Rozdział 1 - Pomieszczenia przeznaczone na pobyt ludzi. - Warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać budynki.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1980.17.62

Akt utracił moc

Wersja od: 1 stycznia 1995 r.

Rozdział  1

Pomieszczenia przeznaczone na pobyt ludzi.

§ 119. Pomieszczeniu przeznaczonemu na pobyt ludzi należy zapewnić:

1) oświetlenie naturalne i sztuczne,

2) urządzenia utrzymujące właściwą temperaturę wewnętrzną w okresie ogrzewczym,

3) odpowiednią wymianę powietrza,

4) zabezpieczenie przed wilgocią,

5) zabezpieczenie przed nadmiernymi stratami i zyskami ciepła, szkodliwymi przewiewami itp.,

6) zabezpieczenie przed uciążliwymi dźwiękami i drganiami,

7) zabezpieczenie przed szkodliwymi wyziewami, gazami, pyłami i promieniowaniem,

8) prawidłową ewakuację,

9) właściwą odporność ogniową elementów.

§  120.

1. Dopuszcza się oświetlenie wyłącznie sztuczne w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi:

1) jeżeli oświetlenie naturalne jest wykluczone lub niewskazane ze względów technologicznych,

2) jeżeli zastosowanie tego oświetlenia jest uzasadnione względami użytkowymi - po uzyskaniu zgody właściwego państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego, wydanej w porozumieniu z inspektorem pracy zarządu głównego branżowego związku zawodowego,

3) w budynkach mieszkalnych - w zwentylowanych wnękach kuchennych, nie mających bezpośredniego światła naturalnego.

2. Pomieszczenia przeznaczone na pobyt ludzi, w których zastosowano wyłącznie oświetlenie sztuczne, powinno być wyposażone w urządzenia zapewniające:

1) oświetlenie o natężeniu wyższym niż przewidziane dla analogicznych pomieszczeń oświetlonych światłem naturalnym oraz wymagane oświetlenie zapasowe,

2) utrzymanie odpowiedniego mikroklimatu z zachowaniem wymaganej czystości powietrza.

§  121.

1. Oświetlenie pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi powinno odpowiadać potrzebom użytkowym i powinno być rozwiązane w sposób nie stwarzający na zewnątrz i wewnątrz pomieszczenia niebezpieczeństwa zagrożenia dla ludzi i dla ich zdrowia oraz w sposób nie zakłócający i nie utrudniający pracy i ruchu wewnątrz pomieszczenia i w jego bezpośrednim sąsiedztwie.

2. Elementy konstrukcji ogólnej, stanowiące dojścia do pomieszczeń zbiorowego użytku, powinny być oświetlone w sposób uwzględniający potrzeby i bezpieczeństwo użytkowników, zgodnie z przepisami dotyczącymi warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać instalacje elektroenergetyczne i oświetleniowe.

§  122.

1. Temperatury wewnętrzne ogrzewanych pomieszczeń, mierzone zgodnie z normą przy najniższej temperaturze zewnętrznej, nie powinny być niższe od określonych w normach.

2. W pomieszczeniach nie wymagających ogrzewania powinny być instalowane urządzenia do ogrzewania wyłącznie w obudowanych stanowiskach pracy.

3. Przy stosowaniu podłóg układanych bezpośrednio na gruncie należy przyjmować maksymalne wartości współczynnika przyswajania ciepła i oporu przewodzenia w miejscach stałych stanowisk pracy, z wyłączeniem części podłogi, pod którą biegną kanały centralnego ogrzewania.

4. Ściany i stropy w pomieszczeniach powinny mieć określoną w normie wartość współczynnika przenikania ciepła "k" dla przegród budowlanych, z tym że średnia ważona wartość współczynnika każdej ściany łącznie z oknami nie powinna być większa od określonej w normie.

§  123.

1. W pomieszczeniach ogrzewanych, przeznaczonych na pobyt ludzi, oraz w innych pomieszczeniach, w których wilgotność względna powietrza przekracza 55%, a także gdy różnica temperatur między temperaturą obliczeniową, określoną dla warunków zimowych, a temperaturą pomieszczenia przekracza 32^oC, należy stosować okna podwójnie szklone. Nie dotyczy to pomieszczeń magazynowych oraz budynków produkcyjnych, w których ze względu na wydzielanie się ciepła z urządzeń technologicznych ogrzewanie pomieszczeń uruchamia się sporadycznie.

2. W budynkach mieszczących żłobki i przedszkola w pomieszczeniach przeznaczonych do zabaw i wypoczynku oraz w budynkach szpitalnych w pomieszczeniach przeznaczonych dla chorych okna powinny być szklone potrójnie.

3. W pomieszczeniach o temperaturze wewnętrznej wyższej niż 16^oC i wilgotności względnej powietrza wyższej od 55% należy stosować rynienki zbiorcze pod oknami i świetlikami, zaopatrzone w zbiorniczki do gromadzenia skroplin.

§  124.

1. W budynkach należy stosować przedsionki wejściowe z samoczynnie zamykanymi drzwiami, kurtyny powietrzne lub inne urządzenia chroniące przed gwałtownym dopływem chłodnego powietrza.

2. Przy drzwiach wejściowych do pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi, bezpośrednio dostępnych z zewnątrz, należy stosować odpowiednie urządzenia zabezpieczające przed gwałtownym dopływem chłodnego powietrza, nie utrudniające wchodzenia i wychodzenia. Nie dotyczy to wyjść awaryjnych.

§ 125. Drzwi z tafli szklanych do budynków i pomieszczeń powinny być wykonane ze szkła hartowanego i oznakowane w sposób widoczny.

§  126.

1. Pomieszczenia przeznaczone na pobyt ludzi powinny mieć zapewnioną odpowiednią wymianę powietrza przez zastosowanie wentylacji naturalnej lub mechanicznej albo łącznie jednej i drugiej.

2. Wielkość wymiany powietrza powinna być zgodna z przepisami dotyczącymi bezpieczeństwa i higieny pracy oraz normami.

3. Przy okresowym działaniu wentylacji mechanicznej, należy zapewnić na okres przerwy wentylację naturalną lub mechaniczną wywiewną na co najmniej półkrotną wymianę powietrza w ciągu godziny, przyjmując wysokość pomieszczeń do 4 m przy obliczaniu kubatury wentylowanej. Nie jest wymagana wentylacja naturalna, jeżeli pomieszczenia przeznaczone na pobyt ludzi są wyposażone w urządzenia klimatyzacyjne.

§ 127. W pomieszczeniach zagrożonych wydzielaniem się lub przenikaniem z zewnątrz substancji trujących w ilości szkodliwej dla zdrowia lub substancji palnej mogącej stworzyć zagrożenie wybuchem należy stosować awaryjną wentylację wyciągową, odpowiadającą wymaganiom bezpieczeństwa ludzi i mienia. Wentylacja ta powinna zapewnić wymianę powietrza dostosowaną do potrzeb, co najmniej 10-krotną w ciągu godziny.

§  128.

1. W pomieszczeniach, w których ze względu na charakter ich użytkowania zachodzi potrzeba uniezależnienia stanu powietrza wewnętrznego od zmian stanu powietrza zewnętrznego, powinny być stosowane urządzenia klimatyzacyjne. Zakres klimatyzacji powinien być dostosowany do niezbędnych potrzeb.

2. Stosowana w pomieszczeniach wymiana powietrza nie powinna stwarzać uciążliwych warunków dla użytkowników.

§  129.

1. W pomieszczeniach piwnicznych, służących celom obrony cywilnej, instalacje przebiegające przez te pomieszczenia lub w ich bezpośrednim sąsiedztwie powinny być tak rozwiązane, aby można je było w razie potrzeby odłączyć od sieci.

2. Terenowe organy administracji państwowej stopnia wojewódzkiego mogą wprowadzić obowiązek wykonywania piwnic w budynkach wznoszonych na określonych przez nich terenach w sposób odpowiadający potrzebom obrony cywilnej i zapewnienia pomieszczeniom piwnicznym wymaganych warunków.

§  130.

1. Skrzydła okien rozwierane, uchylno-rozwierane i górne wywietrzniki okienne oraz świetliki wykorzystywane do wietrzenia pomieszczeń powinny być zaopatrzone w urządzenia pozwalające na łatwe ich otwieranie z poziomu podłogi lub pomostu oraz na ustawienie części otwieranych w pożądanym położeniu, umożliwiającym uzyskiwanie regulowanej wymiany powietrza w pomieszczeniu, z zapewnieniem bezpiecznego użytkowania, czyszczenia okien i ich naprawy.

2. Nawietrzniki stosowane do dopływu powietrza zewnętrznego do pomieszczeń powinny być wykonane w sposób nie powodujący obniżenia normalnej temperatury pomieszczenia w strefie przebywania ludzi.

§ 131. W pomieszczeniach z paleniskami na opał stały, płynny lub z urządzeniami gazowymi, mającymi grawitacyjne odprowadzenie spalin, stosowanie mechanicznej wentylacji wyciągowej jest zabronione. Przepisu tego nie stosuje się do wentylacji nawiewno-wywiewnej, zblokowanej.

§  132.

1. Urządzenia wentylacyjne i klimatyzacyjne, doprowadzające świeże powietrze i odprowadzające powietrze zanieczyszczone, powinny zapewniać zachowanie wymagań dotyczących dopuszczalnych stężeń szkodliwych dla zdrowia pyłów, par i gazów.

2. Przy urządzeniach wentylacyjnych i klimatyzacyjnych czerpnię świeżego powietrza i wyrzutnię powietrza zanieczyszczonego należy sytuować tak, aby odległość między nimi nie była mniejsza niż 10 m. Wyrzutnia winna być usytuowana na poziomie lub powyżej poziomu czerpni świeżego powietrza.

3. W instalacjach wentylacyjnych i klimatyzacyjnych - w wypadkach technicznie i ekonomicznie uzasadnionych - należy wykorzystywać ciepło zawarte w powietrzu usuwanym do podgrzewania powietrza świeżego, jeżeli przepisy nie stanowią inaczej.

§  133.

1. Urządzenia w budynkach, w których powstają substancje zanieczyszczające, zagrażające zdrowiu ludzkiemu, powinny być szczelne oraz wyposażone w miejscowe odciągi wentylacji mechanicznej.

2. Jeżeli ilości wydalanych substancji zanieczyszczających mogłyby spowodować przekroczenie dopuszczalnych stężeń tych substancji w powietrzu atmosferycznym, należy zastosować urządzenia chroniące powietrze przed zanieczyszczaniem.

§ 134. W mieszkaniach, w których znajdują się nie zamykane drzwiami wnęki kuchenne, dostępne bezpośrednio z pokoju, stosowanie gazu do celów gospodarstwa domowego jest zabronione.

§  135.

1. Poziom podłogi pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi w budynkach mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego, budynkach przeznaczonych dla dzieci i młodzieży oraz w budynkach służby zdrowia i opieki społecznej powinien znajdować się co najmniej 0,3 m nad powierzchnią przyległego terenu.

2. W pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi w innych budynkach aniżeli wymienione w ust. 1 dopuszcza się niższy poziom podłogi, pod warunkiem zapewnienia:

1) oświetlenia naturalnego,

2) skutecznej izolacji przeciwwilgociowej,

3) utrzymania odpowiedniego mikroklimatu z zachowaniem czystości powietrza wymaganej przez przepisy,

4) prawidłowego oświetlenia stucznego,

5) prawidłowej ewakuacji

oraz uzyskania zgody państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego.

§  136.

1. Minimalne warunki użytkowe, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia na pobyt ludzi, określa poniższa tabela:

Parametry pomieszczeń	Pomieszczenie przeznaczone na stały pobyt ludzi			Pomieszczenia przeznaczone na czasowy pobyt ludzi
	mieszkania w budynkach jedno- i wielorodzinnych oraz w budynkach związanych z gospodarstwami rolnymi, jak też pokoje sypialne 1-4 osobowe w budynkach zbiorowego zamieszkania	pomieszczenia do pracy i innych celów, w których nie występują czynniki uciążliwe lub szkodliwe dla zdrowia	pomieszczenia do pracy i innych pracy i innych celów, w których występują czynniki uciążliwe lub szkodliwe dla zdrowia
Wysokość pomieszczeń w świetle*)	2,5 m**)	3 m	3,3 m	2,5 m
Graniczna wielkość powierzchni okien w świetle ościeżnic w stosunki do powierzchni podłogi***)	min. 1:8 maks. 1:5	min. 1:8****) maks. 1:5	min. 1:8****) maks. 1:5	min. 1:12 maks. 1:8
Udział procentowy części otwieranej okna	100%	50%	50%*****)	30%
Minimalna powierzchnia pomieszczenia dla jednej osoby	8 m^2	6 m^2	6 m^2	-

*) Przy stropie pochyłym decydująca jest średnia wysokość pomieszczenia, przy czym w najniższym miejscu wysokości nie może być mniejsza niż 2 m; nie dotyczy to budynków lub pomieszczeń, o których mowa w ust. 5 i 6.

**) W budynkach mieszkalnych wysokość przejść pod pawlaczami może wynosić 2,05 m.

***) Przepis nie dotyczy pomieszczeń, o których nie jest wymagane oświetlenie dzienne.

****) Stosunek powierzchni okien do powierzchni podłogi może być w razie potrzeby określony na podstawie szczegółowej analizy techniczno-ekonomicznej, uwzględniającej charakter pomieszczenia (np. kreślarnia, laboratorium naukowe, sale do nauki, sale dla chorych), jego wysokość, głębokość, położenie w stosunku do stron światła itp. oraz ustalenia określone w przepisach i normach.

*****) Przy zastosowaniu wentylacji mechanicznej powierzchnia otwieranej części okna może być zmniejszona do 30%.

2. Powierzchnia pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi powinna być dostosowana do ich funkcji i zapewniać prawidłowe warunki użytkowania.

3. Jeżeli funkcja pomieszczenia przeznaczonego na pobyt ludzi nie odpowiada funkcji podstawowej pomieszczeń na danej kondygnacji, dopuszcza się odstępstwa od wysokości w świetle pomieszczeń określonych w ust. 1, pod warunkiem utrzymania wynikającej z przepisów kubatury pomieszczenia przez odpowiednie powiększenie jego powierzchni.

4. Odstępstwa określone w ust. 3 nie mogą być stosowane w pomieszczeniach, w których obciążenie cieplne przekracza 23 W/m³ (20 kcal/m³/h).

5. Dopuszcza się wysokość 2,5 m w dyżurkach, portierniach, wartowniach, kantorach i podobnych pomieszczeniach biurowych, przeznaczonych dla nie więcej niż trzech osób, pod warunkiem utrzymania wynikającej z przepisów kubatury pomieszczenia przez odpowiednie zwiększenie jego powierzchni.

6. Dopuszcza się wysokość pomieszczeń 2,2 m w świetle w domach letniskowych.

7. W budynkach mieszkalnych i w domach letniskowych dopuszcza się przy stropie łamanym lub pochyłym obniżenie wysokości pomieszczeń poniżej 2,2 m w świetle na powierzchni nie przekraczającej 1/3 powierzchni podłogi.