Zm.: prawo o ustroju sądów powszechnych.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1963.57.308

Akt jednorazowy
Wersja od: 21 grudnia 1963 r.

USTAWA
z dnia 19 grudnia 1963 r.
o zmianie prawa o ustroju sądów powszechnych.

W prawie o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. z 1950 r. Nr 39, poz. 360 i Nr 53, poz. 489, z 1951 r. Nr 5, poz. 41, z 1952 r. Nr 1, poz. 5 i Nr 33, poz. 233, z 1957 r. Nr 31, poz. 133, z 1960 r. Nr 54, poz. 309 i z 1962 r. Nr 11, poz. 54) wprowadza się zmiany następujące:

1)
w art. 1:
a)
§ 1 otrzymuje brzmienie:

"§ 1. Sądami powszechnymi są: sądy wojewódzkie i sądy powiatowe.",

b)
§ 2 skreśla się,
c)
w § 3 wyraz "władzom" zastępuje się wyrazem "organom";
2)
w art. 4:
a)
§ 1 skreśla się,
b)
dotychczasowe § 2 i § 3 oznacza się jako § 1 i § 2;
3)
w art. 281 skreśla się wyrazy "W Sądzie Najwyższym i";
4)
w art. 32 § 2 dodaje się na końcu zdanie w brzmieniu:

"Jednakże Minister Sprawiedliwości może przyznać sędziemu sądu powiatowego, delegowanemu do sądu wojewódzkiego (art. 68), prawo przewodniczenia w sprawach rozpoznawanych przez ten sąd w pierwszej instancji w składzie jednego sędziego i dwóch ławników.";

5)
art. 38 otrzymuje brzmienie:

"Art. 38. Zarządzenia porządkowe przewodniczącego oraz kary porządkowe wymierzone przez sąd nie mają zastosowania do sędziów i ławników, należących do składu orzekającego, i do prokuratora, a kary pozbawienia wolności - do adwokatów jako rzeczników stron w danej sprawie.";

6)
w art. 41 skreśla się wyrazy "W Sądzie Najwyższym - Pierwszy Prezes";
7)
w art. 42 skreśla się wyrazy "Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego oraz";
8)
w art. 43 § 1 skreśla się wyraz "prezes";
9)
w art. 44 skreśla się wyraz "prezesów";
10)
art. 45 otrzymuje brzmienie:

"Art. 45. Na czele wydziału w sądzie powszechnym stoi prezes, wiceprezes lub sędzia.";

11)
w art. 47 § 1 otrzymuje brzmienie:

"§ 1. Naczelny nadzór nad sądami powszechnymi i sędziami tych sądów sprawuje Minister Sprawiedliwości.";

12)
w art. 53 § 1 skreśla się wyrazy "i Sądu Najwyższego";
13)
tytuł rozdziału II działu II otrzymuje brzmienie:

"Powoływanie i odwoływanie sędziego";

14)
art. 58:
a)
w § 1 lit. a) po wyrazie "państwowych" dodaje się wyrazy "lub w Polskiej Akademii Nauk",
b)
w § 1 lit. d) po wyrazie "wiceprokuratorzy" dodaje się wyrazy "i podprokuratorzy",
c)
w § 1 lit. e) skreśla się wyraz "lub", a po wyrazie "wiceprokuratorów" dodaje się wyrazy "i podprokuratorów",
d)
w § 2 lit. a) skreśla się wyrazy "podprokuratorzy i", a po wyrazie "prokuratury" dodaje się wyrazy "i asesorzy prokuratury",
e)
§ 2 lit. b) skreśla się;
15)
art. 59 otrzymuje brzmienie:

"Art. 59. § 1. Osoby pozostające ze sobą w stosunku pokrewieństwa do drugiego stopnia włącznie lub powinowactwa pierwszego stopnia oraz małżonkowie nie mogą być sędziami w jednym wydziale sądu bądź w sądzie nie podzielonym na wydziały, brać udziału w jednym składzie orzekającym ani też podlegać sobie służbowo.

§ 2. Nie może być sędzią osoba, której małżonek wykonuje zawód adwokacki. Nie może być również sędzią osoba, której krewny lub powinowaty w stopniu, określonym w § 1, wykonuje zawód adwokacki na obszarze właściwości tego samego sądu wojewódzkiego.

§ 3. Przepisów § 2 nie stosuje się w przypadkach, gdy małżonek, krewny lub powinowaty sędziego jest wpisany na listę adwokatów, lecz nie wykonuje zawodu adwokackiego.";

16)
art. 60 otrzymuje brzmienie:

"Art. 60. Sędziów sądów powszechnych powołuje Rada Państwa na wniosek Ministra Sprawiedliwości.";

17)
po art. 60 dodaje się nowy art. 60a w brzmieniu:

"Art. 60a. Prezesów i wiceprezesów sądów powszechnych powołuje spośród sędziów oraz odwołuje ich Minister Sprawiedliwości.";

18)
po art. 64 dodaje się nowy art. 64a w brzmieniu:

"Art. 64a. § 1. Rada Państwa na wniosek Ministra Sprawiedliwości odwołuje sędziego, jeżeli nie daje on rękojmi należytego wykonywania obowiązków sędziego.

§ 2. Minister Sprawiedliwości zwalnia sędziego z zajmowanego stanowiska, jeżeli sędzia:

a) zrzeknie się swego stanowiska,

b) z powodu choroby lub ułomności został orzeczeniem komisji lekarskiej do spraw inwalidztwa i zatrudnienia uznany za trwale niezdolnego do pełnienia obowiązków sędziego,

c) z powodu choroby lub zwolnienia od zajęć dla poratowania zdrowia nie pełnił służby dłużej niż rok; za przerwę będą uważane tylko te okresy czynnej służby, które wynoszą co najmniej połowę czasu spędzonego poprzednio poza służbą z powyższych powodów,

d) przekroczył sześćdziesiąt pięć lat życia, chyba że Minister Sprawiedliwości na wniosek zainteresowanego sędziego wyrazi zgodę na dalsze zajmowanie stanowiska, nie dłużej jednak niż do ukończenia lat siedemdziesięciu.

§ 3. Minister Sprawiedliwości zwalnia sędziego z zajmowanego stanowiska, jeżeli:

a) małżonek sędziego w dniu wejścia w życie ustawy wykonuje zawód adwokacki i nie zaprzestał go wykonywać po upływie roku od dnia ogłoszenia ustawy,

b) sędzia po dniu wejścia w życie ustawy zawrze związek małżeński z osobą, która wykonuje zawód adwokacki i nie zaprzestała go wykonywać w terminie trzech miesięcy od zawarcia związku małżeńskiego.

§ 4. Odwołanie lub zwolnienie sędziego z zajmowanego stanowiska następuje po uprzednim trzymiesięcznym wypowiedzeniu.

§ 5. Zrzeczenie się przez sędziego swego stanowiska może nastąpić bez podania powodów; sędzia może jednak opuścić to stanowisko dopiero po otrzymaniu urzędowego zawiadomienia o zwolnieniu go przez Ministra Sprawiedliwości.";

19)
w art. 65 § 2:
a)
lit. b) otrzymuje brzmienie:

"b) z powodu związku małżeńskiego pomiędzy sędziami danego sądu nie podzielonego na wydziały albo wskutek powstałej podległości służbowej pomiędzy sędziami małżonkami,",

b)
dodaje się lit. c) w brzmieniu:

"c) z powodu pozostawania sędziego w stosunku pokrewieństwa lub powinowactwa w stopniu określonym w art. 59 § 1 do osoby, która wykonuje zawód adwokacki na obszarze właściwości tego samego sądu wojewódzkiego,",

c)
dotychczasową treść lit. c) i d) oznacza się jako lit. d) i e);
20)
w art. 67 dodaje się na końcu wyrazy "lub na jego prośbę. Sędziemu przenoszonemu na własną prośbę Minister Sprawiedliwości w szczególnie uzasadnionych wypadkach może przyznać zwrot kosztów przeniesienia.";
21)
art. 70-74 skreśla się;
22)
w art. 80 § 2 otrzymuje brzmienie:

"§ 2. Na wyjątek od powyższej zasady może wyrazić zgodę prezes właściwego sądu wojewódzkiego.";

23)
w art. 87 lit. e) skreśla się;
24)
art. 88 otrzymuje brzmienie:

"Art. 88. Nagana i przeniesienie na inne miejsce służbowe na koszt skazanego pociągają za sobą wstrzymanie przesunięcia do wyższego uposażenia na przeciąg trzech lat.";

25)
art. 90-92 skreśla się;
26)
w art. 94:
a)
§ 1 lit. b) otrzymuje brzmienie:

"b) Sąd Dyscyplinarny Wyższy, orzekający w pierwszej instancji w składzie trzech sędziów Sądu Najwyższego, w sprawach przeciw sędziom zajmującym stanowiska w sądach wojewódzkich, tudzież w drugiej instancji w sprawach rozpoznawanych przez sąd dyscyplinarny okręgu wojewódzkiego,",

b)
w § 2 skreśla się ostatnie zdanie;
27)
art. 96 i art. 97 skreśla się;
28)
art. 101 otrzymuje brzmienie:

"Art. 101. Posiedzenia sądu dyscyplinarnego okręgu wojewódzkiego odbywają się w obecności protokolanta, którym powinien być wyznaczony przez prezesa sądu wojewódzkiego sędzia lub aplikant.";

29)
w art. 103 § 2 otrzymuje brzmienie:

"§ 2. Rozprawa przed sądami dyscyplinarnymi jest jawna dla sędziów i asesorów uprawnionych do orzekania.";

30)
w art. 122 § 1 otrzymuje brzmienie:

"§ 1. Od wyroku sądu dyscyplinarnego pierwszej instancji służy odwołanie obwinionemu i rzecznikowi dyscyplinarnemu.";

31)
w art. 125 § 2 otrzymuje brzmienie:

"§ 2. Wykonanie wyroku w stosunku do sędziów sądów powszechnych należy do Ministra Sprawiedliwości, a co do kar wymienionych w art. 87 pod lit. a) oraz b) - do prezesa sądu wojewódzkiego.";

32)
art. 130 skreśla się;
33)
w art. 132:
a)
§ 2 otrzymuje brzmienie:

"§ 2. Jeżeli przeciw sędziemu zapadł prawomocny wyrok karny, pociągający za sobą w myśl ustawy utratę stanowiska, sąd dyscyplinarny zawiadamia o tym Ministra Sprawiedliwości, który zarządza wydalenie skazanego ze służby, chociażby już wykonano wyrok dyscyplinarny skazujący na karę łagodniejszą niż wydalenie.",

b)
§ 3 skreśla się;
34)
po art. 137 dodaje się nowy art. 137a w brzmieniu:

"Art. 137a. § 1. Minister Sprawiedliwości może wnieść rewizję nadzwyczajną do Najwyższego Sądu Dyscyplinarnego od każdego prawomocnego orzeczenia dyscyplinarnego, a Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego od każdego prawomocnego orzeczenia wydanego przez Sąd Dyscyplinarny Wyższy lub Najwyższy Sąd Dyscyplinarny.

§ 2. Rewizję nadzwyczajną na niekorzyść obwinionego można wnieść tylko w terminie sześciu miesięcy od uprawomocnienia się wyroku.

§ 3. Rewizję nadzwyczajną od wyroku Najwyższego Sądu Dyscyplinarnego rozpoznaje Najwyższy Sąd Dyscyplinarny w składzie siedmiu sędziów z wyłączeniem sędziów, którzy wydali zaskarżony wyrok.";

35)
w art. 144:
a)
w § 2 skreśla się wyrazy "lub na przeniesienie w stan spoczynku",
b)
§ 3 skreśla się;
36)
w art. 145 skreśla się wyrazy "lub Sądu Najwyższego";
37)
art. 157 otrzymuje brzmienie:

"Art. 157 § 1. Przy sądach mogą być ustanowieni biegli sądowi i tłumacze przysięgli.

§ 2. Minister Sprawiedliwości określi w drodze rozporządzenia przepisy o ustanawianiu biegłych sądowych i tłumaczy przysięgłych, pełnieniu przez nich czynności, zwalnianiu ich z funkcji oraz o taryfie wynagrodzeń tłumaczy przysięgłych.";

38)
użyte w przepisach ustawy w stosunku do sędziów określenia: "mianowany", "mianowanie", "nominacja" zastępuje się określeniem: "powołany", "powołanie".

Przepisów dekretu z dnia 14 maja 1946 r. o tymczasowym unormowaniu stosunku służbowego funkcjonariuszów państwowych (Dz. U. Nr 22, poz. 139) nie stosuje się do sędziów.

Minister Sprawiedliwości ogłosi w drodze obwieszczenia jednolity tekst prawa o ustroju sądów powszechnych z uwzględnieniem zmian, wynikających z przepisów ogłoszonych przed dniem wydania jednolitego tekstu, z zastosowaniem ciągłej numeracji działów, rozdziałów, artykułów, paragrafów i punktów.

Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1964 r., jednak zamieszczone w art. 1 pkt 15 przepisy art. 59 § 2 wejdą w życie z dniem 1 stycznia 1965 r.