Dział 6 - WARUNKI ZABEZPIECZENIA PRZED POŻAREM I WYBUCHEM. - Warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać budynki.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1980.17.62

Akt utracił moc

Wersja od: 1 stycznia 1995 r.

DZIAŁ  6

WARUNKI ZABEZPIECZENIA PRZED POŻAREM I WYBUCHEM.

Rozdział  1

Zasady ogólne.

§  169.

1. Warunki zabezpieczenia budynków przed pożarem i wybuchem ustala się odpowiednio do ich zagrożenia pożarowego oraz związanego z tym zagrożenia ludzi.

2. Budynki należy zabezpieczać przed pożarem i wybuchem w szczególności przez:

1) dobranie odpowiedniej klasy odporności ogniowej budynku,

2) podział na strefy pożarowe,

3) zachowanie wymaganych odległości,

4) zapewnienie bezpiecznej ewakuacji ludzi,

5) zapewnienie dojazdów dla straży pożarnej.

3. Szczegółowe wymagania co do sposobu i zakresu zabezpieczeń wynikają z zagrożenia pożarowego budynków (ich części) i w zależności od kategorii niebezpieczeństwa pożarowego, kategorii zagrożenia wybuchem lub kategorii zagrożenia ludzi oraz występującego obciążenia ogniowego są ustalane zgodnie z przepisami rozporządzenia, innymi przepisami i normami.

4. Nazwy i określenia w zakresie klasyfikacji pożarowej materiałów i elementów budowlanych, metody badań oraz obliczenia obciążenia ogniowego ustalają normy.

§  170.

1. Budynki i ich części, urządzenia, składowiska oraz zakłady pracy kwalifikuje się do kategorii niebezpieczeństwa pożarowego lub kategorii zagrożenia ludzi.

2. Zakwalifikowaniu do kategorii niebezpieczeństwa pożarowego podlegają budynki, ich części i urządzenia związane z budynkami oraz składowiska, w których stosuje się, przechowuje lub składuje materiały mogące ulec zapaleniu lub samozapaleniu.

3. Zakwalifikowaniu do kategorii zagrożenia ludzi podlegają budynki lub ich części, przeznaczone do celów mieszkalnych i użyteczności publicznej.

§  171.

1. Zasady zaliczania budynków lub ich części oraz składowisk, a także urządzeń związanych z budynkami do odpowiedniej kategorii niebezpieczeństwa pożarowego określają przepisy dotyczące klasyfikacji obiektów budowlanych i zakładów pracy pod względem niebezpieczeństwa pożarowego i zagrożenia wybuchem.

§  172.

1. Wprowadza się 5 kategorii zagrożenia ludzi, oznaczonych symbolami ZL I - ZL V.

2. Do poszczególnych kategorii zagrożenia ludzi zalicza się:

1) do kategorii ZL I - budynki użyteczności publicznej lub ich części, w których mogą przebywać ludzie w grupach ponad 50 osób, jak domy towarowe, sale sprzedaży, teatry, kina, sale zabaw i widowiskowe, sale konferencyjne, zamknięte obiekty sportowe, obiekty kultu religijnego, sale wystawowe, hale targowe, restauracje, bary i inne podobne,

2) do kategorii ZL II - budynki lub ich części przeznaczone do użytku ludzi o ograniczonej zdolności poruszania się, jak np. szpitale, sanatoria, żłobki, przedszkola, domy rencistów, zakłady pracy zatrudniające inwalidów, szkoły specjalne i inne podobne,

3) do kategorii ZL III - budynki biurowe, szkoły, domy studenckie, internaty, hotele, hotele robotnicze, koszary, areszty śledcze, zakłady karne, budynki socjalne w zakładach pracy i inne podobne,

4) do kategorii ZL IV - budynki mieszkalne, łącznie z wydzielonymi mieszkaniami dla osób o ograniczonej zdolności poruszania się,

5) do kategorii ZL V - archiwa, muzea i biblioteki.

§  173.

1. Ustanawia się pięć klas odporności ogniowej budynków, oznaczonych literami: A, B, C, D i E.

2. Zasady ustalania klasy odporności ogniowej budynków określa poniższa tabela:

Klasa odporności ogniowej budynku	Budynki zaliczone do kategorii niebezpieczeństwa pożarowego	Budynki zaliczone do kategorii zagrożenia ludzi
A	budynki o obciążeniu ogniowym większym od 200 kg/m^2	budynki zaliczone do kategorii ZL V, dwukondygnacyjne i wyższe
B	budynki o obciążeniu ogniowym od 100 do 200 kg/m^2 oraz budynki wielokondygnacyjne o wysokości powyżej 25 m, o obciążeniu ogniowym do 200 kg/m^2	budynki zaliczone do kategorii: a) ZL I i ZL II trzykondygnacyjne i wyższe, b) ZL III o wysokości powyżej 25 m, c) ZL IV o wysokości powyżej 55 m, d) ZL V jednokondygnacyjne
C	budynki o obciążeniu ogniowym od 50 do 100 kg/m^2 oraz budynki wielokondygnacyjne o wysokości od 15 do 25 m, o obciążeniu ogniowym do 100 kg/m^2	budynki zaliczone do kategorii: a) ZL I do dwóch kondygnacji, b) ZL II dwukondygnacyjne, c) ZL III powyżej dwóch kondygnacji o wysokości do 25 m, d) ZL IV o wysokości od 4 kondygnacji do 55 m
D	budynki o obciążeniu ogniowym od 25 do 50 kg/m^2oraz budynki wielokondygnacyjne o wysokości do 15 m	budynki zaliczone do kategorii: a) ZL II jednokondygnacyjne, b) ZL III do dwóch kondygnacji, c) ZL IV trzykondygnacyjne
E	budynki jednokondygnacyjne o obciążeniu ogniowym do 25 kg/m^2bez względu na wysokość	budynki zaliczone do kategorii: a) ZL I jednokondygnacyjne z materiałów niepalnych, b) ZL IV do dwóch kondygnacji.

3. Klasę odporności ogniowej podziemnej części budynku ustala się odrębnie w zależności od obciążenia ogniowego występującego w tej części.

4. Zgodnie z wymaganiami ochrony przeciwpożarowej za kondygnację budynku nie uważa się przestrzeni ograniczonej ścianami i stropem, jeżeli powierzchnia otworów w stropie, jak otwory ażurowe, stropy i pomosty, nie obudowane szyby instalacyjne oraz klatki schodowe, przekracza 80% powierzchni kondygnacji, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej.

§  174.

1. Właściwości elementów budowlanych pod względem wymagań przeciwpożarowych określa się ich odpornością ogniową i stopniem rozprzestrzeniania ognia.

2. Ustala się następujące klasy odporności ogniowej elementów budowlanych:

1) klasa 4 - o odporności ogniowej 4 godzin,

2) klasa 2 - o odporności ogniowej 2 godzin,

3) klasa 1 - o odporności ogniowej 1 godziny,

4) klasa 0,5 - o odporności ogniowej 0,5 godziny,

5) klasa 0,25 - o odporności ogniowej 0,25 godziny,

6) klasa N - o odporności ogniowej od 0 do 0,25 godziny.

3. Wprowadza się ze względu na stopień rozprzestrzeniania się ognia podział elementów budowlanych na:

1) elementy nie rozprzestrzeniające ognia (np. elementy budowlane z materiałów niepalnych lub niezapalnych),

2) elementy słabo rozprzestrzeniające ogień (np. elementy budowlane wykonane z materiałów trudno zapalnych),

3) elementy silnie rozprzestrzeniające ogień (np. elementy budowlane wykonane z materiałów łatwo zapalnych).

4. Odporność ogniowa elementów budowlanych i stopień rozprzestrzeniania ognia w nich określa się na podstawie badań lub opinii upoważnionych placówek naukowych lub naukowo-badawczych.

§ 175. Materiały budowlane dzielą się na:

1) materiały niepalne, do których zalicza się naturalne lub sztuczne materiały nieorganiczne,

2) materiały palne, do których zalicza się materiały pochodzenia organicznego lub uzyskane z ich przerobu; materiały palne dzielą się na niezapalne, trudno zapalne i łatwo zapalne.

Rozdział  2

Szczególne warunki dla budynków zaliczonych do kategorii zagrożenia ludzi.

§ 176. Od wymagań dotyczących klasy odporności ogniowej budynków określonych w § 173 zwalnia się budynki:

1) do dwóch kondygnacji:

a) mieszkalne jednorodzinne wolno stojące,

b) mieszkalne i administracyjne w państwowych gospodarstwach leśnych,

c) przeznaczone do celów turystyki i wypoczynku o kubaturze do 1500 m²,

2) jednokondygnacyjne wolno stojące:

a) gospodarcze przeznaczone do zaspokajania potrzeb własnych budującego i w państwowych fgospodarstwach leśnych, z uwzględnieniem wymagań dotyczących stref pożarowych,

b) wznoszone przez jednostki gospodarki nie uspołecznionej i osoby fizyczne, o kubaturze do 1000 m², przeznaczone do wykonywania zawodu lub działalności usługowej,

c) przeznaczone do celów turystyki i wypoczynku, jeżeli liczba osób mogących w nich jednocześnie przebywać nie przekroczy 100.

§  177.

1. W budynkach jednokondygnacyjnych zaliczonych do kategorii ZL I zagrożenia ludzi dopuszcza się stosowanie słupów i zasadniczych elementów nośnych dachów (np. dźwigary, rygle, łuki) słabo rozprzestrzeniających ogień (np. z trudno zapalnego drewna klejowego).

2. W budynkach zaliczonych do kategorii ZL III zagrożenia ludzi, o wysokości 2 kondygnacji, dopuszcza się stosowanie głównych elementów konstrukcyjnych i stropów oraz ścian słabo rozprzestrzeniających ogień, pod warunkiem spełnienia wymagań w zakresie odporności ogniowej tych elementów co najmniej klasy 0,5.

Rozdział  3

Szczególne warunki dla budynków zaliczonych do kategorii niebezpieczeństwa pożarowego.

§  178.

1. Dopuszcza się wykonywanie budynków jednokondygnacyjnych w klasie E odporności ogniowej, niezależnie od obciążenia ogniowego, pod warunkiem zastosowania:

1) wszystkich elementów budynku nie rozprzestrzeniających ognia, z uwzględnieniem § 180 ust. 5,

2) pionowych oddzieleń przeciwpożarowych, odpowiadających wymaganiom ustalonym dla klasy A odporności ogniowej budynku,

3) samoczynnych klap dymnych w budynkach o obciążeniu ogniowym powyżej 25 kg/m² i o powierzchni ponad 2000 m² lub o szerokości powyżej 40 m.

2. Jednokondygnacyjne budynki magazynowe zaliczone do I i II kategorii niebezpieczeństwa pożarowego powinny mieć ściany zewnętrzne wykonane w klasie odporności ogniowej odpowiadającej występującemu obciążeniu ogniowemu. Wymagania te nie dotyczą budynków wyposażonych w stałe samoczynne urządzenia gaśnicze.

3. W budynkach jednokondygnacyjnych przeznaczonych do celów produkcyjnych, zaliczonych do III, IV lub V kategorii niebezpieczeństwa pożarowego, dopuszcza się stosowanie dachów i stropodachów wykonanych z elementów słabo rozprzestrzeniających ogień, pod warunkiem:

1) podzielenia dachu lub stropodachu przez całą jego grubość pasami odległymi od siebie nie dalej niż 50 m, wykonanymi z materiałów niepalnych lub niezapalnych, o szerokości co najmniej 0,5 m lub też przy dachach płaskich wykonania takich pasów dzielących dach lub stropodach na sektory o powierzchni nie większej niż 1000 m²,

2) wykonania drabin prowadzących na dach lub stropodach z bocznicą przystosowaną do podawania wody, przy rozstawie drabin co najmniej co 70 m.

4. Dopuszcza się stosowanie dodatkowego oświetlenia za pomocą pojedynczych świetlików umieszczonych w dachu lub stropodachu, o łącznej powierzchni nie przekraczającej 20% powierzchni podłogi, wykonanych z materiałów łatwo zapalnych.

5. Przepisów ust. 3 i 4 nie stosuje się do budynków produkcyjnych przemysłu chemicznego.

§  179.

1. Nad pomieszczeniami zaliczonymi do I i II kategorii niebezpieczeństwa pożarowego, zagrożonymi wybuchem, należy stosować lekkie dachy, wykonane z materiałów niepalnych lub trudno zapalnych o ciężarze nie przekraczającym 75 kg/m² rzutu, licząc bez ciężaru konstrukcji nośnej dachu (tj. bez podciągów, wiązarów i belek).

2. Przepis ust. 1 nie dotyczy pomieszczeń, w których łączna powierzchnia urządzeń obciążających (przeciwwybuchowych), jak przepony, klapy oraz otwory oszklone pojedynczym szkłem zwykłym, osiągnie wskaźnik 0,065 m²/m³ objętości pomieszczenia.

3. Urządzenia odciążające (przeciwwybuchowe), jak przepony, klapy i otwory w ścianach, nie mogą być skierowane na przejścia i drogi służące do stałej komunikacji, jeżeli:

1) nie zastosowano rozwiązań pozwalających na samoczynne otwarcie urządzeń odciążających bez powstania odprysków mogących razić przechodnia lub nie wykonano przed urządzeniami odciążającymi ścian parawanowych o odpowiedniej wytrzymałości, osłaniających przejścia lub drogi przed odpryskami,

2) odległość otworów odciążających od przejść i dróg komunikacji ogólnej jest mniejsza niż dopuszczalna minimalna odległość danego budynku od innych budynków.

4. Przepisów ust. 1 i 3 nie stosuje się do budynków lub pomieszczeń, dla których wymagania dotyczące zabezpieczeń przed wybuchem zostały określone w odrębnych przepisach.

5. Sytuowanie pomieszczeń zaliczonych do I i II kategorii niebezpieczeństwa pożarowego w piwnicach jest zabronione.

6. Pomieszczenia zaliczone do I i II kategorii niebezpieczeństwa pożarowego w budynkach zaliczonych do III, IV i V kategorii niebezpieczeństwa pożarowego należy sytuować na najwyższej kondygnacji budynku.

7. W wypadkach uzasadnionych względami technologicznymi dopuszcza się odstępstwo od przepisu ust. 6, jeżeli wyrazi na to zgodę terenowy organ administracji państwowej, właściwy w sprawach pozwoleń na budowę.

§  180.

1. W jednokondygnacyjnych budynkach produkcyjnych, zaliczonych do III, IV i V kategorii niebezpieczeństwa pożarowego, dopuszcza się wykonywanie ścian osłonowych zewnętrznych słabo rozprzestrzeniających ogień, pod warunkiem:

1) wykonania stropodachu nie rozprzestrzeniającego ognia,

2) dokonania podziału ścian zewnętrznych na pola o powierzchni nie przekraczającej 500 m², oddzielone od siebie pionowymi pasami o szerokości co najmniej 0,5 m, wykonanymi z materiałów niepalnych lub niezapalnych, przy czym odległość między nimi nie powinna przekraczać 50 m.

2. Dopuszcza się stosowanie w ścianach zewnętrznych dodatkowych naświetli z materiałów łatwo zapalnych, w formie pasów poziomych o wysokości nie przekraczającej 1,5 m.

3. Przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje się do budynków produkcyjnych przemysłu chemicznego oraz do budynków inwentarskich.

4. Jeżeli budynek wielokondygnacyjny jest chroniony samoczynnymi stałymi urządzeniami gaśniczymi, można obniżyć klasę odporności ogniowej o jedną w stosunku do klasy wynikającej z przepisu § 173 ust. 2, a w budynkach jednokondygnacyjnych stosować elementy konstrukcyjne zaliczone do klasy N odporności ogniowej, nie rozprzestrzeniające ognia. Zasady te mają zastosowanie również do budynków zaliczonych do kategorii zagrożenia ludzi.

5. Dopuszcza się stosowanie słupów i zasadniczych elementów nośnych dachu lub stropodachu (np. dźwigary, rygle, łuki) słabo rozprzestrzeniających ogień (np. z trudno zapalnego drewna klejowego) w budynkach jednokondygnacyjnych wszystkich kategorii niebezpieczeństwa pożarowego.

6. W razie stosowania obudowy urządzeń przenośnikowych (transporterów) obudowa ta powinna być wykonana z materiałów niepalnych.

Rozdział  4

Szczególne warunki dla budynków rolniczych.

§ 181. Od wymagań dotyczących klasy odporności ogniowej budynków określonych w § 173 ust. 2 zwalnia się:

1) stodoły w gospodarstwach indywidualnych,

2) budynki inwentarskie bez poddasza użytkowego w gospodarstwach indywidualnych,

3) pojedyncze wolno stojące boksy dla zwierząt.

§  182.

1. Budynki inwentarskie jednokondygnacyjne z poddaszem użytkowym powinny być co najmniej klasy D odporności ogniowej, z tym że ściany zewnętrzne i działowe powinny stanowić elementy nie rozprzestrzeniające ognia.

2. Dopuszcza się stosowanie boksów dla zwierząt, wykonanych z materiałów palnych, o wysokości obudowy do 2 m, jeżeli jest to konieczne ze względów technologicznych.

§ 183. Budynki wielokondygnacyjne przeznaczone do produkcji rolno-hodowlanej powinny być wykonane co najmniej w klasie C odporności ogniowej.

§ 184. Budynki magazynowe przeznaczone do płodów rolnych i leśnych mogą być wykonane jako:

1) jednokondygnacyjne - w klasie E odporności ogniowej z elementów nie roprzestrzeniających ognia, niezależnie od obciążenia ogniowego, z tym że dopuszcza się stosowanie konstrukcji nośnych wykonanych z trudno zapalnego drewna (np. klejonego) oraz stosowanie drewna na konstrukcję dachu, z uwzględnieniem przepisu § 182 ust. 1,

2) wielokondygnacyjne - w klasie odporności ogniowej wynikającej z obciążenia ogniowego.

Rozdział  5

Odporność ogniowa elementów.

§ 185. Elementy budynków zaliczonych do odpowiednich klas odporności ogniowej budynków powinny odpowiadać wymaganiom określonym w poniższej tabeli:

Klasa odporności ogniowej budynku	Elementy budynku
	główne elementy konstrukcyjne (ściany, słupy, podciągi, ramy)		stropy		ściany działowe i osłonowe*)		stropodachy, tarasy, konstrukcja nośna dachu
	klasa odporności ogniowej budynku	rozprzestrzenianie ognia	klasa odporności ogniowej budynku	rozprzestrzenianie ognia	klasa odporności ogniowej budynku	rozprzestrzenianie ognia	klasa odporności ogniowej budynku	rozprzestrzenianie ognia
A	4	nie rozprzestrzeniające	2	nie rozprzestrzeniające	1	nie rozprzestrzeniające	0,5	nie rozprzestrzeniające
B	2	nie rozprzestrzeniające	1	nie rozprzestrzeniające	0,5	nie rozprzestrzeniające	0,5	nie rozprzestrzeniające
C	1	nie rozprzestrzeniające	1	nie rozprzestrzeniające	0,25	nie rozprzestrzeniające	0,25	nie rozprzestrzeniające
D	0,5	nie rozprzestrzeniające	0,5	nie rozprzestrzeniające	N	nie rozprzestrzeniające	N	słabo rozprzestrzeniające
E	N**)	słabo rozprzestrzeniające	N	słabo rozprzestrzeniające	N	nie stawia się wymagań	N	nie stawia się wymagań

*) Dopuszcza się wykonywanie ścian osłonowych w loggiach z materiałów słabo rozprzestrzeniające ogień. Wymagania klasy odporności ogniowej w ścianach osłonowych dotyczą tylko pasa podokienno-nadprożowego; w pasie okiennym mogą być stosowane elementy słabo rozprzestrzeniające ogień.

**) Przy III kategorii niebezpieczeństwa pożarowego, jeżeli nie ma klap dymowych lub stałych urządzeń gaśniczych, główne elementy konstrukcyjne powinny mieć klasę 0,5 odporności ogniowej, a ściany osłonowe i działowe powinny być wykonane z materiałów słabo rozprzestrzeniających ogień. Główne elementy konstrukcyjne w jednokondygnacyjnych budynkach inwentarskich bez poddasza użytkowego mogą być wykonane w klasie N odporności ogniowej.

Uwaga: Budynki produkcyjne i magazynowe powinny być wykonane z elementów nie rozprzestrzeniających ognia, jeżeli przepisy rozporządzenia nie stanowią inaczej.

§  186.

1. Stosowanie pokryć dachowych z materiałów łatwo zapalnych jest zabronione. Wyjątki od tej zasady są dopuszczalne w budownictwie w stylu regionalnym, za zgodą terenowego organu administracji państwowej, właściwego w sprawach pozwoleń na budowę.

2. Klapy dymowe w dachach i stropodachach mogą być wykonywane z materiałów palnych.

§  187.

1. Części budynku zaliczone do różnych kategorii zagrożenia ludzi powinny być oddzielone od części o innym przeznaczeniu stropami i ścianami oddzieleń przeciwpożarowych o odporności ogniowej określonej w § 202.

2. W budynkach zaliczonych do kategorii ZL IV zagrożenia ludzi i w hotelach ściany oddzielające mieszkania i pokoje hotelowe od dróg komunikacji ogólnej oraz od innych mieszkań i pokojów hotelowych powinny być wykonane w klasie odporności ogniowej:

1) 0,5 - w budynkach o wysokości do 25 m włącznie,

2) 1 - w budynkach o wysokości powyżej 25 m i w budynkach jednorodzinnych przy zabudowie bliźniaczej, szeregowej lub atrialnej.

§  188.

1. W budynkach zaliczonych do kategorii ZL II zagrożenia ludzi stosowanie ścian zewnętrznych, osłonowych zawierających warstwę izolacyjną lub okładzinę z tworzyw sztucznych lub innych materiałów palnych jest zabronione.

2. W ścianach zewnętrznych budynków o wysokości powyżej 25 m, w których okładzina wewnętrzna nie ma odporności ogniowej co najmniej klasy 0,5, materiały izolacyjne palne mogą być stosowane w takiej ilości, aby przy ich spalaniu ilość wydzielanego ciepła nie przekroczyła 28 MJ z 1 m² całkowitej powierzchni ściany w pomieszczeniu.

3. Okładziny ścian zewnętrznych budynków o wysokości powyżej 25 m powinny być wykonane z materiałów niepalnych, nie ulegających w razie pożaru pękaniu i odpadaniu. Dopuszcza się okładziny ze szkła hartowanego.

§  189.

1. Otwory w ścianach zewnętrznych powinny być od siebie oddalone w pionie na odległość co najmniej 0,8 m.

2. Jako równorzędne rozwiązanie można stosować oddzielenie poziome w formie daszków, gzymsów i balkonów o wysięgu co najmniej 0,6 m, jak też oddzielenie poziome i pionowe o łącznej długości co najmniej 0,8 m.

3. Przepisy ust. 1 i 2 nie dotyczą podokienników w holach i w ciągach komunikacyjnych budynków.

4. W budynkach powyżej 2 kondygnacji zewnętrzna warstwa ścian oraz daszki, gzymsy i balkony powinny być wykonane z materiałów niepalnych lub niezapalnych.

§ 190. W budynkach powyżej dwóch kondygnacji w pomieszczeniach przeznaczonych na magazyny, zaliczonych do III i IV kategorii niebezpieczeństwa pożarowego, wysokość nadproży okiennych powinna wynosić co najmniej 0,4 m, a parapetów podokiennych - co najmniej 1,5 m, licząc od powierzchni podłogi.

§  191.

1. Dach lub stropodach budynku niższego przylegającego do ściany z otworami w budynku wyższym powinien być wykonany z materiałów niepalnych co najmniej w klasie 0,5 odporności ogniowej oraz mieć niepalne pokrycie na długości co najmniej 8 m, licząc od ściany budynku wyższego.

2. W części dachu lub stropodachu określonej w ust. 1 mogą znajdować się tylko otwory wentylacyjne i przewodów spalinowych od aparatów gazowych.

3. W budynku niższym, o którym mowa w ust. 1, nie należy sytuować pomieszczeń zaliczonych do I i II kategorii niebezpieczeństwa pożarowego w odległości mniejszej niż 8 m od ściany z otworami budynku wyższego. Nie dotyczy do budynków produkcyjnych przemysłu chemicznego.

§  192.

1. Palna izolacja cieplna dachu lub stropodachu powinna być z obu stron osłonięta materiałami niepalnymi lub niezapalnymi. Dopuszcza się pokrycie palnej izolacji od góry co najmniej trzema warstwami papy.

2. Przy stosowaniu blach fałdowanych, w celu uniemożliwienia tworzenia się kanałów powietrznych, fałdy blachy (kanały) powinny być wypełnione wkładami co 18 m. Wkładki należy również stosować na krawędziach dachu, przy kalenicy, świetlikach itp.

§ 193. W budynkach zaliczonych do kategorii ZL III i ZL IV zagrożenia ludzi, o wysokości do 25 m włącznie, dopuszcza się wykonywanie konstrukcji dachu z materiałów palnych pod warunkiem oddzielenia poddasza stropami i ścianami w klasie 1 odporności ogniowej i drzwiami (klapami) klasy 0,5 odporności ogniowej.

Rozdział  6

Strefy pożarowe.

§  194.

1. Budynki powinny być podzielone na sterfy pożarowe. Za strefę pożarową uważa się:

1) powierzchnię budynku lub jego część, oddzieloną od innych budynków lub innych części budynku elementami oddzieleń przeciwpożarowych, lub powierzchnię oddzieloną od innych obiektów budowlanych pasami wolnego terenu o szerokości nie mniejszej niż minimalne dopuszczalne odległości od innych obiektów budowlanych,

2) powierzchnię składu otwartego, oddzielonego od innych obiektów budowlanych ścianami klasy 4 odporności ogniowej lub wolnymi pasami terenu o szerokości nie mniejszej niż dopuszczalna odległość danego składowiska od innych obiektów budowlanych,

3) w budynkach zaliczonych do kategorii zagrożenia ludzi każdą kondygnację budynku, oddzieloną od innych kondygnacji w sposób zabezpieczający przed przenikaniem ognia.

2. Dopuszczalne wielkości stref pożarowych dla budynków produkcyjnych, magazynowych oraz wiat określa poniższa tabela:

Kategoria niebezpieczeństwa pożarowego		Powierzchnia strefy pożarowej w m^3w budynkach lub pomieszczeniach
		produkcyjnych			magazynowych
	Obciążenie ogniowe w kg na m^2	budynki jednokondygnacyjne	budynki powyżej 1 kondygnacji do 25 m wysokości	budynki o wysokości powyżej 25 m	budynki jednokondygnacyjne	budynki powyżej 1 kondygnacji do 25 m wysokości	budynki o wysokości powyżej 25 m
	powyżej 200	1.000	-	-	500	-	-
	od 100 do 200	2.000	-	-	1.000	-	-
I i II	od 50 do 100	4.000	1.000*)	-	2.000	500*)	-
	od 25 do 50	6.000	2.000*)	-	3.000	1.000*)	-
	do 25	8.000	3.000*)	-	4.000	2.000*)	-
	powyżej 200	2.000	1.000	-	3.000	1.000	-
	od 100 do 200	4.000	2.000	-	4.000	2.000	-
III	od 50 do 100	8.000	4.000	-	6.000	3.000	-
	od 25 do 50	15.000	8.000	1.000	8.000	4.000	1.000
	do 25	nie ogranicza się	10.000	2.500	10.000	6.000	2.500
IV i V		nie ogranicza się	nie ogranicza się	2.500	nie ogranicza się	nie ogranicza się	2.500

*) Z uwzględnieniem § 179.

3. Strefy pożarowe w podziemnej części budynku nie mogą przekroczyć 25% powierzchni określonych w tabeli.

§  195.

1. Strefy pożarowe w jedno- i wielokondygnacyjnych budynkach zaliczonych do III kategorii niebezpieczeństwa pożarowego można powiększyć o 100% powierzchni pod warunkiem zastosowania urządzeń tryskaczowych.

2. Strefy pożarowe w jednokondygnacyjnych budynkach zaliczonych do III kategorii niebezpieczeństwa pożarowego można powiększyć o 50% powierzchni, jeżeli zostaną zastosowane samoczynnie otwierane klapy dymowe.

3. Powiększeń powierzchni stref pożarowych wymienionych w ust. 1 i 2 nie należy sumować.

§ 196. W budynkach jednokondygnacyjnych produkcyjnych, zaliczonych do III kategorii niebezpieczeństwa pożarowego, nie ogranicza się do wielkości stref pożarowych, jeżeli:

1) budynek jest wykonany z elementów nie rozprzestrzeniających ognia,

2) zastosowano urządzenia gaśnicze tryskaczowe i klapy dymowe.

§ 197. Strefy pożarowe w budynkach produkcyjnych należy zmniejszyć o 50% powierzchni, jeżeli w danej strefie przewiduje się większe zagęszczenie stanowisk pracy niż 1 na 10 m².

§  198.

1. Strefy pożarowe w budynkach przeznaczonych na magazyny zboża, słomy, siana, roślin oleistych, nasion, włókien roślinnych oraz ziół suszonych nie mogą przekraczać 600 m² powierzchni lub 5.000 m³ objętości.

2. Strefa pożarowa na poddaszu użytkowym, przeznaczonym na magazynowanie paszy i ściółki, może mieć powierzchnię, która przy istniejącej wysokości poddasza daje jego objętość nie przekraczającą 2.500 m³.

§  199.

1. W budynkach zaliczonych do kategorii zagrożenia ludzi wielkości stref pożarowych określa poniższa tabela:

Kategoria zagrożenia	Dopuszczalna wielkość stref pożarowych w m^2dla budynków
	jednokondygnacyjnych	od dwóch kondygnacji do 15 m wysokości	wielokondygnacyjnych o wysokości powyżej 15 do 25 m	wyższych od 25 m
ZL I	10.000	7.500	5.000	2.500
ZL II	8.000	5.000	3.500	2.000
ZL III	10.000	8.000	5.000	2.500
ZL IV	10.000	8.000	6.000	2.500
ZL V	8.000	5.000	3.500	2.000

2. Strefy pożarowe w podziemnej części budynków, o których mowa w ust. 1, należy zmniejszyć do 50% ich powierzchni.

3. W razie zastosowania urządzeń gaśniczych tryskaczowych powierzchnie stref pożarowych, określone w ust. 1, mogą być zwiększone o 100%. Nie dotyczy to budynków o wysokości powyżej 25 m.

§ 200. Powierzchnie kondygnacji połączonych ze sobą wewnętrznymi schodami lub innymi nie zamkniętymi otworami należy sumować przy określaniu wielkości stref pożarowych z uwzględnieniem przepisu § 173 ust. 4.

§  201.

1. W budynkach inwentarskich i dla drobiu wielkość stref pożarowych określa poniższa tabela:

Liczba kondygnacji	Największa dopuszczalna strefa pożarowa w m^2
	przy hodowli ściółkowej	przy hodowli bezściółkowej
1	5.000	nie ogranicza się
2	2.500	5.000
powyżej 2 kondygnacji do 25 m wysokości	1.000	2.500
ponad 25 m wysokości	nie dopuszcza się hodowli

2. W razie stosowania w konstrukcji budynku ścian palnych strefę pożarową należy zmniejszyć do 25% wartości podanej w ust. 1, a w wypadku nieograniczonej strefy wielkość jej określa się na 5000 m².

Rozdział  7

Oddzielenia przeciwpożarowe.

§ 202. Oddzielenia przeciwpożarowe w budynkach zaliczonych do poszczególnych klas odporności ogniowej powinny odpowiadać wymaganiom co do odporności ogniowej, określonym w poniższej tabeli:

Klasa odporności ogniowej budynku	Ściany		Elementy nośne i przykrycia stropów		Zamknięcia otworów^*)
	klasa odporności ogniowej elementu	palność materiału	klasa odporności ogniowej elementu	palność materiału	klasa odporności ogniowej elementu	palność materiału
A	4	niepalne	4	niepalne	2 lub 2 x 0,5	-
B	2	niepalne	2	niepalne	2 lub 2 x 0,5	-
C	2	niepalne	2	niepalne	1 lub 2 x 0,5	-
D	1	niepalne	1	niepalne	0,5 lub 2 x 0,25	-
E	1	niepalne	-	niepalne	0,5 lub 2 x 0,25	-

*) Przy zastosowaniu pary drzwi należy wykonać przedsionek z materiałów niepalnych, wentylowany (co najmniej wentylacja grawitacyjna), o klasie odporności ogniowej ścian i stropu określonej w tabeli. Odległość między drzwiami nie może być mniejsza niż 1,2 m. Drzwi powinny być samozamykające i mogą być wykonane z materiałów palnych.

§  203.

1. Otwory w ścianach oddzieleń przeciwpożarowych powinny mieć zamknięcia zapewniające spełnienie wymagań określonych w § 202. Dopuszcza się również wypełnienie płaszczyzn ściany luksferami lub cegłą szklaną, jednak na powierzchni nie większej niż 10% ściany, przy czym ogólna powierzchnia otworów zamykanych i wypełnianych luksferami nie może przekraczać 25% powierzchni ściany.

2. Jeżeli ze względów technologicznych jest niezbędne zastosowanie otworu nie zamykanego w ścianie oddzielenia przeciwpożarowego, pomieszczenia po obu stronach ściany powinny być połączone korytarzem (tunelem) o długości co najmniej 4 m, obudowanym ścianami i stropem z materiałów niepalnych, o odporności ogniowej co najmniej klasy 1. Korytarz (tunel) powinien być na całej długości chroniony urządzeniem tryskaczowym lub zraszaczowym.

§ 204. W stropach będących oddzieleniami przeciwpożarowymi dopuszcza się stosowanie otworów o powierzchni do 0,5% powierzchni stropu i do 0,5 m² każdy, zamykanych klapą przeciwpożarową lub innym równorzędnym zamknięciem o odporności ogniowej równej połowie odporności ogniowej stropu.

Rozdział  8

Warunki wykończenia wnętrz pomieszczeń i budynków.

§ 205. W budynkach biurowych o wysokości do 25 m dopuszcza się stosowanie w jednoprzestrzennych pomieszczeniach pracy meblościanek o wysokości nie przekraczającej 3/4 wysokości pomieszczenia, wykonanych z materiałów palnych, pod warunkiem:

1) wydzielenia klatek schodowych drzwiami lub przedsionkiem w razie bezpośredniego dostępu z tych pomieszczeń do klatek schodowych,

2) zapewnienia odległości od najdalszego miejsca pracy do drzwi klatki schodowej, nie przekraczającej 20 m.

§ 206. Wykonywanie osłon i przegród stanowisk pracy z materiałów trudno lub łatwo zapalnych w pomieszczeniach budynków produkcyjnych oraz magazynowych jest zabronione.

§  207.

1. W budynkach zaliczonych do kategorii ZL IV zagrożenia ludzi dopuszcza się stosowanie ścianek działowych w poszczególnych mieszkaniach z materiałów palnych. Wymagania dla ścianek określa poniższa tabela:

Grupa wysokości budynku	Ścianki o stopniu rozprzestrzeniania się ognia
do 25 m włącznie	silnie rozprzestrzeniające ogień
od 26 do 55 m	słabo rozprzestrzeniające ogień

2. W salach konferencyjnych, restauracjach i podobnych pomieszczeniach dopuszcza się stosowanie działowych ścianek składanych (rozsuwanych), wykonanych z materiału co najmniej trudno zapalnego.

§  208.

1. Na drogach komunikacji ogólnej, służących celom ewakuacji, stosowanie palnych elementów wystroju wnętrz jest zabronione, a okładziny ścian powinny spełniać wymagania określone dla elementów nie rozprzestrzeniających ognia.

2. W holach wejściowych do budynku dopuszcza się stosowanie boazerii z drewna twardego liściastego, zamocowanej bezpośrednio do niepalnego podłoża.

§  209.

1. W pomieszczeniach zaliczonych do kategorii ZL I zagrożenia ludzi dopuszcza się stosowanie okładzin ściennych z materiałów co najmniej trudno zapalnych i boazerii z drewna twardego liściastego do wysokości 2,5 m od poziomu podłogi; mogą one być mocowane do konstrukcji z łat drewnianych.

2. Odległość od ściany okładziny ściennej lub boazerii, mocowanych do łat drewnianych, nie powinna przekraczać 0,05 m.

3. Konstrukcja z łat drewnianych, do której mocuje się okładziny ścienne lub boazerię, powinna być dzielona na pola o powierzchni nie przekraczającej 9 m², przy czym odległość między łatami nie powinna przekraczać 3 m. Poszczególne elementy tej konstrukcji, umocowane do ściany, powinny być zabezpieczone z boków materiałem niepalnym lub środkami ogniochronnymi.

4. Okładzina ścienna lub boazeria z drewna twardego liściastego na wysokości powyżej 2,5 m, licząc od poziomu podłogi, powinna być mocowana bezpośrednio do niepalnego podłoża.

§  210.

1. Stosowanie łatwo zapalnych wykładzin podłogowych jest zabronione:

1) na drogach komunikacji ogólnej, służących celom ewakuacyjnym,

2) w pomieszczeniach budynków zaliczonych do kategorii ZL II zagrożenia ludzi,

3) w pomieszczeniach, w których może przebywać jednocześnie więcej niż 50 osób,

4) w pomieszczeniach zaliczonych do kategorii niebezpieczeństwa pożarowego.

2. Podłogi w pomieszczeniach zagrożonych wybuchem powinny być wykonane z materiałów niepalnych, nie iskrzących i nie gromadzących ładunków elektrycznych.

3. W pomieszczeniach, o których mowa w ust. 1, dopuszcza się stosowanie kostki z drewna twardego, ułożonej słojami prostopadle do powierzchni stropu, oraz innych trudno zapalnych wykładzin podłogowych, których stosowanie jest dopuszczalne na podstawie decyzji uprawnionej placówki naukowo-badawczej.

§  211.

1. Stosowanie palnych wykładzin sufitowych jest zabronione.

2. Sufity podwieszone powinny być wykonane z materiałów niepalnych lub niezapalnych i umieszczone na niepalnym ruszcie.

3. W pomieszczeniach zaliczonych do kategorii ZL I zagrożenia ludzi, w których jednocześnie przebywać może nie więcej niż 100 osób, dopuszcza się stosowanie podwieszonych sufitów wykonanych z materiałów trudno zapalnych, zamocowanych na konstrukcji z materiałów trudno zapalnych.

4. Sufity podwieszone w budynkach inwentarskich mogą być wykonywane z materiałów palnych, pod warunkiem osłonięcia od dołu warstwą materiału niepalnego. Przejścia instalacyjne przez strop podwieszony należy zabezpieczyć warstwą materiału niepalnego o szerokości 1 m, a w przestrzeni nad sufitem podwieszonym nie można prowadzić instalacji.

§ 212. Przestrzeń między podwieszonym sufitem i stropem powinna być podzielona w pomieszczeniach na sektory o powierzchni nie większej niż 1.000 m², a w korytarzach przegrodami co 50 m, wykonanymi z materiałów niepalnych lub niezapalnych.

§  213.

1. W łazienkach z piecykami gazowymi i termami gazowymi lub elektrycznymi dopuszcza się stosowanie wykładzin ściennych z materiałów łatwo zapalnych, z tym że odległość aparatu od wykładziny powinna wynosić co najmniej 0,2 m.

2. Stosowanie wykładzin ściennych z materiałów łatwo zapalnych w łazienkach z piecem kąpielowym na paliwo stałe jest zabronione.

§ 214. W budynkach teatralnych, widowiskowych, produkcyjnych itp. dopuszcza się wykonywanie pomostów technicznych z materiałów trudno zapalnych. Szerokość takich pomostów nie powinna przekraczać 1,5 m.

§ 215. W budynkach produkcyjnych stosowanie podwieszonych przestrzennych ustrojów dźwiękochłonnych, wykonanych z materiałów łatwo zapalnych, z wyjątkiem wypadków, o których mowa w § 217, jest zabronione.

§ 216. W budynkach użyteczności publicznej dopuszcza się stosowanie podwieszonych ustrojów dźwiękochłonnych na warunkach określonych w poniższej tabeli:

Parametry wymiarowe	Jednostka	Zastosowane materiały
		łatwo zapalne	trudno zapalne
maksymalna powierzchnia 1 elementu	m^2	1	1,5
odległość między elementami, od innych materiałów palnych oraz od urządzeń instalacji elektrycznych	m	1	0,5
maksymalna powierzchnia łączna elementów, wyrażona w udziale procentowym w stosunku do powierzchni podłogi	%	20	40

§ 217. W budynkach użyteczności publicznej oraz w budynkach produkcyjnych zaliczonych do III-V kategorii niebezpieczeństwa pożarowego dopuszcza się stosowanie podwieszonych ustrojów dźwiękochłonnych, zestawionych z elementów wykonanych z materiałów niepalnych, osłoniętych folią z tworzyw sztucznych o grubości nie przekraczającej 0,04 mm lub płytą o grubości do 4 mm, wykonaną z materiału trudno zapalnego (uodpornionego na działanie ognia w całej masie), pod następującymi warunkami:

1) odległość pomiędzy rzędami elementów nie powinna wynosić mniej niż 0,3 m,

2) odległość pomiędzy czołami elementów w rzędzie powinna wynosić co najmniej 0,1 m,

3) zamocowanie elementów powinno być wykonane z materiałów niepalnych i obejmować cały przekrój elementu.

§  218.

1. W pomieszczeniach budynków użyteczności publicznej dopuszcza się stosowanie trudno zapalnych elementów wystroju wnętrz w postaci rusztów z desek drewnianych, zawieszonych w ten sposób, aby wymiar długości deski miał układ poziomy, a szerokości - pionowy. Deski powinny mieć co najmniej 1 cm grubości oraz szerokość nie przekraczającą 20 cm, z tym, że ilość zastosowanego drewna nie powinna przekraczać 6 kg na m² rzutu pomieszczenia.

2. W pomieszczeniach budynków użyteczności publicznej, w których może przebywać jednocześnie więcej niż 50 osób, kotary, zasłony i inne stałe elementy wyposażenia oraz wystroje wnętrz powinny być wykonane z materiałów co najmniej trudno zapalnych.

§ 219. W pomieszczeniach zagrożonych wybuchem należy stosować drzwi i okna nie iskrzące przy zamykaniu. Dopuszcza się wykonanie drzwi i okien stalowych pod warunkiem zabezpieczenia ich przed iskrzeniem.

Rozdział  9

Ewakuacja z pomieszczeń i budynków.

§  220.

1. Z pomieszczeń, w których mogą przebywać ludzie, należy zapewnić bezpieczne wyjście prowadzące bezpośrednio na przestrzeń otwartą albo bezpośrednio lub pośrednio na poziome lub pionowe drogi komunikacji ogólnej, zwane dalej "drogami ewakuacyjnymi".

2. Za drogi ewakuacyjne nie uważa się wewnętrznych schodów i pochylni w mieszkaniach wielopoziomowych oraz innych wewnętrznych połączeń między poszczególnymi kondygnacjami w budynkach.

3. Wyjścia z budynku mogą prowadzić na plac (dziedziniec) pod warunkiem połączenia go z przestrzenią otwartą bezpośrednio lub za pośrednictwem przejść lub przejazdów, obudowanych jak poziome drogi komunikacji ogólnej.

§  221.

1. Długości przejść w pomieszczeniach, mierzone od najdalszego miejsca, w którym może przebywać człowiek, do osi wyjścia służącego celom ewakuacji z pomieszczenia, zwanego dalej "wyjściem ewakuacyjnym", nie mogą przekraczać w pomieszczeniach zaliczonych do:

1) I lub II kategorii niebezpieczeństwa pożarowego - 40 m,

2) III kategorii niebezpieczeństwa pożarowego - 75 m, a w budynkach jednokondygnacyjnych - 100 m,

3) ZL I - ZL III i ZL V kategorii zagrożenia ludzi - 40 m.

2. Nie ogranicza się długości przejść, o których mowa w ust. 1, w pomieszczeniach zaliczonych do IV i V kategorii niebezpieczeństwa pożarowego oraz do ZL IV kategorii zagrożenia ludzi chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej.

3. Do wyjść ewakuacyjnych z pomieszczeń nie zalicza się drzwi prowadzących do:

1) sąsiednich pomieszczeń zaliczonych do I lub II kategorii niebezpieczeństwa pożarowego, jeżeli nie są one oddzielone przedsionkiem przeciwpożarowym,

2) sąsiednich pomieszczeń zaliczonych do kategorii zagrożenia ludzi, w których może przebywać jednocześnie więcej niż 50 osób.

§ 222. W pomieszczeniach o wysokości przekraczającej 5 m, długości wyjść ewakuacyjnych mogą być zwiększone o 25%, a przy zastosowaniu urządzeń tryskaczowych w pomieszczeniach - o 100%. Zwiększeń długości wyjść ewakuacyjnych nie należy sumować.

§ 223. Należy projektować co najmniej 2 wyjścia ewakuacyjne z pomieszczeń, jeżeli:

1) powierzchnia pomieszczeń zaliczonych do I i II kategorii niebezpieczeństwa pożarowego przekracza 100 m²,

2) powierzchnia pomieszczeń zaliczonych do III kategorii niebezpieczeństwa pożarowego lub do kategorii ZL I, ZL II, ZL III i ZL V zagrożenia ludzi przekracza 300 m²,

3) powierzchnia pomieszceń zaliczonych do IV i V kategorii niebezpieczeństwa pożarowego przekracza 1000 m² lub gdy długość pomieszczenia przekracza 50 m, bez względu na to, na której kondygnacji pomieszczenie jest usytuowane,

4) liczba osób przebywających jednocześnie w pomieszczeniu przekracza 50.

§ 224. Wyjścia ewakuacyjne z pomieszceń zaliczonych do I i II kategorii niebezpieczeństwa pożarowego, prowadzące na drogę ewakuacyjną, powinny być zamknięte przedsionkami przeciwpożarowymi odpowiadającymi wymaganiom § 202.

§ 225. Szerokość wyjścia ewakuacyjnego (drzwi) należy dostosować do liczby osób mogących przebywać jednocześnie w pomieszczeniu, przyjmując 0,6 m szerokości wyjścia na 100 osób, przy czym:

1) szerokość w świetle drzwi powinna wynosić co najmniej:

a) z pomieszczeń sanitarnych o jednym oczku i z kabin - 0,6 m,

b) z pomieszczeń, w których pracuje lub przebywa nie więcej niż 5 osób, i z pomieszczeń sanitarnych nie wymienionych pod lit. a) - 0,7 m,

c) z pomieszczeń nie wymienionych pod lit. a) i b) - 0,8 m;

2) najmniejsza wysokość w świetle drzwi powinna wynosić co najmniej:

a) dla wejścia na strych - 1,6 m,

b) dla wejścia do maszynowni nie przeznaczonych na pobyt ludzi - 1,8 m,

c) w przejściach prowadzących do piwnic bez pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi - 1,9 m,

d) dla drzwi nie objętych lit. a)-c) - 2 m.

§ 226. Drzwi wyjść ewakuacyjnych powinny otwierać się na zewnątrz pomieszczeń:

1) zaliczonych do I i II kategorii niebezpieczeństwa pożarowego,

2) do których lub z których możliwe jest niespodziewane przedostawanie się substancji trujących, duszących lub niebezpiecznych pod względem wybuchowym,

3) w których może przebywać jednocześnie więcej niż 40 osób,

4) magazynowych o powierzchni ponad 200 m²,

5) w których zachodzi konieczność ewakuacji ludzi na noszach lub wózkach inwalidzkich, jeżeli są one przeznaczone dla więcej niż 6 osób niepełnosprawnych.

§ 227. Wejścia do sal zbiorowego użytku, w których przewiduje się zmiany publiczności następujące bezpośrednio po sobie, nie mogą jednocześnie służyć jako wyjścia ewakuacyjne, a drogi dla wychodzących nie mogą się stykać ani krzyżować z drogami dla wchodzących.

§  228.

1. W budynkach o wysokości powyżej 25 m powinny być co najmniej 2 obudowane klatki schodowe, oddzielone od poziomych dróg komunikacji ogólnej przedsionkiem zamykanym obustronnie samozamykającymi się drzwiami co najmniej klasy 0,5 odporności ogniowej.

2. W budynkach wymienionych w ust. 1 dopuszcza się stosowanie tylko jednej klatki schodowej, jeżeli powierzchnia rzutu budynku lub strefa pożarowa budynku nie przekracza 750 m².

3. W budynkach o wysokości powyżej 25 m do 55 m, zaliczonych do kategorii ZL IV zagrożenia ludzi, dopuszcza się wykonywanie klatek schodowych nie wydzielonych pożarowo, pod następującymi warunkami:

1) liczba mieszkań na każdej kondygnacji obsługiwanych przez jedną klatkę schodową nie może przekraczać 5,

2) każde mieszkanie będzie oddzielone od klatki schodowej samozamykającymi się drzwiami co najmniej klasy 0,5 odporności ogniowej.

§ 229. Obudowane klatki schodowe zamykane drzwiami należy stosować w budynkach:

1) o wysokości do 15 m, zaliczonych do:

a) I-III kategorii niebezpieczeństwa pożarowego,

b) ZL II kategorii zagrożenia ludzi,

2) o wysokości od 15 do 25 m, zaliczonych do:

a) I-III kategorii niebezpieczeństwa pożarowego,

b) ZL I - ZL III i ZL V kategorii zagrożenia ludzi.

§  230.

1. Schody i pochylnie służące celom ewakuacji należy obudować ścianami i stropami o klasie odporności ogniowej wymaganej dla ścian nośnych i stropów danego budynku, zgodnie z § 185.

2. Odporność ogniowa biegów, spoczników i pochylni w budynkach, o których mowa w § 229, oraz w budynkach z nie obudowanymi klatkami schodowymi powinna być co najmniej:

1) klasy 1 w budynkach A-C odporności ogniowej,

2) klasy 0,5 w budynkach D i E odporności ogniowej.

3. Dopuszcza się pośrednie połączenie dróg ewakuacyjnych, o których mowa w ust. 1, z przestrzenią otwartą przez hol, korytarz, przedsionek lub przejazd, pod warunkiem obudowania ścianami i stropami spełniającymi wymagania określone w § 185.

§  231.

1. Poziome drogi ewakuacyjne należy obudować ścianami nie rozprzestrzeniającymi ognia, o klasie odporności ogniowej odpowiadającej klasie odporności ogniowej ścian działowych dla danego budynku, lecz nie mniejszej niż klasa 0,25 odporności ogniowej, i oddzielić od pomieszczeń drzwiami.

2. W ścianach wewnętrznej obudowy dróg ewakuacyjnych dopuszcza się umieszczanie nie otwieranych naświetli na wysokości ponad 2 m od poziomu posadzki w budynkach zaliczonych do III, IV i V kategorii niebezpieczeństwa pożarowego, w budynkach biurowych i szkolnych, jeżeli obciążenie ogniowe pomieszczeń nie przekracza 50 kg/m² lub nie przechowuje się w nich cieczy palnych.

3. Szerokość poziomych dróg ewakuacyjnych oblicza się, przyjmując 0,6 m na 100 osób mogących przebywać na danej kondygnacji budynku. Szerokość ta nie może być mniejsza niż 1,4 m, a wysokość - 2,2 m.

§ 232. Na drogach ewakuacyjnych jest zabronione:

1) wykonywanie rozsuwanych, obrotowych i podnoszonych drzwi wyjściowych,

2) stosowanie mniej niż 3 stopni dla pokonania w jednym przejściu różnicy poziomów,

3) wykonywanie schodów ze stopniami zabiegowymi oraz spoczników ze stopniami,

4) umieszczanie przewodów z cieczami palnymi oraz gazami technicznymi, z wyjątkiem przejść poprzecznych przez drogi poziome; w takim wypadku przewody z cieczami lub gazami powinny być prowadzone w rurach ochronnych.

§ 233. W budynkach zaliczonych do kategorii niebezpieczeństwa pożarowego dopuszcza się ewakuowanie ludzi przez specjalne korytarze i tunele ewakuacyjne.

§ 234. Do ewakuacji mogą służyć również:

1) dźwigi, których spocznik jest oddzielony przedsionkiem przeciwpożarowym od reszty kondygnacji lub jeżeli hol dźwigowy zostanie oddzielony drzwiami co najmniej 1,5-godzinnej odporności ogniowej; zastosowanie dźwigu do celów ewakuacji nie może powodować zmniejszenia szerokości wyjść i dróg ewakuacyjnych,

2) przejścia nad urządzeniami technologicznymi, obudowane materiałami niepalnymi.

§  235.

1. Odległość od wyjścia z pomieszczeń na drogę ewakuacyjną do wyjścia na zewnątrz budynku lub do drzwi klatki schodowej, pochylni albo dźwigu, zwane dalej "dojściem ewakuacyjnym", mierzy się wzdłuż osi dojścia.

2. Jeżeli klatki schodowe są nie obudowane, długości dojść ewakuacyjnych mierzy się wzdłuż osi dojścia, od wyjścia z pomieszczenia do spocznika schodów. Można przewidywać jeden lub więcej kierunków dojść ewakuacyjnych.

3. Dopuszczalne długości dojść ewakuacyjnych w budynkach o wysokości do 25 m określa poniższa tabela:

Lp.	Kategoria niebezpieczeństwa pożarowego lub kategoria zagrożenialudzi, budynków albo ich części	Długość dojść w m
		przy jednym	przy dwu lub większej liczbie dojść
1	2	3	4
1	I i II kategoria niebezpieczeństwa pożarowego	10	40
2	III kategoria niebezpieczeństwa pożarowego	20	75
3	IV i V kategoria niebezpieczeństwa pożarowego	nie normuje się	nie normuje się
4	ZL I i ZL II kategoria zagrożenia ludzi	10	30
5	ZL III kategoria zagrożenia ludzi	20	45
6	ZL IV kategoria zagrożenia ludzi	20	60
7	ZL V kategoria zagrożenia ludzi	20	45

4. W budynkach o wysokości powyżej 25 m długość dojść ewakuacyjnych nie może przekroczyć 10 m - przy jednym dojściu, a 30 m - przy dwu lub więcej liczbie dojść.

5. Długości dojść ewakuacyjnych określone w ust. 3 mogą być zwiększone o 100% przy zastosowaniu urządzeń tryskaczowych.

§ 236. Korytarze w budynkach zaliczonych do kategorii zagrożenia ludzi należy dzielić drzwiami na odcinki nie dłuższe niż 50 m.

§  237.

1. W budynkach o wysokości powyżej 25 m, wymienionych w § 228 ust. 1 i 2, klatki schodowe i przedsionki do nich należy wyposażyć w urządzenia zapobiegające przenikaniu dymów i gazów pożarowych w razie powstania pożaru na jakiejkolwiek kondygnacji.

2. Każdą kondygnację w budynkach, o których mowa w ust. 1, należy wyposażyć w urządzenia do awaryjnego usuwania z niej dymów i gazów pożarowych.

3. Klatki schodowe, o których mowa w § 228 ust. 3 i § 229, należy wyposażyć w urządzenia zapobiegające przenikaniu się dymów i gazów pożarowych i awaryjnego usuwania tych dymów i gazów lub tylko w urządzenia do awaryjnego usuwania dymów i gazów pożarowych.

4. Klatki schodowe nie obudowane ścianami, znajdujące się wewnątrz budynków o wysokości powyżej 15 do 25 m, należy wyposażyć w urządzenia do awaryjnego usuwania dymów i gazów pożarowych.

§  238.

1. W elementach konstrukcyjnych schodów służących do ewakuacji dopuszcza się stosowanie drewna i innych materiałów palnych:

1) przy remontach budynków drewnianych o wysokości do 3 kondygnacji,

2) w budynkach klasy D i E odporności ogniowej, realizowanych przez inwestorów będących osobami fizycznymi lub poza granicami miast, w budynkach kategorii ZL III i ZL IV zagrożenia ludzi,

3) w stodołach,

4) w tymczasowych budynkach,

5) w mieszkaniach dwukondygnacyjnych.

2. W budynkach, o których mowa w § 228 ust. 1 i 2, dopuszcza się stosowanie schodów i spoczników o konstrukcji stalowej nie osłoniętej.

§ 239. Jeżeli w budynku znajdują się części podziemne o dwóch lub więcej poziomach użytkowych, powinny one mieć dodatkowe bezpośrednie wyjście na zewnątrz budynku.

§ 240. Drogi komunikacji ogólnej powinny być oddzielone od schodów prowadzących do piwnicy o charakterze techniczno-gospodarczym niepalnymi ścianami i stropami o odporności ogniowej klasy 1 i zamknięte drzwiami klasy 0,5.

§  241.

1. W budynkach o trzech lub więcej kondygnacjach należy zapewnić możliwość wyjścia na dach od wewnątrz budynku, przynajmniej z jednej klatki schodowej.

2. W budynkach o wysokości powyżej 55 m wieloklatkowych wyjścia na dach powinny prowadzić z każdej klatki schodowej.

3. Połączenie pionowych dróg komunikacji ogólnej ze strychem lub poddaszem jest dopuszczalne przez drzwi zaopatrzone w urządzenia do samoczynnego zamykania lub wyłazy o odporności ogniowej co najmniej:

1) klasy 0,25 w budynkach o jednej lub dwóch kondygnacjach,

2) klasy 0,5 w budynkach o trzech lub więcej kondygnacjach.

§  242.

1. W budynkach zaliczonych do kategorii niebezpieczeństwa pożarowego jako dodatkowe wyjście ewakuacyjne dla ludzi z drugiej kondygnacji można wykorzystać wyjścia na drabiny ewakuacyjne prowadzące na zewnątrz. Dopuszcza się to w budynkach o dwóch kondygnacjach, jeżeli liczba osób przebywających jednocześnie na drugiej kondygnacji nie przekracza 50 w budynkach zaliczonych do III kategorii niebezpieczeństwa pożarowego i 15 osób w budynkach zaliczonych do kategorii I i II.

2. Drabiny należy umieszczać w miejscach łatwo dostępnych. Sytuowanie drabin naprzeciw świetlików i okien jest zabronione.

3. Dopuszcza się wykonywanie drabin pionowych bez poręczy:

1) służących do schodzenia z części wyższej budynku na niższą, gdy różnica wysokości nie przekracza 10 m,

2) dla pojedynczych stanowisk pracy na pomostach związanych z obsługą maszyn i urządzeń oraz dla pomieszczeń przeznaczonych na czasowy pobyt ludzi, jeżeli liczba osób przebywających jednocześnie w nich nie przekracza 5.

§ 243. Stosowanie drabin ewakuacyjnych i zewnętrznych schodów ewakuacyjnych do ewakuacji ludzi o ograniczonej zdolności poruszania się jest zabronione.

§ 244. Dopuszcza się przedzielanie korytarzy w piwnicach pod warunkiem umożliwienia dostępu do każdego odcinka korytarza z co najmniej dwóch klatek schodowych (biegów schodowych).

§ 245. Oznakowanie dróg i wyjść ewakuacyjnych w budynkach należy wykonywać w kolorze białym na zielonym tle.