Zm.: rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy pracach związanych z ekspozycją na promieniowanie optyczne.
Dz.U.2012.787
Akt jednorazowyROZPORZĄDZENIE
MINISTRA PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ1)
z dnia 25 czerwca 2012 r.
zmieniające rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy pracach związanych z ekspozycją na promieniowanie optyczne2)
"§ 3. 1. Pracodawca ustala poziom promieniowania na podstawie pomiarów, wykonywanych zgodnie z przepisami w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy, a następnie wyznacza poziom ekspozycji w sposób określony w załączniku do rozporządzenia.
2. Pracodawca posiadający charakterystykę techniczną źródła promieniowania, umożliwiającą określenie odpowiednich parametrów promieniowania optycznego bez wykonywania badań i pomiarów w środowisku pracy:
1) ocenia poziom promieniowania na podstawie:
a) danych od producenta źródła promieniowania, zawierających wyniki pomiarów emitowanych poziomów promieniowania, lub
b) obliczeń odpowiednich parametrów promieniowania na stanowisku pracy, gdy takie obliczenia można wykonać, opierając się na znajomości praw i reguł dotyczących promieniowania optycznego;
2) wyznacza poziom ekspozycji na podstawie oceny poziomu promieniowania, w sposób określony w załączniku do rozporządzenia;
3) powtarza wyznaczanie poziomu ekspozycji każdorazowo, jeżeli nastąpiły zmiany w wyposażeniu technicznym, procesie technologicznym lub warunkach wykonywania pracy, które mogły mieć wpływ na poziom promieniowania lub ekspozycji, albo wystąpiły inne okoliczności, które uzasadniają jego ponowne wyznaczenie;
4) dokumentuje wyniki oceny poziomu ekspozycji, uzyskane na podstawie działań określonych w pkt 1-3;
5) na podstawie wyników oceny poziomu ekspozycji, o których mowa w pkt 4, dokonuje wpisu dotyczącego promieniowania optycznego do rejestru czynników szkodliwych dla zdrowia występujących na stanowisku pracy, prowadzonego na podstawie przepisów w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy.
3. Pracodawca nie rozpatruje promieniowania optycznego jako czynnika szkodliwego dla zdrowia w środowisku pracy, jeżeli poziom ekspozycji nie przekracza 0,4 wartości MDE, a ekspozycja nie dotyczy pracowników należących do grup szczególnego ryzyka lub nie występują inne czynniki powodujące wzrost zagrożenia pracowników, o których mowa w § 4 ust. 1 pkt 4 i 5.
4. Pracodawca nie wykonuje działań określonych w ust. 1 albo 2, jeżeli stosuje:
1) lampy użytkowane w oświetleniu ogólnym w przeznaczonych dla nich oprawach oświetleniowych oraz w odpowiedniej odległości od eksponowanych części ciała pracownika lub
2) lampy lub systemy lampowe, zaklasyfikowane do grupy wolnej od ryzyka zgodnie z Polską Normą4), lub
3) lasery zaliczone, zgodnie z Polską Normą5), do klasy 1, 1M, 2, 2M lub 3R, które pracują w warunkach określonych przez producenta urządzenia, lub
4) lasery zaliczone, zgodnie z Polską Normą5), do klasy 3B lub 4, do których zostały zastosowane środki ochrony zbiorowej, pozwalające na zaklasyfikowanie urządzenia do klasy 1.
5. Na podstawie wyników oceny poziomu ekspozycji, o których mowa w ust. 2 pkt 4, pracodawca sporządza kartę oceny poziomu ekspozycji, w której zamieszcza następujące dane:
1) nazwa czynnika szkodliwego;
2) data wykonania oceny poziomu promieniowania;
3) miejsce, którego dotyczy ocena poziomu promieniowania;
4) imię i nazwisko wykonującego ocenę poziomu promieniowania;
5) metoda wykorzystana do wykonania oceny poziomu promieniowania;
6) oceniony poziom promieniowania i wyznaczony poziom ekspozycji;
7) interpretacja wyniku;
8) stanowisko pracy.
6. Do przechowywania wyników oceny poziomu ekspozycji oraz karty oceny poziomu ekspozycji i udostępniania pracownikom danych zawartych w tej dokumentacji stosuje się przepisy w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy, dotyczące odpowiednio wyników badań i pomiarów oraz karty badań i pomiarów.";
"9) klasyfikacji laserów podanej w Polskiej Normie5), a także każdej podobnej klasyfikacji źródeł promieniowania, mogących spowodować zagrożenia porównywalne z laserem klasy 3B lub 4;",
"2. Pracodawca prowadzi dokumentację, zgodnie z przepisami w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, dotyczącą oceny ryzyka zawodowego:
1) wykonanej w zakresie określonym w ust. 1 albo
2) sporządzonej w formie uzasadnienia o nierozpatrzeniu promieniowania optycznego jako czynnika szkodliwego dla zdrowia w środowisku pracy, w przypadku spełnienia warunków, o których mowa w § 3 ust. 3.";
1) Minister Pracy i Polityki Społecznej kieruje działem administracji rządowej - praca, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 listopada 2011 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Pracy i Polityki Społecznej (Dz. U. Nr 248, poz. 1485).
2) Niniejsze rozporządzenie w zakresie swojej regulacji wdraża dyrektywę 2006/25/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 kwietnia 2006 r. w sprawie minimalnych wymagań w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa dotyczących narażenia pracowników na ryzyko spowodowane czynnikami fizycznymi (sztucznym promieniowaniem optycznym) (dziewiętnasta dyrektywa szczegółowa w rozumieniu art. 16 ust. 1 dyrektywy 89/391/EWG) (Dz. Urz. UE L 114 z 27.04.2006, str. 38, z późn. zm.).
3) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1998 r. Nr 106, poz. 668 i Nr 113, poz. 717, z 1999 r. Nr 99, poz. 1152, z 2000 r. Nr 19, poz. 239, Nr 43, poz. 489, Nr 107, poz. 1127 i Nr 120, poz. 1268, z 2001 r. Nr 11, poz. 84, Nr 28, poz. 301, Nr 52, poz. 538, Nr 99, poz. 1075, Nr 111, poz. 1194, Nr 123, poz. 1354, Nr 128, poz. 1405 i Nr 154, poz. 1805, z 2002 r. Nr 74, poz. 676, Nr 135, poz. 1146, Nr 196, poz. 1660, Nr 199, poz. 1673 i Nr 200, poz. 1679, z 2003 r. Nr 166, poz. 1608 i Nr 213, poz. 2081, z 2004 r. Nr 96, poz. 959, Nr 99, poz. 1001, Nr 120, poz. 1252 i Nr 240, poz. 2407, z 2005 r. Nr 10, poz. 71, Nr 68, poz. 610, Nr 86, poz. 732 i Nr 167, poz. 1398, z 2006 r. Nr 104, poz. 708 i 711, Nr 133, poz. 935, Nr 217, poz. 1587 i Nr 221, poz. 1615, z 2007 r. Nr 64, poz. 426, Nr 89, poz. 589, Nr 176, poz. 1239, Nr 181, poz. 1288 i Nr 225, poz. 1672, z 2008 r. Nr 93, poz. 586, Nr 116, poz. 740, Nr 223, poz. 1460 i Nr 237, poz. 1654, z 2009 r. Nr 6, poz. 33, Nr 56, poz. 458, Nr 58, poz. 485, Nr 98, poz. 817, Nr 99, poz. 825, Nr 115, poz. 958, Nr 157, poz. 1241 i Nr 219, poz. 1704, z 2010 r. Nr 105, poz. 655, Nr 135, poz. 912, Nr 182, poz. 1228, Nr 224, poz. 1459, Nr 249, poz. 1655 i Nr 254, poz. 1700 oraz z 2011 r. Nr 36, poz. 181, Nr 63, poz. 322, Nr 80, poz. 432, Nr 144, poz. 855, Nr 149, poz. 887 i Nr 232, poz. 1378.
4) PN-EN 62471 lub norma ją zastępująca.
5) PN-EN 60825-1 lub norma ją zastępująca.
ZAŁĄCZNIK
WYZNACZANIE POZIOMU EKSPOZYCJI NA PROMIENIOWANIE OPTYCZNE
WYZNACZANIE POZIOMU EKSPOZYCJI NA PROMIENIOWANIE OPTYCZNE
1.1. Skutki oddziaływania promieniowania nielaserowego na organizm człowieka rozpatruje się w odniesieniu do skóry oraz oka i są one zależne przede wszystkim od:
1.2. Poziom promieniowania nielaserowego, w zależności od zakresu promieniowania i rodzaju zagrożenia, określa się przez podanie wartości następujących parametrów:
E natężenie napromienienia określane również jako gęstość mocy: gęstość powierzchniowa strumienia energetycznego padającego na daną powierzchnię, wyrażone w watach na metr kwadratowy [W·m-2], lub
H napromienienie: iloczyn natężenia napromienienia i czasu ekspozycji, wyrażone w dżulach na metr kwadratowy [J·m-2], lub
L luminancja energetyczna określana również jako radiancja: iloraz strumienia energetycznego wysyłanego przez daną powierzchnię w określonym kierunku oraz iloczynu rzutu tej powierzchni na płaszczyznę prostopadłą względem kierunku promieniowania i kąta bryłowego obejmującego kierunek promieniowania, wyrażona w watach na metr kwadratowy na steradian [W·m-2·sr-1].
1.3. Poziom ekspozycji na promieniowanie nielaserowe wyznacza się zgodnie z wzorami przedstawionymi w tabeli 1, przy uwzględnieniu:
1.4. Określenie czasu trwania ekspozycji:
1.5. Wyznaczone poziomy ekspozycji porównuje się z wartościami MDE dla promieniowania nielaserowego, określonymi zgodnie z przepisami w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy.
Tabela 1: Wzory do wyznaczania poziomu ekspozycji na promieniowanie nielaserowe
Lp. | Długość fali λ [nm] i zakres promieniowania | Wzory do wyznaczania poziomu ekspozycji1) | Uwagi | Narząd | Rodzaj zagrożenia |
1 | 180-400 (UVA, UVB i UVC) | czas (t) zgodny z pkt 1.4 lit. a | Oko: | ||
- rogówka | zapalenie rogówki, skrzydlik | ||||
- spojówka | zapalenie spojówki | ||||
- soczewka | zaćma fotochemiczna | ||||
Skóra | rumień, fotostarzenie, nowotwory skóry | ||||
2 | 315-400 (UVA) | Oko - soczewka | zaćma fotochemiczna | ||
3 | 300-700 (Światło niebieskie)2) | dla α ≥ 11 [mrad] | Oko - siatkówka | fotochemiczne uszkodzenie siatkówki | |
4 | dla α < 11 [mrad]3) | ||||
5 | 380-1400 (VIS i IRA) | λ1 = 380 [nm] λ2 = 1400 [nm] | Oko - siatkówka | termiczne uszkodzenie siatkówki | |
6 | 780-1400 (IRA) | λ1 = 780 [nm] λ2 = 1400 [nm] (pomiarowe pole widzenia: 11 mrad)4) | |||
7 | 780-3000 (IRA i IRB) | - | Oko: - rogówka - soczewka | oparzenie rogówki zaćma cieplna | |
8 | 380-3000 (VIS, IRA i IRB) | czas (t) zgodny z pkt 1.4 lit. b dla t < 10 s (dla t ≥ 10 s należy dokonać oceny obciążenia termicznego organizmu - jak dla mikroklimatu gorącego) | Skóra | oparzenie |
1) Przedstawione w tej kolumnie wzory całkowe można zastąpić wzorami sumacyjnymi z zastosowaniem wielkości dyskretnych.
2) Zakres od 300 do 700 [nm] obejmuje część nadfioletu UVB, cały nadfiolet UVA i większość światła VIS; zakres ten określa się jako "światło niebieskie" i wyodrębnia do oceny zagrożenia fotochemicznego siatkówki oka, przykładowo przy ekspozycji na promieniowanie optyczne emitowane przez łuk elektryczny. Światło niebieskie w wąskim znaczeniu obejmuje jedynie zakres w przybliżeniu od 400 do 490 [nm].
3) W odniesieniu do stałej obserwacji bardzo małych źródeł, których kąt widzenia < 11 [mrad], można przekształcić skuteczną luminację energetyczną LB na skuteczne natężenie napromienienia EB. Zwykle dotyczy to jedynie narzędzi okulistycznych lub unieruchomienia oka podczas znieczulenia. Maksymalny "czas patrzenia" oblicza się za pomocą wzoru: tmax = 100/EB, gdzie EB jest wyrażone w [W·m-2]. Ze względu na ruch oczu podczas wykonywania zwykłych zadań wzrokowych wartość ta nie przekracza 100 s.
4) Pomiarowe pole widzenia - kąt przestrzenny widziany przez detektor, taki jak radiometr/spektroradiometr, z którego detektor odbiera promieniowanie, wyrażany w steradianach [sr].
Uwaga 1: Pola widzenia nie należy mylić z kątem widzenia a (rozmiarem kątowym źródła obserwowalnego).
Uwaga 2: Czasami do opisu kąta przestrzennego pola widzenia o symetrii kołowej stosuje się kąt płaski [mrad].
Opis wielkości występujących w tabeli 1:
λ długość fali promieniowania, wyrażona w nanometrach [nm];
t czas trwania ekspozycji, wyrażony w sekundach [s];
α kąt widzenia: kąt widzenia źródła promieniowania, wyrażony w miliradianach [mrad];
Hs skuteczne napromienienie oka lub skóry promieniowaniem UV: suma natężenia napromienienia oka lub skóry wyznaczonego według rozkładu widmowego S(λ) w zakresie długości fali od 180 do 400 [nm], liczona dla danego czasu trwania ekspozycji, wyrażone w dżulach na metr kwadratowy [J·m-2];
E(λ, t), E(λ) widmowe natężenie napromienienia: strumień energetyczny o określonej długości fali padający na daną powierzchnię, wyrażone w watach na metr kwadratowy na nanometr [W·m-2·nm-1];
S(λ) rozkład widmowy skuteczności aktynicznej nadfioletu: względna skuteczność widmowa wywoływania uszkodzeń oczu i skóry przez promieniowanie UV z zakresu λ =180-400 [nm] (podana w tabeli 2) [bezwymiarowa];
HUVA napromienienie oka promieniowaniem UVA: suma natężenia napromienienia liczona dla danego czasu trwania ekspozycji w zakresie długości fali od 315 do 400 [nm], wyrażone w dżulach na metr kwadratowy [J·m-2];
LB skuteczna luminancja energetyczna źródła wyznaczona według rozkładu widmowego B(λ), wyrażona w watach na metr kwadratowy na steradian [W·m-2·sr-1];
L(λ) widmowa luminancja energetyczna źródła: luminancja energetyczna źródła dla określonej długości fali promieniowania, wyrażona w watach na metr kwadratowy na steradian na nanometr [W·m-2·sr-1·nm-1];
B(λ) rozkład widmowy skuteczności fotochemicznego uszkodzenia siatkówki: względna skuteczność widmowa wywoływania uszkodzeń fotochemicznych siatkówki oka przez światło niebieskie z zakresu λ=300-700 [nm] (podana w tabeli 3) [bezwymiarowa];
EB skuteczne natężenie napromienienia: natężenie napromienienia wyznaczone według rozkładu widmowego R(λ), wyrażone w watach na metr kwadratowy [W·m-2];
LR skuteczna luminancja energetyczna źródła wyznaczona według rozkładu widmowego R(λ), wyrażona w watach na metr kwadratowy na steradian [W·m-2·sr-1];
R(λ) rozkład widmowy skuteczności termicznego uszkodzenia siatkówki: względna skuteczność widmowa wywoływania uszkodzeń termicznych siatkówki oka przez promieniowanie widzialne i IRA z zakresu λ=380-1400 [nm] (podana w tabeli 3) [bezwymiarowa];
EIR natężenie napromienienia oka promieniowaniem IR: natężenie napromienienia oka w zakresie długości fali promieniowania podczerwonego od 780 do 3000 [nm], wyrażone w watach na metr kwadratowy [W·m-2];
Hskóra napromienienie skóry: suma natężenia napromienienia skóry liczona dla danego czasu trwania ekspozycji w zakresie długości fal promieniowania widzialnego i podczerwonego od 380 do 3000 [nm], wyrażone w dżulach na metr kwadratowy [J·m-2].
Tabela 2: Rozkład widmowy skuteczności aktynicznej nadfioletu S(λ)
λ [nm] | S(λ) | λ [nm] | S(λ) | λ [nm] | S(λ) | λ [nm] | S(λ) | λ [nm] | S(λ) |
180 | 0,0120 | 224 | 0,1444 | 268 | 0,9192 | 312 | 0,0081 | 356 | 0,000153 |
181 | 0,0126 | 225 | 0,1500 | 269 | 0,9587 | 313 | 0,0060 | 357 | 0,000147 |
182 | 0,0132 | 226 | 0,1583 | 270 | 1,0000 | 314 | 0,0042 | 358 | 0,000141 |
183 | 0,0138 | 227 | 0,1658 | 271 | 0,9919 | 315 | 0,0030 | 359 | 0,000136 |
184 | 0,0144 | 228 | 0,1737 | 272 | 0,9838 | 316 | 0,0024 | 360 | 0,000130 |
185 | 0,0151 | 229 | 0,1819 | 273 | 0,9758 | 317 | 0,0020 | 361 | 0,000126 |
186 | 0,0158 | 230 | 0,1900 | 274 | 0,9679 | 318 | 0,0016 | 362 | 0,000122 |
187 | 0,0166 | 231 | 0,1995 | 275 | 0,9600 | 319 | 0,0012 | 363 | 0,000118 |
188 | 0,0173 | 232 | 0, 2089 | 276 | 0,9434 | 320 | 0,0010 | 364 | 0,000114 |
189 | 0,0181 | 233 | 0,2188 | 277 | 0,9272 | 321 | 0,000819 | 365 | 0,000110 |
190 | 0,0190 | 234 | 0,2292 | 278 | 0,9112 | 322 | 0,000670 | 366 | 0,000106 |
191 | 0,0199 | 235 | 0,2400 | 279 | 0,8954 | 323 | 0,000540 | 367 | 0,000103 |
192 | 0,0208 | 236 | 0,2510 | 280 | 0,8800 | 324 | 0,000520 | 368 | 0,000099 |
193 | 0,0218 | 237 | 0,2624 | 281 | 0,8568 | 325 | 0,000500 | 369 | 0,000096 |
194 | 0,0228 | 238 | 0,2744 | 282 | 0,8342 | 326 | 0,000479 | 370 | 0,000093 |
195 | 0,0239 | 239 | 0,2869 | 283 | 0,8122 | 327 | 0,000459 | 371 | 0,000090 |
196 | 0,0250 | 240 | 0,3000 | 284 | 0,7908 | 328 | 0,000440 | 372 | 0,000086 |
197 | 0,0262 | 241 | 0,3111 | 285 | 0,7700 | 329 | 0,000425 | 373 | 0,000083 |
198 | 0,0274 | 242 | 0,3227 | 286 | 0,7420 | 330 | 0,000410 | 374 | 0,000080 |
199 | 0,0287 | 243 | 0,3347 | 287 | 0,7151 | 331 | 0,000396 | 375 | 0,000077 |
200 | 0,0300 | 244 | 0,3471 | 288 | 0,6891 | 332 | 0,000383 | 376 | 0,000074 |
201 | 0,0334 | 245 | 0,3600 | 289 | 0,6641 | 333 | 0,000370 | 377 | 0,000072 |
202 | 0,0371 | 246 | 0,3730 | 290 | 0,6400 | 334 | 0,000355 | 378 | 0,000069 |
203 | 0,0412 | 247 | 0,3865 | 291 | 0,6186 | 335 | 0,000340 | 379 | 0,000066 |
204 | 0,0459 | 248 | 0,4005 | 292 | 0,5980 | 336 | 0,000327 | 380 | 0,000064 |
205 | 0,0510 | 249 | 0,4150 | 293 | 0,5780 | 337 | 0,000315 | 381 | 0,000062 |
206 | 0,0551 | 250 | 0,4300 | 294 | 0,5587 | 338 | 0,000303 | 382 | 0,000059 |
207 | 0,0595 | 251 | 0,4465 | 295 | 0,5400 | 339 | 0,000291 | 383 | 0,000057 |
208 | 0,0643 | 252 | 0,4637 | 296 | 0,4984 | 340 | 0,000280 | 384 | 0,000055 |
209 | 0,0694 | 253 | 0,4815 | 297 | 0,4600 | 341 | 0,000271 | 385 | 0,000053 |
210 | 0,0750 | 254 | 0,5000 | 298 | 0,3989 | 342 | 0,000263 | 386 | 0,000051 |
211 | 0,0786 | 255 | 0,5200 | 299 | 0,3459 | 343 | 0,000255 | 387 | 0,000049 |
212 | 0,0824 | 256 | 0,5437 | 300 | 0,3000 | 344 | 0,000248 | 388 | 0,000047 |
213 | 0,0864 | 257 | 0,5685 | 301 | 0,2210 | 345 | 0,000240 | 389 | 0,000046 |
214 | 0,0906 | 258 | 0,5945 | 302 | 0,1629 | 346 | 0,000231 | 390 | 0,000044 |
215 | 0,0950 | 259 | 0,6216 | 303 | 0,1200 | 347 | 0,000223 | 391 | 0,000042 |
216 | 0,0995 | 260 | 0,6500 | 304 | 0,0849 | 348 | 0,000215 | 392 | 0,000041 |
217 | 0,1043 | 261 | 0,6792 | 305 | 0,0600 | 349 | 0,000207 | 393 | 0,000039 |
218 | 0,1093 | 262 | 0,7098 | 306 | 0,0454 | 350 | 0,000200 | 394 | 0,000037 |
219 | 0,1145 | 263 | 0,7417 | 307 | 0,0344 | 351 | 0,000191 | 395 | 0,000036 |
220 | 0,1200 | 264 | 0,7751 | 308 | 0,0260 | 352 | 0,000183 | 396 | 0,000035 |
221 | 0,1257 | 265 | 0,8100 | 309 | 0,0197 | 353 | 0,000175 | 397 | 0,000033 |
222 | 0,1316 | 266 | 0,8449 | 310 | 0,0150 | 354 | 0,000167 | 398 | 0,000032 |
223 | 0,1378 | 267 | 0,8812 | 311 | 0,0111 | 355 | 0,000160 | 399 | 0,000031 |
400 | 0,000030 |
Tabela 3: Rozkład widmowy skuteczności fotochemicznego uszkodzenia siatkówki B(λ) i rozkład widmowy skuteczności termicznego uszkodzenia siatkówki R(λ)
λ [nm] | B(λ) | R(λ) |
300≤ λ<380 | 0,01 | - |
380 | 0,01 | 0,1 |
385 | 0,013 | 0,13 |
390 | 0,025 | 0,25 |
395 | 0,05 | 0,5 |
400 | 0,1 | 1 |
405 | 0,2 | 2 |
410 | 0,4 | 4 |
415 | 0,8 | 8 |
420 | 0,9 | 9 |
425 | 0,95 | 9,5 |
430 | 0,98 | 9,8 |
435 | 1 | 10 |
440 | 1 | 10 |
445 | 0,97 | 9,7 |
450 | 0,94 | 9,4 |
455 | 0,9 | 9 |
460 | 0,8 | 8 |
465 | 0,7 | 7 |
470 | 0,62 | 6,2 |
475 | 0,55 | 5,5 |
480 | 0,45 | 4,5 |
485 | 0,32 | 3,2 |
490 | 0,22 | 2,2 |
495 | 0,16 | 1,6 |
500 | 0,1 | 1 |
500<λ≤ 600 | 100,02·(450 - λ) | 1 |
600<λ≤ 700 | 0,001 | 1 |
700<λ≤ 1050 | - | 100,002·(700 - λ) |
1050<λ≤ 1150 | - | 0,2 |
1150<λ≤ 1200 | - | 0,2·100,02·(1150 - λ) |
1200<λ≤ 1400 | - | 0,02 |
2.1. Skutki oddziaływania promieniowania laserowego na organizm człowieka rozpatruje się w odniesieniu do skóry oraz oka i są one zależne przede wszystkim od:
2.2. Rodzaje zagrożeń dla oka i skóry związanych z ekspozycją na promieniowanie laserowe są przedstawione w tabeli 4.
Tabela 4: Rodzaje zagrożeń dla oka i skóry związanych z ekspozycją na promieniowanie laserowe
Długość fali [nm] | Zakres | Narząd | Rodzaj zagrożenia |
180-400 | UV | oko | uszkodzenie fotochemiczne lub termiczne rogówki, spojówki lub soczewki |
skóra | rumień, uszkodzenie fotochemiczne lub termiczne | ||
400-600 | VIS | oko | uszkodzenie fotochemiczne siatkówki |
400-700 | VIS | oko | uszkodzenie termiczne siatkówki |
skóra | uszkodzenie termiczne lub fotochemiczne | ||
700-1400 | IRA | oko | uszkodzenie termiczne siatkówki |
skóra | uszkodzenie termiczne | ||
1400-2600 | IRB | oko | uszkodzenie termiczne rogówki oraz soczewki |
2600-106 | IRB, IRC | oko | uszkodzenie termiczne rogówki |
1400-106 | IRB, IRC | skóra | uszkodzenie termiczne |
2.3. Poziom promieniowania laserowego, w zależności od zakresu promieniowania, rodzaju zagrożenia i trybu pracy lasera, określa się przez podanie wartości natężenia napromienienia E lub napromienienia H, które oblicza się na podstawie poniższych wzorów:
gdzie:
dP moc wyrażona w watach [W];
dA powierzchnia wyrażona w metrach kwadratowych [m2];
E(t), E natężenie napromienienia określane również jako gęstość mocy: strumień promienisty (energetyczny) padający na elementarną powierzchnię, wyrażone w watach na metr kwadratowy [W·m-2]; wartości E(t), E pochodzą z pomiarów lub mogą być podane przez producenta sprzętu;
H napromienienie: całka natężenia napromienienia lub gęstości mocy liczona dla danego czasu ekspozycji, wyrażone w dżulach na metr kwadratowy [J·m-2];
t, dt czas, czas trwania ekspozycji wyrażony w sekundach [s].
2.4. Poziom ekspozycji na promieniowanie laserowe (bezpośrednie lub odbite) wyznacza się przy uwzględnieniu:
2.5. W zależności od analizowanego zagrożenia i trybu pracy lasera za czas trwania ekspozycji przyjmuje się: czas trwania impulsu, czas jednorazowej ekspozycji (zagrożenie termiczne) lub całkowity czas ekspozycji (zagrożenie fotochemiczne).
2.6. Wyznaczone poziomy ekspozycji porównuje się z odpowiednimi wartościami MDE dla promieniowania laserowego, określonymi zgodnie z przepisami w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy. Jeżeli dla danej długości fali promieniowania laserowego istnieje więcej niż jedna wartość MDE, do porównania stosuje się wartość bardziej restrykcyjną.
Dokumenty powiązane
Jeżeli chcesz mieć dostęp do wszystkich dokumentów powiązanych, zaloguj się do LEX-a Nie korzystasz jeszcze z programów LEX? Zamów dostęp testowy »