Wykonanie ustawy z dnia 4 kwietnia 1922 r. w przedmiocie zmiany niektórych postanowień ustawy z dnia 16 lipca 1920 r. o państwowym podatku dochodowym i podatku majątkowym.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1922.35.301

Akt utracił moc
Wersja od: 21 maja 1922 r.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA SKARBU
z dnia 22 kwietnia 1922 r.
calem wykonania ustawy z dnia 4 kwietnia 1922 r. w przedmiocie zmiany niektórych postanowień ustawy z dnia 16 lipca 1920 r. (Dz. U. R. P. № 82, poz. 550) o państwowym podatku dochodowym i podatku majątkowym.

Na mocy art. 33 ustawy z dnia 4 kwietnia 1922 r. w przedmiocie zmiany niektórych postanowień ustawy z dnia 16 lipca 1920 r. (Dz. U. R. P. № 82, poz. 550) o państwowym podatku dochodowym i podatku majątkowym (Dz. U. R. P. № 29, poz. 232), zarządza się co następuje:
Do art. 1 ustawy.
Art. 1 zmienia postanowienia, zawarte w art. 2 ustawy z 16 lipca 1920 r. w ten sposób, że dla wszystkich miejscowości ustanawia się jedno minimum egzystencji w kwocie 180.000 mk. zarówno dla osób fizycznych i spadków wakujących (nie objętych) jak i dla osób prawnych, wymienionych w art. 1 ustawy z dnia 16 lipca 1920 r.

Minimum to stosuje się do wszelkiego rodzaju dochodów, z wyjątkiem dochodów z uposażeń służbowych, emerytur i wynagrodzeń za najemną pracę określonych w § 20 niniejszego rozporządzenia.

Do art. 2 ustawy.

W myśl art. 2, a odmiennie od przepisów ustawy z 16 lipca 1920 r., nie włącza się. do ogólnego dochodu płatników dochodu z uposażeń służbowych, emerytur i wynagrodzeń za najemną pracą, o których mowa w art. 3 ustęp 6 i w art. 20 ustawy z 16 lipca 1920 r., oraz w § 20 nin. rozp.

Dochód z tego źródła opodatkowuje się. odrębnie na podstawie przepisów, działu 11 ustawy z d. 4 kwietnia 1922 r. (Dz. U. R. P. № 29, poz. 232).

Do art. 3 ustawy.

Art. 3 podwyższa dziesięciokrotnie wysokość odliczeń od sumy ogólnego dochodu, oznaczonych w ustępach 3 i 4 art. 10 ustawy z dnia 16 lipca 1920 r.

Odliczeń przewidzianych w art 10 ustawy z 16 lipca 1920 r. nie bierze się wogóle w rachubę przy opodatkowaniu dochodów z uposażeń służbowych, emerytur i wynagrodzeń za najemną pracę (Dział II ustawy), a uwzględnia się powyższe odliczenia tylko przy opodatkowaniu dochodów, płynących ze wszystkich innych źródeł.

Do art. 4 ustawy.

Art. 4 sankcjonuje przepisy, zawarte w części czwartej ustęp "b" § 15 i w części trzeciej ustęp 6 § 26 rozporządzenia Ministra Skarbu z dnia 14 maja 1921 r. (Dz. U. R. P. Ne 48, poz. 298), zaliczając do kosztów osiągnięcia, zachowania i zabezpieczenia przychodów (art. 6 ustawy z 16 lipca 1920 r.) koszty wyżywienia członków rodziny, stale pracujących w gospodarstwie rolnem lub leśnem, albo w przedsiębiorstwie handlowem lub przemysłowem, lecz nie w gospodarstwie domowem podatnika,

Do art. 5 ustawy.

Art. 5 nie wprowadza żadnych zmian w zasadzie, wyrażonej w art. 13 ustawy z 16 lipca 1920 r., o ile chodzi o przyjęcie za podstawę do opodatkowania dochodów, osiągniętych w ostatnim roku kalendarzowym.

Zmiana zaś dotyczy tylko przyjęcia za podstawę do opodatkowania dochodów, osiągniętych w ostatnim roku operacyjnym, względnie gospodarczym. Pod tym względem nowa ustawa nie wymaga składania zamknięć rachunkowych, a tem samem prowadzenia przez podatnika prawidłowych ksiąg handlowych, względnie gospodarczych.

Przyjęcie jednak za podstawę opodatkowania dochodów, osiągniętych w ostatnim roku operacyjnym, względnie gospodarczym, może mieć miejsce tylko w takich wypadkach, gdy płatnik prowadzi jakiekolwiek.zasługujące na wiarą zapiski oraz, gdy obliczenie dochodu za rok kalendarzowy przedstawia dla płatnika rzeczywistą trudność. Należy przytem baczyć, by przy opodatkowaniu takich płatników w latach następnych był brany za podstawę opodatkowania dochód z roku operacyjnego, względnie gospodarczego, obejmującego również odpowiednie miesiące, inaczej bowiem nie byłoby ciągłości w opodatkowaniu.

Przykład:

Za podstawę opodatkowania płatnika na rok podatkowy 1922 przyjęto dochód, osiągnięty przezeń w czasie od 1 lipca 1920 r. do 30 czerwca 1921 r. jako w roku operacyjnym, względnie gospodarczym; za podstawę opodatkowania tego samego płatnika na następny rok podatkowy 1923, winien być przyjęty dochód z roku operacyjnego, względnie gospodarczego, obejmującego okres czasu od 1 lipca 1921 r. do 30 czerwca 1922 r.; przy opodatkowaniu tegoż płatnika na rok podatkowy 1924 należy przyjąć za podstawę opodatkowania dochód z okresu czasu od 1, lipca 1922 r. do 30 czerwca 1923 r. i t. d.

Do art. 6 ustawy.

Załączona do art. 6 skala podatku dochodowego służy:
1)
do wyznaczania stawek podatkowych, przypadających od ogólnego dochodu, osiągniętego przez płatnika ze wszystkich źródeł, z wyjątkiem uposażeń służbowych, emerytur i wynagrodzeń za najemną pracę;
2)
do określania stopy procentowej podatku. przypadającego od uposażeń służbowych emerytur i wynagrodzeń za najemną pracę, przekraczających 4.000.000 mk. (część druga art. 27 ustawy z 4 kwietnia 1922 r.). W tym dług stopy procentowej odpowiedniego stopnia dochodu.

Przykłady:

ad 1) ogólny dochód z wszelkich źródeł, z wyjątkiem uposażeń służbowych, emerytur i wynagrodzeń za najemną pracę5.500.000mk.
podatek według stawki 54 stopnia dochodu358.400"
ad 2) dochód z uposażeń służbowych, emerytur i wynagrodzeń za najemną pracę, obliczony w stosunku rocznym5.500.000"
podatek według stopy procentotowej 54 stopnia dochodu w stosunku 6,4%352.000"

Celem ułatwienia stosowania przepisów części drugiej i trzeciej art. 6, podaje się następujące przykłady:

I. Od dochodu osób fizycznych i spadków wakujących osiągniętego ze wszystkich źródeł, z wyjątkiem uposażeń służbowych, emerytur i wynagrodzeń za najemną pracę.

Podlegający podatkowi dochód36,000.000mk.
Obliczenie podatku:
Od 20,000.000 mk. dochodu podatek wynosi5,000.000"
Od każdych następnych pełnych 200.000 mk. dochodu po 50.000 mk. (50.000 X 80) =4,000.000"
Nadto od 36,000.000 mk. 21/2720.000"
9,720.000mk.

II. Od dochodu osób prawnych, osiągniętego ze wszystkich źródeł.

Podlegający podatkowi dochód36,000.000mk.
Obliczenie podatku:
Od 20,000.000 mk. dochodu podatek wynosi5,000.000"
Od każdych następnych pełnych 200.000 mk. dochodu po 50.000 mk. (50.000X80) =4,000.000"
Ogółem podatek wynosi9,000.000mk.

Celem ułatwienia stosowania przepisów części czwartej i piątej art. 6 podaje się następujące przykłady:

1) Podlegający podatkowi dochód18,250.000mk.
Od 18,250.000 mk. dochodu winien przypadać podatek według stawki 118 stopnia dochodu4,268.800"
Po potrąceniu tego podatku od podlegającego podatkowi dochodu (18,250.000-4,268.800) pozostaje13.981.200"
Od najwyższego dochodu poprzedniego stopnia t. j. od 18,200.000 mk. przypada podatek4,186.000"
A ponieważ po potrąceniu tego i podatku od podlegającego podatkowi dochodu (18,200.000-4,186.000) pozostaje14,014.000"
Przeto od dochodu 18,250.000 mk. wymierzyć należy różnicę między 18,250.000 mk. a 14,014.000 mk. (18,250.000-14,014.000) =4,236.000"
(zamiast 4.268.800 mk.).
2) Podlegający podatkowi dochód osoby fizycznej50,500.000"
Od 50,500.000 mk. dochodu winien przypadać podatek:
Od 20.000.000 mk. dochodu5,000.000mk.
Od każdych następnych pełnych 200.000 mk. dochodu po 50.000 mk. (50.000 X 152) =7,600.000"
Nadto od 50,500.000 mk. 4%.2,020.000"
Razem14,620.000mk.
Po potrąceniu tego podatku od podlegającego podatkowi dochodu (50,500.000-14,620.000) pozostaje35,880.000"
Od najwyższego dochodu poprzedniego stopnia t. j. od 50,000.000 mk. przypada podatek:
Od 20,000.000 mk. dochodu5,000.000"
Od każdych następnych pełnych 200.000 mk. dochodu po 50.000 mk. (50.000 X 150) =7,500.000"
Nadto od 50,000.000 mk. 3%.1,500.000"
Razem14,000.000mk.
A ponieważ po potrąceniu tego podatku od podlegającego podatkowi dochodu 50,000.000-14,000.000) pozostaje36,000.000mk.
Przeto od dochodu 50,500.000 mk. wymierzyć należy różnicę między 50,500.000 mk. a 36,000.000 mk. (50,500.000-36,000.000) -14,500.000"
(zamiast 14,620.000 mk.).
3) Podlegający podatkowi dochód180.200mk.
Podatek winien wynosić według stawki 1 stopnia dochodu1.000"
Ponieważ po potrąceniu tego podatku od podlegającego podatkowi dochodu (180.200-1.000) pozostaje 179.200 mk., zatem mniej, niż wynosi najwyższy dochód wolny od podatku t. j. 180.000 mk., przeto wymierza się podatek w wysokości nadwyżki dochodu ponad tę najniższą granicę t. j.200"

Do art. 7 ustawy.

Zgodnie z art. 7, odpowiadającym zasadniczo art. 24 ustawy z dnia 16 lipca 1920 r., osoby, które osiągają dochód z tantjem, określony w art. 18 ustawy z dnia 16 lipca 1920 r., a przekraczający 20.000 mk., opłacają oprócz podatku dochodowego specjalny podatek od tantjem w wysokości 50% stawki, przypadającej od otrzymanego z tantjemy dochodu według skali, załączonej do art. 6, w każdym Jednak razie nie mniej, niż 1.000.

Przykłady:

1) Tantjema wynosi25.000mk.
Specjalny podatek od tantjem stanowi1.000"
ponieważ w skali załączonej do art. 6 niema odpowiedniej stawki.
2) Tantjema wynosi185.000"
Specjalny podatek od tantjem stanowi1.000"
ponieważ 50% stawki, przypadającej wedle skali, załączonej do art. 6, wynosi tylko 500 mk.

Przy obliczaniu specjalnego podatku od tantjem mają analogiczne zastosowanie §§ 37 i 45 rozporządzenia Ministra Skarbu z dnia 14 maja 1921 roku*

Do art. art. 10 - 16 ustawy.

Art. art. 10-16 zawierają przepisy, dotyczące nowo wprowadzonych organów pomocniczych dla komisji szacunkowych do podatku dochodowego.

Organami temi są podkomisje szacunkowe, które działają pod kierunkiem właściwych komisji szacunkowych względnie jej przewodniczących, stosując się ściśle do otrzymywanych wskazówek ł poleceń.

Szczegółowe przepisy o zakresie i trybie działania podkomisji szacunkowych zawiera oddzielna instrukcja Ministra Skarbu z dnia 21 kwietnia 1922 r.

Wymienione w poprzednim paragrafie podkomisje tworzy się zasadniczo w każdej gminie wiejskiej.

W większych Jednak gminach wiejskich i małomiasteczkowych, w których ilość osób, wymienionych w art. 15 znacznie przekracza cyfrę pięciuset, należy utworzyć dwie lub więcej podkomisji.

Odrębne podkomisje należy w każdym razie ukonstytuować dla tych miasteczek, które posiadają znaczniejszą ilość mieszkańców, osiągających dochody z nieruchomości budynkowej, handlu, przemysłu, rzemiosł, furmanek i t. p.

W większych miastach można tworzyć podkomisję szacunkowe tylko dla odrębnych dzielnic, zamieszkałych wyłącznie lub przeważnie przez płatników podatku dochodowego, wymienionych w art. 15.

Przewodniczący komisji szacunkowej winien zbadać, czy nie zachodzi potrzeba utworzenia w jego okręgu podkomisji szacunkowych, wymienionych w części drugiej, trzeciej i czwartej poprzedniego paragrafu.

O ile się okaże, że powołanie do życia takich podkomisji jest niezbędne, przewodniczący komisji szacunkowej składa dyrektorowi izby skarbowej należycie umotywowane w tym przedmiocie wnioski z podaniem granic okręgu każdej projektowanej przezeń podkomisji.

Wnioski te zatwierdza ostatecznie dyrektor izby skarbowej.

Podkomisje szacunkowe tworzy się na okres trzechletni.

O ileby jednak w tym okresie zaszła potrzeba utworzenia nowych podkomisji, winni przewodniczący komisji szacunkowych złożyć dyrektorom izb skarbowych swoje w tym przedmiocie wnioski w sposób podany w poprzednim paragrafie i to w takim czasie, by projektowane podkomisje mogły rozpocząć swą działalność od nowego okresu podatkowego.

Przewodniczący komisji szacunkowej po otrzymaniu od podkomisji szacunkowych kwestjonarjuszy, o których mowa w ustępie 3 § 13 i § 16 instrukcji Ministra Skarbu z dnia 21 kwietnia 1922 r. (załącznik) sprawdza, czy wypełniono należycie wszystkie przedziałki kwestjonarjusza, a w razie potrzeby żąda od podkomisji wyjaśnień i uzupełnień.

Sprawdzone i uzupełnione kwestjonarjusze przewodniczący komisji szacunkowej przedstawia tejże komisji do rozpatrzenia,

O ile chodzi o gospodarstwa rolne, to komisja szacunkowa po rozpatrzeniu kwestjonarjusza ustala dla każdej okolicy normy przeciętnej dochodowości gruntów (jednego hektara, morga, dziesiatyny).

Przy ustalaniu tych norm należy podzielić gospodarstwa rolne stosownie do ich obszaru na kategorje w danej okolicy przeważające.

Normę przeciętnej dochodowości ustala się na podstawie danych nie tylko zawartych w kwestjonarjuszach, lecz również zebranych przez przewodniczącego komisji, oraz zakomunikowanych przez członków i zaproszonych w razie potrzeby rzeczoznawców.

Przy ustalaniu przeciętnych norm dochodowości bierze się pod uwagę nie tylko dochód z gruntów, lecz całokształt dochodów z gospodarstwa danej kategorji, a więc dochód z gruntów łącznie z dochodami z nabiału, przychówku, owoców, warzywa, i t. p., po potrąceniu wydatków związanych z prowadzeniem gospodarstwa.

Ustalone w ten sposób przeciętne normy dochodowości gruntów służą za wskaźnik przy określaniu dochodów płatników, wymienionych w ustępie a) art. 15>

Po otrzymaniu od podkomisji szacunkowych wypełnionych formularzy, o których mowa w §§ 13 i 16 instrukcji Ministra Skarbu z dnia 21 kwietnia 1922 r., przewodniczący komisji szacunkowej sprawdza zawarte w nich dane i w razie potrzeby żąda od podkomisji wyjaśnień i uzupełnień; jeżeli zaś nabierze przekonania, że proponowany we wniosku podkomisji dochód poszczególnych płatników nie odpowiada rzeczywistości, żąda od tych płatników dodatkowych wyjaśnień, stosując przy tem przepisy art. 63 ustawy z dnia 16 lipca 1920 r. oraz § 116 rozp. Ministra Skarbu z dnia 14 maja 1921 r.
Po dokonaniu czynności, wymienionych w poprzednim paragrafie, przewodniczący komisji szacunkowej przedstawia tejże komisji wspomniane w § 14 nin: rozp. formularze wraz z otrzymanemi wyjaśnieniami i uzupełnieniami.

Komisja szacunkowa ustala dochody płatników, kierując się danemi zebranemi przez podkomisje szacunkowe, ewentualnie uzupełnionemi w trybie wskazanym w § 14 nin. rozp., jak również o ile chodzi o posiadłość gruntową, normami przeciętnej dochodowości, ustalonemi w myśl § 13 nin. rozp. i zwraca baczną uwagę na specjalne okoliczności dotyczące każdego płatnika, a wpływające na powiększanie lub zmniejszanie jego dochodowości.

Ustalone przez komisje dochody oraz wymiary podatku dla płatników wymienionych w art. 15 wpisuje się w odpowiednich przedziałkach formularzy, wspomnianych w § 14 nin. rozp., które pod tym względem zastępują arkusze wymiarowe tudzież rejestry szacunkowe.
Przy sposobności uskuteczniania wymiarów w myśl § 15 nin. rozp. przewodniczący komisji szacunkowej sporządza wykaz tych podlegających podatkowi dochodowemu płatników, którzy nie złożyli podkomisji zeznań w myśl art. 15, celem nałożenia grzywien z art. 95 ustawy z dnia 16 lipca 1920 r. w brzmieniu art. 24 ustawy z dnia 4 kwietnia 1922 r. na formularzu, przepisanym w § 167 rozporządzenia Ministra Skarbu z dnia 14 maja 1921 r. i wykaz ten wnosi pod uchwały komisji szacunkowej.

do art. 19 ustawy.

Art. 19 wprowadza dla wszystkich płatników, z wyjątkiem wymienionych w art. 15, obowiązek wpłacania do kas skarbowych połowy podatku, przypadającego według skali z art. 6 od zeznanego dochodu.

Wpłata winna być dokonana przed złożeniem zeznania o dochodzie, w terminie oznaczonym w części drugiej art. 50 ustawy z dnia 16 lipca 1920 r., a dowód uskutecznionej zapłaty należy dołączyć do zeznania.

Za dowód taki uważa się pokwitowanie kasy skarbowej albo zaświadczenie Pocztowej Kasy Oszczędności, złożone w oryginale lub uwierzytelnionym odpisie.

W razie niezłożenia zeznania o dochodzie, za kwotę przypadającą do zapłaty w myśl art. 19 uważa się połowę podatku, należnego od dochodu oznaczonego w nakazie płatniczym.

Od nieuiszczonych w terminie płatności kwot pobiera się odsetki za zwłokę w wysokości 2% miesięcznie.

Do art. art. 25 - 29 ustawy.

Art. art. 25-29 ustawy zasadniczo zmieniają przepisy ustawy z dnia 16 lipca 1920 r., dotyczące opodatkowania dochodu z uposażeń służbowych, emerytur i wynagrodzeń za najemną pracę.

Główne zmiany są następujące:

1)
dochodów wyżej wymienionych nie włącza się do ogólnego dochodu płatnika;
2)
przedmiotem opodatkowania jest dochód bieżący, a nie osiągnięty w roku ubiegłym, poprzedzającym rok podatkowy;
3)
za podstawę podatku przyjmuje się obliczoną w stosunku rocznym wysokość uposażenia, emerytury lub wynagrodzenia za najemną pracę przypadającą do wypłaty za pewien okres czasu.

Wynagrodzenie jednorazowe względnie wynagrodzenie za wykonaną pracę przypadające do wypłaty oprócz wynagrodzenia za pewien okres czasu dolicza się do wysokości ostatniego perjodycznego wynagrodzenia obliczonej w stosunku rocznym;

4)
do dochodu z uposażeń służbowych, emerytur i wynagrodzeń za najemną pracę stosuje się wyższe minimum egzystencji aniżeli do dochodów z innych źródeł;
5)
przewidziane w dziale II dochody opadatkowuje się w całości i nie uwzględnia się odliczeń, zwyżek i zniżek podatkowych, o których mowa w art. art. 10, 25, 26, 28 ustawy z 16 lipca 1920 r. oraz art. art. 5, 8 i 9 ustawy z 4 kwietnia 1922 r.; 6) podatek od dochodu z uposażeń służbowych, emerytur i wynagrodzeń za najemną pracę oblicza służbodawca i pobiera drogą potrącenia,
W związku ze zmianami, przytoczonemi w poprzednim paragrafie, za dochód z uposażeń służbowych, emerytur i wynagrodzeń za najemną prace. Uważać, należy wszelkiego rodzaju wynagrodzenia w pieniądzach lub w naturze, jakie pracownik uzyskuje od służbodawcy ze swego stosunku służbowego lub z tytułu najmu pracy.

W szczególności należą tu:

1)
uposażenia służbowe, dodatki osobiste, dodatki służbowe, remuneracje, tantjemy, z wyjątkiem tantjem, wymienionych w części pierwszej § 37 rozporządzenia Ministra Skarbu z 14 maja 1921 r., czesne, taksy egzaminacyjne, promocyjne, wynagrodzenia od sztuki, akordowe, żetonowe, prowizje i wszelkie inne dodatki, jakąkolwiek bądź nazwą mające, pobierane przez oficerów, duchownych wojskowych, urzędników wojskowych, pracowników państwowych, samorządowych i innych instytucji publicznych oraz przez pracowników pozostających w prywatnym stosunku służbowym lub w stosunku najmu pracy (urzędnicy prywatni, pomocnicy, robotnicy, służący i inni podobnego rodzaju pracownicy prywatni).

Wspomniane wynagrodzenia należy uważać za dochód bez względu na to, czy zapewnione są w sumach z góry ustanowionych (rocznie, miesięcznie, tygodniowo, dziennie), czy też otrzymywane według innych norm (przepisy służbowe, umowy, zwyczaje i t. p.). Nazwa wynagrodzenia oraz okoliczność, czy pobierane wynagrodzenie jest związane z uprawnieniem do emerytury lub nie, nie czyni żadnej różnicy;

2)
dopłaty, wyznaczone na utrzymanie księgom świeckim i członkom zakonów regularnych z funduszów Państwa, samorządów lub z innych funduszów publicznych (uzupełnienia kongruy);
3)
emerytury i zaopatrzenia, jakie pobiegają wyżej wymienione osoby z powodu czasowego lub stałego przeniesienia w stan spoczynku albo po wystąpieniu z czynnej służby, względnie po zaprzestaniu pełnienia obowiązków z innych przyczyn, oraz zaopatrzenia, jakie wdowy i sieroty po wspomnianych osobach pobierają od służbodawcy, albo też z funduszów i kas, do których służbodawcy składają wkłady na emeryturę lub zaopatrzenie;
4)
oprócz świadczeń w gotówce uwzględnić należy także wartość dochodów w naturze, otrzymywanych od służbodawców, tudzież wartość czynszową udzielonego bezpłatnie przez służbodawcę mieszkania. Do podległego podatkowi dochodu urzędników państwowych nie należy doliczać wartości czynszowej mieszkań służbowych lub gruntów w użytkowanie oddanych, za które czynsz potrąca się z uposażenia służbowego. We wszystkich innych przypadkach wartość mieszkania w naturze obliczyć należy w myśl § 32 rozporządzenia Ministra Skarbu z dnia 14 maja 1921 u z uwzględnieniem postanowień części ostatniej art. 26 ustawy z 4 kwietnia 1922 r. Natomiast wynagrodzenia z tytułu najmu pracy, stanowiące świadczenia wyłącznie za wynik pracy albo za wykonaną pracę a nie wytwarzające w czasie trwania pracy stosunku zależności do pracodawcy i wskutek tego nie pochodzące od służbodawcy, należą do kategorji dochodów płynących ż zajęcia zawodowego lub zatrudnienia o celach zarobkowych i podpadają pod dochód ze źródeł wymienionych w art. 3 ustęp 3 lit. "b" ustawy z 16 lipca 1920 r. Tu przedewszystkiem należą wynagrodzenia za roboty na zamówienie, wynagrodzenia za pracę płatną od sztuki, a wykonaną dla potrzeb przedsiębiorstwa handlowego lub przemysłowego poza zakładem tegoż (przemysł domowy), następnie wszelkie świadczenia, jakie podatnicy otrzymują ze wzglądu na, swoje stanowisko od osób trzecich, bez względu na to, czy świadczenia te mają charakter datków obowiązkowych lub podatków dobrowolnych, a w szczególności:
a)
dochód duchownych z opłat stuły, z opłat za odprawianie mszy, stypendji mszalnych i t. p. oraz z innych darów, jakie duchowni ze względu na swój urząd otrzymują,
b)
dochód, który słudzy publiczni i prywatni (słudzy, woźni, portjerzy, dozorcy domów, kelnerzy i t: p.) otrzymują w postaci datków lub podarków nie od służbodawcy, lecz od innych osób za usługi lub ze zwyczaju przy pewnych sposobnościach.

Dochód duchownych z gruntów i budynków kościelnych ustala się w myśl §§ 25-32 rozporządzenia Ministra Skarbu z 14 maja 1921 r. i opodatkowuje się jako dochód ze źródeł wymienionych w ustępie 1 i 2 art. 3 ustawy z 16 lipca 1920 r.

Do art. 27 ustawy.

Przy każdej wypłacie uposażenia, którego wysokość obliczona w stosunku rocznym wynosi ponad 300.000 mk. do 4.000.000 mk. włącznie, pobiera się podatek według skali, załączonej do art. 27, drogą potrącania przez służbodawcę.

Przy wypłacie uposażeń przekraczających w stosunku rocznym 4.000.000 mk. podatek pobiera się również drogą potrącania przez służbodawce, lecz według stopy procentowej odpowiedniego stopnia skali art. 6 (§ 6 ustęp 2 nin. rozp.).

O ile wysokość uposażenia ulegnie zmianie, należy już przy najbliższej wypłacie uwzględnić zaszłą zmianę i za podstawę potrącenia przyjąć kwotę zmienionego uposażenia, obliczoną w stosunku rocznym.

Stopę procentową podatku przypadającego od jednorazowych wynagrodzeń ustala się w ten sposób, że jednorazowe wynagrodzenie dodaje się do sumy dochodu obliczonego w stosunku rocznym na podstawie ostatniego perjodycznego uposażenia, podatek.

zaś potrąca się według otrzymanej w ten sposób stopy procentowej od sumy jednorazowo wypłaconego wynagrodzenia.

Przykłady:

1) Wypłaca się pracownikowi miesięczne uposażenie za styczeń w kwocie50.000mk.
Wysokość tego uposażenia, obliczona w stosunku rocznym (60.000x12)
wynosi720.000"
Stopa procentowa od rocznego dochodu 720.000 mk. według skali art. 27 wynosi 0,3%.
Służbodawca potrąca zatem przy wypłacie wspomnianych 60.000 mk. podatek w kwocie180"
2) Wypłaca się temuż pracownikowi miesięczne uposażenie za luty podwyższone z 60.000 mk. na 80.000 marek.
Wysokość lego uposażenia, obliczona w stosunku rocznym (80.000 X 12) wynosi960.000"
Stopa procentowa od rocznego dochodu 960.000 mk. według skali art. 27 wynosi 0,4%.
Służbodawca potrąca zatem przy wypłacie wspomnianych 80,000 mk. podatek w kwocie320"
3) Wypłaca się temuż pracownikowi miesięczne uposażenie za marzec80.000mk.
i jednorazowe wynagrodzenie100.000"
Razem180.000"

Ustalenie stopy procentowej:

Wysokość perjodycznego uposażenia, obliczona w stosunku rocznym (80.000 X 12) wynosi960.000mk.
Jednorazowe wynagrodzenie100.000"
Razem1.060.000"
Stopa procentowa od rocznego dochodu 1.060.000 mk. -według skali art. 27 wynosi 0.6%.
Służbodawca potrąca zatem przy wypłacie wspomnianych 180.000 mk. podatek w kwocie1,080"
4) Wypłaca się pracownikowi w dniu 1 kwietnia uposażania za pierwszy kwartał danego roku300.000"
Wysokość kwartalnego uposażania obliczona w stosunku rocznym (300.000 X 4) wynosi1,200,000"
Stopa procentowa od rocznego dochodu 1.200.000 mk. według skali art. 27 wynosi 0.6%.
Służbodawca potrąca zatem przy wypłacie 300.000 mk. podatek w kwocie1.800"
5) Wypłaca się pracownikowi tygodniowe wynagrodzenie w kwocie12.000"
Wysokość tego wynagrodzenia obliczona w stosunku rocznym (12.000 X 52) wynosi624.000"
Stopa procentowa od rocznego dochodu 624.000 mk. według skali art. 27 wynosi 0.3%.
Służbodawca potrąca zatem przy wypłacie wspomnianych 12.000 mk. podatek w kwocie36mk.
6) Wypłaca się pracownikowi miesięczne uposażenie w kwocie30.000"
tudzież miesięczne świadczenie w naturze, którego wartość pieniężna, obliczona podług cen w dniu 1 stycznia roku podatkowego, wynosi25.000"
Razem55.000"
Wysokość dochodu z uposażenia w pieniądzach, obliczona w stosunku rocznym (30.000 X 12) wynosimk.
Roczna wartość pieniężna świadczenia w naturze (25.000 X 12) wynosi300.000"
Razem660.000mk.
Stopa procentowa od rocznego dochodu 860.000 mk. według skali art. 27 wynosi 0,3%- Służbodawca potrąca zatem przy wypłacie wspomnianego uposażenia (30.000+25,000 mk.) podatek w kwocie 165 mk.
7) Wypłaca się. pracownikowi uposażenie za październik50.000"
tudzież za trzeci kwartał świadczenia w naturze, których wartość pieniężna, obliczona według cen w dniu 1 stycznia roku podatkowego wynosi80.000mk.
Razem130.000mk.
Wysokość dochodu z uposażenia w pieniądzach, Obliczona w stosunku rocznym (50.000 X 12) wynosi600.000"
Roczna wartość pieniężna świadczeń w naturze (80.000 X 4)320.000"
Razem920.000mk.
Stopa procentowa od rocznego dochodu 920,000 mk. wedle skali art. 27 wynosi 0,4%. Służbodawca potrąca zatem przy wypłacie wspomnianego uposażenia (50.000+80.000 mk.) podatek w kwocie 520 mk.

do art. 28 ustawy część pierwsza,

Wszystkie osoby fizyczne I prawne (służbodawcy) wypłacające osobom zamieszkałym na obszarze Rzeczypospolitej uposażenia służbowe, emerytury i wszelkiego rodzaju wynagrodzenia w pieniądzach lub w naturze, które wynikają ze stosunku służbowego lub z tytułu najmu pracy są obowiązane, poczynając od 1 lipca 1922 r. obliczać i potrącać podatek na zasadach wyłuszczonych w art. 27 oraz § 21 niniejszego rozporządzenia.

Obowiązek potrącania podatku ciąży na urzędach względnie na kasach państwowych, związkach komunalnych i innych instytucjach publicznych, również w wypadkach wypłacania uposażeń służbowych ze źródeł wymienionych w ustępie 2 lit. d art. 1 ustawy z 16 lipca 1920 r.

do art. 28 część druga i następna.

Potrącone przez służbodawcę w ciągu miesiąca kwoty podatku winny być wpłacone do kasy skarbowej w terminie do dni 14 po upływie tegoż miesiąca.

Przy wpłaceniu słyżbodawca obowiązany jest złożyć w kasie wykaz potrąceń, sporządzony według przepisanego wzoru lub odpis listy płacy, o ile takowa zawiera dane niezbędne do sprawdzenia prawidłowości dokonanych potrąceń.

Za niezbędne dane uważa się nazwisko i imię pracownika, rodzaj jego zajęcia, względnie wartość pieniężna wynagrodzeń w naturze, oznaczenie okresu czasu, za który wypłaca się wynagrodzenie, wysokość wynagrodzenia obliczona w stosunku rocznym, kwota potrącanego podatku,.

Kasa skarbowa wystąpią służbodawcy pokwitowanie na ogólną sumę wpłaconego podatku, przesyła wykaz, względnie: odpis listy płacy do właściwej władzy podatkowej ł instancji wraz z odnośnym pomocniczym dziennikiem przychodu.

do art. art. 29 i 30 ustawy.

Wymiar podatku w wypadkach, gdy służbodawca nie wpłacił podatku wcale lub wpłacił za mało, uskutecznia władza podatkowa po sprawdzeniu wykazów (list płacy) względnie po zebraniu materjałów przez urzędników, delegowanych na zasadzie art. 30.

do art. 38 ustawy.

Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia; równocześnie wszelkie przepisy rozporządzenia Ministra Skarbu z dnia 14 maja 1921, o ile są sprzeczne z ustawą z 4 kwietnia 1922 i z niniejszem rozporządzeniem tracą moc obowiązującą w zastosowaniu do wymiarów podatku dochodowego na rok 1922 i lata następne.

ZAŁĄCZNIK 

Instrukcja Ministra Skarbu

z dnia 21 kwietnia 1922 r.

o zakresie i trybie działania podkomisji szacunkowych, przewidzianych ustawą *z dnia 4 kwietnia 1922 r. w przedmiocie zmiany niektórych postanowień ustawy z dnia 16 lipca 1920 r. {Dz. U. R. P. № 82, poz. 550) o państwowym podatku dochodowym i podatku majątkowym.

§ 1.
Podkomisje szacunkowe powołuje się celem ułatwienia płatnikom składania zeznań o dochodzie oraz celem zebrania i dostarczenia komisjom szacunkowym materjałów do przeprowadzenia wymiaru podatku dochodowego.
§  2.
Podkomisje szacunkowe są organami komisji szacunkowej, ustanowionej przy urzędzie (inspektoracie) skarbowym, a jako takie stosują się do jej wskazówek i poleceń oraz przedstawiają jej wyniki swych czynności.
§  3.
Do zakresu działania podkomisji szacunkowych należy:
1)
przyjmowanie od płatników ustnych, względnie pisemnych zeznań o dochodzie;
2)
ustalanie źródeł podatkowych;
3)
stawianie wniosków co do wysokości dochodu płatników.
§  4.
Podkomisja szacunkowa obowiązana Jest wykonywać czynności, przewidziane w § 3 nin. instr., tylko co do zamieszkałych w okręgu podkomisji płatników podatku dochodowego których główny dochód płynie:
a)
z nieruchomości gruntowej, nieprzekracząjącej 30 ha (51,9 morgów, wzg. 44,7 dziesiątym);
b)
z przedsiębiorstwa handlowego, opłacającego zasadniczy podatek przemysłowy według IV i V kategorji we wszystkich miejscowościach i według III kategorji w miejscowościach III i IV klasy;
c)
z zakładu przemysłowego lub warsztatu rzemieślniczego, wolnego od zasadniczego podatku przemysłowego lub opłacającego ten podatek wedle VIII kategorji przedsiębiorstw przemysłowych;
d)
z domów mieszkalnych, składających się nie więcej jak z 4 izb.
§  5.
Każda podkomisja szacunkowa składa się z pięciu do siedmiu członków i tyluż zastępców, powoływanych na okres trzechletni z grona płatników podatku dochodowego, zamieszkałych w obrębie obszaru działalności podkomisji. Ilość członków i ich zastępców dla każde) podkomisji oznacza naczelnik urzędu (inspektoratu) skarbowego.

Dwóch członków i zastępców podkomisji mianuje naczelnik właściwego urzędu skarbowego (inspektoratu skarbowego), resztę zaś członków i zastępców wybierają zebrania gminne (rady gminne), względnie rady miejskie.

§  6.
Na członków i zastępców członków podkomisji szacunkowych mogą być powoływane jedynie te osoby, podlegające obowiązkowi opłacania podatku dochodowego, które posiadają pętają praw cywilnych i politycznych i nie stały się winnemi przekroczeń podatkowych z art. art. 99, 100 i 101 ustawy z dnia 16 lipca 1920 r. (Dz. U. R. R № 82, poz. 550) o państwowym podatku dochodowym i podatku majątkowym
§  7.
Zarząd gminy, otrzymawszy od przewodniczącego właściwej komisji szacunkowej pisemne wezwanie, winien, najpóźniej na siódmy dzień po jego otrzymaniu, zwołać zebranie gminne (radę gminną), względnie rade. miejską w celu wyboru członków i zastępców członków podkomisji szacunkowej.

W wezwaniu przewodniczącego komisji szacunkowej podane będą:

1)
oznaczenie (nazwa i obszar działalności) podkomisji, do której mają być przeprowadzone wybory;
2)
imiona i nazwiska oraz adresy osób z okręgu podkomisji, winnych przekroczeń podatkowych z art. art. 99, 100 i 101 ustawy z dnia 16 lipca 1920 r. (Dz. U. R. P. № 82 poz. 550) i przez to wyłączonych w myśl § 6 nin. instr.;
3)
imiona i nazwiska oraz adresy osób, zamianowanych przez urząd (inspektorat) skarbowy na członków ł zastępców członków podkomisji w myśl części drugiej § 5 nin. instr.
§  8.
Przestrzegając warunków, zastrzeżonych w § 6 nin. instr. zebranie gminne (rady gminne), względnie rady miejskie winny przeprowadzić wybory w ten sposób, aby w skład podkomisji szacunkowej weszły przedewszystkiem osoby umiejące biegle czytać I pisać, posiadające dostateczne życiowe doświadczenie oraz należytą znajomość stosunków miejscowych i cieszące się powszechnem zaufaniem.
§  9.
O dokonaniu wyborów zarząd gminny jest obowiązany zawiadomić przewodniczącego właściwej komisji szacunkowej w terminie dni 3, licząc od dnia, w którym wybór dokonano. W zawiadomieniu należy podać imię, nazwisko, zawód, względnie zatrudnienie, miejsce zamieszkania (dokładny adres) każdego z wybranych oraz stwierdzić, że wszyscy wybrani posiadają warunki, wymagane w myśl części pierwszej § 5 tudzież w myśl § 6 nin. instr.
§  10.
Najpóźniej na siódmy dzień po dokonaniu wyborów (§ 8) zarząd gminny zwoła posiedzenie wszystkich członków podkomisji.

Na tem posiedzeniu członkowie podkomisji wybierają z pośród swego grona przewodniczącego i Jego zastępcę, a w podkomisjach, utworzonych dla dzielnic miejskich i małych miasteczek, nadto protokulanta-sekretarza również z pośród swego grona.

W gminnych podkomisjach szacunkowych wiejskich oraz w osobnych podkomisjach szacunkowych, utworzonych dla poszczególnych miejscowości (wsi, przysiółków), znajdujących się w obrębie danej gminy wiejskiej, protokulantem-sekretarzem jest z urzędu sekretarz (pisarz gminny).

§  11.
Przewodniczący podkomisji szacunkowej wyznacza miejsce i czas posiedzeń podkomisji tudzież kieruje jej czynnościami.

Protokulant-sekretarz prowadzi biurowość podkomisji szacunkowej.

Wszelką korespondencję podkomisji podpisuje przewodniczący lub jego zastępca oraz sekretarz-protokulant.

§  12.
Uchwały podkomisji zapadają bezwzględną większością głosów obecnych na posiedzeniu członków, nie wyłączając przewodniczącego.

Do ważności uchwał podkomisji potrzeba obecności przynajmniej dwóch członków, oprócz przewodniczącego lub jego zastępcy,

§  13.
Podkomisja szacunkowa ma obowiązek:
1)
sporządzić odrębnie dla każdej wsi, przysiółka, miasteczka, względnie dzielnicy miasta według stanu na dzień 15 grudnia roku, poprzedzającego rok podatkowy:
a)
spis wszystkich osób, wymienionych w punkcie a) § 4 nin. instr.,
b)
spis wszystkich osób, wymienionych w pp. b), c) i d) § 4 nin. instr.

i zamieścić spis wskazany pod a) w przedziałce 3 formularza A spis zaś wskazany pod b) w przedziałce 3 formularza B;

2)
podać do wiadomości zainteresowanych płatników miejsce i czas urzędowania podkomisji;
3)
wypełnić kwestjonarjusz, zamieszczony na formularzu № 1 i wysłać go w jednym egzemplarzu przewodniczącemu komisji (§§ 16 i 18 nin. instr.) szacunkowej, a drugi egzemplarz przechować na własny użytek;
4)
wpisać nad poprzeczną linją przedziałek 5-39 formularza A., względnie formularza B. ustne zeznania o dochodzie, składane przez płatników, wymienionych w § 4 nin. instr.;
5)
zażądać od każdego płatnika, którego zeznanie ustne zostało zaciągnięte do formularza, złożenia w odpowiedniej przedziałce 40 podpisu, a w razie odmowy uczynić w tej przedziałce stosowną o tem wzmiankę;
6)
przyjąć od płatników, wymienionych w § 4 nin. instr., pisemne zeznania o dochodzie, o ile płatnicy dobrowolnie złożą takie zeznania na formularzach, ustanowionych dla indywidualnych płatników;
7)
uwidocznić w przedziałce 2 odnośnego formularza A wzgl. B dzień złożenia każdego zeznania zarówno ustnego, jak pisemnego, przyczem co do tego ostatniego w miejscu służącem do wpisywania ustnych zeznań zaznaczyć: "złożył zeznanie pisemne";
8)
przejrzeć i wziąć pod ścisłą ocenę wiarogodność danych, wciągniętych na podstawie ustnych zeznań płatników i po starannem rozważeniu wpisać wnioski podkomisji pod poprzeczną linją przedziałek 5 - 39 tudzież 41 i 42 formularza A., względnie formularza B., a to co do każdego płatnika, którego zeznanie ustne zostało zaciągnięte do formularza A lub B;
9)
ustalić źródła dochodowe i obliczyć dochód wszystkich tych płatników, wciągniętych do formularzy, którzy albo nie złożyli ustnego zeznania, albo złożyli zeznania pisemne, a następnie wpisać wnioski podkomisji pod poprzeczną linją przedziałek 5 - 39 tudzież 41 i 42 formularza A względnie formularza B;
10)
przesłać właściwej komisji szacunkowej odrębne dla każdej wsi, miasteczka, względnie dzielnicy miejskiej formularze R oraz B, po dokładnem ich wypełnieniu, zarówno nawierzchnich, jak i na wkładkowych arkuszach, i po opatrzeniu podpisem przewodniczącego podkomisji oraz protokulanta-sekretarza z dołączeniem wszystkich ew. przyjętych zeznań pisemnych;
11)
spełniać także inne polecenia komisji szacunkowej, wydane w myśl § 2 nin. instr.

Wypełnienie przedziałek 43 do 49 formularza A, względnie formularza B nie należy do podkomisji szacunkowej; przedziałki te wypełnia komisja szacunkowa.

§  14.
Czynności, o których mowa w § 13 nin. instr., winny być przez podkomisję szacunkową podejmowane corocznie i tak rozłożone, aby zostały dokonane w ciągu danego roku w terminach następujących, a mianowicie dla czynności:
a)ad1)w czasieod16grudniado5stycznia
b)"2)""5stycznia"10"
c)"3)"""""10"
4) 5) 6))
d)"7) 8) 9)}""10""15marca
e)"10)między16a"20"
f)ad11w terminach, wyznaczonych w odnośnem poleceniu komisji szacunkowej.

Powyższe terminy co do roku 1922 będą ustanowione osobnem rozporządzeniem.

§  15.
Podanie do wiadomości miejsca i czasu urzędowania podkomisji szacunkowej uskutecznia się za pośrednictwem zarządu gminy w sposób zwyczajnie używany.
§  16.
Dane, któremi winien być wypełniony kwestjonarjusz, należy ustalić według stanu z roku poprzedzającego rok podatkowy.

To sarno dotyczy wszystkich innych danych, wpisywanych do przedziałek formularza A. lub B.

Kwestjonarjusz № 1 należycie wypełniony co do wszystkich punktów służyć ma jako środek pomocniczy przy dalszych czynnościach podkomisji.

§  17.
Wpisywanie ustnych zeznań (§ 13 poz. 4 i 5 nin. instr.) winno być dokonywane z całą dokładnością.

W tym celu podkomisja szacunkowa zadaje zeznającym pytanie i zarazem wyjaśnia, że odpowiedzi winny być udzielane według najlepszej wiedzy i sumienia i że w razie złożenia świadomie nieprawdziwych zeznań płatnicy podlegają grzywnie lub karze pozbawienia wolności.

Ustne zeznanie ma obejmować wszystkie źródła dochodowe, należące do zeznającego, a nie tylko znajdujące się w okręgu podkomisji.

To samo stosuje się do dochodu, który winien być obliczony i podany w zeznaniu w całości.

§  18.
Przy stawianiu wniosków (§ 13 poz. 8 i 9 nin. instr.) podkomisja szacunkowa kieruje się własnemi spostrzeżeniami, znajomością stosunków miejscowych oraz danemi, ustalonemi przy wypełnianiu kwestjonarjusza Na 1 i orzeka według własnego przekonania tudzież według najlepszej wiedzy i sumienia, biorąc pod uwagę zarówno wszystkie źródła dochodowe płatnika i członków rodziny, będących na jego utrzymaniu, jak i cały jego dochód.

W razie potrzeby podkomisja szacunkowa zasięga niezbędnych wiadomości w zarządzie gminy ewentualnie od osób, zaznajomionych z faktycznym stanem rzeczy.

Przy stawianiu wniosków o stosunkach dochodowych przewodniczącego podkomisji, jego zastępcy, członków lub zastępców członków podkomisji albo protokulanta-sekretarza zainteresowane osoby nie biorą udziału w posiedzeniu podkomisji.

§  19.
Obowiązki podkomisji szacunkowej stanowią służbę obywatelską, przeto członkowie, jak również zastępcy członków podkomisji szacunkowych nie otrzymują żadnego wynagrodzenia z tytułu swych czynności.

FORMULARZ № 1

KWESTJONARJUSZ

..................................................

Notka Redakcji Systemu Informacji Prawnej LEX

Niniejsza treść dostępna jest wyłącznie w wersji pierwotnej treści w formacie PDF.

..................................................

FORMULARZ A

..................................................

Notka Redakcji Systemu Informacji Prawnej LEX

Niniejsza treść dostępna jest wyłącznie w wersji pierwotnej treści w formacie PDF.

..................................................

FORMULARZ B

..................................................

Notka Redakcji Systemu Informacji Prawnej LEX

Niniejsza treść dostępna jest wyłącznie w wersji pierwotnej treści w formacie PDF.

..................................................