Dział 3 - Bazy gazu płynnego - Warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać bazy i stacje paliw płynnych, rurociągi przesyłowe dalekosiężne służące do transportu ropy naftowej i produktów naftowych i ich usytuowanie.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2014.1853 t.j.

Akt utracił moc

Wersja od: 4 marca 2017 r.

DZIAŁ  III

Bazy gazu płynnego

Rozdział  1

Warunki ogólne

§  65.

1. Bazy i rozlewnie gazu płynnego sytuuje się na terenach płaskich bez zagłębień.

2. Do baz i rozlewni gazu płynnego stosuje się odpowiednio § 13-16, § 25-27, § 29, § 32 i 33 oraz § 59.

§ 66. Gaz płynny może być magazynowany w zbiornikach naziemnych, podziemnych, naziemnych przysypanych oraz w butlach dopuszczonych do eksploatacji przez organ właściwej jednostki dozoru technicznego.

§ 67. Bazy gazu płynnego powinny być wyposażone w:

1) urządzenia i instalacje przeciwpożarowe wodne, przy czym przeciwpożarowe hydranty i działka wodne powinny być rozmieszczone w odległości co najmniej 20 m od chronionych obiektów, lecz nie dalej niż 100 m;

2) urządzenia wykrywające i alarmujące o niekontrolowanym wycieku gazu płynnego z odcięciem jego dopływu.

Rozdział  2

Magazynowanie gazu płynnego w zbiornikach

§ 68. Zbiornik lub grupa zbiorników przeznaczonych do magazynowania gazu płynnego, z wyjątkiem zbiorników, o których mowa w § 69 ust. 1, powinny znajdować się na terenie ogrodzonym i posiadającym drogi pożarowe.

§  69.

1. Liczba zbiorników naziemnych w grupie zbiorników przeznaczonych do magazynowania gazu płynnego nie powinna przekraczać 6 sztuk.

2. Odległość między grupami zbiorników naziemnych powinna wynosić co najmniej:

1) 7,5 m - dla łącznej pojemności zbiorników w grupie do 30 m³;

2) 15 m - dla łącznej pojemności zbiorników w grupie powyżej 30 m³ do 450 m³;

3) 22,5 m - dla łącznej pojemności zbiorników w grupie powyżej 450 m³ do 2250 m³;

4) 30 m - dla łącznej pojemności zbiorników w grupie powyżej 2250 m³.

3. Odległości wymienione w ust. 2 mogą być mniejsze o połowę, pod warunkiem zastosowania ściany oddzielenia przeciwpożarowego o klasie odporności ogniowej co najmniej REI 120.

§ 70. Teren pod zbiornikiem naziemnym powinien być wolny od zagłębień i studzienek kanalizacyjnych, wodociągowych i ciepłowniczych, a nawierzchnia tego terenu powinna być pokryta żwirem lub podsypką piaskową bez zanieczyszczeń materiałami łatwo zapalnymi.

§  71.

1. Zewnętrzne powierzchnie zbiorników naziemnych i podziemnych stalowych przeznaczonych do magazynowania gazu płynnego zabezpiecza się przed korozją za pomocą odpowiednio dobranych powłok ochronnych zgodnie z wymaganiami określonymi w Polskich Normach.

2. Zewnętrzne powierzchnie zbiorników naziemnych przeznaczonych do magazynowania gazu płynnego powinny być pokryte farbami o zdolności odbijania promieniowania cieplnego wynoszącej co najmniej 70%.

3. Jeżeli zbiorniki podziemne stalowe są narażone na zwiększone zagrożenie korozją ze względu na występowanie prądów błądzących lub obecność bakterii redukujących siarczany, należy zastosować odpowiednie systemy ochrony katodowej eliminujące ten rodzaj zagrożenia korozyjnego.

§ 72. Zbiornik przeznaczony do magazynowania gazu płynnego powinien być wyposażony w:

1) zawory bezpieczeństwa;

2) zawory odcinające;

3) poziomowskaz z niezależnym wskaźnikiem maksymalnego dopuszczalnego napełnienia, z wyjątkiem płynowskazów rurkowych lub wziernikowych;

4) automatycznie działające zawory zabezpieczające przed niekontrolowanym wypływem gazu płynnego w przypadku awarii (zawory zwrotne lub nadmiarowe) na króćcach fazy ciekłej, z wyjątkiem zaworów odwadniających;

5) manometr.

§ 73. Zbiornik przeznaczony do magazynowania gazu płynnego o pojemności powyżej 10 m³ wyposaża się w instalację odwadniającą z dwoma zaworami odcinającymi, zainstalowanymi w odległości co najmniej 0,6 m od siebie.

§  74.

1. Zbiornik lub grupa zbiorników naziemnych przeznaczonych do magazynowania gazu płynnego o łącznej pojemności powyżej 15 m³ do 110 m³ powinny mieć zapewnione przeciwpożarowe zaopatrzenie w wodę ustalone zgodnie z przepisami odrębnymi.

2. Zbiornik lub grupa zbiorników naziemnych przeznaczonych do magazynowania gazu płynnego o pojemności powyżej 110 m³ powinny być chronione urządzeniami zraszaczowymi lub działkami wodnymi. Zapotrzebowanie jednostkowe na wodę określa się na 8 dm³/min/m² powierzchni zbiornika przeznaczonego do magazynowania gazu płynnego na okres 2 godzin. Zapotrzebowanie na wodę określone dla danego zbiornika powinno zapewnić równoczesną ochronę sąsiednich zbiorników w grupie.

3. Nie jest wymagane stosowanie urządzeń zraszaczowych dla zbiorników naziemnych izolowanych cieplnie przeznaczonych do magazynowania gazu płynnego. Warstwa izolacyjna powinna posiadać klasę odporności ogniowej co najmniej EI 120.

§ 75. Podpory, na których jest ustawiony zbiornik naziemny przeznaczony do magazynowania gazu płynnego, powinny posiadać klasę odporności ogniowej co najmniej R 120.

§  76.

1. Odległość zbiorników z gazem płynnym od budynków mieszkalnych, budynków zamieszkania zbiorowego oraz obiektów użyteczności publicznej powinna wynosić co najmniej:

Nominalna pojemność zbiornika w m^3	Zbiorniki naziemne		Zbiorniki podziemne		Zbiorniki naziemne i podziemne
	od budynków mieszkalnych jednorodzinnych w metrach	od budynków zamieszkania zbiorowego oraz obiektów użyteczności publicznej w metrach	od budynków mieszkalnych jednorodzinnych w metrach	od budynków zamieszkania zbiorowego oraz obiektów użyteczności publicznej w metrach	między zbiornikami w metrach
1	2	3	4	5	6
Do 65	30	60	15	30	1/4 sumy
powyżej 65 do 100	40	80	20	35	średnic dwóch
powyżej 100 do 250	60	100	30	40	sąsiednich zbiorników
powyżej 250 do 500	100	150	35	40
powyżej 500 do 1000	150	200	45	45
powyżej 1000 do 3000	200	300	50	50
powyżej 3000	300	300	60	60

2. Odległość zbiorników przeznaczonych do magazynowania gazu płynnego od innych niż wymienione w ust. 1 budynków, ogrodzeń i dróg publicznych powinna wynosić co najmniej:

1) 30 m w przypadku zbiornika naziemnego przeznaczonego do magazynowania gazu płynnego;

2) 15 m w przypadku zbiornika podziemnego przeznaczonego do magazynowania gazu płynnego.

Rozdział  3

Magazynowanie gazu płynnego w butlach

§  77.

1. Butli przeznaczonych do napełniania gazem płynnym nie wolno używać i przechowywać w warunkach wpływających ujemnie na ich wytrzymałość.

2. W magazynach, w których składowane są butle z gazem płynnym o łącznej masie powyżej 1350 kg, butle pełne i puste zawierające tylko fazę gazową powinny być składowane oddzielnie w miejscach oznakowanych.

§ 78. Miejsca parkowania i postoju pojazdów i naczep załadowanych butlami z gazem płynnym powinny spełniać wymagania bezpieczeństwa przewidziane dla magazynów na placach otwartych.

§ 79. Łączna masa gazu płynnego w butlach, która może być magazynowana w pomieszczeniach, nie powinna przekraczać 5500 kg.

§  80.

1. Butle z gazem płynnym mogą być składowane na utwardzonych placach otwartych, pod zadaszeniem lub w budynkach przystosowanych do tego celu.

2. Na placach otwartych butle z gazem płynnym niebędące w paletach powinny być składowane w oddzielnych stosach, oddalonych od siebie co najmniej o 1,5 m. Masa gazu płynnego w stosie nie może przekraczać 5500 kg.

3. Na placach otwartych butle z gazem płynnym składowane w paletach lub w kontenerach o konstrukcji ażurowej powinny być składowane w oddzielnych stosach, oddalonych od siebie co najmniej o 2,5 m, przy czym masa gazu płynnego składowanego w stosie nie może przekraczać łącznie 15 000 kg.

4. Składowisko butli na placu otwartym nie może być usytuowane poniżej poziomu terenu, jego podłoże powinno być utwardzone, a także wolne od zagłębień i studzienek kanalizacyjnych, wodociągowych i ciepłowniczych oraz otworów do pomieszczeń z podłogą poniżej poziomu terenu na odległość określoną w załączniku do rozporządzenia dla magazynów butli na placu otwartym lub pod zadaszeniem.

§  81.

1. Magazyn, w którym są składowane butle z gazem płynnym:

1) powinien być parterowy z otworami wywiewnymi zlokalizowanymi na wysokości nie większej niż 0,15 m nad poziomem podłogi;

2) w zależności od masy składowanego gazu płynnego, wyposaża się w gaśnice proszkowe o masie 9 kg w ilości:

a) 1 gaśnica - w przypadku składowanego gazu płynnego o masie do 440 kg,

b) 2 gaśnice - w przypadku składowanego gazu płynnego o masie od 441 kg do 5500 kg oraz dodatkowo jedną gaśnicę na każde 10 000 kg masy składowanego gazu płynnego powyżej 5500 kg.

2. Dopuszcza się stosowanie 2 gaśnic śniegowych CO₂ o masie 5 kg każda zamiast gaśnicy proszkowej o masie 9 kg.

3. W przypadku gdy w magazynie składowane są butle z gazem płynnym o masie powyżej 440 kg, do celów przeciwpożarowych powinny być stosowane hydranty zewnętrzne o następującej wydajności:

1) 10 dm³/s - w przypadku masy składowanego gazu płynnego do 25 000 kg;

2) 20 dm³/s - powyżej wielkości masy składowanego gazu płynnego określonej w pkt 1.

§  82.

1. Odległość magazynu butli z gazem płynnym od budynków mieszkalnych, budynków zamieszkania zbiorowego oraz obiektów użyteczności publicznej powinna wynosić co najmniej 30 m.

2. Odległość magazynów butli z gazem płynnym od innych niż wymienione w ust. 1 budynków, obiektów i krawędzi jezdni drogi publicznej powinna wynosić co najmniej połowę odległości określonych w ust. 1, o ile zostaną zachowane wymagania określone w przepisach o drogach publicznych.

Rozdział  4

Napełnianie i opróżnianie gazem płynnym

§ 83. Rozlewnia do napełniania butli gazem płynnym powinna stanowić wydzielony niepodpiwniczony obiekt budowlany i posiadać:

1) stałe urządzenia zraszaczowe;

2) wentylację grawitacyjną;

3) wentylację mechaniczną czynną w czasie pracy urządzeń napełniających, o wydajności co najmniej 4-krotnej wymiany na godzinę;

4) wentylację mechaniczną awaryjną o wydajności co najmniej 10-krotnej wymiany na godzinę;

5) stałą instalację do wykrywania niebezpiecznego stężenia gazu w powietrzu.

§ 84. W rozlewni gazu płynnego powinny być zblokowane:

1) wentylacja mechaniczna pomieszczeń do napełniania butli z urządzeniami rozlewczymi i transportowymi butli;

2) stała instalacja do wykrywania niebezpiecznego stężenia gazu płynnego z wentylacją awaryjną.

§  85.

1. Napełnianie butli gazem płynnym jest dopuszczalne tylko za pomocą urządzeń wyposażonych w automatyczne odcięcie dopływu tego gazu i głowicę odpowiednią do typu zaworu butli.

2. Butla powinna być napełniona gazem płynnym do oznaczonej na niej masy brutto.

§ 86. Rozlewnia gazu płynnego powinna być wyposażona w urządzenia do odsysania gazu płynnego z butli, kontroli wagowej butli oraz kontroli szczelności jej zaworów.

§ 87. Napełnianie lub opróżnianie cystern:

1) kolejowych powinno odbywać się na bocznicach kolejowych, wyposażonych w stacjonarne urządzenia do napełniania lub opróżniania gazu płynnego;

2) drogowych powinno odbywać się na stanowiskach wyposażonych w stacjonarne urządzenia do napełniania lub opróżniania gazu płynnego.

§  88.

1. Stanowiska do napełniania lub opróżniania gazem płynnym cystern kolejowych lub drogowych powinny być wyposażone w stałe urządzenia zraszaczowe lub działka przeciwpożarowe zapewniające dopływ wody w ilości 8 dm³/min/m² powierzchni cystern w czasie dwóch godzin. Zapotrzebowanie na wodę powinno zapewnić równoczesną ochronę sąsiednich cystern pełnych, jeżeli są usytuowane w odległości mniejszej od 8 m od cystern rozładowywanych lub załadowywanych.

2. Napełnianie cystern kolejowych lub drogowych powinno odbywać się w warunkach umożliwiających kontrolę maksymalnego dopuszczalnego ich napełnienia.

3. Przewód elastyczny służący do napełniania lub opróżniania cystern kolejowych lub drogowych powinien być zabezpieczony przed przypadkowym uszkodzeniem lub niekontrolowanym wyciekiem gazu płynnego.

§  89.

1. Zbiorniki, w których jest magazynowany gaz płynny, powinny być usytuowane od stanowisk przeładunkowych cystern kolejowych lub drogowych, rozlewni gazu płynnego oraz magazynu, w którym są składowane butle z gazem płynnym, w odległości wynoszącej co najmniej:

Nazwa obiektu	Pojemność zbiorników w m^3
	do 110 m^3		od 110 m^3 do 500 m^3		ponad 500 m^3
	zbiorniki naziemne w metrach	zbiorniki podziemne w metrach	zbiorniki naziemne w metrach	zbiorniki podziemne w metrach	zbiorniki naziemne w metrach	zbiorniki podziemne w metrach
1	2	3	4	5	6	7
Stanowisko przeładunkowe cystern kolejowych	15	10	20	15	30	20
Stanowisko przeładunkowe cystern drogowych	15	10	20	10	30	15
Rozlewnia gazu płynnego	15	15	20	15	30	20
Magazyn butli z gazem płynnym	20	15	20	15	30	20

2. W bazie gazu płynnego:

1) odległość stanowisk przeładunku cystern kolejowych i drogowych od ogrodzenia bazy gazu płynnego powinna wynosić co najmniej 15 m;

2) w przypadku przeładunku gazu płynnego z cysterny kolejowej do drogowej odległość między cysternami powinna wynosić co najmniej 25 m, licząc od płaszcza cysterny;

3) odległość stanowisk przeładunku, o którym mowa w pkt 1 i 2, od budynków mieszkalnych, budynków zamieszkania zbiorowego oraz obiektów użyteczności publicznej określa się zgodnie z § 76, przyjmując pojemność cystern za równoważną pojemności zbiornika naziemnego.

§ 90. Odległość między rozlewnią gazu płynnego a stanowiskiem:

1) przeładunku cystern kolejowych lub drogowych powinna wynosić co najmniej 20 m, przy czym dla stanowiska przeładunku cystern kolejowych odległość ta powinna być liczona od skrajni budowlanej najbliższego toru;

2) tankowania gazem płynnym pojazdów samochodowych powinna wynosić co najmniej 30 m, przy czym odległość ta jest liczona od odmierzacza gazu płynnego.

§ 91. Armatura, osprzęt, złącza, węże elastyczne, rury oraz materiały uszczelniające, użyte w instalacjach gazu płynnego, powinny spełniać wymagania określone w przepisach dotyczących zasadniczych wymagań dla urządzeń ciśnieniowych i zespołów urządzeń ciśnieniowych.

§  92.

1. Rurociągi do gazu płynnego o ciśnieniu do 0,1 MPa i średnicach nominalnych do 50 mm mogą być łączone złączem gwintowanym; powyżej tej średnicy należy stosować połączenia spawane lub kołnierzowe.

2. Rurociągi lub węże elastyczne do gazu płynnego między dwoma zaworami odcinającymi powinny być wyposażone w zawór bezpieczeństwa.

§  93.

1. Rurociągi technologiczne gazu płynnego nie powinny przebiegać pod fundamentami budynków, ścianami nośnymi oraz wewnątrz muru szczelinowego.

2. Przejścia rurociągów technologicznych przez ściany powinny być wykonane w rurach ochronnych i uszczelnione.

§ 94. Zbiorniki, rurociągi, podpory i konstrukcje stalowe oraz urządzenia baz gazu płynnego powinny być uziemione, z dostosowaniem do współpracy z instalacją ochrony katodowej, jeżeli jest zastosowana.

§ 95. Po stronie tłocznej agregatów pompowych powinny być zainstalowane zawory obejściowe, odprowadzające nadmiar fazy ciekłej gazu płynnego za pomocą przewodu powrotnego do zbiornika gazu.