Rozdział 1 - Odroczenie wypłat. - Zapobieganie upadłości.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1928.3.20

Akt utracił moc
Wersja od: 10 stycznia 1928 r.

Rozdział  I.

Odroczenie wypłat.

Odroczenie wypłat może być udzielone handlującemu, posiadającemu dostateczne środki do zupełnego zaspokojenia wszystkich swoich wierzycieli, który wskutek wyjątkowych, a niezależnych od niego okoliczności zaprzestał Czasowo wypłat lub przewiduje w najbliższej przyszłości konieczność czasowego ich zaprzestania.

Odroczenie wypłat nie może być udzielone, jeżeli niewypłacalność jest wynikiem takich czynów dłużnika, które w razie ogłoszenia upadłości stanowiłyby podstawą do uznania go za bankruta.

Odroczenia wypłat udziela sąd właściwy do ogłoszenia dłużnikowi upadłości.

Do podania, w którem dłużnik winien uzasadnić wniosek o odroczenie wypłat, winny być dołączone:

1)
wyciąg z rejestru handlowego,
2)
bilans z wykazem i oszacowaniem szczegółowem aktywów i pasywów,
3)
spis wierzycieli ze wskazaniem imion, nazwisk (lub firm) i adresu oraz z wymienieniem sum dłużnych i terminów ich płatności, przyczem wierzytelności, zabezpieczone zastawem lub hipoteką, winny być wyszczególnione oddzielnie,
4)
wykaz udzielonych poręczeń: solidarnych i niesolidarnych,
5)
wykaz niewykonanych wyroków, zapadłych przeciwko dłużnikowi, a ulegających wykonaniu (art. art. 157, 736 i 814 ustawy postępowania cywilnego),
6)
plan sanacji przedsiębiorstwa,
7)
oświadczenie piśmienne dłużnika, stwierdzone jego własnoręcznym podpisem, o rzetelności danych, wymienionych w p. 2-6 artykułu niniejszego.

Prezes sądu po otrzymaniu podania wyznaczy niezwłocznie termin najdalej miesięczny do rozpoznania sprawy, o czem ogłosi co najmniej na tydzień naprzód w Monitorze Polskim oraz w dwóch czasopismach prywatnych według swego uznania.

W ogłoszeniu będzie zaznaczone, że wierzyciele mogą przybyć na rozprawę celem udzielenia sądowi wyjaśnień.

Na termin ten sąd wezwie dłużnika. W razie niestawiennictwa dłużnika, osobiście lub przez pełnomocnika, postępowanie będzie umorzone.

Prezes sądu, na wniosek dłużnika, może zabezpieczyć podanie o odroczenie wypłat decyzją, zarządzającą wstrzymanie wyznaczonej już sprzedaży przez licytacją majątku petenta, o ile złożone dowody (art. 3) dostatecznie uzasadniają okoliczności, przytoczone w podaniu.

Prezes sądu, gdy uzna tego potrzebę, poleci przed rozprawą jednemu lub kilku biegłym zbadanie stanu przedsiębiorstwa w związku ze złożonemi przez dłużnika wyjaśnieniami i dokumentami (art. 3).

Dłużnik obowiązany jest wyznaczonemu biegłemu lub biegłym okazać księgi, rachunki, faktury, korespondencję oraz wszystko to, co stwierdza stan jego interesu.

Biegli złożą opinję sądowi na piśmie.

Prezes sądu może zasięgnąć od izb przemysłowo-handlowych, władz, urzędów, instytucyj, zrzeszeń lub stowarzyszeń opinji co do użyteczności państwowej, gospodarczej lub społecznej przedsiębiorstwa dłużnika.

W terminie, wyznaczonym do rozprawy, sąd przy drzwiach zamkniętych wysłucha dłużnika i biegłych oraz dopuści do wyjaśnień wierzycieli, którzy stawili się na skutek ogłoszeń (art. 4).

Sąd orzeka o podaniu dłużnika wyrokiem, używając swej władzy z wielką oględnością.

Jeżeli w postępowaniu sądowem znajdują się jednocześnie podania: dłużnika - o odroczenie wypłat i wierzyciela - o ogłoszenie upadłości, to sąd oba te podania może rozstrzygnąć jednym wyrokiem.

W czasie trwania odroczenia wypłat upadłość nie może być ogłoszona.

Wyrok o odroczeniu wypłat jest natychmiast wykonalny.

Wyrok ten będzie ogłoszony w Monitorze Polskim i przynajmniej w jednem czasopiśmie nieurzędowem według uznania sądu, nadto winien być niezwłocznie wywieszony w gmachu sądu i na drzwiach głównych lokali, zajmowanych przez przedsiębiorstwo i jego oddziały.

W razie uwzględnienia podania dłużnika, sąd oznaczy termin odroczenia wypłat. Termin ten nie może być dłuższy niż trzy miesiące i liczy się od daty zapadnięcia wyroku. Termin ten może być przedłużony o dalsze trzy miesiące najwyżej dwukrotnie. Podanie winno być zgłoszone najpóźniej na czternaście dni przed upływem terminu, na które zostało udzielone odroczenie wypłat; sąd winien w tymże terminie czternastodniowym podanie to rozstrzygnąć. Przedłużenie terminu zależy od uznania sądu, którego wyrok zaskarżeniu nie ulega. Termin przedłużenia liczy się od daty upływu terminu poprzedniego odroczenia wypłat.

Udzielając dłużnikowi odroczenia wypłat, sąd zamianuje jednego lub kilku nadzorców sądowych nad przedsiębiorstwem dłużnika oraz wyznaczy z liczby sędziów sędziego - komisarza.

Nadzorcą sądowym nie może być krewny dłużnika lub jego powinowaty, w stopniu wyłączającym od składania zeznań w charakterze świadka (art. 371 p. 3 i art. 373 p. 1 ust. post. cyw.), a także konkurent dłużnika.

Nadzorca sądowy przed przystąpieniem do wykonania poruczonych mu przez sąd obowiązków, w ciągu dwudziestu czterech godzin po otrzymaniu nominacji, złoży wobec prezesa sądu przyrzeczenie, że poruczone mu obowiązki spełniać będzie sumiennie według najlepszej swej woli i wiedzy.

Do nadzorcy sądowego należy zarząd nad przedsiębiorstwem, korzystającem z odroczenia wypłat.

Za zgodą sędziego - komisarza nadzorca sądowy może upoważnić dłużnika bądź osobę trzecią do wykonywania poszczególnych czynności, związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa.

Skargi na czynności nadzorcy sądowego, w związku z wykonywaniem zarządu nad przedsiębiorstwem, rozstrzyga ostatecznie sędzia - komisarz.

Nadzorca sądowy obowiązany jest niezwłocznie przystąpić:

1)
do zamknięcia i zakontestowania ksiąg handlowych dłużnika,
2)
do wniesienia do rejestru handlowego i hipotek dłużnika wzmianki (ostrzeżenia) o wyroku, udzielającym dłużnikowi odroczenia wypłat z zaznaczeniem w rejestrze, kto sprawuje zarząd, oraz kogo i w jakim zakresie upoważniono do wykonywania poszczególnych czynności (art. 14 ust. 2),
3)
do sprawdzenia złożonego przez dłużnika bilansu, stanu aktywów i pasywów oraz spisu wierzycieli (art. 3 p. 2 i 3).

Ze swych czynności (art. 13-15) nadzorca sądowy za pośrednictwem sędziego - komisarza obowiązany będzie składać sądowi sprawozdanie raz na miesiąc.

Z chwilą wydania wyroku, udzielającego odroczenia wypłat, dłużnik nie ma prawa wykonywać żadnych czynności zarządu ani rozporządzać majątkiem bez zezwolenia nadzorcy; w szczególności, nie wolno mu: czynić darowizn, rozporządzać nieruchomościami lub prawami na nieruchomościach, zaciągać zobowiązań innych, prócz tych, które są konieczne do dalszego prowadzenia przedsiębiorstwa, o ile nie został do tego uprawniony stosownie do art. 14 ust. 2.

Wszelkie sprzeczne z tem postanowieniem czyny dłużnika uznaje się za nie mające żadnych skutków prawnych, zdziałane zaś na tej podstawie akty prawne-za nieważne.

Jednakże osoby trzecie, które udowodnią, że zawierając umowę z dłużnikiem, działały w dobrej wierze, mogą dochodzić swych praw na dłużniku, urzeczywistnić je wszakże będą mogły dopiero po ustaniu odroczenia wypłat.

W czasie trwania odroczenia wypłat postępowanie egzekucyjne przeciwko dłużnikowi nie może być wszczynane, a wszczęte ulega wstrzymaniu; wszelkie zajęcia, dokonane przed wyrzeczeniem odroczenia, same przez się upadają.

Żaden wpis hipoteczny na nieruchomościach dłużnika z mocy wyroków lub decyzyj sądowych nie może być uzyskany podczas trwania odroczenia.

Odroczenie nie zawiesza biegu spraw rozpoczętych i nie tamuje możności wszczynania przeciwko dłużnikowi nowych spraw sądowych; w tym ostatnim wypadku koszty procesu obciążają powoda, jeżeli pretensja została w całości wciągnięta na listę wierzytelności.

Dłużnik może stawać w sprawach majątkowych w obecności nadzorcy sądowego, który korzysta z uprawnień strony.

Odroczenie wypłat nie rozciąga się:

1)
na należności z zobowiązań, zaciągniętych po wyrzeczeniu odroczenia wypłat,
2)
na koszty postępowania zapobiegawczego,
3)
na zwyczajne podatki skarbowe i komunalne,
4)
na należności z tytułu umów najmu pracy oraz związane z nią opłaty na rzecz instytucyj ubezpieczeń społecznych,
5)
na alimenty wszelkiego rodzaju,
6)
na należności, zabezpieczone zastawem ruchomym,
7)
na odsetki od należności zabezpieczonych hipotecznie oraz należności, zabezpieczone hipotecznie na nieruchomościach nie służących celom przedsiębiorstwa,
8)
na przedmioty lub tytuły, które ulegałyby rewindykacji w razie upadłości, i
9)
na przedmioty ruchome, do których jest przywiązany przywilej sprzedawcy względem ceny, umówionej za ten przedmiot.

W powyższych wypadkach nie mają zastosowania przepisy art. 17 i 18.

Odroczenie wypłat nie ma skutku względem współdłużników i poręczycieli.

Spłata długów, na które rozciąga się odroczenie wypłat, nie może być dokonywana przed sprawdzeniem bilansu i spisu wierzycieli przez nadzorcę sądowego.

Fundusze, osiągnięte z prowadzenia przedsiębiorstwa, po pokryciu kosztów postępowania zapobiegawczego, wydatków na prowadzenie przedsiębiorstwa, na skromne utrzymanie dłużnika oraz należności z zobowiązań, zaciągniętych po wyrzeczeniu odroczenia wypłat, mogą być użyte na zaspokojenie wierzycieli.

Plan zaspokojenia wierzycieli ustala nadzorca sądowy i zatwierdza sędzia-komisarz.

W razie sporu decydują sąd, przed którym toczy się postępowanie zapobiegawcze. Spór nie wstrzymuje wypłat, przewidzianych w planie, o ile sąd nie postanowi inaczej.

Pretensje wzajemne nie ulegają potrąceniu:

1)
jeżeli wierzyciel stał się dłużnikiem przedsiębiorstwa dopiero po wyrzeczeniu odroczenia, przyczem dla powstania wierzytelności lub długu miarodajny jest moment zaciągnięcia zobowiązania, a nie moment jego wykonania,
2)
jeżeli dłużnik przedsiębiorstwa nabył wierzytelność, powstałą przed wyrzeczeniem odroczenia, w drodze cesji lub indosu.

Bieg przedawnienia wierzytelności, objętych odroczeniem, zawiesza się na czas trwania odroczenia wypłat.

Skarga apelacyjna służy dłużnikowi w razie odmowy, a wierzycielowi w razie udzielenia odroczenia wypłat. Termin do jej założenia liczy się od daty ogłoszenia wyroku w Monitorze Polskim (art. 11).

Skarga apelacyjna nie wstrzymuje wykonania zaskarżonego wyroku.

Sąd na wniosek sędziego-komisarza oznaczy wysokość wynagrodzenia dla nadzorcy sądowego. Wynagrodzenie to korzysta z takiego pierwszeństwa, jak wierzytelności, mające przywilej z tytułu zasług należących się sługom za rok przeszły i bieżący.

Koszty ogłoszeń postępowania w sprawie ponosi dłużnik.

Postępowanie zapobiegawcze będzie umorzone po upływie terminu odroczenia wypłat. Wyrok o umorzeniu nie ulega zaskarżeniu.

Jednak sąd na wniosek dłużnika, wierzycieli, nadzorcy sądowego lub z własnej inicjatywy, umarzając postępowanie zapobiegawcze, może ogłosić wyrokiem upadłość, o ile niewypłacalność dłużnika nie została usunięta.

Na wniosek nadzorcy sądowego, wierzycieli lub też z inicjatywy sądu, odroczenie wypłat może być uchylone w każdym czasie, o ile dłużnik dopuścił się w zarządzie lub rozporządzaniu swoim majątkiem czynów, wzbronionych przez art. 17, lub też działał na szkodą wierzycieli.

Odroczenie wypłat będzie uchylone w każdym czasie:

1)
jeżeli dłużnik zrzeknie się w podaniu do sądu dalszego korzystania z dobrodziejstw odroczenia wypłat,
2)
jeżeli pomiędzy dłużnikiem a wierzycielami będzie zawarty układ zapobiegawczy, według zasad wyrażonych w art. 30 i nast. niniejszego prawa,
3)
jeżeli pomimo otwarcia postępowania układowego do zawarcia układu nie doszło.

Wyrok o uchyleniu odroczenia zaskarżeniu nie ulega.

Sąd zarządzi ogłoszenie wyroku (art. 27 i 28) w Monitorze Polskim.