Rozdział 5 - Doprowadzanie osób - Wykonywanie niektórych uprawnień przez funkcjonariuszy Straży Granicznej.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2020.187

Akt utracił moc

Wersja od: 6 lutego 2020 r.

Rozdział  5

Doprowadzanie osób

§  17. 

1. Doprowadzenie osób zarządzają:

1) kierownik jednostki organizacyjnej Straży Granicznej lub jego zastępca, z wyłączeniem komendanta ośrodka szkolenia Straży Granicznej i jego zastępcy,

2) kierownik komórki organizacyjnej Komendy Głównej Straży Granicznej właściwej w sprawach prowadzenia czynności operacyjno-rozpoznawczych i dochodzeniowo-śledczych albo kierownik jej komórki wewnętrznej,

3) kierownik komórki organizacyjnej Komendy Głównej Straży Granicznej właściwej do spraw cudzoziemców albo kierownik jej komórki wewnętrznej,

4) kierownik komórki organizacyjnej Biura Spraw Wewnętrznych Straży Granicznej właściwej w sprawach prowadzenia czynności operacyjno-rozpoznawczych i dochodzeniowo-śledczych lub jego zastępca,

5) kierownik komórki organizacyjnej komendy oddziału Straży Granicznej właściwej w sprawach prowadzenia czynności operacyjno-rozpoznawczych i dochodzeniowo-śledczych lub jego zastępca,

6) kierownik komórki organizacyjnej komendy oddziału Straży Granicznej właściwej do spraw cudzoziemców lub jego zastępca,

7) kierownik komórki organizacyjnej komendy oddziału Straży Granicznej właściwej w sprawach organizowania pobytu cudzoziemcom w strzeżonym ośrodku lub areszcie dla cudzoziemców lub jego zastępca,

8) kierownik komórki organizacyjnej komendy oddziału Straży Granicznej właściwej w sprawach zabezpieczenia działań lub jego zastępca,

9) kierownik komórki organizacyjnej placówki Straży Granicznej właściwej w sprawach organizowania pobytu cudzoziemcom w strzeżonym ośrodku lub jego zastępca,

10) kierownik komórki organizacyjnej ośrodka Straży Granicznej właściwej w sprawach prowadzenia czynności operacyjno-rozpoznawczych i dochodzeniowo-śledczych lub jego zastępca,

11) dyżurny operacyjny oddziału Straży Granicznej,

12) dyżurny ośrodka Straży Granicznej,

13) kierownik zmiany, dyżurny operacyjny placówki lub dywizjonu Straży Granicznej,

14) dowódca jednostki pływającej Straży Granicznej,

15) kierownik zmiany strzeżonego ośrodka lub aresztu dla cudzoziemców - zwani dalej "zarządzającymi doprowadzenie".

2. Doprowadzenie osób jest dokonywane na podstawie nakazu doprowadzenia wydanego przez zarządzającego doprowadzenie, z wyjątkiem doprowadzenia do portu lotniczego albo morskiego państwa, do którego cudzoziemiec jest doprowadzany.

3. Nakaz doprowadzenia nie jest wymagany w przypadku gdy osoby zatrzymane są doprowadzane przez funkcjonariuszy, którzy:

1) dokonali ich zatrzymania w trakcie pełnienia służby lub

2) zostali do tego wyznaczeni przez komendanta placówki Straży Granicznej, jego zastępcę, kierownika zmiany, dyżurnego operacyjnego placówki Straży Granicznej lub dywizjonu Straży Granicznej lub dowódcę jednostki pływającej Straży Granicznej, jeżeli doprowadzenie do siedziby placówki Straży Granicznej przez funkcjonariuszy, o których mowa w pkt 1, jest niemożliwe lub znacznie utrudnione.

4. Doprowadzenie osób na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej może być dokonywane etapami, z udziałem dwóch lub więcej jednostek organizacyjnych Straży Granicznej.

5. Wzór nakazu doprowadzenia jest określony w załączniku nr 6 do rozporządzenia.

§  18. 

1. Doprowadzenia, z wyjątkiem przypadków, o których mowa w § 17 ust. 3, dokonują funkcjonariusze, którzy pełnią służbę w:

1) pomieszczeniach przeznaczonych dla osób zatrzymanych;

2) komórkach organizacyjnych właściwych w sprawach konwojowo-ochronnych w ramach jednostek organizacyjnych Straży Granicznej;

3) komórkach organizacyjnych właściwych w sprawach zabezpieczenia działań w ramach jednostek organizacyjnych Straży Granicznej.

2. W przypadku gdy doprowadzenie osób przez funkcjonariuszy, o których mowa w ust. 1, jest niemożliwe lub znacznie utrudnione, osoby te mogą być doprowadzone przez innych funkcjonariuszy wyznaczonych imiennie przez zarządzającego doprowadzenie.

3. W przypadku gdy cudzoziemiec jest doprowadzany do portu lotniczego albo morskiego innego państwa, doprowadzenie jest dokonywane przez funkcjonariuszy, o których mowa w ust. 1 pkt 2 lub 3 lub w ust. 2, którzy ukończyli szkolenie specjalistyczne w zakresie doprowadzania do portu lotniczego albo morskiego państwa, do którego cudzoziemiec zostaje doprowadzony, oraz posługują się co najmniej jednym językiem obcym w stopniu komunikatywnym.

§  19. 

1. W przypadku gdy doprowadzenie jest dokonywane także na obszarze wykraczającym poza zasięg terytorialny jednostki organizacyjnej Straży Granicznej, której funkcjonariusze doprowadzają osoby, zawiadamia się o tym niezwłocznie jednostki organizacyjne Straży Granicznej oraz jednostki organizacyjne Policji, w których zasięgu terytorialnym jest doprowadzenie dokonywane.

2. Zawiadomienia dokonuje zarządzający doprowadzenie lub funkcjonariusz, który jest odpowiedzialny za organizację doprowadzenia.

3. W przypadkach gdy zawiadomienie nie może być dokonane przez osoby, o których mowa w ust. 2, zawiadomienia dokonuje funkcjonariusz dowodzący doprowadzeniem.

§  20. 

1. Doprowadzenie osób rozpoczyna się po ich zatrzymaniu przez funkcjonariuszy lub po ich przekazaniu funkcjonariuszom.

2. Grupą funkcjonariuszy dokonujących doprowadzenia dowodzi funkcjonariusz:

1) wskazany jako dowódca tej grupy w:

a) nakazie doprowadzenia,

b) pisemnym poleceniu Komendanta Głównego Straży Granicznej w przypadku doprowadzania cudzoziemca do portu lotniczego albo morskiego państwa, do którego cudzoziemiec zostaje doprowadzony,

2) który dokonał zatrzymania lub który został wyznaczony przez kierującego funkcjonariuszami, którzy dokonali zatrzymania w trakcie pełnienia przez nich służby w przypadku, o którym mowa w § 17 ust. 3 pkt 1,

3) wyznaczony na dowódcę przez komendanta placówki Straży Granicznej, jego zastępcę, kierownika zmiany, dyżurnego operacyjnego placówki lub dywizjonu Straży Granicznej lub dowódcę jednostki pływającej Straży Granicznej w przypadku, o którym mowa w § 17 ust. 3 pkt 2

- zwany dalej "dowódcą".

3. Funkcjonariusze dokonują doprowadzenia z wyposażeniem i uzbrojeniem odpowiednim do mogących zaistnieć zagrożeń, określonym przez dowódcę.

4. Dowódca w chwili rozpoczęcia doprowadzenia osób:

1) sprawdza ich tożsamość;

2) sprawdza, czy osoby posiadają zaświadczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do realizacji doprowadzenia lub inny dokument do tego wymagany;

3) sprawdza zgodność przekazanych mu dowodów rzeczowych i depozytu z dokumentacją zawierającą ich wykaz;

4) poleca funkcjonariuszom dokonanie kontroli osobistej lub sprawdzenia prewencyjnego, o których mowa w art. 11 ust. 1 pkt 2 lub 13 ustawy z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej;

5) poleca funkcjonariuszom odebranie osobom doprowadzanym broni lub innych niebezpiecznych przedmiotów mogących służyć do popełnienia czynu zabronionego pod groźbą kary, których użycie może spowodować naruszenie bezpieczeństwa publicznego lub porządku publicznego, których posiadanie jest zabronione, a także przedmiotów podlegających zajęciu na potrzeby prowadzonych postępowań;

6) zapewnia bezpieczeństwo osób doprowadzanych, funkcjonariuszy i innych osób przez wyznaczenie funkcjonariuszom zadań, w tym wyznaczenie funkcjonariuszy imiennie odpowiedzialnych za poszczególne osoby doprowadzane;

7) sprawdza, czy wyposażenie i uzbrojenie funkcjonariuszy jest odpowiednie do mogących zaistnieć zagrożeń;

8) sprawdza, czy przed rozpoczęciem doprowadzania wobec osób doprowadzanych dopełniono obowiązku, o którym mowa w art. 48 ust. 4 ustawy z dnia 24 maja 2013 r. o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej (Dz. U. z 2019 r. poz. 2418);

9) wskazuje funkcjonariuszom osoby, w przypadku których stosuje się wzmożone środki ostrożności;

10) przekazuje funkcjonariuszom informacje o osobach doprowadzanych, które mogą mieć wpływ na bezpieczeństwo podczas wykonywania pozostałych czynności w ramach doprowadzania lub podczas pobytu tych osób w pomieszczeniach dla osób zatrzymanych, a w przypadku cudzoziemców - w pomieszczeniach dla osób zatrzymanych, w strzeżonym ośrodku lub areszcie dla cudzoziemców.

§  21. 

1. Dowódca może odmówić doprowadzenia osób, jeżeli podczas ich przejmowania ujawniono dodatkowe okoliczności mogące mieć bezpośredni wpływ na prawidłowy przebieg doprowadzenia lub bezpieczeństwo jego uczestników, w szczególności ze względu na:

1) stan zdrowia osoby doprowadzanej;

2) uzbrojenie i wyposażenie funkcjonariuszy dokonujących doprowadzenia nieodpowiednie do mogących zaistnieć zagrożeń.

2. O odmowie doprowadzenia osób dowódca niezwłocznie informuje bezpośredniego przełożonego, który zawiadamia o tym fakcie zarządzającego doprowadzenie.

3. W przypadku odmowy doprowadzenia osób dowódca sporządza pisemny meldunek zawierający opis okoliczności uzasadniających odmowę i przekazuje go zarządzającemu doprowadzenie za pośrednictwem bezpośredniego przełożonego.

§  22. 

1. Doprowadzenia do portu lotniczego albo morskiego, do którego cudzoziemiec zostaje doprowadzony, funkcjonariusze dokonują na pokładzie rejsowego lub wyczarterowanego statku powietrznego albo promem pasażerskim odbywającym regularne rejsy.

2. Doprowadzenia drogą lądową dokonuje się przy użyciu samochodu specjalnego (więźniarki), innych środków transportu Straży Granicznej, a także publicznego transportu zbiorowego, z wyłączeniem środków komunikacji miejskiej, lub pieszo.

3. Doprowadzenia, o których mowa w ust. 1 i 2, dokonuje dwóch lub większa liczba funkcjonariuszy.

4. Decyzję o liczbie funkcjonariuszy, którzy dokonują doprowadzenia, podejmuje zarządzający doprowadzenie lub funkcjonariusz wskazany jako dowódca.

§  23. 

1. Osoby doprowadzane samochodem specjalnym (więźniarką) umieszcza się w części pojazdu wydzielonej dla osób zatrzymanych.

2. Po umieszczeniu osób doprowadzanych w samochodzie specjalnym (więźniarce) funkcjonariusze zajmują przeznaczone dla nich miejsca. Dowódca zajmuje siedzenie obok kierowcy.

3. W szczególnie uzasadnionych przypadkach funkcjonariusze mogą zająć miejsca w części pojazdu wydzielonej dla osób zatrzymanych.

§ 24. Osoby doprowadzane samochodem osobowym umieszcza się na tylnym siedzeniu obok funkcjonariusza, który zajmuje miejsce za kierowcą, lub między funkcjonariuszami.

§  25. 

1. Osoby doprowadzane autobusem umieszcza się na siedzeniach najbardziej oddalonych od drzwi, przy oknach. Funkcjonariusze zajmują siedzenia, które znajdują się obok siedzeń zajmowanych przez osoby doprowadzane.

2. Osoby doprowadzane autobusem można umieścić na siedzeniach, które znajdują się obok siebie. Funkcjonariusze zajmują siedzenia, które znajdują się obok siedzeń zajmowanych przez osoby doprowadzane lub bezpośrednio za tymi siedzeniami.

3. W przypadkach, o których mowa w ust. 1 i 2, dowódca zajmuje miejsce, które znajduje się obok siedzeń zajmowanych przez funkcjonariuszy lub bezpośrednio za tymi siedzeniami.

§  26. 

1. Osoby doprowadzane pociągiem umieszcza się między funkcjonariuszami, w miarę możliwości, tyłem do kierunku jazdy.

2. Dowódca zajmuje miejsce obok siedzenia zajętego przez jednego z funkcjonariuszy.

§  27. 

1. Osoby doprowadzane statkiem powietrznym wprowadza się na pokład tego statku przed innymi pasażerami i umieszcza w tylnej części pokładu, z dala od wyjść awaryjnych.

2. Funkcjonariusze, po umieszczeniu osób doprowadzanych na pokładzie statku powietrznego, zajmują, w miarę możliwości, siedzenia znajdujące się obok siedzeń zajmowanych przez osoby doprowadzane.

3. Osoby doprowadzane wyprowadza się z pokładu statku powietrznego po jego opuszczeniu przez pasażerów.

§  28. 

1. Osoby doprowadzane statkiem morskim umieszcza się w odrębnej kabinie pasażerskiej lub w innym miejscu wskazanym przez załogę statku.

2. Funkcjonariusze, po umieszczeniu osób doprowadzanych na pokładzie statku morskiego, zajmują, w miarę możliwości, miejsca, które znajdują się w kabinie pasażerskiej lub w innym miejscu zajmowanym przez osoby doprowadzane, jak najbliżej miejsc, na których zostały umieszczone osoby doprowadzane.

§  29. 

1. W przypadku dokonywania doprowadzenia osób specjalistycznym środkiem transportu sanitarnego jeden z funkcjonariuszy dokonujących doprowadzenia zajmuje miejsce w tym środku transportu, a pozostali funkcjonariusze przemieszczają się środkiem transportu Straży Granicznej bezpośrednio za specjalistycznym środkiem transportu sanitarnego.

2. W przypadku braku możliwości przebywania funkcjonariusza w specjalistycznym środku transportu sanitarnego funkcjonariusze dokonujący doprowadzenia przemieszczają się środkiem transportu Straży Granicznej.

§  30. 

1. Podczas doprowadzania funkcjonariusze wykonują polecenia dowódcy, a ponadto w szczególności:

1) obserwują zachowanie osób doprowadzanych;

2) uniemożliwiają kontaktowanie się osób doprowadzanych ze sobą lub z innymi osobami, jeżeli może to spowodować zakłócenie czynności doprowadzenia;

3) nie udzielają innym osobom informacji o osobach doprowadzanych;

4) nie pozostawiają osób doprowadzanych bez nadzoru lub pod nadzorem innych osób;

5) nie zdejmują osobie doprowadzanej kajdanek bez zgody dowódcy, o ile osoba doprowadzana jest w kajdankach;

6) nie wykonują czynności niezwiązanych z dokonywaniem doprowadzenia.

2. Dowódca odnotowuje w notatniku służbowym istotne zdarzenia mające wpływ na przebieg doprowadzenia.

§  31. 

1. W przypadku gdy są doprowadzane osoby, co do których zachodzi podejrzenie, że mogą dokonać zamachu na życie lub zdrowie własne, funkcjonariusza lub innych osób, mogą podjąć próbę ucieczki albo które zachowują się agresywnie, stosuje się następujące wzmożone środki ostrożności:

1) wyznacza się liczbę funkcjonariuszy adekwatną do poziomu zagrożenia lub funkcjonariuszy przeszkolonych do realizacji zadań mających na celu zabezpieczenie działań Straży Granicznej;

2) doprowadza się te osoby wyłącznie samochodem specjalnym (więźniarką).

2. W przypadku gdy zachodzi podejrzenie, że podczas doprowadzania może dojść do ataku na funkcjonariuszy w celu uwolnienia osób doprowadzanych, co najmniej jeden z funkcjonariuszy może zostać uzbrojony w broń maszynową.

3. W przypadku ataku na funkcjonariuszy w celu uwolnienia osób doprowadzanych dowódca zarządza umieszczenie osób doprowadzanych w miejscu najbezpieczniejszym i uniemożliwiającym ucieczkę oraz organizuje obronę.

§ 32. W przypadku gdy stan zdrowia osoby doprowadzanej wymaga zapewnienia jej opieki medycznej, funkcjonariusze dokonują doprowadzenia do granicy państwowej albo do portu lotniczego albo morskiego państwa, do którego cudzoziemiec zostaje doprowadzony, pod opieką personelu medycznego.

§ 33. W przypadku gdy osoby doprowadzane są poddawane badaniom lekarskim, dowódca lub upoważniony przez niego funkcjonariusz zapewnia warunki uniemożliwiające im ucieczkę z miejsca prowadzenia badań. W tym celu dowódca lub upoważniony przez niego funkcjonariusz może zwrócić się o pomoc do najbliższej jednostki organizacyjnej Straży Granicznej lub jednostki organizacyjnej Policji.

§ 34. Funkcjonariusze podczas doprowadzania osoby do granicy państwowej albo do portu lotniczego albo morskiego państwa, do którego cudzoziemiec zostaje doprowadzony, mogą umieścić tę osobę w pomieszczeniu jednostki organizacyjnej Straży Granicznej przeznaczonym dla osób zatrzymanych, znajdującym się w terytorialnym zasięgu działania oddziału Straży Granicznej właściwego ze względu na miejsce, w którym cudzoziemiec przekracza granicę, do czasu opuszczenia terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na pokładzie statku powietrznego lub morskiego.

§  35. 

1. W przypadku ucieczki osób doprowadzanych dowódca zarządza umieszczenie pozostałych osób doprowadzanych w miejscu uniemożliwiającym ucieczkę i organizuje bezpośredni pościg.

2. Wobec osób doprowadzanych, którym udaremniono ucieczkę, stosuje się środki ostrożności, o których mowa w § 31 ust. 1.

§ 36. W przypadkach określonych w § 31 ust. 3 i § 35 ust. 1 dowódca niezwłocznie zawiadamia o zdarzeniu najbliższą jednostkę organizacyjną Straży Granicznej lub jednostkę organizacyjną Policji i w razie potrzeby zwraca się do nich o pomoc.

§  37. 

1. Jeżeli podczas doprowadzania osób zajdą okoliczności uniemożliwiające jego kontynuację, dowódca, wykorzystując dostępne środki łączności, niezwłocznie informuje o tym bezpośredniego przełożonego, który zawiadamia o tym fakcie zarządzającego doprowadzenie.

2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, dowódca sporządza pisemny meldunek o okolicznościach uniemożliwiających kontynuację doprowadzenia osób i przekazuje go zarządzającemu doprowadzenie za pośrednictwem bezpośredniego przełożonego.

§ 38. Doprowadzenie kończy się z chwilą:

1) uzyskania w nakazie doprowadzenia pisemnego potwierdzenia dokonania tej czynności w przypadku doprowadzenia dokonywanego na podstawie nakazu doprowadzenia;

2) przekazania osoby doprowadzanej właściwym organom państwa, do którego nastąpiło doprowadzenie w przypadku doprowadzenia do granicy państwowej albo do portu lotniczego albo morskiego państwa, do którego nastąpiło doprowadzenie;

3) przekazania osoby doprowadzanej właściwemu organowi lub doprowadzenia jej do pomieszczeń przeznaczonych dla osób zatrzymanych w przypadku doprowadzenia w sytuacjach, o których mowa w § 17 ust. 3;

4) przyjęcia cudzoziemca na oddział szpitalny w placówce leczniczej.

§  39. 

1. W przypadku dokonywania doprowadzenia do portu lotniczego albo morskiego państwa, do którego cudzoziemiec został doprowadzony, dowódca sporządza sprawozdanie z dokonania doprowadzenia, w terminie 14 dni od dnia powrotu z podróży służbowej poza granicami kraju.

2. Sprawozdanie zawiera:

1) imiona i nazwiska osób doprowadzanych;

2) imiona i nazwiska funkcjonariuszy dokonujących doprowadzenia;

3) opis przebiegu doprowadzenia, ze szczególnym uwzględnieniem zdarzeń, które miały wpływ na przebieg doprowadzenia;

4) wnioski i uwagi istotne dla organizacji i dokonywania doprowadzenia przez funkcjonariuszy.