Rozdział 5 - Wydalenie z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej - Wjazd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobyt oraz wyjazd z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2021.1697 t.j.

Akt obowiązujący
Wersja od: 7 kwietnia 2023 r.

Rozdział  5

Wydalenie z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej

1. 
Obywatelowi UE, który nie posiada prawa pobytu zgodnie z art. 16 lub art. 18 lub nie zachował prawa pobytu w przypadku, o którym mowa w art. 17, art. 19 ust. 1 i 3 lub art. 19a, może być wydana decyzja o wydaleniu z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
2. 
Członkowi rodziny niebędącemu obywatelem UE, który:
1)
nie posiada prawa pobytu zgodnie z art. 18 lub art. 18a lub nie zachował prawa pobytu w przypadku, o którym mowa w art. 19 ust. 2 i 3 lub art. 19a, lub
2)
nie posiada prawa pobytu lub nie zachował prawa pobytu w przypadku, o którym mowa w art. 19 ust. 3, w związku z wyjazdem z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obywatela UE lub obywatela Rzeczypospolitej Polskiej, z którym przebywał na tym terytorium

- może być wydana decyzja o wydaleniu z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

1. 
Obywatelowi UE lub członkowi rodziny niebędącemu obywatelem UE, którzy nie posiadają prawa stałego pobytu, może być wydana decyzja o wydaleniu z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w przypadku gdy:
1)
wymagają tego względy obronności lub bezpieczeństwa państwa lub ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego lub
2)
ich pobyt na tym terytorium stanowi zagrożenie dla zdrowia publicznego.
2. 
Choroba, której objawy wystąpią po upływie 3 miesięcy od dnia wjazdu obywatela UE lub członka rodziny niebędącego obywatelem UE na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, nie może stanowić podstawy do wydalenia z powodu zagrożenia dla zdrowia publicznego.
3. 
Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia, wykaz chorób, które uzasadniają podjęcie decyzji o wydaleniu obywatela UE lub członka rodziny niebędącego obywatelem UE z powodu zagrożenia dla zdrowia publicznego.
4. 
W rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 3, uwzględnia się choroby epidemiczne określone przez Światową Organizację Zdrowia oraz inne choroby wysoce zakaźne i szczególnie niebezpieczne, które podlegają zwalczaniu u obywateli polskich na podstawie ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. z 2020 r. poz. 1845, z późn. zm.).

Obywatelowi UE lub członkowi rodziny niebędącemu obywatelem UE, którzy posiadają prawo stałego pobytu, może być wydana decyzja o wydaleniu, w przypadku gdy ich pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej stanowi poważne zagrożenie dla obronności lub bezpieczeństwa państwa lub ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego.

1. 
Obywatelowi UE, który posiada prawo stałego pobytu oraz przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres 10 lat bezpośrednio poprzedzających wydanie decyzji o wydaleniu, decyzja o wydaleniu może być wydana tylko w przypadku, gdy jego pobyt na tym terytorium stanowi szczególnie poważne zagrożenie dla obronności lub bezpieczeństwa państwa lub bezpieczeństwa publicznego, w szczególności przez zagrożenie dla pokoju, ludzkości, niepodległości lub obronności Rzeczypospolitej Polskiej lub ze względu na działalność terrorystyczną, handel ludźmi, seksualne wykorzystywanie osób, nielegalny handel narkotykami, nielegalny handel bronią, pranie pieniędzy, korupcję, fałszowanie środków płatniczych, przestępczość komputerową lub przestępczość zorganizowaną.
2. 
Pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, o którym mowa w ust. 1, przerywa odbywanie kary pozbawienia wolności przez obywatela UE.
3. 
Przepisu ust. 2 nie stosuje się, jeżeli okoliczności sprawy wskazują, że obywatel UE posiada silne więzi rodzinne, społeczne i kulturowe w Rzeczypospolitej Polskiej.
4. 
Dokonując oceny okoliczności, o których mowa w ust. 3, uwzględnia się:
1)
okres pobytu obywatela UE na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przed odbywaniem kary pozbawienia wolności;
2)
istnienie więzi rodzinnych, społecznych i kulturowych z państwem pochodzenia;
3)
charakter i okoliczności popełnionego przestępstwa, za które obywatel UE odbywał karę pozbawienia wolności;
4)
zachowanie obywatela UE w okresie odbywania kary pozbawienia wolności.
1. 
Decyzja o wydaleniu powinna uwzględniać zasadę proporcjonalności i opierać się wyłącznie na zachowaniu danej osoby, które stanowi rzeczywiste, aktualne i dostatecznie poważne zagrożenie dla interesu społecznego.
2. 
Zasady proporcjonalności nie stosuje się, w przypadku gdy pobyt obywatela UE lub członka rodziny niebędącego obywatelem UE stanowi zagrożenie dla zdrowia publicznego.
3. 
Wcześniejsza karalność nie może stanowić samoistnej podstawy do podjęcia decyzji o wydaleniu. Na zagrożenia, o których mowa w ust. 1, nie można się powoływać dla celów gospodarczych.
4. 
Przepisów ust. 1-3 nie stosuje się do decyzji, o której mowa w art. 65p.

Małoletniemu obywatelowi UE decyzja o wydaleniu może być wydana tylko w przypadku, gdy:

1)
zachodzą okoliczności, o których mowa w art. 68, lub
2)
przemawia za tym dobro dziecka zgodnie z Konwencją o prawach dziecka, przyjętą przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r. (Dz. U. z 1991 r. poz. 526, z 2000 r. poz. 11, z 2012 r. poz. 1333 oraz z 2013 r. poz. 677).

W postępowaniu o wydalenie obywatela UE lub członka rodziny niebędącego obywatelem UE uwzględnia się w szczególności:

1)
okres pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2)
wiek i stan zdrowia;
3)
sytuację rodzinną i ekonomiczną;
4)
stopień integracji społecznej i kulturalnej w Rzeczypospolitej Polskiej;
5)
stopień więzi z krajem pochodzenia.
1. 
W decyzji o wydaleniu obywatelowi UE lub członkowi rodziny niebędącemu obywatelem UE nakazuje się opuszczenie terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w terminie nie krótszym niż 31 dni.
2. 
W decyzji, o której mowa w ust. 1, nie określa się terminu opuszczenia terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo określa się termin krótszy niż 31 dni, gdy wymaga tego stopień zagrożenia dla obronności lub bezpieczeństwa państwa lub ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego.
2a. 
W decyzji, o której mowa w ust. 1, w której nie określono terminu opuszczenia terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, wskazuje się państwo, do którego następuje wydalenie obywatela UE lub członka rodziny niebędącego obywatelem UE.
2b. 
Decyzja, o której mowa w ust. 1, w której nie określono terminu opuszczenia terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlega przymusowemu wykonaniu.
3. 
Przymusowe wykonanie decyzji o wydaleniu zarządza się także, gdy obywatel UE lub członek rodziny niebędący obywatelem UE nie opuścili terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w terminie określonym w decyzji o wydaleniu.
1. 
W przypadku wniesienia skargi do sądu administracyjnego na decyzję o wydaleniu, wraz z wnioskiem o wstrzymanie jej wykonania, termin wykonania nakazu opuszczenia terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ulega przedłużeniu do dnia, w którym postanowienie w sprawie tego wniosku stało się prawomocne.
2. 
Przepisu ust. 1 nie stosuje się, w przypadku gdy decyzja o wydaleniu została wydana ze względu na okoliczności, o których mowa w art. 68 ust. 1.
1. 
Decyzję o wydaleniu obywatela UE lub członka rodziny niebędącego obywatelem UE wydaje:
1)
z urzędu - komendant oddziału Straży Granicznej lub komendant placówki Straży Granicznej, który stwierdził istnienie przesłanki uzasadniającej wydanie decyzji o wydaleniu;
2)
na wniosek wojewody, Ministra Obrony Narodowej, Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Szefa Agencji Wywiadu, organu Krajowej Administracji Skarbowej, komendanta wojewódzkiego lub komendanta powiatowego Policji - komendant oddziału Straży Granicznej lub komendant placówki Straży Granicznej właściwy ze względu na siedzibę organu występującego z wnioskiem albo miejsce pobytu obywatela UE lub członka rodziny niebędącego obywatelem UE.
2. 
Decyzję o wydaleniu organy mogą przekazywać między sobą za pośrednictwem urządzeń umożliwiających odczyt i zapis znaków pisma na nośniku papierowym lub za pośrednictwem sieci telekomunikacyjnej i doręczać tę decyzję obywatelowi UE lub członkowi rodziny niebędącemu obywatelem UE w formie uzyskanej w wyniku takiego przekazu.
3. 
Komendant oddziału Straży Granicznej lub komendant placówki Straży Granicznej odnotowuje wydanie decyzji o wydaleniu w dokumencie podróży obywatela UE lub członka rodziny niebędącego obywatelem UE oraz niezwłocznie informuje o tym organ, który wystąpił z wnioskiem o jej wydanie.
4. 
W przypadku doręczenia decyzji o wydaleniu w formie, o której mowa w ust. 2, organ Straży Granicznej, który wykonuje tę decyzję, odnotowuje fakt jej wydania w dokumencie podróży cudzoziemca.
1. 
Komendant oddziału Straży Granicznej lub komendant placówki Straży Granicznej, który wydał decyzję o wydaleniu obywatela UE lub członka rodziny niebędącego obywatelem UE, pobiera od niego odciski linii papilarnych oraz sporządza jego fotografię.
2. 
Komendant oddziału Straży Granicznej lub komendant placówki Straży Granicznej, który pobrał odciski linii papilarnych obywatela UE lub członka rodziny niebędącego obywatelem UE, przekazuje Komendantowi Głównemu Policji ich obraz, dane osobowe obywatela UE lub członka rodziny niebędącego obywatelem UE oraz dane osobowe i informacje, o których mowa w art. 430 ust. 6 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach.
1. 
Decyzję o wydaleniu małoletniego obywatela UE lub członka rodziny niebędącego obywatelem UE do kraju jego pochodzenia lub do innego państwa wykonuje się, gdy cudzoziemiec ten ma w państwie, do którego zostaje wydalony, zapewnioną opiekę rodziców, innych osób pełnoletnich lub instytucji opiekuńczych, zgodnie ze standardami określonymi przez Konwencję o prawach dziecka, przyjętą przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r.
2. 
Małoletniego obywatela UE lub członka rodziny niebędącego obywatelem UE można wydalić tylko pod opieką przedstawiciela ustawowego, chyba że decyzja o wydaleniu jest wykonywana w taki sposób, że małoletniego przekazuje się przedstawicielowi ustawowemu albo przedstawicielowi właściwych władz państwa, do którego następuje wydalenie.
1. 
Minister właściwy do spraw wewnętrznych, na wniosek Komendanta Głównego Policji, Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego albo Szefa Służby Kontrwywiadu Wojskowego, wydaje decyzję o wydaleniu z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obywatela UE lub członka rodziny niebędącego obywatelem UE, co do których istnieje obawa, że mogą prowadzić działalność terrorystyczną lub szpiegowską, albo podejrzewanych o popełnienie jednego z tych przestępstw.
2. 
Decyzja, o której mowa w ust. 1, podlega natychmiastowemu, przymusowemu wykonaniu.

 Organem wyższego stopnia, w rozumieniu ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego, w stosunku do komendanta oddziału Straży Granicznej lub komendanta placówki Straży Granicznej w sprawach o wydalenie lub o uchylenie decyzji o wydaleniu obywatela UE lub członka rodziny niebędącego obywatelem UE jest Komendant Główny Straży Granicznej.

1. 
Przymusowe wykonanie decyzji o wydaleniu z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej polega na doprowadzeniu obywatela UE lub członka rodziny niebędącego obywatelem UE do granicy albo do portu lotniczego albo morskiego państwa, do którego zostaje doprowadzony.
2. 
Doprowadzenie obywatela UE lub członka rodziny niebędącego obywatelem UE:
1)
do granicy - wykonuje komendant oddziału Straży Granicznej lub komendant placówki Straży Granicznej właściwy ze względu na miejsce pobytu obywatela UE lub członka rodziny niebędącego obywatelem UE;
2)
od granicy do portu lotniczego albo morskiego państwa, do którego zostaje doprowadzony - wykonuje Komendant Główny Straży Granicznej lub komendant oddziału Straży Granicznej właściwy ze względu na miejsce, w którym obywatel UE lub członek rodziny niebędący obywatelem UE przekracza granicę.
3. 
Komendant placówki Straży Granicznej właściwy ze względu na miejsce, w którym obywatel UE lub członek rodziny niebędący obywatelem UE przekracza granicę, odnotowuje w rejestrze, o którym mowa w art. 428 ust. 1 pkt 2 lit. k ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach, datę opuszczenia przez obywatela UE lub członka rodziny niebędącego obywatelem UE terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
4. 
Komendant oddziału Straży Granicznej lub komendant placówki Straży Granicznej, który wydał decyzję o wydaleniu obywatela UE lub członka rodziny niebędącego obywatelem UE, informuje organ gminy właściwy ze względu na miejsce zameldowania na pobyt stały lub pobyt czasowy trwający ponad 3 miesiące obywatela UE lub członka rodziny niebędącego obywatelem UE o opuszczeniu przez niego terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w związku z wykonaniem decyzji o wydaleniu.
1. 
Organ Straży Granicznej właściwy do przymusowego wykonania decyzji o wydaleniu obywatela UE lub członka rodziny niebędącego obywatelem UE z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej określa, w drodze decyzji, wysokość kosztów związanych z wydaniem i przymusowym wykonaniem decyzji o wydaleniu, podmioty obowiązane do pokrycia tych kosztów oraz termin i sposób ich uiszczenia.
2. 
Decyzja, o której mowa w ust. 1, podlega natychmiastowemu wykonaniu.
3. 
Od decyzji, o której mowa w ust. 1, służy odwołanie do Komendanta Głównego Straży Granicznej.
4. 
Koszty, o których mowa w ust. 1, ustala się, gdy decyzja o wydaleniu obywatela UE lub członka rodziny niebędącego obywatelem UE stała się ostateczna, a w przypadku wydania takiej decyzji przez organ wyższego stopnia - gdy decyzja ostateczna została doręczona, chyba że podlega ona natychmiastowemu wykonaniu.
5. 
Należności z tytułu kosztów, o których mowa w ust. 1, przedawniają się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym decyzja o ustaleniu wysokości kosztów stała się ostateczna.

Koszty, o których mowa w art. 74a ust. 1, ponosi odpowiednio obywatel UE lub członek rodziny niebędący obywatelem UE.

1. 
Organ Straży Granicznej, który wydał decyzję o ustaleniu wysokości kosztów, o których mowa w art. 74a ust. 1, może zmienić tę decyzję, jeżeli koszty te uległy zmianie po wydaniu decyzji. Decyzja podlega natychmiastowemu wykonaniu.
2. 
Od decyzji, o której mowa w ust. 1, służy odwołanie do Komendanta Głównego Straży Granicznej.

Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia:

1)
treść wniosku o wydanie decyzji o wydaleniu obywatela UE lub członka rodziny niebędącego obywatelem UE, uwzględniając potrzebę zapewnienia sprawności i prawidłowości postępowania, a w szczególności konieczność uzyskania informacji niezbędnych do wydania decyzji o wydaleniu;
2)
sposób odnotowywania w dokumencie podróży wydania decyzji o wydaleniu, uwzględniając zapewnienie możliwości ustalenia podczas kontroli dokumentu podróży obywatela UE lub członka rodziny niebędącego obywatelem UE, że decyzja ta została wydana.

Komendant oddziału Straży Granicznej lub komendant placówki Straży Granicznej, który wydał decyzję o wydaleniu obywatela UE lub członka rodziny niebędącego obywatelem UE, uchyla tę decyzję, jeżeli nie została wykonana po upływie 2 lat od dnia jej wydania, w przypadku gdy:

1)
obywatel UE lub członek rodziny niebędący obywatelem UE nie stanowi już rzeczywistego zagrożenia dla obronności lub bezpieczeństwa państwa lub ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego lub
2)
okoliczności, które miały wpływ na wydanie decyzji o wydaleniu uległy istotnej zmianie.

Do czasu zakończenia postępowania w sprawie uchylenia decyzji o wydaleniu obywatela UE lub członka rodziny niebędącego obywatelem UE, o którym mowa w art. 75, decyzji tych nie wykonuje się.

1. 
Dane obywatela UE lub członka rodziny niebędącego obywatelem UE, którym wydano decyzję o wydaleniu ze względu na zagrożenie dla obronności lub bezpieczeństwa państwa lub ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego, umieszcza się w wykazie na okres 5 lat, począwszy od dnia:
1)
wykonania decyzji o wydaleniu obywatela UE lub członka rodziny niebędącego obywatelem UE;
2)
upływu terminu opuszczenia terytorium Rzeczypospolitej Polskiej określonego w decyzji o wydaleniu obywatela UE lub członka rodziny niebędącego obywatelem UE, w przypadku braku informacji o wykonaniu tej decyzji.
2. 
W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, gdy Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców uzyskał informację o wykonaniu decyzji o wydaleniu obywatela UE lub członka rodziny niebędącego obywatelem UE będącej podstawą wpisu do wykazu, okres obowiązywania wpisu jest korygowany w ten sposób, że za jego początek uznaje się dzień wykonania tej decyzji.
3. 
Dane obywatela UE lub członka rodziny niebędącego obywatelem UE usuwa się z wykazu po upływie okresu, o którym mowa w ust. 1 i 2.
1. 
Obowiązywanie wpisu do wykazu zawiesza się, jeżeli obywatel UE lub członek rodziny niebędący obywatelem UE posiada ważne zaświadczenie, o którym mowa w art. 41a ust. 1.
2. 
Obowiązywanie wpisu do wykazu zawiesza się do dnia, w którym ustaną okoliczności uzasadniające to zawieszenie.
3. 
Zawieszenie obowiązywania wpisu do wykazu przerywa okres obowiązywania wpisu do wykazu.
1. 
Wpisu do wykazu, przedłużenia obowiązywania wpisu, zawieszenia obowiązywania wpisu oraz wykreślenia wpisu dokonuje z urzędu Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców.
2. 
Wykreślenie wpisu może nastąpić na wniosek osoby, której dane zostały wpisane do wykazu, w przypadku gdy istotnie zmieniły się okoliczności, które miały wpływ na wydanie decyzji o wydaleniu.
3. 
W przypadku, o którym mowa w ust. 2, Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców wydaje decyzję w sprawie wykreślenia wpisu do wykazu w terminie 2 miesięcy od dnia złożenia wniosku.
5 Art. 73d zmieniony przez art. 5 pkt 2 ustawy z dnia 9 marca 2023 r. (Dz.U.2023.547) zmieniającej nin. ustawę z dniem 7 kwietnia 2023 r.