Dział 4 - Operacje na księgach wieczystych Rozdział 1 Przepisy ogólne - Zakładanie i prowadzenie ksiąg wieczystych w systemie teleinformatycznym.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2016.312

Akt obowiązujący

Wersja od: 1 kwietnia 2024 r.

DZIAŁ  IV

Operacje na księgach wieczystych Rozdział 1 Przepisy ogólne

§  68. 

1. Wzmianka o wniosku złożonym za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, obejmująca numer wzmianki, umieszczana jest automatycznie w księdze wieczystej wskazanej we wniosku, odpowiednio w podpolach: 1.1.0.1A, 1.10.0.1A, 2.1.0.1A, 3.1.0.1A, 4.1.0.1A "numer wzmianki", z chwilą zarejestrowania wniosku w centralnym repertorium wniosków elektronicznych.

2. Numer wzmianki o wniosku, o której mowa w ust. 1, składa się z oznaczenia centralnego repertorium wniosków elektronicznych (REP.C), czteroznakowego kodu podmiotu składającego wniosek, kolejnego numeru w centralnym repertorium wniosków elektronicznych, którym został oznaczony wniosek, z dodaniem dwóch końcowych cyfr danego roku.

3. Określa się następujące czteroznakowe kody podmiotów:

1) NOTA - dla notariuszy;

2) KOMO - dla komorników;

3) 1  USKA - dla naczelników urzędów skarbowych;

4) 2  KREP - dla Komisji do spraw usuwania skutków prawnych decyzji reprywatyzacyjnych dotyczących nieruchomości warszawskich, wydanych z naruszeniem prawa.

§ 69. Niezależnie od liczby żądań zawartych we wniosku złożonym za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, w danym dziale księgi wieczystej system teleinformatyczny umieszcza jedną wzmiankę o wniosku, o której mowa w § 68 ust. 1.

§ 70. Umieszczenie wzmianki o wniosku, o której mowa w § 68 ust. 1, przez system teleinformatyczny nie wyłącza obowiązku zamieszczenia wzmianki o wniosku w odpowiednim dziale księgi wieczystej niezwłocznie po zarejestrowaniu wniosku w dzienniku ksiąg wieczystych.

§ 71. Numer wzmianki o wniosku zamieszczanej po zarejestrowaniu wniosku w dzienniku ksiąg wieczystych składa się z kodu wydziału, kolejnego numeru dziennika ksiąg wieczystych (dz. kw.), którym został oznaczony wniosek, z dodaniem dwóch końcowych cyfr danego roku i numeru żądania.

§  72. 

1. Po zarejestrowaniu wniosku w dzienniku ksiąg wieczystych, z chwilą zarejestrowania żądania wniosku w dziale, którego dotyczy żądanie, odpowiednio w podpolach: 1.1.0.1A, 1.10.0.1A, 2.1.0.1A, 3.1.0.1A, 4.1.0.1A "numer wzmianki" zamieszcza się numer wzmianki o wniosku, o którym mowa w § 71, oraz odpowiednio w podpolach: 1.1.0.1B, 1.10.0.1B, 2.1.0.1B, 3.1.0.1B, 4.1.0.1B "opis wzmianki" zamieszcza się opis wzmianki.

2. Jeżeli wniosek zawiera więcej niż jedno żądanie, zamieszcza się tyle wzmianek i ich opisów, ile żądań zawiera wniosek.

3. Wzmiankę o wniosku o odłączenie części lub całości nieruchomości lub wyodrębnienie lokalu zamieszcza się w podpolu 1.1.0.1A "numer wzmianki" oraz w podpolu 1.1.0.1B "opis wzmianki" księgi, której dotyczy wniosek, a w przypadku żądania przyłączenia odłączonej części lub całości nieruchomości do już istniejącej księgi - także w podpolu 1.1.0.1A "numer wzmianki" oraz w podpolu 1.1.0.1B "opis wzmianki" tej księgi.

§ 73. Umieszczona automatycznie wzmianka o wniosku, o której mowa w § 68 ust. 1, wykreślana jest automatycznie przez system teleinformatyczny z chwilą wykreślenia ostatniej w danym dziale księgi wieczystej wzmianki o wniosku zamieszczonej po zarejestrowaniu wniosku w dzienniku ksiąg wieczystych.

§  74. 

1. Informację o podstawie wykreślenia wzmianki zamieszcza się odpowiednio w polach: 1.1.0.4, 1.10.0.4, 2.1.0.4, 3.1.0. 4, 4.1.0.4 "omówienie wykreślenia".

2. Omyłkowo zamieszczoną wzmiankę o wniosku usuwa się ze wskazaniem odpowiednio w polu, o którym mowa w ust. 1, informacji o przyczynie jej usunięcia. W razie potrzeby wzmiankę o wniosku zamieszcza się w sposób, o którym mowa w § 72.

§ 75. W księdze wieczystej wraz z zamieszczeniem lub wykreśleniem wzmianki o wniosku system teleinformatyczny automatycznie zapisuje datę, godzinę, minutę i sekundę jej zamieszczenia w polach odpowiednio: 1.1.0.2, 1.10.0.2, 2.1.0.2, 3.1.0. 2, 4.1.0.2 lub wykreślenia w polach odpowiednio: 1.1.0.3, 1.10.0.3, 2.1.0.3, 3.1.0.3, 4.1.0.3.

§ 76. Przepisy § 71 i § 72 oraz § 74 i § 75 stosuje się odpowiednio do wzmianki o wszczęciu postępowania z urzędu, o apelacji, o skardze kasacyjnej i o skardze na orzeczenie referendarza sądowego.

§  77. 

1. Wpisów lub adnotacji w księdze wieczystej dokonuje się wielkimi literami.

2. Wpisów lub adnotacji w księdze wieczystej dokonuje się z użyciem znaków pisarskich dopuszczalnych w systemie teleinformatycznym.

3. Przy dokonywaniu wpisów można posługiwać się jedynie skrótami przyjętymi w systemie teleinformatycznym ksiąg wieczystych.

4. Wykaz znaków pisarskich dopuszczalnych w systemie teleinformatycznym oraz zasady wpisu danych w przypadku wystąpienia znaku pisarskiego niewystępującego w tablicy są określone w załączniku nr 2 do rozporządzenia.

§  78. 

1. Dane dotyczące nieruchomości gruntowych i budynkowych wpisuje się w księdze wieczystej na podstawie wypisu z rejestru gruntów, wypisu z rejestru budynków lub wypisu z kartoteki budynków, a także wyrysu z mapy ewidencyjnej, sporządzonych na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków.

2. Jeżeli zmiana oznaczenia nieruchomości, o których mowa w ust. 1, dotyczy wyłącznie położenia nieruchomości, numeracji działek ewidencyjnych, obrębu ewidencyjnego lub sposobu korzystania z nieruchomości, podstawę wpisu w księdze wieczystej stanowi wypis z rejestru gruntów.

3. Dokumenty wymienione w ust. 1 i 2 stanowią podstawę wpisu w księdze wieczystej, jeżeli zostały opatrzone klauzulą właściwego organu prowadzącego ewidencję gruntów i budynków stwierdzającą, że są przeznaczone do dokonywania wpisów w księgach wieczystych.

4. Oznaczenia gruntu oddanego w użytkowanie wieczyste dokonuje się na podstawie dokumentów, o których mowa w ust. 1 i 2.

5. Jeżeli odrębna własność budynku powstała jednocześnie z oddaniem gruntu w użytkowanie wieczyste, podstawę oznaczenia budynku stanowi umowa użytkowania wieczystego i sprzedaży budynku lub decyzja administracyjna właściwego organu.

6. W przypadku gdy odrębna własność budynku i innego urządzenia powstała po oddaniu gruntu w użytkowanie wieczyste, podstawę ich oznaczenia stanowią wypis z rejestru gruntów, wypis z rejestru budynków lub wypis z kartoteki budynków oraz wyrys z mapy ewidencyjnej, zawierający usytuowanie budynku na gruncie, a także oświadczenie wnioskodawcy obejmujące dane o budynku dotyczące liczby kondygnacji, powierzchni użytkowej oraz dane dotyczące przeznaczenia budynku, o ile z powyższych dokumentów te dane nie wynikają.

§ 79. Lokal będący przedmiotem odrębnej własności oznacza się na podstawie aktu notarialnego lub orzeczenia sądu, a także wypisu z rejestru gruntów, wypisu z rejestru lokali lub wypisu z kartoteki lokali.

§  80. 

1. Podstawą oznaczenia lokalu, do którego przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, jest zaświadczenie o powierzchni i położeniu lokalu, wydane przez właściwą spółdzielnię mieszkaniową.

2. Podstawą oznaczenia domu jednorodzinnego, do którego przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, jest zaświadczenie o powierzchni i położeniu domu jednorodzinnego, wydane przez właściwą spółdzielnię mieszkaniową, oraz wypis z rejestru gruntów.

§ 81. Obszar nieruchomości gruntowej, powierzchnię użytkową budynku, powierzchnię użytkową lokalu wraz z powierzchnią pomieszczeń przynależnych wyraża się w jednostce miary określonej w rozporządzeniu Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków.

§ 82. Sprostowanie oznaczenia nieruchomości nie wymaga wprowadzenia zmian w rubrykach obejmujących dane o podstawie oznaczenia nieruchomości i dane o wniosku.

§ 83. Jeżeli budynek lub urządzenie, które mają być przedmiotem ujawnienia w księdze wieczystej, są położone na więcej niż jednej nieruchomości, dla których są prowadzone księgi wieczyste, ujawnienia dokonuje się w każdej z ksiąg przez wypełnienie odpowiednio pól 1.4.2.10 lub 1.4.3.3.

§ 84. W dziale I-O w rubryce 1.6 "zgodność z danymi ewidencji gruntów i budynków" odnotowuje się wynik sprawdzenia danych wskazanych we wniosku i ujawnionego w księdze wieczystej oznaczenia nieruchomości z danymi ewidencji gruntów i budynków.

§ 85. Wpisu zmiany imion i nazwisk, firm oraz nazw i siedzib podmiotów ujawnionych w działach II, III i IV księgi wieczystej dokonuje się na podstawie dokumentów urzędowych.

§ 86. Dokonując wpisu w księdze wieczystej, na podstawie danych zawartych we wniosku i załączonych do niego dokumentach, uzupełnia się dane podmiotów ujawnionych w poszczególnych działach księgi wieczystej, w polach podrubryk "Skarb Państwa", "jednostka samorządu terytorialnego (związek międzygminny)", "inna osoba prawna lub jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną" lub "osoba fizyczna".

§  87. 

1. Przy dokonywaniu wpisu prawa użytkowania wieczystego wpisy właściciela nieruchomości nie ulegają zmianie.

2. W przypadku przekształcenia użytkowania wieczystego w prawo własności wykreśla się wpis w dziale I-Sp w podrubryce 1.11.2 "prawo użytkowania wieczystego" oraz wszystkie wpisy ujawnione w dziale II "własność" i w tym dziale w rubryce "właściciel" ujawnia się nowego właściciela pod kolejnym numerem udziału w prawie.

3. W przypadku wygaśnięcia użytkowania wieczystego wykreśla się wpis w dziale I-Sp w podrubryce 1.11.2 "prawo użytkowania wieczystego" oraz wszystkie wpisy ujawnione w dziale II "własność", które dotyczą użytkownika wieczystego.

4. W przypadku, o którym mowa w ust. 2 i 3, we wszystkich działach księgi wieczystej usuwa się też napisy, które były zamieszczone w związku z wykreślanym wpisem.

§  88. 

1. W przypadku dokonywania wpisu prawa użytkowania wieczystego w działach księgi wieczystej, w których jest dokonywany wpis, z wyjątkiem działu I-O, ujawnia się napis "wpisy dotyczące użytkowania wieczystego" odpowiednio w polach: 1.11.1.2, 2.3.0.2, 2.4.1.1, 3.3.0.1, 4.3.0.1.

2. W przypadku ujawnienia budynku stanowiącego odrębny od gruntu przedmiot własności, napis, o którym mowa w ust. 1, uzupełnia się przez dodanie wyrazów: "i własności budynku stanowiącego odrębną nieruchomość".

3. W przypadku ujawnienia urządzenia stanowiącego odrębną własność napis, o którym mowa w ust. 1, uzupełnia się przez dodanie wyrazów: "i urządzenia stanowiącego odrębny przedmiot własności".

§ 89. W dziale II "własność" w kolejnych rubrykach "podstawa nabycia" wpisuje się wszystkie podstawy nabycia odnoszące się do ujawnienia przejścia prawa po ostatniej osobie ujawnionej.

§ 90. Jeżeli prawo przysługuje kilku osobom wspólnie, wymienia się we wpisie udział każdego ze współuprawnionych wyrażony ułamkiem zwykłym, a przy dokonywaniu kolejnego wpisu wielkość udziału w prawie przelicza się przez sprowadzenie do wspólnego mianownika.

§ 91. Wpisu dotyczącego sposobu wykonywania zarządu nieruchomością wspólną oraz oznaczenia osoby zarządcy dokonuje się w dziale III "prawa, roszczenia i ograniczenia" w księdze wieczystej prowadzonej dla nieruchomości, z której wyodrębniono lokale.

§ 92. W przypadku dokonywania wpisu służebności gruntowej w dziale III "prawa, roszczenia i ograniczenia" księgi wieczystej prowadzonej dla nieruchomości obciążonej, dokonuje się równocześnie wpisu w dziale I-Sp "spis praw związanych z własnością" księgi wieczystej prowadzonej dla nieruchomości władnącej.

§  93. 

1. Jeżeli prawo, roszczenie, inny ciężar lub ograniczenie obciąża dwie albo więcej nieruchomości, przy każdym wpisie zaznacza się to z urzędu, wymieniając wszystkie nieruchomości obciążone.

2. W przypadku założenia nowej księgi wieczystej dla części obciążonej nieruchomości bądź przeniesienia części obciążonej nieruchomości do innej księgi wieczystej sąd z urzędu przenosi do współobciążenia wszystkie prawa, roszczenia, inne ciężary lub ograniczenia ciążące na nieruchomości.

3. W przypadku wykreślenia prawa, roszczenia, innego ciężaru lub ograniczenia, które wygasło względem jednej nieruchomości i zostało z niej wykreślone, sąd z urzędu ujawnia ten fakt w pozostałych księgach wieczystych prowadzonych dla współobciążonych nieruchomości.

4. Prawa, roszczenia, inne ciężary lub ograniczenia, które wygasły względem wszystkich nieruchomości obciążonych, wykreśla się z urzędu we wszystkich księgach wieczystych nieruchomości współobciążonych, mimo że został złożony wniosek o wykreślenie tylko w jednej księdze wieczystej.

5. Przepisy ust. 1-4 stosuje się odpowiednio do spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu.

§ 94. W przypadku przyłączenia się do postępowania egzekucyjnego z nieruchomości kolejnego wierzyciela dokonuje się zmiany wpisu w dziale III księgi wieczystej w sposób określony w § 98 ust. 1.

§ 95. Dokonując wpisów hipotek powstałych po dniu 19 lutego 2011 r., nie wypełnia się pól 4.4.1.5 "odsetki" oraz 4.4.1.9 "termin zapłaty".

§  96. 

1. Jeżeli hipoteka umowna łączna została ustanowiona na nieruchomościach, dla których księgi wieczyste prowadzi więcej niż jeden sąd rejonowy, każdy z tych sądów zawiadamia pozostałe o dokonanym wpisie lub o innym sposobie załatwienia wniosku.

2. Sąd, który otrzymał zawiadomienie o dokonanym wpisie hipoteki umownej łącznej w księdze wieczystej, do której prowadzenia jest właściwy inny sąd rejonowy, zamieszcza w księdze wieczystej, do której prowadzenia jest właściwy, numery ksiąg wieczystych prowadzonych dla nieruchomości współobciążonych oraz nazwę i siedzibę sądu.

3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do wydziałów ksiąg wieczystych, o ile jest ich więcej niż jeden w danym sądzie rejonowym.

§ 97. Sprostowania usterek wpisu, o których mowa w art. 626¹³ § 2 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 101, z późn. zm.), dokonuje się niezwłocznie po ich dostrzeżeniu. Jednocześnie z wydaniem postanowienia o sprostowaniu usterek wpisu wprowadza się odpowiednie zmiany w polach oraz jeżeli sprostowanie usterek wpisu jest dokonywane w działach I-Sp, III lub IV, wskazuje się pola, których sprostowanie dotyczy, i ujawnia się, że jest to sprostowanie w polu "rodzaj zmiany": 1.11.1.7 w dziale I-Sp, 3.4.1.7 w dziale III lub 4.4.1.15 w dziale IV.

§  98. 

1. Zmiany wpisu dokonuje się przez odpowiednie zmiany w polach oraz jeżeli zmiana jest dokonywana w działach I-Sp, III lub IV, przez wskazanie pól, których zmiana dotyczy, i ich opisanie w polu "rodzaj zmiany": 1.11.1.7 w dziale I-Sp, 3.4.1.7 w dziale III lub 4.4.1.15 w dziale IV. Numery praw (dział I-Sp), udziałów w prawie (dział II), wpisów (dział III), hipotek (roszczeń) (dział IV) nie ulegają zmianie.

2. W przypadku częściowego wykreślenia sumy hipoteki lub roszczenia o ustanowienie hipoteki, pod tym samym numerem, w polu 4.4.1.2 "suma", wpisuje się sumę hipoteki pozostałą po odliczeniu kwoty podlegającej wykreśleniu oraz zamieszcza się w polu 4.4.1.15 "rodzaj zmiany" opis zmiany ze wskazaniem pola, którego zmiana dotyczy.

§  99. 

1. Wykreślenia części wpisu dokonuje się przez zamieszczenie odpowiednio w polu "rodzaj zmiany": 1.11.1.7 w dziale I-Sp, 3.4.1.7 w dziale III, 4.4.1.15 w dziale IV opisu wykreślenia ze wskazaniem pól, których wykreślenie dotyczy. Numery praw (dział I-Sp), udziałów w prawie (dział II), wpisów (dział III), hipotek (roszczeń) (dział IV) nie ulegają zmianie.

2. Wykreślenie wpisu polega na wykreśleniu wszystkich jego elementów z rubryk, podrubryk, pól i podpól oznaczonych numerem danego wpisu.

3. W przypadku, o którym mowa w ust. 2, usuwa się też napisy, które były zamieszczone w związku z wykreślanym wpisem.

§  100. 

1. W przypadku przelewu jednej z kilku wierzytelności zabezpieczonych hipoteką wykreśla się częściowo sumę hipoteki, wpisując w podrubryce 4.4.1 "treść hipoteki (roszczenia)" w polu 4.4.1.2 "suma" sumę hipoteki pozostałą po odliczeniu kwoty podlegającej wykreśleniu, oraz ujawnia się w polu "inne informacje" hipotekę, której suma podlega częściowemu wykreśleniu, informację o przelewie wierzytelności zabezpieczonej hipoteką, zamieszczając w polu 4.4.1.15 "rodzaj zmiany" opis zmiany ze wskazaniem pól, których zmiana dotyczy.

2. Hipotekę zabezpieczającą przelaną wierzytelność wpisuje się pod kolejnym numerem hipoteki, ujawniając w podrubryce 4.4.1 "treść hipoteki (roszczenia)" w polu 4.4.1.10 "pierwszeństwo" informację, że hipotece przysługuje pierwszeństwo hipoteki, która zabezpieczała wierzytelność przed przelewem, ze wskazaniem numeru tej hipoteki.

§ 101. W przypadku podziału hipoteki zabezpieczającej kilka wierzytelności wykreśla się istniejący wpis hipoteki oraz wpisuje się pod kolejnymi numerami hipotek hipoteki powstałe w wyniku podziału. W podrubrykach 4.4.1 "treść hipoteki (roszczenia)" w polach 4.4.1.10 "pierwszeństwo" wpisywanych hipotek ujawnia się informację, że hipoteki powstały w wyniku podziału hipoteki i przysługuje im pierwszeństwo hipoteki podlegającej podziałowi, ze wskazaniem numeru tej hipoteki.

§ 102. W przypadku przeniesienia hipoteki na opróżnione miejsce hipoteczne w podrubryce 4.4.1. "treść hipoteki (roszczenia)" hipoteki podlegającej przeniesieniu w polu 4.4.1.10 "pierwszeństwo" ujawnia się informację, że hipoteka została przeniesiona na opróżnione miejsce hipoteczne i przysługuje jej pierwszeństwo hipoteki, której opróżnionym miejscem hipotecznym rozporządzono, ze wskazaniem numeru tej hipoteki oraz zamieszcza się w polu 4.4.1.15 "rodzaj zmiany" opis zmiany ze wskazaniem pola, którego zmiana dotyczy.

§ 103. W przypadku ustanowienia hipoteki na opróżnionym miejscu hipotecznym wpisuje się hipotekę pod kolejnym numerem hipoteki. W podrubryce 4.4.1. "treść hipoteki (roszczenia)" ustanawianej hipoteki w polu 4.4.1.10 "pierwszeństwo" ujawnia się informację, że hipoteka została ustanowiona na opróżnionym miejscu hipotecznym i przysługuje jej pierwszeństwo hipoteki, której opróżnionym miejscem hipotecznym rozporządzono, ze wskazaniem numeru tej hipoteki.

§  104. 

1. Sąd prowadzący księgę wieczystą, w drodze adnotacji, wykonuje orzeczenie sądu odwoławczego uchylającego w całości lub w części zaskarżony wpis niebędący wykreśleniem przez wykreślenie treści ujawnionych w odpowiednich polach opisanych w dziale II, a jeżeli zaskarżony wpis jest wykreśleniem - przez przywrócenie treści ujawnionych w tych polach, które zostały wykreślone zaskarżonym wpisem.

2. W przypadku zmiany zaskarżonego wpisu niebędącego wykreśleniem sąd prowadzący księgę wieczystą, w drodze adnotacji, wykonuje orzeczenie sądu odwoławczego przez wykreślenie treści ujawnionych w odpowiednich polach opisanych w dziale II i zastąpienie ich treścią zgodną z orzeczeniem sądu odwoławczego, a jeżeli zaskarżony wpis jest wykreśleniem - przez przywrócenie poprzedniej treści ujawnionej w tych polach, które zostały zmienione, i zastąpienie jej treścią wynikającą z orzeczenia sądu odwoławczego.

3. Do orzeczeń wydanych na skutek rozpoznania skargi na wpis dokonany przez referendarza sądowego przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio.

Rozdział  2

Zakładanie księgi wieczystej

§  105. 

1. Założenia księgi wieczystej dla nieruchomości dokonuje się na wniosek zawierający:

1) oznaczenie nieruchomości, miejsca jej położenia, obszaru oraz sposobu korzystania z nieruchomości;

2) wymienienie wszystkich uprawnionych, na których rzecz ma być wpisana własność, w sposób określony w § 33, oraz wskazanie ich adresów;

3) powołanie tytułu własności nieruchomości;

4) wyszczególnienie ograniczonych praw rzeczowych obciążających nieruchomość lub ograniczeń w rozporządzaniu nieruchomością albo oświadczenie wnioskodawcy, że nie wie o istnieniu takich praw lub ograniczeń.

2. Jeżeli nieruchomość była już wpisana do dotychczasowej księgi wieczystej, a księga ta zaginęła lub uległa zniszczeniu, we wniosku wskazuje się numer tej księgi.

3. Jeżeli dla nieruchomości był prowadzony zbiór dokumentów, we wniosku wskazuje się numer tego zbioru.

4. Jeżeli nieruchomość nie miała księgi wieczystej ani zbioru dokumentów, wniosek zawiera odpowiednie oświadczenie w tej sprawie.

§  106. 

1. Do wniosku, o którym mowa w § 105, dołącza się dokumenty stwierdzające nabycie własności nieruchomości określonej we wniosku oraz dokumenty stanowiące podstawę oznaczenia nieruchomości.

2. Jeżeli dokument stwierdzający nabycie własności zaginął lub uległ zniszczeniu, a wnioskodawca nie ma urzędowo poświadczonego odpisu tego dokumentu, powinien powołać inne dowody stwierdzające nabycie własności nieruchomości określonej we wniosku.

3. Obowiązek dołączenia dokumentów stwierdzających nabycie własności nieruchomości nie dotyczy osób, których prawa zostały ujawnione w zbiorze dokumentów.

§  107. 

1. Założenia księgi wieczystej dla spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu dokonuje się na wniosek zawierający:

1) oznaczenie miejsca położenia i powierzchni lokalu lub domu jednorodzinnego;

2) wymienienie osoby, której przysługuje to prawo, w sposób określony w § 33;

3) powołanie tytułu nabycia tego prawa;

4) wyszczególnienie ograniczonych praw rzeczowych obciążających to prawo lub ograniczeń w rozporządzaniu tym prawem albo oświadczenie wnioskodawcy, że nie wie o istnieniu takich praw lub ograniczeń.

2. Do wniosku dołącza się dokumenty stwierdzające nabycie prawa wymienionego w ust. 1 oraz dokumenty stanowiące podstawę oznaczenia lokalu lub domu jednorodzinnego, a także dokumenty stanowiące podstawę oznaczenia nieruchomości, z którą dom jednorodzinny jest związany.

§ 108. Przepisy § 105 i § 106 stosuje się odpowiednio do wniosku o założenie księgi wieczystej: dla odłączanych części nieruchomości gruntowych, dla nieruchomości gruntowych, które nie miały księgi wieczystej albo dla których dotychczasowa księga wieczysta zaginęła lub uległa zniszczeniu, przyłączanych do prowadzonej księgi wieczystej, oraz dla nieruchomości lokalowych wyodrębnianych z księgi wieczystej.

§  109. 

1. Przy zakładaniu księgi wieczystej dla nieruchomości, która nie miała księgi wieczystej albo której dotychczasowa księga wieczysta zaginęła lub uległa zniszczeniu, bierze się z urzędu pod uwagę w szczególności zbiory dokumentów, dokumenty należące do zaginionej lub zniszczonej dotychczasowej księgi wieczystej oraz zachowane części takiej księgi, a także dane z ewidencji gruntów i budynków.

2. Jeżeli zbiór dokumentów jest prowadzony przez sąd, który nie jest właściwy do założenia księgi wieczystej, sąd właściwy niezwłocznie zażąda nadesłania tego zbioru.

§  110. 

1. Zarządzone przez sąd obwieszczenie publiczne, w przypadku gdy zakładana jest księga wieczysta, a prawo własności tego, kto ma być wpisany, nie zostało dostatecznie wykazane, powinno zawierać:

1) oznaczenie nieruchomości w sposób określony w § 105 ust. 1 pkt 1 i ust. 2-4;

2) wymienienie osób przypisujących sobie prawo własności, w sposób określony w § 33;

3) wezwanie wszystkich, którzy roszczą sobie prawo własności, ograniczone prawa rzeczowe albo prawa ograniczające możność rozporządzania nieruchomością, żeby w terminie wymienionym w obwieszczeniu zgłosili w sądzie swoje prawa i złożyli potrzebne do ich wykazania dokumenty, pod rygorem pominięcia ujawnienia ich praw w zakładanej księdze wieczystej.

2. Termin wymieniony w obwieszczeniu nie może być krótszy niż jeden miesiąc i nie może być dłuższy niż trzy miesiące.

3. Obwieszczenie wywiesza się w budynku, w którym znajduje się sąd właściwy do założenia księgi wieczystej, oraz w budynku urzędu gminy, na której obszarze jest położona nieruchomość.

4. Obwieszczenie może ponadto być podane do wiadomości publicznej w inny sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości.

§  111. 

1. Nie dokonuje się obwieszczeń w przypadku nieruchomości, dla której był prowadzony zbiór dokumentów określony w art. 2 i 4 dekretu z dnia 28 października 1947 r. o mocy prawnej ksiąg wieczystych na obszarze Ziem Odzyskanych i b. Wolnego Miasta Gdańska (Dz. U. poz. 410 oraz z 1998 r. poz. 668).

2. W przypadku określonym w ust. 1 założenie księgi wieczystej następuje przez wpisanie oznaczenia w dziale I-O na podstawie danych z ewidencji gruntów i budynków oraz przez wpisanie wszystkich praw ujawnionych w takim zbiorze.

§ 112. Przy zakładaniu księgi wieczystej wypełnia się rubryki: 0.1 "informacje podstawowe" i 0.2 "dane o założeniu księgi wieczystej" oraz dokonuje się wpisów:

1) dla księgi wieczystej zakładanej dla nieruchomości gruntowej i budynkowej, w działach:

a) w dziale I-O: w rubryce 1.2 "numer nieruchomości", w rubryce 1.3 "położenie", w rubryce 1.4 "oznaczenie": w razie potrzeby w podrubryce 1.4.1 "działka ewidencyjna", 1.4.2 "budynek", 1.4.3 "urządzenie" (z wyłączeniem pól: 1.4.1.7, 1.4.1.8, 1.4.2.12-1.4.2.15, 1.4.3.4, 1.4.3.5), w rubryce 1.5 "obszar", w rubryce 1.6 "zgodność z danymi ewidencji gruntów i budynków" oraz w rubrykach 1.7 "podstawa oznaczenia (sprostowania)" i 1.8 "dane o wniosku i chwili wpisu",

b) w dziale I-Sp: dla nieruchomości oddanej w użytkowanie wieczyste w rubryce 1.11 "spis praw" w podrubryce 1.11.2 "prawo użytkowania wieczystego" oraz w rubrykach 1.12 "podstawa wpisu" i 1.13 "dane o wniosku i chwili wpisu",

c) w dziale II: w rubryce 2.2 "właściciel", a dla nieruchomości oddanej w użytkowanie wieczyste w rubrykach 2.2 "właściciel" i 2.4 "użytkownik wieczysty" oraz w każdym z powyższych przypadków w rubrykach 2.6 "podstawa nabycia" i 2.7 "dane o wniosku i chwili wpisu";

2) dla księgi wieczystej zakładanej dla spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu w działach:

a) w dziale I-O: w rubryce 1.2 "numer nieruchomości", w rubryce 1.3 "położenie", w rubryce 1.4 "oznaczenie": w miarę potrzeby w podrubryce 1.4.2 "budynek" lub 1.4.4 "lokal" (z wyłączeniem pól: 1.4.2.6, 1.4.2.12-1.4.2.15, 1.4.4.9), w rubryce 1.5 "obszar" oraz w rubrykach 1.7 "podstawa oznaczenia (sprostowania)" i 1.8 "dane o wniosku i chwili wpisu",

b) w dziale I-Sp: w rubryce 1.11 "spis praw" w podrubryce 1.11.3 "opis spółdzielni mieszkaniowej" oraz w rubrykach 1.12 "podstawa wpisu" i 1.13 "dane o wniosku i chwili wpisu",

c) w dziale II: w rubryce 2.5 "uprawniony" oraz w rubrykach 2.6 "podstawa nabycia" i 2.7 "dane o wniosku i chwili wpisu";

3) dla księgi wieczystej zakładanej dla nieruchomości lokalowej - zgodnie z przepisami § 120 i § 121.

§ 113. Jeżeli założenie księgi wieczystej dla nieruchomości gruntowej, dla której nie jest prowadzona księga wieczysta, następuje przez przyłączenie tej nieruchomości do istniejącej księgi wieczystej, wówczas:

1) pod nowym numerem bieżącym nieruchomości dokonuje się połączenia nieruchomości ujawnionej w księdze wieczystej z częścią przyłączoną;

2) w dziale I-O księgi wieczystej, do której następuje przyłączenie nieruchomości, uzupełnia się wpisy w rubryce 1.3 "położenie", w rubryce 1.4 "oznaczenie" w podrubryce 1.4.1 "działka ewidencyjna" (z wyłączeniem pól 1.4.1.7 i 1.4.1.8 podpole A), dokonuje się sprostowania powierzchni nieruchomości w rubryce 1.5 "obszar", weryfikuje się wpisy w rubryce 1.6 "zgodność z danymi ewidencji gruntów i budynków" oraz dokonuje się wpisów w rubrykach 1.7 "podstawa oznaczenia (sprostowania)" i 1.8 "dane o wniosku i chwili wpisu";

3) w dziale II księgi wieczystej, do której nastąpiło przyłączenie nieruchomości, dokonuje się wpisów w rubrykach 2.6 "podstawa nabycia" i 2.7 "dane o wniosku i chwili wpisu", odnoszących się do rubryki 2.2 "właściciel".

Rozdział  3

Przyłączanie i odłączanie nieruchomości i ich części

§ 114. Część nieruchomości może być odłączona tylko wtedy, gdy zostaną przedstawione dokumenty stanowiące podstawę oznaczenia nieruchomości zarówno co do części odłączonej, jak i co do części pozostałej. Nie narusza to ograniczeń podziału nieruchomości określonych w przepisach szczególnych.

§ 115. Jeżeli odłącza się część nieruchomości, z której wyodrębniono lokale, w polu 1.4.4.9 "przyłączenie" księgi wieczystej prowadzonej dla wyodrębnionego lokalu dokonuje się sprostowania numeru księgi wieczystej.

§  116. 

1. W księdze wieczystej, z której jest odłączana część nieruchomości, wskazuje się części nieruchomości podlegające odłączeniu, wpisane w dziale I-O w rubryce 1.4 "oznaczenie" w podrubrykach: 1.4.1 "działka ewidencyjna", 1.4.2 "budynek", 1.4.3 "urządzenie", i jednocześnie przenosi się dane wpisane we wskazanych podrubrykach oraz w rubryce 1.3 "położenie" do działu I-O zakładanej księgi wieczystej.

2. Pozostałe dane w zakładanej księdze wieczystej wpisuje się zgodnie z § 112 pkt 1.

3. W księgach wieczystych, o których mowa w ust. 1, uzupełnia się informacje o odłączeniu lub przyłączeniu w polach odpowiednio: 1.4.1.7, 1.4.1.8, 1.4.2.12, 1.4.2.13, 1.4.3.4, 1.4.3.5 oraz dokonuje się sprostowania powierzchni nieruchomości w rubryce 1.5 "obszar".

§  117. 

1. Jeżeli odłączana część nieruchomości zostaje przyłączona do nieruchomości, dla której jest prowadzona księga wieczysta, przyłączenia dokonuje się poprzez wskazanie w księdze prowadzonej dla nieruchomości, z której następuje odłączenie części nieruchomości podlegających odłączeniu, wpisanych w dziale I-O w rubryce 1.4 "oznaczenie" w podrubrykach: 1.4.1 "działka ewidencyjna", 1.4.2 "budynek", 1.4.3 "urządzenie".

2. Pod nowym numerem bieżącym nieruchomości dokonuje się połączenia nieruchomości ujawnionej w księdze wieczystej z częścią przyłączoną.

3. W księgach, z których odłącza się część nieruchomości, dokonuje się w dziale I-O wpisów w rubrykach 1.7 "podstawa oznaczenia (sprostowania)" i 1.8 "dane o wniosku i chwili wpisu". Dodatkowo uzupełnia się dane ujawnione w tych księgach o informacje o odłączeniu lub przyłączeniu w polach odpowiednio: 1.4.1.7, 1.4.1.8, 1.4.2.12, 1.4.2.13, 1.4.3.4, 1.4.3.5.

4. W dziale I-Sp księgi wieczystej, do której nastąpiło przyłączenie części nieruchomości oddanej w użytkowanie wieczyste, wpisów dokonuje się w rubryce 1.11 "spis praw" w podrubryce 1.11.2 "prawo użytkowania wieczystego" oraz w rubrykach 1.12 "podstawa wpisu" i 1.13 "dane o wniosku i chwili wpisu".

5. W dziale II księgi wieczystej, do której nastąpiło przyłączenie części nieruchomości, wpisów dokonuje się tylko w rubrykach 2.6 "podstawa nabycia" i 2.7 "dane o wniosku i chwili wpisu", odnoszących się do rubryki 2.2 "właściciel", a dla nieruchomości oddanej w użytkowanie wieczyste do rubryk 2.2 "właściciel" i 2.4 "użytkownik wieczysty".

§ 118. Jednocześnie z odłączeniem części nieruchomości w księdze wieczystej prowadzonej dla nieruchomości, z której następuje odłączenie, wpisuje się pod nowym numerem bieżącym nieruchomości pozostałą w tej księdze część nieruchomości.

§  119. 

1. Przy zakładaniu nowej księgi wieczystej dla części obciążonej nieruchomości lub przy przeniesieniu części obciążonej nieruchomości do innej księgi wieczystej dokonuje się wpisów w polach 3.4.1.6 lub 4.4.1.12.

2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do przeniesienia praw związanych z własnością nieruchomości ujawnionych w dziale I-Sp.

§ 120. Założenie księgi wieczystej dla nieruchomości lokalowej następuje przez wpisanie danych o oznaczeniu księgi wieczystej w rubrykach 0.1 "informacje podstawowe" i 0.2 "dane o założeniu księgi" oraz dokonanie wpisów:

1) w dziale I-O: w rubryce 1.2 "numer nieruchomości", w rubryce 1.3 "położenie", w rubryce 1.4 "oznaczenie" w podrubryce 1.4.4 "lokal", w rubryce 1.5 "obszar" oraz rubrykach 1.7 "podstawa oznaczenia (sprostowania)" i 1.8 "dane o wniosku i chwili wpisu";

2) w dziale I-Sp: w rubryce 1.11 "spis praw" w podrubryce 1.11.1 "spis praw związanych z własnością" oraz w rubrykach 1.12 "podstawa wpisu" i 1.13 "dane o wniosku i chwili wpisu";

3) w dziale II: w rubryce 2.2 "właściciel" oraz w rubrykach 2.6 "podstawa nabycia" i 2.7 "dane o wniosku i chwili wpisu".

§  121. 

1. Jednocześnie z wyodrębnieniem lokalu w księdze wieczystej prowadzonej dla nieruchomości, na której jest położony budynek, w którym jest ustanowiona odrębna własność lokalu, dokonuje się wpisów:

1) w dziale I-O: w podrubryce 1.4.2 "budynek" w polu 1.4.2.14 "informacja o wyodrębnionych lokalach", w polu 1.4.2.15 "części wspólne po wyodrębnieniu lokali" oraz w rubrykach 1.7 "podstawa oznaczenia (sprostowania)" i 1.8 "dane o wniosku i chwili wpisu",

2) w dziale II: w rubryce 2.3 "właściciel wyodrębnionego lokalu" w odniesieniu do właściciela wyodrębnionego lokalu oraz w rubrykach 2.6 "podstawa nabycia" i 2.7 "dane o wniosku i chwili wpisu"

oraz zamieszcza się napisy w działach III i IV w polach odpowiednio 3.3.0.1 i 4.3.0.1: "wszelkie prawa, roszczenia i ograniczenia ciążące na lokalach wyodrębnionych z nieruchomości ciążą na związanych z nimi udziałach we współwłasności lub współużytkowaniu wieczystym".

2. Napisy, o których mowa w ust. 1, zamieszcza się w chwili dokonywania wpisu w tych działach.

§ 122. Wszelkich wpisów dotyczących wyodrębnionego lokalu i praw na tym lokalu dokonuje się wyłącznie w księgach wieczystych poszczególnych lokali.

§  123. 

1. Jeżeli w drodze czynności prawnej lub orzeczenia sądu nastąpi połączenie dwu lub więcej nieruchomości lokalowych w jeden lokal stanowiący odrębną nieruchomość, księgi wieczyste prowadzone dotychczas dla tych lokali zamyka się. Z księgi wieczystej prowadzonej dla nieruchomości, z której lokale zostały wyodrębnione, wykreśla się wpisy dotyczące tych lokali i wyodrębnia się z niej nowo utworzony lokal, dla którego zakłada się nową księgę wieczystą.

2. Jeżeli w drodze czynności prawnej lub orzeczenia sądu nastąpi podział nieruchomości lokalowej na dwa lub więcej samodzielnych lokali, księgę wieczystą prowadzoną dla tej nieruchomości lokalowej zamyka się. Z księgi wieczystej prowadzonej dla nieruchomości, z której lokal był wyodrębniony, wykreśla się wpisy dotyczące nieruchomości lokalowej, która została podzielona, i wyodrębnia się z tej księgi lokale powstałe w wyniku podziału, dla których zakłada się księgi wieczyste.

Rozdział  4

Zmiana oznaczenia księgi wieczystej

§  124. 

1. Przy ujawnianiu prawa użytkowania wieczystego zmienia się dane o oznaczeniu księgi wieczystej w rubryce 0.1 "informacje podstawowe" w polu 0.1.0.3 "typ księgi" oraz dokonuje się odpowiednich wpisów w dziale I-Sp w rubryce 1.11 "spis praw" w podrubryce 1.11.2 "prawo użytkowania wieczystego", w dziale II w rubryce 2.4 "użytkownik wieczysty". Oznaczenie nieruchomości nie ulega zmianie.

2. Jednocześnie ze zmianą typu księgi dokonuje się odpowiednich zmian w polach 1.11.1.2, 2.3.0.2, 2.4.1.1, 3.3.0.1, 4.3.0.1 "napis".

§  125. 

1. Przy ujawnianiu budynku lub urządzenia na gruncie oddanym w użytkowanie wieczyste w księdze wieczystej zmienia się dane o oznaczeniu księgi wieczystej w rubryce 0.1 "informacje podstawowe" w polu 0.1.0.3 "typ księgi" oraz dokonuje się wpisów w rubrykach 1.4.2 "budynek" lub 1.4.3 "urządzenie", pozostawiając bez zmian wpisy w rubryce "działka ewidencyjna".

2. Jednocześnie ze zmianą typu księgi dokonuje się odpowiednich zmian w polach: 1.11.1.2, 2.3.0.2, 2.4.1.1, 3.3.0.1, 4.3.0.1 "napis".

§ 126. Przy przekształceniu spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu dotyczącego lokalu w prawo odrębnej własności lokalu w księdze wieczystej zmienia się dane o oznaczeniu w rubryce 0.1 "informacje podstawowe" w polu 0.1.0.3 "typ księgi" oraz dokonuje się w tej księdze wpisów:

1) w dziale I-O: w rubryce 1.4 "oznaczenie" w podrubryce 1.4.4 "lokal" w polach: 1.4.4.9 "przyłączenie" i 1.4.4.11 "odrębność" oraz w rubrykach 1.7 "podstawa oznaczenia (sprostowanie)" i 1.8 "dane o wniosku i chwili wpisu";

2) w dziale I-Sp: w rubryce 1.11 "spis praw" w podrubryce 1.11.1 "spis praw związanych z własnością", w rubrykach 1.12 "podstawa wpisu" i 1.13 "dane o wniosku i chwili wpisu" oraz wykreślenia wpisów w rubryce 1.11 "spis praw" w podrubryce 1.11.3 "opis spółdzielni mieszkaniowej";

3) w dziale II: wykreślenie wpisów w rubryce 2.5 "uprawniony" i dokonanie wpisu w rubryce 2.2 "właściciel" oraz w rubrykach 2.6 "podstawa nabycia" i 2.7 "dane o wniosku i chwili wpisu".

§ 127. Przy przekształceniu spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu dotyczącego lokalu w prawo odrębnej własności w księdze wieczystej prowadzonej dla nieruchomości, z której wyodrębniono lokal, dokonuje się wpisów:

1) w dziale I-O: w podrubryce 1.4.2 "budynek" w polu 1.4.2.14 "informacja o wyodrębnionych lokalach", w polu 1.4.2.15 "części wspólne po wyodrębnieniu lokali" oraz w rubrykach 1.7 "podstawa oznaczenia (sprostowania)" i 1.8 "dane o wniosku i chwili wpisu",

2) w dziale II: w rubryce 2.3 "właściciel wyodrębnionego lokalu" w odniesieniu do właściciela wyodrębnionego lokalu oraz w rubrykach 2.6 "podstawa nabycia" i 2.7 "dane o wniosku i chwili wpisu"

oraz zamieszcza się napisy w działach III i IV w polach odpowiednio 3.3.0.1 i 4.3.0.1: "wszelkie prawa, roszczenia i ograniczenia ciążące na lokalach wyodrębnionych z nieruchomości ciążą na związanych z nimi udziałach we współwłasności lub współużytkowaniu wieczystym".

§ 128. Przy przekształceniu spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu dotyczącego domu jednorodzinnego w prawo własności nieruchomości księga wieczysta prowadzona dla tego prawa staje się księgą wieczystą dla nieruchomości - zmiana typu księgi wieczystej następuje przez wpisanie nowych danych o oznaczeniu księgi wieczystej w rubryce 0.1 "informacje podstawowe" w polu 0.1.0.3 "typ księgi" oraz dokonanie w tej księdze wpisów:

1) w dziale I-O: w rubryce 1.4 "oznaczenie" w podrubryce 1.4.1 "działka ewidencyjna" w sposób określony w przepisach § 117 i § 118, w podrubryce 1.4.2 w polu 1.4.2.11 "odrębność" oraz w rubrykach 1.7 "podstawa oznaczenia (sprostowania)" i 1.8 "dane o wniosku i chwili wpisu";

2) w dziale I-Sp: wykreślenie wpisów w rubryce 1.11 "spis praw" w podrubryce 1.11.3 "opis spółdzielni mieszkaniowej";

3) w dziale II: wykreślenie wpisów w rubryce 2.5 "uprawniony" i dokonanie wpisu w rubryce 2.3 "właściciel" oraz w rubrykach 2.6 "podstawa nabycia" i 2.7 "dane o wniosku i chwili wpisu".

Rozdział  5

Zamykanie księgi wieczystej

§  129. 

1. Zamknięcia księgi wieczystej dokonuje się w przypadku:

1) całkowitego przeniesienia nieruchomości do innej księgi wieczystej;

2) gdy jej prowadzenie stało się bezprzedmiotowe;

3) gdy wynika to z orzeczenia sądu;

4) gdy przepisy odrębne tak stanowią.

2. Akta księgi wieczystej zamkniętej przechowuje się w archiwum dotychczasowych ksiąg wieczystych w oddzielnej części pomieszczenia.

3. Wydanie zarządzenia o usunięciu zamkniętych ksiąg wieczystych z systemu teleinformatycznego lub zniszczeniu akt tych ksiąg jest niedopuszczalne.

§ 130. Zamknięcie księgi wieczystej następuje w formie zapisu o charakterze czynności technicznej przez wypełnienie pól 0.3.0.1 i 0.3.0.2.

§ 131. Z chwilą zamknięcia księgi wieczystej zostaje wyłączona możliwość dokonania wpisu lub adnotacji w jakimkolwiek polu zamkniętej księgi wieczystej.

¹ § 68 ust. 3 pkt 3 zmieniony przez § 1 pkt 1 lit. a rozporządzenia z dnia 31 lipca 2017 r. (Dz.U.2017.1504) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 8 sierpnia 2017 r.

² § 68 ust. 3 pkt 4 dodany przez § 1 pkt 1 lit. b rozporządzenia z dnia 31 lipca 2017 r. (Dz.U.2017.1504) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 8 sierpnia 2017 r.