Wyłączenie ze społeczeństwa polskiego osób narodowości niemieckiej.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1946.55.310

Akt utracił moc

Wersja od: 31 grudnia 1949 r.

DEKRET

z dnia 13 września 1946 r.

o wyłączeniu ze społeczeństwa polskiego osób narodowości niemieckiej.

Na podstawie ustawy z dnia 3 stycznia 1945 r. o trybie wydawania dekretów z mocą ustawy (Dz. U. R. P. Nr 1, poz. 1) - Rada Ministrów postanawia, a Prezydium Krajowej Rady Narodowej zatwierdza, co następuje:

Art.  1.

1. Pozbawia się obywatelstwa Państwa Polskiego osoby, które po ukończeniu 18 roku życia swym zachowaniem wykazały niemiecką odrębność narodową.

2. Zgłoszenie w czasie wojny, rozpoczętej 1 września 1939 r., przynależności do narodowości niemieckiej lub pochodzenia niemieckiego samo przez się nie stanowi dowodu niemieckiej odrębności narodowej.

Art.  2.

1. Pozbawia się również obywatelstwa:

a) współmałżonka osoby, której dotyczy przepis art. 1 ust. 1, jeżeli wyrazi chęć opuszczenia obszaru Państwa Polskiego,

b) dzieci, które nie ukończyły 18 roku życia, jeżeli oboje rodzice tracą obywatelstwo, lub też jeżeli w przypadku śmierci lub spowodowanej okolicznościami wojny długotrwałej nieobecności jednego z rodziców - drugie traci obywatelstwo,

c) dziecko pozamałżeńskie, które nie ukończyło 18 roku życia, jeżeli jego matka traci obywatelstwo, chyba że nie wychowuje go matka, lecz inna osoba, która nie traci obywatelstwa,

d) 1 dziecko, którego rodzice nie żyją lub są nieznani z miejsca pobytu, jeżeli zachowaniem swym wykazuje niemiecką odrębność narodową i po ukończeniu 13 roku życia wyrazi życzenie zachowania tej odrębności.

2. 2 Pozbawienie dziecka obywatelstwa może jednak nie nastąpić, jeżeli:

a) jedno z rodziców wyrazi życzenie, aby dziecko zachowało obywatelstwo Państwa Polskiego;

b) rodzicom odebrana została władza rodzicielska albo jeżeli dziecko wychowywane jest nie przez rodziców, lecz w instytucji społecznej lub przez osobę, która nie traci obywatelstwa.

Art.  3. ³

Małoletni, który ukończył 13 rok życia i podlega przepisowi art. 2 ust. 1 pkt b) i c), nie będzie pozbawiony obywatelstwa, jeżeli wyrazi chęć pozostania nadal obywatelem Państwa Polskiego, a zachowaniem swym wykazuje przynależność do społeczeństwa polskiego.

Art.  4.

Osoby pozbawione obywatelstwa podlegają wysiedleniu z obszaru Państwa.

Art.  5.

1. Majątek osób, które zostały pozbawione obywatelstwa Państwa Polskiego, podlega przepadkowi. Osoby te tracą zdolność do dziedziczenia i przyjmowania darowizn.

2. Przepadły majątek przechodzi na własność Skarbu Państwa z zastrzeżeniem praw osób trzecich, nie przenoszących wartości przepadłego majątku; nie uwzględnia się jednak praw, wynikających z darowizny dokonanej po 9 maja 1945 r.

3. W przypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie można orzec, że całość lub część majątku osoby pozbawionej obywatelstwa przechodzi w równych częściach na rzecz nie pozbawionych obywatelstwa zstępnych, wstępnych oraz małżonka, pozostających na wyłącznym utrzymaniu osoby, której własność stanowi majątek. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio.

Art.  6.

1. Osoby, pozbawione obywatelstwa Państwa Polskiego w myśl przepisów dekretu niniejszego, tracą prawo do świadczeń z ubezpieczeń społecznych. Świadczenia te instytucja ubezpieczeń społecznych może przyznać członkom rodziny nie pozbawionym obywatelstwa Państwa Polskiego.

2. Zasady przyznawania świadczeń dla członków rodziny, zachowujących obywatelstwo Państwa Polskiego, ustali Minister Pracy i Opieki Społecznej w drodze instrukcyj dla instytucyj ubezpieczeń społecznych.

Art.  7.

1. O pozbawieniu obywatelstwa Państwa Polskiego, o wysiedleniu z obszaru Państwa i o przepadku majątku orzeka władza administracji ogólnej I instancji, do której zgłosi wniosek organ bezpieczeństwa publicznego lub w której okręgu osoba zainteresowana (art. 2) ma miejsce zamieszkania albo pobytu.

2. W przypadku, określanym w art. 1 ust. 1, orzeczenie zapada na wniosek organu bezpieczeństwa publicznego, który zasięga opinii prezydium miejskiej lub gminnej rady narodowej.

3. W przypadku, określonym w art. 2, orzeczenie zapada bądź na wniosek organu bezpieczeństwa publicznego, bądź na wniosek osoby zainteresowanej.

4. Organ bezpieczeństwa publicznego przeprowadza dochodzenie w celu wyjaśnienia okoliczności, powodujących pozbawienie obywatelstwa, oraz stanu rodzinnego i majątkowego osób, do których stosuje się przepisy dekretu niniejszego.

Art.  8.

1. W terminie zawitym 7-dniowym od dnia doręczenia odpisu orzeczenia strony mogą zwrócić się do władzy, która wydała orzeczenie, z żądaniem skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego.

2. Zgłoszenie żądania, określonego w ust. 1, wstrzymuje wykonanie orzeczenia.

3. 4 Właściwy do rozpoznania sprawy jest sąd okręgowy, w którego okręgu znajduje się siedziba władzy, która wydała orzeczenie. Sąd orzeka postanowieniem.

4. Postanowienia sądu zapadają po wysłuchaniu prokuratora, organu bezpieczeństwa publicznego oraz osoby, której orzeczenie dotyczy, lub jej pełnomocnika.

Art.  9.

1. Organ bezpieczeństwa publicznego może zarządzić tymczasowe aresztowanie osoby, określonej w art. 1 ust. 1, na okres nie dłuższy niż 3 miesiące, gdy zachodzi uzasadniona obawa, iż osoba ta będzie się ukrywała.

2. Z ważnych powodów sąd (art. 8 ust. 3) może przedłużyć tymczasowe aresztowanie.

Art.  10.

Postanowienia sądu nie ulegają zaskarżeniu.

Art.  11.

1. Władza administracji ogólnej I instancji może zarządzić zajęcie majątku zagrożonego przepadkiem.

2. 5 (uchylony).

Art.  12.

1. Jeżeli sprawcę czynu, określonego w art. 1 dekretu z dnia 28 czerwca 1946 r. o odpowiedzialności karnej za odstępstwo od narodowości w czasie wojny 1939-1945 r. (Dz. U. R. P. Nr 41, poz. 237), pozbawiono obywatelstwa Państwa Polskiego w trybie dekretu niniejszego, postępowania karnego nie wszczyna się, a wszczęte umarza się.

2. Jeżeli w toku postępowania karnego wyszły na jaw okoliczności, mogące uzasadnić zastosowanie przepisów dekretu niniejszego, prokurator, a po wniesieniu aktu oskarżenia sąd zawiesza postępowanie do czasu wydania prawomocnego orzeczenia co do pozbawienia obywatelstwa.

3. Po uprawomocnieniu się wyroku skazującego za popełnienie przestępstwa, wymienionego w ust. 1, postępowania przewidzianego w dekrecie niniejszym nie wszczyna się, a wszczęte umarza się; prawomocne orzeczenie o pozbawieniu obywatelstwa traci moc prawną.

Art.  13.

Jeżeli przeciwko osobie, określonej w art. 1 ust. 1, wszczęto postępowanie o popełnienie innego przestępstwa, niż wskazane w art. 12, przepisy art. 2, 4 i 5 stosuje się po wykonaniu kary lub po umorzeniu postępowania.

Art.  14.

Minister Sprawiedliwości w porozumieniu z Ministrami: Bezpieczeństwa Publicznego, Administracji Publicznej, Ziem Odzyskanych, Spraw Zagranicznych i Skarbu wyda rozporządzenie bliżej określające właściwość i tryb postępowania w sprawach o pozbawienie obywatelstwa, wysiedlenie z kraju i przepadek majątku osób, do których stosuje się przepisy niniejszego dekretu.

Art.  15.

Wykonanie niniejszego dekretu porucza się Prezesowi Rady Ministrów oraz Ministrom: Administracji Publicznej, Ziem Odzyskanych, Sprawiedliwości, Bezpieczeństwa Publicznego, Obrony Narodowej, Spraw Zagranicznych i Skarbu.

Art.  16. ⁶

Dekret niniejszy wchodzi w życie z dniem ogłoszenia, a z dniem 31 grudnia 1950 r. traci moc obowiązującą, zachowując ją nadal tylko w przypadkach, określonych w art. 13.

¹ Art. 2 ust. 1 pkt d) dodany przez art. 1 pkt 1 dekretu z dnia 28 października 1947 r. (Dz.U.47.66.404) zmieniającego nin. dekret z dniem 30 października 1947 r.

² Art. 2 ust. 2 zmieniony przez art. 1 pkt 2 dekretu z dnia 28 października 1947 r. (Dz.U.47.66.404) zmieniającego nin. dekret z dniem 30 października 1947 r.

³ Art. 3 zmieniony przez art. 1 pkt 3 dekretu z dnia 28 października 1947 r. (Dz.U.47.66.404) zmieniającego nin. dekret z dniem 30 października 1947 r.

⁴ Art. 8 ust. 3 zmieniony przez art. 7 ustawy z dnia 27 kwietnia 1949 r. o zmianie przepisów postępowania karnego (Dz.U.49.32.238) z dniem 1 lipca 1949 r.

⁵ Art. 11 ust. 2 uchylony przez art. 16 ust. 1 pkt 6 dekretu z dnia 22 października 1947 r. o przepadku majątku (Dz.U.47.65.390) z dniem 5 listopada 1947 r.

⁶ Art. 16:

- zmieniony przez art. 1 ustawy z dnia 18 listopada 1948 r. (Dz.U.48.57.453) zmieniającej nin. dekret z dniem 11 grudnia 1948 r.

- zmieniony przez art. 1 ustawy z dnia 30 grudnia 1949 r. (Dz.U.49.65.533) zmieniającej nin. dekret z dniem 31 grudnia 1949 r.