Rozdział 2 - Dochodzenie administracyjne. - Właściwość władz wojskowych i tryb postępowania w sprawach szkód w majątku wojskowym.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1948.36.260

Akt utracił moc
Wersja od: 3 sierpnia 1948 r.

Rozdział  II.

Dochodzenie administracyjne.

§  7.
1.
W razie ujawnienia szkody w majątku wojskowym, określonym w art. 3, dowódca jednostki wojskowej, w której powstała szkoda, niezwłocznie nakazuje przeprowadzenie dochodzenia administracyjnego i, jeżeli sam nie jest właściwy do wydania zarządzenia, zawiadamia właściwą władzę wojskową o ujawnionej szkodzie.
2.
Nie prowadzi się dochodzenia w przypadkach ubytku naturalnego lub normalnego zużycia materiału i sprzętu w granicach norm ustalonych w przepisach, rozkazach lub instrukcjach służbowych.
§  8.
Właściwa władza (§ 2) może zarządzić spisanie szkody bez przeprowadzenia dochodzenia w przypadkach, gdy:
a)
szkoda nie powstała z przestępstwa ściganego w trybie postępowania karnego, a sprawca szkody składa natychmiast odszkodowanie w gotówce stanowiące równowartość szkody,
b)
szkoda jest nieznaczna, a widoczne jest, że koszty związane z dochodzeniem przewyższą wysokość szkody.
§  9.
W dochodzeniu należy ustalić:
a)
rodzaj szkody, okoliczności towarzyszące jej powstaniu oraz przyczynę powstania szkody,
b)
dokładną wysokość szkody,
c)
osobę odpowiedzialną za szkodę, winę lub inną podstawę odpowiedzialności tej osoby oraz jej majątek, z którego szkoda może być pokryta.
§  10.
1.
Jeżeli odpowiedzialny za szkodę posiada majątek nadający się do egzekucji, a zwłoka grozi niebezpieczeństwem utraty zaspokojenia roszczenia Skarbu Państwa, właściwa władza wojskowa może wydać zarządzenie o zabezpieczeniu roszczenia Skarbu Państwa na majątku tej osoby.
2.
Zarządzenie o zabezpieczeniu roszczenia Skarbu Państwa winno zawierać: nazwę władzy wydającej zarządzenie, określenie osoby odpowiedzialnej za szkodę i adres tej osoby, określenie wysokości szkody, powołanie podstawy prawnej do żądania odszkodowania, klauzulę wykonalności oraz datę, podpis i pieczęć właściwej władzy wojskowej.
3.
Zarządzenie, o którym mowa w ust. 2, właściwa władza wojskowa składa właściwemu urzędowi skarbowemu łącznie z wnioskiem, który powinien zawierać:
a)
powołanie przepisów prawnych, na podstawie których służy władzy wojskowej prawo żądania zabezpieczenia,
b)
podanie i uprawdopodobnienie okoliczności, które wskazują na niebezpieczeństwo utraty zaspokojenia roszczenia Skarbu Państwa,
c)
wskazanie majątku, na którym roszczenie Skarbu Państwa ma być zabezpieczone.
4.
We wniosku, o którym mowa w ust. 3, właściwa władza wojskowa może wskazać wysokość oraz formę kaucji, przez której złożenie osoba odpowiedzialna może się uwolnić od wykonania zabezpieczenia.
5.
Jeżeli w ciągu trzech miesięcy od dokonania zabezpieczenia lub od złożenia kaucji władza wojskowa nie złoży wniosku o wszczęcie egzekucji w trybie przewidzianym w § 61, zabezpieczenie na wniosek osoby odpowiedzialnej zostanie przez urząd skarbowy uchylone, a wpłacona kaucja wydana.
§  11.
Jeżeli w toku dochodzenia okaże się, że szkoda powstała z przestępstwa ściganego w trybie postępowania karnego, władza wojskowa, niezależnie od zawiadomienia o przestępstwie prokuratora i przedsięwzięcia niezbędnych czynności dla zabezpieczenia śladów i dowodów przestępstwa, prowadzi nadal to dochodzenie. Jeżeli w toku dochodzenia ustalono w sposób nie budzący wątpliwości osobę sprawcy szkody, odpowiedzialność tej osoby oraz wysokość szkody, właściwa władza wojskowa wydaje w trybie przewidzianym w rozdziale III zarządzenie o wynagrodzeniu szkody albo o skierowaniu sprawy na drogę procesu cywilnego. W przeciwnym razie władza wojskowa wstrzymuje wydanie zarządzenia do czasu prawomocnego zakończenia postępowania karnego.
§  12.
1.
Dochodzenie przeprowadza osoba wyznaczona przez dowódcę jednostki wojskowej, w której powstała szkoda.
2.
Jeżeli z powodu niejasności przypadku, znacznej szkody albo innych ważnych powodów, okaże się potrzeba komisyjnego przeprowadzenia dochodzenia, dowódca okręgu wojskowego (równorzędny), w którego okręgu powstała szkoda, lub wyznaczony przez niego przełożony, wyznacza na wniosek prowadzącego dochodzenie lub z urzędu komisję dla przeprowadzenia dochodzenia w składzie trzech członków możliwie oficerów. W skład tej komisji wchodzi jako członek jeden oficer, będący przedstawicielem tego działu gospodarki wojskowej, w którym powstała szkoda. W razie potrzeby, przewodniczący komisji może zwrócić się do władzy ustanawiającej komisję o przydział dalszych członków.
3.
Od udziału w prowadzeniu dochodzenia należy wyłączyć osoby bezpośrednio lub pośrednio w sprawie zainteresowane.
§  13.
1.
Dochodzenie prowadzi się zasadniczo w miejscu powstania szkody.
2.
Wszystkie okoliczności mające istotne znaczenie dla sprawy winny być wyjaśnione w toku dochodzenia i uwidocznione w aktach dochodzenia.
§  14.
1.
W toku dochodzenia należy osobę odpowiedzialną za szkodę wezwać do złożenia wyjaśnień.
2.
Prawdziwość złożonych przez osobę odpowiedzialną wyjaśnień należy zbadać w toku dochodzenia, uwzględniając uzasadnione wnioski co do zbadania dowodów przez nią przedstawionych lub powołanych.
§  15.
1.
Osoba odpowiedzialna składa swe wyjaśnienia do protokółu w obecności prowadzącego dochodzenie lub członków komisji oraz przybranego w miarę potrzeby protokólanta.
2.
Protokół podpisują: osoba odpowiedzialna, prowadzący dochodzenie (członkowie komisji) oraz protokólant, jeżeli był wezwany do spisania protokółu.
3.
Odmowa złożenia wyjaśnień przez osobę odpowiedzialną nie wstrzymują toku postępowania.
4.
Przytoczony przez osobę odpowiedzialną powód odmowy wyjaśnień lub podpisania protokółu, winien być zaznaczony w protokóle.
§  16.
W przypadkach, gdy osobą odpowiedzialną jest oficer, prowadzący dochodzenie (komisja) może mu zezwolić, by w miejsce złożenia wyjaśnień do protokółu złożył w zakreślonym terminie pisemne oświadczenie. Niezłożenie tego oświadczenia w zakreślonym terminie jest równoznaczne z odmową wyjaśnień.
§  17.
1.
Z przesłuchania sporządza się protokół.
2.
Przepisy § 15 stosuje się odpowiednio.
3.
Świadkowie, których zeznania przeczą sobie nawzajem mogą być konfrontowani.
4.
Prowadzący dochodzenie (komisja) może zamiast przesłuchania świadków ograniczyć się do żądania od nich zeznań na piśmie. W tym przypadku, zeznanie musi być napisane w całości własnoręcznie przez zeznającego.
5.
Przed przesłuchaniem lub żądając złożenia zeznań na piśmie prowadzący dochodzenie (komisja) pouczy świadka o obowiązku zeznawania prawdy i uprzedzi o grożącej mu odpowiedzialności za fałszywe zeznanie.
6.
Nikt nie może odmówić zeznań w charakterze świadka, jednak świadek może odmówić odpowiedzi na pytanie w przypadkach przewidzianych w przepisach o postępowaniu administracyjnym. Odmowę złożenia zeznania należy zaznaczyć w protokóle.
§  18.
Nie mogą być badani w charakterze świadków:
a)
osoby niezdolne do spostrzegania lub do komunikowania swych spostrzeżeń,
b)
duchowni co do faktów powierzonych im na spowiedzi lub pod tajemnicą duchowną,
c)
osoby wojskowe i urzędnicy publiczni, nie zwolnieni od obowiązku zachowania tajemnicy urzędowej, o ileby zeznanie ich miało być połączone z jej naruszeniem.
§  19.
1.
W przypadkach, w których dla oceny pewnych okoliczności faktycznych są konieczne wiadomości specjalne, prowadzący dochodzenie (komisja) może powołać jednego lub więcej biegłych.
2.
Opinię wraz z uzasadnieniem mogą biegli złożyć do protokółu albo wydać ją na piśmie w wyznaczonym przez prowadzącego dochodzenie (komisję) terminie.
3.
W razie przybrania kilku biegłych należy im zezwolić, by przed wydaniem wspólnej opinii naradzili się wzajemnie.
4.
Jeżeli wydane opinie różnią się w punktach istotnych od siebie, a różnic tych nie można usunąć przez przesłuchanie biegłych, można powołać innych biegłych celem wydania opinii.
§  20.
1.
Jeśli stawiennictwo świadka lub biegłego jest utrudnione bądź z powodu znacznej odległości jego miejsca zamieszkania od miejsca stawiennictwa, bądź z powodu choroby, prowadzący dochodzenie (komisja) może zamiast wzywania go bądź zażądać od niego zeznań na piśmie, bądź zwrócić się o przesłuchanie do tej władzy wojskowej, której siedziba urzędowa znajduje się najbliżej miejsca pobytu świadka (biegłego). Świadka, który z powodu choroby nie może się stawić, należy przesłuchać na miejscu.
2.
Pismo o przesłuchaniu świadka (biegłego) powinno zawierać szczegółowe przedstawienie tych okoliczności faktycznych, co do których świadek ma złożyć zeznanie, lub sformułowane pytania, na które biegły ma dać fachową odpowiedź.
§  21.
1.
Wezwanie do stawiennictwa osób odpowiedzialnych, świadków i biegłych winno w szczególności zawierać:
a)
imię, nazwisko i adres wezwanego,
b)
w jakiej sprawie i w jakim charakterze go się wzywa,
c)
nazwę i adres władzy wzywającej (prowadzącego dochodzenie, komisji),
d)
dzień, godzinę i miejsce stawiennictwa,
e)
pouczenie, że stawiennictwo jest obowiązkowe, oraz podanie skutków prawnych niestawiennictwa,
f)
podpis prowadzącego dochodzenie lub przewodniczącego komisji.
2.
Wezwanie, o którym mowa w ust. 1, doręcza się w miarę możności bezpośrednio do rąk własnych za potwierdzeniem odbioru lub przez pocztę.
3.
Jeżeli osobami odpowiedzialnymi, świadkami lub biegłymi są żołnierze pozostający w czynnej służbie wojskowej lub funkcjonariusze cywilni w administracji wojskowej, wezwanie doręcza się za pośrednictwem ich władzy przełożonej.
4.
Jeżeli ze względu na brak czasu lub z innych przyczyn wzywanie sposobami, wskazanymi w ust. 1, 2 lub 3, byłoby utrudnione, można wzywać osoby odpowiedzialne, świadków i biegłych telegraficznie, telefonicznie lub w sposób inny, najodpowiedniejszy ze względu na okoliczności. Niestawiennictwo osób wezwanych tymi sposobami, pociąga za sobą skutki niestawiennictwa o tyle, o ile władza wzywająca nie będzie miała wątpliwości, że wezwanie doszło zawczasu do wiadomości wezwanego.
§  22.
Władza wzywająca (prowadzący dochodzenie, komisja), może uznać ważne przeszkody uniemożliwiające stawiennictwo w terminie wyznaczonym albo usprawiedliwiające nieprzedstawienie w terminie wyznaczonym wyjaśnień, zeznań lub opinii na piśmie.
§  23.
1.
Władza wzywająca (prowadzący dochodzenie, komisja) może zwrócić się do powiatowej władzy administracji ogólnej z żądaniem nałożenia kar pieniężnych w celu wymuszenia i sprowadzenia przymusowego w trybie i ze skutkami, przewidzianymi w art. 108 i 110 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 22 marca 1928 r. o postępowaniu administracyjnym, osób odpowiedzialnych, świadków i biegłych winnych niestawiennictwa na wezwanie władzy (prowadzącego dochodzenie, komisji) lub odmowy dania żądanych wyjaśnień, zeznań na piśmie lub opinii bez usprawiedliwionej przyczyny.
2.
Przepisów ust. 1 nie stosuje się do żołnierzy pozostających w czynnej służbie wojskowej. W sprawie ukarania tych osób w trybie dyscyplinarnym lub przymusowego sprowadzenia, prowadzący dochodzenie (komisja) zwraca się do właściwych przełożonych dyscyplinarnych tych osób.
§  24.
1.
Władza wojskowa przyznaje świadkom i biegłym, nie będącym żołnierzami w czynnej służbie lub funkcjonariuszami cywilnymi, wynagrodzenie w wysokości przeciętnego zarobku dziennego osoby wzywanej, nie wyżej jednak norm diet, ustalonych dla funkcjonariuszów państwowych, oraz zwrot rzeczywistych kosztów podróży.
2.
Żołnierze w czynnej służbie i funkjonariusze cywilni otrzymują diety oraz zwrot kosztów podróży w wysokości i na zasadach przewidzianych w przepisach normujących należności za podróże służbowe.
§  25.
1.
W razie szkody w zawartości kasy winien prowadzący dochodzenie (komisja) z urzędu bądź na żądanie nakazującego dochodzenie (§ 7) dokonać szczegółowej rewizji kasy na podstawie dowodów rachunkowych i ksiąg oraz sprawdzić zamknięcie kasowe z pozostałą w kasę gotówką i walorami.
2.
Rewizję kasy należy przeprowadzić w obecności kwatermistrza lub organu równorzędnego oraz oficera finansowego lub płatnika albo prowadzącego kasę. Ponadto można wyznaczyć do rewizji kasy jednego oficera w charakterze świadka.
§  26.
1.
Przy szkodach materiałowych winien prowadzący dochodzenie (komisja) z urzędu bądź na żądanie nakazującego dochodzenie (§ 7) dokonać rewizji ksiąg materiałowych oraz sprawdzić zamknięcie rachunkowe ksiąg ze stanem faktycznym w magazynach.
2.
Przepis § 25 ust. 2 stosuje się odpowiednio.
§  27.
Rachunkowe przeprowadzenie szkód i nadwyżek oraz sposób prowadzenia ewidencji braków (niedoborów) pieniężnych lub materiałowych regulują osobne przepisy, rozkazy lub instrukcje służbowe.
§  28.
1.
Jeżeli szkoda powstała w związku z przestępstwem, będącym przedmiotem postępowania karnego, właściwa władza wojskowa zwraca się do właściwego prokuratora lub sądu o nadesłanie akt.
2.
Akta sprawy karnej podlegają badaniu w następujących kierunkach:
a)
na czym polega i jak wysoka jest szkoda,
b)
w jaki sposób stwierdzono szkodę,
c)
czy sprawca został uznany winnym czynu, który spowodował szkodę,
d)
czy zobowiązano skazanego do pokrycia szkody,
e)
czy w postępowaniu karnym przedsięwzięto czynności celem zabezpieczenia roszczeń Skarbu Państwa,
f)
na jakim majątku sprawcy Skarb Państwa mógłby uzyskać zaspokojenie swych roszczeń.
3.
Na podstawie akt sprawy karnej i w miarę potrzeby po uzupełnieniu dochodzenia właściwa władza wojskowa wydaje zarządzenie w trybie, przewidzianym w rozdziale III, jeżeli zarządzenia tego dotąd nie wydała lub jeżeli w toku postępowania karnego nie orzeczono już wyrokiem o obowiązku pokrycia szkody.
4.
Postanowienie prokuratora o odmówieniu ścigania lub o umorzeniu postępowania, orzeczenie sądu o umorzeniu postępowania, o uniewinnieniu lub o uwolnieniu od kary sprawcy szkody nie stanowi przeszkody do wydania w trybie, przewidzianym w rozdziale III, zarządzenia o wynagrodzeniu szkody lub skierowania sprawy na drogę procesu cywilnego.
§  29.
Natychmiast po ukończeniu dochodzenia prowadzący dochodzenie (komisja) sporządza sprawozdanie z przeprowadzonego dochodzenia, które wraz ze swoimi wnioskami i aktami dochodzenia przesyła właściwej władzy wojskowej I instancji celem wydania zarządzenia.
§  30.
1.
Przepisy rozdziału niniejszego stosuje się odpowiednio w przypadkach ujawnienia nie usprawiedliwionych nadwyżek w majątku wojskowym oraz do roszczeń powstałych wskutek nienależnego świadczenia.
2.
Jeżeli przedmiotem nienależnego świadczenia jest błędnie wypłacone uposażenie, można odstąpić od przeprowadzenia postępowania w trybie niniejszego rozporządzenia i zarządzić na zasadach i w trybie, przewidzianych w przepisach o potrąceniu, ściągnięcie nadpłaconych sum z uposażenia czynnego osoby, która otrzymała nienależne świadczenie. W razie pisemnego sprzeciwu tej osoby, stosuje się tryb postępowania, przewidziany w niniejszym rozporządzeniu.
§  31.
Do ustalenia podstaw odpowiedzialności za szkody, wyrządzone w majątku wojskowym, stosuje się odpowiednio przepisy kodeksu zobowiązań.