Zasady sprzedaży towarów w jednostkach handlu detalicznego oraz placówkach gastronomicznych.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1983.8.46

Akt utracił moc

Wersja od: 27 lipca 1989 r.

ROZPORZĄDZENIE

MINISTRA HANDLU WEWNĘTRZNEGO I USŁUG

z dnia 14 lutego 1983 r.

w sprawie zasad sprzedaży towarów w jednostkach handlu detalicznego oraz placówkach gastronomicznych.

Na podstawie art. 16 ust. 2 ustawy z dnia 25 września 1981 r. o zwalczaniu spekulacji (Dz. U. z 1982 r. Nr 36, poz. 243) zarządza się, co następuje:

§  1.

1. Wprowadza się zasady sprzedaży towarów w jednostkach handlu detalicznego oraz placówkach gastronomicznych.

2. Przez jednostkę handlu detalicznego rozumie się: sklep, dom towarowy, dom handlowy, supersam, punkt sprzedaży drobnodetalicznej (kiosk, stragan, punkt sprzedaży obwoźnej, obnośnej, placowej), składy i składnice dokonujące sprzedaży detalicznej towarów.

3. Przez placówkę gastronomiczną rozumie się zakłady i punkty gastronomiczne sieci otwartej i zamkniętej, jak: restauracje, gospody (zajazdy), jadłodajnie, bary, bistra, kawiarnie, herbaciarnie, cukiernie, pijalnie, miodosytnie, piwiarnie, winiarnie, smażalnie, lodziarnie, stołówki i bufety pracownicze oraz inne placówki żywienia otwartego i zamkniętego.

§  2.

1. W jednostce handlu detalicznego towary sprzedaje się w ilościach detalicznych.

2. Przez ilość detaliczną rozumie się:

1) w odniesieniu do towarów sprzedawanych na karty zaopatrzenia - ilość towaru stanowiącą normę jednomiesięczną, a jeżeli norma ustalona jest na okres dłuższy - ilość określoną tą normą dla rodziny prowadzącej wspólne gospodarstwo domowe,

2) w odniesieniu do towarów innych niż wymienione w pkt 1 - ilość towaru wystarczającą na zaspokojenie bieżących potrzeb czteroosobowej rodziny.

3. Sprzedaż przekraczająca ilość określoną w § 2 ust. 2 jest niedozwolona.

4. 1 Właściwy rzeczowo terenowy organ administracji państwowej o właściwości szczególnej stopnia podstawowego, dyrektor przedsiębiorstwa (zarząd spółdzielni) oraz kierownik jednostki handlu detalicznego może w zależności od wielkości dostaw i liczby nabywców zmniejszyć ilość towaru sprzedawanego jednorazowo jednemu nabywcy.

5. W placówkach gastronomicznych wielkość sprzedaży jednostkowej artykułów deficytowych ustala dyrektor przedsiębiorstwa (zarząd spółdzielni).

§  3.

1. Sprzedaż towarów prowadzona jest w dniach i godzinach pracy jednostki handlu detalicznego i placówki gastronomicznej.

2. Sprzedawca nie może odmówić sprzedaży towaru znajdującego się w jednostce handlu detalicznego (placówce gastronomicznej) w granicach ilości określonych w § 2, z wyjątkiem towarów:

1) przeznaczonych do sprzedaży w innej porze dnia lub innych dniach tygodnia - na podstawie decyzji terenowego organu administracji państwowej lub dyrektora przedsiębiorstwa (zarządu spółdzielni),

2) pozostawionych na imprezy organizowane przez placówki gastronomiczne,

3) 2 przeznaczonych do sprzedaży odbiorcom zbiorowym, jak: żłobki, przedszkola, internaty, domy dziecka, szkoły, domy opieki społecznej - na podstawie decyzji właściwego rzeczowo terenowego organu administracji państwowej o właściwości szczególnej stopnia podstawowego lub dyrektora przedsiębiorstwa (zarządu spółdzielni).

3. Towary zakupione przez pracowników jednostek handlu detalicznego wykazane w ewidencji, o której mowa w § 7 ust. 5, jak również towary dostarczone do jednostek handlu detalicznego przed sprawdzeniem ich zgodności z dokumentem dostawy pod względem ilości, asortymentu, jakości i ceny nie podlegają sprzedaży. Maksymalny termin dokonywania kontroli zgodności dostawy towarów z dokumentem dostawy oraz odbioru jakościowego określa dyrektor przedsiębiorstwa (zarząd spółdzielni) w zależności od rodzaju towarów.

4. 3 Wprowadzanie do obrotu w jednostkach handlu detalicznego i placówkach gastronomicznych towarów i surowców poza ewidencją jaką jest obowiązana prowadzić dana jednostka lub placówka, jak również ich przechowywanie i sprzedaż są zabronione.

5. Przemieszczanie towarów i surowców pomiędzy placówkami gastronomicznymi o różnych kategoriach wymaga zgody dyrektora przedsiębiorstwa (zarządu spółdzielni) lub upoważnionej przez niego osoby i podlega ewidencji.

6. Dostarczanie bez zgody dysponenta towarów lub surowców do innej jednostki handlu detalicznego lub placówki gastronomicznej, dla których nie były one przeznaczone, dopuszczalne jest tylko w wypadkach, gdy zmianę odbiorcy uzasadniają zdarzenia losowe (np. awaria środka transportu lub urządzeń przechowalniczych).

§ 4. Kierownik jednostki handlu detalicznego lub placówki gastronomicznej może wydać decyzję o czasowym przerwaniu sprzedaży towarów w razie realnego zagrożenia bezpieczeństwa powierzonego mu mienia, klientów albo pracowników.

§ 5. Sprzedaż towarów reglamentowanych bez wymaganych kart zaopatrzenia lub niezgodnie z ilością przysługującą według karty danej kategorii jest zabroniona.

§ 6. Sprzedaż towarów nabywcom indywidualnym z zaplecza, z innych pomieszczeń jednostki handlu detalicznego lub placówki gastronomicznej poza salą sprzedażową, salą przeznaczoną do konsumowania potraw albo innym miejscem wyznaczonym do takiej sprzedaży jest zabroniona.

§  7.

1. Pracownicy zatrudnieni w jednostkach handlu detalicznego mają prawo do zakupu towarów w jednostce, w której są zatrudnieni, w ilościach określonych w § 2.

2. Zakupy, o których mowa w ust. 1, mogą być realizowane z częstotliwością dostosowaną do rodzaju, właściwości i zużywalności towaru. Dopuszczalną częstotliwość zakupu poszczególnych artykułów o niedostatecznej podaży określa dyrektor przedsiębiorstwa (zarząd spółdzielni).

3. Przy zakupie towarów na karty zaopatrzenia pracownik, o którym mowa w ust. 1, ma prawo wykupienia towaru również na karty zaopatrzenia członków rodziny pozostających we wspólnym gospodarstwie domowym.

4. Pracownicy, o których mowa w ust. 1, mają prawo do zakupu maksymalnie do 3% ilości poszczególnych asortymentów towarów dostarczonych do sklepu w danym dniu.

5. Zakupy towarów dokonywane przez pracowników, o których mowa w ust. 1, podlegają ewidencji. Ewidencję tę prowadzi kierownik jednostki handlu detalicznego, który jest merytorycznie odpowiedzialny za prawidłową realizację tych zakupów i poprawność zapisów w ewidencji. W dużych obiektach handlowych, tj. domach towarowych i handlowych, ewidencję tę prowadzi kierownik stoiska. Ewidencja zakupów prowadzona jest w książkach będących drukami ścisłego zarachowania, ewidencjonowanych i wydawanych przez przedsiębiorstwo (zarząd spółdzielni).

6. Kierownik jednostki handlu detalicznego obowiązany jest udostępnić książkę zakupów (ust. 5) na żądanie organów kontrolnych i terenowych organów administracji państwowej.

§ 8. 4  

1. Obsługa klientów w jednostkach handlu detalicznego powinna odbywać się w kolejności ich przybycia, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3.

2. 5 Inwalidom wojennym i wojskowym przysługuje prawo do nabywania w jednostkach handlu detalicznego poza wszelką kolejnością artykułów, z wyjątkiem: napojów alkoholowych, chłodziarek (zamrażarek), pralek automatycznych, pralek wirnikowych i wirówek, żelazek, odkurzaczy, kuchenek węglowych i gazowych, odbiorników telewizyjnych, odbiorników radiowych monofonicznych, mebli, wykładzin podłogowych, chodników i dywanów oraz butli gazowych. Tryb nabywania przez inwalidów wojennych i wojskowych wyżej wymienionych artykułów, poza napojami alkoholowymi, na indywidualne potrzeby określają odrębne przepisy.

3. Prawo do nabywania poza kolejnością w jednostkach handlu detalicznego artykułów żywnościowych, artykułów higieny osobistej, środków utrzymania czystości, często nabywanych podstawowych artykułów gospodarstwa domowego, odzieży, obuwia, artykułów dziewiarskich, bielizny osobistej, pończoch i skarpet mają również:

1) pozostali inwalidzi I i II grupy,

2) kobiety o widocznej ciąży,

3) matki z dziećmi do lat dwóch oraz matki dzieci głęboko upośledzonych,

4) osoby w wieku powyżej 75 roku życia,

5) osoby o widocznym kalectwie oraz ograniczonej możliwości poruszania się,

6) siostry Polskiego Czerwonego Krzyża oraz opiekunki Polskiego Komitetu Pomocy Społecznej,

7) osoby będące jedynymi opiekunami samotnych inwalidów i przewlekle chorych, którzy nie mogą samodzielnie dokonywać zakupów.

4. 6 Osoby uprawnione do nabywania towarów poza kolejnością są obsługiwane na przemian z pozostałymi klientami.

5. 7 Prawo do obsługi poza kolejnością nie przysługuje w piątki po godzinie 15⁰⁰ i w soboty. Ograniczenia te nie dotyczą inwalidów wojennych i wojskowych, sióstr Polskiego Czerwonego Krzyża, opiekunek Polskiego Komitetu Pomocy Społecznej, osób opiekujących się inwalidami i przewlekle chorymi, którzy nie mogą samodzielnie dokonywać zakupów, oraz niewidomych z I i II grupą inwalidztwa.

6. Prawo do obsługi poza kolejnością przysługuje wyłącznie przy nabywaniu towarów na własne potrzeby. Ograniczenie to nie dotyczy matek dzieci do lat dwóch i matek dzieci głęboko upośledzonych, które mają prawo do nabywania poza kolejnością towarów dla siebie i tych dzieci, oraz sióstr Polskiego Czerwonego Krzyża, opiekunek Polskiego Komitetu Pomocy Społecznej i jedynych opiekunów inwalidów i przewlekle chorych, którzy mają prawo do nabywania poza kolejnością towarów na potrzeby swoich podopiecznych.

7. Prawo do obsługi poza kolejnością nie przysługuje przy zakupie wyrobów alkoholowych.

§ 9. Osoby dokonujące kontroli jednostek handlu detalicznego lub placówek gastronomicznych nie mogą być obsługiwane przez ich personel poza kolejnością.

§ 10. 8 Przepisów § 2 ust. 1, ust. 2 pkt 2 i ust. 3 nie stosuje się w jednostkach handlu detalicznego Przedsiębiorstwa Eksportu Wewnętrznego "Pewex" i Przedsiębiorstwa Handlu Zagranicznego "Baltona" S.A.

§ 11. Traci moc rozporządzenie Ministra Handlu Wewnętrznego i Usług z dnia 12 stycznia 1982 r. w sprawie zasad sprzedaży towarów w jednostkach handlu detalicznego (Dz. U. Nr 1, poz. 11).

§ 12. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

¹ § 2 ust. 4 zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 6 grudnia 1984 r. (Dz.U.84.56.286) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 14 grudnia 1984 r.

² § 3 ust. 2 pkt 3 zmieniony przez § 1 pkt 2 lit. a) rozporządzenia z dnia 6 grudnia 1984 r. (Dz.U.84.56.286) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 14 grudnia 1984 r.

³ § 3 ust. 4 zmieniony przez § 1 pkt 2 lit. b) rozporządzenia z dnia 6 grudnia 1984 r. (Dz.U.84.56.286) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 14 grudnia 1984 r.

⁴ § 8 zmieniony przez § 1 pkt 3 rozporządzenia z dnia 6 grudnia 1984 r. (Dz.U.84.56.286) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 14 grudnia 1984 r.

⁵ § 8 ust. 2 zmieniony przez § 1 rozporządzenia z dnia 3 lipca 1987 r. (Dz.U.87.25.140) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 20 sierpnia 1987 r.

⁶ § 8 ust. 4 zmieniony przez § 1 rozporządzenia Ministra Rynku Wewnętrznego z dnia 15 czerwca 1989 r. (Dz.U.89.40.219) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 27 lipca 1989 r.

⁷ § 8 ust. 5 zmieniony przez § 1 rozporządzenia Ministra Rynku Wewnętrznego z dnia 15 czerwca 1989 r. (Dz.U.89.40.219) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 27 lipca 1989 r.

⁸ § 10 zmieniony przez § 1 pkt 4 rozporządzenia z dnia 6 grudnia 1984 r. (Dz.U.84.56.286) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 14 grudnia 1984 r.