Rozdział 1 - Przepisy ogólne - Wymagania metrologiczne, którym powinny odpowiadać areometry szklane.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2003.115.1082

Akt utracił moc

Wersja od: 2 lipca 2003 r.

Rozdział  1

Przepisy ogólne

§ 1. Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:

1) areometrze, należy przez to rozumieć szklany przyrząd pomiarowy, przeznaczony do pomiaru gęstości cieczy lub innej wielkości fizycznej będącej jednoznaczną funkcją gęstości, działający na zasadzie swobodnego pływaka o stałej masie i częściowym zanurzeniu, którego głębokość zanurzenia jest zależna od gęstości cieczy;

2) gęstości ρ_t w temperaturze t, należy przez to rozumieć wielkość fizyczną, wyrażającą się stosunkiem masy rzeczywistej ciała m do jego objętości V_t w tej temperaturze, zgodnie z wzorem:

m

ρ_t = ---------

V_t

3) ułamku masowym p składnika A w roztworze, należy przez to rozumieć wielkość fizyczną, wyrażającą się stosunkiem masy m_A składnika A do sumy mas składników A oraz B, m_A + m_B, zgodnie z wzorem:

m_A

p = ------------

m_A + m_B

4) ułamku objętościowym q składnika A w roztworze, należy przez to rozumieć wielkość fizyczną, wyrażającą się stosunkiem objętości V_A składnika A do objętości V_AB roztworu składników A oraz B, zgodnie z wzorem:

V_A

q = ---------

V_AB

5) stężeniu masowym c składnika A w roztworze, należy przez to rozumieć wielkość fizyczną wyrażającą się stosunkiem masy m_A składnika A do objętości V_AB roztworu składników A oraz B, zgodnie z wzorem:

m_A

c = ---------

V_AB

6) napięciu powierzchniowym, należy przez to rozumieć wielkość fizyczną, warunkującą spójność cieczy i powstawanie powierzchni międzyfazowej ciecz-para oraz powodującą powstawanie menisku wokół trzpienia areometru;

7) wskazaniu areometru, należy przez to rozumieć wartość liczbową odczytaną na podziałce areometrycznej, określoną głębokością zanurzenia areometru, przy której znajduje się on w równowadze hydrostatycznej z wypartą cieczą;

8) warunkach odniesienia areometru, należy przez to rozumieć warunki określone przez temperaturę odniesienia i napięcie powierzchniowe odniesienia;

9) działce elementarnej, należy przez to rozumieć część podziałki, zawartą między dowolnymi dwiema kolejnymi kreskami podziałki;

10) błędach granicznych dopuszczalnych, należy przez to rozumieć wartości skrajne błędów określone w rozporządzeniu;

11) klasie dokładności, należy przez to rozumieć klasę areometrów, spełniających określone wymagania metrologiczne i których błędy zawarte są w wyznaczonych granicach.

§ 2. W zależności od wielkości mierzonej rozróżnia się następujące rodzaje areometrów:

1) densymetry do pomiaru gęstości:

a) dowolnej cieczy - uniwersalne,

b) cieczy o określonych wartościach lub zakresach wartości napięcia powierzchniowego,

c) określonych cieczy lub roztworów, w szczególności densymetry do alkoholu przeznaczone do pomiaru gęstości mieszaniny alkoholu etylowego i wody;

2) areometry do pomiaru wielkości fizycznych jednoznacznie związanych z gęstością, w tym:

a) ułamka masowego, w szczególności:

- alkoholomierze przeznaczone do pomiaru zawartości alkoholu wyrażonej jako ułamek masowy,

- cukromierze przeznaczone do pomiaru ułamka masowego sacharozy w roztworach wodnych,

b) ułamka objętościowego, w szczególności alkoholomierze przeznaczone do pomiaru zawartości alkoholu wyrażonej jako ułamek objętościowy,

c) stężenia masowego.

§ 3. Alkoholomierze i densymetry do alkoholu mogą należeć do jednej z trzech klas dokładności: I, II albo III.