Rozdział 1 - Przepisy ogólne - Wyroby winiarskie.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2023.550 t.j.

Akt obowiązujący

Wersja od: 23 marca 2023 r.

Rozdział  1

Przepisy ogólne

Art.  1.  [Przedmiot regulacji]

1. Ustawa reguluje zasady:

1) wyrobu fermentowanych napojów winiarskich;

2) znakowania fermentowanych napojów winiarskich nazwami, pod którymi są wprowadzane do obrotu;

3) wykonywania działalności gospodarczej w zakresie wyrobu i rozlewu wyrobów winiarskich;

4) organizacji rynku wina, z wyłączeniem spraw dotyczących nazw pochodzenia, oznaczeń geograficznych i określeń tradycyjnych w sektorze wina, o których mowa w tytule II rozdział I sekcja 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1308/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiającego wspólną organizację rynków produktów rolnych oraz uchylającego rozporządzenia Rady (EWG) nr 922/72, (EWG) nr 234/79, (WE) nr 1037/2001 i (WE) nr 1234/2007 (Dz. Urz. UE L 347 z 20.12.2013, str. 671, z późn. zm.), zwanego dalej "rozporządzeniem nr 1308/2013", w zakresie nieuregulowanym w przepisach rozporządzenia nr 1308/2013 oraz przepisach wydanych w trybie rozporządzenia nr 1308/2013, w tym:

a) właściwość organów w zakresie wykonywania zadań określonych w rozporządzeniu nr 1308/2013 oraz w przepisach Unii Europejskiej wydanych w trybie rozporządzenia nr 1308/2013,

b) obowiązki producentów wina,

c) zasady ewidencjonowania upraw winorośli położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

2. Przepisów ustawy nie stosuje się do wyrobów winiarskich, które zostały wyrobione domowym sposobem na użytek własny i które nie są przeznaczone do wprowadzenia do obrotu.

Art.  2.  [Definicje]

Użyte w ustawie określenia oznaczają:

1) alkohol rektyfikowany - alkohol, o którym mowa w art. 5 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/787 z dnia 17 kwietnia 2019 r. w sprawie definicji, opisu, prezentacji i etykietowania napojów spirytusowych, stosowania nazw napojów spirytusowych w prezentacji i etykietowaniu innych środków spożywczych, ochrony oznaczeń geograficznych napojów spirytusowych, wykorzystywania alkoholu etylowego i destylatów pochodzenia rolniczego w napojach alkoholowych, a także uchylającego rozporządzenie (WE) nr 110/2008 (Dz. Urz. UE L 130 z 17.05.2019, str. 1), zwanego dalej "rozporządzeniem 2019/787";

2) aromatyzowanie - dodanie:

a) środków aromatyzujących (aromatów), o których mowa w art. 3 ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1334/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie środków aromatyzujących i niektórych składników żywności o właściwościach aromatyzujących do użycia w oraz na środkach spożywczych oraz zmieniającego rozporządzenie Rady (EWG) nr 1601/91, rozporządzenia (WE) nr 2232/96 oraz (WE) nr 110/2008 oraz dyrektywę 2000/13/WE (Dz. Urz. UE L 354 z 31.12.2008, str. 34, z późn. zm.), oraz

b) aromatyzujących środków spożywczych w rozumieniu art. 2 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. Urz. UE L 31 z 01.02.2002, str. 1, z późn. zm. - Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 15, t. 6, str. 663) głównie w celu aromatyzowania;

3) barwienie - dodanie barwników w rozumieniu załącznika I pkt 2 do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1333/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie dodatków do żywności (Dz. Urz. UE L 354 z 31.12.2008, str. 34, z późn. zm.), zwanego dalej "rozporządzeniem nr 1333/2008", oraz ekstraktów roślinnych (żywność barwiąca), w tym moszczów, soków i zagęszczonych soków uzyskanych z owoców innych niż winogrona, w celu nadania koloru, bez zmiany dominującego smaku i zapachu fermentowanego napoju winiarskiego;

4) słodzenie - dodanie jednego produktu słodzącego lub ich większej liczby spośród następujących produktów słodzących:

a) sacharozy (cukru przemysłowego), cukru (cukru białego) lub cukru ekstra białego (cukru rafinowanego),

b) płynnego cukru (roztworu cukru), płynnego cukru inwertowanego (roztworu cukru inwertowanego), syropu cukru inwertowanego, syropu glukozowego, syropu glukozowego w proszku, jednowodnej glukozy (jednowodnej dekstrozy), bezwodnej glukozy (bezwodnej dekstrozy) lub fruktozy,

c) moszczu winogronowego, zagęszczonego moszczu winogronowego, rektyfikowanego zagęszczonego moszczu winogronowego, soku winogronowego lub zagęszczonego soku winogronowego,

d) moszczu z owoców innych niż winogrona, soku z owoców innych niż winogrona lub zagęszczonego soku owocowego z owoców innych niż winogrona,

e) cukru palonego będącego produktem otrzymywanym wyłącznie w wyniku kontrolowanego podgrzewania sacharozy bez współudziału zasad, kwasów mineralnych lub innych dodatków chemicznych,

f) miodu,

g) substancji słodzących dozwolonych zgodnie z rozporządzeniem nr 1333/2008;

5) destylat - destylat pochodzenia rolniczego, o którym mowa w art. 4 pkt 7 rozporządzenia 2019/787;

6) destylat miodowy - destylat uzyskany z miodu, miodu pitnego lub wina miodowego;

7) destylat owocowy - destylat uzyskany z owoców innych niż winogrona lub z wina owocowego;

8) destylat winogronowy - destylat uzyskany z winogron lub wina;

9) dodatek alkoholu - alkohol rektyfikowany lub destylat dodany do fermentowanego napoju winiarskiego;

10) kontrole urzędowe - kontrole urzędowe w rozumieniu art. 2 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/625 z dnia 15 marca 2017 r. w sprawie kontroli urzędowych i innych czynności urzędowych przeprowadzanych w celu zapewnienia stosowania prawa żywnościowego i paszowego oraz zasad dotyczących zdrowia i dobrostanu zwierząt, zdrowia roślin i środków ochrony roślin, zmieniającego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 999/2001, (WE) nr 396/2005, (WE) nr 1069/2009, (WE) nr 1107/2009, (UE) nr 1151/2012, (UE) nr 652/2014, (UE) 2016/429 i (UE) 2016/2031, rozporządzenia Rady (WE) nr 1/2005 i (WE) nr 1099/2009 oraz dyrektywy Rady 98/58/WE, 1999/74/WE, 2007/43/WE, 2008/119/WE i 2008/120/WE, oraz uchylającego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 854/2004 i (WE) nr 882/2004, dyrektywy Rady 89/608/EWG, 89/662/EWG, 90/425/EWG, 91/496/EWG, 96/23/WE, 96/93/WE i 97/78/WE oraz decyzję Rady 92/438/EWG (rozporządzenie w sprawie kontroli urzędowych) (Dz. Urz. UE L 95 z 07.04.2017, str. 1, z późn. zm.);

11) nastaw na cydr - mieszaninę sporządzoną przy użyciu jabłek, moszczu jabłkowego, soku jabłkowego lub zagęszczonego soku jabłkowego, z możliwością dodania wody, gruszek, moszczu gruszkowego, soku gruszkowego lub zagęszczonego soku gruszkowego, sacharozy, cukru płynnego, inwertowanego cukru płynnego, glukozy, syropu glukozowego, fruktozy, drożdży, pożywek lub kwasów organicznych;

12) nastaw na cydr jakościowy - mieszaninę sporządzoną przy użyciu jabłek lub moszczu jabłkowego, z możliwością dodania gruszek lub moszczu gruszkowego, wody, drożdży, pożywek lub kwasów organicznych;

13) nastaw na cydr lodowy - mieszaninę sporządzoną przy użyciu jabłek, moszczu jabłkowego lub soku jabłkowego, poddanych uprzednio mrożeniu, bez dodatku wody, z możliwością dodania gruszek, moszczu gruszkowego lub soku gruszkowego, poddanych uprzednio mrożeniu, drożdży, pożywek lub kwasów organicznych;

14) nastaw na miód pitny - mieszaninę sporządzoną przy użyciu miodu i wody, z możliwością dodania owoców, moszczu owocowego, soku owocowego, zagęszczonego soku owocowego, ziół, przypraw korzennych, sacharozy, cukru płynnego, inwertowanego cukru płynnego, drożdży, pożywek lub kwasów organicznych;

15) nastaw na miód pitny jakościowy - mieszaninę sporządzoną przy użyciu miodu i wody, z możliwością dodania owoców, moszczu owocowego, soku owocowego, zagęszczonego soku owocowego, ziół, przypraw korzennych, drożdży, pożywek lub kwasów organicznych;

16) nastaw na perry - mieszaninę sporządzoną przy użyciu gruszek, moszczu gruszkowego, soku gruszkowego lub zagęszczonego soku gruszkowego, z możliwością dodania wody, jabłek, moszczu jabłkowego, soku jabłkowego lub zagęszczonego soku jabłkowego, sacharozy, cukru płynnego, inwertowanego cukru płynnego, glukozy, syropu glukozowego, fruktozy, drożdży, pożywek lub kwasów organicznych;

17) nastaw na perry jakościowe - mieszaninę sporządzoną przy użyciu gruszek lub moszczu gruszkowego, z możliwością dodania jabłek lub moszczu jabłkowego, wody, drożdży, pożywek lub kwasów organicznych;

18) nastaw na perry lodowe - mieszaninę sporządzoną przy użyciu gruszek, moszczu gruszkowego lub soku gruszkowego, poddanych uprzednio mrożeniu, bez dodatku wody, z możliwością dodania jabłek, moszczu jabłkowego lub soku jabłkowego, poddanych uprzednio mrożeniu, drożdży, pożywek lub kwasów organicznych;

19) nastaw na wino owocowe - mieszaninę sporządzoną przy użyciu owoców innych niż winogrona, moszczu z owoców innych niż winogrona, soku z owoców innych niż winogrona lub zagęszczonego soku owocowego z owoców innych niż winogrona, z możliwością dodania wody, sacharozy, cukru płynnego, inwertowanego cukru płynnego, glukozy, syropu glukozowego, fruktozy, drożdży, pożywek lub kwasów organicznych;

20) nastaw na wino owocowe jakościowe - mieszaninę sporządzoną przy użyciu owoców innych niż winogrona lub moszczu z owoców innych niż winogrona, z możliwością dodania wody, sacharozy, drożdży, pożywek lub kwasów organicznych;

21) nastaw na wino z soku winogronowego - mieszaninę sporządzoną przy użyciu moszczu winogronowego, zagęszczonego moszczu winogronowego, soku winogronowego lub zagęszczonego soku winogronowego, z możliwością dodania wody, sacharozy, cukru płynnego, inwertowanego cukru płynnego, glukozy, syropu glukozowego, fruktozy, drożdży, pożywek lub kwasów organicznych;

22) plantator winorośli - plantatora winorośli w rozumieniu art. 2 pkt 1 lit. a rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2018/273 z dnia 11 grudnia 2017 r. uzupełniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1308/2013 w odniesieniu do systemu zezwoleń na nasadzenia winorośli, rejestru winnic, dokumentów towarzyszących i świadectw, rejestru przychodów i rozchodów, obowiązkowych deklaracji, powiadomień i publikowania zgłoszonych informacji, oraz uzupełniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1306/2013 w odniesieniu do odpowiednich kontroli i kar, zmieniającego rozporządzenia Komisji (WE) nr 555/2008, (WE) nr 606/2009 i (WE) nr 607/2009 oraz uchylającego rozporządzenie Komisji (WE) nr 436/2009 i rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2015/560 (Dz. Urz. UE L 58 z 28.02.2018, str. 1, z późn. zm.), zwanego dalej "rozporządzeniem 2018/273";

23) producent wina - producenta w rozumieniu art. 2 ust. 2 rozporządzenia 2018/273, który przetwarza na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej świeże winogrona, moszcz winogronowy lub młode wino w trakcie fermentacji na wino lub moszcz;

24) drobny producent wina z upraw własnych - producenta wina spełniającego wymagania określone dla drobnego producenta w rozumieniu art. 2 ust. 3 rozporządzenia 2018/273, który wyrabia w danym roku winiarskim, biorąc pod uwagę średnią roczną produkcję co najmniej z trzech kolejnych lat winiarskich, średnio mniej niż 1000 hektolitrów wina, wyrobionego z surowców pochodzących z:

a) upraw własnych winorośli lub

b) upraw winorośli położonych na obszarze województwa, w którym jest zlokalizowane miejsce wyrobu wina, lub powiatów sąsiadujących z tym województwem, w ilości nie większej niż 50% wagowo wszystkich surowców pochodzących z upraw winorośli;

25) produkty sektora wina - produkty, o których mowa w załączniku I część XII do rozporządzenia nr 1308/2013, z wyłączeniem octu winnego o kodach CN 2209 00 11 i 2209 00 19;

26) rok winiarski - rok gospodarczy, o którym mowa w art. 6 lit. d rozporządzenia nr 1308/2013;

27) rozlew - rozlewanie wyrobu winiarskiego do opakowań jednostkowych;

28) rzeczywista zawartość alkoholu - zawartość alkoholu w % objętościowych określoną przez liczbę jednostek objętości alkoholu 100% zawartą w 100 jednostkach objętości wyrobu winiarskiego w temperaturze 20°C.

Art.  3.  [Katalog wyrobów winiarskich]

1. Wyrobami winiarskimi w rozumieniu ustawy są:

1) fermentowane napoje winiarskie określone w art. 5 ust. 1, które są otrzymywane w drodze fermentacji alkoholowej nastawów, o których mowa w art. 2 pkt 11-21, o rzeczywistej zawartości alkoholu przekraczającej 1,2% objętościowych, które mają smak, zapach i kolor specyficzne dla danego napoju, pochodzące od użytych do ich wyrobu surowców poddanych fermentacji; w przypadku ich aromatyzowania lub barwienia dopuszcza się zmianę smaku, zapachu lub koloru na pochodzący z procesu aromatyzowania lub barwienia, o ile takie procesy produkcyjne zostały przewidziane dla danej kategorii fermentowanego napoju winiarskiego;

2) produkty sektora wina określone w załączniku VII część II pkt 1-9, 15 i 16 do rozporządzenia nr 1308/2013, zwane dalej "winami";

3) aromatyzowane produkty sektora wina określone w art. 3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 251/2014 z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie definicji, opisu, prezentacji, etykietowania i ochrony oznaczeń geograficznych aromatyzowanych produktów sektora wina, uchylającego rozporządzenie Rady (EWG) nr 1601/91 (Dz. Urz. UE L 84 z 20.03.2014, str. 14, z późn. zm.).

2. Do jakości handlowej wyrobów winiarskich, w zakresie nieuregulowanym w ustawie, stosuje się przepisy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych.

Art.  4.  [Stosowanie przepisów k.p.a.; wymagania wobec wniosków i deklaracji składanych na podstawie ustawy]

1. Z uwzględnieniem zasad i warunków określonych w przepisach, o których mowa w art. 1 ust. 1 pkt 4, do postępowań w sprawach indywidualnych rozstrzyganych w drodze decyzji stosuje się przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2022 r. poz. 2000 i 2185), zwanej dalej "Kpa", chyba że przepisy niniejszej ustawy stanowią inaczej.

2. Jeżeli przepisy ustawy przewidują złożenie wniosku do Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, zwanego dalej "KOWR", lub do wojewódzkiego inspektora jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych, wniosek ten składa się na piśmie.

3. Jeżeli przepisy ustawy przewidują złożenie wniosku do Dyrektora Generalnego KOWR lub do wojewódzkiego inspektora jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych w sprawach, do których nie stosuje się przepisów Kpa, wniosek spełnia wymagania określone dla podania w przepisach Kpa.

4. Jeżeli przepisy ustawy przewidują złożenie na piśmie informacji lub deklaracji do Dyrektora Generalnego KOWR, ta informacja oraz ta deklaracja spełniają wymagania określone w przepisach Kpa dla pisma kierowanego do organów administracji publicznej.