Zasady kierowania i kwalifikowania pacjentów do zakładów lecznictwa uzdrowiskowego.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2007.44.285

Akt utracił moc
Wersja od: 13 marca 2007 r.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA ZDROWIA1)
z dnia 13 lutego 2007 r.
w sprawie zasad kierowania i kwalifikowania pacjentów do zakładów lecznictwa uzdrowiskowego

Na podstawie art. 19 ust. 3 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych (Dz. U. Nr 167, poz. 1399) zarządza się, co następuje:
Przy kierowaniu i kwalifikowaniu pacjentów do zakładów lecznictwa uzdrowiskowego lekarze wystawiający skierowanie na leczenie uzdrowiskowe albo zaświadczenie o braku przeciwwskazań do korzystania z danego rodzaju świadczeń zdrowotnych w danym uzdrowisku, o których mowa w art. 14 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych, zwanej dalej "ustawą", uwzględniają:
1)
przebieg choroby, będącej podstawą do leczenia uzdrowiskowego, i przebieg leczenia tej choroby;
2)
choroby współistniejące u pacjenta;
3)
stan ogólny pacjenta, w szczególności:
a)
wydolność:
układu krążenia,
układu oddechowego,
nerek,
b)
zdolność do samoobsługi;
4)
efekty przebytego w przeszłości leczenia uzdrowiskowego, jeżeli pacjent kolejny raz korzysta z tej formy opieki.
1.
Lekarz, o którym mowa w § 1, kierując i kwalifikując pacjenta na leczenie do zakładu lecznictwa uzdrowiskowego, kieruje się wskazaniami i przeciwwskazaniami do lecznictwa uzdrowiskowego.
2.
Wskazania i przeciwwskazania do lecznictwa uzdrowiskowego są analizowane w sposób zindywidualizowany w odniesieniu do danego pacjenta.
3.
W przypadku istnienia przeciwwskazań lekarz kierując pacjenta na leczenie uzdrowiskowe, może skierować pacjenta na konsultację do właściwego lekarza specjalisty.
4.
Przeciwwskazania ogólne i kardiologiczne do leczenia uzdrowiskowego określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.
5.
Szczegółowe wskazania i przeciwwskazania do leczenia uzdrowiskowego z uwzględnieniem rodzajów zakładów lecznictwa uzdrowiskowego określa załącznik nr 2 do rozporządzenia.
6.
Przeciwwskazania do leczenia uzdrowiskowego dzieci określa załącznik nr 3 do rozporządzenia.
Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
______

1) Minister Zdrowia kieruje działem administracji rządowej - zdrowie, na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 lipca 2006 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Zdrowia (Dz. U. Nr 131, poz. 924).

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK Nr  1

 PRZECIWWSKAZANIA OGÓLNE I KARDIOLOGICZNE DO LECZENIA UZDROWISKOWEGO

1) ostre choroby zakaźne;

2) choroby zakaźne (czynna gruźlica, choroby weneryczne, choroby pasożytnicze, grzybica, świerzb, owsica, lamblioza);

3) ogniska zapalne (ropne zapalenie migdałów, ropne zapalenie zatok obocznych nosa, ropnie okołozębowe, grzybice skóry);

4) wirusowe zapalenia wątroby oraz objawy żółtaczki;

5) choroby mające istotne wskazania do zabiegów chirurgicznych w trybie ostrym (kamica pęcherzyka żółciowego, kamica nerki, zwężenie odźwiernika, krwawienia z przewodu pokarmowego, przepuklina ze skłonnością do uwięźnięcia i inne);

6) pełnoobjawowa niewydolność krążenia i oddychania;

7) niewydolność wątroby;

8) skazy krwotoczne;

9) choroby psychiczne, upośledzenie umysłowe znaczne i głębokie;

10) głębokie zaburzenia osobowości i zachowania stwarzające problemy w funkcjonowaniu społecznym;

11) organiczne zaburzenia psychiczne upośledzające funkcje poznawcze,

12) zniedołężnienie, całkowita niesprawność do samoobsługi;

13) choroby wyniszczające układowe;

14) ciężkie stany ogólne z przeciwwskazaniami do transportu;

15) dużego stopnia nietrzymanie moczu i kału (cewnikowanie na stałe pęcherza);

16) zespół uzależnienia od alkoholu, uzależnienie od substancji psychoaktywnych;

17) padaczka z częstymi napadami (jeden raz w miesiącu lub częściej, padaczka skroniowa);

18) czynna choroba nowotworowa;

19) stany w przebiegu leczenia operacyjnego lub zachowawczego czerniaka złośliwego, białaczki, ziarnicy złośliwej, chłoniaków złośliwych i nowotworów nerki, jeżeli leczenie uzdrowiskowe ma nastąpić przed upływem 5 lat, w przypadku pozostałych chorób nowotworowych przed upływem 1 roku od zakończenia leczenia;

20) ciąża i okres karmienia;

21) choroby niedokrwienne serca, takie jak:

a) stabilna choroba niedokrwienna serca w stadium III-IV według CCS - stopień ograniczenia codziennej aktywności życiowej,

b) niestabilna choroba niedokrwienna serca,

c) zawał mięśnia sercowego,

d) chorzy w pierwszych dwóch tygodniach po zawale,

e) chorzy ze znacznie upośledzoną funkcją skurczową < 35 %,

f) chorzy po zawale z wybitnie dodatnią próbą wysiłkową;

22) zaburzenia rytmu serca, takie jak:

a) zespół chorego węzła zatokowego bez zabezpieczenia stymulatorem układu przewodzącego,

b) utrwalone migotanie przedsionków bez odpowiedniego leczenia przeciwzakrzepowego lub z niewydolnością krążenia,

c) zespół preekscytacji z częstymi napadami migotania przedsionków lub częstoskurczów nawrotnych,

d) migotanie komór w wywiadzie, z wyjątkiem migotania komór we wczesnej fazie zawału i w wyniku ostrych zaburzeń elektrolitowych,

e) częstoskurcz utrwalony w badaniu holterowskim (ponad 30 sekund) lub częste napady częstoskurczu w wywiadzie związane z organiczną chorobą serca,

f) częstoskurcz nieutrwalony, salwy i pary pobudzeń dodatkowych;

23) zaburzenia przewodzenia: blok przedsionkowo-komorowy III stopnia bez zabezpieczenia układem stymulującym oraz bloki trójpęczkowe pęczka Hisa;

24) choroby mięśnia sercowego w fazie ostrej;

25) kardiomyopatia rozstrzeniowa z towarzyszącą niewydolnością krążenia;

26) infekcyjne zapalenie wsierdzia;

27) nadciśnienie tętnicze 3 stopnia z dwoma i więcej czynnikami ryzyka, w fazie złośliwej oraz w fazie powikłań narządowych, takich jak: niewydolność serca III-IV według NYHA oraz niewydolność nerek;

28) stany endokrynologiczne w zakresie przysadki, tarczycy i nadnerczy w okresie niewyrównania hormonalnego.

ZAŁĄCZNIK Nr  2

 SZCZEGÓŁOWE WSKAZANIA I PRZECIWWSKAZANIA DO LECZENIA UZDROWISKOWEGO Z UWZGLĘDNIENIEM RODZAJÓW ZAKŁADÓW LECZNICTWA UZDROWISKOWEGO

1.

 Choroby ortopedyczno-urazowe (ortopedia)

Szczegółowe wskazania:

1) szpital uzdrowiskowy:

a) T92, T93, T09, S32 - stany po urazach kończyn, kręgosłupa, miednicy 6-8 tygodni od urazu,

b) S32, T08 - stany po złamaniach kręgosłupa z uszkodzeniem rdzenia,

c) N33 - pęcherz neurogenny w przebiegu tetraparaplegii,

d) T94 - stany po urazach wielonarządowych leczonych zachowawczo i operacyjnie,

e) T29 - stany po oparzeniach, bezpośrednio po leczeniu szpitalnym,

f) T12 - wczesne stany po złamaniach kości kończyn dolnych,

g) T05 - wczesne stany po amputacjach kończyn z przyczyn urazowych i naczyniowych po zaopatrzeniu w tymczasową protezę,

h) Z96 - wczesne stany po operacjach alloplastycznych stawów biodrowych i kolanowych,

i) M50 - wczesne stany po operacjach dysku szyjnego i lędźwiowego,

j) T02 - następstwa po złamaniach kości i stawów z dużym ograniczeniem sprawności i zanikami mięśni,

k) T09 - stany po urazach kręgosłupa z częściowym uszkodzeniem rdzenia,

l) Z98 - stany po zabiegach operacyjnych kości i stawów z dużym ograniczeniem ruchów, najlepiej po przebiegu wczesnej rehabilitacji,

m) Z98, Z89 - stany po amputacjach kończyn po ostatecznym zaprotezowaniu,

n) Z98 - stany po operacjach wad wrodzonych, najlepiej po wczesnej rehabilitacji,

o) T31 - stany po oparzeniach kończyn z przykurczami i ograniczeniem ruchów;

2) sanatorium uzdrowiskowe:

a) S33 - następstwa po urazach, chorobach stawów i aparatu więzadłowego z ograniczeniem ruchów,

b) Z98, Z89 - stany po amputacjach kończyn po ostatecznym zaprotezowaniu,

c) Q 65-70 - wady wrodzone układu ruchu bez utrwalonych zniekształceń,

d) M93 - pourazowa martwica kości w okresie zdrowienia,

e) M41 - wady postawy, w tym boczne skrzywienie kręgosłupa niedużego stopnia,

f) rekonwalescencja chorych po leczeniu szpitalnym z powodu chorób ortopedyczno-urazowych;

3) leczenie ambulatoryjne:

a) S23, 33, 39, 43, 46, 53, 56, 63, 66, 73, 76, 83, 86, 93, 96, 97 - stany po urazach tkanek miękkich - mięśni, więzadeł, torebek stawowych przy niedużym ograniczeniu ruchów,

b) M93 - pourazowa martwica kości w okresie zdrowienia,

c) M41 - wady postawy, w tym boczne skrzywienie kręgosłupa niedużego stopnia,

d) rekonwalescencja chorych po leczeniu szpitalnym z powodu chorób ortopedyczno-urazowych.

Szczegółowe przeciwwskazania:

1) T10, T12 - stany po złamaniach kości kończyn z opóźnionym zrostem, stawem rzekomym lub powikłane zapaleniem kości i szpiku;

2) T09 - stany po urazach kręgosłupa z objawami tetraplegii, powikłane z odleżynami z niezdolnością do podstawowej samoobsługi;

3) M99 - stany po zabiegach operacyjnych ortopedycznych z całkowicie upośledzoną zdolnością do samoobsługi;

4) M86 - zapalenie szpiku kostnego z przetokami z odczynem ogólnym;

5) M86 - choroby kości i tkanek miękkich z odczynem osteolitycznym, zapaleniem kości.

2.

 Choroby układu nerwowego (neurologia)

Szczegółowe wskazania:

1) szpital uzdrowiskowy:

a) T08 - złamanie kręgosłupa z następstwami neurologicznymi bezpośrednio po leczeniu szpitalnym,

b) I64 - wczesne stany po udarach mózgowych z niedowładami,

c) T90 - stany po urazach czaszkowo-mózgowych z objawami neurologicznymi, bezpośrednio po wypisaniu ze szpitala,

d) D33, G99 - stany po zabiegach operacyjnych guzów mózgu i rdzenia z objawami neurologicznymi,

e) I64, G81 - następstwa po udarach mózgowych z zachowaną zdolnością do podstawowej samoobsługi, najlepiej po przebytej wcześniej rehabilitacji,

f) T90 - następstwa po urazach czaszkowo-mózgowych z objawami ubytkowymi, najlepiej po przebytej wcześniej rehabilitacji,

g) G09 - następstwa po zapaleniu mózgu, opon mózgowych w okresie 3-6 miesięcy od przebytego zapalenia,

h) D33 - stany po operacjach łagodnych guzów mózgu i rdzenia,

i) T08 - następstwa po złamaniach kręgosłupa z niedowładami z zachowaną zdolnością do samoobsługi, najlepiej po wczesnej rehabilitacji,

j) G55 - stany po operacji wypadniętego dysku,

k) G80 - porażenie mózgowe dziecięce ze znaczną dysfunkcją ruchową (wózek) z zachowaną jednak zdolnością do samoobsługi,

l) G35 - stwardnienie rozsiane z zachowaną podstawową samoobsługą w okresie zaawansowanym,

m) G20, G21 - choroba Parkinsona ze znacznym ograniczeniem chodu, ale z zachowaną podstawową samoobsługą;

2) sanatorium uzdrowiskowe:

a) G09 - następstwa po zapaleniu mózgu, opon mózgowych w okresie 6 miesięcy od przebytego zapalenia,

b) G55 - stany po operacji wypadniętego dysku (3 miesiące po zabiegu),

c) G04 - stany po zapaleniu poprzecznym i połowicznym rdzenia,

d) G54 - zespół rwy kulszowej w okresie przewlekłym i podostrym,

e) G80 - porażenie mózgowe dziecięce z zachowaną zdolnością chodzenia,

f) G35 - stwardnienie rozsiane z zachowaną podstawową samoobsługą w okresie początkowym o przebiegu łagodnym lub w okresie remisji,

g) G20, G21 - choroba Parkinsona z niedużym ograniczeniem chodu, z zachowaną pełną samoobsługą,

h) G54 - zespół bólowy splotu ramiennego w okresie podostrym,

i) G61 - następstwa przewlekłego zapalenia wielonerwowego,

j) T94 - następstwa po urazach nerwów obwodowych,

k) G61, 62 - przewlekłe zapalenie nerwów obwodowych i splotów nerwowych, w tym postacie nieobjawowe;

3) leczenie ambulatoryjne:

a) G54 - zespół rwy kulszowej w okresie przewlekłym lub remisji,

b) G20 - choroba Parkinsona z niedużym ograniczeniem chodu, z zachowaną pełną samoobsługą,

c) G54 - zespół bólowy splotu ramiennego w okresie przewlekłym lub remisji,

d) G61 - następstwa przewlekłego zapalenia wielonerwowego,

e) G61, 62 - przewlekłe zapalenie nerwów obwodowych i splotów nerwowych, w tym postacie nieobjawione,

f) G90 - nerwice narządowe (zaburzenia układu wegetatywnego).

Szczegółowe przeciwwskazania:

1) T08 - stany po urazach kręgosłupa z tetraplegią z odleżynami;

2) T90, G09, T81 - stany pourazowe, pozapalne lub pooperacyjne mózgu, rdzenia i inne choroby neurologiczne z dysfunkcją ruchową uniemożliwiającą podstawową samoobsługę;

3) I64 - stany po 2-3 udarach mózgowych z utrwalonymi niedowładami, z afrazją sensoryczną i motoryczną, zespołem psychoorganicznym oraz z pełną niesprawnością;

4) G40 - padaczka z często powtarzającymi się napadami (jeden raz w miesiącu lub częściej);

5) G35 - stwardnienie rozsiane w okresie ostrego rzutu lub często powtarzającymi się rzutami.

3.

 Choroby reumatologiczne (reumatologia)

Szczegółowe wskazania:

1) szpital uzdrowiskowy:

a) M06, M05 - reumatoidalne zapalenie stawów w okresie I, II, III i IV, w szczególności bezpośrednio po incydencie zaostrzenia procesu chorobowego,

b) M06 - reumatoidalne zapalenie stawów w okresie I, II, III i IV po zabiegach operacyjnych, bezpośrednio po wypisaniu ze szpitala,

c) M08 - młodzieńcze przewlekłe zapalenie stawów (postać wielostawowa),

d) M08 - młodzieńcze przewlekłe zapalenie stawów w okresie remisji (postać skąpostawowa),

e) M32 - toczeń rumieniowaty w okresie remisji,

f) M34 - twardzina układowa,

g) M07 - atropatie łuszczycowe,

h) M35 - polimialgia reumatyczna,

i) M13 - zapalenie stawów z zajęciem kręgosłupa ZZSK, Zespół Rejtera ze znacznym ograniczeniem sprawności ruchowej lecz z zachowaną samoobsługą,

j) M15-19 - choroba zwyrodnieniowa stawów obwodowych dużych i małych ze znacznym ograniczeniem sprawności czynnościowych,

k) M47 - choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa ze znacznym ograniczeniem sprawności ruchowej z objawami neurologicznymi,

l) M10, 11 - choroby metaboliczne z zajęciem stawów (dna moczanowa, chondrokalcynoza i inne) w okresie przewlekłym z zaawansowanymi zmianami stawowymi,

m) zespoły bólowe z grupy reumatyzmu tkanek miękkich - fibromialgia,

n) stany po zabiegach operacyjnych z przyczyn reumatycznych;

2) sanatorium uzdrowiskowe:

a) M06, M05 - reumatoidalne zapalenie stawów w okresie I, II, III i IV,

b) M07 - atropatie łuszczycowe,

c) M35 - polimialgia reumatyczna,

d) M45, 46, 49 - zapalenie stawów z towarzyszącym zapaleniem kręgosłupa z niedużym ograniczeniem sprawności ruchowej i niewielką destrukcją stawów,

e) M15-19 - choroba zwyrodnieniowa stawów obwodowych dużych z niewielkim ograniczeniem sprawności czynnościowej oraz małych z niewielkim i średnim ograniczeniem sprawności czynnościowej,

f) M47 - choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa z niedużym ograniczeniem sprawności ruchowej,

g) M10, 11 - choroby metaboliczne z zajęciem stawów (dna moczanowa, chondrokalcynoza i inne) w okresie przewlekłym z małymi zmianami stawowymi,

h) M70-79 - reumatyzm tkanek miękkich - entezopatie,

i) stany po zabiegach operacyjnych z przyczyn reumatoidalnych;

3) leczenie ambulatoryjne:

a) M06, M05 - reumatoidalne zapalenie stawów w okresie I i II oraz w 1 stopniu sprawności czynnościowej,

b) M45, 46, 49 - zapalenie stawów z towarzyszącym zapaleniem kręgosłupa z niedużym ograniczeniem sprawności ruchowej i niewielką destrukcją stawów,

c) M15-19 - choroba zwyrodnieniowa stawów obwodowych małych z niewielkim lub średnim ograniczeniem sprawności ruchowej,

d) M47 - choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa z niedużym ograniczeniem sprawności ruchowej,

e) M10, 11 - choroby metaboliczne z zajęciem stawów (dna moczanowa, chondrokalcytoza i inne) w okresie przewlekłym z małymi zmianami stawowymi,

f) M70-79 - reumatyzm tkanek miękkich - entezopatie o małym nasileniu objawów.

Szczegółowe przeciwwskazania:

1) M06, M05 - reumatoidalne zapalenie stawów w 4 stopniu sprawności czynnościowej (unieruchomienie w łóżku);

2) M06, M05 - znaczne zaostrzenie stanu zapalnego w reumatoidalnym zapaleniu stawów (stany gorączkowe, świeże wysięki, duże obrzęki stawowe);

3) M06, M05 - ograniczenie funkcji ruchowych w przebiegu RZS i ZZSK uniemożliwiające podstawową samoobsługę;

4) M06, M05 - zaawansowane zmiany narządowe w przebiegu schorzeń reumatoidalnych;

5) G55 - całkowite wypadnięcie jądra galaretowatego i inne stany chorobowe ze wskazaniem do operacji;

6) I73 - martwicze zapalenie naczyń w okresie ostrego rzutu;

7) M13, M89 - infekcyjne zapalenie kości i stawów, ostre i przewlekłe w okresie ostrego rzutu.

4.

 Choroby kardiologiczne i nadciśnienie (kardiologia)

Szczegółowe wskazania:

1) szpital uzdrowiskowy:

a) I21, 25 - stany po zawale serca, bezpośrednio po wypisaniu ze szpitala lub 3-4 tygodnie od dokonania się zawału serca,

b) I97 - stany po operacjach naczyń wieńcowych, bezpośrednio po wypisaniu ze szpitala, w tym po zabiegu: pomostowania, PTCA, wszczepienia stentów,

c) I71, 97 - stany po operacjach tętniaka aorty, bezpośrednio po wypisaniu ze szpitala,

d) J97, Q22, 23 - wczesne stany po operacjach zastawkowych serca,

e) Z95 - stany po przeszczepie serca,

f) I10, 11 - nadciśnienie tętnicze stopień 2 z 2-3 czynnikami ryzyka, stopień trzeci bez czynników ryzyka,

g) I40, 30 - następstwa po zapaleniu mięśnia sercowego i osierdzia w okresie 3-6 miesięcy od wypisania ze szpitala,

h) I25 - choroba wieńcowa stabilna w II okresie wydolności CCS,

i) I21, 25 - stany po zawale serca po 2-3 miesiącach w II okresie wydolności CCS, najlepiej po przebytej wczesnej rehabilitacji,

j) Q25, 22, 23, Z96, 98 - stany po operacjach serca, dużych naczyń i zastawek, w tym chorzy z rozrusznikiem w II okresie niewydolności krążenia według NYHA,

k) I10, 11 - nadciśnienie tętnicze w stopniu 2 i 3 bez dodatkowych czynników ryzyka;

2) sanatorium uzdrowiskowe:

a) I40-43 - zmiany zwyrodnieniowe i pozapalne mięśnia sercowego w I i II okresie wydolności,

b) I25 - choroba wieńcowa stabilna w I i II okresie według CCS,

c) I25 - przewlekła choroba niedokrwienia serca bez zawału w II okresie wydolności,

d) I21, 25 - stany po zawale, bez powikłań w okresie przynajmniej 6 miesięcy od dokonania się zawału,

e) Q22, 23, Z98 - stany po operacjach zastawek serca przynajmniej 12 miesięcy od zabiegu w okresie pełnej wydolności krążenia,

f) Q22-25 - wady serca nieoperacyjne w I i II okresie wydolności,

g) I10, 11 - nadciśnienie tętnicze w stopniu 1 z 1-2 czynnikami ryzyka;

3) leczenie ambulatoryjne:

a) I25 - przewlekła choroba niedokrwienia serca bez zawału w I okresie wydolności,

b) Q22, 23, Z98 - stany po operacjach zastawek serca przynajmniej 12 miesięcy od zabiegu w okresie pełnej wydolności krążenia,

c) I10, 11 - nadciśnienie tętnicze w stopniu 1 z 1-2 czynnikami ryzyka.

Szczegółowe przeciwwskazania:

1) I50 - niewydolność serca w III i IV stadium według NYHA (dolegliwości pojawiają się przy każdym wysiłku - III stadium i w spoczynku - IV stadium). Chorzy ci wymagają intensywnej opieki kardiologicznej i ustalenia wskazań co do dalszego leczenia;

2) I24 - niestabilna choroba wieńcowa (stan ten wymaga leczenia w oddziale intensywnej opieki kardiologicznej);

3) I25 - choroba wieńcowa w II i IV okresie CCS;

4) I21 - zawał serca, w tym chorzy w pierwszych 2 tygodniach po zawale ze znacznie upośledzoną frakcją skurczową (< 35 %) z wybitnie dodatnią próbą wysiłkową, z groźnymi zaburzeniami rytmu serca;

5) I47-49 - zaburzenia rytmu serca;

6) I44 - zespół chorego węzła zatokowego bez zabezpieczenia stymulatorem układu przewodzącego;

7) I48 - napadowe migotanie przedsionków z szybką czynnością komór, z niewydolnością krążenia, z incydentem zmiany rytmu w ciągu ostatnich 6 miesięcy;

8) I47 - częstoskurcze utrwalone lub częste napady częstoskurczu w wywiadzie;

9) I49 - migotanie komór w wywiadzie (z wyjątkiem migotania we wczesnej fazie zawału i w wyniku ostrych zaburzeń elektrolitowych);

10) I44 - blok przedsionkowy komorowy III stopnia bez zabezpieczenia stymulatorem. Blok trójpęczkowy pęczka Hisa;

11) I38, 30 - ostre zapalenie wsierdzia i osierdzia (chorzy ci wymagają intensywnej opieki kardiologicznej);

12) I42 - kardiomiopatia przerostowa i rozstrzeniowa w okresie niewydolności krążenia według NYHA lub z ciężkimi zaburzeniami rytmu serca;

13) Q24 - wady serca w III i IV okresie wydolności według NYHA lub z ciężkimi zaburzeniami rytmu serca;

14) I11 - nadciśnienie tętnicze 3 stopnia z 2-3 i więcej czynnikami ryzyka powikłań sercowo-naczyniowych oraz nadciśnienie tętnicze złośliwe;

15) I27 - nadciśnienie płucne dużego stopnia;

16) I82 - ostre powikłania zatorowo-zakrzepowe;

17) I71 - tętniak rozwarstwiający aorty;

18) I72 - tętniak serca.

5.

 Choroby naczyń obwodowych

Szczegółowe wskazania:

1) szpital uzdrowiskowy:

a) I70, I73, I97 - stany po operacjach naczyniowych kończyn dolnych, bezpośrednio po leczeniu szpitalnym,

b) I71, I97 - stany po operacjach tętniaka aorty, bezpośrednio po wypisaniu ze szpitala,

c) I70 - miażdżycowe stwardnienie naczyń kończyn dolnych w II i II/III stadium choroby,

d) L97 - zespół stopy cukrzycowej z owrzodzeniem neurotroficznym,

e) L97 - stany po operacji z powodu zgorzeli stopy cukrzycowej, bezpośrednio po wypisaniu ze szpitala,

f) I83 - żylaki kończyn dolnych w 5-6 stopniu (obrzęki, zagojone owrzodzenie lub nieduże przewlekłe owrzodzenie),

g) I70 - miażdżycowe stwardnienie tętnic kończyn dolnych w II okresie choroby (bez owrzodzeń),

h) I80 - zakrzepowo-zatorowe zapalenie tętnic kończyn dolnych w II okresie choroby,

i) I79 - zespół stopy cukrzycowej bez owrzodzenia,

j) I70-73, 97 - stany po operacji naczyń tętniczych kończyn dolnych 3-6 miesięcy po zabiegu,

k) I83 - stany po operacjach żylaków kończyn dolnych bezpośrednio po wypisaniu ze szpitala;

2) sanatorium uzdrowiskowe:

a) I70 - miażdżycowe stwardnienie tętnic kończyn dolnych w II okresie choroby (bez owrzodzeń),

b) I80 - stany po zakrzepowym zapaleniu żył kończyn dolnych po 6 miesiącach od wystąpienia ostrych objawów,

c) I83 - stany po operacjach żylaków kończyn dolnych w okresie 3-6 miesięcy od zabiegu,

d) I77 - choroba Raynauda i inne nerwice naczyniowe w początkowych okresach choroby,

e) I89 - inne niezakaźne zaburzenia funkcji naczyń i węzłów chłonnych (stany po mastektomii);

3) leczenie ambulatoryjne:

a) I70 - miażdżycowe stwardnienie tętnic kończyn dolnych w I okresie choroby,

b) I83 - żylaki kończyn dolnych w 2-3 stopniu rozwoju choroby (bez dużych obrzęków i owrzodzeń),

c) I89 - słoniowacizna kończyn dolnych,

d) I77 - choroba Raynauda i inne nerwice naczyniowe w początkowych okresach choroby.

Szczegółowe przeciwwskazania:

1) I97 - stany po operacjach naczyniowych z powikłaniami pooperacyjnymi;

2) I70 - miażdżycowe stwardnienie naczyń kończyn dolnych w III i IV stadium według Fontaine'a;

3) I80 - zakrzepowo-zatorowe zapalenie tętnic kończyn dolnych w okresie ostrym oraz III i IV stadium według Fontaine'a;

4) L97, 88 - zespół stopy cukrzycowej z rozległymi owrzodzeniami, zgorzel;

5) I83 - rozległe owrzodzenia żylakowe podudzi, 6 stopień rozwoju choroby żylakowej.

6.

 Choroby górnych dróg oddechowych (laryngologia)

Szczegółowe wskazania:

1) szpital uzdrowiskowy:

a) Z98, C32 - stany po całkowitym usunięciu krtani z powodu zmian nowotworowych,

b) Z98, D32 - stany po częściowym usunięciu krtani z powodu zmian nowotworowych. G53 - stany porażenne (niedowłady) krtani z ustalonych przyczyn i stany pooperacyjne porażeń krtani,

c) J38, 39 - stany po operacjach na strunach głosowych, kieszonkach krtaniowych, nagłośni itp.,

d) J32, 33 - wczesne stany po operacjach zatok przynosowych i polipów nosa,

e) H95 - wczesne stany pooperacyjne ucha środkowego i ucha wewnętrznego bez zaburzeń równowagi,

f) H82 - zespoły pseudomenierowskie pochodzenia naczyniowego bez objawów wegetatywnych,

g) Z98, J35 - wczesne stany pooperacyjne migdałków podniebiennych, plastyki przegrody nosa i małżowin nosowych (7-10 dni po zabiegu),

h) J39 - czynnościowe zaburzenia emisji głosu;

2) sanatorium uzdrowiskowe:

a) J31 - przewlekłe zapalenie błony śluzowej nosa, gardła, krtani o charakterze zanikowym, w różnym stopniu zaawansowania,

b) J37 - przewlekłe zapalenie błony śluzowej nosa, gardła i krtani o charakterze przerostowym, niewymagające leczenia operacyjnego,

c) J30 - alergiczny (naczynioruchowy) nieżyt błony śluzowej nosa i krtani,

d) J32 - przewlekłe zapalenie zatok przynosowych, niewymagające zabiegu operacyjnego,

e) H95 - stany po operacjach w zakresie górnych dróg oddechowych w okresie od 2 tygodni do 3 miesięcy od zabiegu,

f) H68 - stany zapalne trąbek słuchowych z objawami niedrożności,

g) J37, 38 - zawodowa niewydolność narządu głosu,

h) J39 - czynnościowe zaburzenia emisji głosu,

i) J02, 03, 06 - stany zapalne układu chłonnego w zakresie górnych dróg oddechowych, szczególnie migdałków podniebiennych i migdałka gardłowego, niewymagające postępowania operacyjnego;

3) leczenie ambulatoryjne:

a) J31 - przewlekłe zapalenie błony śluzowej nosa, gardła i krtani o charakterze zanikowym, w różnym stopniu zaawansowania,

b) J37 - przewlekłe zapalenie błony śluzowej nosa, gardła i krtani o charakterze przerostowym, niewymagające leczenia operacyjnego,

c) J30 - alergiczny (naczynioruchowy) nieżyt błony śluzowej nosa i krtani,

d) J32 - przewlekłe zapalenie zatok przynosowych niewymagające zabiegu operacyjnego,

e) H68 - stany zapalne trąbek słuchowych z objawami niedrożności,

f) J37, 38 - zawodowa niewydolność narządu głosu,

g) J02, 03, 06 - stany zapalne układu chłonnego w zakresie górnych dróg oddechowych, szczególnie migdałków podniebiennych i migdałka gardłowego, niewymagające postępowania operacyjnego.

Szczegółowe przeciwwskazania:

1) J00-06 - ostre infekcje górnych dróg oddechowych, wymagające intensywnej farmakoterapii;

2) J33-35 - choroby górnych dróg oddechowych z upośledzoną drożnością w wyniku znacznego przerostu adenoidalnego, skrzywienia przegrody nosa, wymagające zabiegu operacyjnego;

3) H81, 82 - Zespół Meniera i zespoły pseudomenierowskie w okresie zaostrzenia chorób układu wewnętrznego;

4) C09, 14 - stany nowotworowe w okresie aktywnym, w czasie chemio- i radioterapii oraz przed upływem 1 roku od zabiegu.

7.

 Choroby dolnych dróg oddechowych (pulmonologia)

Szczegółowe wskazania:

1) szpital uzdrowiskowy:

a) J95 - stany po resekcji tkanki płucnej bezpośrednio po wypisaniu ze szpitala,

b) J45 - dychawica oskrzelowa,

c) J45, 43, 27 - dychawica oskrzelowa z rozedmą, zespołem przewlekłego serca płucnego,

d) J41 - przewlekła obturacyjna choroba oskrzeli,

e) J42, 43, 47 - przewlekły nieżyt oskrzeli ze współistniejącą rozedmą, zespołem serca płucnego,

f) J43, I27 - rozedma płuc ze współistniejącym zespołem serca płucnego,

g) J47 - rozstrzenie oskrzeli niekwalifikujące się do leczenia operacyjnego,

h) J84, I27 - zwłóknienie płuc z rozpoczynającym się zespołem serca płucnego,

i) J13-18, 94 - stany po zapaleniu płuc i opłucnej bezpośrednio po leczeniu szpitalnym,

j) J64, I27 - pylice płuc z rozpoczynającym się zespołem serca płucnego,

k) J47 - torbielowatość płuc w okresie niezaawansowanym;

2) sanatorium uzdrowiskowe:

a) J45 - dychawica oskrzelowa,

b) J41 - przewlekła obturacyjna choroba oskrzeli,

c) J43, I27 - rozedma płuc ze współistniejącym zespołem serca płucnego,

d) I64, 27 - pylice płuc z rozpoczynającym się zespołem serca płucnego,

e) T75 - narażenie zawodowe na wdychanie pyłów (cel profilaktyczny);

3) leczenie ambulatoryjne:

a) J41 - przewlekła obturacyjna choroba oskrzeli,

b) T75 - narażenie zawodowe na wdychanie pyłów (cel profilaktyczny).

Szczegółowe przeciwwskazania:

1) J20, 12-18 - ostre zapalenie oskrzeli, płuc i opłucnej;

2) J45 - dychawica oskrzelowa o ciężkim przebiegu i stany astmatyczne;

3) R04 - krwawienie i krwotoki z górnych dróg oddechowych oraz stany po krwotokach płucnych;

4) I27 - pełnoobjawowa niewydolność oddechowa i oddechowo-krążeniowa;

5) J47, A15 - rozstrzenie oskrzeli na tle gruźliczym;

6) A15 - gruźlica płuc i opłucnej w okresie aktywnym;

7) J45, J30 - alergiczne nieżyty dróg oddechowych w okresie kwitnienia traw i drzew (przeciwwskazania bezwzględne).

8.

 Choroby układu trawienia (gastroenterologia, hepatologia)

Szczegółowe wskazania:

1) szpital uzdrowiskowy:

a) K25 - choroba wrzodowa żołądka w okresie zaostrzenia,

b) K25, Z98 - stany po resekcji żołądka z powodu choroby wrzodowej bezpośrednio po leczeniu szpitalnym,

c) K80, Z98 - stany po operacji pęcherzyka żółciowego bezpośrednio po leczeniu szpitalnym,

d) K73 - przewlekłe zapalenie wątroby w okresie wydolności wątroby,

e) B15, B19 - stany po wirusowym zapaleniu wątroby bezpośrednio po leczeniu szpitalnym,

f) K74 - marskość wątroby w okresie wydolności (bez puchliny wodnej, żółtaczki, żylaków przełyku),

g) K51 - wrzodziejące zapalenie jelita grubego o lekkim przebiegu,

h) K50 - choroba Leśniowskiego-Crohna o lekkim przebiegu,

i) K58 - zespoły jelita drażliwego,

j) K21 - choroba refluksowa I-III;

2) sanatorium uzdrowiskowe:

a) K25 - choroba wrzodowa żołądka w okresie remisji,

b) K20-23 - przewlekłe choroby przełyku (rozstrzeń, uchyłek, kurcz wpustu),

c) K81 - przewlekłe zapalenie pęcherzyka żółciowego,

d) K73 - przewlekłe zapalenie wątroby w okresie wydolności wątroby,

e) B15-19 - stany po wirusowym zapaleniu wątroby 3-6 miesięcy po wypisaniu ze szpitala,

f) K86 - przewlekłe zapalenie trzustki I/II stopnia, po ostrym zapaleniu,

g) K58 - zespoły jelita drażliwego,

h) K21 - choroba refluksowa I-III,

i) K30 - dyspepsja niewrzodowa,

j) K31, K82 - zaburzenia czynnościowe żołądka, jelit i pęcherzyka żółciowego;

3) leczenie ambulatoryjne:

a) K25 - choroba wrzodowa żołądka w okresie remisji,

b) K20-23 - przewlekłe choroby przełyku (rozstrzeń, uchyłek, kurcz wpustu),

c) K81 - przewlekłe zapalenie pęcherzyka żółciowego,

d) K86 - przewlekłe zapalenie trzustki I/II stopnia po ostrym zapaleniu,

e) K21 - choroba refluksowa I-III,

f) K30 - dyspepsja niewrzodowa,

g) K31, K82 - zaburzenia czynnościowe żołądka, jelit i pęcherzyka żółciowego.

Szczegółowe przeciwwskazania:

1) B15-19, R17 - żółtaczka;

2) K74 - pełnoobjawowa marskość wątroby;

3) K72 - choroby wątroby w okresie pełnej dekompensacji;

4) K21 - zwężenie odźwiernika z owrzodzeniem i krwawieniem;

5) K31, K63 - choroby żołądka i jelit z krwawieniem;

6) K28, 81, 82 - choroby żołądka, jelit, pęcherzyka żółciowego wymagające leczenia operacyjnego;

7) K50 - choroba Leśniowskiego-Crohna o ciężkim przebiegu;

8) K51 - wrzodziejące zapalenie jelita grubego o przebiegu ciężkim;

9) K85 - ostre zapalenie trzustki.

9.

 Cukrzyca (diabetologia)

Szczegółowe wskazania:

1) szpital uzdrowiskowy:

a) E10 - cukrzyca typu 1 o szczególnie chwiejnym przebiegu (zamiast leczenia szpitalnego),

b) E10-11 - cukrzyca typu 1 i 2 w okresie dekompensacji znacznego stopnia (zamiast leczenia szpitalnego),

c) I73 - stany po amputacji kończyn z powodu makroagiopatii cukrzycowej po zaprotezowaniu, bezpośrednio po leczeniu szpitalnym,

d) I79 - zespół stopy cukrzycowej po amputacji częściowej stopy z raną niezagojoną, bezpośrednio po leczeniu szpitalnym bez objawów zakażenia rany,

e) I97 - zespół stopy cukrzycowej z owrzodzeniem kwalifikującym się do leczenia zachowawczego bez objawów zakażenia rany,

f) E10, E11, H53 - cukrzyca typu 1 i 2 z dużym upośledzeniem wzroku,

g) cukrzyca po przeszczepie nerki i trzustki,

h) cukrzyca z niewydolnością nerek (dializoterapia),

i) E10 - cukrzyca typu 1 o przebiegu chwiejnym, kwalifikująca się do intensywnej insulinoterapii,

j) E10 - świeżo rozpoznana cukrzyca typu 1,

k) E11 - cukrzyca typu 2 z wtórną niewrażliwością na pochodne sulfonylomocznika (celem zastosowania insuliny),

l) E11 - cukrzyca typu 2 leczona insuliną w okresie niewyrównania,

m) E10, E11, I79 - cukrzyca typu 1 i 2 z makroangiopatią kończyn dolnych w II okresie choroby naczyniowej,

n) M73 - zespół stopy cukrzycowej z niedużym owrzodzeniem neuropatycznym bez objawów zakażenia rany,

o) Z98, I73 - stany po operacjach naczyniowych kończyn dolnych,

p) E10, E11, N29 - cukrzyca typu 1 i 2 z nefropatią,

q) E10, E11, I20-25 - cukrzyca typu 1 i 2 z chorobą niedokrwienną serca,

r) I24 - stany po zawale serca około 3 miesięcy od dokonania się zawału,

s) I68 - niedokrwienie mózgu w przebiegu cukrzycy (encefalopatia),

t) E10, E11, G32 - cukrzyca typu 1 i 2 z neuropatią,

u) E10, E11, 115 - cukrzyca typu 1 i 2 z nadciśnieniem,

v) E13 - cukrzyca z otyłością ogromną niewrażliwą,

w) E88 - zespół metaboliczny;

2) sanatorium uzdrowiskowe:

a) E11 - cukrzyca typu 2 z wtórną niewrażliwością na pochodne sulfonylomocznika (celem zastosowania insuliny),

b) E11 - świeżo rozpoznana cukrzyca typu 2,

c) E11 - cukrzyca typu 2 wyrównana z przewlekłymi powikłaniami,

d) E10, E11, I79 - cukrzyca typu 1 i 2 z makroangiopatią kończyn dolnych w II okresie choroby naczyniowej,

e) E11, I79 - cukrzyca typu 2 wyrównana z makroangiopatią kończyn dolnych w I okresie choroby naczyniowej,

f) I79 - zespół stopy cukrzycowej bez owrzodzeń u chorych z cukrzycą typu 2,

g) Z98, I73 - stany po operacjach naczyniowych kończyn dolnych,

h) E10, E11, N29 - cukrzyca typu 1 i 2 z nefropatią,

i) E10, E11, I20-I25 - cukrzyca typu 1 i 2 z chorobą niedokrwienną serca,

j) E10, E11, G32 - cukrzyca typu 1 i 2 z neuropatią,

k) E10, E11, I15 - cukrzyca typu 1 i 2 z nadciśnieniem,

l) E13 - cukrzyca z otyłością i powikłaniami naczyniowymi,

m) E74 - zaburzenia tolerancji węglowodanowej (IGT) (w celach profilaktycznych),

n) R73 - nieprawidłowa glikemia na czczo IFG (w celach profilaktycznych),

o) E88 - zespół metaboliczny;

3) leczenie ambulatoryjne:

a) E11 - cukrzyca typu 2 wyrównana z przewlekłymi powikłaniami,

b) E11, I79 - cukrzyca typu 2 z makroangiopatią kończyn dolnych w I okresie choroby naczyniowej,

c) E11 - cukrzyca leczona lekami doustnymi wyrównana z chorobami towarzyszącymi kwalifikującymi się do leczenia ambulatoryjnego,

d) E74 - zaburzenia tolerancji węglowodanowej (IGT) (w celach profilaktycznych).

Szczegółowe przeciwwskazania:

1) E10, 11 - cukrzyca typu 1 i 2 w okresie kwasicy, stan przedśpiączkowy;

2) R02 - zespół stopy cukrzycowej ze zgorzelą, wymagający interwencji chirurgicznej;

3) Z89 - stan po amputacji kończyn z niezagojoną raną operacyjną, niezaprotezowaną kończyną;

4) E10, E11, N18 - cukrzyca z nefropatią w okresie mocznicy;

5) I79, I70 - cukrzyca z makroangiopatią kończyn dolnych w okresie III i IV choroby naczyniowej;

6) E10, E11, I50 - cukrzyca z niedokrwieniem serca i niewydolnością w III i IV stadium według NYHA;

7) G63 - cukrzyca z polineuropatią w okresie ostrych, ciągłych bólów lub z ciężką neuropatią wegetatywną;

8) E10, E11, Z74 - pełna niezdolność do samoobsługi z powodu powikłań cukrzycy lub chorób towarzyszących.

10.

 Otyłość

Szczegółowe wskazania:

1) szpital uzdrowiskowy:

a) E88 - zespół metaboliczny,

b) E66, I15 - otyłość z nadciśnieniem, chorobą wieńcową,

c) E66, I50 - otyłość dużego stopnia z upośledzeniem układu krążeniowo-oddechowego,

d) E66, M15 - otyłość z chorobą zwyrodnieniową dużych stawów,

e) E66 - otyłość z chorobą zwyrodnieniową z ustalonymi wskazaniami do zabiegu operacyjnego bioder lub kolan,

f) E66 - otyłość ogromna po operacji zmniejszenia żołądka;

2) sanatorium uzdrowiskowe:

a) E68 - otyłość brzuszna (trzewna) z innymi metabolicznymi czynnikami ryzyka miażdżycy,

b) E66, E67, E88 - otyłość z zaburzeniami tolerancji węglowodanowej,

c) E66, R73 - otyłość z nieprawidłową glikemią na czczo,

d) E66, E73 - otyłość z cukrzycą postprandialną,

e) E88 - zespół metaboliczny,

f) E66, I15 - otyłość z nadciśnieniem,

g) E66, M15 - otyłość z chorobą zwyrodnieniową stawów,

h) E66, E00-03 - otyłość z endokrynopatiami (niedoczynność tarczycy);

3) leczenie ambulatoryjne:

a) E68 - otyłość brzuszna (trzewna małego i średniego stopnia),

b) E66, E68 - otyłość z zaburzeniami tolerancji węglowodanowej,

c) E66, R73 - otyłość z nieprawidłową glikemią na czczo,

d) E66, E73 - otyłość z cukrzycą postprandialną,

e) E66, I15 - otyłość z nadciśnieniem I stopnia,

f) E66, E00-03 - otyłość z endokrynopatiami (niedoczynność tarczycy).

Szczegółowe przeciwwskazania:

1) E66, I73 - otyłość z cukrzycą powikłaną zmianami naczyniowymi;

2) I98, E66 - cukrzyca z pełnoobjawową niewydolnością krążenia;

3) E66, F72, 73 - otyłość u osób ze znacznym ograniczeniem umysłowym.

11.

 Choroby endokrynologiczne

Szczegółowe wskazania:

1) szpital uzdrowiskowy:

a) E05 - nadczynność tarczycy pierwotna i choroba Gravesa-Basedowa w okresie niepełnej eutyreozy,

b) E05 - stany po operacjach z powodu nadczynności w okresie 3 miesięcy po zabiegu,

c) E22 - akromegalia w okresie nieaktywnym, po upływie 1 roku od leczenia operacyjnego lub radioterapii z towarzyszącymi schorzeniami, zmiany zwyrodnieniowe stawów, nadciśnienie tętnicze,

d) E24 - zespół Cushinga - po częściowym lub całkowitym usunięciu nadnerczy lub po radioterapii przysadki - w okresie 1 roku po leczeniu współistniejącym,

e) E27 - niedoczynność kory nadnercza w okresie remisji z chorobami współistniejącymi,

f) E23 - niedoczynność poporodowa przysadki mózgowej, zwłaszcza z objawami wtórnej niedoczynności tarczycy lub innymi chorobami kwalifikującymi się do leczenia uzdrowiskowego;

2) sanatorium uzdrowiskowe:

a) E05 - nadczynność tarczycy pierwotna i choroba Gravesa-Basedowa w stadium eutyreozy,

b) E05 - stany po operacjach z powodu nadczynności w okresie 6-12 miesięcy po zabiegu,

c) E03 - niedoczynność tarczycy wyrównana w okresie leczenia substytucyjnego,

d) E09, 03-05 - poronne postacie nadczynności i niedoczynności tarczycy,

e) E06 - stany po zapaleniu tarczycy w okresie około 6 miesięcy po ustąpieniu ostrego stanu zapalnego,

f) E04 - wole obojętne,

g) E22 - akromegalia w okresie nieaktywnym, po upływie 1 roku od leczenia operacyjnego lub radioterapii z towarzyszącymi schorzeniami, zmiany zwyrodnieniowe stawów, nadciśnienie tętnicze,

h) E24 - zespół Cushinga - po częściowym lub całkowitym usunięciu nadnerczy lub po radioterapii przysadki - w okresie 1 roku po leczeniu,

i) E27 - niedoczynność kory nadnercza w okresie remisji z chorobami współistniejącymi,

j) E23 - niedoczynność poporodowa przysadki mózgowej, zwłaszcza z objawami wtórnej niedoczynności tarczycy lub innymi chorobami kwalifikującymi się do leczenia uzdrowiskowego,

k) E20 - niedoczynność przytarczyc niedużego stopnia;

3) leczenie ambulatoryjne:

a) E05 - nadczynność tarczycy pierwotna i choroba Gravesa-Basedowa w stadium eutyreozy,

b) E05 - stany po operacjach z powodu nadczynności w okresie 6 miesięcy po zabiegu,

c) E03 - niedoczynność tarczycy w początkowym okresie leczenia substytucyjnego,

d) E09, 03-05 - poronne postacie nadczynności i niedoczynności tarczycy,

e) E04 - wole obojętne,

f) E23 - niedoczynność poporodowa przysadki mózgowej, zwłaszcza z objawami wtórnej niedoczynności tarczycy wyrównanej lub innymi chorobami kwalifikującymi się do leczenia uzdrowiskowego.

Szczegółowe przeciwwskazania:

1) E05 - nadczynność tarczycy w okresie całkowitego niewyrównania;

2) E06 - ostry stan zapalny tarczycy;

3) E04 - wole z bezwzględnymi wskazaniami do operacji;

4) C73 - wczesne stany po operacji tarczycy z powodu nowotworu, przed upływem 1 roku od zabiegu;

5) E22 - akromegalia w okresie:

a) czynnego procesu chorobowego,

b) z guzem siodełka tureckiego znacznych rozmiarów oraz z objawami ocznymi, które wymagają stałej kontroli neurochirurgicznej;

6) E23, I95 - niedoczynność przysadki - niewyrównana z niskim ciśnieniem tętniczym;

7) E24 - zespół Cushinga:

a) z czynną chorobą,

b) po operacji z utrzymującym się nadal czynnym procesem,

c) z niewydolnością krążenia, skazą krwotoczną, wysokim ciśnieniem;

8) E27 - niedoczynność kory nadnercza w okresie niewyrównanym;

9) E20 - niedoczynność przytarczyc:

a) ciężkie postacie tężyczki,

b) postacie tężyczki wymagające częstego podawania dożylnego preparatów wapnia.

12.

 Osteoporoza

Szczegółowe wskazania:

1) szpital uzdrowiskowy:

a) M80, 81 - osteoporoza uogólniona o średnim stopniu zaawansowania, pomenopauzalna i starcza rozpoznana według kryteriów WHO (T-score poniżej 2,5 odchylenia standardowego) z przebytymi złamaniami lub bez złamań z więcej niż 2 czynnikami ryzyka,

b) M80 - stany po złamaniach z powodu osteoporozy, kompresyjne złamanie kręgosłupa, kości nadgarstka typu Collesa oraz żeber,

c) M82, 85 - osteoporoza i osteopenia z chorobami towarzyszącymi (reumatoidalne zapalenie stawów, ZZSK, cukrzyca po sterydoterapii);

2) sanatorium uzdrowiskowe:

a) M85 - osteopenia rozpoznana według kryteriów WHO (T-score - do 2,5 odchylenia standardowego) z czynnikami ryzyka,

b) M82, 85 - osteoporoza i osteopenia z chorobami towarzyszącymi (reumatoidalne zapalenie stawów, ZZSK, cukrzyca po sterydoterapii);

3) leczenie ambulatoryjne:

a) M85 - osteopenia rozpoznana według kryteriów WHO (T-score - do 2,5 odchylenia standardowego) z czynnikami ryzyka,

b) M82, 85 - osteoporoza i osteopenia z chorobami towarzyszącymi (reumatoidalne zapalenie stawów, ZZSK, cukrzyca po sterydoterapii).

Szczegółowe przeciwwskazania:

1) M82 - osteoporozy wtórne w przebiegu przewlekłej niewydolności nerek, szpiczaka mnogiego, nadczynności tarczycy, nadczynności przytarczycy, nadczynności kory nadnercza;

2) M80 - osteoporoza ze świeżym złamaniem;

3) M80, Z74 - osteoporoza późna z ograniczeniem zdolności podstawowej samoobsługi lub powikłana niewydolnością układu krążenia i oddechowego.

13.

  Choroby skóry (dermatologia)

Szczegółowe wskazania:

1) szpital uzdrowiskowy:

a) choroby alergiczne skóry:

- L20 - atopowe zapalenie skóry,

- L50 - pokrzywka atopowa,

- L20 - neurodermitis,

- L50 - pokrzywka neurogenna przewlekła,

- L28 - przewlekły liszaj, świerzbiączka guzowata (prurigo nodularis Hyde),

- L24 - wyprysk przewlekły i kontaktowy,

b) choroby naczyniowe:

- D78, I78 - plamica i zapalenie naczyń włosowatych,

- J77 - choroba Raynauda,

c) L40 - łuszczyca zwykła i jej odmiany,

d) M34, L94 - kologenezy: twardzina uogólniona, twardzina ogniskowa,

e) L97 - choroba żylakowa kończyn dolnych: żylaki podudzi z wypryskiem przewlekłym, przewlekłe owrzodzenie żylakowe podudzi,

f) L43 - liszaj płaski - wszystkie odmiany,

g) L45 - liszaj zanikowy twardzinowy,

h) choroby zawodowe skóry o przebiegu przewlekłym:

- L24 - wyprysk zawodowy,

- L24 - trądzik zawodowy,

- L58 - zmiany skórne wywołane ekspozycją na promieniowanie jonizujące,

i) termiczne uszkodzenia skóry:

- T33 - odmroziny,

- T69 - sinica kończyn,

j) L29 - choroby świądowe skóry: świąd uogólniony neurogenny, świąd zlokalizowany,

k) L90 - zanikowe twardzinowe choroby skóry: zanikowe zapalenie skóry, marskość sromu i żołędzi,

l) zaburzenia rogowacenia naskórka:

- Q80 - rybia łuska,

- L85, 84 - rogowacenie dłoni i stóp,

m) schorzenia łojotokowe skóry:

- L21 - łojotokowe zapalenie skóry,

- L26 - złuszczenia łuszczycowate,

- L71 - trądzik różowaty,

- L70 - trądzik ropowiczy;

2) sanatorium uzdrowiskowe:

a) choroby alergiczne skóry w małym i średnim stopniu zaawansowania:

- L20 - atopowe zapalenie skóry,

- L50 - pokrzywka atopowa,

- L20 - neurodermitis,

- L50 - pokrzywka neurogenna przewlekła,

- L28 - świerzbiączka guzowata (prurigo nodularis Hyde),

- L24 - wyprysk przewlekły,

b) choroby naczyniowe w małym i średnim stopniu zaawansowania:

- D78, I78 - plamica i zapalenie naczyń włosowatych,

- J77 - choroba Raynauda,

c) L40 - łuszczyca zwykła i jej odmiany,

d) L41 - przyłuszczyca grudkowa,

e) M34, L94 - kologenezy: twardzina uogólniona, twardzina ogniskowa,

f) L97 - choroba żylakowa kończyn dolnych: żylaki podudzi z wypryskiem przewlekłym, przewlekłe owrzodzenie żylakowe podudzi,

g) L43 - liszaj płaski - wszystkie odmiany,

h) L45 - liszaj zanikowy twardzinowy,

i) choroby zawodowe skóry o przebiegu przewlekłym:

- L24 - wyprysk zawodowy,

- L24 - trądzik zawodowy,

- L58 - zmiany skórne wywołane ekspozycją na promieniowanie jonizujące,

j) termiczne uszkodzenia skóry:

- T33 - odmroziny,

- T69 - sinica kończyn,

k) L29 - choroby świądowe skóry: świąd uogólniony neurogenny, świąd zlokalizowany,

l) L90 - zanikowe twardzinowe choroby skóry: zanikowe zapalenie skóry, marskość sromu i żołędzi,

m) zaburzenia rogowacenia naskórka w średnim stopniu zaawansowania:

- Q80 - rybia łuska,

- L85, 84 - rogowacenie dłoni i stóp,

n) schorzenia łojotokowe skóry w średnim stopniu zaawansowania:

- L21 - łojotokowe zapalenie skóry,

- L26 - złuszczenia łuszczycowate,

- L71 - trądzik różowaty,

- L70 - trądzik ropowiczy,

o) choroby włosów: L63 - łysienie plackowate,

p) L80 - bielactwo;

3) leczenie ambulatoryjne:

a) L40 - łuszczyca zwykła ze zmianami lokalnymi i jej odmiany,

b) zaburzenia rogowacenia naskórka o małym stopniu zaawansowania:

- Q80 - rybia łuska,

- L85, 84 - rogowacenie dłoni i stóp,

c) schorzenia łojotokowe skóry o małym stopniu zaawansowania:

- L21 - łojotokowe zapalenie skóry,

- L26 - złuszczenia łuszczycowate,

- L71 - trądzik różowaty,

- L70 - trądzik ropowiczy,

d) L80 - bielactwo.

Szczegółowe przeciwwskazania:

1) M34, L93 - kolagenozy - twardzina uogólniona i liszaj rumieniowaty z daleko posuniętymi zmianami narządowymi;

2) L57, 56 - fotodermatozy;

3) L40 - łuszczyca uogólniona w okresie zaostrzenia wymagająca leczenia szpitalnego;

4) L23 - ostre alergiczne choroby skóry;

5) L97 - rozległe owrzodzenia żylakowe podudzi z cechami zapalnymi;

6) L99 - ropne zapalenie skóry oraz choroby grzybicze, pasożytnicze i wirusowe;

7) L30 - erytrodermia;

8) L98 - dermatozy zawodowe w okresie ostrym.

14.

 Choroby kobiece (ginekologia)

Szczegółowe wskazania:

1) szpital uzdrowiskowy:

a) N99 - stany po operacjach oszczędzających w obrębie narządu rodnego wczesne i późne z wyłączeniem stanów po operacjach z powodu nowotworu złośliwego,

b) N70-N73 - przewlekłe i podostre stany zapalne narządu rodnego, w tym przewlekłe zapalenie ulegające zaostrzeniom,

c) N99 - stany po operacjach w obrębie narządu rodnego (wczesne),

d) N83 - wczesne stany po operacjach jajnika w zespołach androgennych;

2) sanatorium uzdrowiskowe:

a) N70-N73 - przewlekłe stany zapalne narządu rodnego, w tym przewlekłe zapalenie ulegające zaostrzeniom,

b) N70-N76 - następstwa pozapalne narządu rodnego w obrębie przydatków, przymacicz, pochwy i sromu, okres wczesny,

c) N95 - zaburzenia menopauzalne ze współistniejącymi chorobami: osteoporozą, chorobą zwyrodnieniową, nadciśnieniem,

d) N91, N97 - opóźnione dojrzewanie płciowe: opóźnione pokwitanie wskutek przyczyn ogólnoustrojowych, niedorozwój pierwotny jajników, niedoczynność jajników wtórna,

e) N97, N91-N94 - niepłodność u kobiet i zaburzenia cyklu miesiączkowego:

- zaburzenia miesiączkowania w wyniku zmian pozapalnych jajników, zwyrodnienia jajników, cyklu bezowulacyjnego,

- brak miesiączki wtórny pochodzenia jajnikowego,

f) N99 - stany po operacjach w obrębie narządu rodnego (późne);

3) leczenie ambulatoryjne:

a) N70-N73 - przewlekłe stany zapalne narządu rodnego,

b) N70-N76 - następstwa pozapalne narządu rodnego w obrębie przydatków, przymacicz, pochwy i sromu, okres wczesny,

c) N95 - zaburzenia menopauzalne ze współistniejącymi chorobami: osteoporozą, chorobą zwyrodnieniową, nadciśnieniem,

d) N91, N97 - opóźnione dojrzewanie płciowe: opóźnione pokwitanie wskutek przyczyn ogólnoustrojowych, niedorozwój pierwotny jajników, niedoczynność jajników wtórna,

e) N97, N91-N94 - niepłodność u kobiet i zaburzenia cyklu miesiączkowego:

- zaburzenia miesiączkowania w wyniku zmian pozapalnych jajników, zwyrodnienia jajników, cyklu bezowulacyjnego,

- brak miesiączki wtórny pochodzenia jajnikowego,

f) N99 - stany po operacjach w obrębie narządu rodnego (późne).

Szczegółowe przeciwwskazania:

1) N70-N76 - ostre stany zapalne w obrębie narządów rodnych, ostre zakażenia na tle gruźlicy, rzeżączka, rzęsistkowica, grzybice;

2) C51-C58 - nowotwory złośliwe narządu rodnego w okresie aktywnego procesu oraz przed upływem 1 roku od zakończonej terapii;

3) D25, D26 - mięśniaki macicy dużego stopnia, kwalifikujące się do zabiegu operacyjnego;

4) N93 - niewyjaśnione krwawienia z dróg rodnych;

5) N82 - przetoki pochwowo-pęcherzowe lub pochwowo-odbytnicze;

6) ciąża i okres karmienia.

15.

 Choroby nerek i dróg moczowych (nefrologia i urologia)

Szczegółowe wskazania:

1) szpital uzdrowiskowy:

a) Q61-Q63 - stany po operacjach wad wrodzonych nerek oraz po usunięciu nerki nie dłużej niż 1-2 miesiące po zabiegu,

b) Z94 - stany po przeszczepie nerek,

c) N30-N34, N39 - stany po ostrych infekcjach dróg moczowych bezpośrednio po wypisaniu ze szpitala,

d) N11 - przewlekłe zapalenie kłębków nerwowych w okresie początkowym, mało zaawansowanym, 3 miesiące po ustąpieniu ostrych objawów,

e) Q61 - zwyrodnienie torbielowate nerek,

f) T52-60 - stany po zatruciach z objawami uszkodzenia nerek,

g) N04, 05 - nerczyca w początkowym okresie bez obrzęków, nadciśnienia z niedużym białkomoczem,

h) stany po operacjach na drogach moczowych;

2) sanatorium uzdrowiskowe:

a) N03 - przewlekłe nieswoiste zapalenie nerek i dróg moczowych,

b) N20-N22 - kamica nerkowa i moczowodowa nawrotowa:

- N21 - kamica kielichowo-miedniczkowa lub moczowodowa,

- N21, N22 - z prawdopodobieństwem wydalenia złogów drogami naturalnymi,

- N20-N22 - kamienie odlewowe miedniczki, których usunięcia się nie zaleca,

c) N20-N21 - stany po samoistnym wydaleniu kamienia,

d) Z98, N20 - stany po operacyjnym usunięciu złogów w drogach moczowych oraz po zabiegach rozkruszania kamieni,

e) E79 - skaza moczanowa szczawianowa, fosforanowa i cytrynowa,

f) T52-T60 - stany po zatruciach z objawami uszkodzenia nerek,

g) N32 - wysiłkowe nietrzymanie moczu,

h) N41 - przewlekły nieswoisty stan zapalny gruczołu krokowego o charakterze nawrotnym,

i) D29 - gruczolak stercza, początkowe stadium (bez zalegania moczu w pęcherzu),

j) N48 - stwardnienie ciał jamistych prącia,

k) N33, F52, N33 - nerwice płciowe, zaburzenia neurogenne pęcherza moczowego;

3) leczenie ambulatoryjne:

a) N03 - przewlekłe nieswoiste zapalenie nerek i dróg moczowych (okres mało zaawansowany),

b) N20-N22 - kamica nerkowa:

- N21 - kamica kielichowo-miedniczkowa lub moczowodowa,

- N21, N22 - z prawdopodobieństwem wydalenia złogów drogami naturalnymi,

- N20-N22 - kamienie odlewowe miedniczki, których usunięcia się nie zaleca,

c) N20-N21 - stany po samoistnym wydaleniu kamienia,

d) Z98, N20 - stany po operacyjnym usunięciu złogów w drogach moczowych,

e) E79 - skaza moczanowa szczawianowa, fosforanowa i cytrynowa,

f) N32 - wysiłkowe nietrzymanie moczu,

g) D29 - gruczolak stercza, początkowe stadium (bez zalegania moczu w pęcherzu),

h) N33, F52 - nerwice płciowe, zaburzenia neurogenne pęcherza moczowego.

Szczegółowe przeciwwskazania:

1) C64, 65 - nowotwór złośliwy nerki w okresie aktywnej choroby oraz po zabiegach operacyjnych przed upływem 5-letniego okresu obserwacji;

2) N00, N01, N30, N34 - ostre stany zapalne nerek i dróg moczowych;

3) I12 - choroby nerek z utrwalonym wysokim nadciśnieniem;

4) N18 - choroby nerek w okresie pełnej niewydolności (z objawami mocznicy);

5) N20-N22 - kamica nerkowa zagrażająca powstaniu wodonercza, roponercza, wymagająca leczenia operacyjnego;

6) N00-N03 - ostre zapalenie kłębków nerwowych lub przewlekłe w okresie zaostrzenia;

7) K60 - przetoki pochwowo-pęcherzowe lub pochwowo-odbytnicze;

8) N04, N17-N19 - nerczyca z niewydolnością nerek.

16.

 Choroby krwi i układu krwiotwórczego (hematologia)

Szczegółowe wskazania:

1) szpital uzdrowiskowy:

a) D50 - niedokrwistość z niedoboru żelaza w przebiegu chorób przewodu pokarmowego:

- D62 - po krwawieniach (po ich zlikwidowaniu),

- D63 - w wyniku zatruć zawodowych,

- D64 - jako następstwo infekcji,

b) D94 - stany po przeszczepie szpiku kostnego;

2) sanatorium uzdrowiskowe:

a) D50 - niedokrwistość z niedoboru żelaza w przebiegu chorób przewodu pokarmowego:

- D62 - po krwawieniach (po ich zlikwidowaniu),

- D63 - w wyniku zatruć zawodowych,

- D64 - jako następstwo infekcji,

b) D51, D52 - niedokrwistości megaloblastyczne w okresie remisji;

3) leczenie ambulatoryjne:

a) D50 - niedokrwistość z niedoboru żelaza:

- w przebiegu chorób przewodu pokarmowego:

- D63 - w wyniku zatruć zawodowych,

- D64 - jako następstwo infekcji,

b) D51, 52 - niedokrwistości megaloblastyczne w okresie remisji.

Szczegółowe przeciwwskazania:

1) C81-C90, D45 - choroby rozrostowe krwi;

2) C91- C96 - ostre białaczki;

3) D65-D69 - skazy krwotoczne.

17.

 Choroby okulistyczne

Szczegółowe wskazania:

1) szpital uzdrowiskowy:

a) H31 - przewlekłe i podostre zapalenie błony naczyniowej (4-6 tygodni po ustąpieniu ostrego stanu),

b) H40, H25, H26 - stany po operacjach przeciwjaskrowych i operacjach zaćmy (4-6 tygodni po zabiegu),

c) H59 - stan podrażnienia gałki ocznej po zabiegach operacyjnych (4-6 tygodni po zabiegu),

d) H57 - degeneracje tylnego odcinka gałki ocznej wymagające rozszerzenia naczyń siatkówki i naczyniówki,

e) H47 - zanik nerwów wzrokowych - wczesne stadium;

2) sanatorium uzdrowiskowe:

a) H10 - przewlekłe zapalenie spojówek i brzegów powiek,

b) H15 - nawracające się zapalenie nadtwardówki i twardówki,

c) H16 - zapalenie rogówki,

d) H10-H13, H04 - zespół suchego oka,

e) H40, H25-H26 - stany po operacjach przeciwjaskrowych i operacjach zaćmy (6 tygodni po zabiegu),

f) H59 - stan podrażnienia gałki ocznej po zabiegach operacyjnych (6 tygodni po zabiegu),

g) H57 - degeneracje tylnego odcinka gałki ocznej wymagające rozszerzenia naczyń siatkówki i naczyniówki,

h) H47 - zanik nerwów wzrokowych - wczesne stadium;

3) leczenie ambulatoryjne:

a) H10 - przewlekłe zapalenie spojówek i brzegów powiek,

b) H15 - nawracające się zapalenie nadtwardówki i twardówki,

c) H16 - zapalenie rogówki,

d) H10 - H13, H04 - zespół suchego oka,

e) H47 - zanik nerwów wzrokowych - wczesne stadium,

f) H40 - jaskra z uregulowanym ciśnieniem śródgałkowym.

Szczegółowe przeciwwskazania:

1) H01, H10, H16, H20, H30 - ostre zapalenie narządu wzroku;

2) H40 - jaskra ostra i podostra;

3) pierwotne ogniska zakażenia oka.

18.

 Choroby zawodowe

Szczegółowe wskazania:

1) szpital uzdrowiskowy:

a) T56, T57, T52, T53 - przewlekłe zatrucia ołowiem, rtęcią, pięciotlenkiem ołowiu, benzolem,

b) N29, G32, K71 - stany po ostrych zatruciach środkami nefrotoksycznymi, neurotoksycznymi, hepatotoksycznymi,

c) W43 - choroba wibracyjna w okresie średniozaawansowanym;

2) sanatorium uzdrowiskowe:

a) T56, T57, T52, T53 - przewlekłe zatrucia ołowiem, rtęcią, pięciotlenkiem ołowiu, benzolem,

b) T66 - zmiany w układzie krwiotwórczym, spowodowane zatruciami promieniowaniem jonizującym małego stopnia,

c) W43 - choroba wibracyjna w okresie średniozaawansowanym;

3) leczenie ambulatoryjne:

a) T66 - zmiany w układzie krwiotwórczym, spowodowane zatruciami promieniowaniem jonizującym małego stopnia,

b) W43 - choroba wibracyjna w okresie początkowym.

Szczegółowe przeciwwskazania:

1) T51-60 - ostre zatrucia przemysłowe;

2) T65 - przewlekłe zatrucia przemysłowe z niedokrwistością dużego stopnia;

3) J60-65 - pylica płuc.

ZAŁĄCZNIK Nr  3

 PRZECIWWSKAZANIA DO LECZENIA UZDROWISKOWEGO DZIECI

Przy kierowaniu i kwalifikowaniu dzieci do leczenia uzdrowiskowego obowiązują przeciwwskazania takie, jak przy kierowaniu osób dorosłych, oraz dodatkowo:

1) upośledzenia umysłowe znaczne lub głębokie;

2) zespół Downa powodujący znaczny i głęboki niedorozwój;

3) padaczka - z uwzględnieniem stanu klinicznego i częstotliwości napadów;

4) wady serca siniczne i warunkowo siniczne;

5) schorzenia wymagające specjalnej, indywidualnej opieki (niewidomi, głuchoniemi) - tylko w przypadku braku opiekuna;

6) wady wrodzone ograniczające w znacznym stopniu czynności organizmu lub poszczególnych narządów;

7) ropne zmiany na skórze.