Zasady organizowania i finansowania praktycznej nauki zawodu.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1985.52.268

Akt utracił moc

Wersja od: 25 października 1991 r.

ROZPORZĄDZENIE

RADY MINISTRÓW

z dnia 16 września 1985 r.

w sprawie zasad organizowania i finansowania praktycznej nauki zawodu. ^*

Na podstawie art. 41 pkt 1 i 2, w związku z art. 11 ust. 3 i 3a, art. 18 ust. 6 i art. 35 ust. 2 ustawy z dnia 15 lipca 1961 r. o rozwoju systemu oświaty i wychowania (Dz. U. Nr 32, poz. 160, z 1971 r. Nr 12, poz. 115, z 1972 r. Nr 16, poz. 114, z 1975 r. Nr 45, poz. 234 i z 1984 r. Nr 49, poz. 253) oraz art. 191 § 3 Kodeksu pracy (Dz. U. z 1974 r. Nr 24, poz. 141, z 1975 r. Nr 16, poz. 91, z 1981 r. Nr 6, poz. 23, z 1982 r. Nr 31, poz. 214 oraz z 1985 r. Nr 20, poz. 85 i Nr 35, poz. 162) zarządza się, co następuje: ¹

Rozdział  1

Przepisy ogólne.

§ 1. Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:

1) "szkołach" - rozumie się przez to szkoły zawodowe, których plany i programy nauczania przewidują praktyczną naukę zawodu,

2) "zakładach pracy" - rozumie się przez to uspołecznione zakłady pracy (wydzielone przez nie warsztaty szkoleniowe oraz stanowiska szkoleniowe), rzemieślnicze zakłady pracy, prywatne zakłady gastronomiczne, hotelarskie, handlowe i inne oraz indywidualne gospodarstwa rolne,

3) "warsztatach" - rozumie się przez to warsztaty szkolne (pracownie) oraz szkolne gospodarstwa rolne, prowadzone przez szkoły zawodowe dla niepracujących,

4) "warsztatach szkoleniowych" - rozumie się przez to wydzielone pomieszczenia zakładu pracy, przystosowane do prowadzenia praktycznej nauki zawodu,

5) "stanowiskach szkoleniowych" - rozumie się przez to stanowiska pracy w zakładzie, przystosowane do prowadzenia praktycznej nauki zawodu indywidualnie bądź grupowo,

6) "uczniach" - rozumie się przez to uczniów zasadniczych szkół zawodowych, techników, liceów i policealnych szkół zawodowych dla niepracujących, odbywających praktyczną naukę zawodu w warsztatach (pracowniach) lub zakładach pracy na podstawie umowy zawartej miedzy szkołą a zakładem pracy lub inną szkołą zawodową prowadzącą warsztaty,

7) "młodocianych" - rozumie się przez to młodocianych pracowników zatrudnionych przez zakłady pracy na podstawie umowy o pracę w celu nauki zawodu i skierowanych przez nie na dokształcanie teoretyczne do szkół zawodowych dla niepracujących lub do szkół przyzakładowych, a także do ośrodków dokształcania zawodowego,

8) 2 "ministrach" - rozumie się przez to również kierowników urzędów centralnych.

§  2.

1. Praktyczna nauka zawodu jest częścią procesu kształcenia i wychowania, polegającą w szczególności na przygotowaniu uczniów i młodocianych do sprawnego działania w procesie produkcyjnym lub usługowym w zawodach i specjalnościach określonych w klasyfikacji zawodów i specjalności szkolnictwa zawodowego. Praktyczna nauka zawodu może być organizowana jako: zajęcia praktyczne dla uczniów i młodocianych oraz praktyki zawodowo dla uczniów.

2. Celem zajęć praktycznych jest wychowanie uczniów i młodocianych w procesie pracy i opanowanie przez nich umiejętności potrzebnych do podjęcia pracy w określonym zawodzie lub specjalności.

3. Celem praktyk zawodowych jest wychowanie uczniów w procesie pracy, a w szczególności pogłębienie oraz zastosowanie wiedzy i umiejętności nabytych w toku nauki szkolnej w sytuacjach zbliżonych do przyszłej pracy zawodowej, a także zapoznanie ich z organizacją zakładu pracy i warunkami pracy.

4. Okres trwania zajęć praktycznych i praktyk zawodowych oraz rodzaje i zakres zdobywanych umiejętności określają plany i programy nauczania.

Rozdział  2

Zasady organizowania praktycznej nauki zawodu.

§ 3. Organy i jednostki organizacyjne prowadzące szkoły ustalają zakłady pracy lub warsztaty, w których młodociani i uczniowie danej szkoły będą odbywać praktyczną naukę zawodu, oraz są odpowiedzialne za zapewnienie warunków do realizacji programów praktycznej nauki zawodu na terenie zakładów pracy i warsztatów.

§  4.

1. Podstawa organizowania praktycznej nauki zawodu uczniów poza warsztatami danej szkoły jest umowa zawierana pomiędzy tą szkołą a zakładem pracy bądź inną szkołą prowadzącą warsztaty. Umowę należy zawrzeć nie później niż na 3 miesiące przed terminem rozpoczęcia praktycznej nauki zawodu.

2. Przepis ust. 1 nie ma zastosowania do szkół, z którymi zakłady pracy podpisały umowy patronackie i zawarły w nich postanowienia o odbywaniu praktycznej nauki zawodu zgodnie z zasadami określonymi w rozporządzeniu.

3. Praktyczna nauka zawodu młodocianych jest organizowana przez zatrudniające ich zakłady pracy.

4. Podstawą organizowania praktycznej nauki zawodu młodocianych poza zakładem pracy zatrudniającym młodocianych jest umowa zawierana przez ten zakład z innym zakładem pracy bądź szkołą prowadzącą warsztaty.

5. W razie niezgodności stanowisk stron przy zawieraniu umów, o których mowa w ust. 1 i 4, rozstrzyga odpowiedni organ założycielski lub nadzorujący właściwy dla jednostki organizacyjnej przyjmującej na praktyczną naukę zawodu.

6. Wzór umowy o praktyczną naukę zawodu określił Minister Oświaty i Wychowania.

§  5.

1. Czas trwania praktycznej nauki zawodu dla uczniów i młodocianych w wieku do lat 16 nie może przekraczać 6 godzin na dobę.

2. 3 Czas trwania praktycznej nauki zawodu dla uczniów i młodocianych powyżej 16 lat nie może przekraczać 8 godzin na dobę. Dopuszcza się możliwość przedłużenia czasu trwania zajęć praktycznych odbywanych w sali porodowej przez uczniów, którzy ukończyli 18 rok życia, pobierających naukę w policealnych studiach zawodowych w zawodzie położna - do 12 godzin na dobę, przy zachowaniu tygodniowego wymiaru godzin tych zajęć, ustalonego w planie nauczania. Przedłużenie czasu zajęć następuje w uzgodnieniu między szkołą a zakładem pracy.

§  6.

1. Przebieg realizacji programu praktycznej nauki zawodu podlega udokumentowaniu.

2. Wzory druków dokumentacji pedagogicznej i zasady jej prowadzenia określi Minister Oświaty i Wychowania.

§  7.

1. Program zajęć praktycznych powinien być realizowany w procesie produkcji lub usług albo ćwiczeń, jeżeli wynikają one z programu.

2. Program zajęć praktycznych, szczególnie w pierwszym okresie kształcenia, powinien być realizowany w warsztatach bądź wydzielonych warsztatach szkoleniowych zakładów pracy.

3. Program zajęć praktycznych w końcowym okresie kształcenia powinien być w miarę możliwości realizowany w zakładzie pracy na odpowiednich stanowiskach wyposażonych zgodnie z programem nauczania.

4. W zakładach rzemieślniczych, indywidualnych gospodarstwach rolnych, prywatnych zakładach gastronomicznych, hotelarskich, handlowych i innych program zajęć praktycznych może być w całości realizowany w tych zakładach.

§ 8. 4  

1. Zajęcia praktyczne w warsztatach prowadzą z uczniami nauczyciele, a z młodocianymi instruktorzy praktycznej nauki zawodu - pracownicy zakładów pracy kierujących młodocianych na te zajęcia.

2. W warsztatach prowadzących działalność w formie wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo gospodarstw pomocniczych, których koszty działalności są pokrywane w pełni z dochodów własnych uzyskiwanych ze sprzedaży produkcji lub usług, zajęcia praktyczne z uczniami mogą być prowadzone również przez instruktorów praktycznej nauki zawodu - pracowników warsztatów. Decyzje w tych sprawach podejmuje dyrektor szkoły, przy której zostało utworzone gospodarstwo pomocnicze.

§  9.

1. Zajęcia praktyczne w uspołecznionych zakładach pracy są prowadzone przez instruktorów praktycznej nauki zawodu - pracowników danego zakładu pracy.

2. Na uzasadniony wniosek zakładu pracy, akceptowany przez organ lub jednostkę organizacyjną prowadzącą szkołę, zajęcia praktyczne mogą być prowadzone przez nauczycieli.

§ 10. Zajęcia praktyczne w zakładach rzemieślniczych, indywidualnych gospodarstwach rolnych, prywatnych zakładach gastronomicznych, hotelarskich, handlowych i innych prowadzą właściciele tych zakładów członkowie ich rodzin lub inne osoby zatrudnione w tych zakładach, uprawnione do prowadzenia praktycznej nauki zawodu.

§ 11. Prawa i obowiązki oraz kwalifikacje osób prowadzących zajęcia praktyczne określi Minister Oświaty i Wychowania.

§  12.

1. Zajęcia praktyczne mogą być prowadzone indywidualnie lub w grupach.

2. Liczebność grup określi Minister Oświaty i Wychowania.

§  13.

1. Praktyki zawodowe, w zależności od wymagań programowych, mogą być organizowane w czasie trwania roku szkolnego i podczas ferii letnich.

2. W razie organizowania praktyk zawodowych podczas ferii letnich, ulega odpowiedniemu skróceniu czas trwania zajęć szkolnych dla uczniów danej klasy.

3. 5 Praktyki zawodowe są prowadzone w zakładach pracy kierunkiem opiekunów (kierowników) praktyk - pracowników tych zakładów wyznaczonych przez kierownika zakładu pracy.

4. Po zakończeniu praktyki zawodowej zakład pracy wydaje uczniowi potwierdzenie jej odbycia w prowadzonej przez ucznia dokumentacji praktyki wraz z oceną uzyskanych przez niego wyników.

§  14.

1. Zakłady pracy i szkoły prowadzące praktyczną naukę zawodu uczniów i młodocianych zapewniają warunki do odbywania tej nauki, a w szczególności:

1) stanowiska pracy oraz niezbędne urządzenia, sprzęt, narzędzia, materiały i dokumentację techniczną,

2) odzież roboczą i ochronną, sprzęt ochrony osobistej oraz środki czystości według obowiązujących norm,

3) pomieszczenia do bezpiecznego przechowywania odzieży i przyborów szkolnych,

4) nieodpłatne posiłki profilaktyczne, regeneracyjne wzmacniające lub inne środki odżywcze zgodnie z obowiązującymi normami,

5) odpłatne korzystanie z wyżywienia w stołówkach zakładowych, szkolnych lub innych zakładach żywienia zbiorowego,

6) korzystanie z:

a) opieki lekarskiej i usług zakładowego, szkolnego lub branżowego ambulatorium służby zdrowia,

b) urządzeń higienicznych i sanitarnych,

c) biblioteki oraz innych urządzeń socjalno-bytowych i kulturalnych zakładu pracy, szkoły, cechu i zrzeszenia.

2. Zakłady pracy i szkoły, o których mowa w ust. 1:

1) 6 wyznaczają spośród pracowników - instruktorów praktycznej nauki zawodu oraz opiekunów (kierowników) praktyk zawodowych, a szkoły spośród nauczycieli - nauczycieli praktycznej nauki zawodu lub spośród pracowników warsztatów, o których mowa w § 8 ust. 2 - instruktorów praktycznej nauki zawodu,

2) nadzorują pracę dydaktyczną i wychowawczą nauczycieli i instruktorów praktycznej nauki zawodu oraz opiekunów (kierowników) praktyk,

3) zapoznają uczniów i młodocianych przed rozpoczęciem praktycznej nauki zawodu z organizacją zakładu pracy lub warsztatu, z przepisami w zakresie przestrzegania porządku i dyscypliny pracy, tajemnicy państwowej i służbowej, higieny i bezpieczeństwa pracy, jak również w czasie nauki z nowoczesnymi metodami pracy, postępem technicznym i opracowaniami racjonalizatorskimi,

4) ubezpieczają uczniów od następstw nieszczęśliwych wypadków, a w razie wypadku podczas praktycznej nauki zawodu sporządzają dokumentację powypadkową,

5) przestrzegają odbywania przez uczniów i młodocianych praktycznej nauki zawodu w granicach obowiązujących ich godzin pracy, przy zachowaniu przepisów o ochronie pracy młodocianych,

6) współdziałają ze sobą we wszystkich sprawach związanych z praktyczną nauką zawodu.

3. Zadania określone w ust. 2 pkt 1 i 2 nie dotyczą zakładów pracy, o których mowa w § 10, w razie gdy właściciele zakładów osobiście prowadzą praktyczną naukę zawodu młodocianych.

4. Zadania określone w ust. 1 pkt 2 i 4 oraz ust. 2 pkt 1 realizują zakłady, z którymi młodociani zawarli umowę o pracę w celu nauki zawodu, również wówczas, gdy nauka ta jest prowadzona poza tym zakładem.

§  15.

1. Uczniowie realizujący program praktycznej nauki zawodu otrzymują ekwiwalent pieniężny niezależnie od stypendiów przyznawanych na podstawie odrębnych przepisów.

2. W zawodach i specjalnościach szczególnie ważnych dla gospodarki narodowej i kultury bądź uciążliwych uczniowie mogą otrzymać ekwiwalent pieniężny zwiększony o dodatkowe świadczenia materialne (rzeczowe lub pieniężne).

3. Wykaz zawodów i specjalności szczególnie ważnych dla gospodarki narodowej i kultury oraz zawodów i specjalności uciążliwych określa na wniosek właściwych ministrów Minister Pracy, Płac i Spraw Socjalnych w porozumieniu z Ministrem Oświaty i Wychowania.

4. Szczegółowe zasady przyznawania ekwiwalentu, o którym mowa w ust. 1 i 2, oraz tryb jego wypłacania określi Minister Oświaty i Wychowania.

5. Uczniom szkół morskich odbywającym praktykę zawodową na polskich statkach morskich, wyokrętowanym za granicą wskutek wypadku lub choroby, przysługują dodatkowe świadczenia analogiczne jak członkom załóg tych statków.

6. 7 Uczniom odbywającym praktyki zawodowe na polskich statkach morskich przysługuje ekwiwalent pieniężny i dodatek dewizowy oraz inne świadczenia, określone przez Ministra - Kierownika Urzędu Gospodarki Morskiej.

§  16.

1. W okresie odbywania praktycznej nauki zawodu w zakładach pracy uczniowie i młodociani są obowiązani stosować się do obowiązującego w tych zakładach porządku i regulaminu. W razie naruszenia przez ucznia obowiązującego porządku i regulaminu, zakład pracy zwraca się do szkoły o wyciagnięcie w stosunku do ucznia stosownych konsekwencji; wobec młodocianego decyzje w tym zakresie podejmuje zakład pracy w porozumieniu ze szkołą.

2. Szkoły wspólnie z zakładami pracy zapewniają opiekę wychowawczą uczniom i młodocianym kierowanym na praktyczną naukę zawodu.

§  17.

1. Nadzór pedagogiczny nad organizacją i przebiegiem praktycznej nauki zawodu sprawuje dyrektor szkoły, do której uczęszcza uczeń lub młodociany, oraz organ nadzorujący tę szkołę. Zasady sprawowania nadzoru pedagogicznego określi Minister Oświaty i Wychowania.

2. Kierownicy zakładów pracy, w których odbywa się praktyczna nauka zawodu, są obowiązani umożliwić osobom uprawnionym wykonywanie czynności związanych z nadzorem pedagogicznym nad praktyczną nauką zawodu.

3. Kierownik zakładu pracy prowadzącego szkołę przyzakładową może upoważnić dyrektora tej szkoły do działania w jego imieniu w zakresie organizowania praktycznej nauki zawodu w danym zakładzie.

4. 8 Wojewoda w uzgodnieniu z kuratorem oświaty i wychowania określi, na wniosek zakładu pracy, w każdym roku szkolnym ogólną liczbę młodocianych do zatrudnienia w celu nauki zawodu.

Rozdział  3

Zasady finansowania praktycznej nauki zawodu.

§ 18. 9 (skreślony).

§ 19. 10  

1. Z zastrzeżeniem ust. 2 zakłady pracy i szkoły, które prowadzą praktyczną naukę zawodu uczniów i młodocianych, wydatki ponoszone z tego tytułu wliczają w ciężar kosztów działalności.

2. Zakłady pracy i szkoły, o których mowa w ust. 1, otrzymują z Funduszu Pracy zwrot niektórych wydatków związanych z prowadzeniem praktycznej nauki zawodu. Rodzaje tych wydatków określają odrębne przepisy.

§ 20. 11 Kierownik rejonowego urzędu rządowej administracji ogólnej, właściwy ze względu na miejsce siedziby zakładu pracy lub szkoły prowadzącej praktyczną naukę zawodu, dokonuje zwrotu wydatków, o których mowa w § 19 ust. 2, na podstawie udokumentowanego rozliczenia, przedstawionego w terminie ustalonym z tym kierownikiem.

§  21.

1. Uczniowie skierowani przez szkołę na praktyczną naukę zawodu poza swoje miejsce zamieszkania i poza siedzibę tej szkoły, otrzymują ze szkoły zawodowej zaliczkę (do rozliczenia) w celu pokrycia kosztów przejazdu z miejsca zamieszkania lub siedziby szkoły zawodowej do miejsca odbywania praktycznej nauki zawodu i z powrotem najtańszym publicznym środkiem lokomocji, według ulgi taryfowej przysługującej uczniom.

2. Uczniom odbywającym praktyczną naukę zawodu, skierowanym przez zakład pracy do innej miejscowości niż określona w umowie zawartej między szkołą a tym zakładem pracy, przysługuje zwrot kosztów przejazdu najtańszym środkiem lokomocji, z uwzględnieniem ulgi taryfowej przysługującej uczniom. Koszty tych przejazdów pokrywa zakład pracy.

3. Uczniowie, o których mowa w ust. 1, mający możliwość codziennego powrotu do miejsca swego zamieszkania lub siedziby szkoły, otrzymują ze szkoły zwrot równowartości miesięcznego biletu na pociąg osobowy II klasy lub na inny najtańszy środek lokomocji, z uwzględnieniem ulgi taryfowej przysługującej uczniom.

4. Na praktyczną naukę zawodu organizowaną w miejscowościach, do których codzienny dojazd i powrót, łącznie z dojściem do zakładu pracy, przekracza 2 godziny, można kierować uczniów tylko wtedy, gdy zakład pracy przyjmujący uczniów zapewni nieodpłatne zakwaterowanie i opiekę wychowawczą.

§ 22. Uczniowie odbywający praktyki zawodowe w zakładach pracy położonych w miejscowościach, z których codzienny powrót do domu, internatu lub szkoły jest niemożliwy, otrzymują ze szkoły ryczałt na wyżywienie. Wysokość ryczałtu określa Minister Oświaty i Wychowania w porozumieniu z Ministrem Finansów.

§  23.

1. W zakładzie pracy, w którym liczba uczniów odbywających praktykę zawodową jest mniejsza niż 30, opiekun (kierownik) praktyk może być częściowo zwolniony od zajęć wynikających z umowy o pracę w tym zakładzie, a przy liczbie uczniów ponad 30 - powinien być zwolniony całkowicie od tych zajęć. Za czas częściowego lub całkowitego zwolnienia od zajęć wynikających z umowy o pracę opiekunowi (kierownikowi) praktyk przysługuje wynagrodzenie miesięczne, obliczone jak za urlop wypoczynkowy.

2. W zależności od warunków odbywania praktyki i specyfiki danego zakładu opiekun (kierownik) praktyk może być całkowicie zwolniony od zajęć wynikających z umowy o pracę przy mniejszej liczbie uczniów niż 30, stosownie do decyzji dyrektora danego zakładu.

3. W razie gdy nie zachodzi potrzeba zwolnienia opiekuna (kierownika) praktyk od zajęć wynikających z umowy o pracę w celu pełnienia opieki nad uczniami, zakład pracy wypłaca mu dodatek w wysokości do 20% wynagrodzenia miesięcznego, obliczonego jak za urlop wypoczynkowy, według decyzji dyrektora tego zakładu.

4. W zależności od wyników praktyk zawodowych uczniów opiekun (kierownik) praktyk może otrzymać z zakładu pracy premię w wysokości od 10 do 20% wynagrodzenia miesięcznego za okres kierowania praktykami, obliczonego jak za urlop wypoczynkowy. Premię przyznaje dyrektor danego zakładu pracy na podstawie oceny przez szkołę wyników praktyk zawodowych, otrzymanej w terminie do 4 tygodni od daty ich zakończenia.

5. 12 Opiekunowie (kierownicy) praktyk zawodowych odbywanych przez uczniów na polskich statkach morskich otrzymują wynagrodzenie złotowe i dodatek dewizowy oraz inne świadczenia określone przez Ministra - Kierownika Urzędu Gospodarki Morskiej.

Rozdział  4 ¹³

(skreślony).

Rozdział  5

Przepisy przejściowe i końcowe.

§ 25. Do czasu wydania przepisów, o których mowa w § 4 ust. 6, § 6 ust. 2, § 11, 12 ust. 2, § 15 ust. 4 i 6, § 17 ust. 1 i § 23 ust. 5, obowiązują przepisy dotychczasowe ze zmianami wynikającymi z niniejszego rozporządzenia.

§ 26. Zasady organizowania i finansowania praktycznej nauki zawodu, określone w rozporządzeniu, mogą mieć odpowiednie zastosowanie do osób uczących się w szkołach zawodowych dla pracujących.

§ 27. W rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 20 września 1974 r. w sprawie przygotowania zawodowego młodocianych i ich wynagradzania (Dz. U. Nr 37, poz. 219, z 1975 r. Nr 14, poz. 85 i z 1984 r. Nr 3, poz. 16) skreśla się § 3 i 9 ust. 2.

§ 28. Traci moc rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 1 lutego 1974 r. w sprawie zasad organizowania w zakładach pracy praktycznej nauki zawodu dla uczniów szkół zawodowych (Dz. U. Nr 9, poz. 53).

§ 29. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1986 r.

^* Tytuł rozporządzenia zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 2 sierpnia 1990 r. (Dz.U.90.57.337) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 sierpnia 1990 r.

Z dniem 25 października 1991 r. nin. rozporządzenie utaciło moc w zakresie, w jakim jest sprzeczne z ustawą z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U.91.95.425), zob. art. 113 ust. 1 powołanej ustawy.

¹ Podstawa prawna zmieniona przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 2 sierpnia 1990 r. (Dz.U.90.57.337) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 sierpnia 1990 r.

² § 1 pkt 8 zmieniony przez § 1 pkt 3 rozporządzenia z dnia 2 sierpnia 1990 r. (Dz.U.90.57.337) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 sierpnia 1990 r.

³ § 5 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 4 rozporządzenia z dnia 2 sierpnia 1990 r. (Dz.U.90.57.337) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 sierpnia 1990 r.

⁴ § 8 zmieniony przez § 1 pkt 5 rozporządzenia z dnia 2 sierpnia 1990 r. (Dz.U.90.57.337) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 sierpnia 1990 r.

⁵ § 13 ust. 3 zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 8 sierpnia 1988 r. (Dz.U.88.29.201) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 września 1988 r.

⁶ § 14 ust. 2 pkt 1 zmieniony przez § 1 pkt 6 rozporządzenia z dnia 2 sierpnia 1990 r. (Dz.U.90.57.337) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 sierpnia 1990 r.

⁷ § 15 ust. 6 zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 8 sierpnia 1988 r. (Dz.U.88.29.201) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 września 1988 r.

⁸ § 17 ust. 4 zmieniony przez § 1 pkt 7 rozporządzenia z dnia 2 sierpnia 1990 r. (Dz.U.90.57.337) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 sierpnia 1990 r.

⁹ § 18 skreślony przez § 1 pkt 8 rozporządzenia z dnia 2 sierpnia 1990 r. (Dz.U.90.57.337) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 sierpnia 1990 r.

¹⁰ § 19 zmieniony przez § 1 pkt 9 rozporządzenia z dnia 2 sierpnia 1990 r. (Dz.U.90.57.337) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 sierpnia 1990 r.

¹¹ § 20 zmieniony przez § 1 pkt 9 rozporządzenia z dnia 2 sierpnia 1990 r. (Dz.U.90.57.337) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 sierpnia 1990 r.

¹² § 23 ust. 5 zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 8 sierpnia 1988 r. (Dz.U.88.29.201) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 września 1988 r.

¹³ Rozdział 4 skreślony przez § 1 pkt 10 rozporządzeniaz dnia 2 sierpnia 1990 r. (Dz.U.90.57.337) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 24 sierpnia 1990 r.