Rozdział 4 - Szczegółowy zakres oraz sposoby przeprowadzania sprawdzeń wykonywanych podczas legalizacji ponownej gazomierzy  - Wymagania, którym powinny odpowiadać gazomierze i przeliczniki do gazomierzy, oraz szczegółowy zakres sprawdzeń wykonywanych podczas prawnej kontroli metrologicznej tych przyrządów pomiarowych.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2019.1298 t.j.

Akt obowiązujący
Wersja od: 12 lipca 2019 r.

Rozdział  4

Szczegółowy zakres oraz sposoby przeprowadzania sprawdzeń wykonywanych podczas legalizacji ponownej gazomierzy 

§  10. 
1. 
Sprawdzenie gazomierzy podczas legalizacji ponownej powietrzem o gęstości 1,2 kg/m3 powinno odbywać się w pomieszczeniu, w którym temperatura powietrza wynosi (20 ± 5) °C i nie zmienia się w ciągu godziny o więcej niż 2 °C.
2. 
Sprawdzenie gazomierzy podczas legalizacji obejmuje:
1)
oględziny zewnętrzne;
2)
sprawdzenie, czy na gazomierzach znajdują się wymagane oznaczenia;
3)
wyznaczenie błędów wskazań.
3. 
Przed przystąpieniem do wyznaczania błędów wskazań gazomierzy należy:
1)
umieścić gazomierze w pomieszczeniu, w którym będą wykonywane pomiary, lub w innym pomieszczeniu o tej samej temperaturze co najmniej na 5 godzin przed przystąpieniem do pomiarów;
2)
zamontować proste odcinki rurociągu po stronie dopływowej i odpływowej gazomierzy o długościach równych co najmniej:
a)
1 DN dla gazomierzy miechowych,
b)
3 DN dla gazomierzy rotorowych,
c)
10 DN bez prostownicy strumienia albo 5 DN z prostownicą strumienia - dla odcinka po stronie dopływowej i 3 DN dla odcinka po stronie odpływowej, o ile nie określono inaczej

- gdzie DN oznacza średnicę nominalną rurociągu;

3)
zainstalować urządzenie kontrolne, o ile ma być stosowane;
4)
sprawdzić szczelność układu pomiarowego, która nie powinna przekraczać 0,1 % minimalnego strumienia objętości lub masy sprawdzanych gazomierzy;
5)
przeprowadzić rozruch gazomierzy, polegający na:
a)
przepuszczeniu, przy maksymalnym strumieniu objętości, dawki powietrza równej co najmniej 50 objętościom cyklicznym - dla gazomierzy miechowych,
b)
10-minutowej pracy gazomierzy, przy maksymalnym strumieniu objętości - dla gazomierzy rotorowych i turbinowych,
4. 
Pomiary należy przeprowadzić w kierunku od maksymalnego do minimalnego strumienia objętości lub masy, podczas których temperatury otaczającego powietrza mierzone w pobliżu wlotu do stanowiska pomiarowego oraz w pobliżu przyrządu kontrolnego i gazomierza sprawdzanego, w przypadku wykonywania pomiarów powietrzem o gęstości odniesienia 1,2 kg/m3, podczas pojedynczego pomiaru:
1)
nie powinny się różnić między sobą więcej niż o 1 °C;
2)
nie powinny się zmieniać więcej niż o 0,3 °C.
5. 
Wartość przejściowego strumienia objętości Qt dla gazomierza miechowego wprowadzonego do obrotu lub użytkowania na podstawie decyzji zatwierdzenia typu wydanych przed dniem 23 kwietnia 2004 r. jest równa 2 Qmin.
6. 
Wartości przejściowych strumieni objętości Qt dla gazomierza rotorowego i turbinowego wprowadzonych do obrotu lub użytkowania na podstawie decyzji zatwierdzenia typu wydanych przed dniem 23 kwietnia 2004 r., w zależności od zakresowości tych gazomierzy, są równe:
1)
0,20 Qmax - dla zakresowości 1:10 i 1:20;
2)
0,15 Qmax - dla zakresowości 1:30;
3)
0,10 Qmax~ dla zakresowości 1:50 i 1:65;
4)
0,08 Qmax - dla zakresowości 1:80 i 1:100;
5)
0,06 Qmαx - dla zakresowości 1:130 i większej.
§  11. 
1. 
Podczas legalizacji ponownej gazomierzy należy wyznaczyć:
1)
dla gazomierzy miechowych:
a)
wartości błędów dla wartości strumieni objętości różniących się nie więcej niż o 5 % od następujących wartości:
Qmin,
0,2 Qmax,
Qmax lub
innych wartości strumieni objętości niż wymienione powyżej, pod warunkiem że będzie zapewniona równoważność badania,
b)
wartość średniej straty ciśnienia dla strumienia objętości Qmax dla gazomierzy miechowy eh wprowadzonych do obrotu lub użytkowania na podstawie decyzji zatwierdzenia typu,
c)
wartość straty ciśnienia dla strumienia objętości zawartego pomiędzy Qmin i 2 Qmin dla gazomierzy miechowy eh wprowadzonych do obrotu lub użytkowania na podstawie decyzji zatwierdzenia typu, których wartość dopuszczalnego ciśnienia roboczego nie przekracza 0,1 MPa;
2)
dla gazomierzy, z wyłączeniem gazomierzy miechowych, o zakresowościach od 1:5 do 1:30 wartości błędów dla wartości strumieni objętości różniących się nie więcej niż o 5 %, w szczególności od następujących wartości:
a)
Qmin,
b)
0,05 Qmax w przypadku, gdy wartość ta jest większa niż Qmin,
c)
0,10 Qmax,
d)
0,25 Qmax,
e)
0,40 Qmax,
f)
0,70 Qmax,
g)
Qmax;
3)
dla gazomierzy, z wyłączeniem gazomierzy miechowych, o zakresowościach od 1:50 do 1:250 wartości błędów dla wartości strumieni objętości różniących się nie więcej niż o 5 %, w szczególności od następujących wartości:
a)
Qmin,
b)
0,05 Qmax,
c)
0,15 Qmax,
d)
0,25 Qmax,
e)
0,40 Qmax,
f)
0,70 Qmax,
g)
Qmax.
2. 
W przypadku gazomierzy miechowych, dla których pomiary, o których mowa w ust. 1 pkt 1, były przeprowadzane bez liczydła lub z urządzeniem zastępującym liczydło, dodatkowo należy:
1)
przeprowadzić powtórne sprawdzenie z liczydłem zamocowanym na gazomierzu dla strumienia objętości 0,2 Qmax albo Qmax;
2)
wyznaczyć błędy wskazań gazomierzy dla powtórnego sprawdzenia, przy czym różnica błędów gazomierzy dla tego samego strumienia objętości wyznaczonych bez liczydła i z zamocowanym liczydłem, uwzględniając korekcję od kół justacyjnych, nie powinna przekraczać 0,5 %; wszystkie błędy wskazań gazomierzy nie powinny przekraczać błędów granicznych dopuszczalnych.