Zasady zarządzania mieniem państwowym.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2023.973 t.j.

Akt obowiązujący

Wersja od: 28 września 2023 r.

USTAWA

z dnia 16 grudnia 2016 r.

o zasadach zarządzania mieniem państwowym

Rozdział  1

Przepisy ogólne

Art.  1.  [Przedmiot ustawy]

Ustawa określa zasady zarządzania mieniem państwowym, w zakresie nieuregulowanym w przepisach szczególnych.

Art.  2.  [Definicje]

Ilekroć w niniejszej ustawie jest mowa o:

1) spółce - należy przez to rozumieć spółkę handlową w rozumieniu ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1467, 1488, 2280 i 2436), spółkę europejską w rozumieniu ustawy z dnia 4 marca 2005 r. o europejskim zgrupowaniu interesów gospodarczych i spółce europejskiej (Dz. U. z 2022 r. poz. 259) oraz spółkę działającą zgodnie z przepisami prawa obcego;

1a) akcjonariuszu - należy przez to rozumieć akcjonariusza w spółce akcyjnej, akcjonariusza w prostej spółce akcyjnej, akcjonariusza w spółce komandytowo-akcyjnej, akcjonariusza w spółce europejskiej, wspólnika w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólnika w spółce działającej zgodnie z przepisami prawa obcego, który nie odpowiada za zobowiązania tej spółki;

2) akcjach - należy przez to rozumieć akcje w spółce akcyjnej, akcje w prostej spółce akcyjnej, akcje w spółce komandytowo-akcyjnej, akcje w spółce europejskiej lub udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością;

3) statucie - należy przez to rozumieć statut, umowę spółki lub akt założycielski;

4) walnym zgromadzeniu - należy przez to rozumieć walne zgromadzenie lub zgromadzenie wspólników;

4a) podmiocie uprawnionym do wykonywania praw z akcji należących do Skarbu Państwa - należy przez to rozumieć pełnomocnika Rządu, państwową osobę prawną, w tym jednoosobową spółkę Skarbu Państwa, organ administracji rządowej lub inną jednostkę uprawnioną do wykonywania praw z akcji należących do Skarbu Państwa;

5) członku organu zarządzającego - należy przez to rozumieć członka zarządu spółki kapitałowej, dyrektora w prostej spółce akcyjnej, członka rady administrującej w spółce europejskiej uprawnionego do prowadzenia spraw spółki europejskiej, członka wykonawczego rady dyrektorów lub członka organu zarządzającego spółki działającej zgodnie z przepisami prawa obcego, a także likwidatora w spółce lub członka organu zarządzającego państwowej osoby prawnej;

6) członku organu nadzorczego - należy przez to rozumieć członka rady nadzorczej spółki, członka komisji rewizyjnej spółki, członka rady administrującej nieuprawnionego do prowadzenia spraw spółki europejskiej, członka niewykonawczego rady dyrektorów lub członka organu nadzorczego spółki działającej zgodnie z przepisami prawa obcego, a także członka organu nadzorczego państwowej osoby prawnej;

6a) pełnomocniku wspólnika - należy przez to rozumieć pełnomocnika wspólnika, o którym mowa w art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i niektórych uprawnieniach pracowników (Dz. U. z 2023 r. poz. 343);

7) kierowniku jednostki - należy przez to rozumieć dyrektora generalnego urzędu, kierownika urzędu - w urzędach, w których nie tworzy się stanowiska dyrektora generalnego urzędu, lub osobę, która na podstawie przepisów odrębnych jest odpowiedzialna za gospodarowanie mieniem Skarbu Państwa powierzonym jednostce budżetowej;

8) spółce realizującej misję publiczną - należy przez to rozumieć:

a) spółkę, której przedmiot działalności albo cel działania został określony ustawą, w szczególności:

– jednostkę publicznej radiofonii i telewizji,

– spółkę zarządzającą lotniskiem użytku publicznego w rozumieniu art. 54 ust. 2 ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. - Prawo lotnicze (Dz. U. z 2022 r. poz. 1235, 1715, 1846, 2185 i 2642),

– operatora systemu przesyłowego, operatora systemu dystrybucyjnego, operatora systemu magazynowania, operatora systemu skraplania gazu ziemnego, operatora systemu połączonego oraz operatora sieci transportowej dwutlenku węgla w rozumieniu art. 3 pkt 24-28a ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz. U. z 2022 r. poz. 1385, z późn. zm.1),

– spółkę, o której mowa w art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (Dz. U. z 2023 r. poz. 227),

– spółkę będącą zarządzającym specjalną strefą ekonomiczną, o której mowa w ustawie z dnia 20 października 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 91),

– zarządcę infrastruktury w rozumieniu art. 4 pkt 7 ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (Dz. U. z 2023 r. poz. 602),

– Zarządcę Rozliczeń Spółka Akcyjna, o której mowa w ustawie z dnia 29 czerwca 2007 r. o zasadach pokrywania kosztów powstałych u wytwórców w związku z przedterminowym rozwiązaniem umów długoterminowych sprzedaży mocy i energii elektrycznej (Dz. U. z 2022 r. poz. 311),

– 1  Korporację Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych Spółka Akcyjna, o której mowa w ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. o ubezpieczeniach gwarantowanych przez Skarb Państwa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1135 oraz z 2023 r. poz. 1859),

– podmiot zarządzający portem morskim w rozumieniu ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o portach i przystaniach morskich (Dz. U. z 2022 r. poz. 1624 oraz z 2023 r. poz. 261),

– drogową spółkę specjalnego przeznaczenia, utworzoną na podstawie ustawy z dnia 12 stycznia 2007 r. o drogowych spółkach specjalnego przeznaczenia (Dz. U. z 2021 r. poz. 1469),

b) Polski Fundusz Rozwoju Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie,

c) Agencję Rozwoju Przemysłu Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie,

d) Polską Agencję Inwestycji i Handlu Spółka Akcyjna;

e) (uchylona);

f) Fundusz Transformacji Województwa Śląskiego Spółkę Akcyjną z siedzibą w Katowicach;

9) pełnomocniku Rządu - należy przez to rozumieć pełnomocnika Rządu ustanowionego na podstawie art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 8 sierpnia 1996 r. o Radzie Ministrów (Dz. U. z 2022 r. poz. 1188), Pełnomocnika Rządu do spraw Strategicznej Infrastruktury Energetycznej, o którym mowa w art. 12a ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne, oraz Pełnomocnika Rządu do spraw Centralnego Portu Komunikacyjnego, o którym mowa w art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 10 maja 2018 r. o Centralnym Porcie Komunikacyjnym (Dz. U. z 2021 r. poz. 1354 oraz z 2022 r. poz. 807, 1079, 1390 i 1846).

Art.  3.  [Państwowe osoby prawne]

1. Państwową osobą prawną jest:

1) jednostka organizacyjna posiadająca osobowość prawną, utworzona w drodze ustawy lub na podstawie ustawy lub w wykonaniu ustawy przez organ administracji rządowej, w celu realizacji zadań publicznych, w której:

a) przewidziane w regulujących ustrój tej osoby prawnej przepisach ustawy prawo nadawania i zmiany statutu przysługuje organowi administracji rządowej albo przepisy te przewidują, że prawo do udziału w organie stanowiącym osoby prawnej, w tym uprawnionym do zmiany statutu, przysługuje w całości Skarbowi Państwa oraz

b) przewidziane w regulujących ustrój tej osoby prawnej przepisach ustawy prawo do nadwyżki między przychodami a kosztami tej osoby prawnej, jeżeli podlegają dysponowaniu, przysługują w całości Skarbowi Państwa, chyba że przepisy te przewidują inny niż prawo do nadwyżki sposób dysponowania nią, oraz

c) w razie rozwiązania albo innej utraty bytu prawnego przez tę osobę prawną, prawa do jej majątku, w tym prawo do dysponowania tym majątkiem, przysługują wyłącznie Skarbowi Państwa;

2) agencja wykonawcza, o której mowa w ustawie z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1634, z późn. zm.), w szczególności:

a) (uchylona)

b) Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa,

c) Agencja Mienia Wojskowego,

d) Rządowa Agencja Rezerw Strategicznych,

e) Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości,

f) Narodowe Centrum Nauki,

g) Narodowe Centrum Badań i Rozwoju,

h) Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych,

i) Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa,

j) Polska Agencja Kosmiczna;

3) instytucja gospodarki budżetowej, o której mowa w ustawie z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych;

4) państwowy fundusz celowy posiadający osobowość prawną;

5) państwowa instytucja kultury;

6) Polski Instytut Sztuki Filmowej;

7) Narodowy Instytut Fryderyka Chopina;

8) Zakład Narodowy imienia Ossolińskich;

9) Polska Akademia Nauk i jej jednostki naukowe posiadające osobowość prawną;

9a) Akademia Kopernikańska;

10) uczelnia publiczna utworzona przez państwo reprezentowane przez właściwy organ władzy lub administracji rządowej;

11) instytut badawczy w rozumieniu ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o instytutach badawczych (Dz. U. z 2022 r. poz. 498);

11a) Instytut Współpracy Polsko-Węgierskiej im. Wacława Felczaka;

11b) Polski Instytut Ekonomiczny;

11c) Instytut Europy Środkowej;

11d) Instytut Rozwoju Języka Polskiego im. świętego Maksymiliana Marii Kolbego;

12) Międzynarodowy Instytut Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie;

12a) federacje podmiotów systemu szkolnictwa wyższego i nauki, o których mowa w art. 165 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2022 r. poz. 574, z późn. zm.6);

13) samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej, dla którego podmiotem tworzącym jest Skarb Państwa reprezentowany przez ministra, centralny organ administracji rządowej albo wojewodę, uczelnia publiczna, o której mowa w pkt 10, albo Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego;

14) park narodowy;

15) przedsiębiorstwo państwowe;

16) bank państwowy;

17) Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji;

17a) Agencja Badań Medycznych;

18) Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej;

19) Polska Organizacja Turystyczna;

20) Urząd Dozoru Technicznego;

21) Transportowy Dozór Techniczny;

22) Polskie Centrum Akredytacji;

23) Polska Agencja Żeglugi Powietrznej;

24) Zakład Ubezpieczeń Społecznych;

25) Narodowy Fundusz Zdrowia;

26) Rzecznik Finansowy;

26a) Urząd Komisji Nadzoru Finansowego;

27) Polski Klub Wyścigów Konnych;

28) Centrum Dialogu im. Juliusza Mieroszewskiego;

29) Centrum Doradztwa Rolniczego oraz wojewódzkie ośrodki doradztwa rolniczego;

30) Polski Instytut Spraw Międzynarodowych;

31) Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego;

32) Fundacja Platforma Przemysłu Przyszłości;

33) Polska Agencja Nadzoru Audytowego.

2. Jednostka organizacyjna, o której mowa w ust. 1 pkt 1, nie przestaje być państwową osobą prawną z tej przyczyny, że ustawa regulująca ustrój tej osoby prawnej przewiduje, że prawo do udziału w organie stanowiącym osoby prawnej, w tym uprawnionym do zmiany statutu, przysługiwać będzie wyłącznie albo w części innemu podmiotowi lub podmiotom, jeżeli organ administracji rządowej, chociażby inny, niż tworzący osobę prawną, sprawuje nadzór nad taką osobą prawną, wynikający z przepisów tej ustawy.

3. Państwową osobą prawną jest także:

1) jednostka organizacyjna niespełniająca przesłanek, o których mowa w ust. 1 pkt 1, jeżeli ustawa tak stanowi;

2) spółka, której akcjonariuszami są wyłącznie Skarb Państwa lub inne państwowe osoby prawne.

4. Przepisów ustawy dotyczących państwowych osób prawnych nie stosuje się do spółek z wyjątkiem przepisów dotyczących przekazania jednoosobowym spółkom Skarbu Państwa wykonywania praw z akcji należących do Skarbu Państwa oraz wykonywania przez te spółki praw z akcji należących do Skarbu Państwa, w tym zbywania akcji lub praw z akcji należących do Skarbu Państwa.

Art.  4.  [Przeznaczenie mienia państwowego; zasady zarządzania mieniem państwowym]

1. Mienie państwowe służy wykonywaniu zadań publicznych.

2. Mieniem państwowym zarządza się zgodnie z zasadami prawidłowej gospodarki, z zachowaniem szczególnej staranności.

Art.  5.  [Gospodarowanie mieniem Skarbu Państwa]

1. Organy administracji publicznej oraz kierownicy jednostek, kierując się zasadami określonymi w art. 4, gospodarują nabytym lub powierzonym tym organom lub jednostkom mieniem Skarbu Państwa oraz mogą zbywać jego składniki, a w szczególności:

1) zapewniają wycenę mienia;

2) zabezpieczają mienie przed uszkodzeniem lub zniszczeniem;

3) wykonują czynności związane z naliczaniem należności za mienie udostępnione przed ich przejęciem oraz prowadzą windykację tych należności;

4) współpracują z innymi organami, które na mocy przepisów odrębnych gospodarują mieniem oraz z właściwymi jednostkami samorządu terytorialnego;

5) podejmują czynności w postępowaniu sądowym, w szczególności w sprawach dotyczących własności lub innych praw rzeczowych na mieniu, o zapłatę należności za korzystanie z mienia, roszczenia ze stosunku najmu, dzierżawy lub użyczenia, stwierdzenie nabycia spadku, stwierdzenie nabycia własności przez zasiedzenie;

6) składają wnioski o założenie księgi wieczystej dla nieruchomości oraz wpis w księdze wieczystej;

7) zapewniają ochronę tego mienia.

2. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy sposób gospodarowania składnikami rzeczowymi majątku ruchomego, ich sprzedaży, dzierżawy, najmu, przekazywania i darowizny, a także likwidacji, uwzględniając konieczność ochrony interesów Skarbu Państwa.

3. Państwowe osoby prawne mogą zbywać nieruchomości w trybie bezprzetargowym według ceny odpowiadającej cenie rynkowej na rzecz Skarbu Państwa w celu włączenia do Zasobu Nieruchomości, o którym mowa w ustawie z dnia 20 lipca 2017 r. o Krajowym Zasobie Nieruchomości (Dz. U. z 2021 r. poz. 1961, z 2022 r. poz. 807 i 1561 oraz z 2023 r. poz. 185).

Art.  5a.  [Monitoring]

1. Zarządzanie mieniem państwowym obejmuje także zapewnienie bezpieczeństwa mienia, w ramach którego możliwe jest stosowanie zabezpieczeń, w tym zabezpieczeń fizycznych oraz środków technicznych umożliwiających rejestrację obrazu (monitoring) na terenie nieruchomości i w obiektach budowlanych stanowiących mienie państwowe, a także na terenie wokół takich nieruchomości i obiektów, jeżeli jest to konieczne do zapewnienia bezpieczeństwa zarządzanym mieniem państwowym.

2. Monitoring nie obejmuje pomieszczeń sanitarnych, szatni, stołówek, palarni oraz obiektów socjalnych.

3. Nagrania obrazu zawierające dane osobowe przetwarza się wyłącznie do celów, dla których zostały zebrane, i przechowuje przez okres nieprzekraczający 3 miesięcy od dnia nagrania, o ile przepisy odrębne nie stanowią inaczej.

4. Po upływie okresu, o którym mowa w ust. 3, uzyskane w wyniku monitoringu nagrania obrazu zawierające dane osobowe podlegają zniszczeniu, z wyjątkiem sytuacji, w których nagrania zostały zabezpieczone, zgodnie z odrębnymi przepisami.

5. Nieruchomości i obiekty budowlane objęte monitoringiem oznacza się w sposób widoczny i czytelny informacją o monitoringu, w szczególności za pomocą odpowiednich znaków.

6. Monitoring, w ramach którego dochodzi do przetwarzania danych osobowych, wymaga stosowania środków zabezpieczających przetwarzanie tych danych, w szczególności uniemożliwiających ich utratę lub bezprawne rozpowszechnienie, a także uniemożliwienie dostępu do danych osobom nieuprawnionym.

Art.  6.  [Podmioty reprezentujące Skarb Państwa]

1. Organy administracji publicznej oraz inne organy lub podmioty uprawnione na podstawie przepisów odrębnych do reprezentowania Skarbu Państwa reprezentują Skarb Państwa zgodnie z ich właściwością i w zakresie określonym w przepisach odrębnych.

2. Kierownicy jednostek reprezentują Skarb Państwa w odniesieniu do nabytego i powierzonego tym jednostkom mienia Skarbu Państwa i w zakresie zadań ich urzędów, określonych w odrębnych przepisach.

3. Organy administracji publicznej, kierownicy jednostek oraz inne organy lub podmioty uprawnione na podstawie przepisów odrębnych do reprezentowania Skarbu Państwa mogą zlecać, z zachowaniem zasad i trybu określonych w przepisach odrębnych, osobom prawnym lub fizycznym dokonywanie określonych czynności prawnych lub faktycznych lub rodzajów czynności prawnych lub faktycznych w zakresie ich właściwości, udzielając w tym zakresie pełnomocnictw.

4. W sprawach odpowiedzialności Skarbu Państwa za wykonywanie władzy publicznej Skarb Państwa reprezentowany jest przez organ władzy publicznej, z którego działalnością wiąże się dochodzone roszczenie.

5. W sprawach roszczeń z innych tytułów Skarb Państwa reprezentowany jest przez organ jednostki organizacyjnej, z której działalnością wiąże się roszczenie.

6. W przypadku likwidacji państwowej jednostki budżetowej, w tym uzyskania przez nią osobowości prawnej lub przejęcia jej przez jednostkę samorządu terytorialnego, w sprawach związanych z jej działalnością Skarb Państwa reprezentuje kierownik jednostki, której zakres zadań obejmuje zadania zlikwidowanej jednostki, a w przypadku braku takiej jednostki - wojewoda właściwy ze względu na siedzibę zlikwidowanej jednostki.

7. Do czynności prawnych dokonanych z naruszeniem przepisów o właściwości i zakresie reprezentacji Skarbu Państwa stosuje się odpowiednio przepis art. 103 § 1 i 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360, 2337 i 2339 oraz z 2023 r. poz. 326).

Rozdział  2

Wykonywanie praw z akcji

Art.  7.  [Zadania Prezesa Rady Ministrów oraz ministra właściwego do spraw aktywów państwowych]

1. Prezes Rady Ministrów koordynuje wykonywanie uprawnień przysługujących Skarbowi Państwa w spółkach oraz dąży do zapewnienia jednolitego sposobu wykonywania praw z akcji należących do Skarbu Państwa.

2. Minister właściwy do spraw aktywów państwowych:

1) wykonuje prawa z akcji należących do Skarbu Państwa, łącznie z wynikającymi z nich prawami osobistymi albo indywidualnymi, o ile przepisy odrębne nie stanowią inaczej;

2) składa w imieniu Skarbu Państwa oświadczenia woli o utworzeniu spółki, przystąpieniu do spółki, nabyciu lub objęciu akcji.

3. W celu koordynacji wykonywania uprawnień przysługujących Skarbowi Państwa Prezes Rady Ministrów może określać:

1) zasady nadzoru właścicielskiego oraz dobre praktyki, w szczególności w zakresie kształtowania wynagrodzeń członków organów, skierowane do podmiotów uprawnionych do wykonywania praw z akcji należących do Skarbu Państwa;

2) dobre praktyki w szczególności w zakresie ładu korporacyjnego, społecznej odpowiedzialności biznesu oraz sponsoringu, skierowane do spółek z udziałem Skarbu Państwa.

4. Podmioty uprawnione do wykonywania praw z akcji należących do Skarbu Państwa niezwłocznie przekazują, odpowiednio Prezesowi Rady Ministrów lub ministrowi właściwemu do spraw aktywów państwowych, na ich żądanie, informacje i dokumenty dotyczące:

1) wykonywania uprawnień przysługujących Skarbowi Państwa w spółkach lub

2) działalności spółek z udziałem Skarbu Państwa, z uwzględnieniem przepisów o ochronie informacji ustawowo chronionych.

Art.  8.  [Przekazanie innemu podmiotowi uprawnień ministra właściwego do spraw aktywów państwowych]

1. Rada Ministrów, na wniosek ministra właściwego do spraw aktywów państwowych, może przekazać, w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie ust. 2, Prezesowi Rady Ministrów lub innemu członkowi Rady Ministrów, pełnomocnikowi Rządu lub państwowej osobie prawnej, w tym jednoosobowej spółce Skarbu Państwa, wykonywanie uprawnień, o których mowa w art. 7 ust. 2:

1) pkt 1 lub

2) pkt 2 w zakresie składania w imieniu Skarbu Państwa oświadczenia woli o objęciu lub nabyciu akcji.

2. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, wykaz spółek, w których uprawnienia, o których mowa w ust. 1, wykonuje Prezes Rady Ministrów lub inni członkowie Rady Ministrów, pełnomocnicy Rządu lub państwowe osoby prawne, w tym jednoosobowe spółki Skarbu Państwa, wskazując odrębnie dla każdej spółki:

1) podmiot, o którym mowa w ust. 1, właściwy do wykonywania w stosunku do tej spółki przekazanych uprawnień,

2) zakres przekazanych uprawnień

- uwzględniając przedmiot działalności spółki, a także właściwość członka Rady Ministrów wynikającą w szczególności z ustawy z dnia 4 września 1997 r. o działach administracji rządowej (Dz. U. z 2022 r. poz. 2512) lub zadania Prezesa Rady Ministrów w zakresie koordynacji pracy członków Rady Ministrów, zakres zadań pełnomocnika Rządu lub przedmiot działalności państwowej osoby prawnej, w tym jednoosobowej spółki Skarbu Państwa.

3. Prezes Rady Ministrów lub inny członek Rady Ministrów, pełnomocnik Rządu lub państwowa osoba prawna, w tym jednoosobowa spółka Skarbu Państwa, którym Rada Ministrów przekazała wykonywanie uprawnień, o których mowa w ust. 1, mogą zlecać, z zachowaniem zasad i trybu określonych w odrębnych przepisach, osobom prawnym lub fizycznym dokonywanie określonych czynności prawnych lub faktycznych lub rodzajów czynności prawnych lub faktycznych w zakresie, w jakim przekazano im wykonywanie uprawnień, udzielając w tym zakresie pełnomocnictw.

4. W przypadku przekazania wykonywania uprawnień, o których mowa w ust. 1, prawa z akcji należących do Skarbu Państwa do zwołania lub żądania zwołania walnego zgromadzenia i umieszczenia określonych spraw w porządku obrad tego zgromadzenia mogą być wykonywane także przez ministra właściwego do spraw aktywów państwowych.

Art.  8a.  [Lista członków organów zarządzających i nadzorczych spółek oraz pełnomocników wspólnika, osób będących akcjonariuszami spółek z udziałem Skarbu Państwa oraz osób, które złożyły egzamin na członka organu nadzorczego w spółce z udziałem Skarbu Państwa]

1. Urząd obsługujący ministra właściwego do spraw aktywów państwowych prowadzi listę:

1) członków organów zarządzających i nadzorczych spółek oraz pełnomocników wspólnika, o którym mowa w art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i niektórych uprawnieniach pracowników;

2) osób będących akcjonariuszami spółek z udziałem Skarbu Państwa reprezentującymi co najmniej jedną dwudziestą kapitału zakładowego;

3) osób, które złożyły egzamin, o którym mowa w art. 19 ust. 1 pkt 1 lit. h-k, oraz osób, które uzyskały uprawnienia do zasiadania w organach nadzorczych na podstawie wcześniej obowiązujących przepisów.

2. Minister właściwy do spraw aktywów państwowych oraz podmioty, o których mowa w art. 8 ust. 1, są współadministratorami danych osobowych osób, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, w zakresie wykonywania uprawnień przekazanych przez Radę Ministrów. Wzajemne prawa i obowiązki współadministratorów określa porozumienie.

3. Minister właściwy do spraw aktywów państwowych może udostępnić podmiotom, o których mowa w art. 8 ust. 1, dane osobowe osób, o których mowa w ust. 1 pkt 3, w zakresie niezbędnym do wykonywania przez te podmioty uprawnień przekazanych przez Radę Ministrów.

Art.  9.  [Zasady wykonywania praw z akcji należących do Skarbu Państwa lub państwowej osoby prawnej]

1. Wykonywanie praw z akcji należących do Skarbu Państwa lub państwowej osoby prawnej odbywa się na zasadach prawidłowej gospodarki, w celu osiągnięcia trwałego wzrostu wartości tych akcji, z uwzględnieniem polityki gospodarczej państwa.

2. W spółce realizującej misję publiczną wykonywanie praw z akcji należących do Skarbu Państwa lub państwowej osoby prawnej odbywa się na zasadach prawidłowej gospodarki, w szczególności w celu efektywnej realizacji misji publicznej realizowanej przez tę spółkę.

3. Przepisy działu IV w tytule I ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych dotyczące spółki dominującej stosuje się odpowiednio do przedsiębiorcy będącego państwową osobą prawną.

4. Przepisów działu IV w tytule I ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych dotyczących spółki dominującej nie stosuje się do Skarbu Państwa.

Art.  9a.  [Nabywanie akcji przez Skarb Państwa]

1. Skarb Państwa może nabywać akcje w celu:

1) realizacji polityki społecznej lub gospodarczej państwa;

2) zwiększenia swojego udziału w kapitale zakładowym spółki, a w przypadku prostej spółki akcyjnej - w ogólnej liczbie akcji;

3) podejmowania środków służących ochronie podstawowych interesów bezpieczeństwa Rzeczypospolitej Polskiej, o których mowa w art. 346 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.

2. Cena za nabywane akcje nie może być wyższa niż ich wartość rynkowa, wynikająca ze sporządzonej wyceny mającej na celu oszacowanie wartości przedsiębiorstwa spółki, której akcje mają zostać nabyte przez Skarb Państwa.

Art.  9b.  [Obejmowanie akcji przez Skarb Państwa]

1. Skarb Państwa może obejmować akcje w celu:

1) realizacji polityki społecznej lub gospodarczej państwa, w tym finansowania nowych inwestycji;

2) utrzymania swojego udziału w kapitale zakładowym spółki, a w przypadku prostej spółki akcyjnej w ogólnej liczbie akcji, na dotychczasowym poziomie, w szczególności poprzez wykonanie prawa poboru, lub jego zwiększenia;

3) podejmowania środków służących ochronie podstawowych interesów bezpieczeństwa Rzeczypospolitej Polskiej, o których mowa w art. 346 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.

2. Objęcie przez Skarb Państwa akcji w celach określonych w ust. 1 pkt 1 i 2 może nastąpić, jeżeli jest dokonywane na warunkach akceptowalnych dla inwestora prywatnego, chyba że jest ono dokonywane w ramach udzielania dozwolonej pomocy publicznej.

Art.  10.  [Wyłączenie stosowania przepisów o umorzeniu i przymusowym wykupie akcji]

Do akcji należących do Skarbu Państwa nie stosuje się przepisów art. 21¹¹, art. 199, art. 300⁴⁴, art. 300⁴⁵ i art. 359, w zakresie dotyczącym umorzenia przymusowego oraz art. 418 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych.

Art.  11.  [Zbycie akcji należących do Skarbu Państwa]

1. Akcje lub prawa z akcji w imieniu Skarbu Państwa zbywa podmiot uprawniony do wykonywania praw z akcji należących do Skarbu Państwa, z uwzględnieniem konieczności ochrony interesu Skarbu Państwa.

2. Zbycie akcji lub praw z akcji należących do Skarbu Państwa wymaga zgody Rady Ministrów.

2a. Wniosek o zgodę, o której mowa w ust. 2, w przypadku gdy akcje lub prawa z akcji w imieniu Skarbu Państwa zbywa państwowa osoba prawna, w tym jednoosobowa spółka Skarbu Państwa, lub inna jednostka uprawniona do wykonywania praw z akcji należących do Skarbu Państwa, składa:

1) organ nadzorujący państwową osobę prawną lub inną jednostkę uprawnioną do wykonywania praw z akcji należących do Skarbu Państwa;

2) podmiot uprawniony do wykonywania praw z akcji należących do Skarbu Państwa - w przypadku gdy akcje lub prawa z akcji zbywa jednoosobowa spółka Skarbu Państwa;

3) minister kierujący działem administracji rządowej właściwy ze względu na przedmiot działalności państwowej osoby prawnej lub innej jednostki uprawnionej do wykonywania praw z akcji należących do Skarbu Państwa - w przypadku gdy państwowa osoba prawna lub inna jednostka uprawniona do wykonywania praw z akcji należących do Skarbu Państwa nie posiada organu nadzorującego.

3. Przepisu ust. 2 nie stosuje się do:

1) wniesienia akcji należących do Skarbu Państwa do spółki, której akcjonariuszami są wyłącznie Skarb Państwa lub inne państwowe osoby prawne, lub do spółki, o której mowa w art. 13 ust. 1, w zamian za objęcie akcji w podwyższonym kapitale zakładowym tej spółki, a w przypadku prostej spółki akcyjnej - w zamian za objęcie nowych akcji tej spółki;

2) zbycia akcji lub praw z akcji spółek, w których Skarb Państwa posiada nie więcej niż 20% kapitału zakładowego, a w przypadku prostej spółki akcyjnej - nie więcej niż 20% ogólnej liczby akcji, chyba że ich wartość rynkowa przekracza 10 000 000 złotych;"

3) zbycia akcji lub praw z akcji spółek w upadłości;

4) (uchylony);

5) zbycia akcji na rzecz państwowej osoby prawnej;

6) nieodpłatnego zbycia akcji na rzecz uprawnionych pracowników, rolników lub rybaków, do którego stosuje się przepisy ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i niektórych uprawnieniach pracowników;

7) zbycia akcji w wykonaniu prawomocnego orzeczenia sądu lub w postępowaniu egzekucyjnym.

Art.  12.  [Zgoda Rady Ministrów na zbycie akcji]

1. Występując z wnioskiem o zgodę, o której mowa w art. 11 ust. 2, podmiot uprawniony do wykonywania praw z akcji należących do Skarbu Państwa wskazuje:

1) opis procedury wyłaniania nabywcy, w tym proponowany tryb zbycia;

2) w przypadku sprzedaży lub zamiany - cenę lub sposób jej ustalenia oraz sposób zapłaty lub wartość oraz sposób spełnienia świadczenia wzajemnego;

3) w przypadku zbycia w inny sposób, niż określony w pkt 2 - wartość rynkową lub sposób jej ustalenia;

4) nabywcę, jeżeli został on wyłoniony;

5) uzasadnienie odnoszące się do skutków ekonomicznych i społecznych zbycia, w tym zawierające omówienie jego wpływu na ochronę interesów Skarbu Państwa oraz ochronę interesu pracowników i innych osób związanych ze spółką.

2. Do wniosku o zgodę, o której mowa w art. 11 ust. 2, dołącza się:

1) dokumenty potwierdzające, że Skarb Państwa jest akcjonariuszem spółki, której akcje są zbywane;

2) wycenę sporządzoną przy użyciu co najmniej dwóch metod wyceny;

3) projekt umowy zbycia.

3. Podmiot uprawniony do wykonywania praw z akcji należących do Skarbu Państwa może dołączyć do wniosku o zgodę, o której mowa w art. 11 ust. 2, inne dokumenty, niż określone w ust. 2, potwierdzające dane i informacje zawarte we wniosku.

4. W przypadku wystąpienia z wnioskiem o zgodę, o której mowa w art. 11 ust. 2, na zbycie akcji lub praw z akcji w obrocie zorganizowanym w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2023 r. poz. 646), nie stosuje się przepisów ust. 1 pkt 4 oraz ust. 2 pkt 2 i 3.

Art.  13.  [Wyłączenie możliwości zbycia akcji]

1. Nie mogą być zbyte akcje lub prawa z akcji należące do Skarbu Państwa w następujących spółkach:

1) Agencja Rozwoju Przemysłu Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie;

2) Centralny Port Komunikacyjny Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie;

3) Enea Spółka Akcyjna z siedzibą w Poznaniu;

4) Energa Spółka Akcyjna z siedzibą w Gdańsku;

5) Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie;

6) Grupa Azoty "Puławy" Spółka Akcyjna z siedzibą w Puławach;

7) Grupa Azoty Spółka Akcyjna z siedzibą w Tarnowie;

8) Grupa Azoty Zakłady Chemiczne "Police" Spółka Akcyjna z siedzibą w Policach;

9) Grupa LOTOS Spółka Akcyjna z siedzibą w Gdańsku;

10) Jastrzębska Spółka Węglowa Spółka Akcyjna z siedzibą w Jastrzębiu-Zdroju;

11) KGHM Polska Miedź Spółka Akcyjna z siedzibą w Lubinie;

12) PERN Spółka Akcyjna z siedzibą w Płocku;

13) PGE Polska Grupa Energetyczna Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie;

14) PKP Cargo Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie;

15) PKP Polskie Linie Kolejowe Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie;

16) Poczta Polska Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie;

17) Polska Grupa Lotnicza Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie;

18) Polska Grupa Zbrojeniowa Spółka Akcyjna z siedzibą w Radomiu;

19) Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie;

20) Polski Fundusz Rozwoju Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie;

21) Polski Holding Nieruchomości Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie;

22) Polski Holding Obronny Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie;

23) Polski Koncern Naftowy Orlen Spółka Akcyjna z siedzibą w Płocku;

24) Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie;

25) Polskie Koleje Państwowe Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie;

26) Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie;

27) Powszechny Zakład Ubezpieczeń Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie;

28) Tauron Polska Energia Spółka Akcyjna z siedzibą w Katowicach;

29) Totalizator Sportowy Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie;

30) spółka celowa, o której mowa w przepisach ustawy z dnia 11 sierpnia 2021 r. o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie odbudowy Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla oraz kamienic przy ulicy Królewskiej w Warszawie (Dz. U. poz. 1551).

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do zbycia należących do Skarbu Państwa akcji:

1) lub praw z akcji spółek, o których mowa w ust. 1, na rzecz spółki, której akcjonariuszem jest wyłącznie Skarb Państwa lub inna państwowa osoba prawna, lub na rzecz spółki, o której mowa w ust. 1, po uzyskaniu zgody Rady Ministrów;

2) (uchylony).

3. W przypadku, o którym mowa w ust. 2 pkt 1, przepisu ust. 1 nie stosuje się także do nieodpłatnego zbycia akcji na rzecz uprawnionych pracowników, do którego stosuje się przepisy ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i niektórych uprawnieniach pracowników.

4. Zbycie akcji lub praw z akcji spółki, której akcjonariuszem jest wyłącznie Skarb Państwa lub inna państwowa osoba prawna, która nabyła akcje spółki, o której mowa w ust. 1, następuje na warunkach określonych w ust. 2 pkt 1.

5. Spółki, o których mowa w ust. 1, mogą, za zgodą Rady Ministrów, podlegać łączeniu, podziałowi oraz przekształceniu.

6. W przypadku gdy spółka, o której mowa w ust. 1, jest spółką:

1) przejmowaną lub

2) dzieloną

– spółką przejmującą lub spółką nowo zawiązaną w wyniku podziału może być wyłącznie spółka, której akcjonariuszem jest wyłącznie Skarb Państwa lub inna państwowa osoba prawna, lub spółka, o której mowa w ust. 1.

7. Zbycie akcji lub praw z akcji spółki:

1) nowo zawiązanej w wyniku łączenia spółki, o której mowa w ust. 1,

2) przejmującej oraz nowo zawiązanej w wyniku podziału spółki, o której mowa w ust. 1,

3) przekształconej w wyniku przekształcenia spółki, o której mowa w ust. 1

– następuje na warunkach określonych w ust. 2.

Art.  14.  [Publikacja w BIP informacji o zbyciu akcji lub praw z akcji należących do Skarbu Państwa]

1. Podmiot uprawniony do wykonywania praw z akcji należących do Skarbu Państwa, który zbył akcje lub prawa z akcji należących do Skarbu Państwa, publikuje w Biuletynie Informacji Publicznej na swojej strunie podmiotowej lub na swojej stronie internetowej informacje o zbyciu akcji lub praw z akcji należących do Skarbu Państwa, z wyłączeniem zbycia akcji, o którym mowa w art. 11 ust. 3 pkt 6, zawierające co najmniej:

1) opis procedury wyłaniania nabywcy, w tym tryb zbycia;

2) w przypadku sprzedaży lub zamiany - cenę lub sposób jej ustalenia oraz sposób zapłaty lub wartość oraz sposób spełnienia świadczenia wzajemnego;

3) w przypadku zbycia w inny sposób, niż określony w pkt 2 - wartość rynkową lub sposób jej ustalenia;

4) nabywcę.

2. W przypadku zbycia akcji lub praw z akcji w obrocie zorganizowanym w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, nie stosuje się przepisu ust. 1 pkt 4.

Art.  15.  [Zbywanie akcji należących do państwowych osób prawnych]

1. Do zbywania akcji lub praw z akcji należących do państwowej osoby prawnej stosuje się odpowiednio przepisy art. 11 i art. 12.

2. Wniosek o zgodę, o której mowa w art. 11 ust. 2, w sprawie zbycia akcji lub praw z akcji należących do państwowej osoby prawnej składa:

1) organ nadzorujący państwową osobę prawną;

2) minister kierujący działem administracji rządowej właściwy ze względu na przedmiot działalności państwowej osoby prawnej - w przypadku gdy państwowa osoba prawna nie posiada organu nadzorującego.

Art.  16.  [Nieważność zbycia akcji niezgodnie z przepisami]

1. Zbycie akcji z naruszeniem art. 11-15 jest nieważne.

2. Z powództwem o stwierdzenie nieważności zbycia akcji należących do Skarbu Państwa lub państwowej osoby prawnej, może wystąpić także Prezes Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej.

Art.  17.  [Kierunki działań podejmowanych przez podmioty uprawnione do wykonywania praw z akcji należących do Skarbu Państwa lub przez państwowe osoby prawne w zakresie wykonywania praw z akcji]

1. Podmiot uprawniony do wykonywania praw z akcji należących do Skarbu Państwa lub państwowa osoba prawna, w zakresie wykonywania praw z akcji w spółce, z wyłączeniem spółki w upadłości, są obowiązane podejmować działania mające na celu określenie, w drodze uchwały walnego zgromadzenia lub w statucie tej spółki, że zgody walnego zgromadzenia wymaga:

1) rozporządzenie składnikami aktywów trwałych w rozumieniu ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2023 r. poz. 120 i 295), zaliczonymi do wartości niematerialnych i prawnych, rzeczowych aktywów trwałych lub inwestycji długoterminowych, w tym wniesienie jako wkładu do spółki lub spółdzielni, jeżeli wartość rynkowa tych składników przekracza 5% sumy aktywów w rozumieniu ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, ustalonych na podstawie ostatniego zatwierdzonego sprawozdania finansowego, a także oddanie tych składników do korzystania innemu podmiotowi, na okres dłuższy niż 180 dni w roku kalendarzowym, na podstawie czynności prawnej, jeżeli wartość rynkowa przedmiotu czynności prawnej przekracza 5% sumy aktywów, przy czym, oddanie do korzystania w przypadku:

a) umów najmu, dzierżawy i innych umów o oddanie składnika majątkowego do odpłatnego korzystania innym podmiotom - przez wartość rynkową przedmiotu czynności prawnej rozumie się wartość świadczeń za:

– rok - jeżeli oddanie składnika majątkowego nastąpiło na podstawie umów zawieranych na czas nieoznaczony,

– cały czas obowiązywania umowy - w przypadku umów zawieranych na czas oznaczony,

b) umów użyczenia i innych nieodpłatnych umów o oddanie składnika majątkowego do korzystania innym podmiotom - przez wartość rynkową przedmiotu czynności prawnej rozumie się równowartość świadczeń, jakie przysługiwałyby w razie zawarcia umowy najmu lub dzierżawy, za:

– rok - jeżeli oddanie składnika majątkowego nastąpi na podstawie umowy zawieranej na czas nieoznaczony,

– cały czas obowiązywania umowy - w przypadku umów zawartych na czas oznaczony;

2) nabycie składników aktywów trwałych w rozumieniu ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, o wartości przekraczającej:

a) 100 000 000 złotych lub

b) 5% sumy aktywów w rozumieniu ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, ustalonych na podstawie ostatniego zatwierdzonego sprawozdania finansowego;

3) objęcie albo nabycie akcji innej spółki o wartości przekraczającej:

a) 100 000 000 złotych lub

b) 10% sumy aktywów w rozumieniu ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, ustalonych na podstawie ostatniego zatwierdzonego sprawozdania finansowego;

4) zbycie akcji innej spółki o wartości rynkowej przekraczającej:

a) 100 000 000 złotych lub

b) 10% sumy aktywów w rozumieniu ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, ustalonych na podstawie ostatniego zatwierdzonego sprawozdania finansowego.

1a. Podmiot uprawniony do wykonywania praw z akcji należących do Skarbu Państwa lub państwowa osoba prawna, w zakresie wykonywania praw z akcji w spółce publicznej w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych, może podejmować działania mające na celu określenie, w drodze uchwały walnego zgromadzenia lub w statucie tej spółki, że zgody organu nadzorczego, zamiast zgody walnego zgromadzenia, wymagają sprawy określone w ust. 1.

2. Podmiot uprawniony do wykonywania praw z akcji należących do Skarbu Państwa lub państwowa osoba prawna, w zakresie wykonywania praw z akcji w spółce, z wyłączeniem spółki w upadłości, są obowiązane podejmować działania mające na celu określenie, w drodze uchwały walnego zgromadzenia lub w statucie tej spółki, że zgody organu nadzorczego, wymaga zawarcie:

1) umowy o usługi prawne, usługi marketingowe, usługi w zakresie stosunków międzyludzkich (public relations) i komunikacji społecznej oraz usługi doradztwa związanego z zarządzaniem, jeżeli wysokość wynagrodzenia przewidzianego za świadczone usługi łącznie w tej umowie lub innych umowach zawieranych z tym samym podmiotem przekracza 500 000 złotych netto, w stosunku rocznym;

2) zmiany umowy o usługi prawne, usługi marketingowe, usługi w zakresie stosunków międzyludzkich (public relations) i komunikacji społecznej oraz usługi doradztwa związanego z zarządzaniem podwyższającej wynagrodzenie powyżej kwoty, o której mowa w pkt 1;

3) umowy o usługi prawne, usługi marketingowe, usługi w zakresie stosunków międzyludzkich (public relations) i komunikacji społecznej oraz usługi doradztwa związanego z zarządzaniem, w których maksymalna wysokość wynagrodzenia nie jest przewidziana.

3. Podmiot uprawniony do wykonywania praw z akcji należących do Skarbu Państwa lub państwowa osoba prawna, w zakresie wykonywania praw z akcji w spółce, z wyłączeniem spółki w upadłości, są obowiązane podejmować działania mające na celu określenie, w drodze uchwały walnego zgromadzenia lub w statucie tej spółki, że zgody organu nadzorczego wymaga zawarcie przez spółkę umowy:

1) darowizny lub innej umowy o podobnym skutku o wartości przekraczającej 20 000 złotych lub 0,1% sumy aktywów w rozumieniu ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, ustalonych na podstawie ostatniego zatwierdzonego sprawozdania finansowego;

2) zwolnienia z długu lub innej umowy o podobnym skutku o wartości przekraczającej 50 000 złotych lub 0,1% sumy aktywów w rozumieniu ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, ustalonych na podstawie ostatniego zatwierdzonego sprawozdania finansowego.

4. Podmiot uprawniony do wykonywania praw z akcji należących do Skarbu Państwa lub państwowa osoba prawna, w zakresie wykonywania praw z akcji w spółce, z wyłączeniem spółki w upadłości, są obowiązane podejmować działania mające na celu określenie, w drodze uchwały walnego zgromadzenia lub w statucie tej spółki, zasad zbywania składników aktywów trwałych w rozumieniu ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości. Zasady te muszą uwzględniać zastosowanie trybu przetargu lub aukcji oraz wyjątki od obowiązku ich zastosowania, w przypadku zbywania przez spółkę składników aktywów trwałych o wartości rynkowej przekraczającej 0,1% sumy aktywów w rozumieniu ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, ustalonych na podstawie ostatniego zatwierdzonego sprawozdania finansowego, chyba że wartość rynkowa tych składników nie przekracza 20 000 złotych.

5. Podmiot uprawniony do wykonywania praw z akcji należących do Skarbu Państwa lub państwowa osoba prawna, w zakresie wykonywania praw z akcji w spółce, z wyłączeniem spółki w upadłości, mogą podejmować działania mające na celu określenie, w drodze uchwały walnego zgromadzenia lub w statucie tej spółki, surowszych wymagań niż określone w ust. 1-4.

6. Podmiot uprawniony do wykonywania praw z akcji należących do Skarbu Państwa lub państwowa osoba prawna, w zakresie wykonywania praw z akcji w spółce, z wyłączeniem spółki w upadłości, są obowiązane podejmować działania mające na celu wprowadzenie, w drodze uchwały walnego zgromadzenia lub w statucie tej spółki, obowiązku przedkładania walnemu zgromadzeniu przez organ zarządzający zaopiniowanego przez organ nadzorczy, sprawozdania o wydatkach reprezentacyjnych, a także wydatkach na usługi prawne, usługi marketingowe, usługi w zakresie stosunków międzyludzkich (public relations) i komunikacji społecznej oraz usługi doradztwa związanego z zarządzaniem, a także sprawozdania ze stosowania dobrych praktyk, o których mowa w art. 7 ust. 3 pkt 2, wraz ze sprawozdaniem organu zarządzającego z działalności spółki za ubiegły rok obrotowy.

6a. Podmiot uprawniony do wykonywania praw z akcji należących do Skarbu Państwa lub państwowa osoba prawna, w zakresie wykonywania praw z akcji w spółce publicznej w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych, może podejmować działania mające na celu wprowadzenie, w drodze uchwały walnego zgromadzenia lub w statucie tej spółki, obowiązku przedkładania przez organ zarządzający organowi nadzorczemu, zamiast walnemu zgromadzeniu, sprawozdań, o których mowa w ust. 6.

7. Podmiot uprawniony do wykonywania praw z akcji należących do Skarbu Państwa lub państwowa osoba prawna, w zakresie wykonywania praw z akcji w spółce, z wyłączeniem spółki w upadłości, są obowiązane podejmować działania mające na celu wprowadzenie do statutów spółek, wobec których spółka z udziałem Skarbu Państwa lub państwowej osoby prawnej jest przedsiębiorcą dominującym w rozumieniu art. 4 pkt 3 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. z 2021 r. poz. 275 oraz z 2022 r. poz. 2581 i 2640), wymogów, o których mowa w ust 1-4, 6 i 6a, z uwzględnieniem ust. 5.

Art.  18.  [Wyłanianie członków organu zarządzającego spółki w drodze postępowania kwalifikacyjnego]

1. Podmiot uprawniony do wykonywania praw z akcji należących do Skarbu Państwa lub państwowa osoba prawna, w zakresie wykonywania praw z akcji w spółce, z wyłączeniem spółki w upadłości, są obowiązane podejmować działania mające na celu określenie, w drodze uchwały walnego zgromadzenia lub w statucie tej spółki, że w przypadku gdy członkowie organu zarządzającego są powoływani przez organ nadzorczy, ich powołanie, z wyłączeniem członka organu zarządzającego wybieranego przez pracowników na zasadach i w trybie określonych w przepisach odrębnych, następuje po przeprowadzeniu postępowania kwalifikacyjnego, którego celem jest sprawdzenie i ocena kwalifikacji kandydatów oraz wyłonienie najlepszego kandydata na członka organu zarządzającego.

2. Podmiot uprawniony do wykonywania praw z akcji należących do Skarbu Państwa lub państwowa osoba prawna, w zakresie wykonywania praw z akcji w spółce, z wyłączeniem spółki w upadłości, są obowiązane podejmować działania mające na celu wprowadzenie do statutów spółek, wobec których spółka z udziałem Skarbu Państwa lub państwowej osoby prawnej jest przedsiębiorcą dominującym w rozumieniu art. 4 pkt 3 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów, wymogu, o którym mowa w ust. 1.

Art.  18a.  [Realizacja obowiązków ustawowych w spółkach prawa obcego, wobec których spółka z udziałem Skarbu Państwa lub państwowej osoby prawnej jest przedsiębiorcą dominującym]

Obowiązki w zakresie podejmowania działań, o których mowa w art. 17 ust. 7 oraz art. 18 ust. 2, w spółkach, wobec których spółka z udziałem Skarbu Państwa lub państwowej osoby prawnej jest przedsiębiorcą dominującym w rozumieniu art. 4 pkt 3 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów, działających zgodnie z przepisami prawa obcego, są wykonywane z uwzględnieniem przepisów prawa właściwego dla siedziby tych spółek.

Rozdział  3

Wymogi dla kandydatów na członków organów nadzorczych oraz organów zarządzających

Art.  19.  [Wymogi wobec osoby wskazywanej jako kandydat na członka organu nadzorczego w spółce z udziałem Skarbu Państwa]

1. Podmiot uprawniony do wykonywania praw z akcji należących do Skarbu Państwa lub państwowa osoba prawna, w zakresie wykonywania praw z akcji w spółce, jako kandydata na członka organu nadzorczego wskazuje osobę, posiadającą pozytywną opinię Rady do spraw spółek z udziałem Skarbu Państwa i państwowych osób prawnych, o której mowa w art. 24 pkt 1, która:

1) posiada wykształcenie wyższe lub wykształcenie wyższe uzyskane za granicą uznane w Rzeczypospolitej Polskiej, na podstawie przepisów odrębnych, oraz posiada co najmniej 5-letni okres zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania, spółdzielczej umowy o pracę, lub świadczenia usług na podstawie innej umowy lub wykonywania działalności gospodarczej na własny rachunek, a także spełnia przynajmniej jeden z poniższych wymogów:

a) posiada stopień naukowy doktora nauk ekonomicznych, prawnych lub technicznych,

b) posiada tytuł zawodowy radcy prawnego, adwokata, biegłego rewidenta, doradcy podatkowego, doradcy inwestycyjnego lub doradcy restrukturyzacyjnego,

c) ukończyła studia podyplomowe Master of Business Administration (MBA),

d) posiada certyfikat Chartered Financial Analyst (CFA),

e) posiada certyfikat Certified International Investment Analyst (CIIA),

f) posiada certyfikat Association of Chartered Certified Accountants (ACCA),

g) posiada certyfikat Certified in Financial Forensics (CFF),

h) posiada potwierdzenie złożenia egzaminu przed komisją powołaną przez Ministra Przekształceń Własnościowych, Ministra Przemysłu i Handlu, Ministra Skarbu Państwa lub Komisją Selekcyjną powołaną na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 30 kwietnia 1993 r. o narodowych funduszach inwestycyjnych i ich prywatyzacji (Dz. U. poz. 202, późn. zm.) ²  ,

i) posiada potwierdzenie złożenia egzaminu przed komisją powołaną przez ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa na podstawie art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji ³  (Dz. U. z 2016 r. poz. 981, 1174 i 2260),

j) złożyła egzamin dla kandydatów na członków organów nadzorczych przed komisją egzaminacyjną wyznaczoną przez Prezesa Rady Ministrów,

k) złożyła egzamin dla kandydatów na członków organów nadzorczych przed komisją egzaminacyjną wyznaczoną przez ministra właściwego do spraw aktywów państwowych;

2) nie pozostaje w stosunku pracy ze spółką ani nie świadczy pracy lub usług na jej rzecz na podstawie innego stosunku prawnego;

3) nie posiada akcji w spółce zależnej, z wyjątkiem akcji dopuszczonych do obrotu na rynku regulowanym w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi;

4) nie pozostaje ze spółką, o której mowa w pkt 3, w stosunku pracy ani nie świadczy pracy lub usług na jej rzecz na podstawie innego stosunku prawnego;

5) nie wykonuje zajęć, które pozostawałyby w sprzeczności z jej obowiązkami jako członka organu nadzorczego albo mogłyby wywołać podejrzenie o stronniczość lub interesowność lub rodzić konflikt interesów wobec działalności spółki;

6) spełnia inne niż wymienione w pkt 1-5 wymogi dla członka organu nadzorczego, określone w odrębnych przepisach.

2. Wymóg posiadania pozytywnej opinii Rady do spraw spółek z udziałem Skarbu Państwa i państwowych osób prawnych, o której mowa w art. 24 pkt 1, wymóg spełnienia przesłanek określonych w ust. 1 pkt 1 oraz zakaz pozostawania w stosunku pracy, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 i 4, nie dotyczą osób wybranych do organu nadzorczego przez pracowników, rolników lub rybaków.

3. Ograniczenia, o których mowa w ust. 1 pkt 4, nie dotyczą członkostwa w organach nadzorczych.

4. (uchylony).

5. Podmiot uprawiony do wykonywania praw z akcji należących do Skarbu Państwa lub państwowa osoba prawna, w zakresie wykonywania praw z akcji w spółce nie może wskazać jako kandydata na członka organu nadzorczego osoby, która spełnia przynajmniej jeden z poniższych warunków:

1) pełni funkcję społecznego współpracownika albo jest zatrudniona w biurze poselskim, senatorskim, poselsko-senatorskim lub biurze posła do Parlamentu Europejskiego na podstawie umowy o pracę lub świadczy pracę na podstawie umowy zlecenia lub innej umowy o podobnym charakterze;

2) wchodzi w skład organu partii politycznej reprezentującego partię polityczną na zewnątrz oraz uprawnionego do zaciągania zobowiązań;

3) jest zatrudniona przez partię polityczną na podstawie umowy o pracę lub świadczy pracę na podstawie umowy zlecenia lub innej umowy o podobnym charakterze.

5a. Przepisy ust. 1-3 i 5 stosuje się do kandydata na pełnomocnika wspólnika.

6. W przypadku gdy członek organu nadzorczego spółki albo pełnomocnik wspólnika nie spełnia wymogów określonych w ust. 1-3 i 5, podmiot uprawniony do wykonywania praw z akcji należących do Skarbu Państwa lub państwowa osoba prawna niezwłocznie podejmuje działania mające na celu jego odwołanie.

7. Przepisu ust. 6 nie stosuje się do członka organu nadzorczego wskazywanego przez podmiot inny niż podmiot uprawniony do wykonywania praw z akcji należących do Skarbu Państwa lub państwowa osoba prawna.

Art.  19a.  [Wskazanie kandydata na członka organu nadzorczego przez organ administracji rządowej lub państwową osobę prawną]

1. Organ administracji rządowej lub państwowa osoba prawna, w zakresie wykonywania uprawnień przyznanych na podstawie postanowień statutu lub przepisów odrębnych, jako kandydata na członka organu nadzorczego spółki wskazuje osobę, która spełnia wymogi, o których mowa w art. 19 ust. 1-3 i 5.

2. W przypadku gdy członek organu nadzorczego spółki wskazany przez organ administracji rządowej lub państwową osobę prawną nie spełnia wymogów, o których mowa w art. 19 ust. 1-3 i 5, organ administracji rządowej lub państwowa osoba prawna niezwłocznie podejmuje działania mające na celu jego odwołanie.

Art.  19b.  [Wymogi wobec osoby wskazywanej jako kandydat na członka organu nadzorczego w państwowej osobie prawnej]

1. Przepisy art. 19 ust. 1 pkt 1, 5 i 6 oraz ust. 5 stosuje się do kandydata na członka organu nadzorczego państwowej osoby prawnej, z tym że wymóg posiadania pozytywnej opinii Rady do spraw spółek z udziałem Skarbu Państwa i państwowych osób prawnych, o której mowa w art. 24 pkt 1c, nie dotyczy osób wskazanych do organu nadzorczego państwowej osoby prawnej przez organy lub podmioty inne niż organ administracji rządowej lub państwowa osoba prawna.

2. W przypadku gdy członek organu nadzorczego państwowej osoby prawnej nie spełnia wymogów, o których mowa w art. 19 ust. 1 pkt 1, 5 i 6 oraz ust. 5, organ właściwy do jego odwołania niezwłocznie podejmuje działania mające na celu jego odwołanie.

Art.  19c.  [Ograniczenia w możliwości pełnienia funkcji członka organu nadzorczego więcej niż jednej spółki]

1. Jedna osoba może być członkiem organu nadzorczego tylko w jednej spośród spółek, w których:

1) udział Skarbu Państwa przekracza 50% kapitału zakładowego lub 50% liczby akcji;

2) udział jednostek samorządu terytorialnego przekracza 50% kapitału zakładowego lub 50% liczby akcji;

3) udział państwowej osoby prawnej przekracza 50% kapitału zakładowego lub 50% liczby akcji;

4) udział komunalnej osoby prawnej przekracza 50% kapitału zakładowego lub 50% liczby akcji;

5) łączny udział podmiotów lub spółek, o których mowa w pkt 1-4, przekracza 50% kapitału zakładowego lub 50% liczby akcji.

2. Ograniczenia, o których mowa w ust. 1, dotyczą także pełnomocnika wspólnika.

3. Ograniczenia, o których mowa w ust. 1, nie dotyczą osób określonych w art. 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne (Dz. U. z 2022 r. poz. 1110 oraz z 2023 r. poz. 497) na zasadach wskazanych w tym przepisie.

Art.  20.  [Wprowadzanie wymagań wobec kandydatów na członków organów nadzorczych w spółkach-córkach]

1. Podmiot uprawniony do wykonywania praw z akcji należących do Skarbu Państwa lub państwowa osoba prawna, w zakresie wykonywania praw z akcji w spółce, z wyłączeniem spółki w upadłości, są obowiązane podejmować działania mające na celu wprowadzenie do statutów spółek, wobec których spółka z udziałem Skarbu Państwa lub państwowej osoby prawnej jest przedsiębiorcą dominującym w rozumieniu art. 4 pkt 3 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów, wymogów, o których mowa w art. 19 ust. 1-3 i 5, oraz obowiązku niezwłocznego podjęcia działań przez właściwy organ lub podmiot mających na celu odwołanie członka organu nadzorczego spółki albo pełnomocnika wspólnika, który nie spełnia wymogów określonych w statucie.

2. Obowiązku niezwłocznego podjęcia działań przez właściwy organ lub podmiot mających na celu odwołanie członka organu nadzorczego spółki albo pełnomocnika wspólnika, który nie spełnia wymogów określonych w statucie, nie stosuje się do członka organu nadzorczego spółki albo pełnomocnika wspólnika wskazywanego przez podmiot inny niż podmiot uprawniony do wykonywania praw z akcji należących do Skarbu Państwa, państwowa osoba prawna, spółka z udziałem Skarbu Państwa lub państwowej osoby prawnej lub spółka, wobec której spółka z udziałem Skarbu Państwa lub państwowej osoby prawnej jest przedsiębiorcą dominującym w rozumieniu art. 4 pkt 3 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów.

Art.  21.  [Egzamin dla kandydatów na członków organów nadzorczych]

1. Egzamin dla kandydatów na członków organów nadzorczych, zwany dalej "egzaminem", przeprowadza komisja egzaminacyjna wyznaczana przez ministra właściwego do spraw aktywów państwowych.

2. Egzamin jest sprawdzianem teoretycznego przygotowania kandydatów na członków organów nadzorczych z następujących dziedzin:

1) prawa gospodarczego publicznego, ze szczególnym uwzględnieniem niniejszej ustawy oraz ustawy z dnia 9 czerwca 2016 r. o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami (Dz. U. z 2020 r. poz. 1907), ustawy z dnia 18 marca 2010 r. o szczególnych uprawnieniach ministra właściwego do spraw aktywów państwowych oraz ich wykonywaniu w niektórych spółkach kapitałowych lub grupach kapitałowych prowadzących działalność w sektorach energii elektrycznej, ropy naftowej oraz paliw gazowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 2173) oraz ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. o kontroli niektórych inwestycji (Dz. U. z 2020 r. poz. 2145),

2) prawa gospodarczego prywatnego, ze szczególnym uwzględnieniem prawa spółek kapitałowych,

3) prawa pracy,

4) prawa rynku kapitałowego,

5) podstaw ekonomii,

6) podstaw zarządzania,

7) finansów przedsiębiorstw,

8) rewizji finansowej oraz analizy sprawozdań finansowych,

9) zasad ładu korporacyjnego w Rzeczypospolitej Polskiej, w Europie i na świecie,

10) prawa gospodarczego Unii Europejskiej

- w zakresie związanym z pełnieniem funkcji członka organu nadzorczego.

3. Termin egzaminu określa minister właściwy do spraw aktywów państwowych.

3a. Egzamin składa się z części pisemnej i ustnej.

3b. W części pisemnej egzaminu stosuje się pytania egzaminacyjne pochodzące ze zbioru pytań tworzonego przez urząd obsługujący ministra właściwego do spraw aktywów państwowych. Zbiór pytań oraz pytania egzaminacyjne nie stanowią informacji publicznej oraz informacji sektora publicznego w rozumieniu przepisów o dostępie do informacji publicznej oraz przepisów o ponownym wykorzystywaniu informacji sektora publicznego.

4. Za egzamin pobiera się opłatę, w wysokości nie wyższej niż równowartość minimalnego wynagrodzenia za pracę, o którym mowa w art. 2 ust. 3 ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2020 r. poz. 2207), która stanowi dochód budżetu państwa.

5. Komisja egzaminacyjna, o której mowa w ust. 1, zwana dalej "komisją", składa się z co najmniej trzech członków. Minister właściwy do spraw aktywów państwowych wskazuje przewodniczącego i sekretarza komisji.

6. Przewodniczący komisji kieruje jej pracami.

7. Członkom komisji przysługuje wynagrodzenie za udział w jej pracach, w wysokości nie wyższej niż jednokrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w czwartym kwartale roku poprzedniego, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.

8. Obsługę administracyjno-biurową komisji i egzaminu zapewnia urząd obsługujący ministra właściwego do spraw aktywów państwowych. Wydatki związane z działalnością komisji, w tym z przeprowadzaniem egzaminu, oraz wynagrodzenie członków komisji pokrywane są z części budżetu państwa, która pozostaje w dyspozycji ministra właściwego do spraw aktywów państwowych.

9. Minister właściwy do spraw aktywów państwowych określi, w drodze rozporządzenia:

1) wysokość opłaty, o której mowa w ust. 4, oraz tryb i warunki dokonywania zwrotu wniesionych opłat, mając na uwadze koszty przeprowadzania egzaminów oraz wydatki związane z funkcjonowaniem komisji;

2) regulamin przeprowadzania egzaminów, uwzględniając konieczność zapewnienia równego traktowania osób składających egzamin, poufności egzaminów oraz ich sprawnej organizacji;

3) sposób ustalania i wysokość wynagrodzeń członków komisji, uwzględniając zakres obowiązków poszczególnych członków.

Art.  22.  [Wymogi wobec osoby wskazywanej jako kandydat na członka organu zarządzającego spółki]

Podmiot uprawniony do wykonywania praw z akcji należących do Skarbu Państwa lub państwowa osoba prawna, w zakresie wykonywania praw z akcji w spółce, z wyłączeniem spółki w upadłości, są obowiązane podejmować działania mające na celu określenie, w drodze uchwały walnego zgromadzenia lub w statucie tej spółki, wymogów, jakie musi spełniać kandydat na członka organu zarządzającego, uwzględniając w szczególności, że członkiem organu zarządzającego spółki:

1) może być osoba, która spełnia łącznie następujące warunki:

a) posiada wykształcenie wyższe lub wykształcenie wyższe uzyskane za granicą uznane w Rzeczypospolitej Polskiej, na podstawie przepisów odrębnych,

b) posiada co najmniej 5-letni okres zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania, spółdzielczej umowy o pracę, lub świadczenia usług na podstawie innej umowy lub wykonywania działalności gospodarczej na własny rachunek,

c) posiada co najmniej 3-letnie doświadczenie na stanowiskach kierowniczych lub samodzielnych albo wynikające z prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek,

d) spełnia inne niż wymienione w lit. a-c wymogi określone w przepisach odrębnych, a w szczególności nie narusza ograniczeń lub zakazów zajmowania stanowiska członka organu zarządzającego w spółkach handlowych;

2) nie może być osoba, która spełnia przynajmniej jeden z poniższych warunków:

a) pełni funkcję społecznego współpracownika albo jest zatrudniona w biurze poselskim, senatorskim, poselsko-senatorskim lub biurze posła do Parlamentu Europejskiego na podstawie umowy o pracę lub świadczy pracę na podstawie umowy zlecenia lub innej umowy o podobnym charakterze,

b) wchodzi w skład organu partii politycznej reprezentującego partię polityczną na zewnątrz oraz uprawnionego do zaciągania zobowiązań,

c) jest zatrudniona przez partię polityczną na podstawie umowy o pracę lub świadczy pracę na podstawie umowy zlecenia lub innej umowy o podobnym charakterze,

d) pełni funkcję z wyboru w zakładowej organizacji związkowej lub zakładowej organizacji związkowej spółki z grupy kapitałowej,

e) jej aktywność społeczna lub zarobkowa rodzi konflikt interesów wobec działalności spółki.

Art.  23.  [Wprowadzanie wymagań wobec kandydatów na członków organów zarządzających w spółkach-córkach]

Podmiot uprawniony do wykonywania praw z akcji należących do Skarbu Państwa lub państwowa osoba prawna, w zakresie wykonywania praw z akcji w spółce, z wyłączeniem spółki w upadłości, są obowiązane podejmować działania mające na celu wprowadzenie do statutów spółek, wobec których spółka z udziałem Skarbu Państwa lub państwowej osoby prawnej jest przedsiębiorcą dominującym w rozumieniu art. 4 pkt 3 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów, wymogów, o których mowa w art. 22.

Art.  23a.  [Realizacja obowiązków ustawowych w spółkach prawa obcego, wobec których spółka z udziałem Skarbu Państwa lub państwowej osoby prawnej jest przedsiębiorcą dominującym]

Obowiązki w zakresie podejmowania działań, o których mowa w art. 20 oraz art. 23, w spółkach, wobec których spółka z udziałem Skarbu Państwa lub państwowej osoby prawnej jest przedsiębiorcą dominującym w rozumieniu art. 4 pkt 3 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów, działających zgodnie z przepisami prawa obcego, są wykonywane z uwzględnieniem przepisów prawa właściwego dla siedziby tych spółek.

Rozdział  4

Rada do spraw spółek z udziałem Skarbu Państwa i państwowych osób prawnych

Art.  24.  [Zadania Rady]

Do zadań Rady do spraw spółek z udziałem Skarbu Państwa i państwowych osób prawnych, zwanej dalej "Radą", należy wydawanie opinii dotyczących:

1) kandydatów na członków organów nadzorczych spółek wskazanych przez:

a) Skarb Państwa,

b) państwową osobę prawną,

c) spółkę z udziałem Skarbu Państwa lub państwowej osoby prawnej,

d) podmiot, wobec którego spółka z udziałem Skarbu Państwa lub państwowej osoby prawnej jest przedsiębiorcą dominującym w rozumieniu art. 4 pkt 3 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów;

1a) kandydatów na pełnomocników wspólnika;

1b) kandydatów na członków organów nadzorczych spółek, o których mowa w art. 19a ust. 1;

1c) kandydatów na członków organów nadzorczych państwowych osób prawnych;

2) (uchylony);

3) (uchylony);

4) kandydatów na członków organów zarządzających, w przypadku określonym w art. 26;

5) spraw związanych z zarządzaniem mieniem państwowym, na wniosek Prezesa Rady Ministrów.

Art.  25.  [Wydawanie opinii dotyczących kandydatów na członków organów nadzorczych lub na pełnomocników wspólnika]

1. Rada, w terminie 7 dni od dnia otrzymania wniosku, wydaje opinie, o których mowa w art. 24 pkt 1-1c, na wniosek:

1) podmiotu uprawnionego do wykonywania praw z akcji należących do Skarbu Państwa;

2) państwowej osoby prawnej;

3) spółki z udziałem Skarbu Państwa lub państwowej osoby prawnej;

4) podmiotu, wobec którego spółka z udziałem Skarbu Państwa lub państwowej osoby prawnej jest przedsiębiorcą dominującym w rozumieniu art. 4 pkt 3 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów;

5) organu administracji rządowej lub państwowej osoby prawnej, w przypadku, o którym mowa w art. 19a ust. 1;

6) organu uprawnionego do powoływania członków organu nadzorczego państwowej osoby prawnej.

2. Wniosek o wydanie opinii, o których mowa w art. 24 pkt 1-1c, zawiera:

1) imię, nazwisko, numer PESEL, a w przypadku gdy dana osoba nie posiada numeru PESEL - serię i numer dokumentu potwierdzającego tożsamość, oraz adres zamieszkania kandydata;

2) wskazanie wnioskodawcy;

3) firmę, siedzibę i informacje o strukturze właścicielskiej podmiotu, do którego kandydat jest wskazywany;

4) w przypadku gdy kandydat jest wskazywany na okres kadencji, wskazanie okresu oraz numeru kadencji;

5) uzasadnienie wniosku;

6) podpis złożony w imieniu wnioskodawcy.

3. Do wniosku o wydanie opinii, o których mowa w art. 24 pkt 1-1c, dołącza się:

1) oświadczenia kandydata i informacje dotyczące:

a) wiedzy, umiejętności i doświadczenia, a w szczególności przebiegu pracy zawodowej i ukończonych szkoleń zawodowych,

b) funkcji pełnionych w organach innych podmiotów wraz ze wskazaniem, który z tych podmiotów jest spółką, o której mowa w art. 19c, oraz ze wskazaniem podmiotów lub organów, które wskazały kandydata do pełnienia funkcji w organach;

2) poświadczoną kopię dokumentu potwierdzającego:

a) wykształcenie wyższe lub wykształcenie wyższe uzyskane za granicą uznane w Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie przepisów odrębnych oraz

b) spełnianie jednego z wymogów, o których mowa w art. 19 ust. 1 pkt 1 lit. a-j;

3) informację o niekaralności kandydata wydaną przez Krajowy Rejestr Karny opatrzoną datą nie wcześniejszą niż 2 miesiące przed dniem złożenia wniosku, a w przypadku gdy kandydat ma miejsce zamieszkania poza Rzecząpospolitą Polską - informacje wydane przez Krajowy Rejestr Karny oraz właściwy organ państwa, w którym kandydat ma miejsce zamieszkania, opatrzone datą nie wcześniejszą niż 2 miesiące przed dniem złożenia wniosku;

4) oświadczenia kandydata, złożone nie wcześniej niż na miesiąc przed dniem złożenia wniosku, o:

a) braku okoliczności wymienionych w art. 19 ust. 1 pkt 2-5 i ust. 5,

b) prowadzonych przeciwko kandydatowi postępowaniach karnych i postępowaniach w sprawach o przestępstwa skarbowe,

c) sankcjach administracyjnych nałożonych na kandydata lub inne podmioty w związku z zakresem odpowiedzialności kandydata, w zakresie dotyczącym funkcji pełnionych w organach innych podmiotów.

3a. W przypadku gdy wniosek o wydanie opinii, o których mowa w art. 24 pkt 1-1c, złoży podmiot lub organ inny niż określony w ust. 1, przewodniczący Rady lub inna osoba upoważniona przez niego zwraca wniosek wnioskodawcy.

4. W przypadku gdy wniosek o wydanie opinii, o których mowa w art. 24 pkt 1-1c, nie spełnia wymagań, o których mowa w ust. 2 i 3, przewodniczący Rady lub inna osoba upoważniona przez niego może, w terminie 7 dni od dnia złożenia wniosku, żądać uzupełnienia wniosku przez wnioskodawcę. Wnioskodawca uzupełnia wniosek w terminie wskazanym w żądaniu.

4a. W przypadku skierowania żądania, o którym mowa w ust. 4, przepisu ust. 7 nie stosuje się.

5. W przypadku skierowania żądania, o którym mowa w ust. 4, bieg terminu do wydania opinii, o których mowa w art. 24 pkt 1-1c, rozpoczyna się w dniu doręczenia Radzie uzupełnienia wniosku. W przypadku gdy wnioskodawca nie uzupełni wniosku we wskazanym terminie, wniosek jest zwracany wnioskodawcy.

6. Do wniosku o wydanie opinii, o których mowa w art. 24 pkt 1-1c, można dołączyć dokumenty i oświadczenia kandydata, dotyczące innych okoliczności mogących mieć wpływ na ocenę spełniania przez kandydata wymogów, o których mowa w art. 19 ust. 1-3 i 5.

7. Niezajęcie stanowiska przez Radę w terminie określonym w ust. 1 jest równoznaczne z opinią pozytywną.

8. Rada, wydając opinie, o których mowa w art. 24 pkt 1-1c, ocenia, czy kandydat:

1) posiada wiedzę, umiejętności i doświadczenie, wymagane do pełnienia funkcji członka organu nadzorczego albo pełnomocnika wspólnika;

2) spełnia ustawowe wymogi dla kandydata na członka organu nadzorczego albo pełnomocnika wspólnika, z uwzględnieniem ograniczeń, o których mowa w art. 19c;

3) daje rękojmię należytego pełnienia funkcji członka organu nadzorczego albo pełnomocnika wspólnika.

9. Informacja o wydaniu pozytywnych opinii, o których mowa w art. 24 pkt 1-1c, podlega publikacji w Biuletynie Informacji Publicznej, na stronie podmiotowej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.

10. Rada przetwarza dane osobowe w zakresie niezbędnym do realizacji jej zadań.

Art.  26.  [Wydawanie opinii dotyczących kandydatów na członków organów zarządzających]

1. O opinię, o której mowa w art. 24 pkt 4, mogą zwrócić się do Rady uprawnione do powoływania członka organu zarządzającego organy spółek:

1) z udziałem Skarbu Państwa lub państwowej osoby prawnej;

2) wobec których spółka z udziałem Skarbu Państwa lub państwowej osoby prawnej jest przedsiębiorcą dominującym w rozumieniu art. 4 pkt 3 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów.

2. Do wydawania opinii, o której mowa w art. 24 pkt 4, przepis art. 25 stosuje się odpowiednio, z tym że do wniosku o wydanie opinii dołącza się:

1) oświadczenia kandydata i informacje dotyczące:

a) wiedzy, umiejętności i doświadczenia, a w szczególności przebiegu pracy zawodowej i ukończonych szkoleń zawodowych,

b) funkcji pełnionych w organach innych podmiotów wraz ze wskazaniem, który z tych podmiotów jest spółką, o której mowa w art. 19c, oraz ze wskazaniem podmiotów lub organów, które wskazały kandydata do pełnienia funkcji w organach;

2) poświadczoną kopię dokumentu potwierdzającego wykształcenie wyższe lub wykształcenie wyższe uzyskane za granicą uznane w Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie przepisów odrębnych;

3) informację o niekaralności kandydata wydaną przez Krajowy Rejestr Karny opatrzoną datą nie wcześniejszą niż 2 miesiące przed dniem złożenia wniosku, a w przypadku gdy kandydat ma miejsce zamieszkania poza Rzecząpospolitą Polską - informacje wydane przez Krajowy Rejestr Karny oraz właściwy organ państwa, w którym kandydat ma miejsce zamieszkania, opatrzone datą nie wcześniejszą niż 2 miesiące przed dniem złożenia wniosku;

4) oświadczenia kandydata, złożone nie wcześniej niż na miesiąc przed dniem złożenia wniosku, o:

a) spełnianiu wymogów określonych w art. 22,

b) prowadzonych przeciwko kandydatowi postępowaniach karnych i postępowaniach w sprawach o przestępstwa skarbowe,

c) sankcjach administracyjnych nałożonych na kandydata lub inne podmioty w związku z zakresem odpowiedzialności kandydata.

Art.  27.  [Skład Rady]

1. W skład Rady wchodzi 8 członków.

2. Członkiem Rady może być osoba, która:

1) posiada pełną zdolność do czynności prawnych;

2) korzysta w pełni z praw publicznych;

3) nie została skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe;

4) posiada wiedzę, umiejętności i doświadczenie, odpowiednie do pełnienia funkcji w Radzie i wykonywania powierzonych jej obowiązków, oraz daje rękojmię należytego wykonywania tych obowiązków;

5) spełnia wymogi, o których mowa w art. 19 ust. 1-3 i 5, z wyłączeniem posiadania pozytywnej opinii Rady, oraz inne wymogi określone w przepisach odrębnych dla członka organu nadzorczego.

3. Członek Rady nie może być członkiem organu nadzorczego spółki z udziałem Skarbu Państwa lub państwowej osoby prawnej ani spółki, wobec której spółka z udziałem Skarbu Państwa lub państwowej osoby prawnej jest przedsiębiorcą dominującym w rozumieniu art. 4 pkt 3 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów.

Art.  28.  [Powołanie i odwołanie członków Rady; ustanie członkostwa]

1. Członków Rady powołuje i odwołuje:

1) Prezes Rady Ministrów - czterech członków,

2) minister właściwy do spraw aktywów państwowych - czterech członków.

2. Członkostwo w Radzie ustaje z chwilą:

1) odwołania odpowiednio przez Prezesa Rady Ministrów lub ministra właściwego do spraw aktywów państwowych;

2) złożenia rezygnacji;

3) śmierci;

4) skazania prawomocnym wyrokiem sądu za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe.

2a. Ustanie członkostwa w Radzie nie wstrzymuje jej prac, chyba że skład Rady uległ zmniejszeniu o więcej niż 2 członków.

3. Informacja o powołaniu członka Rady i ustaniu członkostwa w Radzie jest zamieszczana w Biuletynie Informacji Publicznej - na stronach podmiotowych Kancelarii Prezesa Rady Ministrów oraz urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw aktywów państwowych.

Art.  29.  [Przewodniczący Rady; podejmowanie uchwał; regulamin organizacyjny]

1. Prezes Rady Ministrów powołuje przewodniczącego Rady spośród członków Rady.

2. Przewodniczący Rady organizuje pracę Rady i kieruje jej pracami.

3. W sprawach wymagających rozstrzygnięcia Rada podejmuje uchwały. Uchwały są podejmowane zwykłą większością głosów. Uchwała jest ważna, jeżeli w głosowaniu wzięło udział co najmniej 5 członków Rady.

4. Przewodniczącemu Rady oraz członkom Rady przysługuje miesięczne wynagrodzenie za udział w jej pracach oraz zwrot kosztów podróży i noclegów obejmujący zwrot kosztów przejazdów, dojazdów środkami komunikacji miejscowej, noclegów oraz innych niezbędnych udokumentowanych wydatków. Kwota miesięcznego wynagrodzenia jest ustalana w odniesieniu do przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w czwartym kwartale roku poprzedniego, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.

5. Prezes Rady Ministrów, w drodze zarządzenia, ustala regulamin organizacyjny Rady określający szczegółową organizację Rady, w tym sposób podejmowania uchwał w czasie posiedzeń Rady oraz przy użyciu technicznych środków porozumiewania się na odległość, z uwzględnieniem konieczności zapewnienia warunków dla efektywnego działania Rady, skutecznego sprawowania nadzoru nad spółkami przez rady nadzorcze oraz należytego zabezpieczenia interesu Skarbu Państwa.

6. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia:

1) wysokość miesięcznego wynagrodzenia przysługującego przewodniczącemu Rady oraz członkom Rady za udział w pracach Rady, biorąc pod uwagę zakres ich obowiązków;

2) warunki i tryb zwrotu kosztów podróży i noclegów przysługującego przewodniczącemu Rady oraz członkom Rady w związku z poniesieniem tych kosztów w ramach udziału w pracach Rady oraz sposób obliczania wysokości albo maksymalną kwotę tego zwrotu, biorąc pod uwagę racjonalność ponoszonych kosztów podróży i noclegów.

Art.  30.  [Obsługa administracyjno-biurowa Rady; pokrywanie kosztów działania Rady]

1. Obsługę administracyjno-biurową Rady zapewnia Kancelaria Prezesa Rady Ministrów.

2. Koszty działania Rady, w tym wynagrodzenia jej członków, są pokrywane z części budżetu państwa, która pozostaje w dyspozycji Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.

Rozdział  5

Wykonywanie praw z akcji w spółkach o istotnym znaczeniu dla gospodarki państwa

Art.  31.  [Uznanie za spółkę o istotnym znaczeniu dla gospodarki państwa]

1. Spółka z udziałem Skarbu Państwa lub państwowej osoby prawnej, prowadząca działalność gospodarczą, której przedmiotem jest:

1) wytwarzanie lub przesyłanie energii elektrycznej lub

2) produkcja benzyn silnikowych lub oleju napędowego, lub

3) transport rurociągowy ropy naftowej, benzyn silnikowych lub oleju napędowego, lub

4) magazynowanie i przechowywanie benzyn silnikowych, oleju napędowego, gazu ziemnego, lub

5) podziemne magazynowanie ropy naftowej lub gazu ziemnego, lub

6) produkcja chemikaliów, nawozów oraz wyrobów chemicznych, lub

7) wytwarzanie lub obrót materiałami wybuchowymi, bronią lub amunicją oraz wyrobami lub technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym, lub

8) regazyfikacja lub skraplanie gazu ziemnego, lub

9) przeładunek towarów w portach morskich, w szczególności w zakresie ropy naftowej i jej produktów oraz skroplonego gazu ziemnego, lub

10) dystrybucja gazu ziemnego lub energii elektrycznej, lub

11) działalność telekomunikacyjna, lub

12) przesyłanie paliw gazowych, lub

13) wydobywanie lub przerób rud metali wykorzystywanych do wytwarzania materiałów wybuchowych, broni lub amunicji oraz wyrobów lub technologii o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym, lub

14) wydobywanie węgla kamiennego, gazu ziemnego lub ropy naftowej, lub

15) wydobywanie i przerób rudy miedzi, lub

16) działalność finansowa lub ubezpieczeniowa, lub

17) działalność związana z obsługą rynku nieruchomości, lub

18) zarządzanie specjalną strefą ekonomiczną, o której mowa w ustawie z dnia 20 października 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych, lub

19) produkcja artykułów spożywczych, lub

20) działalność holdingów finansowych, lub

21) działalność w zakresie transportu lądowego, wodnego, w tym morskiego, lub lotniczego, lub

22) działalność pocztowa objęta obowiązkiem świadczenia usług powszechnych, lub

23) działalność w zakresie informacji i komunikacji

- może być uznana za spółkę o istotnym znaczeniu dla gospodarki państwa.

2. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, wykaz spółek o istotnym znaczeniu dla gospodarki państwa, uwzględniając znaczenie prowadzonej przez spółkę działalności dla gospodarki państwa.

Art.  32. 

(uchylony).

Art.  33.  [Wymogi wobec osoby wskazywanej jako kandydat na członka organu nadzorczego spółki o istotnym znaczeniu dla gospodarki państwa]

Podmiot uprawniony do wykonywania praw z akcji należących do Skarbu Państwa lub państwowa osoba prawna, w zakresie wykonywania praw z akcji spółek uznanych zgodnie z przepisami wykonawczymi wydanymi na podstawie art. 31 ust. 2 za spółki o istotnym znaczeniu dla gospodarki państwa przysługujących tym podmiotom, jako kandydata na członka organu nadzorczego spółki uznanej zgodnie z przepisami wykonawczymi wydanymi na podstawie art. 31 ust. 2 za spółkę o istotnym znaczeniu dla gospodarki państwa wskazuje osobę, która:

1) spełnia wymogi, o których mowa w art. 19 ust. 1-3 i 5;

2) posiada wiedzę lub doświadczenie zawodowe w zakresie zarządzania działalnością przedsiębiorstw, nadzoru nad działalnością organów zarządzających przedsiębiorców, doradztwa gospodarczego lub specyfiki funkcjonowania rynku objętego przedmiotem działalności spółek uznanych zgodnie z przepisami wykonawczymi wydanymi na podstawie art. 31 ust. 2 za spółki o istotnym znaczeniu dla gospodarki państwa.

Rozdział  5a 

Fundusz Inwestycji Kapitałowych

Art.  33a.  [Status prawny, dysponent, obsługa Funduszu Inwestycji Kapitałowych]

1. Fundusz Inwestycji Kapitałowych, zwany dalej "Funduszem", jest państwowym funduszem celowym.

2. Dysponentem Funduszu jest Prezes Rady Ministrów.

3. Prezes Rady Ministrów może upoważnić Szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów do realizowania zadań dysponenta Funduszu.

4. Obsługę finansowo-księgową Funduszu prowadzi Kancelaria Prezesa Rady Ministrów.

5. Obsługę bankową Funduszu prowadzi Bank Gospodarstwa Krajowego.

6. Zasady współpracy pomiędzy dysponentem Funduszu oraz Bankiem Gospodarstwa Krajowego określa umowa.

7. Projekt planu finansowego Funduszu jest opiniowany przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych w terminie 10 dni od dnia jego przekazania przez dysponenta Funduszu.

Art.  33b.  [Przychody Funduszu Inwestycji Kapitałowych]

1. Przychodami Funduszu są w szczególności:

1) wpłaty z zysku spółek, o których mowa w art. 1 ustawy z dnia 1 grudnia 1995 r. o wpłatach z zysku przez jednoosobowe spółki Skarbu Państwa (Dz. U. z 2022 r. poz. 44);

2) środki w wysokości 30% każdej wypłaconej dywidendy, a także zaliczki na poczet przewidywanej dywidendy, z akcji należących do Skarbu Państwa;

3) środki z tytułu zwrotu pomocy publicznej lub wsparcia niebędącego pomocą publiczną, udzielonych przedsiębiorcom z Funduszu Restrukturyzacji Przedsiębiorców, wraz z należnościami ubocznymi;

4) dotacje celowe z budżetu państwa;

5) odsetki od wolnych środków Funduszu, przekazanych w zarządzanie zgodnie z ustawą z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych.

2. Wpłaty, o których mowa w ust. 1 pkt 1, na rachunek Funduszu dokonuje właściwy naczelnik urzędu skarbowego w terminach przewidzianych dla urzędów obsługujących organy podatkowe do przekazywania dochodów budżetu państwa, o których mowa w przepisach dotyczących wykonywania budżetu państwa wydanych na podstawie ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych.

3. Wpłaty środków, o których mowa w ust. 1 pkt 2, na rachunek Funduszu dokonuje dysponent właściwej części budżetowej:

1) będący podmiotem uprawnionym do wykonywania praw z akcji należących do Skarbu Państwa w spółkach zobowiązanych do wypłaty dywidend, a także zaliczek na poczet przewidywanych dywidend lub

2) będący organem nadzorującym państwową osobę prawną lub jednostkę uprawnioną do wykonywania praw z akcji należących do Skarbu Państwa będących podmiotami uprawnionymi do wykonywania praw z akcji należących do Skarbu Państwa w spółkach zobowiązanych do wypłaty dywidend, a także zaliczek na poczet przewidywanych dywidend, lub

3) będący podmiotem uprawnionym do wykonywania praw z akcji należących do Skarbu Państwa w jednoosobowej spółce Skarbu Państwa będącej podmiotem uprawnionym do wykonywania praw z akcji należących do Skarbu Państwa w spółkach zobowiązanych do wypłaty dywidend, a także zaliczek na poczet przewidywanych dywidend, lub

4) którego urząd obsługuje pełnomocnika Rządu, będącego podmiotem uprawnionym do wykonywania praw z akcji należących do Skarbu Państwa w spółkach zobowiązanych do wypłaty dywidend, a także zaliczek na poczet przewidywanych dywidend

- w terminach przewidzianych dla państwowych jednostek budżetowych do przekazywania dochodów budżetu państwa, o których mowa w przepisach dotyczących wykonywania budżetu państwa wydanych na podstawie ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych.

4. Wpłaty środków, o których mowa w ust. 1 pkt 3, dokonuje minister właściwy do spraw gospodarki w terminie 14 dni od ich otrzymania od przedsiębiorcy.

Art.  33c.  [Przeznaczenie środków Funduszu Inwestycji Kapitałowych]

1. Środki Funduszu przeznacza się na:

1) nabywanie lub obejmowanie akcji przez Skarb Państwa reprezentowany przez Prezesa Rady Ministrów;

2) pokrycie kosztów nabycia lub objęcia akcji, w tym usług świadczonych przez doradców w związku z ich nabywaniem lub obejmowaniem przez Skarb Państwa reprezentowany przez Prezesa Rady Ministrów;

3) pokrycie kosztów związanych z obsługą bankową Funduszu, w tym na wynagrodzenie dla Banku Gospodarstwa Krajowego.

2. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy sposób postępowania w zakresie nabywania lub obejmowania akcji przez Skarb Państwa reprezentowany przez Prezesa Rady Ministrów, finansowanych ze środków Funduszu, mając na względzie potrzebę zapewnienia prawidłowej gospodarki finansowej Funduszu i zapobiegania udzieleniu niedozwolonej pomocy publicznej oraz ochronę interesów Skarbu Państwa.

Rozdział  6

Zarządzanie mieniem Skarbu Państwa innym niż akcje

Art.  34.  [Zasady wykonywania uprawnień przysługujących Skarbowi Państwa w stosunku do państwowej osoby prawnej]

Wykonywanie uprawnień przysługujących Skarbowi Państwa w stosunku do państwowej osoby prawnej odbywa się zgodnie z zasadami prawidłowej gospodarki, w szczególności z uwzględnieniem polityki gospodarczej państwa, w celu efektywnej realizacji zadań tej osoby prawnej.

Art.  35.  [Zadania wojewody]

1. Do czasu rozstrzygnięcia o sposobie zagospodarowania mienia państwowego, właściwy wojewoda:

1) wykonuje uprawnienia przysługujące Skarbowi Państwa wobec innego niż środki finansowe mienia:

a) pozostałego po zlikwidowanych państwowych jednostkach organizacyjnych lub spółkach z udziałem Skarbu Państwa,

b) pozostałego po rozwiązanych bądź wygasłych umowach o oddanie przedsiębiorstwa do odpłatnego korzystania,

c) przejętego przez Skarb Państwa z innych tytułów,

d) przekazanego na podstawie art. 58a i art. 60 ust. 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2023 r. poz. 344) oraz wobec nieruchomości, w odniesieniu do których wydał decyzję o wygaśnięciu trwałego zarządu na podstawie art. 46a ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami;

2) reprezentuje Skarb Państwa w odniesieniu do spadków przypadających Skarbowi Państwa, w tym długów spadkowych, z zastrzeżeniem kompetencji przyznanych starostom wykonującym zadania z zakresu administracji rządowej oraz konsulom;

3) przejmuje inne niż środki finansowe mienie pozostałe po przedsiębiorstwie państwowym wykreślonym z rejestru przedsiębiorców lub gospodaruje tym mieniem;

4) przyjmuje na rzecz Skarbu Państwa darowizny mienia;

5) przyjmuje, a także wykonuje czynności zwykłego zarządu oraz przekraczające zakres zwykłego zarządu wobec spadków i darowizn mienia na rzecz Skarbu Państwa, zabezpieczonych i zrealizowanych przez konsula na mocy przepisów odrębnych;

6) (uchylony);

7) wykonuje inne czynności, o których mowa w art. 5 ust. 1.

2. Właściwość wojewody ustala się:

1) w przypadkach, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a i b - według siedziby jednostki organizacyjnej Skarbu Państwa, państwowej osoby prawnej lub spółki z udziałem Skarbu Państwa, w przypadku gdy mienie jednostki organizacyjnej Skarbu Państwa, państwowej osoby prawnej lub spółki z udziałem Skarbu Państwa znajduje się na obszarze właściwości jednego wojewody, albo miejsca, w którym znajduje się przejęte przez Skarb Państwa mienie lub jego przeważająca część, gdy mienie jednostki organizacyjnej Skarbu Państwa, państwowej osoby prawnej lub spółki z udziałem Skarbu Państwa znajduje się na obszarze właściwości kilku wojewodów;

2) w przypadkach, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. c i d oraz pkt 3 - według miejsca, w którym znajduje się mienie lub jego przeważająca część;

3) w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 - według miejsca zamieszkania spadkodawcy, a jeżeli jego miejsca zamieszkania w Rzeczypospolitej Polskiej nie da się ustalić, według miejsca, w którym znajduje się majątek spadkowy lub jego przeważająca część;

4) w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 4 - według miejsca położenia przeważającej części składników majątkowych będących przedmiotem darowizn na rzecz Skarbu Państwa.

3. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 5, właściwy jest wojewoda mazowiecki.

4. O sposobie zagospodarowania mienia, o którym mowa w ust. 1, w tym nieruchomości, rozstrzyga właściwy wojewoda, chyba że odrębne przepisy stanowią inaczej. Dotyczy to również przypadku, gdy przedmiotem darowizny, o której mowa w ust. 1 pkt 4, jest prawo użytkowania wieczystego ustanowione na nieruchomości stanowiącej własność Skarbu Państwa. Rozstrzygnięcie o sposobie zagospodarowania nieruchomości może nastąpić nie wcześniej niż po upływie 21 dni od dnia przekazania informacji, o której mowa w ust. 4a.

4a. Wojewoda przekazuje ministrowi właściwemu do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa informacje o nieruchomościach wchodzących w skład mienia, o którym mowa w ust. 1, w terminie 14 dni od dnia ich przejęcia lub nabycia na rzecz Skarbu Państwa.

5. Wojewoda przekazuje nieruchomości, wchodzące w skład mienia, o którym mowa w ust. 1, wraz z dokumentacją, na żądanie ministra właściwego do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa, w terminie 2 miesięcy od dnia zgłoszenia żądania, w przypadku przeznaczenia tych nieruchomości przez ministra właściwego do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa na cele określone w art. 51, art. 51a, art. 58 ust. 1, art. 59 ust. 1 i art. 60 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, na rzecz podmiotu wskazanego w żądaniu.

6. Wojewoda przekazuje nieruchomości, wchodzące w skład mienia, o którym mowa w ust. 1, wraz z dokumentacją, na żądanie ministra właściwego do spraw zagranicznych, w terminie 2 miesięcy od dnia zgłoszenia żądania, w przypadku przeznaczenia tych nieruchomości na cele określone w art. 61 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, na rzecz podmiotu wskazanego w żądaniu.

Art.  36.  [Wykonywanie uprawnień Skarbu Państwa - właściwość Prezesa Rady Ministrów i poszczególnych ministrów]

1. Jeżeli z przepisów odrębnych nie wynika, której państwowej osobie prawnej przysługują prawa majątkowe do składnika mienia państwowego, prawa te przysługują Skarbowi Państwa.

2. Prezes Rady Ministrów wykonuje w imieniu Skarbu Państwa uprawnienia określone w przepisach odrębnych oraz uprawnienia przysługujące Skarbowi Państwa względem państwowych osób prawnych, o których mowa w art. 44¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny, chyba że z przepisów odrębnych wynika właściwość innego organu jednostki organizacyjnej Skarbu Państwa lub państwowej osoby prawnej.

3. Minister właściwy do spraw finansów publicznych wykonuje w imieniu Skarbu Państwa uprawnienia przysługujące Skarbowi Państwa do składnika mienia państwowego, chyba że z przepisów odrębnych lub czynności prawnej wynika właściwość innego organu lub jednostki organizacyjnej Skarbu Państwa.

4. Minister właściwy do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa wykonuje w imieniu Skarbu Państwa przysługujące Skarbowi Państwa uprawnienia wynikające z prawa własności nieruchomości, chyba że z przepisów odrębnych lub czynności prawnej wynika właściwość innego organu, jednostki organizacyjnej Skarbu Państwa lub państwowej osoby prawnej.

5. (uchylony).

6. Prezes Rady Ministrów może przekazać wykonywanie uprawnień przysługujących Skarbowi Państwa do poszczególnych składników mienia państwowego innemu organowi lub jednostce organizacyjnej Skarbu Państwa.

Art.  36a.  [Wykonywanie w imieniu Skarbu Państwa uprawnień z praw autorskich i praw pokrewnych ]

1. Minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego wykonuje w imieniu Skarbu Państwa uprawnienia wynikające z praw autorskich i pokrewnych, w tym w zakresie zezwalania na wykonywanie praw zależnych, chyba że z przepisów odrębnych lub czynności prawnej wynika właściwość innego organu, jednostki organizacyjnej Skarbu Państwa lub państwowej osoby prawnej.

2. Minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, uwzględniając konieczność zapewnienia dostępu do dziedzictwa narodowego, może zawierać nieodpłatne umowy o korzystanie z utworów lub przedmiotów praw pokrewnych o charakterze niewyłącznym w sytuacji, gdy z korzystaniem takim nie wiąże się osiąganie bezpośrednich lub pośrednich korzyści majątkowych.

3. W przypadku innego rodzaju korzystania niż określone w ust. 2 wyceny praw autorskich lub pokrewnych dokonuje się na podstawie ich wartości rynkowej.

Art.  37.  [Potrącenie z wierzytelności Skarbu Państwa]

1. Potrącenie z wierzytelności Skarbu Państwa przysługującej danemu podmiotowi reprezentującemu Skarb Państwa może być dokonane, jeżeli potrącana wierzytelność wzajemna przysługuje wobec tego samego podmiotu reprezentującego Skarb Państwa.

2. Z wierzytelności Skarbu Państwa nie można potrącić wierzytelności wzajemnej, która była przedmiotem obrotu jako wierzytelność wobec Skarbu Państwa.

Rozdział  7

Nadzór nad czynnościami prawnymi państwowych osób prawnych

Art.  38.  [Wymóg uzyskania zgody na dokonanie czynności prawnej]

1. Dokonanie przez państwową osobę prawną czynności prawnej w zakresie rozporządzenia składnikami aktywów trwałych w rozumieniu ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, zaliczonymi do wartości niematerialnych i prawnych, rzeczowych aktywów trwałych lub inwestycji długoterminowych, w tym wniesienia ich jako wkładu do spółki lub spółdzielni, wymaga zgody, jeżeli wartość rynkowa tych składników przekracza 200 000 złotych:

1) organu nadzorującego - jeżeli wartość rynkowa składników aktywów trwałych wynosi do 5 000 000 złotych,

2) Prezesa Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej - jeżeli wartość rynkowa składników aktywów trwałych przekracza 5 000 000 złotych,

3) Prezesa Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej w przypadku gdy państwowa osoba prawna nie posiada organu nadzorującego - jeżeli wartość rynkowa składników aktywów trwałych przekracza 200 000 złotych,

4) Prezesa Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej - jeżeli organem nadzorującym państwowej osoby prawnej jest Prezes Rady Ministrów

- zwanych dalej "organami właściwymi".

2. Dokonanie przez państwową osobę prawną czynności prawnej w zakresie oddania składników, o których mowa w ust. 1, do korzystania innemu podmiotowi, na okres dłuższy niż 180 dni w roku kalendarzowym, wymaga zgody, jeżeli wartość rynkowa przedmiotu czynności prawnej przekracza 200 000 złotych:

1) organu nadzorującego - jeżeli wartość rynkowa przedmiotu czynności prawnej wynosi do 5 000 000 złotych,

2) Prezesa Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej - jeżeli wartość rynkowa świadczenia za oddanie do korzystania przedmiotu czynności prawnej przekracza 5 000 000 złotych,

3) Prezesa Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej w przypadku gdy państwowa osoba prawna nie posiada organu nadzorującego - jeżeli wartość rynkowa świadczenia za oddanie do korzystania przedmiotu czynności prawnej przekracza 200 000 złotych,

4) Prezesa Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej - jeżeli organem nadzorującym państwowej osoby prawnej jest Prezes Rady Ministrów

- zwanych dalej "organami właściwymi".

3. Wartością rynkową przedmiotu czynności prawnej przyjmowaną dla wyrażenia zgody, o której mowa w ust. 2, jest w przypadku:

1) umów najmu, dzierżawy i innych umów o oddanie składnika, o którym mowa w ust. 1, do odpłatnego korzystania innym podmiotom - wartość świadczeń za:

a) rok - jeżeli oddanie składnika, o którym mowa w ust. 1, nastąpi na podstawie umowy zawieranej na czas nieoznaczony,

b) cały czas obowiązywania umowy - w przypadku umów zawieranych na czas oznaczony;

2) umów użyczenia i innych nieodpłatnych umów o oddanie składnika majątkowego do korzystania innemu podmiotowi - równowartość świadczeń, jakie przysługiwałyby w razie zawarcia umowy najmu lub dzierżawy za:

a) rok - jeżeli oddanie składnika, o którym mowa w ust. 1, nastąpi na podstawie umowy zawieranej na czas nieokreślony,

b) cały czas obowiązywania umowy - w przypadku umów zawieranych na czas oznaczony.

4. Czynność prawna dokonana z naruszeniem obowiązku określonego w ust. 1 lub 2 jest nieważna.

5. Nie wymaga zgody, o której mowa w ust. 1 lub 2, czynność prawna:

1) zbycia akcji;

2) w zakresie rozporządzenia akcjami albo obligacjami dopuszczonymi do obrotu na rynku regulowanym w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi;

3) dokonywana w postępowaniu likwidacyjnym, upadłościowym lub restrukturyzacyjnym;

4) nabycia lub rozporządzania uprawnieniami do emisji, w rozumieniu ustawy z dnia 12 czerwca 2015 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (Dz. U. z 2023 r. poz. 589);

5) nabycia lub rozporządzania jednostkami przyznanej emisji, jednostkami redukcji emisji, jednostkami poświadczonej redukcji emisji w rozumieniu ustawy z dnia 17 lipca 2009 r. o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji (Dz. U. z 2022 r. poz. 673);

6) dokonywana przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa oraz Agencję Mienia Wojskowego - w zakresie dotyczącym powierzonych tym agencjom wykonawczym, na podstawie przepisów odrębnych, składników mienia Skarbu Państwa;

7) oddania przez muzeum państwowe do korzystania innym podmiotom muzealiów, o ile korzystanie to odbywa się w związku z ich przeniesieniem w trybie art. 29 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 21 listopada 1996 r. o muzeach (Dz. U. z 2022 r. poz. 385);

8) udzielenia finansowania przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej - w zakresie określonym w ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2022 r. poz. 2556 i 2687);

9) dokonywana przez Krajowy Zasób Nieruchomości - w zakresie dotyczącym nieruchomości wchodzących w skład Zasobu Nieruchomości, o którym mowa w ustawie z dnia 20 lipca 2017 r. o Krajowym Zasobie Nieruchomości;

10) polegająca na przekazaniu nieruchomości do Zasobu Nieruchomości, o którym mowa w ustawie z dnia 20 lipca 2017 r. o Krajowym Zasobie Nieruchomości.

Art.  39.  [Wniosek o wyrażenie zgody; rozpatrzenie wniosku]

1. Z wnioskiem o wyrażenie zgody, o której mowa w art. 38 ust. 1 lub 2, występuje państwowa osoba prawna dokonująca czynności prawnej, wskazując:

1) składniki aktywów trwałych, których dotyczy czynność prawna, z wyszczególnieniem danych ewidencyjnych identyfikujących składniki aktywów trwałych;

2) wartość rynkową składników aktywów trwałych, których dotyczy czynność prawna, lub wartość rynkową przedmiotu czynności prawnej;

3) sposób rozporządzenia lub oddania do korzystania;

4) podmiot, na rzecz którego nastąpi rozporządzenie lub oddanie do korzystania;

5) uzasadnienie gospodarcze czynności prawnej.

2. Do wniosku dołącza się:

1) dokumenty potwierdzające, że wnioskodawca jest państwową osobą prawną, chyba że osobowość prawna została nadana wnioskodawcy ustawą;

2) dokumenty potwierdzające prawo do składników aktywów trwałych, których dotyczy czynność prawna;

3) wycenę rzeczoznawcy określającą wartość rynkową składników aktywów trwałych, których dotyczy czynność prawna lub wartość rynkową przedmiotu czynności prawnej albo oświadczenie wnioskodawcy określające tę wartość - jeżeli wartość rynkową składników aktywów trwałych można ustalić na podstawie opublikowanych cenników lub notowań giełdowych albo jeżeli koszt wyceny przewyższa 20% wartości bilansowej składników aktywów trwałych; oświadczenie wnioskodawcy nie dotyczy nieruchomości;

4) projekt umowy, na podstawie której ma być dokonane rozporządzenie lub oddanie do korzystania;

5) inne dokumenty potwierdzające dane i informacje zawarte we wniosku.

3. Jeżeli złożony wniosek nie spełnia wymagań określonych w ust. 1 i 2, organ właściwy wzywa wnioskodawcę do usunięcia braków w wyznaczonym terminie, pod rygorem zwrotu wniosku. Bieg terminu, o którym mowa w ust. 4, ulega zawieszeniu do dnia usunięcia braków.

4. Rozpatrzenie wniosku następuje w terminie miesiąca od dnia doręczenia organowi właściwemu wniosku spełniającego wymagania określone w ust. 1 i 2.

5. W sprawach szczególnie skomplikowanych termin rozpatrzenia wniosku może ulec wydłużeniu, nie więcej jednak niż o 30 dni. O przyczynie wydłużenia terminu rozpatrzenia wniosku organ właściwy zawiadamia wnioskodawcę.

6. Bieg terminu, o którym mowa w ust. 4, ulega zawieszeniu do dnia otrzymania dodatkowej wyceny albo oceny prawidłowości wyceny, nie dłużej jednak niż na 2 miesiące, jeżeli:

1) organ właściwy zleci sporządzenie dodatkowej wyceny nieruchomości lub wystąpi do organizacji zawodowej rzeczoznawców majątkowych o dokonanie oceny prawidłowości tej wyceny albo wyceny, o której mowa w ust. 2 pkt 3, w trybie określonym w art. 157 ust. 1 albo 4 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami lub

2) państwowa osoba prawna wystąpi do organizacji zawodowej rzeczoznawców majątkowych o dokonanie oceny prawidłowości wyceny, stanowiącej załącznik do wniosku, o którym mowa w ust. 1.

Art.  40.  [Okres ważności zgody; dodatkowe warunki]

1. Zgoda, o której mowa w art. 38 ust. 1 lub 2, jest wyrażana na czas oznaczony, nie dłuższy niż rok.

2. Zgoda może być wydana z zastrzeżeniem warunków.

3. W przypadku zgody wydanej z zastrzeżeniem warunków, odmowy wyrażenia zgody albo zwrotu wniosku, organ właściwy jest obowiązany do pisemnego uzasadnienia.

Art.  41.  [Orzekanie o nieważności czynności prawnej dokonanej bez zgody]

W razie dokonania czynności prawnej z naruszeniem lub w celu obejścia obowiązku określonego w art. 38 ust. 1 lub 2, o nieważności czynności prawnej orzeka sąd także na żądanie organu właściwego.

Rozdział  8

Ewidencja mienia Skarbu Państwa

Art.  42.  [Zasady prowadzenia ewidencji mienia Skarbu Państwa]

1. Mienie Skarbu Państwa podlega ewidencjonowaniu.

2. Ewidencję mienia Skarbu Państwa prowadzi się z uwzględnieniem:

1) właściwych dla danego podmiotu zasad ewidencji, określonych w ustawie z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości;

2) zasad ewidencji przedmiotowo wyróżnionych składników mienia, określonych w odrębnych przepisach.

3. Stan mienia Skarbu Państwa ustala się lub rejestruje na dzień 31 grudnia każdego roku.

4. Przepisy ust. 2 i 3 nie naruszają obowiązków jednostek organizacyjnych w zakresie prowadzenia ewidencji mienia Skarbu Państwa, wynikających z przepisów odrębnych.

Art.  43.  [Zadania Prezesa Prokuratorii Generalnej RP]

Prezes Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej:

1) przygotowuje i przedkłada Sejmowi coroczne sprawozdania o stanie mienia Skarbu Państwa;

2) prowadzi ewidencję podmiotów, w szczególności państwowych jednostek organizacyjnych, którym przysługuje prawo wykonywania uprawnień wynikających z praw majątkowych Skarbu Państwa lub do działania w imieniu Skarbu Państwa;

3) prowadzi zbiorczą ewidencję mienia Skarbu Państwa.

Art.  44.  [Delegacja ustawowa - określenie sposobu ewidencjonowania mienia Skarbu Państwa]

Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, sposób ewidencjonowania mienia Skarbu Państwa, w tym sposób prowadzenia zbiorczej ewidencji, o której mowa w art. 43 pkt 3, oraz związane z tym obowiązki jednostek organizacyjnych, którym powierzono to mienie, z uwzględnieniem konieczności zapewnienia dostępu do informacji umożliwiających zarządzanie mieniem Skarbu Państwa.

Rozdział  9

Przepis karny

Art.  45.  [Wskazanie kandydata na członka organu nadzorczego lub pełnomocnika wspólnika albo powołanie do organu nadzorczego osoby bez pozytywnej opinii Rady]

1. Kto, wbrew ciążącemu na nim obowiązkowi, wskazuje jako kandydata na członka organu nadzorczego albo pełnomocnika wspólnika, osobę, która nie uzyskała pozytywnej opinii Rady, wydanej na podstawie art. 24 pkt 1 lit. a i b oraz pkt 1a i 1b

podlega karze grzywny.

2. Tej samej karze podlega, kto powołuje do organu nadzorczego państwowej osoby prawnej osobę, która nie uzyskała pozytywnej opinii Rady, wydanej na podstawie art. 24 pkt 1c.

3. Postępowanie w sprawach, o których mowa w ust. 1 i 2, toczy się na podstawie ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. - Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz. U. z 2022 r. poz. 1124).

Rozdział  10

Przepis końcowy

Art.  46.  [Wejście w życie ustawy]

Ustawa wchodzi w życie w terminie określonym w ustawie z dnia 16 grudnia 2016 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o zasadach zarządzania mieniem państwowym (Dz. U. poz. 2260, z 2018 r. poz. 1669 i 2159 oraz z 2019 r. poz. 730).

¹ Art. 2 pkt 8 lit. a tiret ósme zmienione przez art. 5 ustawy z dnia 13 lipca 2023 r. (Dz.U.2023.1859) zmieniającej nin. ustawę z dniem 28 września 2023 r.

² Ustawa utraciła moc na podstawie art. 1 ustawy z dnia 30 marca 2012 r. o uchyleniu ustawy o narodowych funduszach inwestycyjnych i ich prywatyzacji oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U.2012.596), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2013 r.

³ Obecnie tytuł ustawy brzmi: o komercjalizacji i niektórych uprawnieniach pracowników, na podstawie art. 14 pkt 1 ustawy z dnia 16 grudnia 2016 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o zasadach zarządzania mieniem państwowym (Dz.U.2016.2260), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2017 r.