Wysokość składek za ubezpieczenie na wypadek niezdolności do zarobkowania lub śmierci wskutek wypadku w zatrudnieniu lub choroby zawodowej, oraz zasady podwyższania lub obniżania tychże składek w poszczególnych przedsiębiorstwach zależnie od warunków higjenicznych i bezpieczeństwa pracy.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1934.1.2

Akt utracił moc

Wersja od: 1 lutego 1936 r.

ROZPORZĄDZENIE

MINISTRA OPIEKI SPOŁECZNEJ

z dnia 30 grudnia 1933 r.

o wysokości składek za ubezpieczenie na wypadek niezdolności do zarobkowania lub śmierci wskutek wypadku w zatrudnieniu lub choroby zawodowej, oraz w sprawie zasad podwyższania lub obniżania tychże składek w poszczególnych przedsiębiorstwach zależnie od warunków higjenicznych i bezpieczeństwa pracy, wydane w zakresie podwyższania lub obniżania składek w porozumieniu z Ministrem Przemysłu i Handlu, Ministrem Spraw Wojskowych i Ministrem Rolnictwa i Reform Rolnych.

Na podstawie art. 221 i 222 ust. (1) ustawy z dnia 28 marca 1933 r. o ubezpieczeniu społecznem (Dz. U. R. P. Nr. 51, poz. 396) zarządza się co następuje:

§ 1. Wysokość składki za ubezpieczenie od wypadków i chorób zawodowych pracowników, zatrudnionych przez poszczególnych pracodawców, ustala się według stopnia niebezpieczeństwa wypadku i choroby zawodowej, istniejącego w tym rodzaju zakładów pracy, do którego ze względu na swój charakter należy zakład, prowadzony przez pracodawcę.

Podział zakładów pracy na poszczególne rodzaje w ramach gałęzi (grup) gospodarczych oraz miarę stopnia niebezpieczeństwa dla poszczególnych rodzajów zakładów, wyrażoną w kategorjach niebezpieczeństwa, zawiera załącznik 1 do rozporządzenia niniejszego.

Za zakłady pracy w rozumieniu rozporządzenia niniejszego uważa się wszelkie przedsiębiorstwa, gospodarstwa oraz inne zatrudnianie osób, podlegających obowiązkowi ubezpieczenia od wypadków w zatrudnieniu i chorób zawodowych.

§ 2. Dla każdej kategorji niebezpieczeństwa ustala się w załączniku 2 do rozporządzenia niniejszego klasy niebezpieczeństwa, oznaczone kolejnemi liczbami oraz klasę średnią, w ten sposób, że liczby, oznaczające klasy najniższą i najwyższą, różnią się o 25% od liczby, oznaczającej klasę średnią.

§ 3. 1 Wysokość składki, wyrażoną w procencie zarobku, stanowi iloczyn liczby, oznaczającej właściwą klasę niebezpieczeństwa, i jednostki taryfowej, zaokrąglony wzwyż do drugiego znaku dziesiętnego.

Jednostka taryfowa wynosi 0,055.

Wysokość składki w każdej klasie niebezpieczeństwa podaje załącznik 3 do rozporządzenia niniejszego.

§ 4. Poszczególne zakłady pracy zalicza się według załącznika 1, do właściwych im kategoryj niebezpieczeństwa zależnie od rodzaju zakładu pracy, do którego w myśl tegoż załącznika należy dany zakład.

Przy zaliczaniu należy uwzględniać, że ustalone w załączniku 1 kategorje niebezpieczeństwa odnoszą się do zakładów pracy o składzie normalnym, że uwzględniają więc również - o ile w załączniku 1 wyraźnie inaczej nie zaznaczono - wszystkie zakłady i czynności pomocnicze, stanowiące normalnie część składową zakładów pracy danego rodzaju, jak administrację (czynności biurowe, kancelaryjne, handlowe i t. p.), nadzór nad zakładem, roboty manipulacyjne i transportowe, roboty w magazynach, ładowniach, opalanie, oświetlanie i czyszczenie pracowni, konserwację budynków i urządzeń i t. p. prace, dokonywane we własnym zarządzie, jeżeli prace te służą własnym celom zakładu pracy i nie przekraczają zwykłych rozmiarów.

Za części składowe gospodarstwa rolnego uważać należy wykonywane w normalnym zakresie: administrację gospodarstwem, uprawę roli, ogrodów, meljoracje, zbieranie i przetwarzanie płodów, obsługę inwentarza żywego, pasieki, obsługę kuchenną, naprawę narzędzi, konserwację budynków, wozów i t. p.; w gospodarstwie zaś leśnem: administrację gospodarstwem, dozorowanie, prace przy odnowieniu, pielęgnowaniu, ochronie i urządzeniu lasu, meljoracje leśne, naprawę dróg, konserwację budynków, zwózkę drzewa własnemi zaprzęgami lub kolejkami.

Nie uważa się za normalną część gospodarstwa rolnego gorzelni, która zawsze podlega zaliczeniu oddzielnie od gospodarstwa rolnego. Oddzielnie też od gospodarstwa rolnego lub leśnego zalicza się młyny, tartaki, cegielnie, łomy i t. p. zakłady o charakterze przemysłowym, o ile produkty w nich przerabiane, wytwarzane lub wydobywane nie są przeznaczone wyłącznie do zużycia w danem gospodarstwie, lecz także na zbyt lub o ile przerabia się w nich także obce surowce za opłatą.

§ 5. Za zakłady pracy, używające maszyn o napędzie mechanicznym (wytwórnie z napędem mechanicznym), uważa się takie zakłady pracy, które stosują do napędu maszyn roboczych przynajmniej jeden silnik parowy, wybuchowy, spalinowy, elektryczny, wodny, powietrzny lub kierat, poruszany przez zwierzęta.

Zakłady pracy, używające wymienionych silników o łącznej mocy nieprzekraczającej 2 KM, połączonych z maszyną roboczą bezpośrednio lub też pasem o szerokości do 25 mm, nie uważa się za zakłady, używające maszyn o napędzie mechanicznym.

Za zakłady, używające maszyn o napędzie mechanicznym, uważa się również, w rozumieniu rozporządzenia niniejszego, zakłady pracy, stosujące naczynia pod ciśnieniem, w których ciśnienie może przekroczyć 0,5 atn (atmosfer nadciśnienia).

§ 6. Jeżeli zakładu pracy, złożonego z kilku części, różniących się wyraźnie między sobą, nie można zaliczyć jako całości, lecz tylko według jego części składowych, a to z powodu braku w załączniku 1 zupełnie odpowiedniej pozycji, należy każdą jego samoistną część zaliczyć oddzielnie; postanowienie to ma zastosowanie pod warunkiem, że dla każdej z tych części prowadzone są odrębne listy płac i że nie zatrudnia się w nich wspólnych pracowników.

§ 7. W braku warunków, określonych w paragrafie poprzednim dla oddzielnego zaliczenia samoistnych części złożonego zakładu pracy, należy taki zakład, dla którego w załączniku 1 niema odpowiedniej pozycji, zaliczyć jako "mieszany zakład pracy" według przepisów § 10 rozporządzenia niniejszego.

Jako "mieszane zakłady pracy" należy zaliczyć według przepisu § 10 również te zakłady pracy, które ze względu na zakres wykonywanych w nich prac nie można uważać za przedsiębiorstwa o składzie normalnym w rozumieniu § 4, ponieważ posiadają one pewne części pomocnicze lub uboczne, nieuwzględnione w odpowiedniej pozycji załącznika 1, i gdy tego nienormalnego ich składu nie można uwzględnić przez wybór odpowiedniej klasy niebezpieczeństwa w granicach kategorji niebezpieczeństwa, przewidzianej dla zakładu głównego.

§ 8. Zakłady pracy, dla których powyższe przepisy okażą się niewystarczające do oznaczenia kategorji niebezpieczeństwa, albo też takie, których nie można podciągnąć pod pozycje, ustalone w załączniku 1, bez zrównania ich w ten sposób z przedsiębiorstwami zupełnie innego rodzaju i o istotnie różnem niebezpieczeństwie wypadku, należy zaliczać w każdym poszczególnym wypadku do kategorji niebezpieczeństwa, odpowiadającej ich rodzajowi i niebezpieczeństwu wypadku.

§ 9. Zakład pracy zalicza się w zasadzie do średniej klasy danej kategorji niebezpieczeństwa, a do klasy niższej lub wyższej wtedy, gdy istniejące w nim niebezpieczeństwo, wypadku lub choroby zawodowej w stosunku do przeciętnego jest mniejsze lub większe.

Mniejsze lub większe, w stosunku do przeciętnego, niebezpieczeństwo wypadku lub choroby zawodowej należy przyjmować w każdym razie wówczas, gdy zachodzą znamiona, ustalone w tym celu przy poszczególnych pozycjach załącznika 1.

Niezależnie od przepisu ustępu poprzedniego należy uwzględnić przedewszystkiem następujące okoliczności:

1) prowadzenie przy pomocy służby bezpieczeństwa pracy, utworzonej w obrębie zakładu pracy i z personelu zakładu dla przeciwdziałania wypadkom, a uznanej przez Zakład Ubezpieczenia od Wypadków, systematycznej akcji zapobiegania wypadkom, dającej trwałe wyniki, jako okoliczność zmniejszającą niebezpieczeństwo;

2) zastosowanie specjalnych urządzeń ochronnych ponad wymagania ustalone obowiązującemi przepisami, jako okoliczność zmniejszającą niebezpieczeństwo;

3) niedostateczne lub wadliwe warunki oświetlenia oraz brak dbałości o utrzymanie stanu i porządku zarówno pomieszczeń roboczych, jak i całego terenu zakładu pracy, jako okoliczność zwiększającą niebezpieczeństwo;

4) przestronność pomieszczeń, celowość dróg komunikacyjnych i ratowniczych w obrębie zabudowań, wzajemne rozplanowanie zabudowań i urządzeń w zakładzie pracy i związane z tem rozmiary transportu;

5) zatrudnianie z pomiędzy robotników, zajętych przy maszynach roboczych, więcej niż połowy, przy maszynach bezpośrednio połączonych z silnikami elektrycznemi, jako okoliczność zmniejszającą niebezpieczeństwo;

6) stosowanie generatora gazowego, ustawionego w pomieszczeniu nieotwartem, jako okoliczność zwiększającą niebezpieczeństwo;

7) posiadanie pomieszczeń roboczych, wadliwie lub niedostatecznie przewietrzanych oraz anormalnie zakurzonych, zamglonych, zadymionych i t. p., jako okoliczność zwiększającą niebezpieczeństwo;

8) wykonywanie prac, narażających na zatrucie ołowiem lub rtęcią, gdy materjały te występują w postaci łatwo przyswajalnej, jako okoliczność zwiększającą niebezpieczeństwo;

9) brak metodycznego stosowania środków ochrony indywidualnej, potrzebnych przy danej pracy (okulary, środki przeciwpyłowe i przeciwgazowe, rękawice, obuwie ochronne i t. d.), jako okoliczność zwiększającą niebezpieczeństwo;

10) zatrudnianie osób niefachowych przy pracach, wymagających specjalnych kwalifikacyj, jako okoliczność zwiększającą niebezpieczeństwo;

11) większy zakres prac biurowych lub handlowych poza obrębem terytorialnym głównego zakładu pracy, jako okoliczność zmniejszającą niebezpieczeństwo.

Jeżeli w danem przedsiębiorstwie zachodzą zarówno okoliczności, wskazujące na mniejsze niebezpieczeństwo, jak też okoliczności, wskazujące na większe niebezpieczeństwo, okoliczności te należy rozważyć, przeciwstawiając je sobie wzajemnie.

Nadto dla ustalenia stopnia niebezpieczeństwa mogą być wzięte pod uwagę rodzaj i liczba wypadków, zaszłych w danym zakładzie pracy oraz obciążenie, spowodowane świadczeniami, wywołanemi przez te wypadki, wtedy gdy zakład pracy przedstawia masę obserwacyjną tak wielką, że z tych danych wnioskować można o odmiennem od przeciętnego niebezpieczeństwie wypadku.

Celem ustalenia okoliczności, zmniejszających lub zwiększających niebezpieczeństwo wypadku lub choroby zawodowej, Zakład Ubezpieczenia od Wypadków uprawniony jest do badania na miejscu urządzeń technicznych oraz organizacji pracy poszczególnych zakładów pracy.

§ 10. Celem ustalenia kategorji i klasy niebezpieczeństwa przy zaliczaniu "mieszanego zakładu pracy" (§ 7) należy najpierw ustalić w myśl przepisu §§ 5, 8 i 9 rozporządzenia niniejszego kategorję i klasę niebezpieczeństwa dla poszczególnych części, wchodzących w skład danego mieszanego zakładu pracy, następnie ustalone klasy niebezpieczeństwa pomnożyć przez przeciętne sumy rocznych zarobków osób, zatrudnionych w odpowiednich częściach zakładu pracy, a sumę uzyskanych iloczynów podzielić przez ogólną sumę zarobków rocznych. Liczba, w ten sposób otrzymana, wskazuje tę klasę niebezpieczeństwa, do której należy zaliczyć dany zakład pracy.

Jeżeli z dostateczną dokładnością nie można ustalić sum zarobków rocznych, należy w powyższym rachunku zamiast sum zarobków użyć liczby pracowników, a w przypadku, gdy zachodzi istotna różnica w przeciętnym czasie pracy w poszczególnych częściach danego zakładu pracy mieszanego, zamiast liczb pracowników użyć liczb "pracowników normalnych", tj. sprowadzonych do 300-dniowego czasu pracy,

Z powyższego rachunku należy przy obu sposobach obliczenia wyłączyć pracowników wspólnych zakładu pracy, t. j. pracowników, nie należących wyłącznie do żadnej części zakładu.

§ 11. Jeżeli w zakładzie pracy, złożonym z kilku części (§§ 6 i 7), niebezpieczeństwo wypadku, połączone z jedną jego częścią, zagraża również pracownikom, zatrudnionym w innej części tego zakładu, wówczas należy dla tej ostatniej części przyjąć odpowiednio wyższą klasę niebezpieczeństwa.

§ 12. Przy zaliczaniu zakładów pracy do kategoryj i klas niebezpieczeństwa ubezpieczalnia społeczna i Zakład Ubezpieczenia od Wypadków mogą korzystać z pomocy inspektorów pracy i władz górniczych.

§ 13. Pracodawca jest obowiązany udzielać właściwej ubezpieczalni społecznej oraz Zakładowi Ubezpieczenia od Wypadków na ich żądanie wyjaśnień o rodzaju i urządzeniu zakładu pracy, potrzebnych do zaliczenia danego zakładu pracy do kategorji i klasy niebezpieczeństwa, a to pod odpowiedzialnością z art. 269 i 270 ustawy z dnia 28 marca 1933 r. o ubezpieczeniu społecznem (Dz. U. R. P. Nr. 51, poz. 396).

§ 14. Pracodawca powinien donieść w ciągu 15 dni o każdej zmianie rodzaju lub sposobu produkcji w swym zakładzie pracy. Zależnie od zaszłej zmiany zakład pracy zalicza się do innej kategorji niebezpieczeństwa, albo do innej klasy tej samej kategorji niebezpieczeństwa.

§ 15. Jeżeli istotne okoliczności, mające wpływ na zaliczenie zakładu pracy do właściwej kategorji lub klasy niebezpieczeństwa, wyjdą najaw już po dokonaniu zaliczenia, zaliczenie to może być zmienione od chwili dojścia do wiadomości właściwej ubezpieczalni społecznej lub Zakładu Ubezpieczenia od Wypadków tych okoliczności.

W przypadku, gdy pracodawca zostanie uznany winnym wykroczenia z art. 270 ustawy o ubezpieczeniu społecznem, zmiana zaliczenia następuje od chwili powstania okoliczności, wpływających na właściwe zaliczenie.

§ 16. Składki, ustalone w rozporządzeniu niniejszem, nie obejmują dodatków, przewidzianych w art. 221 ust. (2) ustawy o ubezpieczeniu społecznem, dotyczących opłacania przez każdego z pracodawców, z wyjątkiem pracodawców rolnych, jednolitego dodatku do składki, obliczonej w myśl § 3 rozporządzenia niniejszego, w wysokości 0,3% zarobków zatrudnionych u niego osób ubezpieczonych, przez pracodawców zaś rolnych - 0,2%, a w odniesieniu do ścinki i obróbki drzewa - 0,3% tychże zarobków.

§ 17. 2 Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia z mocą obowiązującą od dnia 1 stycznia 1934 r. i obowiązuje do dnia 31 grudnia 1937 r.

ZAŁĄCZNIK  Nr 1

Systematyczny podział zakładów pracy na grupy i rodzaje z przydziałem do kategoryj niebezpieczeństwa.

Pozycja	Rodzaj zakładu pracy	Kategorja niebezp.
	GRUPA I. GOSPODARSTWA ROLNE, LEŚNE I HODOWLANE.
	a. Gospodarstwa rolne, ogrodnicze i hodowlane.
1	Gospodarstwa rolne bez Używania koni i bez użycia maszyn poruszanych energją mechaniczną, żywiołową lub siłą zwierząt	III
2	Inne gospodarstwa rolne	IV
	Znamię większego niebezpieczeństwa: utrzymywanie stajni wyścigowej.
3	Samoistne gospodarstwa ogrodnicze, samoistne gospodarstwa sadownicze.	IV
4	Gospodarstwa hodowlane jako samoistne przedsiębiorstwa z wyłączeniem hodowli koni i dużego bydła rogatego.	I
5	Hodowla koni, dużego bydła rogatego, - jako samoistne przedsiębiorstwa	VII
6	Samoistne gospodarstwa rybne, rybołówstwo na wodach śródlądowych	VI
	b. Gospodarstwa leśne.
7	Gospodarstwa leśne z wyłączeniem robót przy ścinaniu, obróbce w lesie i wyprowadzaniu drzewa z lasu ryzami	IV
8	Ścinanie, obróbka drzewa, wykonywane we własnych lasach przez gospodarstwa leśne, zaliczone według poz. 7 na terenach nizinnych bez ryzowania i spuszczania kloców	X
9	Ścinanie, obróbka, wyprowadzanie drzewa z lasu ryzami, wykonywane we własnych lasach przez gospodarstwa leśne, zaliczone według poz. 7, nieobjęte poz. poprzednią	XI
	Znamię większego niebezpieczeństwa: teren wybitnie górzysty.
	GRUPA II. GÓRNICTWO I KOPALNICTWO.
	a. Górnictwo.
10	Kopalnie podziemne węgla kamiennego niebezpieczne pod względem gazu, pyłu węglowego lub dużego zaognienia, również kopalnie niestosujące podsadzki płynnej na wysokiej odbudowie (powyżej 4/½ m)	XI
11	Inne podziemne kopalnie węgla kamiennego	X
12	Podziemne kopalnie węgla brunatnego	VII
13	Podziemne kopalnie rudy cynkowej i ołowianej wraz z zakładami wzbogacania rud	IX
14	Podziemne kopalnie wszelkich innych rud oraz innych materjałów oddzielnie niewymienionych wraz z zakładami wzbogacania rud	VIII
15	Kopalnie ropy naftowej i gazu ziemnego oraz roboty poszukiwawcze za ropą i gazem	VII
16	Kopalnie wosku ziemnego	VII
17	Kopalnie soli, warzelnie	VII
	Znamię mniejszego niebezpieczeństwa: stosowanie wyługiwania.
18	Kopalnie soli potasowych ew. wraz z zakładami koncentracyjnemi	VIII
19	Kopalnie odkrywkowe (powierzchniowe) materjałów podlegających woli górniczej (w rozumieniu art. 1. Prawa Górniczego, Rozp. Prez. R. P. z dnia 29 listopada 1930 - Dz. U. R. P. Nr. 85, poz. 654)	VII
20	Wiercenia głębokie z wyłączeniem naftowego, jako samoistne przedsiębiorstwa	X
21	Budowa i przebudowa sztolni i szybów górniczych, wiercenie i pogłębianie szybów naftowych, jako samoistne przedsiębiorstwa	XII
	b. Kamieniołomy.
22	Łomy granitu, bazaltu, porfiru, gnejsu, piaskowca, marmuru, wapienia, kredy, marglu, gipsu, dolomitu, łupku i t. p. materjałów o strukturze zwięzłej wraz z ew. obróbką i tłuczeniem urobku (odpadków)	XII
	Znamię większego niebezpieczeństwa: używanie materjałów wybuchowych.
	c. Kopaniny.
23	Kopanie piasku, krzemienia, gliny, żwiru rzecznego i innych materjałów o strukturze niezwięzłej	XII
24	Dobywanie i zbieranie głazów narzutowych, tłuczenie kamienia	XI
25	Zbieranie piasku i żwiru (bez zagłębiania się w teren poniżej 1 m.), czerpanie tych materjałów	VI
26	Wydobywanie torfu i rudy darniowej z ew. wyrobem miału, miazgi i brykietów torfowych	III
	GRUPA III. HUTY.
	a. Huty.
27	Huty żelaza. prażenie rudy, wielkie piece, stalownie, walcownie, młotownie, prasownie, ew. wraz z zakładami do uszlachetniania stali (żelaza) wraz z wszelkiemi oddziałami i pracami pomocniczemi i ew. wytwórniami gotowych fabrykatów stalowych i żelaznych	VIII
28	Huty żelaza: jak w poz. 27, prowadzące akcję zapobiegania wypadkom o trwałych wynikach	VII
29	Huty cynku, ołowiu, srebra, miedzi i t. p.: zakłady wzbogacające rudę sposobem hutniczym, walcownie, prasownie, młotownie, rafinerje metali wraz z wyrobem kwasu siarkowego, bieli cynkowej, mufli oraz wszelkiemi oddziałami i pracami pomocniczemi	VI
	GRUPA IV. PRZEMYSŁ METALOWY I MASZYNOWY.
	a. Odlewnie i przemysł metalowy.
30	Odlewnie żelaza i stali jako samoistne przedsiębiorstwa	VIII
31	Prasownie, młotownie, tłocznie z napędem mechanicznym, z ew. obróbką termiczną	VII
	Znamię większego niebezpieczeństwa: wyrób wielkich przedmiotów kutych.
32	Wytwórnie dział i innej ciężkiej broni palnej	VI
33	Naprawa dział i innego sprzętu wojennego	V
34	Wytwórnie amunicji działowej i karabinowej	V
35	Wytwórnie armatur do pomp, kotłów i t. p. objektów, odlewnie z bronzu, mosiądzu, glinu itp.	VI
36	Wytwórnie wyrobów miedzianych, mosiężnych, ołowianych, cynkowych, bronzowych, glinowych, ew. wraz z walcownią, oraz cynowanie i cynkowanie blachy na gorąco, wyrób akumulatorów	VII
	Znamię większego niebezpieczeństwa: stosowanie ołowiu i jego związków.
37	Wytwórnie plecionek drucianych, lin stalowych, kabli elektrycznych, mechaniczne druciarnie, gwoździarnie, wytwórnie śrub i nitów, igieł i szpilek	VII
	b. Maszyny i konstrukcje żelazne.
38	Wytwórnie konstrukcyj żelaznych, mostów żelaznych wraz ze spawaniem i montażem w wytwórni	IX
39	Wytwórnie i naprawa maszyn elektrycznych	VI
40	Wytwórnie maszyn rolniczych, młyńskich, dźwigów towarowych, osobowych - z wyłączeniem robót instalacyjnych	VII
41	Wytwórnie parowozów, lokomobil	VIII
42	Wytwórnie wszelkich maszyn przemysłowych, niewymienionych w pozycjach poprzednich, wyrób kotłów, zbiorników i t. p.	VI
	c. Środki komunikacyjne.
43	Wytwórnie wagonów	VIII
44	Wytwórnie i warsztaty naprawy samochodów oraz statków bez użycia specjalnych stoczni	V
45	Wyrób i naprawa karoseryj, powozów, łodzi	V
46	Stocznie	VII
47	Wytwórnie i warsztaty naprawy samolotów bez personelu latającego i zajętego przy starcie	VI
48	Personel latający i zajęty przy starcie w wytwórniach i warsztatach naprawy samolotów	XII
	d. Gotowe wyroby metalowe.
49	Warsztaty kowalskie	VI
50	Wytwórnie i warsztaty naprawy towarów z blachy cienkiej (do 2 mm) z napędem mechanicznym, również z ew. robotami na budowach	VII
	Znamię mniejszego niebezpieczeństwa: posiadanie drukarni i litografji.
	Znamię większego niebezpieczeństwa: roboty na budowach.
51	Wytwórnie i warsztaty naprawy towarów z blachy cienkiej (do 2 mm) bez napędu mechanicznego z wyłączeniem robót na budowach.	II
52	Wytwórnie naczyń emaljowanych, ocynowanych i ocynkowanych	V
53	Wytwórnie noży, kos, sierpów, pił, pilników, narzędzi, broni białej - z napędem mechanicznym	V
54	Wytwórnie kas pancernych, mebli metalowych	VI
	e. Mechanika precyzyjna i jubilerstwo.
55	Wytwórnie wyrobów z metali szlachetnych i półszlachetnych oraz towarów pokrytych temi metalami, rytownictwo, szlifowanie kamieni szlachetnych	II
56	Galwaniczne pokrywanie metalami szlachetnemi i półszlachetnemi, samoistne przedsiębiorstwa ładowania akumulatorów	V
57	Wytwórnie i warsztaty naprawy elektrotechnicznego sprzętu instalacyjnego	VI
	Znamię mniejszego niebezpieczeństwa: brak napędu mechanicznego.
58	Wytwórnie i warsztaty naprawy aparatów telegraficznych, telefonicznych, sygnalizacyjnych, radjowych i dźwiękowych, wyrób ogniw galwanicznych	IV
59	Wytwórnie elektrycznych lamp żarowych i ich regeneracja	II
60	Warsztaty mechaniczne precyzyjne: wytwórnie i warsztaty naprawy narzędzi i przyrządów chirurgicznych, optycznych, matematycznych, fizykalnych, chemicznych, farmaceutycznych i t. p., zegarów, wag precyzyjnych, warsztaty naprawy maszyn do szycia, liczenia i pisania - z napędem mechanicznym	III
61	Warsztaty mechaniczne precyzyjne: jak w poz. 60 - bez napędu mechanicznego	II
62	Wytwórnie i warsztaty naprawy instrumentów muzycznych - z napędem mechanicznym	IV
	Znamię większego niebezpieczeństwa: używanie do obróbki drewna maszyn o napędzie mechanicznym.
63	Wytwórnie i warsztaty naprawy instrumentów muzycznych - bez napędu mechanicznego	II
64	Wytwórnie i warsztaty naprawy ręcznej i maszynowej broni palnej, wyrób rowerów, maszyn do szycia, pisania, liczenia	IV
	f. Ślusarnie.
65	Ślusarnie oraz warsztaty naprawy maszyn z napędem mechanicznym	VII
66	Ślusarnie i drobne warsztaty mechaniczne bez napędu mechanicznego	V
67	Wytwórnie niewymienione w pozycjach 27 - 66 z napędem mechanicznym, używające którejkolwiek z następujących maszyn do obróbki: tłoczni, pras, szlifierek, młotów mechanicznych, wiertarek, tokarek, heblarek, maszyn do skręcania, aparatów do spawania	VII
	GRUPA V. PRZEMYSŁ CHEMICZNY.
	a. Nieorganiczny przemysł chemiczny.
68	Nieorganiczny przemysł chemiczny i elektrochemiczny (kwas solny, kwas siarkowy poza hutami cynkowemi, ług sodowy, oraz soda, sulfat, ałuny i inne sole nieorganiczne) z wyłączeniem produktów wymienionych oddzielnie	V
	Znamię większego niebezpieczeństwa: wytwarzanie chloranu potasowego lub węgliku wapnia (karbidu).
69	Chemiczna przeróbka fosforytów i t. p. surowców na nawozy fosforowe	VI
70	Wyrób gazów technicznych (wodór, tlen, bezwodnik kwasu węglowego, acetylen i t. p.)	VIII
71	Wytwórnie zapałek ew. wraz z wyrobem drewienek i pudełek	IV
72	Wytwórnie syntetycznych związków azotowych, posiadające wytwórnię azotniaku	VII
73	Inne wytwórnie syntetycznych związków azotowych	V
74	Wyrób farb mineralnych, laku, czernideł, atramentu, taśm do maszyn, kalki, sztyftów do ołówków, kredek, lakierów tłustych i lotnych, farb olejnych, sadzy z olejów, kitu, środków do czyszczenia metali i podłóg i t. p.	III
	Znamię większego niebezpieczeństwa: wyrób lakierów lotnych.
	b. Organiczny przemysł chemiczny i farmaceutyczny.
75	Wyrób półproduktów organicznych oraz barwników, samoistne eterownie	IV
76	Wyrób sztucznego jedwabiu	IV
77	Wyrób produktów farmaceutycznych, kosmetycznych, perfumeryjnych, pachnideł oraz niewymienionych oddzielnie, a wyrabianych na małą skalę produktów nieorganicznych i organicznych, preparatów fotograficznych, samoistne laboratorja chemiczne	III
78	Wyrób olejów roślinnych	VII
79	Przeróbka tłuszczów roślinnych i zwierzęcych, odpadków zwierzęcych, wyrób mydła, spodjum, stearyny, świec kompozycyjnych	IV
	c. Przeróbka bituminów i sucha destylacja drewna.
80	Przeróbka ropy naftowej, wosku ziemnego, łupków bitumicznych	V
81	Chemiczna przeróbka smoły pogazowej	V
82	Gazoliniarnie, wyrób sadzy z gazoliny i gazu ziemnego, rurociągi dalekosiężne ropy naftowej i gazu ziemnego wraz ze zbiornikami i urządzeniami pomocniczemi oraz związane z tem stacje rozdzielcze i tłocznie	VII
83	Gazownie wytwarzające gazy palne z wyjątkiem gazu ziemnego oraz produkty uboczne (benzol surowy, związki amonjakalne i t. p.) wraz z gazociągami ulicznemi i dalekosiężnemi	IV
84	Koksownie	VIII
85	Techniczna przeróbka smoły i asfaltów, wyrób mieszanych smarów, papy dachowej z wyłączeniem robót około pokrywania i smołowania dachów	VI
	Znamię mniejszego niebezpieczeństwa: brak maszyn o napędzie mechanicznym.
86	Wytwórnie brykietów węglowych	VIII
87	Chemiczna przeróbka drewna i żywicy roślinnej (smolarnie, terpentyniarnie i t. p.) łącznie z ew. wydobywaniem karpiny, wyrób garbników roślinnych	VI
	d. Materjały wybuchowe.
88	Wyrób materjałów wybuchowych, środków detonacyjnych, zapalnych, pirotechnicznych, celuloidu oraz manipulacja temi materjałami	VIII
	e. Guma, linoleum, cerata.
89	Wyrób towarów gumowych, gumowanie tkanin	V
90	Warsztaty naprawy opon, dętek i t. p. przedmiotów gumowych (naprawa i wulkanizacja opon)	III
91	Wyrób linoleum, ceraty, skór sztucznych (pochodzenia zwierzęcego) i t. p.	V
	GRUPA VI. PRZEMYSŁ MINERALNY.
	a. Zaprawy wiążące.
92	Wapienniki (zakłady wypalania wapna wraz z łomem, również łomy gipsu z wypalaniem)	X
93	Wypalanie wapna, dolomitu, gipsu jako samoistne przedsiębiorstwa z ew. mieleniem tych materjałów	VI
	Znamię większego niebezpieczeństwa do poz. 92 i 93: użycie pieców szybowych.
94	Cementownie (bez wyrobu składowych części beczek)	VI
	b. Ceramika.
95	Wytwórnie wyrobów porcelanowych, fajansowych, majolikowych, terakotowych, szamotowych, kamionkowych, odlewów gipsowych, kafli, cegieł ogniotrwałych, wyrób glazury-z napędem mechanicznym bez wydobywania surowca	III
96	Wytwórnie wyrobów glinianych (cegieł, dachówek, drenów, naczyń i t. p.), wytwórnie cegieł piaskowo-wapiennych - z napędem mechanicznym łącznie z wydobywaniem surowca	VII
97	Wytwórnie wyrobów glinianych, jak w poz. 96, stosujące w gliniankach (piaskowniach) materjały wybuchowe lub wydobywające surowiec z głębokości większej niż 5 m od powierzchni terenu	VIII
98	Wytwórnie wyrobów glinianych (cegieł, dachówek, drenów, naczyń i t. p.) bez maszyn o napędzie mechanicznym łącznie z wydobywaniem surowca	IV
	(Cegielnie maszynowe, w których oprócz cegieł wyrabianych przy pomocy maszyn o napędzie mechanicznym, wyrabia się także cegły ręcznie, co najmniej w takiej samej ilości, zaliczać należy jako przedsiębiorstwa mieszane).
	c. Szkło.
99	Huty szkła z wyłączeniem wyrobu szkła taflowego i zwierciadłowego	II
100	Wyrób szkła taflowego i zwierciadłowego	VII
101	Wyrób zwierciadeł	V
	d. Mielenie minerałów, wyrób kamieni i mas sztucznych.
102	Młyny soli kamiennej i potasowej, fosforytów, tomasyny, siarki, ortoklazu (feldszpatu), kwarcu, piasku, kamionki, ziemi farbiarskiej, wyrób szmerglu	VI
103	Wytwórnie wyrobów betonowych, sztucznego łupku, masy ciepłochronnej, przetworów korkowych, sztucznych mas do celów budowlanych i innych (lawinit, wulkanit, bakelit i t. p.)	V
	Znamię większego niebezpieczeństwa: używanie pras mechanicznych.
	GRUPA VII. PRZEMYSŁ WŁÓKIENNICZY.
	Przedsiębiorstwa używające maszyn o napędzie mechanicznym. a. Przygotowanie przędziwa.
104	Międlenie i czesanie lnu i konopi	VII
105	Zgrzeblarnie samoistne bawełny i juty, wyrób waty do celów technicznych i konfekcyjnych	X
106	Wyrób waty do celów leczniczych (waty hygroskopijnej)	VII
107	Samoistne pranie wełny potnej oraz karbonizowanie wełny, gatunkowanie włókien roślinnych i włosów zwierzęcych	IV
108	Wyrób wełny ponownej, szarparnie	VII
	b. Przędzenie.
109	Przędzalnie samoistne bawełny	VI
110	Przędzalnie samoistne lnu i pakuł lnianych	IV
111	Przędzalnie włókien roślinnych oprócz osobno wymienionych, wyrób towarów powroźniczych	V
112	Przędzalnie samoistne wełny zgrzebnej	VI
113	Przędzalnie samoistne wełny czesankowej	III
114	Wyrób nici, bawełny do pończoch, knotów, sznurowadeł i skręcalnie przędzy bawełnianej	III
	c. Tkanie materjałów i wyrób materjałów wykończonych.
115	Tkalnie samoistne tkanin bawełnianych, półwełnianych, wełnianych, lnianych - bez przędzalni i wykończalni	II
116	Tkanie i wyplatanie włókien roślinnych prócz lnu, bawełny i juty	III
117	Wyrób (przędzenie, tkanie i wykończenie) tkanin bawełnianych, wełnianych i półwełnianych prócz osobno wymienionych, również tkanin z innych włosów zwierzęcych,	III
118	Tkalnie samoistne tasiemek bawełnianych	I
119	Wyrób wstążek i nici jedwabnych, samoistne nawijalnie nici	I
120	Wyrób towarów jedwabnych	II
121	Wyrób kobierców	II
122	Wyrób towarów jutowych, przędzenie, tkanie, wykończenie juty	V
123	Wyrób filcowych stożków kapeluszowych z ew. wykończeniem ich na kapelusze	III
124	Wyrób towarów azbestowych	V
125	Wyrób towarów tkanych z gumą	II
	d. Dziewarstwo i koronkarstwo.
126	Wyrób towarów dzianych i pończoszniczych - bez przędzalni	I
127	Wyrób koronek i tiulu	III
	e. Uszlachetnienie.
128	Farbiarnie samoistne, również farbiarnie odzieży	III
129	Wykończalnie samoistne ew. łącznie z bielnikiem, farbiarnią, drukarnią; bielniki samoistne ew. łącznie i wykończalnią	IV
	f. Przedsiębiorstwa nieużywające maszyn o napędzie mechanicznym.
130	Przygotowanie przędziwa, również międlenie i czesanie lnu i konopi, przędzenie włókien roślinnych i zwierzęcych, wyrób towarów powroźniczych	II
131	Tkactwo, dziewarstwo, koronkarstwo, wyrób towarów wykończonych	I
132	Wykończalnie samoistne, bielniki, farbiarnie, drukarnie	I
	Znamię mniejszego niebezpieczeństwa: samoistne drukarnie.
	GRUPA VIII. PRZEMYSŁ PAPIERNICZY I POLIGRAFICZNY.
	a. Wyrób papieru i masy papierowej.
133	Wyrób celulozy, drzewnika, masy drzewnej	VII
134	Wyrób papieru, masy papierowej, tektury, sortownie szmat	VII
	b. Introligatornie i wyrób przedmiotów z papieru.
135	Introligatornie, wyrób kopert listowych, torebek i worków papierowych, cygarniczek papierowych	II
136	Wyrób tutek (gilz) do papierosów łącznie z ew. wyrobem pudełek tekturowych	II
137	Wyrób towarów kartonowych, wytłaczanie i wykrawanie przedmiotów z lektury papierowej, wyrób nalepek, opasek papierowych i t. p. przy użyciu maszyn o napędzie mechanicznym	IV
138	Wyrób towarów kartonowych i t. d. jak w poz. 137 - bez użycia maszyn o napędzie mechanicznym	II
139	Wyrób papieru kolorowego, papieru satynowanego, papierów fotograficznych, tapet, papieru woskowego, pergaminowego, papieru i płótna ze szkłem i szmerglem	V
140	Wyrób innych przedmiotów papierowych, również przędzy, tkanin i t. d.	III
	c. Przemysł poligraficzny.
141	Zakłady graficzne, posiadające jeden lub kilka poniżej wymienionych zasadniczych działów: drukarnia, litografja, ofset, wklęsłodruk, fotochemigtafja, fabryka kart do gry - ew. w połączeniu z introligalornią fabryką kartonaży, koperciarnią, torebkarnią - z napędem mechanicznym	III
142	Zakłady graficzne jak w poz. 141 - bez napędu mechanicznego	I
143	Wydawnictwa czasopism złączone z drukarniami motorowemi ew. w połączeniu z odlewnią czcionek lub intoligatornią - używające maszyn o napędzie mechanicznym	II
144	Wydawnictwa czasopism bez drukarni lub złączone z drukarniami nieużywającemi maszyn o napędzie mechanicznym	I
	GRUPA IX. PRZEMYSŁ GARBARSKI.
	a. Wyrób skóry.
145	Garbarnie mechaniczne (wyrób skór i futer przy użyciu maszyn o napędzie mechanicznym)	VI
146	Garbarstwo ręczne (wyrób skór i futer bez użycia maszyn o napędzie mechanicznym)	IV
147	Przedsiębiorstwa samoistne wykończania skór (farbiarnie, lakiernie, zakłady przyrządzania garbowanych skór) - z napędem mechanicznym	III
148	Przedsiębiorstwa samoistne wykończania skór (jak w poz. 147) - bez napędu mechanicznego	II
	b. Wyrób przedmiotów ze skóry.
149	Wytwórnie pasów napędowych i innych wyrobów technicznych ze skóry	III
150	Wytwórnie wyrobów rymarskich i siodlarskich (uprząż, walizy, torby, galanterja skórzana i t. p.) - z napędem mechanicznym	II
151	Wytwórnie wyrobów rymarskich i siodlarskich (jak w poz. 150) - bez napędu mechanicznego	I
	GRUPA X. PRZEMYSŁ DRZEWNY.
	a. Eksploatacja leśna, pierwotna obróbka drewna, tartaki.
152	Ścinanie drzewa ze składami wraz z ręczną obróbką wykonywane w sposób przemysłowo-handlowy na terenach nizinnych bez ryzowania i spuszczania kloców	X
153	Ścinanie drzewa ze składami wraz z ręczną obróbką wykonywane w sposób przemysłowo-handlowy nieobjęte pozycją poprzednią	XI
	Znamię większego niebezpieczeństwa: teren wybitnie górzysty.
154	Ręczna obróbka drzewa surowego bez ścinania, ze składami - wykonywana w sposób przemysłowo-handlowy, również skup, handel, ładowanie drzewa	IX
155	Ścinanie, przygotowanie wikliny i sitowia wraz ze składami, wykonywane w sposób przemysłowo-handlowy, również wyrób faszyn	IV
156	Tartaki bez pił tarczowych	IX
157	Tartaki z piłami tarczowemi z ew. dalszą obróbką drewna.	X
	b. Dalsza obróbka drewna.
158	Wytwórnie dykt klejonych	IX
	Znamię większego niebezpieczeństwa: parzenie kloców w dołach.
159	Zakłady impregnowania drewna	IX
160	Wytwórnie wyrobów z giętego drewna	V
161	Wytwórnie półfabrykatów i fabrykatów drewnianych, galanterji, stolarnie i wszelkie warsztaty obróbki drewna używające choćby jednej z poniżej wymienionych maszyn: piły tarczowej, piły cylindrycznej, piły taśmowej, traków poziomych o pile zwrotnej lub pile tarczowej, heblarek, gryzarek lub innych maszyn, w których prędkość narzędzia tnącego przekracza 2 m/sek	X
162	Wytwórnie półfabrykatów i fabrykatów drewnianych i t. d. jak w poz. 161, w których najwyżej 15% zarobków przypada na maszynową obróbkę drewna	VIII
	(Przedsiębiorstwo należy wówczas zaliczyć do poz. 162, jeżeli pomieszczenia ręcznego i maszynowego stolarstwa są zupełnie od siebie oddzielone oraz jeżeli pracownicy stolarstwa ręcznego nie mają wstępu do stolarni maszynowej. Pozatem koniecznym warunkiem jest prowadzenie osobnych list płatniczych dla obu kategoryj pracowników).
	Znamię mniejszego niebezpieczeństwa do poz. 161 i 162 używanie tylko piły taśmowej.
	Znamię większego niebezpieczeństwa do poz. 161 i 162. używanie pił tarczowych, heblarek, gryzarek.
163	Wytwórnie półfabrykatów i fabrykatów drewnianych, galanterji, stolarnie, bednarnie, tokarnie i t. p. - bez maszyn do obróbki drewna wymienionych w poz. 161 i 162, bez robót na budowach	III
164	Wytwórnie korków	II
165	Wytwórnie wyrobów szczotkarskich (bez wyrobu drewien szczotkarskich), koszykarskich i innych wyrobów z wikliny, wyplatanie słomianek, wyrób trzepaczek i t. p.	II
	Znamię większego niebezpieczeństwa: używanie maszyn o napędzie mechanicznym.
166	Przedsiębiorstwa urządzania wnętrz mieszkaniowych obejmujące całość robót tapicerskich, stolarskich, pozłotniczych, sztukatorskich i t. p.	V
	GRUPA XI. PRZEMYSŁ SPOŻYWCZY.
	a. Młyny zbożowe.
167	Młyny zbożowe całkowicie samoczynne	VIII
168	Młyny zbożowe nieobjęte poz. 167 na terenie województw poznańskiego, pomorskiego i górnośląskiej części województwa śląskiego	IX
169	Młyny zbożowe nieobjęte poz. 167 na terenie pozostałych województw	X
170	Łuszczarnie ziemiopłodów	VIII
	b. Przemysł fermentacyjny i wyrób wód sztucznych.
171	Gorzelnie, rektyfikacja spirytusu, wytwórnie alkoholu absolutnego	VI
172	Wytwórnie wódek, likierów, wódek gatunkowych, esencyj, octu winnego (spirytusowego)	IV
173	Browary	VI
	Znamię większego niebezpieczeństwa: rozwoz piwa
174	Słodownie jako samoistne przedsiębiorstwa	V
175	Drożdżownie jako samoistne przedsiębiorstwa	IV
176	Wyrób wody sodowej, sztucznych wód mineralnych i leczniczych, napojów musujących	VIII
	c. Cukrownie.
177	Cukrownie wyrabiające cukier surowy i kryształ biały ew. wraz z rafinerjami cukru na terenie województw poznańskiego i pomorskiego	VI
178	Cukrownie wyrabiające cukier surowy i kryształ biały ew. wraz z rafinerjami cukru na terenie pozostałych województw	V
	d. Przeróbka produktów roślinnych oraz mleczarnie.
179	Piekarnie używające maszyn o napędzie mechanicznym	VI
180	Piekarnie i zakłady cukiernicze nieużywające maszyn o napędzie mechanicznym	II
181	Zakłady cukiernicze, wyrób czekolady, kakao, towarów cukrowych, budyni - używające maszyn o napędzie mechanicznym	III
182	Zakłady palenia kawy, wyrób jej surogatów	II
183	Krochmalnie, wyrób dekstryny, płatków zbożowych i ziemniaczanych, sago, surogatów gumy, syropiarnie	VII
184	Suszarnie ziemiopłodów, zakłady czyszczenia i sortowania zboża, nasion i t. p.	III
185	Zakłady przetwarzania warzyw, owoców, korzeni, rozlewnie win, miodosytnie	IV
186	Mleczarnie i zakłady przetworów mlecznych	IV
	e. Przeróbka produktów mięsnych i chłodnie.
187	Rzeźnie	IV
188	Zakłady przetworów mięsnych i rybnych (bekoniarnie, wytwórnie wędlin, konserw mięsnych, rybnych) z napędem mechanicznym	VI
189	Zakłady rzeźnicko - wędliniarskie i przetworów mięsnych bez napędu mechanicznego	V
190	Zakłady wydobywania i przechowywania lodu naturalnego	X
191	Wytwórnie lodu sztucznego, chłodnie jako samoistne przedsiębiorstwa	VII
	f. Tytoń.
192	Wytwórnie wyrobów tytoniowych	II
	GRUPA XII. PRZEMYSŁ ODZIEŻOWY I GALANTERYJNY.
	a. Przemysł odzieżowy.
193	Wyrób lub naprawa bielizny, obuwia, rękawiczek, odzieży (z wełny, bawełny, jedwabiu, skóry, tkanin nieprzemakalnych z wyłączeniem gumowania tkanin), czapek i kapeluszy, (ze słomy lub filcu), parasoli (z wyłączeniem wyrobu drutu i lasek) oraz wszelkich towarów konfekcyjnych i kaletniczych (również ze skóry i surogatów skóry) - z użyciem maszyn o napędzie mechanicznym	II
194	Wyrób lub naprawa bielizny, obuwia i t. d. jak w poz. 193 - bez użycia maszyn o napędzie mechanicznym	I
	Znamię większego niebezpieczeństwa do poz. 193 i 194: wyrób obuwia gumowego.
195	Hafciarnie samoistne, szmuklerstwo	I
	b. Przemysł galanteryjny.
196	Wyrób towarów z rogu, kości słoniowej, galalitu, morskiej planki, bursztynu, wyrób płyt gramofonowych, wyrób guzików rogowych również ze sztucznych mas i t. p. - przy użyciu maszyn o napędzie mechanicznym.	III
197	Wyrób towarów z rogu i t. d. jak w poz. 196 - bez użycia maszyn o napędzie mechanicznym	I
198	Wyrób towarów celuloidowych	IV
199	Malowanie na szkle, wyżeranie, wytłaczanie, wyrób paciorków, guzików szklanych, szlifiernie szkła.	IV
	c. Czyszczenie odzieży.
200	Pralnie chemiczne	IV
	Znamię mniejszego niebezpieczeństwa: zmechanizowanie zakładu.
201	Zakłady prania i prasowania bielizny, czyszczenie pierza pościelowego, maglownie	V
	GRUPA XIII. PRZEMYSŁ BUDOWLANY.
	a. Budownictwo dróg i mostów, montowanie konstrukcyj żelaznych.
202	Budownictwo ziemne w ogólności (pogłębianie na sucho, roboty koło tam, grobli i t. p. wszelkie roboty ziemne)	VIII
203	Budowa i rekonstrukcja tras kolejowych (wszelkie roboty z wyłączeniem dobywania kamienia z łomów poza trasą i dowozu kamieni na trasę)	VIII
	Znamię większego niebezpieczeństwa: układanie szyn kolejowych.
204	Budowa, naprawa, konserwacja dróg (z wyłączeniem kamieniołomów i dostawy materjałów drogowych), również roboty brukarskie, asfaltnicze	VI
	Znamię mniejszego niebezpieczeństwa: przewaga robót konserwacyjnych.
205	Budowa mostów jako samoistne przedsiębiorstwo z wyłączeniem montowania mostów żelaznych na miejscu budowy	X
	Znamię większego niebezpieczeństwa: prace fundamentowe przy użyciu kesonów ze sprężonem powietrzem.
206	Montowanie i demontowanie konstrukcyj żelaznych, mostów żelaznych, ciężkich maszyn lub aparatów na miejscu budowy - jako prace samoistne	XII
	b. Budownictwo wodne.
207	Budownictwo wodne (regulacja rzek, potoków, budowle do ochrony brzegów i t. p.)	V
208	Budowa jazów, śluz, zapór, kanałów spławnych, pogłębianie podwodne, budowle portowe i t. p.	VIII
	Znamię większego niebezpieczeństwa: roboty portowe morskie.
209	Głębokie fundamentowanie w kesonach ze sprężonem powietrzem	XII
210	Wiercenie studzien, poszukiwanie za wodą i t. p., sondowanie terenu	VIII
211	Kopanie studzien	XII
212	Roboty drenarskie i meljoracyjne jako samoistne przedsiębiorstwa	II
	c. Budownictwo lądowe i rzemiosło budowlane.
213	Budownictwo lądowe	VIII
214	Prace demolacyjne jako samoistne przedsiębiorstwa	XII
215	Dekarstwo, pokrywanie dachów, smołowanie dachów	XII
216	Malarstwo, lakiernictwo, sztukatorstwo	VII
217	Układanie sztucznych płyt i bruków na budowlach, układanie posadzek (parkieciarstwo)	III
218	Ciesielstwo	X
219	Malowanie szyldów i napisów, lakiernictwo warsztatowe	II
220	Szklarstwo	III
221	Stolarstwo budowlane bez użycia maszyn o napędzie mechanicznym	VI
222	Zduństwo (kaflarstwo)	II
223	Wszelkie prace instalacyjne (wodociągowe, gazociągowe, centralnego ogrzewania) w obrębie realności, izolowanie kotłów i rurociągów	VI
224	Zaprowadzanie instalacyj elektrycznych i radiowych, telegrafów, telefonów, piorunochronów i t. p.	VI
225	Zakłady kamieniarskie, szlifiernie i tokarnie kamieni	VII
	GRUPA XIV. ZAKŁADY ELEKTRYCZNE, WODOCIĄGOWE, KANALIZACYJNE.
	a. Zakłady elektryczne.
226	Zakłady elektryczne posiadające własny zakład wytwórczy prądu	VII
227	Zakłady elektryczne, które nie posiadają zakładu wytwórczego prądu, a zajmują się jedynie przetwarzaniem i rozdziałem energii elektrycznej otrzymywanej z cudzej elektrowni	VI
	b. Zakłady wodociągowe i kanalizacyjne.
228	Zakłady wodociągowe i kanalizacyjne z ich urządzeniami pomocniczemi (ujęcie wody, stacje pomp, kotłownie, stacje silników, filtry, osadniki, warsztaty i t. p.), również budowa przewodów wodociągowych z ich uzbrojeniem poza obrębem realności	IV
	Znamię mniejszego niebezpieczeństwa: wodociągi statyczne (bez stacji pomp, kotłowni i stacji silników).
229	Budowa kanałów ściekowych.	VIII
	Znamię większego niebezpieczeństwa: przebudowa i rozbudowa istniejącej sieci.
230	Czyszczenie kanałów i dołów kloacznych (wraz z odwozem)	VII
	GRUPA XV. PRZEDSIĘBIORSTWA TRANSPORTOWE.
	a. Koleje, kolejki, tramwaje.
231	Państwowe koleje żelazne	VII
232	Koleje żelazne normalnotorowe, koleje fabryczne, koleje dojazdowe (normalnotorowe) o trakcji parowej lub spalinowej - do przewozu towarów lub osób łącznie z zakładami pomocniczemi	VIII
	Znamię większego niebezpieczeństwa: stosowanie wagonów bezkorytarzowych.
233	Kolejki wąskotorowe łącznie z zakładami pomocniczemi	X
234	Tramwaje miejskie i podmiejskie, tramwaje lub kolejki elektryczne międzymiastowe, trojlebusy - z zakładami pomocniczemi	IV
	Znamię większego niebezpieczeństwa: przewaga ruchu międzymiastowego.
	b. Inne motorowe przedsiębiorstwa przewozu lądem.
235	Przedsiębiorstwa przewozowe towarów pojazdami o napędzie silnikowym	XII
236	Przedsiębiorstwa przewozowe osób pojazdami o napędzie silnikowym prócz przedsiębiorstw autobusów pozamiejscowych	VII
237	Zatrudnianie kierowców pojazdów o napędzie silnikowym do przewozu osób	VII
238	Przedsiębiorstwa autobusów pozamiejscowych	VIII
	c. Przedsiębiorstwa przewozu lądem przy użyciu zwierząt pociągowych.
239	Przedsiębiorstwa przewozowe towarów przy użyciu zwierząt pociągowych	XI
240	Przedsiębiorstwa przewozowe osób przy użyciu zwierząt pociągowych	IV
241	Przedsiębiorstwa pogrzebowe	IV
	Znamię większego niebezpieczeństwa: przewóz zwłok samochodami.
	d. Żegluga morska.
	Przedsiębiorstwa żeglugi morskiej
242	Statki portowe i żeglugi przybrzeżnej: parowce, motorowce, holowniki	V
243	Statki portowe i żeglugi przybrzeżnej: żaglowce, łodzie motorowe, lichtugi	VI
244	Statki żeglugi dalekiej: parowce i motorowce frachtowe i frachtowo - pasażerskie	VI
245	Statki żeglugi dalekiej: parowce i motorowce rybackie, żaglowce, jachty, holowniki, lichtugi morskie, statki szkolne	VII
246	Statki żeglugi specjalnej: statki do nadzoru i celów naukowych, doświadczalnych i służbowych	V
247	Statki żeglugi specjalnej: morskie statki rybackie o pojemności poniżej 50 m^3	IV
	Inne przedsiębiorstwa morskie
248	Przedsiębiorstwa pilotowe, ratownicze	VII
249	Przedsiębiorstwa pilnowania, oświetlania, utrzymywania wód przeznaczonych do żeglugi morskiej	V
250	Cumowanie statków	IV
251	Rzeczoznawcy portowi (przy ważeniu, mierzeniu, próbobraniu i t. p.)	III
252	Przedsiębiorstwa ekspedycyjne morskie wraz z załadowaniem, wyładowaniem statków, sztauerką, zaopatrywaniem statków w opał (bunkierką) i t. p.	IX
	e. Żegluga śródlądowa.
253	Przedsiębiorstwa żeglugi śródlądowej, holowanie zapomocą statków	VII
	Znamię większego niebezpieczeństwa: przewaga ruchu towarowo-holowniczego.
254	Przedsiębiorstwa promów wodzonych, wynajmowanie łodzi wiosłowych, żaglowych, holowanie nadbrzeżne	VI
255	Przedsiębiorstwa spławu drzewa	X
	Znamię większego niebezpieczeństwa: spław na wodach górskich.
256	Załadowanie i wyładowanie statków, również zaopatrywanie ich w opał	XII
	d. Żegluga powietrzna.
257	Przedsiębiorstwa przewozu osób i towarów samolotami, warsztaty i służba na lotnisku	X
	g. Przedsiębiorstwa spedycyjne i składy towarowe.
258	Przedsiębiorstwa spedycyjne bez własnych i dzierżawionych magazynów oraz personelu robotniczego lub urzędniczego, zajętego przy przewozie, ładowaniu, wyładowaniu i konwojowaniu towarów	II
259	Przedsiębiorstwa spedycyjne, w których na personel zajęty przy przewozie, ładowaniu, wyładowaniu i konwojowaniu towarów przypada najwyżej 25% sumy ogólnej zarobków, wypłacanych w przedsiębiorstwie	VI
260	Przedsiębiorstwa spedycyjne, posiadające własne środki przewozowe lub magazyny ew. posiadające personel zajęty przy przewozie, ładowaniu, wyładowaniu i konwojowaniu towarów i w których na ten personel przypada więcej niż 25% sumy ogólnej zarobków, wypłacanych w przedsiębiorstwie	VIII
261	Domy składowe, składy towarowe, również składy zbożowe, elewatory i t. p. - z wyjątkiem składów materjałów łatwozapalnych	VII
262	Wojskowe zakłady zaopatrzenia	IV
	GRUPA XVI. HANDEL, BIURA, SZKOŁY, ZAKŁADY WIDOWISKOWE, USŁUGI.	IV
	a. Handel.
263	Przedsiębiorstwa handlu hurtowego, posiadające własne lub dzierżawione magazyny - z wyjątkiem przedsiębiorstw wymienionych w pozycjach 264, 265, 267, 268, 269, 270, 271, 273, 274	II
264	Hurtownie spirytusu	III
265	Rozlewnie piwa i octu wraz z rozwozem	V
266	Przedsiębiorstwa handlu detalicznego i drobnego - z wyjątkiem przedsiębiorstw wymienionych w pozycjach 267, 268, 269, 270, 271, 272, 273, 274	I
267	Przedsiębiorstwa posiadające składy łatwozapalnych materjałów	VII
268	Przedsiębiorstwa posiadające składy żelaza profilowego, dźwigarów, rur, odlewów żeliwnych i t. p.	VIII
269	Przedsiębiorstwa handlu starem żelazem i innemi metalami wraz z rozdrabnianiem i sortowaniem	XII
270	Przedsiębiorstwa posiadające składy drzewa budowlanego lub innych materjałów budowlanych	VIII
271	Przedsiębiorstwa handlu hurtowego i składy węgla, koksu, drzewa opałowego	VIII
	Znamię większego niebezpieczeństwa: używanie maszyn do rozdrabniania drzewa.
272	Detaliczne składy węgla, koksu, drzewa opałowego (składy magazynujące najwyżej 30 tonn materjału) - bez maszyn do rozdrabniania drzewa	V
273	Przedsiębiorstwa handlu bydłem, końmi, trzodą chlewną i t. p.	VIII
274	Przedsiębiorstwa handlu hurtowego i detalicznego chemikaljami, lekami, materjałami aptecznemi	II
275	Apteki	I
276	Zakłady wypożyczania filmów, składy filmowe, laboratoria filmowe	III
	b. Zakłady gastronomiczne i hotele.
277	Kawiarnie, cukiernie, mleczarnie	I
278	Restauracje, jadłodajnie	II
279	Hotele, pensjonaty, zajazdy	II
	c. Biura i szkoły.
280	Biura handlowe samoistne, biura centralne i handlowe głównych zarządów zakładów przemysłowych i handlowych poza miejscem wykonywania przedsiębiorstwa, banki, kantory wymiany, biura podróżnicze, adwokackie, pośrednictwa pracy, informacyjne, również biura inżynierów, budowniczych, geometrów zajmujące się wyłącznie sporządzaniem planów, kosztorysów, dokonywaniem pomiarów	I
281	Zakłady naukowe z wyłączeniem szkół zawodowych, zaliczonych do poszczególnych pozycyj wedle warsztatów w nich urządzonych	I
	d. Przedsiębiorstwa widowiskowe.
282	Przedsiębiorstwa teatralne	II
283	Kinoteatry	II
284	Cyrki	VIII
285	Nakręcanie filmów	VI
286	Przedsiębiorstwa rozrywkowe (parki zabawowe, ślizgawki, strzelnice i t. p.), ogrody zoologiczne	IV
	e. Straże pożarne, czyszczenie budynków i ulic.
287	Straże pożarne, kominiarze	VI
288	Czyszczenie ulic	V
	Znamię mniejszego niebezpieczeństwa: w miejscowościach poniżej 100.000 mieszkańców.
289	Przedsiębiorstwa czyszczenia okien, portali, mieszkań, wagonów kolejowych, tramwajów i t. p.	VIII
	f. Inne usługi.
290	Kąpieliska, łaźnie, zakłady kąpielowe	II
291	Zakłady lecznicze ew. z pensjonatami, zakłady dentystyczne, zakłady odkażania, ambulatorja i pogotowia lekarskie, Ubezpieczalnie Społeczne - wraz z zakładami pomocniczemi	I
292	Fryzjernie, perukarnie, zakłady kosmetyczne
293	Zakłady fotograficzne, laboratorja fotograficzne	I
294	Zakłady posługaczy (bagażowi i t. p.), ochrona mienia	III
295	Służba domowa	I
296	Dozorcy domowi	II
297	Wynajem energji motorycznej, również maszyn z obsługą	VIII

ZAŁĄCZNIK  Nr 2

SCHEMAT KATEGORYJ I KLAS NIEBEZPIECZEŃSTWA.

Kategorja I obejmuje klasy od 3 do 5 włącznie, klasa średnia 4.

Kategorja II obejmuje klasy od 6 do 10 włącznie, klasa średnia 8,

Kategorja III obejmuje klasy od 9 do 15 włącznie, klasa średnia 12.

Kategorja IV obejmuje klasy od 12 do 20 włącznie, klasa średnia 16.

Kategorja V obejmuje klasy od 15 do 25 włącznie, klasa średnia 20.

Kategorja VI obejmuje klasy od 48 do 30 włącznie, klasa średnia 24.

Kategorja VII obejmuje klasy od 24 do 40 włącznie, klasa średnia 32.

Kategorja VIII obejmuje klasy od 30 do 50 włącznie, klasa średnia 40.

Kategorja IX obejmuje klasy od 36 do 60 włącznie, klasa średnia 48.

Kategorja X obejmuje klasy od 45 do 75 włącznie, klasa średnia 60.

Kategorja XI obejmuje klasy od 54 do 90 włącznie, klasa średnia 72.

Kategorja XII obejmuje klasy od 66 do 110 włącznie, klasa średnia 88.

¹ § 3 zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 24 stycznia 1936 r. o obniżeniu składek na ubezpieczenie od wypadków w zatrudnieniu i chorób zawodowych (Dz.U.36.15.142) z dniem 1 lutego 1936 r.

² § 17 zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 24 stycznia 1936 r. o obniżeniu składek na ubezpieczenie od wypadków w zatrudnieniu i chorób zawodowych (Dz.U.36.15.142) z dniem 1 lutego 1936 r.