których mowa w art. 1 pkt 1, agencja płatnicza oraz podmioty wdrażające przeprowadzają kontrole, w tym kontrole na miejscu i wizytacje w miejscu, przy czym w przypadku kontroli operacji, o których mowa w art. 12 ust. 1 pkt 1 lit. b, stosuje się przepisy tytułu II części II rozporządzenia Komisji (WE) nr 1975/2006 z dnia 7 grudnia 2006 r. ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 1698/2005 w zakresie wprowadzenia procedur kontroli, jak również wzajemnej zgodności w odniesieniu do środków wsparcia rozwoju obszarów wiejskich (Dz. Urz. UE L 368 z 23.12.2006, str. 74, z późn. zm.).";

17) art. 33 i 34 otrzymują brzmienie:

"Art. 33. 1. Agencja płatnicza przeprowadza audyt systemu zarządzania i kontroli w podmiotach wdrażających, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1, 2 i 4, w zakresie wykonywania przez te podmioty zadań instytucji zarządzającej w zakresie wdrażania działań objętych programem.

2. Do przeprowadzania audytu, o którym mowa w ust. 1, stosuje się przepisy o finansach publicznych dotyczące audytu wewnętrznego, z tym że:

1) roczny plan audytu agencja płatnicza przekazuje do wiadomości ministrowi właściwemu do spraw rozwoju wsi;

2) sprawozdanie z przeprowadzenia audytu agencja płatnicza przekazuje kierownikowi jednostki poddanej audytowi oraz do wiadomości ministrowi właściwemu do spraw rozwoju wsi;

3) informacja:

a) na temat podjętych działań mających na celu usunięcie uchybień lub usprawnienie funkcjonowania jednostki poddanej audytowi,

b) o niepodjęciu działań mających na celu usunięcie uchybień lub usprawnienie funkcjonowania jednostki poddanej audytowi

- jest przekazywana agencji płatniczej oraz do wiadomości ministrowi właściwemu do spraw rozwoju wsi;

4) kopii rocznego planu audytu nie przekazuje się jednostkom, w których zaplanowane zostało jego przeprowadzenie;

5) do przeprowadzenia audytu uprawnia imienne upoważnienie wydane przez organ agencji płatniczej.

3. Minister właściwy do spraw rozwoju wsi w uzasadnionych przypadkach może żądać, w zakresie przez niego wskazanym, przeprowadzenia audytu, o którym mowa w ust. 1, przez agencję płatniczą poza rocznym planem audytu.

Art. 34. 1. Agencja płatnicza i podmioty wdrażające oraz organy administracji rządowej i jednostki organizacyjne podległe organom administracji rządowej lub przez nie nadzorowane, a także organy samorządu terytorialnego, współpracują przy realizacji zadań związanych z przyznawaniem i wypłatą pomocy.

2. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, organy administracji rządowej i jednostki organizacyjne podległe organom administracji rządowej lub przez nie nadzorowane oraz organy samorządu terytorialnego obowiązane do współpracy, o której mowa w ust. 1, a także tryb i zakres tej współpracy, mając na względzie zapewnienie prawidłowej realizacji programu.";

18) po art. 37 dodaje się art. 37a w brzmieniu:

"Art. 37a. 1. Tworzy się krajową sieć obszarów wiejskich, o której mowa w art. 68 rozporządzenia nr 1698/2005, zwaną dalej "KSOW".

2. Funkcjonowanie KSOW zapewniają:

1) Sekretariat Centralny;

2) sekretariaty regionalne - po jednym w każdym województwie.

3. Do zadań Sekretariatu Centralnego należy zapewnienie funkcjonowania KSOW, w szczególności przez:

1) współpracę z podmiotami wymienionymi w art. 6 ust. 1 rozporządzenia nr 1698/2005;

2) koordynowanie przygotowania i realizacji planu działania, o którym mowa w art. 68 ust. 2 lit. b rozporządzenia nr 1698/2005.

4. Do zadań sekretariatów regionalnych należy zapewnienie funkcjonowania KSOW w poszczególnych województwach, w szczególności przez:

1) współpracę z podmiotami wymienionymi w art. 6 ust. 1 rozporządzenia nr 1698/2005 w poszczególnych województwach;

2) przygotowanie i realizację planu działania, o którym mowa w art. 68 ust. 2 lit. b rozporządzenia nr 1698/2005, w zakresie dotyczącym poszczególnych województw.

5. Zadania Sekretariatu Centralnego wykonuje minister właściwy do spraw rozwoju wsi, a zadania sekretariatów regionalnych wykonują - zarządy województw.

6. Minister właściwy do spraw rozwoju wsi może powołać, w drodze zarządzenia, organ opiniodawczo-doradczy w zakresie funkcjonowania KSOW, w skład którego wchodzą przedstawiciele podmiotów, o których mowa w art. 6 ust. 1 rozporządzenia nr 1698/2005, w tym sekretariatów regionalnych.

7. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy:

1) zakres zadań Sekretariatu Centralnego i sekretariatów regionalnych oraz sposób ich wykonywania,

2) zakres i sposób przygotowania planu działania, o którym mowa w art. 68 ust. 2 lit. b rozporządzenia nr 1698/2005

- mając na względzie zapewnienie w ramach KSOW właściwej wymiany informacji i doświadczeń w zakresie rozwoju obszarów wiejskich.

8. Zadania Sekretariatu Centralnego mogą być wykonywane przez podmiot wyłoniony w trybie przepisów o zamówieniach publicznych, któremu minister właściwy do spraw rozwoju wsi powierzył wykonywanie tych zadań na podstawie umowy. Przepisy art. 6 ust. 3 i 4 stosuje się odpowiednio.

9. Zadania sekretariatu regionalnego mogą być wykonywane przez podmiot wyłoniony w trybie przepisów o zamówieniach publicznych, któremu zarząd województwa powierzył wykonywanie tych zadań na podstawie umowy. Przepisy art. 6 ust. 3 i 4 stosuje się odpowiednio.".

Art.  2.

W ustawie z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz. U. z 2006 r. Nr 136, poz. 969, z późn. zm. ² ) w art. 13 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

"1. Podatnikom podatku rolnego przysługuje ulga inwestycyjna z tytułu wydatków poniesionych na:

1) budowę lub modernizację budynków inwentarskich służących do chowu, hodowli i utrzymywania zwierząt gospodarskich oraz obiektów służących ochronie środowiska,

2) zakup i zainstalowanie:

a) deszczowni,

b) urządzeń melioracyjnych i urządzeń zaopatrzenia gospodarstwa w wodę,

c) urządzeń do wykorzystywania na cele produkcyjne naturalnych źródeł energii (wiatru, biogazu, słońca, spadku wód)

- jeżeli wydatki te nie zostały sfinansowane w całości lub w części z udziałem środków publicznych.".

Art.  3.

W ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich ze środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej (Dz. U. Nr 229, poz. 2273, z późn. zm. ³ ) w art. 5 ust. 4 i 5 otrzymują brzmienie:

"4. Agencja płatnicza oraz organy administracji rządowej i jednostki organizacyjne podległe organom administracji rządowej lub przez nie nadzorowane, a także organy samorządu terytorialnego, współpracują przy realizacji zadań związanych z przyznawaniem i wypłatą pomocy.

5. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, organy administracji rządowej i jednostki organizacyjne podległe organom administracji rządowej lub przez nie nadzorowane oraz organy samorządu terytorialnego obowiązane do współpracy, o której mowa w ust. 4, a także tryb i zakres tej współpracy, mając na względzie zapewnienie prawidłowej realizacji planu.".

Art.  4.

W ustawie z dnia 29 stycznia 2004 r. o Inspekcji Weterynaryjnej (Dz. U. z 2007 r. Nr 121, poz. 842 oraz z 2008 r. Nr 145, poz. 916, Nr 195, poz. 1201 i Nr 227, poz. 1505) art. 29a otrzymuje brzmienie:

"Art. 29a. Powiatowy lekarz weterynarii wydaje zaświadczenia o spełnianiu:

1) minimalnych standardów co do higieny i warunków utrzymania zwierząt w gospodarstwie w zakresie niezbędnym do ubiegania się lub otrzymania pomocy finansowej albo dofinansowania ze środków pochodzących z Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej (EFOiGR);

2) warunków utrzymania zwierząt gospodarskich w zakresie niezbędnym do ubiegania się lub otrzymania pomocy finansowej ze środków pochodzących z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW).".

Art.  5.

Sprawy dotyczące przyznania ulgi inwestycyjnej podatnikom podatku rolnego, wszczęte i niezakończone przed dniem wejścia w życie art. 2, są rozpatrywane na podstawie dotychczasowych przepisów.

Art.  6.

1. Przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 7 ust. 5 pkt 2 i art. 16 ustawy wymienionej w art. 1 zachowują moc do dnia wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 7 ust. 5 pkt 2 i art. 16 tej ustawy w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, nie dłużej jednak niż przez 6 miesięcy od dnia jej wejścia w życie.

2. Przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 5 ust. 5 ustawy wymienionej w art. 3 zachowują moc do dnia wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 5 ust. 5 tej ustawy w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, nie dłużej jednak niż przez 6 miesięcy od dnia jej wejścia w życie.

Art.  7.

Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem art. 2, który wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2009 r.

¹ Niniejszą ustawą zmienia się: ustawę z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym, ustawę z dnia 28 listopada 2003 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich ze środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej i ustawę z dnia 29 stycznia 2004 r. o Inspekcji Weterynaryjnej.

² Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2006 r. Nr 191, poz. 1412, Nr 245, poz. 1775 i Nr 249, poz. 1825, z 2007 r. Nr 109, poz. 747 oraz z 2008 r. Nr 116, poz. 730.

³ Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 42, poz. 386, Nr 148, poz. 1551 i Nr 162, poz. 1709, z 2005 r. Nr 10, poz. 64 oraz z 2007 r. Nr 64, poz. 427.