Art. 3. - [Utworzenie zapasów interwencyjnych] - Zapasy ropy naftowej, produktów naftowych i gazu ziemnego oraz zasady postępowania w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa paliwowego państwa i zakłóceń na rynku naftowym.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2023.1650 t.j.

Akt obowiązujący

Wersja od: 1 stycznia 2024 r. do: 29 czerwca 2029 r.

Art.  3.  [Utworzenie zapasów interwencyjnych]

1. W celu zapewnienia zaopatrzenia Rzeczypospolitej Polskiej w ropę naftową i produkty naftowe w sytuacji wystąpienia zakłóceń w ich dostawach na rynek krajowy oraz wypełniania zobowiązań międzynarodowych, tworzy się zapasy ropy naftowej i produktów naftowych, zwane dalej "zapasami interwencyjnymi".

2. Zapasy interwencyjne obejmują zapasy:

1) obowiązkowe ropy naftowej lub paliw, zwane dalej "zapasami obowiązkowymi ropy naftowej lub paliw", tworzone i utrzymywane przez producentów i handlowców;

2) agencyjne ropy naftowej i paliw, zwane dalej "zapasami agencyjnymi", tworzone i utrzymywane przez Rządową Agencję Rezerw Strategicznych, zwaną dalej "Agencją".

3. Zapasy interwencyjne zaspokajają zapotrzebowanie na ropę naftową i paliwa w ilości odpowiadającej co najmniej iloczynowi 90 dni i średniego dziennego przywozu netto ekwiwalentu ropy naftowej w poprzednim roku kalendarzowym.

3a. Średni dzienny przywóz netto ekwiwalentu ropy naftowej oblicza się na podstawie danych przekazywanych lub zbieranych w ramach statystyki publicznej określanych corocznie w programach badań statystycznych statystyki publicznej, według następującego wzoru:

gdzie poszczególne symbole oznaczają:

P - średni dzienny przywóz netto ekwiwalentu ropy naftowej,

I - sumę przywozu ropy naftowej oraz produktów naftowych określonych w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. a-c w poprzednim roku kalendarzowym, pomniejszoną o sumę wywozu ropy naftowej oraz tych produktów naftowych w poprzednim roku kalendarzowym, skorygowaną o zmianę ilości ich zapasów w poprzednim roku kalendarzowym, wyrażoną w jednostkach wagowych,

C - współczynnik obliczony jako różnica między liczbą 1 a wartością ułamka, w którego liczniku znajduje się rzeczywista ilość wyprodukowanej w danym roku kalendarzowym benzyny ciężkiej (benzyny pirolitycznej), a w mianowniku ilość przerobionej ropy naftowej łącznie z półproduktami stanowiącymi wsad do rafinerii,

S - sumę przywozu produktów naftowych określonych w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. d-s w poprzednim roku kalendarzowym, pomniejszoną o sumę wywozu tych produktów naftowych w poprzednim roku kalendarzowym, skorygowaną o zmianę ilości ich zapasów w poprzednim roku kalendarzowym, wyrażoną w jednostkach wagowych z uwzględnieniem współczynników określonych w obwieszczeniu wydanym na podstawie art. 4,

B - międzynarodowy bunkier morski,

R - liczbę dni w poprzednim roku kalendarzowym.

3b. Przy obliczaniu średniego dziennego przywozu netto ekwiwalentu ropy naftowej dodatki uwzględnia się jedynie w przypadku, gdy zostały dodane do paliw lub z nimi zmieszane.

4. Zapasy interwencyjne powiększa się o rezerwę na poczet zapasów niedostępnych z przyczyn technicznych oraz ubytków podczas przemieszczania zapasów interwencyjnych; rezerwa ta wynosi 10% tworzonych i utrzymywanych zapasów interwencyjnych.

5. Minister właściwy do spraw energii określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy wykaz:

1) surowców oraz produktów naftowych uwzględnianych podczas ustalania ilości zapasów interwencyjnych,

2) surowców oraz paliw, w których tworzy się zapasy interwencyjne, w podziale na kategorie (grupy), uwzględniając możliwość zamiennego utrzymywania zapasów tych paliw w ramach danej kategorii,

3) paliw stanowiących podstawę do wyliczenia opłaty zapasowej

- biorąc pod uwagę obowiązującą klasyfikację Nomenklatury Scalonej (kody CN) według załącznika I do rozporządzenia Rady (EWG) Nr 2658/87 z dnia 23 lipca 1987 r. w sprawie nomenklatury taryfowej i statystycznej oraz w sprawie Wspólnej Taryfy Celnej (Dz. Urz. L 256 z 07.09.1987, str. 1), strukturę zużycia paliw na rynku krajowym oraz zobowiązania międzynarodowe Rzeczypospolitej.

5a. Ilość utrzymywanych zapasów interwencyjnych oblicza się według wzoru:

Zi = N × 0,96 + B × 1,2

gdzie poszczególne symbole oznaczają:

Zi - ilość zapasów interwencyjnych wyrażoną w jednostkach wagowych,

N - ilość zapasów interwencyjnych ropy naftowej wyrażoną w jednostkach wagowych,

B - ilość zapasów interwencyjnych paliw, z wyłączeniem gazu płynnego (LPG), wyrażoną w jednostkach wagowych, z uwzględnieniem współczynników określonych w obwieszczeniu wydanym na podstawie art. 4.

6. Paliwa, z których są tworzone zapasy interwencyjne, powinny spełniać wymagania jakościowe określone w przepisach o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw.

7. Dopuszcza się utrzymywanie, w ramach zapasów interwencyjnych, zapasów benzyny silnikowej, gazu płynnego (LPG) oraz olejów napędowych niespełniających wymagań w zakresie prężności par i temperatury zablokowania zimnego filtra dla poszczególnych okresów roku, określonych w przepisach o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw.

8. Utrzymywane, w ramach zapasów interwencyjnych, paliwa, o których mowa w ust. 7, mogą być wprowadzone do obrotu, w celu ich wymiany lub zamiany, pod warunkiem że w chwili ich wprowadzenia do obrotu będą spełniały wymagania jakościowe określone dla poszczególnych okresów roku w przepisach o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw.

9. Dopuszcza się utrzymywanie, w ramach zapasów interwencyjnych, paliw znajdujących się w końcowym etapie procesu produkcyjnego, przed procesem uszlachetniania, komponowania, barwienia i znakowania.

10. Podmioty, na które nakłada się obowiązek utrzymywania zapasów interwencyjnych, zapewniają ich nieograniczoną dyspozycyjność polegającą na braku ograniczeń prawnych i faktycznych.

11. Podmioty, na które nakłada się obowiązek utrzymywania zapasów interwencyjnych, mogą ustanawiać ograniczenia prawne lub faktyczne na zapasach interwencyjnych, pod warunkiem że ustanowione ograniczenia nie uniemożliwiają lub nie utrudniają interwencyjnego uwolnienia tych zapasów w sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa paliwowego państwa oraz w sytuacji konieczności wypełnienia zobowiązań międzynarodowych.

12. Zapasy interwencyjne utrzymuje się w magazynach, których parametry techniczne oraz parametry techniczne związanych z tymi magazynami systemów przesyłowych umożliwiają interwencyjne uwolnienie całości zapasów interwencyjnych zmagazynowanych w danym magazynie, w tym wytłoczenie tych zapasów, w okresie 90 dni (dostępność fizyczna).

13. W przypadku bezzbiornikowego magazynowania ropy naftowej lub paliw, o którym mowa w ustawie z dnia 9 czerwca 2011 r. - Prawo geologiczne i górnicze ((Dz. U. z 2023 r. poz. 633), parametry techniczne magazynów oraz parametry techniczne związanych z tymi magazynami systemów przesyłowych odpowiadają wymaganiom w zakresie dostępności fizycznej, o których mowa w ust. 12:

1) dla ropy naftowej w okresie:

a) 150 dni - od dnia 1 stycznia 2024 r.,

b) 90 dni - od dnia 1 stycznia 2029 r.;

2) dla paliw w okresie 90 dni - od dnia 1 stycznia 2024 r.

14. Parametry techniczne magazynów, o których mowa w ust. 13, oraz parametry techniczne związanych z tymi magazynami systemów przesyłowych zapewniają uwolnienie zapasów interwencyjnych ropy naftowej lub paliw w ilości odpowiadającej co najmniej ilości zapasów interwencyjnych utrzymywanych w tym magazynie według stanu na dzień 1 stycznia 2019 r. w przypadku:

1) ropy naftowej - w okresie 150 dni - do dnia 31 grudnia 2023 r.;

2) paliw - w okresie 90 dni - do dnia 31 grudnia 2023 r.

15. W przypadku awarii, której skutkiem jest obniżenie parametrów technicznych magazynu lub systemów przesyłowych związanych z tym magazynem w sposób uniemożliwiający interwencyjne uwolnienie zapasów ropy naftowej lub paliw odpowiednio zgodnie z ust. 12, 13 lub 14, magazyn uważa się za spełniający wymagania, jeżeli odpowiednio właściciel magazynu lub właściciel związanych z tym magazynem systemów przesyłowych:

1) powiadomił Prezesa Agencji oraz ministra właściwego do spraw energii o tej awarii, nie później niż w ciągu 24 godzin od jej wystąpienia, określając w powiadomieniu:

a) okoliczności powstania awarii,

b) stopień obniżenia parametrów technicznych określonych w ust. 12, 13 lub 14,

c) termin przywrócenia wymaganych parametrów technicznych określonych w ust. 12, 13 lub 14, oraz

2) dokonał usunięcia tej awarii nie później niż w ciągu 3 miesięcy od jej wystąpienia.

16. Po usunięciu awarii odpowiednio właściciel magazynu lub właściciel systemów przesyłowych nie później niż w ciągu 24 godzin informuje Prezesa Agencji oraz ministra właściwego do spraw energii o usunięciu awarii.

17. W przypadku braku możliwości usunięcia awarii, o której mowa w ust. 15, w terminie 3 miesięcy, z przyczyn niezależnych od właściciela magazynu lub właściciela systemów przesyłowych, Prezes Agencji, w drodze decyzji, odpowiednio na wniosek właściciela magazynu lub właściciela systemów przesyłowych, wyraża zgodę na przedłużenie okresu na usunięcie awarii o kolejne 3 miesiące, jeżeli ustali, że przyczyny nieusunięcia awarii były niezależne od właściciela magazynu lub właściciela systemów przesyłowych, w szczególności w przypadku braku dostępności urządzeń niezbędnych do usunięcia tej awarii.