Dział 2 - Budowle hydrotechniczne - Warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać budowle hydrotechniczne i ich usytuowanie.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2007.86.579

Akt obowiązujący

Wersja od: 16 maja 2007 r.

Dział  II

Budowle hydrotechniczne

Rozdział  1

Ogólne warunki techniczne budowli hydrotechnicznych

§  4.

1. Konstrukcje budowli hydrotechnicznych wykonuje się z wyrobów i materiałów posiadających aprobaty lub zaświadczenia, potwierdzające ich jakość oraz zachowanie trwałości i cech użytkowych w ustalonym okresie użytkowania.

2. Budowle hydrotechniczne i związane z nimi urządzenia powinny spełniać wymogi w zakresie ochrony przeciwpożarowej.

3. Elementy budowli hydrotechnicznych mogące ulegać uszkodzeniu lub korozji zabezpiecza się przed tymi zagrożeniami i tak konstruuje, aby była możliwa ich konserwacja, naprawa lub wymiana.

§ 5. Budowle piętrzące służące do magazynowania i transportowania wody oraz substancji płynnych lub półpłynnych zabezpiecza się przed przepełnieniem przez wzniesienie koron oraz brzegów tych budowli na bezpieczną wysokość.

§ 6. Budowle, o których mowa w § 5, wyposaża się w urządzenia upustowe, to jest przelewy, spusty i sztolnie lub inne urządzenia umożliwiające bezpieczne odprowadzenie nagromadzonych wód lub substancji płynnych lub półpłynnych.

§  7.

1. Kanały w nasypach wyposaża się w bramy awaryjne.

2. Odstąpienie od budowy bramy awaryjnej jest możliwe w przypadku, gdy jest to uzasadnione względami technicznymi, ekonomicznymi lub wymaganiami ochrony konserwatorskiej zabytków.

§  8.

1. Ziemne budowle hydrotechniczne, w tym ich podłoże, powinny być stateczne w każdych warunkach pracy, a w szczególności w przyjętych w projekcie budowlanym warunkach obciążeń, w całości i elementach takich jak korpus, skarpy, umocnienia, uszczelnienia, warstwy ochronne, drenaże.

2. Ziemne budowle piętrzące, takie jak zapory, wały przeciwpowodziowe, obwałowania kanałów i nadpoziomowych zbiorników gromadzących substancje płynne lub półpłynne, wykonuje się z gruntów naturalnych lub antropogenicznych, w których zawartość składników podlegających rozkładowi lub rozpuszczeniu w wodzie nie zagraża trwałości i bezpieczeństwu zarówno w czasie budowy, jak i podczas użytkowania.

§ 9. Przecinanie ziemnych budowli piętrzących innymi budowlami jest możliwe wyłącznie w przypadku zastosowania zabezpieczenia przed filtracją wzdłuż styków tych budowli z gruntem.

§ 10. Konstrukcje żelbetowe i kamienne oraz wykonane z betonu słabo zbrojonego budowli hydrotechnicznych powinny spełniać wymagane warunki dotyczące wytrzymałości, ustalonego zakresu odporności na powstanie rys oraz wodoszczelności i mrozoodporności.

§ 11. Podłoże i przyczółki budowli piętrzącej zabezpiecza się przed ujemnymi skutkami filtracji, przebiciem hydraulicznym, sufozją i wypieraniem gruntu, w szczególności przez stosowanie przesłon przeciwfiltracyjnych i drenaży.

§ 12. Budowle hydrotechniczne posadawia się na podłożu naturalnym lub wzmocnionym, które pod wpływem obciążeń konstrukcją, wodą lub innymi czynnikami nie ulegnie zmianom zagrażającym bezpieczeństwu budowli lub zakłócającym ich użytkowanie.

§  13.

1. Budowle hydrotechniczne i ich części przekazuje się do użytkowania po uzyskaniu pozytywnych wyników próbnego obciążenia wodą, przy utrzymaniu NPP lub, jeśli to możliwe, Max PP.

2. Próbne obciążenia wodą przeprowadza się według określonego w projekcie budowlanym sposobu obciążenia oraz zakresu niezbędnych obserwacji i pomiarów kontrolnych.

3. Wymóg próbnego obciążenia wodą nie dotyczy składowisk substancji płynnych i półpłynnych oraz budowli przeciwpowodziowych.

4. Dla budowli hydrotechnicznych klasy I i II opracowuje się plan ewakuacji ludzi i mienia na wypadek zagrożenia katastrofą budowlaną.

§ 14. Budowla hydrotechniczna może być dopuszczona do próbnego obciążenia wodą, o którym mowa w § 13, po stwierdzeniu, że:

1) wszystkie urządzenia upustowe budowli hydrotechnicznej z zamknięciami i napędami gwarantują swobodne manewrowanie;

2) zapewniony jest dojazd do budowli hydrotechnicznej oraz łączność telefoniczna i radiowa;

3) dokonano czynności, o których mowa w § 24 ust. 3;

4) zainstalowano i przekazano do użytku urządzenia kontrolno-pomiarowe budowli hydrotechnicznej i przyległych terenów;

5) przygotowano do zalania i odebrano technicznie teren zalewu;

6) skompletowano pełną dokumentację techniczną i powykonawczą, wraz z instrukcją użytkowania i instrukcją próbnego obciążenia wodą.

Rozdział  2

Usytuowanie budowli hydrotechnicznych i ich oddziaływanie na środowisko

§ 15. Budowle hydrotechniczne powinny być usytuowane i projektowane tak, aby:

1) zapewniały zgodność z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo wymogami decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu;

2) zapewniały optymalizację kryteriów gospodarczych, społecznych i ekologicznych;

3) ograniczały skutki ewentualnej awarii lub katastrofy budowlanej;

4) harmonizowały z istniejącym krajobrazem, przy uwzględnieniu regionalnych cech budownictwa oraz wymagań wynikających z przepisów o ochronie zabytków;

5) uwzględniały warunki wynikające z badań geologiczno-inżynierskich oraz geotechnicznych;

6) zapewniały realizację warunków zawartych w pozwoleniu wodnoprawnym.

§ 16. Brzegom zbiorników wodnych oraz brzegom zabudowanych rzek i kanałów zapewnia się stateczność, zabezpieczając je odpowiednio przed uszkodzeniem przez wodę lub inne czynniki.

§ 17. Zbocza i brzegi zbiorników wodnych oraz zabudowanych rzek i kanałów kształtuje się tak, aby umożliwiały zwierzętom dostęp do wody; jeżeli utrudnienia dostępu nie można uniknąć, buduje się. odpowiednie dojścia do wody.

§ 18. Budowle piętrzące przegradzające rzekę wyposaża się w urządzenia zapewniające swobodne przedostawanie się ryb przez przeszkodę, o ile jest to uzasadnione warunkami lokalnymi, a zbiorniki wodne kształtuje się tak, aby pozostawić ostoje i tarliska dla ryb.

§ 19. Przygotowanie czaszy zbiornika wodnego przed spiętrzeniem powinno odpowiadać warunkom sanitarnym i użytkowym oraz ochrony środowiska.

§ 20. Ukształtowanie zbiornika wodnego powinno ograniczać możliwość powstawania zatorów lodowych i śryżowych oraz zapewniać zminimalizowanie płycizn i odsłonięć dna w czasie eksploatacji.

§ 21. Zamulanie zbiorników wodnych powinno być ograniczone odpowiednią zabudową przeciwrumowiskową zlewni lub zastosowaniem rozwiązań technicznych ograniczających dopływ ciał stałych; w projekcie budowlanym należy przewidzieć możliwość usuwania powstałych odkładów i sposób ich wykorzystania.

§  22.

1. Dolne stanowisko budowli piętrzącej oraz związane z nim tereny i urządzenia zabezpiecza się przed erozją.

2. W dolnym stanowisku budowli piętrzącej lub elektrowni wodnej należy przewidzieć stabilizację dna kanału odpływowego lub rzeki przez budowę progu o stałym przelewie, budowę budowli piętrzącej położonej poniżej lub odpowiednie umocnienie koryta:

1) na podłożu rozmywalnym - gdy wysokość piętrzenia przekracza 2 m;

2) na podłożu nierozmywalnym - gdy wysokość piętrzenia przekracza 10 m.

3. Dolne stanowisko budowli piętrzącej zasila się przepływem nie mniejszym od przepływu nienaruszalnego.

§ 23. Przepływ większy od dozwolonego dla dolnego stanowiska budowli piętrzącej i odcinka rzeki poniżej nie powinien przekraczać aktualnego prognozowanego dopływu do zbiornika; należy określić obszary potencjalnego zagrożenia przepływami większymi od dozwolonego i przewidzieć sposoby ostrzegania mieszkańców tego obszaru przed przewidywanym przekroczeniem wartości tego przepływu.

§  24.

1. Dla każdej budowli piętrzącej określa się wielkość przepływu nienaruszalnego i dozwolonego poniżej budowli.

2. Dla budowli piętrzącej o wysokości piętrzenia przekraczającej 2,0 m lub tworzącej pojemność większą niż 0,2 mln m³ wody określa się przebieg i zasięg fali wezbraniowej wywołanej zniszczeniem lub uszkodzeniem tej budowli.

3. Dla dolin i obszarów, na których fala wezbraniowa wywołana zniszczeniem lub uszkodzeniem budowli piętrzącej może spowodować zagrożenie życia lub straty w środowisku, zabytkach oraz infrastrukturze technicznej, należy:

1) zainstalować systemy ostrzegawcze sygnalizujące niebezpieczeństwo wtargnięcia fali wezbraniowej;

2) wykonać zabezpieczenia chroniące ludność, przemysł i zabytki;

3) wskazać drogi ewakuacyjne oraz opracować plany działań w razie katastrofy.

Rozdział  3

Podział budowli hydrotechnicznych

§  25.

1. Budowle hydrotechniczne dzielą się na tymczasowe i stałe.

2. Do tymczasowych budowli hydrotechnicznych zalicza się:

1) budowle, które bez względu na okres ich użytkowania umożliwiają budowę, renowację lub naprawę budowli hydrotechnicznych;

2) budowle hydrotechniczne, których przewidywany czas użytkowania nie przekracza 5 lat.

3. Do stałych budowli hydrotechnicznych zalicza się:

1) budowle hydrotechniczne główne, od stanu których zależy osiągnięcie zamierzonych efektów technicznych i gospodarczych, a których awaria, uszkodzenie lub okresowe wyłączenie mogą powodować ograniczenie skuteczności ich działania lub zagrożenie dla terenów i środowiska;

2) budowle hydrotechniczne drugorzędne, których awaria, uszkodzenie lub okresowe wyłączenie nie powodują ani zagrożenia bezpieczeństwa budowli hydrotechnicznej głównej lub ograniczenia skuteczności jej działania, ani zagrożenia dla terenów i środowiska.

§ 26. Stałe budowle hydrotechniczne zalicza się do jednej z czterech klas ważności I, II, III, IV. Najwyższą klasą ważności jest klasa I.

§ 27. W zależności od klasy budowli hydrotechnicznych różnicuje się warunki:

1) przepływów obliczeniowych;

2) współczynników przyjmowanych w obliczeniach statycznych;

3) bezpiecznych wzniesień koron budowli hydrotechnicznych, brzegów nad określonym położeniem zwierciadła wody i poziomami wtaczania się fal;

4) wyposażenia w urządzenia kontrolno-pomiarowe;

5) zakresu wymaganych studiów przedprojektowych i projektowych, w tym badań modelowych;

6) wyposażenia budowli hydrotechnicznych w urządzenia upustowe.

§ 28. Klasy głównych budowli hydrotechnicznych określa się na podstawie wskaźników i informacji zawartych w klasyfikacji głównych budowli hydrotechnicznych, stanowiącej załącznik nr 2 do rozporządzenia.