Rozdział 1 - Przepisy ogólne. - Zaopatrzenie emerytalne pracowników kolejowych i ich rodzin.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1968.3.10

Akt utracił moc

Wersja od: 1 maja 1977 r.

Rozdział  1.

Przepisy ogólne.

Art.  1.

1. Na warunkach określonych w ustawie przysługuje:

1) pracownikom kolejowym - prawo do kolejowych emerytur i kolejowych rent inwalidzkich,

2) członkom ich rodzin - prawo do kolejowych rent rodzinnych

oraz do świadczeń w naturze i innych świadczeń dodatkowych przewidzianych w ustawie.

2. Użyte w ustawie określenie:

1) kolejowa renta - oznacza kolejową rentę inwalidzką i kolejową rentę rodzinną,

2) rencista - oznacza osobę mającą ustalone prawo do kolejowej emerytury lub renty.

Art.  2.

1. Pracownikami kolejowymi w rozumieniu ustawy są osoby pozostające w stosunku pracy na podstawie mianowania lub umowy o pracę albo na podstawie umowy o naukę zawodu, o przyuczenie do określonej pracy lub o odbycie wstępnego stażu pracy w jednostkach (komórkach) organizacyjnych resortu komunikacji, w których pracownikom przysługuje dodatek za wysługę lat, przewidziany w dekrecie z dnia 21 kwietnia 1954 r. o niektórych prawach i obowiązkach pracowników kolejowych (Dz. U. Nr 16, poz. 59 z późniejszymi zmianami), zwany w dalszym ciągu "dodatkiem za wysługę lat".

2. Pracownikami kolejowymi w rozumieniu ustawy są również osoby, które zachowały prawo do dodatku za wysługę lat, a zatrudnione są na podstawie mianowania lub umowy o pracę w jednostkach (komórkach) organizacyjnych resortu komunikacji, w których pracownikom według obowiązującego ich systemu płac nie przysługuje dodatek za wysługę lat.

3. Nie są pracownikami kolejowymi w rozumieniu ustawy osoby zatrudnione sezonowo w jednostkach (komórkach) organizacyjnych określonych w ust. 1 albo zatrudnione w kolejowych gospodarstwach rolnych.

Art.  3.

1. Za okresy zatrudnienia na kolei uważa się okresy zatrudnienia pracowników kolejowych w jednostkach (komórkach) organizacyjnych resortu komunikacji, w których pracownikom przysługuje dodatek za wysługę lat (art. 2 ust. 1), oraz okresy zatrudnienia pracowników, którzy zachowali prawo do tego dodatku (art. 2 ust. 2).

2. W zakresie uprawnień do kolejowych emerytur i rent rozróżnia się okresy zatrudnienia na kolei:

1) na stanowiskach uprawniających do dodatku za wysługę lat,

2) na innych stanowiskach.

3. Każdy pełny rok stałego zatrudnienia (ust. 1) na parowozie, elektrowozie lub motowozie, w służbie konduktorskiej przy obsłudze pociągów oraz na stanowiskach manewrowych, ustawiaczy i starszych ustawiaczy przy przetokach liczy się jako 14 miesięcy zatrudnienia na kolei.

Art.  4.

1. Za okresy równorzędne z okresami zatrudnienia na kolei, określonymi w art. 3 ust. 2 pkt 1, uważa się okresy:

1) pobierania z tytułu zatrudnienia na kolei zasiłków z ubezpieczenia na wypadek choroby lub macierzyństwa;

2) zatrudnienia lub pełnienia funkcji w Związku Zawodowym Pracowników Kolejowych Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w czasie bezpłatnego urlopu udzielonego pracownikowi kolejowemu;

3) zatrudnienia, jednak nie dłuższego niż 5 lat, licząc od ustania zatrudnienia na kolei, jeżeli zatrudnienie na kolei ustało wskutek:

a) przejścia za zgodą właściwego organu do zatrudnienia w resorcie komunikacji nie będącego zatrudnieniem na kolei,

b) przejścia z zatrudnienia na kolei do zatrudnienia w naczelnych organach władzy i administracji państwowej,

c) skierowania do pracy społeczno-politycznej, z tym że dla pracowników, którzy w dniu 1 lipca 1956 r. pełnili funkcje społeczno-polityczne, bieg 5-letniego terminu rozpoczyna się od dnia 1 lipca 1956 r.; okresy pracy społeczno-politycznej, wykonywanej przez tych pracowników do dnia 1 lipca 1956 r., uważa się w całości za okresy zatrudnienia na kolei,

d) objęcia funkcji z wyboru, jeżeli w związku z wyborem powstał stosunek pracy,

e) przejścia za zgodą właściwego organu do zatrudnienia na kolejach użytku niepublicznego,

f) przejścia za zgodą właściwego organu do zatrudnienia w innych resortach w celu zorganizowania lub budowy transportu kolejowego;

4) zatrudnienia w międzynarodowych organizacjach kolejowych i w zagranicznych placówkach kolejowych po przejściu do tej pracy z zatrudnienia na kolei;

5) wykonywania zatrudnienia za granicą przez specjalistów w czasie trwania stosunku pracy z koleją;

6) zatrudnienia poza koleją w czasie przerwy w zatrudnieniu na kolei, spowodowanej zwolnieniem z zatrudnienia na kolei, jeżeli zwolnienie to uznała za niesłuszne komisja rehabilitacyjna, działająca przy kolejowym zakładzie pracy, powołana przez b. Ministra Kolei, i jeżeli pracownik po przerwie ponownie podjął zatrudnienie na kolei;

7) zatrudnienia, jednak nie dłuższego niż 5 lat, w jednostkach (komórkach) resortu komunikacji, w których pracownikom nie przysługuje dodatek za wysługę lat, jeżeli nastąpiło przejście z tego zatrudnienia do zatrudnienia na kolei określonego w art. 3 ust. 2 pkt 1.

2. Okresy, o których mowa w ust. 1 pkt 1-6, uważa się za okresy równorzędne z okresami zatrudnienia na kolei określonymi w art. 3 ust. 2 pkt 1, pod warunkiem że przejście do zatrudnienia w tych okresach nastąpiło z zatrudnienia na kolei, wykonywanego na stanowiskach uprawniających do dodatku za wysługę lat.

3. Prezes Rady Ministrów może uznać za okresy równorzędne z okresami zatrudnienia na kolei (ust. 1) okresy zatrudnienia w kolejowych jednostkach organizacyjnych, które po Wyzwoleniu przez okres do 5 lat były podporządkowane innym resortom.

4. Minister Komunikacji w porozumieniu z Przewodniczącym Komitetu Pracy i Płac może w drodze rozporządzenia uznać za zatrudnienie wykonywane na kolei okresy zatrudnienia na kolejach innych państw oraz określić zasady i tryb zaliczania tych okresów.

Art.  5.

Za okresy zaliczalne do okresów zatrudnienia na kolei, określonych w art. 3 ust. 2 pkt 1, uważa się okresy:

1) wymienione w art. 10 ust. 1 pkt 4-12 i 14 ustawy z dnia 23 stycznia 1968 r. o powszechnym zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (Dz. U. Nr 3, poz. 6), zwanej dalej "ustawą o powszechnym zaopatrzeniu emerytalnym", jeżeli przed tymi okresami pracownik był zatrudniony na kolei;

2) wojskowej służby zawodowej i nadterminowej pełnionej w Wojsku Polskim po dniu 31 sierpnia 1939 r.;

3) zatrudnienia poza koleją w okresie po dniu 1 września 1939 r. do dnia 8 maja 1945 r. pracowników, który w dniu 1 września 1939 r. byli zatrudnieni na kolei, a którzy w Polsce Ludowej podjęli ponownie zatrudnienie na kolei;

4) studiów w szkołach wyższych, zaliczonych za opłatą do wysługi emerytalnej na podstawie kolejowych przepisów emerytalnych, obowiązujących do dnia 31 grudnia 1954 r.;

5) pracy w b. Ministerstwie Transportu Drogowego i Lotniczego pracowników, którzy w dniu 13 marca 1951 r. byli pracownikami kolejowymi i na podstawie przepisów o zmianach w organizacji i zakresie działania naczelnych organów administracji państwowej w niektórych gałęziach przemysłu, budownictwa i komunikacji przeszli do pracy w Ministerstwie Komunikacji i uzyskali dodatek za wysługę lat.

Art.  6.

1. Podstawę wymiaru kolejowej emerytury lub renty stanowi przeciętny miesięczny zarobek z okresu:

1) ostatnich 12 miesięcy zatrudnienia na kolei (art. 3) lub równorzędnego z zatrudnieniem na kolei (art. 4) albo

2) kolejnych 24 miesięcy zatrudnienia, dowolnie wybranych przez zainteresowanego z okresu ostatnich 12 lat zatrudnienia na kolei (art. 3) lub zatrudnienia równorzędnego z zatrudnieniem na kolei (art. 4).

2. Osoba zainteresowana może wystąpić w ciągu 3 lat od wydania decyzji przyznającej emeryturę lub rentę o zmianę okresu, z którego zarobki zostały przyjęte do obliczenia podstawy wymiaru emerytury lub renty. W uzasadnionych przypadkach Minister Komunikacji może wyrazić zgodę na rozpatrzenie wniosku zgłoszonego po tym terminie.

3. Minister Komunikacji wyda w drodze rozporządzenia szczegółowe przepisy w sprawie obliczania podstawy wymiaru kolejowej emerytury i renty.

Art.  7.

Rada Ministrów może w drodze rozporządzenia podwyższać kolejowe emerytury i renty oraz dodatki do emerytur i rent.