Rozdział 3 - O właściwości i postępowaniu władz sądowych. - Ustawa Karna Skarbowa.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1926.105.609

Akt utracił moc
Wersja od: 1 maja 1932 r.

ROZDZIAŁ  III.

O właściwości i postępowaniu władz sądowych.

Sądy rozpoznają:

1)
sprawy, należące do ich właściwości,- stosownie do postanowień art. 136;
2)
sprawy przekazane im, stosownie do postanowień art. 137 i art. 188.

Sprawy obu wymienionych w art. 210 rodzajów należą do właściwości sądów okręgowych.

Minister Sprawiedliwości może w porozumieniu z Ministrem Skarbu w drodze rozporządzenia przekazywać do właściwości sądów powiatowych (pokoju) tak na całym obszarze Państwa, jak i w części Państwa, niektóre rodzaje przestępstw i te zmiany właściwości odwoływać. W wypadku tym przepisy niniejszego rozdziału, zwłaszcza dotyczące udziału władzy skarbowej i jej pełnomocnika w postępowaniu karnem, mają zastosowanie również w postępowaniu przed sądami powiatowemi (pokoju), wyjąwszy, gdy z treści ich wynika, że odnoszą się wyłącznie do postępowania przed sądami okręgowemi.

Minister Sprawiedliwości może w porozumieniu z Ministrem Skarbu przekazać wyłączne rozpoznawanie spraw karnych o przestępstwa należące do właściwości sądów powiatowych (pokoju) według ustępu poprzedniego bądź poszczególnym sądom powiatowym (pokoju) dla kilku okręgów tych sądów, bądź sądowi powiatowemu (pokoju) w siedzibie sądu okręgowego dla całego okręgu sądowego.

Właściwym jest sąd miejsca popełnienia przestępstwa lub w razie, gdy miejsce popełnienia przestępstwa jest nieznane, sąd właściwy ze względu na miejsce zamieszkania, a gdyby i to było nieznane, sąd miejsca wykrycia przestępstwa.

Jednakże z ważnych względów może być sprawa przekazana innemu sądowi, przyczem co do trybu przekazywania obowiązują przepisy powszechnego prawa karnego.

Do orzekania w sprawach, objętych niniejszą ustawą, tworzy się w każdym sądzie okręgowym wydział karny skarbowy.

Przewodniczący tego wydziału wyznacza do osądzenia sprawy sędziów zawodowych z grona członków tegoż wydziału, a przewodniczy w komplecie sadzącym bądź sam, bądź też wyznacza jednego z sędziów na przewodniczącego. Członkowie tego wydziału mogą zarazem pełnić inne czynności w tym sądzie.

Jednego członka kompletu sądzącego może zastąpić inny sędzia (zawodowy) sądu okręgowego, sędzia śledczy, sędzia pokoju (powiatowy) lub zastępca sędziego, na podstawie zarządzenia prezesa sądu okręgowego, powziętego na wniosek przewodniczącego wydziału karnego skarbowego w poszczególnej sprawie.

Sąd okręgowy rozstrzyga w wydziale karnym skarbowym wszelkie sprawy o przestępstwa, podlegające niniejszej ustawie, w składzie trzech sędziów zawodowych; przepisy o sadzeniu jednoosobowem nie mają zastosowania.

Gdy wedle obowiązujących przepisów decydować ma sąd okręgowy (także izba radna, izba karna) kolegjalnie poza rozprawą główną, rozstrzyga zawsze wydział karny skarbowy na posiedzeniu niejawnem po wysłuchaniu wniosków prokuratora.

W sądach powiatowych (pokoju) orzeka w sprawach, objętych niniejsza ustawa, jeden sędzia zawodowy, w b. dzielnicy rosyjskiej sędzia pokoju bez udziału ławników.

W razie zbiegu przestępstwa, podlegającego niniejszej ustawie, z przestępstwem, podlegającem osądzeniu według innego postępowania sądowego, każde z tych przestępstw ulega rozpoznaniu niezależnie od drugiego.

W takich jednak wypadkach zbiegu czy to jednoczynowego (art. 22), czy to wieloczynowego, gdy czyny odnośne pozostają ze sobą w związku, sąd okręgowy (wydział karny skarbowy) może zarządzić łączne rozpoznanie i osądzenie spraw przed wydziałem karnym skarbowym tak, gdy wszystkie należą do właściwości sądu okręgowego, jak wówczas, gdy jedne należą do tego sądu inne do sądu powiatowego (pokoju). W wypadku tym sad (wydział karny skarbowy) stosuje do obu rodzajów przestępstw przepisy powszechnego postępowania karnego przy odpowiedniem zastosowaniu odnośnie do przestępstwa, ulegającego ukaraniu wedle niniejszej ustawy, postanowień art. 217-227 i art. 228; przepis art. 227 ust. 1 stosuje się jednak tylko wówczas, jeśli okoliczność, którą stwierdza protokół, dotyczy wyłącznie przestępstwa, podlegającego karze wedle niniejszej ustawy; protokóły, odczytane na zasadzie art. 227 ust. 2, można uwzględnić jako dowody także co do przestępstwa, nie podlegającego niniejszej ustawie, o ile treść protokołu dotyczy określenia przedmiotu przestępstwa (jego jakości, ilości, wartości, miejsca ujęcia, pochodzenia i t. p.).

Postanowienia poprzedniego ustępu nie mają jednak zastosowania, jeśli pozostające w zbiegu przestępstwo należy do właściwości sądów przysięgłych; w tym wypadku rozpoznanie każdej z tych spraw następuje zawsze oddzielnie.

Postanowienia ustępu drugiego stosuje się odpowiednio w sądzie powiatowym (pokoju), o ile zbiegające się przestępstwa należą do jego właściwości.

Sąd (sędzia śledczy) może wezwać odpowiedzialnego w charakterze osoby trzeciej do osobistego stawienia się celem przesłuchania, a w razie, jeśli on się nie stawi, zarządzić jego dostawienie.

Odpowiedzialnego należy zawiadomić o rozprawie głównej z tem, że może na niej stanąć osobiście lub z obrońcą, albo przez pełnomocnika. Niestawienie się jego nie jest przeszkodą do przeprowadzenia rozprawy i wydania wyroku, którego nie uważa się w tym wypadku za zaoczny, Należy o tem pouczyć odpowiedzialnego w zawiadomieniu.

Odpowiedzialnemu przysługuje prawo bronienia się w ciągu całego postępowania sądowego, przyczem korzysta on z wszelkich uprawnień, przewidzianych w przepisach powszechnego postępowania karnego dla oskarżonego (obwinionego).

Zeznania odpowiedzialnego nie mogą być zaprzysiężone i nie podlegają sankcji, przewidzianej do zeznań świadków.

Osoby, wymienione w art. 185 L. 6, winny być zawiadomione o rozprawie głównej. Przysługuje im prawo stawiania wniosku celem wykazania swych roszczeń w toku całego postępowania sądowego. Zgłoszenie roszczenia nastąpić winno w ciągu dni czternastu od doręczenia zawiadomienia o zajęciu przedmiotu pod rygorem odrzucenia, a w braku zawiadomienia, lub gdy dzień rozprawy głównej przypada przed upływem terminu czternastodniowego, najpóźniej z rozpoczęciem rozprawy głównej.

Władza sądowa, wskazana w art. 149, której dostawiono osobę obwiniona o przestępstwo skarbowe, wydaje decyzje co do zatrzymania lub zwolnienia z aresztu (nakaz aresztowania z art. 97 Konstytucji).

Po wydaniu decyzji sąd odsyła natychmiast akta sprawy prokuratorowi przy właściwym sądzie okręgowym, o ile sam nie jest kompetentny do orzekania w danej sprawie (Art. 211 usta 2).

Areszt śledczy można zastosować we wszystkich wypadkach, przewidzianych w art. 165, z wyjątkiem punktu 1; jednakże w wypadkach przestępstwa, zagrożonego jedynie karą majątkową (wraz z aresztem zastępczym), areszt śledczy można zastosować jedynie wtedy, gdy oskarżony nie złoży kaucji, lub nie da zabezpieczenia w wysokości przypuszczalnego wymiaru kary pieniężnej, albo gdy zachodzą warunki, przewidziane w art. 165 ust. 1 L. 5.

W razie niebezpieczeństwa udaremnienia późniejszej egzekucji kar pieniężnych, kosztów postępowania i uszczuplonych należytości sąd może zarządzić ich zabezpieczenie na majątku oskarżonego (obwinionego) i odpowiedzialnego. Orzeczenie sądu karnego jest dostateczną podstawą do uzyskania, względnie wykonania sądowego zabezpieczenia. O zarządzeniu zabezpieczenia zawiadamia sąd władzę skarbową.

W sprawach, przekazanych do postępowania sądowego w myśl art. 188, prokurator składa sądowi okręgowemu zamiast aktu oskarżenia wniosek o zarządzenie rozprawy głównej, w innych natomiast sprawach, określonych w art. 210 pod L. 2, zastąpić może akt oskarżenia wnioskiem o zarządzenie rozprawy głównej.

Wniosek taki powinien zawierać:

1)
wymienienie oskarżonych i odpowiedzialnych w charakterze osób trzecich i ich miejsce zamieszkania oraz zaznaczenie, czy oskarżeni są zaaresztowani lub -pozostają na wolności:
2)
wymienienie czynu przestępnego oraz przepisów prawa, w myśl których czyn ten stanowi przestępstwo;
3)
wskazanie dowodów, które powinny być rozpatrzone _na rozprawie głównej (świadkowie, znawcy oraz ich adresy, dokumenty, dowody rzeczowe oraz miejsce ich przechowania).

Odpis aktu oskarżenia, względnie wniosku o zarządzenie rozprawy głównej, przesyła prokurator władzy skarbowej.

Złożenie przez prokuratora aktu oskarżenia, względnie wniosku o zarządzenie rozprawy głównej nastąpić winno w ciągu siedmiu dni od otrzymania akt sprawy, a przewodniczący wydziału karnego skarbowego, o ile sprawa nie nadaje się do umorzenia, albo wyznacza termin rozprawy głównej albo jeśli dostrzeże w stanie sprawy istotne braki, uniemożliwiające należyte przeprowadzenie rozprawy głównej, zwraca prokuratorowi akta sprawy, w celu uzupełnienia.

Przeciw decyzji przewodniczącego nie przysługuje stronom żaden środek odwoławczy.

O umorzeniu sprawy rozstrzyga wydział karny skarbowy na posiedzeniu niejawnem.

Jeśli prokurator nie znajduje powodu do ścigania, winien przesłać akta władzy skarbowej, która może sama złożyć sądowi okręgowemu wniosek o zarządzenie rozprawy głównej (art. 223). Jeśli natomiast władza skarbowa takiego wniosku nie składa, oznajmia to prokuratorowi, zwracając akta.

Władza skarbowa korzysta w ciągu całego postępowania karnego ze wszelkich uprawnień prokuratora, dotyczących:

1)
informowania się o sprawie (przeglądanie akt, obecność przy czynnościach śledczych i t. p.);
2)
wniosków w przedmiocie zbierania i uzupełnienia materjału dowodowego oraz w przedmiocie wszelkich wogóle decyzyj sądowych;
3)
zaskarżania wszelkiego rodzaju wyroków i innych rozstrzygnięć.

W tym celu deleguje władza skarbowa swego pełnomocnika.

Obecność pełnomocnika władzy skarbowej na rozprawie głównej jest konieczna, jeśli władza ta złożyła sądowi wniosek o zarządzenie rozprawy głównej (art. 224), prokurator jednak i w tym wypadku obowiązany jest do wzięcia udziału w rozprawie.

Prokurator i pełnomocnik władzy skarbowej są nawzajem od siebie niezależni. Popieranie oskarżenia przez jednego z nich wystarcza. Wniosek pełnomocnika winien być przez sąd rozpatrzony, choćby prokurator z wnioskiem tym się nie zgadzał,

Świadków, których zeznania, złożone w śledztwie lub w dochodzeniach sadowych, prokuratorskich lub dokonanych przez władzę skarbową (art. 144), dotyczą okoliczności mniej ważnych, można na rozprawę główną nie wzywać, lecz ograniczyć się do odczytania ich zeznań. Wolno jednak stronom mimo odczytania protokółu domagać się przesłuchania świadka, o czem sąd decyduje wedle swobodnego uznania.

Odczytanie protokółu wszelkich czynności, dokonanych czy to w toku dochodzeń, czy też w toku śledztwa, jest dopuszczalne.

W razie niewykrycia miejsca pobytu oskarżonego, jego ucieczki lub wogóle uchylenia się od sądu, można zarządzić i przeprowadzić rozprawę główną, ogłaszając jej termin w gminie ostatniego miejsca zamieszkania, pobytu lub wykonywania przedsiębiorstwa, o ile zaś żadnej z tych okoliczności stwierdzić nie można, w Monitorze Polskim. Między ogłoszeniem a terminem rozprawy głównej upłynąć musi okres trzechmiesięczny Sposób ogłoszenia oznaczy rozporządzenie wykonawcze Ogłoszeń tych zaniecha się, jeśli oskarżona ukrył się lub zbiegł, mimo, że go o wyznaczeniu rozprawy powiadomiono.

Jeśli oskarżony nie zamianował obrońcy (pełnomocnika), według zasad powszechnego postępowania karnego, przewodniczący powołuje dla nieobecnego obrońcę z urzędu. Obrońcy temu przysługują wszystkie prawa strony oskarżonej.

Prawomocny wyrok należy ogłosić trybem, wkazanym w ustępie 1. Wykonanie, nastąpić może dopiero po upływie czternastu dni po dniu odnoszenia.

Przepisy niniejszego artykułu mają odpowiednie zastosowanie do odpowiedzialnego w charakterze osoby trzeciej.

Wyroki sądowe zawierać muszą rozstrzygnięcie sprawy co do wszystkich punktów, wymienionych w art. 185 L L 1 - 7 Do uzasadnienia wyroku mają zastosowanie ogólne przepisy proceduralne.

Rozstrzygnięcie co do kosztów postępowania objąć ma również te koszty, które powstały w postępowaniu skarbowem (art. 206).

Sądy przesyłają z urzędu władzom skarbowym odpisy swych wyroków i decyzyj oraz zawiadomienie o umorzeniu sprawy.

Od wyroków sądu okręgowego, orzekającego w I instancji, strony mogą założyć skargę jedynie do Sądu Najwyższego, który orzeka przy zastosowaniu w tej mierze ogólnych przepisów postępowania karnego (w b dzielnicy rosyjskiej skarga kasacyjna w b dzielnicy austriackie! zażalenie nieważności, w b dzielnicy pruskiej skarga rewizyjna). Prokurator i pełnomocnik władzy skarbowe; (art. 226 ust. 2) mogą przeciw orzeczeniu o wymiarze kary, jeśli zastosowano art. 31. wnieść do dni czternastu od ogłoszenia wyroku zażalenie które rozstrzyga na posiedzeniu niejawnem sąd apelacyjny, a Sąd Najwyższy wówczas, jeśli choćby jedna ze stron wyrok do lego sądu zaskarżyła.

Od wyroków sądów powiatowych (pokoju) można odwołać się w trybie postępowania odwoławczego (apelacyjnego) w terminie ustawowym do sadu okręgowego, który rozpoznaje sprawę w wydziale karnym skarbowym. Wyroki tego sądu są prawomocne.

Stronami są także osoby, o których mowa w art. 185 p. 5 i 6.

Odpowiedzialny w charakterze osoby trzeciej zaskarżyć może wyrok tylko z powodu nałożenia nań odpowiedzialności, a z powodu zasadzenia oskarżonego tylko o tyle, o ile ono jest podstawą tej odpowiedzialności.

Środki odwoławcze, właściwe tylko w wypadkach zaoczności, przysługują odpowiedzialnemu tylko wówczas, gdy nie został uwiadomiony o rozprawie pozatem winien odpowiedzialny założyć skargę: w terminach, które biegną dla oskarżonego. Jeśli jednak odpowiedzialny w terminie właściwym dla oskarżonego żądał doręczenia wyroku, lub doręczenie z urzędu jest nakazane, terminy, biegnące od doręczenia, liczą się odpowiedzialnemu od doręczenia mu wyroku bez względu na ich bieg dla oskarżonego. Przepis niniejszego ustępu odnosi się również do osób trzech (art. 218).

7 Art. 211 zmieniony przez art. 2 rozp. z mocą ustawy z dnia 24 lutego 1928 r. (Dz.U.28.21.178) zmieniającej nin. ustawę z dniem 5 marca 1928 r.
8 Art. 213 zmieniony przez art. 3 rozp. z mocą ustawy z dnia 24 lutego 1928 r. (Dz.U.28.21.178) zmieniającej nin. ustawę z dniem 5 marca 1928 r.
9 Art. 230 zmieniony przez art. 3 rozp. z mocą ustawy z dnia 24 czerwca 1927 r. (Dz.U.27.60.526) zmieniającej nin. ustawę z dniem 11 lipca 1927 r.