Rozdział 2 - Likwidacja na zasadzie dobrowolnego układu stron. - Wykonywanie ustawy z dnia 7 maja 1920 roku ze zmianami, wprowadzonemi ustawą z dnia 7 kwietnia 1922 r. o likwidacji serwitutów na terenie b. Królestwa Kongresowego.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1923.8.49

Akt utracił moc

Wersja od: 14 listopada 1925 r.

II.

Likwidacja na zasadzie dobrowolnego układu stron.

§ 21. Właściciele majątków, obciążonych serwitutami, nie mogą zawierać układów dobrowolnych w przedmiocie zniesienia serwitutów, gdy majątek ten wystawiony został na sprzedaż z licytacji publicznej. Za taki uważać należy majątek, w którego księdze hipotecznej wniesione zostało odpowiednie zastrzeżenie (art. 1558 Ust. Post. Cyw.).

§ 22. Układy dobrowolne winny być zawierane na piśmie w obecności przynajmniej trzech świadków i podpisane przez nich oraz strony.

Własnoręczność podpisów osób wymienionych w umowie stwierdza urząd gminny.

§ 23. Do zawierania układów dobrowolnych w przedmiocie likwidacji serwitutów są powołani:

a) ze strony dziedziny uprawnionej do korzystania z serwitutów-pełnomocnicy posiadaczy, uprawnionych gospodarstw wybrani w myśl § 5 niniejszego rozporządzenia, na zebraniu odbytem zgodnie z art. art. 3 - 6 ustawy z dnia 7 maja 1920 r. ze zmianami, wprowadzonemi ustawą z dnia 7 kwietnia 1922 r.,

b) ze strony dziedziny, obciążonej serwitutami- właściciel prawny tej dziedziny lub jego zastępca, działający z zachowaniem wskazań § 6 niniejszego rozporządzenia, a przy kilku współwłaścicielach-jeden z ich grona, obierany przez pozostałych lub najstarszy z nich wiekiem, o ile zgoda w tej mierze nie nastąpi.

§ 24. W celu wdrożenia postępowania likwidacyjnego przedkładać należy do powiatowego urzędu ziemskiego następujące dokumenty:

1) odpis wierzytelny uchwał zebrania posiadaczy gospodarstw, uprawnionych do korzystania z serwitutów, powziętych w przedmiocie ich likwidacji oraz wyboru pełnomocników,

2) dowody stwierdzające uprawnienia przedstawiciela dziedziny obciążonej do zawarcia układu: upoważnienie notarjalne właściciela do działania w jego imieniu, o ile umowa nie jest podpisaną przez właściciela, lub protokuł zebrania współwłaścicieli tej dziedziny w przedmiocie wyboru przedstawiciela, poświadczony przez urząd gminny, o ile dziedzina obciążona należy do kilku właścicieli, prowadzących oddzielne gospodarstwa,

3) umowę, zawartą przez strony w przedmiocie zamierzonej likwidacji,

4) dowody pomiarowe gruntów, projektowanych do oddania za serwituty, sporządzone zgodnie z obowiązującemi w tej mierze przepisami,

5) tabelę likwidacyjną, lub akt nadawczy wsi, likwidującej swe serwituty, względnie wierzytelny odpis takich dokumentów,

6) wyciąg hipoteczny z księgi wieczystej dóbr obciążonych likwidowanemi serwitutami,

7) zezwolenia urzędu ochrony lasów na wydzielenie przestrzeni leśnych, o ile one stanowią przedmiot umowy, względnie zaświadczenia tych urzędów o przyjęciu podania o udzielenie takiego zezwolenia, wreszcie

8) wykaz wierzycieli hipotecznych i osób, na których rzecz figurują w dziale III wykazu hipotecznego ograniczenia prawa własności dóbr, obciążonych likwidowanemi serwitutami, z podaniem prawnego ich miejsca zamieszkania.

Nieprzedstawienie któregokolwiek z wyżej wyszczególnionych dokumentów powoduje zwrot dokumentów osobom, które je przedstawiły celem ich uzupełnienia.

§ 25. Po otrzymaniu od interesowanych w zamierzonej likwidacji wyżej w poprzednim paragrafie pomienionych dokumentów, powiatowy urząd ziemski niezwłocznie zawiadamia o powyższem okręgowy urząd ziemski i przystępuje, po uprzedniem zarejestrowaniu sprawy w swem repertorjum do przygotowania sprawy celem przedłożenia jej na posiedzenie okręgowej komisji ziemskiej do wydania orzeczenia.

§ 26. Czynności przygotowawcze powiatowego urzędu ziemskiego przy likwidacji serwitutów w drodze dobrowolnego układu stron polegać będą na oficjalnem stwierdzeniu faktu zawarcia przez strony w tej mierze umowy, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 7 maja 1920 roku uzupełnionej ustawą z dnia 7 kwietnia 1922 r. i wypływających z tego tytułu skutków oraz na przedłożeniu za pośrednictwem okręgowego urzędu ziemskiego do okręgowej komisji ziemskiej konkretnego wniosku w przedmiocie zatwierdzenia projektu zamierzonej likwidacji.

W tym celu komisarz ziemski, na którego terenie działalności jest położony majątek, obciążony likwidowanemi serwitutami zjeżdża do wsi, likwidującej swe serwituty, zawiadamiając uprzednio o dniu swego przybycia: strony, geometrę, który sporządzał dowody pomiarowe, właścicieli dziedzin, przylegających do gruntów, oddawanych za serwituty, oraz urząd gminny, który na ten dzień winien zwołać zebranie wszystkich posiadaczy, uprawnionych do korzystania z serwitutów na obciążonym niemi majątku.

§ 27. Na zebraniu powyższem (§ 26) komisarz ziemski stwierdza, czy uchwała w przedmiocie likwidacji serwitutów powziętą została zgodnie z wskazaniami ustawy z dnia 7 maja 1920 r. uzupełnionej ustawą ż dnia 7 kwietnia 1922 r., sporządza listę imienną osób, uprawnionych do korzystania z serwitutów, wyjaśnia obecnym treść i znaczenie zawartej umowy, i dokonywa wraz z obecnymi oględzin gruntów, oddawanych za serwituty, zwracając uwagę czy każdy gospodarz zna dokładnie granice i przestrzeń tych gruntów, czy nie stanowią one przedmiotu sporu Z sąsiedniemi dziedzinami, oraz czy pozostała przestrzeń majątku zabezpiecza w dostatecznej mierze interesy innych wsi, które dotychczas na tym majątku posiadają niezlikwidowane serwituty.

§ 28. O ile majątek jest obciążony serwitutami jeszcze na rzecz kilku wsi, z któremi nie zawarto dotychczas układów dobrowolnych w przedmiocie likwidacji/tych serwitutów, komisarz ziemski, po zapoznaniu się z życzeniami interesowanych i po zbadaniu miejscowych stosunków agrarnych, projektuje kolejność, wdrożenia przymusowego postępowania likwidacyjnego w stosunku do tych wsi.

§ 29. Po dokładnem wyjaśnieniu zebranym treści i znaczenia zawartego układu, oraz po stwierdzeniu:

że grunta, oddawane za serwituty nie stanowią przedmiotu sporu, oraz łącznie z gruntami gospodarstw, likwidujących serwituty, stanowią racjonalną strukturę gospodarczą, względnie nie będą stać na przeszkodzie do przyszłego prawidłowego urządzenia tych gospodarstw,

że prawa wierzycieli hipotecznych i osób, na których rzecz figurują, w dziale III wykazu hipotecznego ograniczenia prawa własności dóbr, likwidujących serwituty, nie są naruszone,

że układ zawarty został zgodnie z wskazaniami ustawy z dnia 7 maja 1920 roku, uzupełnionej ustawą z dnia 7 kwietnia 1922 r. i przyjęty przez obydwie strony dobrowolnie, oraz

że na oddanie za serwituty przestrzeni leśnych urzędy ochrony lasów udzieliły swe zezwolenie względnie w ciągu miesiąca od daty otrzymania podania o udzielenie tego zezwolenia nie zgłosiły swego sprzeciwu.

Komisarz ziemski w obecności wójta gminy lub sołtysa wsi i trzech niezainteresowanych w układzie świadków dokonywa zaświadczenia uchwały, układu i dowodów pomiarowych, czyniąc w księdze uchwal, na odpisie uchwały, umowie i dowodach pomiarowych. odpowiednie napisy.

§ 30. Z dokonanych czynności komisarz ziemski spisuje protokuł, do którego wnosi na żądanie osób interesowanych wszelkie ich zażalenia i skargi. Protokuł ten wraz za wszystkiemi przedstawionemi przez interesowanych, względnie sporządzonemi przez siebie w toku dochodzenia dokumentami, komisarz ziemski przesyła przy raporcie do okręgowych urzędu ziemskiego dla przedłożenia sprawy pod rozpoznanie okręgowej komisji ziemskiej w celu zatwierdzenia projektu likwidacji.

§ 31. Wymieniony w paragrafie poprzednim raport komisarza ziemskiego winien:

a) zobrazować dokładnie miejscowe stosunki agrarne, zwłaszcza w przedmiocie struktury wszystkich gospodarstw rolnych, uprawnionych do korzystania z serwitutów na danym majątku,

b) wyjaśnić czy w celu racjonalnego urządzenia wsi niej zachodzi potrzeba przeprowadzenia scalenia gruntów, zamiany, meljoracji i t. p. i jak na te sprawy zapatrują się interesowani,

c) uzasadnić szczegółowo konieczność zlikwidowania serwitutów za gotówkę, o ile takie wynagrodzenie ma miejsce w całości lub częściowo, wreszcie

d) przedkładać konkretne wnioski w przedmiocie zatwierdzenia zawartej umowy, oraz kolejności wdrożenia postępowania likwidacyjnego w stosunku do pozostałych wsi, uprawnionych do korzystania z serwitutów na likwidującym je majątku.

§ 32. Otrzymany od komisarza ziemskiego operat serwitutowy (raport wraz z załącznikami wymienionemi w § 30) okręgowy urząd ziemski poddaje zbadaniu pod względem formalnym i merytorycznym, a następnie przedkłada całą sprawę w zależności od tego, czy' wniesiono spór np niejawne względnie jawne posiedzenie okręgowej komisji ziemskiej do rozpatrzenia, w celu wydania orzeczenia w przedmiocie zatwierdzenia projektu likwidacji.

O tych posiedzeniach okręgowa komisja ziemska winna zawiadomić strony oraz wierzycieli hipotecznych i osoby, na których rzecz figurują w dziale III wykazu hipotecznego ograniczenia prawa własności dóbr, likwidujących serwituty, z zachowaniem przepisów § 14 rozporządzenia, niniejszego.

§ 33. Pomienione w paragrafie poprzednim orzeczenie okręgowej komisji ziemskiej, zatwierdzające projekt likwidacji serwitutów, zawierać winno wniosek do głównej komisji ziemskiej w sprawie projektowanego wpisu dodatkowego do tabeli likwidacyjnej, lub aktu nadawczego, oraz postanowienie w przedmiocie wdrożenia postępowania likwidacyjnego w stosunku do pozostałych serwitutów, o ile majątek likwidujący serwituty jest obciążony niemi jeszcze na korzyść innych wsi przy zastosowaniu przepisu przewidzianego w ustąpię końcowym § 49 rozporządzenia niniejszego.

§ 34. Orzeczenia okręgowej komisji ziemskiej' powzięte w przedmiocie dobrowolnych układów o zniesieniu serwitutów (§ 33) ulegają zaskarżeniu w terminie przewidzianym w art. 20 ustawy z dnia 6 lipca 1920 r. o organizacji urzędów ziemskich (Dz. U. R. P. № 70, poz. 461).

§ 35. Po uprawomocnieniu się orzeczenia okręgowej komisji ziemskiej (§ 33) akta sprawy winny być przesiane do głównej komisji ziemskiej w celu zatwierdzenia projektowanego wpisu do tabeli likwidacyjnej lub aktu nadawczego.

§ 36. Po uzyskaniu orzeczenia głównej komisji ziemskiej, zatwierdzającego projekt wpisu do tabeli likwidacyjnej lub aktu nadawczego (§ 35), okręgowy urząd ziemski przystępuje niezwłocznie do zakończenia postępowania, a mianowicie:

a) zawiadamia strony, że stosunek serwitutowy między niemi został rozwiązany, wskutek czego grunta, oddane za zlikwidowane serwituty są odłączone od dóbr, na których one ciążyły i przyłączone do wsi,

b) zeznaje w wydziale hipotecznym wniosek o wykreślenie ograniczeń, związanych ze; zlikwidowanemi serwitutami,

c) wnosi do tabeli likwidacyjnej, lub aktu nadawczego wpis dodatkowy treści ustalonej orzeczeniem głównej komisji ziemskiej, wreszcie

d) ogłasza zamknięcia postępowania likwidacyjnego.