Oddział A - SŁUŻBA SĄDOWO - POLICYJNA. - Wykonanie dekretu Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 12 grudnia 1930 r. o żandarmerii.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1936.88.618

Akt utracił moc

Wersja od: 27 listopada 1936 r.

A.

SŁUŻBA SĄDOWO - POLICYJNA.

§ 4. W służbie sądowo-policyjnej organa żandarmerii występują "w imieniu prawa". Ponoszą one pełną odpowiedzialność karną i dyscyplinarną za swoje czynności służbowe.

§  5.

(1) W zakresie służby sądowo-policyjnej obowiązkiem żandarmerii jest:

a) zapobieganie naruszaniu przepisów karnych (służba sądowo-policyjna zapobiegawcza);

b) ściganie przestępstw należących do właściwości sądów wojskowych (służba sądowo-policyjna wykonawcza),

(2) Istota służby zapobiegawczej polega na usuwaniu warunków, sprzyjających powstawaniu przestępstw, a to albo drogą bezpośredniej interwencji organów żandarmerii, albo też drogą przedstawiania stosownych wniosków właściwym władzom wojskowym.

(3) Istota służby wykonawczej polega na obowiązku wkraczania służbowego celem ustalenia stanu faktycznego przestępstwa, wykrycia i zabezpieczenia śladów i dowodów przestępstwa oraz ustalenia albo ujęcia osoby sprawcy. W służbie tej żandarmeria jest organem wykonawczym sądów i prokuratur wojskowych.

§ 6. Powodem służbowego wkroczenia żandarmerii w służbie wykonawczej może być:

a) wiadomość otrzymana jakąkolwiek drogą albo spostrzeżenie własne o zamierzeniu, usiłowaniu lub dokonaniu przestępstwa ściganego z urzędu (wkroczenie służbowe z własnej inicjatywy);

b) wezwanie służbowe pomocy żandarmerii przez przełożonych tych osób, które są podejrzane o zamierzenie, usiłowanie lub dokonanie przestępstw ściganych z urzędu (wkroczenie służbowe na skutek wezwania);

c) rozkaz zwierzchnika sądowo-karnego lub przełożonego fachowego żandarmerii, albo polecenie prokuratora wojskowego (oficera sądowego) lub sądu wojskowego co do przeprowadzenia dochodzenia lub wykonania poszczególnych czynności związanych z dochodzeniem lub śledztwem (wkroczenie służbowe na rozkaz oraz na skutek polecenia prokuratorskiego lub sądowego).

§  7.

(1) W przypadku wymienionym w § 6 lit. a) żandarmeria obowiązana jest przeprowadzić dochodzenie niezbędne do wykrycia i zabezpieczenia śladów i dowodów przestępstwa, oraz ustalić albo ująć osobę sprawcy, w warunkach i w sposób przewidziany przepisami kodeksu wojskowego postępowania karnego oraz przepisów szczególnych żandarmerii, z powodu przestępstw, które doszły do jej wiadomości i zostały spełnione przez żołnierzy, pozostających w czynnej służbie wojskowej na zewnątrz ich formacji, chociażby formacje te rozmieszczone były w tych samych garnizonach, w których znajduje się miejsce spełnienia przestępstwa.

(2) O wkroczeniu z własnej inicjatywy obowiązane jest dowództwo oddziału lub pododdziału żandarmerii zawiadomić właściwego prokuratora wojskowego (oficera sądowego), a w sprawach mających szczególną wagę dla interesów Państwa lub wojska - również bezpośrednio zwierzchnika sądowo-karnego, podając okoliczności, które to wkroczenie uzasadniają oraz wymieniając osobę podejrzanego.

(3) Jeżeli wkroczenie dotyczy przestępstw, które mogą ulec ukaraniu dyscyplinarnemu w myśl art. 32 kodeksu karnego wojskowego, należy takie zawiadomienie przesłać przełożonemu dowódcy (komendantowi, kierownikowi) formacji.

(4) Obowiązkiem dowódców (komendantów, kierowników) formacyj jest udzielanie organom żandarmerii potrzebnego poparcia i pomocy.

§  8.

(1) W przypadkach popełnienia wewnątrz formacji przestępstwa, którego okoliczności wymagają:

a) przeprowadzenia szczególnie dokładnego dochodzenia;

b) przeprowadzenia dochodzenia poza obrębem jednostki wojskowej (formacji, zakładu, urzędu);

c) zastosowania szczególnych środków, celem zebrania dowodów winy lub poszlak, albo wykrycia lub zabezpieczenia osoby podejrzanego;

d) wezwania pomocy służbowej cywilnych organów bezpieczeństwa publicznego,

powinni dowódcy (komendanci, kierownicy) formacyj natychmiast wezwać pomocy służbowej żandarmerii, a do czasu jej przybycia zarządzić jedynie konieczne zabezpieczenie śladów i dowodów przestępstwa.

(2) W sposób, określony w ust. (1) należy postąpić również w przypadkach popełnienia w budynku zajętym przez siły zbrojne albo w obrębie jednostki wojskowej (formacji, zakładu, urzędu) przestępstwa ściganego z urzędu, nie należącego do właściwości sądów wojskowych.

(3) Również we wszystkich innych przypadkach popełnienia przestępstw wewnątrz formacji, powinni dowódcy (komendanci, kierownicy) formacyj w jak najszerszej mierze korzystać z pomocy żandarmerii.

(4) Żandarmeria otrzymawszy jakąkolwiek drogą wiadomość o dokonanym wewnątrz formacji przestępstwie, obowiązana jest zawiadomić o tym dowódcę (komendanta, kierownika) formacji, meldując równocześnie o zachodzących ewentualnie okolicznościach, wyszczególnionych w ust. (1).

§  9.

(1) O wynikach dochodzenia w przypadkach wymienionych w § 6 lit. a) lub b), żandarmeria zawiadamia właściwego oskarżyciela publicznego, a jeżeli przestępstwo podlega ukaraniu dyscyplinarnemu w myśl art. 32 kodeksu karnego wojskowego - dowódcę (komendanta, kierownika) formacji.

(2) W przypadku wymienionym w § 6 lit. c), żandarmeria po ukończeniu dochodzenia albo nakazanych lub poleconych czynności, kieruje wyniki bezpośrednio do władz, które je nakazały albo poleciły.

§ 10. W przypadkach przestępstw ściganych z oskarżenia prywatnego i należących do właściwości sądów wojskowych żandarmeria powinna:

a) przyjąć od pokrzywdzonego skargę pisemną lub zaprotokołować skargę ustną oraz zaznaczyć ewentualną zgodę na ukaranie dyscyplinarne sprawcy, jeżeli ukaranie to jest dopuszczalne w myśl art. 32 kodeksu karnego wojskowego;

b) zabezpieczyć ślady i dowody przestępstwa;

c) skierować sprawę do prokuratora wojskowego (oficera sądowego), a w przypadku, gdy przestępstwo może ulec ukaraniu dyscyplinarnemu - do przełożonej władzy wojskowej.

§ 11. O wykroczeniach popełnionych przez żołnierzy w czynnej służbie wojskowej donosi żandarmeria:

a) jeżeli wykroczenie, należące do właściwości sądów wojskowych, może ulec ukaraniu dyscyplinarnemu w myśl art. 32 lit. c) kodeksu karnego wojskowego-władzy przełożonej sprawcy;

b) jeżeli czyn ulega ukaraniu przez władzę administracyjną - władzy administracyjnej za pośrednictwem wojskowej władzy przełożonej sprawcy;

c) w innych przypadkach - prokuratorowi wojskowemu (oficerowi sądowemu).

§ 12. O przestępstwach karno-skarbowych, popełnionych przez żołnierzy w czynnej służbie wojskowej, donosi żandarmeria właściwym władzom skarbowym za pośrednictwem wojskowej władzy przełożonej sprawcy.

§ 13. W przypadkach przestępstw przeciwko Państwu żandarmeria współdziała z wojskowymi organami informacyjnymi. Zakres współdziałania określają przepisy szczególne.

§  14.

(1) W służbie sądowo-policyjnej w stosunku do osób, wymienionych w § 2, żandarmeria jest organem pomocniczym sądów i prokuratur powszechnych.

(2) W tym zakresie działalność służbowa żandarmerii obejmuje obowiązek wykonania czynności następujących:

a) zatrzymania podejrzanego, jeżeli zachodzi obawa ucieczki lub ukrycia się, albo jeżeli nie można ustalić tożsamości podejrzanego;

b) niezbędnego zabezpieczenia śladów i dowodów przestępstwa;

c) niezwłocznego sprowadzenia lub przekazania podejrzanego do znajdujących się najbliżej miejsca ujęcia właściwego oskarżyciela publicznego, albo cywilnego organu bezpieczeństwa publicznego oraz zawiadomienia tych władz o przestępstwie i o przedsięwziętych czynnościach.

(3) Sposób i warunki wykonania tych czynności określają przepisy szczególne żandarmerii.