Dział 3 - BAZY GAZU PŁYNNEGO - Warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać bazy i stacje paliw płynnych, rurociągi dalekosiężne do transportu ropy naftowej i produktów naftowych i ich usytuowanie.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2000.98.1067

Akt utracił moc

Wersja od: 16 stycznia 2003 r.

DZIAŁ  III

BAZY GAZU PŁYNNEGO

Rozdział  1

Warunki ogólne

§ 63. 18  Bazy magazynowe, przeładunkowe i rozlewnie gazu płynnego sytuuje się na terenach płaskich bez zagłębień, stosując wymagania określone w § 14 ust. 13 pkt 3, § 16, 18, 20, 29, 30, 33, § 55 ust. 1 i 2, a także wymagania określone w odrębnych przepisach.

§ 64. 19  Gaz płynny może być magazynowany w zbiornikach naziemnych, podziemnych, naziemnych przysypanych, w butlach dopuszczonych przez właściwy organ dozoru technicznego oraz może być magazynowany w określonym czasie w cysternach kolejowych lub samochodowych znajdujących się na terenie bazy paliw.

§  65.  ²⁰

1. Bazy paliw gazu płynnego powinny być wyposażone w urządzenia i instalacje przeciwpożarowe wodne, przy czym przeciwpożarowe hydranty i działka wodne powinny być rozmieszczone w odległości co najmniej 20 m od chronionych obiektów, lecz nie dalej niż 100 m.

2. W bazach gazu płynnego sieć dróg wewnętrznych powinna tworzyć zamknięty układ komunikacyjny. Do budynków, wiat, urządzeń technologicznych, stanowisk przeładunku i bocznic kolejowych powinny być zapewnione drogi pożarowe określone w odrębnych przepisach.

Rozdział  2

Magazynowanie gazu płynnego w zbiornikach

§ 66. 21  Pojedynczy zbiornik lub grupa zbiorników do magazynowania gazu płynnego, z wyjątkiem zbiorników, o których mowa w § 75 ust. 5 powinny znajdować się na terenie ogrodzonym, przewiewnym i posiadającym drogi pożarowe.

§  67. 

1. Liczba zbiorników naziemnych w grupie nie powinna przekraczać 6 sztuk.

2. Odległość między grupami zbiorników naziemnych powinna wynosić co najmniej:

1) 7,5 m dla łącznej pojemności zbiorników w grupie do 30 m³,

2) 15 m dla łącznej pojemności zbiorników w grupie powyżej 30 m³ do 450 m³,

3) 22,5 m dla łącznej pojemności zbiorników w grupie powyżej 450 m³ do 2.250 m³,

4) 30 m dla łącznej pojemności zbiorników w grupie powyżej 2.250 m³.

3. Odległości, o których mowa w ust. 2, mogą ulec zmniejszeniu o połowę pod warunkiem zastosowania ściany oddzielenia przeciwpożarowego określonej w § 75 ust. 3.

§ 68. Na nawierzchni terenu pod zbiornikiem naziemnym nie mogą znajdować się materiały łatwo zapalne, a nawierzchnia ta powinna być pokryta żwirem.

§  69.  ²²

1. Zewnętrzne powierzchnie naziemnych i podziemnych zbiorników do magazynowania gazu płynnego zabezpiecza się przed korozją za pomocą odpowiednio dobranych pokryć ochronnych. Pokrycia te powinny posiadać deklarację zgodności z Polską Normą lub aprobatą techniczną.

2. Zbiorniki naziemne do magazynowania gazu płynnego maluje się zewnętrznie farbami o zdolności odbijania promieniowania cieplnego (słonecznego) wynoszącej co najmniej 70%.

3. Zbiorniki podziemne do magazynowania gazu płynnego mogą być wyposażone w systemy elektrochemicznej ochrony katodowej.

§ 70. Zbiornik do magazynowania gazu płynnego powinien być wyposażony w:

1) zawory bezpieczeństwa,

2) zawory odcinające,

3) poziomowskaz z niezależnym wskaźnikiem maksymalnego dopuszczalnego napełnienia, z wyjątkiem poziomowskazów cieczowych,

4) automatycznie działające zawory zabezpieczające przed wypływem gazu w wypadku awarii (zawory zwrotne lub nadmiarowe) na króćcach fazy ciekłej, z wyjątkiem zaworów odwodnienia,

5) manometr.

§ 71. Zbiorniki o pojemności powyżej 10 m³ powinny posiadać instalację odwadniającą, wyposażoną w dwa zawory odcinające, instalowane w odległości co najmniej 0,6 m od siebie.

§ 72. Zbiornik lub grupa zbiorników naziemnych, o łącznej pojemności od 15 m³ do 110 m³, powinny mieć zapewnione zaopatrzenie wodne na potrzeby przeciwpożarowe z hydrantu lub innego źródła wody o wydajności 10 dm³/s.

§ 73. Zbiornik lub grupa zbiorników naziemnych, o pojemności powyżej 110 m³, powinny być wyposażone w urządzenia zraszaczowe lub działka wodne. Zapotrzebowanie jednostkowe wody określa się na 8 dm³/min x m² powierzchni zbiornika na okres 2 godzin. Zapotrzebowanie na wodę określone dla danego zbiornika powinno zapewnić równoczesną ochronę sąsiednich zbiorników w grupie.

§ 74. Podpory wynoszące konstrukcje zbiornika naziemnego powinny posiadać odporność ogniową co najmniej 120 minut.

§  75. 

1. Odległość zbiorników z gazem płynnym od wymienionych obiektów budowlanych powinna wynosić co najmniej:

Nominalna pojemność zbiornika w m^3	Zbiorniki naziemne		Zbiorniki podziemne
	od budynków mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego lub użyteczności publicznej w m	między zbiornikami w m	od budynków mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego lub użyteczności publicznej w m	między zbiornikami w m
1	2	3	4	5
do 10	10		5
powyżej 10 do 40	20		10
powyżej 40 do 65	30	1/4 sumy	15	1/4 sumy
powyżej 65 do 100	40	średnic	20	średnic
powyżej 100 do 250	60	dwóch	25	dwóch
powyżej 250 do 500	100	sąsiednich	30	sąsiednich
powyżej 500 do 1.000	150	zbiorników	40	zbiorników
powyżej 1.000 do 3.000	200		50
powyżej 3.000	300		60

2. 23  Odległość zbiorników od innych obiektów budowlanych (nietechnologicznych), ogrodzenia i dróg publicznych powinna wynosić:

1) dla zbiornika o pojemności do 10 m³ - nie mniej niż określono w ust. 1 w kolumnach 2 i 4,

2) dla zbiornika o pojemności powyżej 10 m³ - co najmniej połowę odległości określonej w ust. 1 w kolumnach 2 i 4,

3) dla zbiornika o pojemności powyżej 250 m³ - co najmniej 30 m w przypadku zbiornika naziemnego i 15 m w przypadku zbiornika podziemnego.

3. 24  Odległości określone w ust. 1 w kolumnie 2 oraz określone w ust. 5 pkt 1 i 5 mogą ulec zmniejszeniu o połowę w przypadku zastosowania ściany oddzielenia przeciwpożarowego o odporności ogniowej co najmniej 120 minut, zasłaniającej zbiornik od strony rozpatrywanego obiektu.

4. Dla zbiorników o łącznej pojemności do 10 m³ za ścianę, o której mowa w ust. 3, można uważać ścianę budynku o odporności ogniowej co najmniej 120 minut bez otworów okiennych i drzwiowych na całej wysokości w pasie równym rzutowi równoległemu zbiornika, poszerzonym o 2 m po obu stronach.

5. Zbiorniki magazynowe gazu płynnego o pojemności do 10 m³ przeznaczone do zasilania instalacji gazowych w budynkach powinny być sytuowane następująco:

1) odległość zbiorników naziemnych od obiektów określonych w ust. 1 w kolumnie 2 powinna wynosić dla zbiornika o pojemności do 3 m³, 5 m³ i 10 m³ - odpowiednio - co najmniej 3 m, 5 m i 7,5 m,

2) odległość zbiorników podziemnych od obiektów określonych w ust. 1 w kolumnie 4 powinna wynosić co najmniej 1 m dla zbiorników o pojemności do 3 m³ i co najmniej 3 m dla zbiorników o pojemności powyżej 3 m³,

3) odległość między zbiornikami naziemnymi i podziemnymi o pojemności do 5 m³ powinna wynosić co najmniej 1 m, a dla zbiorników o pojemności powyżej 5 m³ - co najmniej 1,5 m,

4) odległość zbiornika od elektrycznej linii napowietrznej, zelektryfikowanej linii kolejowej i linii tramwajowej powinna wynosić w rzucie poziomym co najmniej 3 m przy napięciu linii elektrycznej lub sieci trakcyjnej do 1 kV i 15 m dla linii elektrycznej lub sieci trakcyjnej o napięciu równym lub większym od 1 kV,

5) odległość zbiorników od innych obiektów budowlanych, ogrodzenia i dróg powinna być nie mniejsza niż określona w pkt 1 i 2.

Rozdział  3

Magazynowanie gazu płynnego w butlach

§  76. 

1. Butli do gazu płynnego nie wolno używać i przechowywać w warunkach wpływających ujemnie na ich wytrzymałość.

2. W magazynach, w których składowane są butle z gazem płynnym o łącznej masie powyżej 1.350 kg, butle pełne i nominalnie puste (zawierające tylko fazę gazową) powinny być składowane oddzielnie, w oznakowanych miejscach.

§ 77. Butle z gazem płynnym mogą być składowane na placach otwartych, pod zadaszeniem lub w budynkach przystosowanych do tego celu.

§ 78. Miejsca parkowania i postoju pojazdów i naczep załadowanych butlami z gazem płynnym powinny spełniać wymagania bezpieczeństwa przewidziane dla magazynów na placach otwartych.

§ 79. Masa gazu płynnego, która może być magazynowana w pomieszczeniach, nie powinna przekraczać 5.500 kg.

§  80. 

1. Na placach otwartych butle luzem powinny być składowane w oddzielnych stosach, odległych od siebie co najmniej o 1,5 m. Masa gazu płynnego w stosie nie może przekraczać 5.500 kg.

2. Na placach otwartych butle składowane na paletach i w kontenerach o konstrukcji ażurowej powinny być składowane w oddzielnych stosach, odległych od siebie co najmniej o 2,5 m. Masa gazu płynnego składowanego w stosie nie może przekraczać łącznie 15.000 kg.

3. Składowisko butli na placu otwartym nie może być usytuowane poniżej poziomu terenu, a podłoże powinno być wolne od zagłębień i odpowiednio utwardzone.

§ 81. Obiekt budowlany będący magazynem gazu płynnego powinien być parterowy, bez podpiwniczenia, wyposażony w wentylację grawitacyjną. Otwory wywiewne należy lokalizować na wysokości nie większej niż 0,15 m nad poziomem podłogi.

§  82. 

1. Odległości magazynów butli z gazem płynnym od budynków mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego i obiektów użyteczności publicznej powinny wynosić co najmniej:

Masa gazu płynnego składowiska w kg	Odległość w m
do 25.000	20
powyżej 25.000 do 60.000	25
powyżej 60.000 do 150.000	30

2. Odległość magazynów butli z gazem płynnym od innych obiektów budowlanych i dróg publicznych powinna wynosić co najmniej połowę odległości określonych w ust. 1.

§ 83. 25  W handlowej sieci detalicznej, w tym w stacjach paliw, dopuszcza się składowanie butli w kontenerach o konstrukcji ażurowej. Kontenery te o łącznej masie gazu w butlach do 440 kg mogą być ustawiane przy ścianie o odporności ogniowej co najmniej 120 minut i wysokości co najmniej 2 m, w odległości co najmniej 2 m w poziomie od znajdujących się w niej otworów okiennych i drzwiowych, a także od studzienek, przy zachowaniu odległości co najmniej 10 m od innych budynków i co najmniej 1,0 m od granicy działki.

§ 84. W punktach sprzedaży przyborów gazowych dopuszcza się składowanie gazu płynnego w butlach o łącznej masie do 70 kg.

§  85.  ²⁶

1. Magazyn butli, w zależności od masy składowanego gazu płynnego, wyposaża się w gaśnice proszkowe 9 kg w następującej ilości:

1) 1 gaśnica - w przypadku składowanego gazu płynnego o masie do 440 kg,

2) 2 gaśnice - w przypadku składowanego gazu płynnego o masie od 441 kg do 5.500 kg oraz dodatkowo jedną gaśnicę na każde 10.000 kg masy składowanego gazu płynnego powyżej 5.500 kg.

2. Dopuszcza się stosowanie 2 gaśnic śniegowych CO₂ 5 kg zamiast 1 gaśnicy proszkowej 9 kg.

3. Magazyn butli gazu płynnego powyżej 440 kg wyposaża się w instalację wodną do celów przeciwpożarowych o następującej wydajności:

1) 10 dm³/s - w przypadku masy składowanego gazu płynnego do 25.000 kg,

2) 20 dm³/s - powyżej wielkości masy składowanego gazu płynnego określonej w pkt 1.

Rozdział  4

Załadunek i wyładunek gazu płynnego

§ 86. Rozlewnia do napełniania butli gazem płynnym powinna stanowić wydzielony nie podpiwniczony obiekt budowlany i posiadać:

1) stałe urządzenia zraszaczowe,

2) wentylację grawitacyjną,

3) wentylację mechaniczną czynną w czasie pracy urządzeń napełniających, o wydajności co najmniej 4-krotnej wymiany/godz.,

4) wentylację mechaniczną awaryjną o wydajności co najmniej 10-krotnej wymiany/godz.,

5) stałą instalację wykrywania niebezpiecznego stężenia gazu w powietrzu.

§ 87. W rozlewni gazu płynnego powinny być zblokowane:

1) wentylacja mechaniczna pomieszczeń do napełniania butli z urządzeniami rozlewczymi i transportowymi butli,

2) stała instalacja wykrywania niebezpiecznego stężenia gazu z wentylacją awaryjną.

§ 88. Napełnianie butli dozwolone jest tylko za pomocą urządzeń wyposażonych w automatyczne odcięcie dopływu gazu i głowicę odpowiednią do typu zaworu.

§ 89. Rozlewnia gazu płynnego powinna być wyposażona w urządzenia do odsysania gazu z butli, do kontroli wagowej butli oraz kontroli szczelności zaworów.

§  90. 

1. Załadunek lub wyładunek cystern kolejowych powinien odbywać się na bocznicach kolejowych, posiadających stacjonarne urządzenia do załadunku lub wyładunku gazu płynnego.

2. Załadunek lub rozładunek cystern samochodowych w bazach lub rozlewniach gazu płynnego powinien odbywać się na stanowiskach posiadających stacjonarne urządzenia do załadunku lub wyładunku gazu płynnego.

§  91. 

1. Stanowiska do wyładunku i załadunku gazu płynnego do cystern kolejowych lub samochodowych powinny być wyposażone w stałe urządzenia zraszaczowe lub działka przeciwpożarowe zapewniające wodę w ilości 8 dm³/min x m² powierzchni cystern w czasie 2 godzin. Zapotrzebowanie na wodę powinno zapewnić równoczesną ochronę sąsiednich cystern pełnych, jeżeli są usytuowane w odległości mniejszej od 8 m od cystern będących w rozładunku lub załadunku.

2. 27  Załadunek cystern kolejowych lub samochodowych powinien odbywać się w warunkach umożliwiających kontrolę maksymalnego dopuszczalnego ich napełnienia.

3. 28  Podczas załadunku lub rozładunku cysternę kolejową lub samochodową uziemia się zgodnie z Polską Normą. Połączenie linki uziemiającej z uziomem powinno być wykonane za pomocą przełącznika.

§  92.  ²⁹

1. Odległości zbiorników magazynowych gazu płynnego od innych obiektów powinny wynosić co najmniej:

Nazwa obiektu	Pojemność zbiorników w m^3
	do 110 m^3		ponad 110 m^3 do 500 m^3		ponad 500 m^3
	zbiorniki naziemne w m	zbiorniki podziemne w m	zbiorniki naziemne w m	zbiorniki podziemne w m	zbiorniki naziemne w m	zbiorniki podziemne w m
1	2	3	4	5	6	7
Stanowisko przeładunkowe cystern kolejowych	15	10	20	15	30	20
Stanowisko przeładunkowe cystern samochodowych	15	10	20	10	30	15
Rozlewnia gazu płynnego	15	15	20	15	30	20
Magazyn butli z gazem płynnym	20	15	20	15	30	20

2. W bazie przeładunkowej:

1) odległość stanowisk przeładunku cystern kolejowych i samochodowych od ogrodzenia bazy wynosi co najmniej 15 m, licząc od skrajni torów kolejowych,

2) w przypadku bezpośredniego przeładunku gazu płynnego z cysterny kolejowej do samochodowej, odległość między cysternami wynosi co najmniej 25 m, licząc od płaszcza cystern,

3) odległość od innych obiektów określa się zgodnie z § 75, przyjmując pojemność cystern za równoważną pojemności zbiornika naziemnego.

§  93.  ³⁰

1. Odległość pomiędzy rozlewnią gazu płynnego a stanowiskiem przeładunku cystern kolejowych lub samochodowych powinna wynosić co najmniej 20 m, przy czym dla stanowiska przeładunku cystern kolejowych odległości powinny być liczone od skrajni budowli najbliższego toru.

2. Odległość między rozlewnią gazu płynnego a stanowiskiem tankowania gazem płynnym pojazdów samochodowych powinna wynosić co najmniej 30 m.

§ 94. Armatura, osprzęt, złącza, węże elastyczne, rury oraz materiały uszczelniające, użyte w instalacjach gazu płynnego, powinny spełniać wymagania określone w odrębnych przepisach.

§ 95. Rurociągi do gazu płynnego o ciśnieniu do 0,1 MPa i średnicach nominalnych do 50 mm mogą być łączone złączem gwintowanym; powyżej tej średnicy należy stosować połączenia spawane lub kołnierzowe.

§  96. 

1. Rurociągi technologiczne gazu płynnego nie powinny przebiegać pod fundamentami budynków, pod ścianami nośnymi i wewnątrz muru szczelinowego.

2. Przejścia rurociągów technologicznych przez ściany powinny być wykonane w rurach ochronnych i uszczelnione.

§ 97. Rurociągi lub węże elastyczne do gazu płynnego między dwoma zaworami odcinającymi powinny być wyposażone w zawór bezpieczeństwa.

§ 98. Urządzenia, zbiorniki, rurociągi, podpory i konstrukcje stalowe powinny być uziemione.

§ 99. Po stronie tłocznej agregatów pompowych powinny być zainstalowane zawory obejściowe, odprowadzające nadmiar fazy ciekłej gazu płynnego za pomocą przewodu powrotnego do zbiornika gazu.

¹⁸ § 63 zmieniony przez § 1 pkt 14 rozporządzenia z dnia 20 grudnia 2002 r. (Dz.U.03.1.8) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 16 stycznia 2003 r.

¹⁹ § 64 zmieniony przez § 1 pkt 14 rozporządzenia z dnia 20 grudnia 2002 r. (Dz.U.03.1.8) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 16 stycznia 2003 r.

²⁰ § 65 zmieniony przez § 1 pkt 15 rozporządzenia z dnia 20 grudnia 2002 r. (Dz.U.03.1.8) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 16 stycznia 2003 r.

²¹ § 66 zmieniony przez § 1 pkt 16 rozporządzenia z dnia 20 grudnia 2002 r. (Dz.U.03.1.8) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 16 stycznia 2003 r.

²² § 69 zmieniony przez § 1 pkt 17 rozporządzenia z dnia 20 grudnia 2002 r. (Dz.U.03.1.8) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 16 stycznia 2003 r.

²³ § 75 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 18 lit. a) rozporządzenia z dnia 20 grudnia 2002 r. (Dz.U.03.1.8) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 16 stycznia 2003 r.

²⁴ § 75 ust. 3 zmieniony przez § 1 pkt 18 lit. b) rozporządzenia z dnia 20 grudnia 2002 r. (Dz.U.03.1.8) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 16 stycznia 2003 r.

²⁵ § 83 zmieniony przez § 1 pkt 19 rozporządzenia z dnia 20 grudnia 2002 r. (Dz.U.03.1.8) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 16 stycznia 2003 r.

²⁶ § 85 zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 20 grudnia 2002 r. (Dz.U.03.1.8) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 16 stycznia 2003 r.

²⁷ § 91 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 21 lit. a) rozporządzenia z dnia 20 grudnia 2002 r. (Dz.U.03.1.8) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 16 stycznia 2003 r.

²⁸ § 91 ust. 3 dodany przez § 1 pkt 21 lit. b) rozporządzenia z dnia 20 grudnia 2002 r. (Dz.U.03.1.8) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 16 stycznia 2003 r.

²⁹ § 92 zmieniony przez § 1 pkt 22 rozporządzenia z dnia 20 grudnia 2002 r. (Dz.U.03.1.8) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 16 stycznia 2003 r.

³⁰ § 93 zmieniony przez § 1 pkt 23 rozporządzenia z dnia 20 grudnia 2002 r. (Dz.U.03.1.8) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 16 stycznia 2003 r.