Rozdział 5 - Dachy, stropodachy i tarasy. - Warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać obiekty budowlane budownictwa powszechnego.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1961.38.196

Akt utracił moc

Wersja od: 9 lipca 1965 r.

Rozdział  5.

Dachy, stropodachy i tarasy.

§  16.

1. Dachy, stropodachy i tarasy powinny odpowiadać wymaganiom konstrukcyjnym i przeciwpożarowym, zabezpieczać obiekt budowlany przed szkodliwymi wpływami atmosferycznymi i umożliwiać odprowadzenie wód opadowych poza obręb obiektu.

2. Dachy, stropodachy i tarasy żelbetowe powinny być zabezpieczone przed ujemnym wpływem sił, wywołanych przez skurcz betonu i zmiany temperatury, oraz nie powinny powodować szkodliwych odkształceń w innych elementach konstrukcyjnych budynku.

3. 9 Stropodachy i tarasy otwarte lub w loggiach, a znajdujące się nad pomieszczeniami, przeznaczonymi na pobyt ludzi, powinny być wykonane z elementów konstrukcyjnych niepalnych oraz w sposób zabezpieczający przed skraplaniem się pary wodnej wewnątrz konstrukcji i na jej powierzchni wewnętrznej w stopniu wpływającym szkodliwie na trwałość i wytrzymałość konstrukcji albo na bezpieczeństwo dla ludzi i mienia.

4. 10 Dopuszcza się stropodachy z elementami konstrukcyjnymi z materiałów palnych i trudnopalnych:

1) nad pomieszczeniami mieszkalnymi lub przeznaczonymi do wykonywania zawodu albo działalności usługowej w budynkach budownictwa jednorodzinnego - przewietrzane,

2) nad pomieszczeniami przemysłowymi w budynkach o klasie odporności ogniowej E lub D, nie ogrzewanymi lub w których wilgotność względna powietrza wewnętrznego nie przekracza 45% w okresach ogrzewczych albo gdy wymagają tego warunki technologiczne.

§  17.

1. Nachylenie dachu lub stropodachu powinno być dostosowane do rodzaju pokrycia.

2. Ukształtowanie, barwa i materiał pokrycia dachowego powinny być zharmonizowane z wyglądem: ulicy, miejscowości lub krajobrazu.

3. Organy państwowego nadzoru budowlanego mogą zabronić układania kolorowych lub glazurowanych materiałów pokrycia dachowego w rysunki figuralne, napisy albo cyfry i określić wymagania w tym zakresie, wynikające z lokalnych warunków.

4. Przepisy ust. 1, 2 i 3 nie mają zastosowania do budynków zabytkowych, jeżeli przemawiają za tym względy historyczne.

§  18.

1. 11 Ustala się następujące rodzaje pokrycia dachów:

1) pokrycie niepalne - obejmujące pokrycia z materiałów niepalnych na podkładzie i na konstrukcji z materiałów niepalnych,

2) pokrycie trudnopalne - obejmujące pokrycia z materiałów co najmniej trudnopalnych na podkładzie (deskowaniu lub łaceniu) i na konstrukcji z materiałów dowolnych,

3) pokrycie palne - obejmujące pokrycia z materiałów palnych na podkładzie i na konstrukcji z materiałów dowolnych.

2. Za pokrycie niepalne należy uważać dachówkę ceramiczną lub cementową, płyty azbestowo-cementowe, płyty cementowe, łupek naturalny lub sztuczny, blachę, szkło oraz papę asfaltową ułożoną na podłożu betonowym i inne materiały o nie mniejszej odporności ogniowej.

3. Za pokrycie trudnopalne należy uważać papę smołową oraz słomę, trzcinę i sitowie, uodpornione gliną lub innymi odpowiednimi środkami na działanie ognia i wysokich temperatur do granicy określonej dla materiałów trudnopalnych.

4. Za pokrycie palne należy uważać pokrycie słomą, trzciną, sitowiem, gontem lub dranicami.

5. Za konstrukcję niepalną należy uważać konstrukcje murowe, stalowe, betonowe, żelbetowe lub inne o niemniejszej odporności ogniowej.

§ 19. Zabrania się wykonywania z drewna nowych konstrukcji dachowych o nachyleniu połaci mniejszym niż 8% oraz pokrywania nowych i istniejących połaci dachowych materiałem palnym, z wyjątkiem budynków tymczasowych, zabytkowych lub posiadających cechy budownictwa regionalnego, a także budynków przemysłowych, gdy wymagają tego względy technologiczne.

§ 20. 12

1. Dla szop i stodół o powierzchni zabudowy do 600 m² i kubaturze do 2500 m³, ze ścianami z drewna lub innych materiałów palnych, odległości od innych budynków, nie osłoniętych ścianą przeciwpożarową, powinny wynosić co najmniej:

Odległość szopy lub stodoły od drugiego budynku
ze ścianami lub pokryciem z materiałów palnych	o klasie E odporności ogniowej budynku, ze ścianami z materiałów niepalnych	o klasie D odporności ogniowej budynku, ze ścianami z materiałów niepalnych	o klasie A, B lub C odporności ogniowej budynku
25 m	16 m	14 m	12 m

2. Dla budynków zaliczonych do III, IV i V kategorii niebezpieczeństwa pożarowego i o wysokości do 3 kondygnacji nadziemnych włącznie lub o wysokości do 12 m odległości pomiędzy budynkami wolno stojącymi, nie osłoniętymi ścianą przeciwpożarową, powinny w zależności od średniego obciążenia ogniowego tych budynków wynosić co najmniej:

Budynek o średnim obciążeniu	Odległość w metrach od drugiego budynku o średnim obciążeniu ogniowym w kg drewna na m^2 (w Mcal/m^2)
ogniowym w kg drewna na m^2 (Mcal/m^2)	do 25 kg/m^2 (do 110 Mcal/m^2)	26-175 kg/m^2 (111-770 Mcal/m^2)	ponad 175 kg/m^2 (ponad 770 Mcal/m^2)
do 25 kg/m^2 (do 110 Mcal/m^2)	4	6	10
26-175 kg/m^2 (111-770 Mcal/m^2)	6	8	10
ponad 175 kg/m^2 (ponad 770 Mcal/m^2)	10	10	10

3. Odległość wolno stojącego budynku, zwróconego do sąsiedniego budynku ścianą przeciwpożarową, nie może być mniejsza niż 3 m.

4. Za średnie obciążenie ogniowe budynku obejmującego pomieszczenia o różnym obciążeniu ogniowym przyjmuje się średnie obciążenie ogniowe tej kondygnacji, dla której jest ono największe. Średnie obciążenie ogniowe ustala się przy założeniu, że wszystkie materiały palne rozmieszczone są równomiernie na powierzchni danej kondygnacji.

5. Budynki o ścianach lub stropach albo stropodachach wykonanych z materiałów palnych należy zaliczać do budynków o średnim obciążeniu ogniowym powyżej 175 kg/m² (powyżej 770 Mcal/m²), niezależnie od ich faktycznego obciążenia ogniowego.

6. Odległość budynków o pokryciu palnym należy zwiększyć o 50% w stosunku do odległości podanych w ust 2.

7. Dla wolno stojących budynków, o których mowa w ust. 2, z pokryciem co najmniej trudnopalnym, zwróconych do sąsiedniego budynku ścianą szczytową bez otworów, wykonaną z materiałów niepalnych, odległość pomiędzy nimi może być zmniejszona do 3 m.

8. Jeżeli w ścianie jednego budynku zwróconego do sąsiedniego budynku, znajdują się:

1) wyłącznie płaszczyzny z luksferów lub cegły szklanej o odporności ogniowej co najmniej klasy C albo tylko drzwi o odporności ogniowej co najmniej klasy D - odległość tego budynku od budynku sąsiedniego można zmniejszyć o 50% w stosunku do odległości podanych w ust. 2,

2) wyłącznie płaszczyzny szklone szkłem zbrojonym, lecz o powierzchni nie przekraczającej 10% całkowitej powierzchni ściany - odległość tego budynku od budynku sąsiedniego można zmniejszyć o 15% w stosunku do odległości podanych w ust. 2,

3) płaszczyzny szklone szkłem zwykłym, o powierzchni łącznej obejmującej 35-70% powierzchni ściany - odległość tego budynku od budynku sąsiedniego należy zwiększyć o 50% w stosunku do odległości podanych w ust. 2,

4) płaszczyzny szklone szkłem zwykłym, o powierzchni łącznej przekraczającej 70% powierzchni ściany - odległość tego budynku od budynku sąsiedniego należy zwiększyć o 100% w stosunku do odległości podanych w ust. 2.

9. Jeżeli wystające części budynku, np. ganki, werandy, balkony, wykusze, przybudówki, posiadają większe obciążenie ogniowe niż budynek właściwy - odległość tych części od innego budynku powinna odpowiadać temu obciążeniu ogniowemu.

10. Zabrania się łączenia sąsiednich budynków gankami lub przejazdami z obciążeniem ogniowym większym niż średnie obciążenie ogniowe któregokolwiek z tych budynków oraz z pokryciem palnym lub trudno zapalnym, jeżeli ganki te lub przejazdy są niższe od łączonych budynków.

11. W razie braku zabudowy na sąsiedniej nieruchomości, odległość budynku w zabudowie wolno stojącej od granicy tej nieruchomości powinna wynosić co najmniej połowę odległości, ustalonych w ust. 1, 2, 6 oraz ust. 8 pkt 3 i 4 dla dwóch budynków identycznych.

12. W razie gdy wymaga tego prawidłowa zabudowa sąsiadujących ze sobą nieruchomości i zachowane zostaną obowiązujące odległości pomiędzy budynkami, właściwy organ państwowego nadzoru budowlanego może zezwolić na usytuowanie budynków wymienionych w ust. 1 i 2 na granicy nieruchomości albo w odległości co najmniej 1 m od granicy.

13. Przepisy ust. 1 i 2 nie mają zastosowania:

- do budynków, związanych z produkcją przemysłową i artykułów spożywczych oraz z magazynowaniem surowców, półfabrykatów i wyrobów dla potrzeb przemysłu i handlu,

- do budynków zabytkowych, gdy przemawiają za tym względy historyczne, a bezpieczeństwo przeciwpożarowe zostało zapewnione w inny sposób.

14. Przepisy ust. 1, 2, 3 i 7, ust. 8 pkt 1, 2 i 3, ust. 11 i 12 nie mają zastosowania do budynków, dla których przepisy szczególne wymagają większych odległości.

15. Odległości dla budynków, nie objętych przepisami ust. 1 i 2, ustalać będą każdorazowo - do czasu wydania przepisów szczególnych - organy państwowego nadzoru budowlanego w porozumieniu z organami ochrony przeciwpożarowej.

§  21.

1. Dachy szklane, z wyjątkiem szklarni tymczasowych, powinny być wykonane w całości z materiałów niepalnych.

2. Do oszklenia dachów należy stosować dachówkę szklaną, szkło zbrojone lub inne tworzywa o niemniejszej odporności ogniowej.

3. W razie zastosowania innych materiałów niż wymienione w ust. 2 pod pokryciem należy założyć siatkę metalową o oczkach nie przekraczających wymiarów 0,04 m X 0,04 m. Wyjątek stanowią hale wegetacyjne w szklarniach, kryte szkłem niezbrojonym.

4. 13 Zabrania się stosowania dachów oszklonych do oświetlenia pomieszczeń, w których wytwarza się, przerabia lub przechowuje materiały wybuchowe lub gazy, ciecze albo substancje w rodzajach i ilościach kwalifikujących te pomieszczenia do I lub II kategorii niebezpieczeństwa pożarowego pomieszczeń, określonych w § 74, albo w których występuje obciążenie ogniowe wyższe niż 250 Mcal/m² powierzchni podłogi; dopuszczalne jest zastosowanie oświetlenia górnego za pomocą oszklonych płaszczyzn pionowych (okien).

5. 14 W szklarniach stałych, przeznaczonych do przyspieszonej produkcji warzyw, dopuszcza się pokrywanie połaci dachowych oszklonymi ramami (oknami) drewnianymi, opartymi na niepalnej konstrukcji.

§  22.

1. 15 Nad wolno stojącymi budynkami transformatorni i nad pomieszczeniami z wysokoprężnymi kotłami powinny być zakładane dachy, wykonane z materiałów niepalnych lub trudnopalnych, z pokryciem o ciężarze nie przekraczającym 75 kG/m² rzutu, licząc bez ciężaru konstrukcji nośnej dachu, jeżeli powierzchnia oszklenia szkłem zwykłym elementów zewnętrznych (okien, świetlików itp.) nie przekracza 0,065 m²/m³ kubatury pomieszczenia.

2. Przepis ust. 1 nie dotyczy budynków, dla których odpowiednie zabezpieczenia zostały objęte przepisami szczególnymi.

§  23.

1. W budynkach z pomieszczeniami przeznaczonymi na stały pobyt ludzi:

1) konstrukcja drewniana stropu powinna być zabezpieczona na poddaszu warstwą materiału niepalnego, np. cegłą ułożoną na płask, polepą itp.,

2) łączna szerokość nadbudówek dachu drewnianego wzdłuż lica budynku nie powinna przekraczać ¹/₃ jego długości.

2. Przepisu ust. 1 pkt 2 nie stosuje się do jednorodzinnych budynków wolno stojących, bliźniaczych, grupowych lub szeregowych oraz do budynków zabytkowych, jeżeli przemawiają za tym względy historyczne.

§  24.

1. Pomiędzy oddzielną konstrukcją dachu o nachyleniu nie przekraczającym 60% a stropem powinna pozostawać wolna przestrzeń o wysokości co najmniej 0,60 m w najniższym miejscu. Dostęp do tej przestrzeni dla skontrolowania uszkodzeń i dokonania remontu powinien być umożliwiony za pomocą klamer i włazu o wymiarach 0,75 m X 0,75 m w świetle, zamykanego nakrywą o odporności ogniowej co najmniej klasy D.

2. Dostęp określony w ust. 1 obowiązuje również w przypadkach dachów wysokich ze strychami niedostępnymi z klatki schodowej.

3. Przepis ust. 1 nie ma zastosowania do stropodachów.

§  25.

1. Zewnętrzna powierzchnia dachu powinna być dostępna za pomocą umocowanych na stałe klamer, drabin zewnętrznych lub haków do zawieszania tych drabin albo za pomocą klamer i wewnętrznego wyłazu na dach, o wymiarach 0,75 m X 0,75 m, zamykanego szczelną nakrywą, wystającą co najmniej 0,15 m ponad pokrycie.

2. Wyłazy na dachy o nachyleniu przekraczającym 60% powinny być połączone z kominami za pomocą należycie umocowanych drabin i ław kominiarskich, o odpowiedniej wytrzymałości, jeżeli organy ochrony przeciwpożarowej nie wyraziły zgody na czyszczenie kominów z przestrzeni strychowej.

§ 26. Świetliki dachowe, nie przeznaczone do oświetlania strychu, powinny być otoczone w przestrzeni strychowej ściankami o odporności ogniowej co najmniej klasy C, wyprowadzonymi 0,30 m ponad dach. Wyprowadzenia ponad dach nie wymaga się, gdy strop najwyższej kondygnacji i konstrukcja dachu są wykonane z materiałów niepalnych.

§  27.

1. Okapy dachów, stropodachów i tarasów w budynkach mieszkalnych mających więcej niż 2 kondygnacje, a w innych budynkach, gdy znajdują się nad terenem na wysokości przekraczającej 6 m, powinny być zaopatrzone w szczelne, odpowiednio zabezpieczone przed mechanicznym uszkodzeniem, rynny i rury spustowe lub rzygacze, posiadające przekrój potrzebny do odprowadzenia opadu o natężeniu miarodajnym 160 litrów/sek/ha.

2. Jeżeli obiekt budowlany nie posiada rynien lub gdy nie przewiduje się połączenia rur spustowych z kanalizacją, pod okapami lub rurami spustowymi powinny być wykonane ścieki z materiałów trwałych, odprowadzające wody opadowe na odległość zapobiegającą podmyciu fundamentów.

3. Przepisy ust. 1 i 2 nie dotyczą budynków zabytkowych, budynków tymczasowych oraz innych obiektów budowlanych, których charakter lub przeznaczenie nie wymaga założenia urządzeń odwadniających.

4. Dopuszcza się odwodnienie dachów, stropodachów i tarasów wewnętrznymi rurami spustowymi, pod warunkiem wykonania wlotu szczelnego i nie podlegającego zamarzaniu oraz zastosowania rur spustowych, wytrzymałych na ciśnienie słupa wody, pod którym mogą pracować, otoczonych izolacją termiczną, a przy załamaniach również dźwiękochłonną.

⁹ § 16 ust. 3 zmieniony przez § 1 pkt 6 lit. a) rozporządzenia z dnia 1 sierpnia 1962 r. (Dz.U.62.46.225) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 września 1962 r.

¹⁰ § 16 ust. 4 dodany przez § 1 pkt 6 lit. b) rozporządzenia z dnia 1 sierpnia 1962 r. (Dz.U.62.46.225) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 września 1962 r.

¹¹ § 18 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 7 rozporządzenia z dnia 1 sierpnia 1962 r. (Dz.U.62.46.225) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 września 1962 r.

¹² § 20 zmieniony przez § 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dnia 28 czerwca 1965 r. (Dz.U.65.28.185) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 9 lipca 1965 r.

¹³ § 21 ust. 4 zmieniony przez § 1 pkt 9 lit. a) rozporządzenia z dnia 1 sierpnia 1962 r. (Dz.U.62.46.225) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 września 1962 r.

¹⁴ § 21 ust. 5 dodany przez § 1 pkt 9 lit. b) rozporządzenia z dnia 1 sierpnia 1962 r. (Dz.U.62.46.225) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 września 1962 r.

¹⁵ § 22 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 10 rozporządzenia z dnia 1 sierpnia 1962 r. (Dz.U.62.46.225) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 września 1962 r.