Oddział A - Przepisy wstępne. Do art. 58 . - Wykonanie ustawy z dnia 9 kwietnia 1938 r. o powszechnym obowiązku wojskowym.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1939.20.131

Akt utracił moc

Wersja od: 14 stycznia 1949 r.

A.

Przepisy wstępne.

Do art. 58.

§ 242. Do kategorii osób, które z jakiegokolwiek powodu nie stawiły się do poboru (art. 58 ust. (1) lit. b)) i z tego powodu obowiązane są do odbycia zasadniczej służby wojskowej w wieku do lat 38, zalicza się w szczególności:

a) uchylających się od poboru;

b) osoby, co do których z winy poborowego orzeczenie komisji poborowej w myśl art. 55-57 zostało uchylone lub unieważnione.

§  243.

(1) Poborowi (ochotnicy) rozpoczynają zasadniczą służbę wojskową w tym roku kalendarzowym, w którym uznani zostali za zdolnych do odbycia tej służby, a najpóźniej w następnym roku kalendarzowym, jeżeli nie korzystają z odroczenia zasadniczej służby wojskowej.

(2) Poborowi, którzy w tym czasie nie zostaną wcieleni do szeregów, zostają zaliczeni do ponadkontyngentowych.

§ 244. Poborowi, którzy dopuścili się samouszkodzenia, odbywają zasadniczą służbę wojskową dopiero po ustaleniu czynu wyrokiem sądowym oraz po odbyciu przez nich kary, jeżeli wyrok lub pobudki czynu przestępczego nie spowodowały wykluczenia takich poborowych od służby wojskowej.

Do art. 59.

§  245.

(1) Zaciąg ochotniczy zarządza Minister Spraw Wojskowych.

(2) Zarządzenie o zaciągu ochotniczym może dotyczyć uzupełnienia bądź to całości Sił Zbrojnych, bądź też tylko poszczególnych ich części; może ono rozciągać się na cały obszar Państwa Polskiego lub też tylko na pewne terytorialnie oznaczone jego części.

(3) Dowódcy okręgów korpusów (terytorialny dowódca równorzędny) podają za pośrednictwem komendantów rejonów uzupełnień do publicznej wiadomości, w jakim zasięgu i terminie oraz na jakich warunkach będzie przeprowadzony zaciąg ochotniczy.

§  246.

(1) Minister Spraw Wojskowych zarządzając zaciąg ochotniczy może określić jako jeden z warunków przyjęcia do wojska lub marynarki wojennej w charakterze ochotnika, że ochotnik po odbyciu zasadniczej służby wojskowej będzie obowiązany do odbycia służby wojskowej w charakterze nadterminowego przez 1 rok w jednostkach organizacyjnych wojska lub przez 2 lata w jednostkach organizacyjnych marynarki wojennej. Przepis ten nie odnosi się do ochotników mających prawo do odbywania skróconej zasadniczej służby wojskowej.

(2) Pozostawienie ochotnika w służbie nadterminowej po odbyciu zasadniczej służby wojskowej zależy od swobodnego uznania przełożonego jednostki organizacyjnej o uprawnieniach co najmniej dowódcy pułku, a w marynarce wojennej od swobodnego uznania Szefa Kierownictwa Marynarki Wojennej lub dowódców przez niego upoważnionych.

Do art. 60.

§  247.

(1) Osoby, ubiegające się o odbycie zasadniczej służby wojskowej w charakterze ochotnika, powinny wnieść do komendy rejonu uzupełnień właściwej ze względu na miejsce ich zamieszkania własnoręcznie napisane i podpisane podanie, załączając do niego w oryginale lub w uwierzytelnionym odpisie dokumenty następujące:

a) metrykę urodzenia (wyciąg z ksiąg metrykalnych);

b) poświadczenie obywatelstwa polskiego;

c) poświadczenie niekaralności;

d) pozwolenie ojca lub opiekuna na wstąpienie do wojska lub marynarki wojennej, spisane protokolarnie we właściwym zarządzie gminy, lub sporządzone w formie aktu notarialnego, bądź też w formie innego aktu pisemnego, uwierzytelnionego przez notariusza; jeżeli zgłaszający się nie ma ukończonych lat 21, a został upełnoletniony (usamowolniony) w drodze sądowej, należy do podania załączyć orzeczenie (uchwałę, decyzję) sądu;

e) ostatnie świadectwo szkolne, w szczególności świadectwo, które uprawnia do odbywania skróconej zasadniczej służby wojskowej w myśl art. 78.

(2) Minister Spraw Wojskowych może zarządzić, iż do podania należy załączyć jeszcze inne dokumenty prócz wymienionych w ust. (1).

§  248.

(1) Podania o przyjęcie do wojska lub marynarki wojennej w charakterze ochotnika mają być wniesione w terminie określonym w obwieszczeniu o ochotniczym zaciągu.

(2) Podania wniesione po terminie lub nie odpowiadające warunkom określonym w § 247 oraz w zarządzeniu o zaciągu ochotniczym załatwia komendant rejonu uzupełnień odmownie zwracając proszącym dokumenty.

§  249.

(1) Podania osób, które odpowiadają warunkom, ustalonym w § 247 oraz w zarządzeniu o zaciągu ochotniczym, przesyła komendant rejonu uzupełnień wraz z dokumentami do właściwej powiatowej władzy administracji ogólnej, celem stwierdzenia czy nie zachodzą przeszkody w przyjęciu tych osób do służby wojskowej w charakterze ochotników.

(2) Nazwiska oraz dane osobiste osób, co do których nie stwierdzono przeszkód w przyjęciu ich do wojska lub marynarki wojennej, wpisują powiatowe władze administracji ogólnej do listy ochotników, po czym zwracają wszystkie podania ochotników wraz z dokumentami i opinią, przed poborem, komendantowi rejonu uzupełnień.

(3) Podania osób, co do których powiatowa władza administracji ogólnej stwierdziła przeszkody w przyjęciu, komendant rejonu uzupełnień załatwia odmownie, zwracając proszącym dokumenty.

§  250.

(1) Termin stawienia się ochotników przed komisją poborową będzie wskazany w obwieszczeniu o poborze lub też w imiennym wezwaniu przesłanym przez powiatową władzę administracji ogólnej.

(2) Niestawienie się ochotnika w wyznaczonym terminie przed komisją poborową należy uważać za cofnięcie podania.

§  251.

(1) Przegląd lekarski ochotników odbywa się według zasad określonych dla osób stających przed komisją poborową z poboru.

(2) Wysyłanie ochotników na ekspertyzę lekarską (art. 51), na przymusowe leczenie (art. 52) albo operacje (art. 53) - jest niedopuszczalne.

§  252.

(1) Jako ochotnicy, do zasadniczej służby wojskowej mogą być przyjmowani tylko ci, których stan zdrowia odpowiada kat. A.

(2) Minister Spraw Wojskowych może zezwolić na przyjmowanie do wojska lub marynarki wojennej pewnych kategoryj ochotników, zakwalifikowanych przez komisję poborową do kat. A przy istnieniu nieznacznych wad fizycznych, pozwalających na odbywanie czynnej służby wojskowej w wybranym rodzaju wojska lub marynarki wojennej.

§  253.

(1) Komisja poborowa wydaje następujące orzeczenia o zdolności ochotnika do służby wojskowej:

a) jeżeli ochotnik zostanie we wniosku lekarskim zakwalifikowany do kat. A - orzeczenie: "zdolny";

b) jeżeli ochotnik jest zupełnie i trwale niezdolnym do pełnienia służby wojskowej w ogóle (kat. E) - orzeczenie: "zupełnie niezdolny do służby wojskowej";

c) we wszystkich innych przypadkach - orzeczenie: "niezdolny do zasadniczej służby wojskowej jako ochotnik".

(2) Ochotnik zakwalifikowany przez komisję poborową do kat. A ma podpisać w obecności przedstawiciela wojska i marynarki wojennej w komisji poborowej zobowiązanie wystawione według wzoru Nr 10 do odbycia ochotniczej zasadniczej służby wojskowej oraz pozostania po odbyciu tej służby w służbie nadterminowej (§ 246), jeżeli rozkaz o zaciągu ochotniczym tego wymaga.

(3) Wyniki poboru oraz orzeczenia komisji poborowej wpisuje przewodniczący do listy ochotników; listy te po przeglądzie lekarskim ochotników przechowuje powiatowa władza administracji ogólnej i wykorzystuje przy sporządzaniu list poborowych roczników, do których należą przyjęci ochotnicy. O wniesieniu zapisu z list ochotników do list poborowych należy zawiadomić powiatowe władze administracji ogólnej, właściwe ze względu na miejsce urodzenia danej osoby.

(4) Ochotnicy, którzy przy przeglądzie zostali zakwalifikowani do kat. E, otrzymują bezpośrednio po przeglądzie zaświadczenie według wzoru ustalonego dla poborowych uznanych za niezdolnych do służby wojskowej (wzór Nr 8).

§  254.

(1) Po zbadaniu ochotników przez komisję poborową komendant rejonu uzupełnień zawiadamia:

a) uznanych za zdolnych do zasadniczej służby wojskowej - o przyjęciu zgłoszenia;

b) uznanych za niezdolnych do zasadniczej służby wojskowej jako ochotników lub w ogóle niezdolnych do służby wojskowej - o nieprzyjęciu zgłoszenia, zwracając im jednocześnie dokumenty załączone do podania.

(2) Uznani przez komisję poborową za niezdolnych do zasadniczej służby wojskowej jako ochotnicy, mogą w latach następnych ubiegać się o przyjęcie ich do wojska lub marynarki wojennej w charakterze ochotników aż do osiągnięcia wieku poborowego.

§  255.

(1) Ochotnicy, uznani za zdolnych do zasadniczej służby wojskowej podlegają wcieleniu do szeregów na ogólnych zasadach, i pełnią tę służbę przez czas, przez jaki ją pełni ten rocznik, z którym zostali wcieleni do szeregów.

(2) Ochotników, którzy po zakwalifikowaniu ich przez komisję poborową za zdolnych do zasadniczej służby wojskowej zostali skazani przez sądy powszechne (art. 247 ust. (1) lit. c)), nie należy wcielać, lecz skreślić z ewidencji wojskowej i zawiadomić o tym powiatową władzę administracji ogólnej celem skreślenia z listy ochotników.

§  256.

(1) Ochotników powołuje się celem odbycia czynnej służby wojskowej do wybranego przez nich rodzaju wojska lub marynarki wojennej (art. 117 ust. (2)).

(2) Przeniesienie ochotnika w czasie odbywania zasadniczej służby wojskowej z jednego rodzaju wojska lub marynarki wojennej do drugiego, lub z wojska do marynarki wojennej albo odwrotnie, może nastąpić z urzędu jedynie w przypadku, gdy ochotnik w czasie czynnej służby okaże brak kwalifikacyj wymaganych w danym rodzaju wojska lub marynarki wojennej i to tylko za jego uprzednią zgodą.

W razie niewyrażenia zgody na przeniesienie, ochotnik ma być zwolniony ze służby ochotniczej.

§  257.

(1) Ochotnik może być zwolniony od obowiązku odbycia służby ochotniczej przed osiągnięciem wieku poborowego zarówno przed jak też i po wcieleniu do szeregów, jeżeli wymagają tego szczególne okoliczności (np. śmierć ojca, klęski żywiołowe itp.).

(2) O zwolnieniu ochotnika z powodów wymienionych w ust. (1) decyduje w wojsku dowódca okręgu korpusu, a w marynarce wojennej Szef Kierownictwa Marynarki Wojennej.

§  258.

(1) Ochotnicy, którzy w czasie odbywania zasadniczej służby wojskowej uznani będą w drodze rewizji lekarskiej za nie odpowiadających warunkom kategorii A, mają być zwolnieni z szeregów.

(2) Jeżeli ochotnicy ci nie osiągnęli w chwili wydania decyzji przez komisję rewizyjno-lekarską jeszcze wieku poborowego, jednak nabyta choroba lub kalectwo czyni ich zupełnie niezdolnymi do służby wojskowej (kat. E), powinni otrzymać na komisji rewizyjno-lekarskiej orzeczenie ostateczne, jak żołnierze z poboru. O wydaniu takiego orzeczenia należy zawiadomić właściwą powiatową władzę administracji ogólnej.

(3) Jeżeli natomiast komisja rewizyjno-lekarska stwierdzi u ochotnika, który nie osiągnął jeszcze wieku poborowego, cierpienie rokujące poprawę, orzeczenie powinno brzmieć: "czasowo niezdolny do służby wojskowej aż do poboru właściwego rocznika".

(4) Do ochotników, u których komisja rewizyjno-lekarska stwierdzi jakiekolwiek cierpienie, kwalifikujące do zwolnienia z czynnej służby wojskowej, w tym roku kalendarzowym, w którym kończą 21 lub więcej lat życia, stosuje się ogólnie obowiązujące przepisy, dotyczące zwalniania z szeregów podoficerów i szeregowców w drodze postępowania rewizyjno-lekarskiego.

§  259.

(1) Ochotnicy, zwolnieni ze służby ochotniczej z jakichkolwiek powodów przed ukończeniem ustawowego jej okresu i przed osiągnięciem wieku poborowego, z wyjątkiem wymienionych w § 258 ust. (2), są obowiązani do stawienia się do poboru na równi z poborowymi ich rocznika.

(2) Służbę odbytą w charakterze ochotnika zalicza się na poczet zasadniczej służby wojskowej w stosunku dzień za dzień.

§ 260. O zwolnieniu ochotnika z wojska lub z marynarki wojennej przed odsłużeniem okresu zasadniczej służby wojskowej i przed osiągnięciem przez niego wieku poborowego, komendant rejonu uzupełnień zawiadamia każdorazowo powiatową władzę administracji ogólnej.

§  261.

(1) Ochotnicy, którzy odbyli zasadniczą służbę wojskową, przechodzą do rezerwy z rocznikiem, z którym zostali wcieleni do szeregów i są wolni od obowiązku stawienia się do poboru z ich rocznikiem poborowym.

(2) Ochotnicy pozostają w rezerwie, w pospolitym ruszeniu i w wojskowej służbie pomocniczej przez okresy czasu, ustalone dla żołnierzy z poboru.