Rozdział 2 - Księgi rachunkowe - Zasady rachunkowości ubezpieczeniowej i sprawozdawczości finansowej oraz zasady obliczania wyniku finansowego ubezpieczycieli.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1991.6.23

Akt utracił moc

Wersja od: 1 stycznia 1995 r.

Rozdział  2

Księgi rachunkowe

§  4.

1. Księgi rachunkowe powinny być prowadzone w sposób ustalony w zakładowym planie kont.

2. Zapisy w księgach rachunkowych prowadzi się w języku polskim.

3. 1 Zapisy w księgach rachunkowych prowadzi się w walucie polskiej na podstawie prawidłowych i rzetelnych dowodów, a w przypadku rozliczeń w walutach obcych - również w tych walutach. Dopuszcza się prowadzenie ksiąg rachunkowych w pełnych stu złotych. Jeżeli podlegające księgowaniu dowody wystawione zostały w złotych, kwoty stanowiące przedmiot zapisów w księdze zaokrągla się w ten sposób, że kwoty do 49 złotych pomija się, a kwoty od 50 do 99 złotych zaokrągla się do pełnych stu złotych. Zaokrąglone kwoty zamieszcza się na dowodach podlegających wpisaniu do księgi w sposób ustalony dla dokonywania poprawek w treści dowodów.

4. Księgi rachunkowe prowadzi się i przechowuje w siedzibie ubezpieczyciela lub jego jednostkach samodzielnie bilansujących. Kierownik może zezwolić, aby księgi rachunkowe były przejściowo przechowywane poza siedzibą ubezpieczyciela, jeżeli ich prowadzenie zostało powierzone fizycznej lub prawnej osobie świadczącej usługi w zakresie prowadzenia lub weryfikacji ksiąg rachunkowych.

§  5.

1. Obowiązek ewidencji operacji gospodarczych w porządku chronologicznym uważa się za spełniony, jeżeli:

1) operacje gospodarcze ujmuje się bieżąco w księgach rachunkowych w kolejności dat ich dokonania, a co najmniej z podziałem na poszczególne okresy sprawozdawcze,

2) stan, przychody i rozchody w kolejnych dniach gotówki (złotych polskich i poszczególnych walut obcych) obejmuje się bieżąco prowadzonym raportem kasowym, za poszczególne dni lub części okresu sprawozdawczego,

3) istnieje możliwość stwierdzenia zachowania porządku chronologicznego przy prowadzeniu ksiąg rachunkowych przez powiązanie zapisów księgowych z dowodami księgowymi, na których podstawie zostały dokonane.

2. Dopuszcza się zastąpienie analitycznej ewidencji ilościowej materiałów analityczną ewidencją wartościową.

3. Obowiązek ewidencji operacji gospodarczych w porządku systematycznym uważa się za spełniony, jeżeli ustala się w odpowiednich przekrojach:

1) stan środków pieniężnych i środków rzeczowych, należności, roszczeń i innych składników majątku ubezpieczyciela, zobowiązań, kredytów, funduszy (kapitałów) zasadniczych, rezerw techniczno-ubezpieczeniowych oraz innych rezerw i funduszy specjalnych i ich zmian doprowadzonych do zgodności ze stanem rzeczywistym, ustalonym w drodze inwentaryzacji, przy czym poszczególne zagraniczne środki pieniężne oraz wszelkiego rodzaju należności, roszczenia i zobowiązania płatne w walucie obcej obejmuje się ewidencją umożliwiającą ustalenie ich wartości w walucie obcej oraz w walucie polskiej,

2) wysokość poniesionych kosztów, osiągniętych przychodów, strat i zysków nadzwyczajnych oraz innych elementów wyniku finansowego,

3) inne dane niż określone w pkt 1 i 2, niezbędne do przedstawienia rzetelnego i jasnego obrazu stanu i sytuacji finansowej ubezpieczyciela opinii publicznej, zwłaszcza jego właścicielom, organom statystyki państwowej itp., a także dane do wszelkich rozliczeń finansowych ze Skarbem Państwa, budżetami i instytucjami oraz kontrahentami ubezpieczyciela (osobami prawnymi lub fizycznymi, w tym także jego pracownikami) oraz do sporządzania sprawozdania finansowego.

4. Ewidencja operacji gospodarczych w porządku chronologicznym i systematycznym może być prowadzona łącznie bez wyodrębniania urządzeń służących wyłącznie do ewidencji w porządku chronologicznym (dziennik).

§  6.

1. Zakładowy plan kont powinien zawierać:

1) wykaz kont syntetycznych,

2) zasady tworzenia i prowadzenia kont analitycznych do określonych kont syntetycznych (podanie kryterium, według którego dane konta syntetycznego mają być dzielone przy ujmowaniu ich na kontach analitycznych, oraz wskazanie, do ewidencji jakich danych mają służyć konta analityczne - wartościowych, ilościowo-wartościowych, ilościowych),

3) określenie materiałów, których wartość podlega zaliczeniu do kosztów bezpośrednio po zakupie,

4) określenie zasad rozliczania odchyleń od cen ewidencyjnych pozostałych materiałów,

5) określenie sposobu ustalania umorzenia wyposażenia, którego wartość po wydaniu do użytkowania ma być wykazywana w sprawozdaniu finansowym ubezpieczyciela, oraz wskazanie rodzajów wyposażenia, które mogą być w całości zaliczone do kosztów po wydaniu do użytkowania.

2. Ubezpieczyciele są obowiązani tak ustalić swe zakładowe plany kont, aby sporządzane sprawozdanie finansowe, określone w rozporządzeniu, w sposób rzetelny i jasny przedstawiało ich stan i sytuację finansową.

3. W zakładowych planach kont ubezpieczyciele obowiązani są uwzględniać zmiany w obowiązujących je przepisach o gospodarce finansowej i zasadach opodatkowania.

4. Kierownik może ustalić, że zakładowym planem kont jest wzorcowy plan kont, opracowany przez specjalistyczny zespół z zakresu organizacji rachunkowości ubezpieczeniowej.

§  7.

1. Podstawą zapisu w księgach rachunkowych jest dokument (dowód księgowy):

1) stwierdzający fakt dokonania operacji gospodarczej zgodnie z jej rzeczywistym przebiegiem i zawierający - jeżeli treść dowodu nie została inaczej określona w przepisach wynikających z właściwych ustaw (np. czeki, weksle itp.) - co najmniej:

a) określenie wystawcy i wskazanie stron (nazwy i adresy) uczestniczących w operacji gospodarczej, której dowód dotyczy; w dowodach wystawionych przez ubezpieczyciela dla potrzeb wewnętrznych określenie wystawcy oraz nazw i adresów stron może być zastąpione nazwami lub symbolami komórek organizacyjnych ubezpieczyciela,

b) datę wystawienia dowodu oraz datę lub okres dokonania operacji gospodarczej, której dowód dotyczy, z tym że jeżeli data dokonania operacji gospodarczej odpowiada dacie wystawienia dowodu, wystarczy podanie jednej daty,

c) przedmiot operacji gospodarczej i jego wartość oraz ilościowe określenie, jeżeli przedmiot operacji jest wymierny w jednostkach naturalnych,

d) własnoręczne podpisy osób odpowiedzialnych za prawidłowe dokonanie operacji gospodarczej i jej prawidłowe udokumentowanie, z tym że jeżeli dowód księgowy nie wyraża przejęcia lub przekazania odpowiedzialności materialnej, podpisy mogą być zastąpione danymi umożliwiającymi identyfikację tych osób,

2) sprawdzony pod względem merytorycznym i formalnorachunkowym i na dowód sprawdzenia podpisany przez osoby do tego upoważnione; można nie dokonywać kontroli rachunkowej dowodów własnych, w których treści zawarte są rezultaty obliczeń dokonanych i wypisanych przez przystosowane do tego maszyny; fakt sprawdzenia dowodu powinien być uwidoczniony w jego treści,

3) oznaczony numerem lub w inny sposób umożliwiający powiązanie dowodu z zapisami księgowymi dokonanymi na jego podstawie.

2. Dowód księgowy powinien być sporządzony w języku polskim. Może on być sporządzony w języku obcym, jeżeli dotyczy operacji gospodarczej z kontrahentem zagranicznym. Treść dowodu powinna być pełna i zrozumiała; dopuszczalne jest stosowanie skrótów ogólnie przyjętych. Jeżeli w dowodzie księgowym podane jest wartościowe określenie operacji gospodarczej tylko w walucie obcej, ubezpieczyciel posiadający ten dowód jest obowiązany przeliczyć walutę obcą na złote po obowiązującym w dniu dokonania operacji gospodarczej kursie, ustalonym przez Prezesa Narodowego Banku Polskiego.

3. Błędy w dowodach księgowych poprawiać można wyłącznie przez skreślenie niewłaściwie napisanego tekstu lub liczby w sposób pozwalający odczytać tekst lub liczbę pierwotną i wpisanie tekstu lub liczby właściwej. Poprawka tekstu lub liczby w dowodzie księgowym powinna być zaopatrzona w podpis lub skrót podpisu osoby upoważnionej. Zasady te stosuje się wyłącznie do dowodów księgowych, dla których nie istnieje ustalony odrębnymi przepisami zakaz dokonywania jakichkolwiek poprawek, natomiast nie stosuje się ich do dowodów obcych, które mogą być poprawiane jedynie przez wystawienie i przesłanie kontrahentowi dowodu korygującego. Dowody własne zewnętrzne, przesłane uprzednio kontrahentowi, mogą być poprawione tylko przez wystawienie dowodu korygującego.

4. Podpisy na dowodach księgowych składa się odręcznie, z wyjątkiem przypadków wymienionych w ust. 1 pkt 1 lit. d) oraz z wyjątkiem polis, na których podpisy mogą być odtwarzane mechanicznie.

5. Jeżeli określone operacje gospodarcze są udokumentowane dwoma lub więcej dowodami albo egzemplarzami tego samego dowodu, kierownik ustali na stałe, który z dowodów (egzemplarzy dowodu) ma stanowić podstawę zapisów w księgach rachunkowych.

6. W zakresie ubezpieczeń bezpośrednich składki dokumentowane są kopiami umów ubezpieczenia, polis lub innych dokumentów potwierdzających zawarcie umowy ubezpieczenia, zwanych dalej "dokumentami ubezpieczenia", a określających co najmniej: strony stosunku ubezpieczeniowego, zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela, okres ubezpieczenia, wysokość sumy ubezpieczenia lub gwarancyjnej oraz wysokość należnej składki.

§  8.

1. Ubezpieczyciel dokonujący księgowania dowodu jest właściwy do wystawienia dowodów księgowych dla udokumentowania:

1) zewnętrznych operacji gospodarczych, to jest operacji, w których uczestniczą ubezpieczyciel i jego kontrahenci, jeżeli operacje te polegają na świadczeniu usług ubezpieczeniowych, sprzedaży lub przekazaniu kontrahentom składników majątku i świadczeniu innych usług,

2) zewnętrznych operacji gospodarczych związanych z udzieleniem ubezpieczycielowi przez reasekuratorów ochrony finansowej,

3) świadczeń na rzecz Skarbu Państwa, opłat na rzecz budżetów lub instytucji oraz innych kontrahentów, przekazywanych przez ubezpieczyciela z mocy prawa (np. podatki), wynikających z umów (np. wnoszone udziały) lub o charakterze świadczeń dobrowolnych,

4) wewnętrznych operacji gospodarczych polegających na tworzeniu i rozwiązywaniu rezerw techniczno-ubezpieczeniowych,

5) wewnętrznych operacji gospodarczych, w których uczestniczą tylko komórki organizacyjne ubezpieczyciela,

6) poniesionych kosztów nie wynikających ze świadczeń kontrahentów, ustalenia powstałych strat lub osiągniętych zysków, potwierdzenia ilości i wartości otrzymywanych od kontrahentów składników majątku, robót i usług lub innych świadczeń, jak też powierzenia składników majątku pracownikom ubezpieczyciela lub innym osobom.

Dowody wymienione w pkt 1, 2 i 3 nazywa się dowodami własnymi zewnętrznymi, a dowody wymienione w pkt 4, 5 i 6 - dowodami własnymi wewnętrznymi.

2. Kontrahenci ubezpieczyciela dokonującego księgowania (także jego pracownicy, jeżeli są stroną w dokonanej operacji gospodarczej) są właściwi do wystawiania dowodów księgowych dla udokumentowania operacji gospodarczych polegających na sprzedaży lub przekazaniu ubezpieczycielowi składników majątku, wykonaniu zleconych robót usług i innych czynności oraz świadczeń umownych lub określonych przepisami. Kontrahenci będący cedentami są właściwi do wystawiania dowodów określających przychody i koszty przypadające na udział ubezpieczyciela dokonującego księgowania w zakresie ubezpieczeń pośrednich (reasekuracji czynnej). Dowody wystawione przez kontrahentów ubezpieczyciela dokonującego ich księgowania nazywa się dowodami obcymi.

3. Dowody wymienione w ust. 1 pkt 1 oraz w ust. 2 mogą być zastąpione dowodami wystawionymi wspólnie przez ubezpieczyciela dokonującego ich księgowania i jego kontrahenta (np. protokoły zdawczo-odbiorcze).

4. Ubezpieczyciel dokonujący księgowania jest właściwy do wystawiania dowodów własnych wewnętrznych dla udokumentowania operacji gospodarczych, dla których wymagane są dowody obce, jeżeli jest to niezbędne dla zapewnienia kompletności zapisów księgowych, a dowód obcy nie wpłynął w terminie umożliwiającym sporządzenie sprawozdania finansowego za dany okres sprawozdawczy.

5. Jako dowody właściwe do udokumentowania diet pracowników i innych ich należności za czas podróży służbowych mogą być użyte przez ubezpieczycieli dokumenty wystawione przez ich pracowników. Dokumenty te powinny zawierać: datę dokonania operacji gospodarczej, miejsce i datę wystawienia dokumentu oraz podpis osoby, która bezpośrednio dokonała wydatku. W dowodach tych należy także podać cel dokonania wydatku obciążającego ubezpieczyciela.

6. W dowodach własnych wewnętrznych, zawierających ilościowe określenie operacji gospodarczych, może być pominięta wartość przedmiotu operacji, jeżeli zostanie podana w zestawieniach dowodów.

7. Stwierdzone w dowodach nieprawidłowości merytoryczne powinny być uwidocznione w dowodzie lub w załączniku do dowodu wskazanym w treści dowodu i podpisane przez osoby obowiązane do sprawdzenia dowodu. Nieprawidłowości formalno-rachunkowe powinny być skorygowane w sposób ustalony dla poprawienia błędów w dowodach księgowych.

§  9.

1. Za dowody księgowe uważa się również:

1) zestawienia dowodów księgowych sporządzane dla zaksięgowania ich zbiorczym zapisem,

2) polecenia księgowania, sporządzone dla ujęcia operacji gospodarczej w księgach rachunkowych ubezpieczyciela,

3) noty księgowe, sporządzone dla skorygowania operacji gospodarczej wynikającej z dowodu obcego, przekazywane kontrahentom ubezpieczyciela.

2. Zestawienia zbiorcze dokumentów ubezpieczenia mogą mieć zastosowanie:

1) w przypadku gdy dowód ubezpieczenia wydawany jest z chwilą opłacenia całej składki,

2) w rozliczeniach z pośrednikami ubezpieczeniowymi - w odniesieniu do każdego pośrednika oddzielnie,

3) w rozliczeniach z ubezpieczającymi z tytułu ubezpieczeń objętych umowami generalnymi - w odniesieniu do każdego ubezpieczającego oddzielnie.

Zestawienia zbiorcze dokumentów ubezpieczenia sporządza się według rodzajów ubezpieczeń.

3. Do dowodów, o których mowa w ust. 1 i 2, stosuje się przepisy § 7.

§ 10. Księgi rachunkowe, prowadzone w formie papierowych zestawień ewidencyjnych (księgi wiązane, prowadzone na luźnych kartach, powstające w formie zestawień liczbowych jako rezultat przetwarzania danych ręcznego lub przy zastosowaniu urządzeń technicznych), powinny być:

1) trwale oznaczone nazwą ubezpieczyciela, którego dotyczą (każda księga wiązana, każda luźna karta kontowa, każde zestawienie liczbowe itp.), oraz nazwą danego urządzenia ewidencyjnego (konta),

2) opatrzone datą ich założenia i zakończenia w sposób ustalony dla dokonywania zapisów księgowych,

3) wpisane do bieżąco aktualizowanego wykazu prowadzonych przez ubezpieczyciela rodzajów urządzeń księgowych składających się na księgi rachunkowe ubezpieczyciela (kartotek, kont analitycznych lub syntetycznych, rejestrów, zestawień liczbowych itp.), chyba że dane takiego wykazu są objęte zakładowym planem kont,

4) utrzymane w ustalonej kolejności i starannie przechowywane w odpowiednich urządzeniach ułatwiających ich odszukanie i chroniących przed zagubieniem lub zniszczeniem.

§ 11. Przy prowadzeniu ksiąg rachunkowych w całości lub częściowo za pomocą komputera należy zapewnić pełną sprawdzalność zgodności stosowanych procedur i wyników przetwarzania na komputerze z dokumentacją systemu przetwarzania i dowodami księgowymi przez:

1) skompletowanie dokumentacji systemu przetwarzania danych, dającej pełny wgląd w budowę i przebieg stosowanego sposobu przetwarzania (programy); zmiany procedur należy w dokumentacji tak oznaczyć, aby możliwe było wyraźne rozgraniczenie okresów stosowania poszczególnych wersji procedury,

2) zapewnienie możliwości sporządzania na każde żądanie papierowych zestawień ewidencyjnych napisanych językiem wymaganym przy prowadzeniu ksiąg rachunkowych,

3) ustalenie osób, które zleciły dokonanie poszczególnych zapisów księgowych,

4) wydrukowanie wszystkich danych, będących przedmiotem przetwarzania, w porządku chronologicznym (dziennik) i sald kont syntetycznych - w języku powszechnie zrozumiałym - co najmniej na koniec każdego roku obrotowego, a sald kont analitycznych - na dzień przeprowadzenia inwentaryzacji oraz na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych; zapisy księgowe, dokonywane automatycznie, stosownie do rozwiązań systemowych, powinny być odpowiednio wyróżnione,

5) przechowywanie magnetycznych nośników informacji do czasu wydruku zawartych na nich danych, w sposób chroniący przed zatarciem lub zniekształceniem tych danych,

6) prowadzenie bieżąco uzupełnianego wykazu zbiorów stanowiących księgi rachunkowe, przechowywanych na taśmach magnetycznych, dyskach itp., z określeniem ich identyfikatorów i zawartości, rodzaju nośnika oraz częstotliwości ich aktualizacji.

§  12.

1. Dokonywany w księgach rachunkowych zapis księgowy powinien być staranny, czytelny i trwały i zawierać co najmniej:

1) datę dokonania operacji gospodarczej,

2) określenie rodzaju i numeru dowodu księgowego, na którego podstawie dokonano zapisu,

3) treść zapisu, przy czym dopuszczalne jest stosowanie ogólnie przyjętych skrótów, a innych skrótów - pod warunkiem ustalenia ich wykazu w zakładowym planie kont ubezpieczyciela,

4) sumę zapisu wynikającą z dowodu księgowego.

Zapis księgowy może nie obejmować treści oraz określenia rodzaju dowodu, jeżeli wynikają one z układu ksiąg rachunkowych.

2. Błędny zapis może być poprawiony przez:

1) skreślenie błędnej treści lub liczby i wpisanie treści lub liczby w sposób określony w § 7 ust. 3; ten sposób poprawiania nie może być stosowany, gdy księgi rachunkowe prowadzone są za pomocą komputera,

2) wniesienie zapisu korygującego (storno); może być on dokonywany tylko liczbami dodatnimi lub tylko liczbami ujemnymi.

§  13.

1. Zapisy w księgach rachunkowych uważa się za dokonywane bieżąco, jeżeli:

1) wszystkie operacje gospodarcze za dany okres sprawozdawczy zostaną ujęte w księgach rachunkowych w czasie zapewniającym terminowe sporządzanie sprawozdania finansowego za ten okres,

2) zapisy w raporcie kasowym dokonywane są w dniu przeprowadzenia operacji,

3) zapisy w ilościowej ewidencji rzeczowych składników majątku dokonywane są nie później niż dnia następnego po dniu przeprowadzenia operacji gospodarczej.

2. Zapisy w księgach rachunkowych uważa się za kompletne, jeżeli wszystkie operacje gospodarcze, dokonane w danym okresie sprawozdawczym, zostały ujęte w księgach rachunkowych tego okresu, niezależnie od daty sporządzenia dokumentu stwierdzającego dokonanie operacji gospodarczej.

3. Dla zapewnienia kompletności zapisów księgowych operacje gospodarcze o charakterze ciągłym należy dzielić co najmniej na okresy sprawozdawcze i wynikającą z tego podziału część operacji gospodarczej ujmować w księgach rachunkowych pod datą dnia kończącego każdy okres sprawozdawczy. Dotyczy to odpowiednio operacji gospodarczych księgowanych na podstawie zestawień dowodów księgowych. Gdy dla zapewnienia kompletności zapisów księgowych dokonano ich na podstawie dowodów własnych wewnętrznych, ewentualne różnice, jakie powstaną po otrzymaniu w późniejszym terminie dotyczących tych zapisów dowodów obcych, powinny być zaksięgowane i rozliczone nie później niż w okresie sprawozdawczym, w którym otrzymano odpowiednie dowody obce.

4. Zapisy księgowe nie wyrażające zmian w stanie aktywów lub pasywów ubezpieczyciela mogą być dokonywane bez wystawienia dowodów księgowych, jeżeli ich kwoty i sposób dokonania wynikają z automatycznie realizowanego programu przetwarzania danych za pomocą komputera, a w treści zapisu zostanie to podane.

§  14.

1. Salda poszczególnych kont syntetycznych wykazuje się w zestawieniu sald, zawierającym co najmniej:

1) określenie roku obrotowego, którego zestawienie dotyczy,

2) symbole lub nazwy kont syntetycznych,

3) salda poszczególnych kont syntetycznych na dzień otwarcia ksiąg rachunkowych, na koniec okresu sprawozdawczego lub na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych,

4) sumę sald wykazanych w zestawieniu sald.

2. Salda poszczególnych kont analitycznych na dzień przeprowadzenia inwentaryzacji oraz na dzień kończący rok obrotowy wykazuje się w zestawieniu sald kont analitycznych lub na odpowiednio oznaczonych taśmach papieru sporządzonych za pomocą maszyn do przetwarzania danych lub w zestawieniach liczbowych umożliwiających w sposób sprawdzalny ustalenie zgodności ich sum z zestawieniem sald kont syntetycznych.

§  15.

1. Ubezpieczyciele otwierają swoje księgi rachunkowe na dzień:

1) rozpoczynający każdy rok obrotowy - w przypadku kontynuowania działalności, lub na dzień, od którego ubezpieczyciel obowiązany jest prowadzić księgi rachunkowe,

2) rozpoczęcia działalności w przypadku nowo powstałych ubezpieczycieli oraz podziału lub łączenia ubezpieczycieli istniejących,

3) zmiany swej formy prawnej, przewidzianej przepisami lub umową stron,

4) otwarcia likwidacji, ustalony w zarządzeniu o likwidacji, lub na dzień otwarcia likwidacji dokonywanej z własnej inicjatywy ubezpieczyciela albo na dzień postawienia w stan upadłości, ustalony przez właściwy sąd, według stanu aktywów i pasywów wynikającego z zamknięć ksiąg rachunkowych, o których mowa w § 17 ust. 1 pkt 2.

2. Ubezpieczyciele kontynuujący działalność otwierają swe księgi rachunkowe według stanu aktywów i pasywów wynikającego z zamknięcia ksiąg na koniec poprzedniego roku obrotowego. Ubezpieczyciele otwierają swe księgi rachunkowe nie później niż przed upływem 14 dni od dnia wymienionego w ust. 1 pkt 1-4.

3. Ubezpieczyciele postawieni w stan likwidacji lub upadłości otwierają swe księgi rachunkowe na podstawie bilansu sporządzonego na dzień poprzedzający rozpoczęcie likwidacji lub postawienie w stan upadłości. Obowiązani są oni wykazać składniki majątku według cen sprzedaży możliwych do uzyskania za nie, zaliczając różnice z tego tytułu do strat lub zysków nadzwyczajnych pod datą dnia rozpoczynającego okres likwidacji lub stanu upadłości.

§  16.

1. Ubezpieczyciele są obowiązani prowadzić odrębnie księgi rachunkowe dla każdego roku obrotowego.

2. Ubezpieczyciele prowadzący księgi rachunkowe w formie ksiąg wiązanych lub luźnych kart mogą nie zakładać odrębnych kont analitycznych dla każdego roku obrotowego, pod warunkiem że zapisy księgowe dokonywane po zamknięciu ksiąg rachunkowych (w nowym roku) będą wyraźnie oddzielone od zapisów księgowych uprzednio dokonanych.

3. Jeżeli w wyniku zweryfikowania sprawozdania finansowego stanowiącego podstawę otwarcia ksiąg rachunkowych ulegnie zmianie stan początkowy aktywów i pasywów, wprowadzone do ksiąg rachunkowych stany początkowe należy skorygować w terminie 14 dni od daty zweryfikowania sprawozdania finansowego.

§  17.

1. Ubezpieczyciele zamykają swe księgi rachunkowe na:

1) koniec każdego roku obrotowego - w przypadku dalszego prowadzenia działalności,

2) dzień poprzedzający dzień otwarcia likwidacji lub ogłoszenia upadłości,

3) dzień zakończenia likwidacji ubezpieczyciela lub postępowania upadłościowego,

4) dzień poprzedzający dzień zmiany ich formy prawnej - w przypadkach, o których mowa w § 15 ust. 1 pkt 3.

2. Jeżeli między dniem rozpoczęcia likwidacji lub wszczęcia postępowania upadłościowego a dniem ich zakończenia przypada koniec roku obrotowego, ubezpieczyciel, który znajduje się w stanie likwidacji lub w stosunku do którego toczy się postępowanie upadłościowe, zamyka księgi także na ostatni dzień roku obrotowego.

3. Ubezpieczyciele zamykają swe księgi rachunkowe w terminie 14 dni od daty zweryfikowania sprawozdania finansowego sporządzonego na koniec roku obrotowego - w przypadku wymienionym w ust. 1 pkt 1.

¹ § 4 ust. 3 zmieniony przez § 1 rozporządzenia z dnia 31 stycznia 1992 r. (Dz.U.92.12.48) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 7 lutego 1992 r.