Rozdział 11 - Zakres i rodzaje czynności dozoru technicznego - Warunki techniczne dozoru technicznego dla urządzeń technicznych lub urządzeń podlegających dozorowi technicznemu w elektrowni jądrowej.
Dziennik Ustaw
Dz.U.2016.909
Akt obowiązujący Wersja od: 24 czerwca 2016 r.
Rozdział 11
Zakres i rodzaje czynności dozoru technicznego
Zakres i rodzaje czynności dozoru technicznego
§ 129.
Przeprowadza się następujące rodzaje badań technicznych urządzeń EJ:1)
sprawdzające, przeprowadzane w toku wytwarzania urządzenia lub elementu urządzenia;2)
odbiorcze, przeprowadzane po zakończeniu wytwarzania lub montażu urządzenia, w warunkach jego gotowości do pracy;3)
okresowe, przeprowadzane w toku eksploatacji;4)
doraźne, przeprowadzane w terminach wynikających z bieżących potrzeb:a)
eksploatacyjne,b)
kontrolne,c)
powypadkowe,d)
poawaryjne.§ 130.
1.
Badania sprawdzające obejmują w szczególności:1)
badania budowy urządzenia EJ;2)
próby ciśnieniowe, szczelności lub funkcjonalne;3)
rewizje zewnętrzne.2.
Badania, o których mowa w ust. 1 pkt 1, polegają na sprawdzeniu:1)
zgodności wykonania urządzenia EJ z dokumentacją techniczną i mającymi zastosowanie specyfikacjami technicznymi;2)
oznaczeń;3)
stanu ścianek urządzenia EJ;4)
jakości złączy;5)
wyposażenia;6)
powłok wykładzin i wymurówki;7)
cech konstrukcyjnych określonych w dokumentacji technicznej urządzenia EJ oraz stosowanych materiałów;8)
dokumentacji potwierdzającej wykonanie badań i procesów technologicznych wykonanych przez wytwarzającego lub na jego zlecenie;9)
dokumentów kontroli materiałów i poświadczeń dla zastosowanych elementów pochodzących od podwykonawców, których badania budowy zostały wykonane u ich wytwórców; elementy takie mogą nie być poddawane powtórnemu badaniu budowy podczas badania całego urządzenia EJ;10)
dokumentacji powykonawczej urządzenia EJ.§ 131.
1.
Celem badania odbiorczego jest stwierdzenie:1)
zgodności urządzenia EJ z przedłożoną dokumentacją;2)
zgodności montażu i przeznaczenia urządzenia EJ z procedurą lub instrukcją eksploatacji i przepisami o dozorze technicznym;3)
umieszczenia na urządzeniu EJ w sposób czytelny i zrozumiały napisów ostrzegawczych, informacji i instrukcji - w przypadku gdy jest to wymagane;4)
możliwości przekazania urządzenia EJ do bezpiecznej eksploatacji.2.
Zakres badania odbiorczego obejmuje w szczególności:1)
sprawdzenie zainstalowania urządzenia EJ zgodnie z dokumentacją odbiorczą;2)
sprawdzenie działania urządzeń zabezpieczających UTB, urządzeń ochronnych, układów zabezpieczających oraz osprzętu zabezpieczającego i ciśnieniowego;3)
przeprowadzenie prób ciśnieniowych i prób szczelności urządzeń ciśnieniowych w przypadku, gdy jest to wymagane w dokumentacji projektowej;4)
przeprowadzenie prób funkcjonowania urządzeń EJ zgodnie z wymaganiami przepisów odrębnych i stosownych procedur eksploatacyjnych;5)
w przypadku UTB - przeprowadzenie prób:a)
w zainstalowanej wersji montażowej z obciążeniem wystarczającym do stwierdzenia, że sterowanie i ruchy robocze, mechanizmy oraz urządzenia zabezpieczające i ochronne działają prawidłowo,b)
z przeciążeniem lub prób równoważnych - przed rozpoczęciem eksploatacji UTB;6)
sprawdzenie umieszczenia na urządzeniu EJ w sposób czytelny i zrozumiały napisów ostrzegawczych, informacji i instrukcji;7)
przeprowadzenie dodatkowych prób i sprawdzenia zgodnie z wymaganiami szczegółowymi określonymi w dokumentacji projektowej lub w zastosowanych specyfikacjach technicznych, odpowiednio do rodzaju urządzenia EJ.§ 132.
W celu przeprowadzenia badań odbiorczych przedkłada się Prezesowi UDT dokumentację odbiorczą sporządzoną w dwóch egzemplarzach w języku polskim i w dwóch egzemplarzach w języku angielskim oraz w wersji elektronicznej w obu językach. Nieprzedkładanie wersji elektronicznej wymaga zgody Prezesa UDT.§ 133.
1.
W przypadku urządzeń ciśnieniowych dokumentacja odbiorcza zawiera w szczególności:1)
spis zawartości;2)
poświadczenie wykonania i zbadania urządzenia;3)
opis techniczny urządzenia;4)
rysunek urządzenia z podaniem nominalnej i minimalnej grubości ścianek głównych elementów, w szczególności płaszcza, dennic, pokryw i przegród, oraz wykaz materiałów użytych do jego budowy;5)
instrukcję lub procedurę eksploatacji urządzenia;6)
w przypadku gdy jest to wymagane:a)
schemat instalacji z zaznaczeniem lokalizacji urządzenia, osprzętu zabezpieczającego, ciśnieniowego i źródeł zasilania,b)
plan usytuowania urządzenia z uwzględnieniem rozmieszczenia sąsiednich urządzeń lub budynków,c)
opis doboru osprzętu zabezpieczającego oraz pozostałego wyposażenia układu zabezpieczającego wraz z jego dokumentacją, z uwzględnieniem źródeł zasilania,d)
rysunek zestawieniowy z zamontowanym urządzeniem z podstawowymi wymiarami, pokazujący sposób połączenia urządzenia z podwoziem, ramą podwozia lub wózkiem pojazdu.2.
Opis techniczny urządzenia ciśnieniowego zawiera w szczególności:1)
nazwę i adres eksploatującego;2)
lokalizację urządzenia;3)
nazwę i adres wytwórcy i wykonawcy montażu;4)
określenie rodzaju urządzenia i jego przeznaczenia;5)
typ urządzenia, numer fabryczny, rok budowy, oznakowanie;6)
podstawowe parametry urządzenia, w szczególności:a)
pojemność,b)
ciśnienie obliczeniowe,c)
ciśnienie próbne i robocze,d)
najwyższą lub najniższą temperaturę roboczą;7)
określenie parametrów źródeł zasilania oraz rodzaju paliwa i wydajności palników - tam gdzie ma to zastosowanie;8)
wykaz i sposób zabudowy osprzętu zabezpieczającego oraz osprzętu ciśnieniowego.§ 134.
1.
W przypadku UTB dokumentacja odbiorcza zawiera w szczególności:1)
opis techniczny;2)
rysunek zestawieniowy;3)
poświadczenie wykonania i zbadania urządzenia;4)
schemat elektryczny, hydrauliczny i pneumatyczny;5)
schemat układów cięgnowych w mechanizmach napędowych;6)
instrukcję eksploatacji;7)
kopie świadectw badania typu dla urządzeń zabezpieczających;8)
dokumentację uzupełniającą;9)
potwierdzenie prawidłowości zainstalowania urządzenia w strefie zagrożonej wybuchem.2.
Opis techniczny UTB zawiera w szczególności:1)
nazwę i adres wytwórcy;2)
określenie rodzaju UTB i jego przeznaczenia;3)
typ, numer fabryczny, rok budowy, oznakowania;4)
podstawowe parametry i urządzenia zabezpieczające, w szczególności:a)
udźwig,b)
wysokość podnoszenia,c)
prędkości ruchów roboczych,d)
rodzaj napędu,e)
wielkość całkowitej masy UTB,f)
ograniczniki ruchów roboczych,g)
szczegółowe dane dotyczące urządzeń chwytających,h)
dane techniczne cięgien nośnych z określeniem współczynników bezpieczeństwa,i)
urządzenia sygnalizacyjne,j)
ograniczniki obciążenia,k)
miejsce i rodzaj sterowania,l)
ograniczniki prędkości i urządzenia chwytne lub inne elementy zapobiegające nadmiernemu wzrostowi prędkości.3.
W przypadku UTB montowanych w miejscu eksploatacji dostarcza się dokumentację uzupełniającą, która zawiera:1)
szkic sytuacyjny zmontowanego UTB uwzględniający w szczególności, nieujęte w rysunku zestawieniowym, rzeczywiste odległości UTB od otoczenia, przejścia, dojścia i ewentualne elementy osłonowe;2)
schematy zasilania UTB ze wskazaniem w szczególności osprzętu, wielkości, rodzaju zabezpieczeń, rodzaju i typu przewodów zasilających;3)
poświadczenie prawidłowości montażu i przeprowadzonych prób pomontażowych, wystawione przez instalującego;4)
protokoły pomiarów rezystancji izolacji obwodów elektrycznych, skuteczności ochrony przeciwporażeniowej oraz instalacji odgromowej;5)
protokół odbioru części budowlanej UTB.4.
W przypadku zmiany miejsca zainstalowania wymagającego demontażu i ponownego montażu UTB przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio.5.
Instrukcja eksploatacji UTB zawiera w szczególności:1)
wskazania dotyczące bezpiecznej eksploatacji UTB, w zależności od jego przeznaczenia i przewidywanych warunków pracy, a także dających się przewidzieć sytuacji anormalnych;2)
informacje dotyczące wymaganych kwalifikacji osób obsługujących i konserwujących UTB;3)
opis budowy, działania i regulacji mechanizmów, zespołów i elementów wyposażenia mechanicznego, elektrycznego, hydraulicznego lub pneumatycznego;4)
opis budowy, działania i regulacji elementów bezpieczeństwa;5)
w zakresie obsługi UTB:a)
opis działania urządzeń sterowniczych i sygnalizacyjnych,b)
informacje dotyczące wskazań przyrządów pomiarowo-kontrolnych wraz z rysunkami przedstawiającymi rozmieszczenie tych przyrządów,c)
wskazanie sposobu i zasad sterowania ruchami mechanizmów,d)
wykaz obowiązków obsługującego oraz czynności niezbędnych do wykonania przed, w trakcie i po zakończeniu pracy;6)
w zakresie konserwacji UTB:a)
zasady wykonywania czynności konserwacyjnych, technologii montażu i demontażu, z określeniem wielkości momentów dokręcania połączeń śrubowych oraz sprawdzenia prawidłowości wykonanych działań wraz z określeniem zakresów i terminów przeprowadzanych przeglądów,b)
wykaz czynności niezbędnych do wykonania przez osobę konserwującą w ramach jej obowiązków;7)
wykaz podstawowych usterek lub nieprawidłowości, które mogą występować podczas eksploatacji UTB, z określeniem przyczyn i sposobu ich usunięcia;8)
warunki dotyczące wykonania i eksploatacji torowiska i toru jezdnego;9)
kryteria zużycia oraz czasookresy wymiany elementów eksploatacyjnych, takich jak cięgna nośne, hamulce, koła jezdne, elementy chwytne.6.
Instrukcję eksploatacji UTB sporządza się w języku polskim.§ 135.
W ramach badań okresowych i doraźnych urządzeń ciśnieniowych wykonuje się w szczególności:1)
inspekcje, które obejmują:a)
rewizje zewnętrzne,b)
rewizje wewnętrzne,c)
próby ciśnieniowe - wytrzymałościowe i szczelności;2)
próby funkcjonalne.§ 136.
Rewizja zewnętrzna urządzenia ciśnieniowego obejmuje zewnętrzne oględziny tego urządzenia oraz osprzętu w miejscach dostępnych, a w przypadku gdy jest to możliwe - sprawdzenie działania tego osprzętu.§ 137.
1.
Rewizja wewnętrzna urządzenia ciśnieniowego obejmuje ocenę wizualną stanu ścianek tego urządzenia, jego połączeń rozłącznych i nierozłącznych oraz osprzętu zabezpieczającego i ciśnieniowego.2.
W technicznie uzasadnionych przypadkach jest dopuszczalne, po uzyskaniu zgody Prezesa UDT, uzupełnienie lub zastąpienie oceny, o której mowa w ust. 1, innymi badaniami.§ 138.
Rewizję wewnętrzną i zewnętrzną urządzenia ciśnieniowego uzupełnia się badaniami nieniszczącymi i niszczącymi oraz pomiarami geometrii w przypadku, gdy przewidziano to w planie zapewnienia bezpiecznego funkcjonowania urządzeń EJ.§ 139.
1.
Próbę ciśnieniową urządzeń ciśnieniowych wykonuje się jako próbę hydrauliczną.2.
Jeżeli ma to uzasadnienie techniczne, jest dopuszczalne, po uzyskaniu zgody Prezesa UDT, zastąpienie próby hydraulicznej, o której mowa w ust. 1, inną próbą lub badaniem innego rodzaju.3.
Podczas wykonywania próby ciśnieniowej wartość ciśnienia próbnego przyjmuje się zgodnie z dokumentacją techniczną urządzenia lub specyfikacją techniczną, zgodnie z którą urządzenie zostało zaprojektowane.4.
Dopuszczalne jest ustalenie przez Prezesa UDT innej, niż określona w ust. 3, wartości ciśnienia próbnego w zależności od ciśnienia dopuszczalnego i temperatury dopuszczalnej.5.
Temperatura płynu próbnego wynosi nie mniej niż +10°C i nie więcej niż +50°C, o ile w dokumentacji technicznej urządzenia lub zgodnie z wymaganiami określonymi w stosownych dokumentach odniesienia nie została ustalona inna temperatura próby ciśnieniowej.§ 140.
1.
W trakcie wykonywania próby ciśnieniowej urządzeń ciśnieniowych zapewnia się szczelność instalacji zasilania urządzenia płynem próbnym.2.
Próbę ciśnieniową, o ile jest to możliwe, przeprowadza się w warunkach umożliwiających oględziny ścianek urządzenia ciśnieniowego, w szczególności złączy spawanych i połączeń rozłącznych.3.
Wynik próby ciśnieniowej uznaje się za pozytywny, jeżeli podczas tej próby nie stwierdzono odkształceń trwałych, uszkodzeń lub nieszczelności ścianek i połączeń urządzenia.§ 141.
1.
Celem przeprowadzenia badania okresowego UTB jest stwierdzenie:1)
realizacji zaleceń zamieszczonych w protokole z poprzedniego badania;2)
braku uszkodzeń lub zmian stanu UTB mających wpływ na bezpieczeństwo eksploatacji UTB lub mogących stanowić przyczynę zagrożenia w przyszłości;3)
istnienia i prawidłowej pracy niezbędnych urządzeń zabezpieczających i urządzeń ochronnych;4)
umieszczenia na UTB w sposób czytelny i zrozumiały napisów ostrzegawczych, informacji i instrukcji;5)
ewentualnej konieczności przeprowadzenia działań naprawczych.2.
W trakcie badania okresowego UTB sprawdza się:1)
księgę rewizyjną i dziennik konserwacji UTB;2)
protokoły pomiarów elektrycznych;3)
zaświadczenia kwalifikacyjne osób obsługujących i konserwujących UTB.3.
Zakres badania okresowego UTB obejmuje w szczególności:1)
oględziny UTB w miejscach dostępnych;2)
przeprowadzenie prób funkcjonowania UTB w zainstalowanej wersji montażowej z obciążeniem wystarczającym do stwierdzenia, że sterowanie i ruchy robocze UTB, mechanizmy, urządzenia zabezpieczające i ochronne działają prawidłowo, w tym tam gdzie to zasadne, próby statycznej UTB oraz próby dynamicznej UTB.§ 142.
1.
Próbę statyczną UTB wykonuje się, o ile dokumentacja techniczna nie stanowi inaczej, z przeciążeniem utrzymywanym w czasie nie krótszym niż 60 minut.2.
Odkształcenia konstrukcji nośnej sprawdza się w celu zapewnienia, że ustalone wartości graniczne nie będą przekroczone.3.
Po przeprowadzeniu próby potwierdza się brak uszkodzeń i trwałych odkształceń.§ 143.
1.
Próbę dynamiczną UTB przeprowadza się:1)
z przeciążeniem, wykonując ruchy robocze pojedyncze oraz kojarzone, zgodnie z instrukcją lub procedurą eksploatacji;2)
przy prędkościach roboczych, które nie zagrażają bezpieczeństwu przeprowadzania badania.2.
Wielkość przeciążenia odpowiada udźwigowi powodującemu największe obciążenie konstrukcji nośnej, pomnożonemu przez współczynnik, którego wartość przyjmuje się zgodnie z zastosowanymi specyfikacjami technicznymi.3.
Po przeprowadzeniu próby potwierdza się prawidłowość funkcjonowania sterowania i ruchów roboczych, urządzeń zabezpieczających i urządzeń ochronnych oraz brak uszkodzeń i trwałych odkształceń.§ 144.
Zakres kontroli stanu technicznego urządzeń EJ oraz częstość czynności kontrolnych w okresie eksploatacji, w szczególności badań, inspekcji, prób funkcjonalnych, określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.§ 145.
1.
Badania doraźne eksploatacyjne urządzeń EJ, z wyłączeniem urządzeń technicznych określonych w § 146, wykonuje się na wniosek eksploatującego, w szczególności w przypadku:1)
zmiany miejsca zainstalowania urządzenia EJ;2)
naprawy lub modernizacji urządzenia EJ;3)
konieczności naprawy elementów urządzenia EJ;4)
wymiany elementów urządzenia EJ, z wyłączeniem elementów określonych w § 104 ust. 2 oraz § 105;5)
zmiany nastaw osprzętu zabezpieczającego oraz układów zabezpieczających;6)
zmiany charakterystyki lub rodzaju urządzeń zasilających;7)
stwierdzenia nieszczelności lub uszkodzeń ścianek urządzenia ciśnieniowego;8)
zmiany dokonywanej w instalacji współpracującej z urządzeniem ciśnieniowym;9)
uzasadnionym stanem technicznym urządzenia ciśnieniowego.2.
Zakres badań doraźnych eksploatacyjnych i sposób przygotowania urządzenia do tych badań są ustalane przez Prezesa UDT w zależności od okoliczności uzasadniających ich przeprowadzenie.§ 146.
1.
Badanie doraźne eksploatacyjne UTB, w szczególności specjalistycznego wyposażenia transportowo-techno- logicznego do przemieszczania paliwa jądrowego, przeprowadza się na wniosek eksploatującego w przypadku:1)
wymiany:a)
cięgien nośnych,b)
urządzeń chwytających,c)
zespołu napędowego lub elementów zespołu napędowego, działającego na zasadzie sprzężenia ciernego,d)
mechanizmu podnoszenia lub mechanizmu zmiany wysięgu,e)
urządzeń zabezpieczających, w szczególności ogranicznika prędkości, urządzeń chwytnych, ogranicznika obciążenia lub systemu ryglowania drzwi przystankowych;2)
naprawy mechanizmu podnoszenia lub mechanizmu zmiany wysięgu;3)
naprawy konstrukcji nośnej urządzenia lub jego elementów;4)
modernizacji;5)
zmiany miejsca pracy urządzenia wymagającej jego demontażu i ponownego montażu.2.
Badanie doraźne eksploatacyjne UTB może być przeprowadzone na wniosek eksploatującego również w innych przypadkach.§ 147.
Rodzaj i zakres badań doraźnych eksploatacyjnych po naprawie lub modernizacji oraz sposób przygotowania urządzenia do tych badań są określane przez Prezesa UDT.§ 148.
W przypadku gdy określone badanie techniczne urządzenia EJ nie będzie możliwe po zakończeniu naprawy lub modernizacji, to badanie rozpoczyna się lub wykonuje w trakcie naprawy lub modernizacji.§ 149.
Metodę i technikę przeprowadzenia badań technicznych w trakcie wykonywania naprawy lub modernizacji, a także przeprowadzenia badań doraźnych eksploatacyjnych po naprawie lub modernizacji oraz kryteria akceptacji ich wyników określa się na podstawie norm lub specyfikacji technicznych.§ 150.
1.
Zakres badania doraźnego kontrolnego UTB obejmuje:1)
oględziny UTB w miejscach dostępnych;2)
przeprowadzenie prób funkcjonowania UTB w zainstalowanej wersji montażowej.2.
W przypadkach uzasadnionych stanem bezpieczeństwa UTB jest dopuszczalne rozszerzenie przez Prezesa UDT zakresu badania doraźnego kontrolnego.§ 151.
1.
Celem badania doraźnego powypadkowego i badania doraźnego poawaryjnego jest określenie stanu technicznego urządzenia oraz przyczyn nieszczęśliwego wypadku lub niebezpiecznego uszkodzenia, sformułowanie wniosków dotyczących działań zapobiegawczych oraz ich wdrożenia.2.
Badanie, o którym mowa w ust. 1, przeprowadza się po otrzymaniu zawiadomienia lub informacji dotyczącej niebezpiecznego uszkodzenia lub nieszczęśliwego wypadku związanego z eksploatacją urządzenia.3.
Zakres dokumentacji wymaganej do przeprowadzenia badania, o którym mowa w ust. 1, oraz zakres tego badania są określane przez Prezesa UDT.§ 152.
Próby szczelności i próby wytrzymałościowe oraz próby funkcjonalne urządzeń składających się na system obudowy bezpieczeństwa wraz z systemami pomocniczymi wykonuje się zgodnie z metodami określonymi w procedurach lub instrukcjach ich przeprowadzania, zgodnie z wymaganiami określonymi w dokumentach odniesienia.§ 153.
1.
Rodzaje i zakresy przeprowadzanych kontroli stanu technicznego urządzeń EJ dobiera się w zależności od rodzaju urządzenia EJ oraz klasy bezpieczeństwa, do której zostało ono zaliczone.2.
Minimalny wymagany zakres badań okresowych, nadzoru i kontroli stanu technicznego urządzeń EJ istotnych dla bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej określa załącznik nr 1 do rozporządzenia, który obejmuje zakres czynności:1)
wykonywanych przez eksploatującego w obecności inspektorów UDT;2)
z których jest wymagane cykliczne przekazywanie lub udostępnianie przez eksploatującego zapisów oraz ich analiz dla UDT;3)
wymaganych od eksploatującego, nieobjętych nadzorem UDT.3.
Terminy przeprowadzania kontroli stanu technicznego uzależnia się od harmonogramów cyklu paliwowego, planowanych przeglądów technicznych, napraw i modernizacji, przestojów technologicznych oraz zaleceń instrukcji i procedur eksploatacji.