Dział 1 - PRZEPISY OGÓLNE - Ustawa karna skarbowa.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1984.22.103 t.j.

Akt utracił moc
Wersja od: 12 stycznia 1999 r.

DZIAŁ  I.

PRZEPISY OGÓLNE

Przestępstwa skarbowe.

 Przestępstwem skarbowym jest czyn społecznie szkodliwy, zabroniony przez niniejszą ustawę pod groźbą kary grzywny, kary ograniczenia wolności lub kary pozbawienia wolności.

§  1. 
Do przestępstw skarbowych nie mają zastosowania przepisy części ogólnej Kodeksu karnego, z wyjątkiem: art. 1-3, 4 § 1, 2 i 4, art. 5, 6, 9 § 1 i 2, art. 10 § 1 i 4, art. 12 zdanie pierwsze, art. 13-15, 18-24, 28-31, 34-37, 38 § 1, art. 40, 41, 43 § 2, art. 44 § 5 i 7, art. 51, 53 § 1 i 2, art. 54 § 1, art. 55-57, 58 § 1 i 2, art. 59, 60 § 1-3, 5 i 6, art. 61, 62, 63 § 2, art. 65, 66 § 1 i 2, art. 67, 68, 69 § 1 i 2, art. 70, 72 § 1, art. 73-77, 78 § 1, art. 79 § 1, art. 80 § 1, art. 81-83, 84 § 1, art. 86 § 3, art. 87, 89 § 1 i 3, art. 90, 91 § 1 i 3, art. 93-98, 101 § 1 pkt 4 i 5 oraz § 3, art. 102, 103 § 1, art. 104 § 1, art. 106, 107 § 1, 2, 4 i 5, art. 108 i 114 oraz 115 § 1, 2, 4, 8-11, 14, 15, 17 i 18, które stosuje się odpowiednio; przez określenie "sąd" należy rozumieć również inny organ uprawniony do orzekania w sprawach o przestępstwa skarbowe.
§  2. 
Wymieniona w art. 15 i 23 Kodeksu karnego przesłanka "dobrowolności" nie ma zastosowania do przestępstw skarbowych.

Niezależnie od przepisów obowiązujących w miejscu popełnienia przestępstwa skarbowego i od obywatelstwa sprawcy, przepisy niniejszej ustawy stosuje się także do osób, które popełniły przestępstwo skarbowe za granicą.

 Przestępstwo skarbowe można popełnić umyślnie, a także nieumyślnie, jeżeli ustawa tak stanowi.

 Jeżeli czyn wyczerpuje znamiona określone w dwóch albo więcej przepisach niniejszej ustawy, organ orzekający skazuje za jedno przestępstwo skarbowe na podstawie wszystkich zbiegających się przepisów. W tym wypadku wymierza się karę na podstawie przepisu przewidującego karę najsurowszą, co nie stoi na przeszkodzie orzeczeniu innych środków przewidzianych w ustawie na podstawie wszystkich zbiegających się przepisów.

§  1. 
Jeżeli czyn wyczerpuje znamiona określone w przepisach niniejszej ustawy oraz w przepisach innej ustawy karnej, stosuje się każdy z tych przepisów.
§  2. 
W wypadkach określonych w § 1, w razie skazania na kary pozbawienia wolności, wykonaniu podlega tylko jedna z tych kar, przy czym na poczet kary surowszej zalicza się karę łagodniejszą.
§  3.  5
 Przepis § 2 stosuje się odpowiednio w razie skazania w wypadku określonym w § 1 na kary ograniczenia wolności, na kary grzywny albo na karę ograniczenia wolności i karę pozbawienia wolności; przy zaliczaniu kary ograniczenia wolności na poczet kary pozbawienia wolności stosuje się odpowiednio art. 87 Kodeksu karnego.
§  4.  6
 W wypadkach określonych w § 2 i 3 przepis art. 92 Kodeksu karnego stosuje się odpowiednio.
§  1.  7
 Nie podlega karze, kto popełniwszy przestępstwo skarbowe zawiadomi o tym organ powołany do ścigania, ujawni osoby, które z nim współdziałały w popełnieniu tego przestępstwa, oraz złoży uszczuploną należność państwową w terminie zakreślonym przez organ powołany do prowadzenia dochodzenia, a gdy przestępstwo nie polega na uszczupleniu takiej należności - równowartość pieniężną przedmiotu przestępstwa, jeżeli podlega on przepadkowi. Nie nakłada się obowiązku uiszczenia równowartości pieniężnej, jeżeli przepadek dotyczy przedmiotu, który może ułatwić ponowne popełnienie czynu zabronionego. Zawiadomienie powinno być złożone na piśmie lub przekazane ustnie do protokołu.
§  2. 
Przepisu § 1 nie stosuje się:
1)
jeżeli zawiadomienie zostało złożone w czasie, kiedy organ powołany do ścigania miał już wiadomość o przestępstwie i o okolicznościach jego popełnienia, albo jeżeli zostało złożone w czasie dokonywania u sprawcy kontroli lub przeszukania,
2)
względem tego, kto inną osobę nakłonił do popełnienia czynu zabronionego w celu skierowania przeciwko niej postępowania karnego,
3) 8
 względem sprawcy, który w celu popełnienia przestępstwa skarbowego zorganizował grupę lub związek albo kierował ich działalnością, chyba że zawiadomienia, o którym mowa w § 1, dokonał z wszystkimi członkami grupy lub związku.

 Karami są:

1)
pozbawienie wolności,
2)
ograniczenie wolności,
3)
grzywna.
§  1.  10
 Jeżeli przestępstwo skarbowe jest zagrożone karą pozbawienia wolności, sąd może orzec zamiast kary pozbawienia wolności karę ograniczenia wolności, w szczególności jeżeli orzeka równocześnie środek karny określony w art. 13 § 1 pkt 2, 3 i 6.
§  2. 
Wymierzając karę ograniczenia wolności za przestępstwo skarbowe, w związku, z którym nastąpiło uszczuplenie należności państwowej, sąd może zobowiązać skazanego do zapłacenia tej należności w terminie oznaczonym w wyroku.
§  1. 
Grzywnę wymierza się w wysokości co najmniej 200 złotych, chociażby przewidziana wielokrotność nie osiągała tej kwoty.
§  2. 
Wymierzając karę grzywny, organ orzekający uwzględnia także dochody sprawcy, jego warunki osobiste i rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe.
§  1. 
Jeżeli wymiar grzywny jest przewidziany w wielokrotności kwoty należności państwowej narażonej na uszczuplenie, za kwotę tę przyjmuje się różnicę między kwotą należną a kwotą przypadającą do uiszczenia według zeznania lub zgłoszenia strony.
§  2. 
Jeżeli podstawą wymiaru grzywny jest wartość przedmiotu przestępstwa skarbowego, wartość tę oznacza się według ceny ustalonej na podstawie obowiązujących cenników z uwzględnieniem stopnia zużycia, a w braku cenników - na podstawie dokonanego oszacowania. Co do ceny rozstrzyga chwila popełnienia przestępstwa, a gdy jej nie można ustalić - chwila ujawnienia przestępstwa skarbowego.
§  3. 
Jeżeli nie można określić dokładnie kwoty należności państwowej narażonej na uszczuplenie lub wartości przedmiotu przestępstwa skarbowego, stanowiących podstawę wymiaru grzywny, należy ją oznaczyć w przybliżeniu.

Artykuł 11 stosuje się odpowiednio w wypadkach, gdy wysokość należności państwowej narażonej na uszczuplenie lub wartość przedmiotu przestępstwa ma wpływ na kwalifikację prawną czynu.

§  1. 
Wymierzając karę grzywny powyżej 500 złotych, można orzec zastępczą karę pozbawienia wolności, przyjmując jeden dzień pozbawienia wolności za równoważny grzywnie w wysokości od 10 do 150 złotych.
§  2. 
Zastępcza kara pozbawienia wolności nie może przekraczać 12 miesięcy, a jeżeli przestępstwo skarbowe nie jest zagrożone karą pozbawienia wolności - 6 miesięcy pozbawienia wolności; wymierza się ją w miesiącach i dniach.
§  3. 
Jeżeli egzekucja kary grzywny okaże się bezskuteczna, można zamienić grzywnę, po uprzednim wyrażeniu zgody przez skazanego, na pracę społecznie użyteczną, określając czas jej trwania i rodzaj. Praca społecznie użyteczna trwa najkrócej miesiąc, najdłużej 12 miesięcy; określa się ją w miesiącach.
§  4. 
Do wykonywania pracy społecznie użytecznej, o której mowa w § 3, stosuje się odpowiednio art. 35 § 1 Kodeksu karnego oraz art. 53 § 2 i 3, art. 54-58, 60, 62 i 63 Kodeksu karnego wykonawczego.
§  5. 
Jeżeli w warunkach określonych w § 3 skazany nie wyrazi zgody na podjęcie pracy społecznie użytecznej albo mimo wyrażenia zgody jej nie wykonuje, sąd zarządza wykonanie zastępczej kary pozbawienia wolności.
§  1. 
Środkami karnymi są:
1)
dobrowolne poddanie się odpowiedzialności,
2)
przepadek przedmiotów,
3)
ściągnięcie równowartości pieniężnej przepadku przedmiotów,
4)
przepadek osiągniętych korzyści majątkowych,
5)
zakaz prowadzenia określonej działalności gospodarczej, wykonywania określonego zawodu lub zajmowania określonego stanowiska,
6)
podanie wyroku do publicznej wiadomości,
7)
pozbawienie praw publicznych.
§  2. 
Środkami karnymi związanymi z poddaniem sprawcy próbie są:
1)
warunkowe umorzenie postępowania karnego skarbowego,
2)
warunkowe zawieszenie wykonania kary,
3)
warunkowe zwolnienie.
§  1. 
Sąd może orzec pozbawienie praw publicznych, jak również zakaz prowadzenia określonej działalności gospodarczej, wykonywania określonego zawodu lub zajmowania określonego stanowiska w razie skazania sprawcy na karę pozbawienia wolności.
§  2. 
Środki karne wymienione w § 1 wymierza się w latach na okres od roku do lat 10.

 Przepadek osiągniętych korzyści majątkowych oraz przepadek przedmiotów stanowiących przedmiot przestępstwa skarbowego można orzec w wypadkach przewidzianych w ustawie.

§  1.  16
 Przepadek przedmiotów stanowiących przedmiot przestępstwa skarbowego obejmuje przepadek przedmiotów pochodzących bezpośrednio lub pośrednio z przestępstwa, jak również przepadek narzędzi lub innych przedmiotów, które służyły lub były przeznaczone do popełnienia przestępstwa.
§  2.  17
 Przepadek przedmiotów stanowiących przedmiot przestępstwa skarbowego obejmuje ponadto opakowania oraz wszystko to, co z przedmiotem przestępstwa było połączone, choćby nawet nie stanowiło jego części składowej, jak również środek przewozowy, przysposobiony do przewozu przedmiotów przestępstwa.
§  3. 
Przepadek obejmuje także drogowy środek przewozowy, gdy przedmiot przestępstwa był w nim ukryty w miejscu nie przeznaczonym do umieszczania przewożonych rzeczy.
§  1.  18
 Przedmioty stanowiące przedmiot przestępstwa skarbowego podlegają przepadkowi, chociażby nie były własnością sprawcy.
§  2.  19
 Przepadku przedmiotu stanowiącego przedmiot przestępstwa skarbowego nie orzeka się, jeżeli jest on własnością osoby trzeciej, a sprawca uzyskał go w drodze czynu zabronionego.
§  3.  20
 (skreślony).
§  4.  21
 Przepadku przedmiotu nie orzeka się także, jeżeli:
1)
wartość środka przewozowego (art. 16 § 2 i 3) lub przedmiotu połączonego (art. 16 § 2) znacznie przewyższa wartość przedmiotu czynu zabronionego,
2)
orzeczenie go byłoby niewspółmierne do wagi popełnionego czynu zabronionego, chyba że chodzi o przedmiot pochodzący bezpośrednio z tego czynu.
§  1. 
Środkami zabezpieczającymi są:
1)
umieszczenie w zakładzie zamkniętym,
2)
umieszczenie w zakładzie psychiatrycznym,
3)
umieszczenie w zakładzie karnym, w którym stosuje się środki lecznicze lub rehabilitacyjne,
4)
umieszczenie w zamkniętym zakładzie leczenia odwykowego,
5)
skierowanie do placówki leczniczo-rehabilitacyjnej,
6)
przepadek przedmiotów,
7)
zakaz prowadzenia określonej działalności gospodarczej,
8)
zakaz wykonywania określonego zawodu,
9)
zakaz zajmowania określonego stanowiska.
§  2. 
Przepadek wymieniony w § 1 pkt 6 można orzec tytułem środka zabezpieczającego, jeżeli:
1)
sprawca dopuścił się czynu zabronionego w stanie niepoczytalności,
2)
społeczna szkodliwość czynu jest znikoma,
3)
zastosowano warunkowe umorzenie postępowania karnego skarbowego,
4)
zachodzi okoliczność wyłączająca ukaranie sprawcy czynu zabronionego,
5)
zastosowano przepis art. 10 § 4 Kodeksu karnego.
§  3. 
Zakazy wymienione w § 1 pkt 7-9 może orzec sąd tytułem środka zabezpieczającego, jeżeli sprawca dopuścił się czynu zabronionego w stanie niepoczytalności i jeżeli jest to konieczne ze względu na ochronę porządku prawnego. Wymienione zakazy orzeka się bez określenia terminu; sąd uchyla zakaz, jeżeli ustaną przyczyny jego orzeczenia.
§  1. 
Osoba trzecia może dochodzić w drodze postępowania określonego w niniejszej ustawie swoich roszczeń do przedmiotów przestępstwa skarbowego podlegających przepadkowi (interwencja).
§  2. 
W razie prawomocnego orzeczenia przepadku przedmiotu przestępstwa, co do którego osoba trzecia nie zgłosiła interwencji we właściwym czasie bez własnej winy, odpowiedzialność Skarbu Państwa ocenia się według przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu.
§  3. 
Roszczenie z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia gaśnie, jeżeli powództwa nie wytoczono w ciągu 3 miesięcy, licząc od dnia, w którym powód dowiedział się o prawomocnym orzeczeniu o przepadku, nie później jednak niż przed upływem lat 2 od prawomocności tego orzeczenia.
§  1. 
W razie niemożności orzeczenia przepadku przedmiotu przestępstwa można orzec ściągnięcie od skazanego równowartości przedmiotu.
§  2. 
Jeżeli równowartości nie można określić dokładnie, oznacza się ją w przybliżeniu.
§  3. 
Jeżeli w popełnieniu przestępstwa brało udział kilka osób, odpowiadają one solidarnie za równowartość przedmiotu przestępstwa.
§  1. 
Orzeczenie zapadłe w postępowaniu karnym skarbowym nie zwalnia od obowiązku uiszczenia należności państwowej.
§  2. 
W razie orzeczenia przepadku przedmiotu przestępstwa skarbowego lub jego równowartości gaśnie obowiązek uiszczenia należności państwowej dotyczącej tego przedmiotu.

 W uzasadnionych wypadkach sąd może orzec podanie wyroku do publicznej wiadomości w sposób przez siebie określony.

§  1. 
Stosując nadzwyczajne złagodzenie kary, organ orzekający może:
1)
wymierzyć karę ograniczenia wolności, jeżeli czyn jest zagrożony karą pozbawienia wolności,
2)
odstąpić od wymierzenia kary i orzec środek karny wymieniony w art. 13 § 1 pkt 2, 3 i 6,
3)
odstąpić od wymierzenia środka karnego, chociażby jego orzeczenie było obowiązkowe,
4)
wymierzyć zastępczą karę pozbawienia wolności w wymiarze niższym od przypadającego według równoważnika ustawowego.
§  2. 
W wypadkach, o których mowa w § 1 pkt 2 i 3, przepis art. 24 § 2 stosuje się.
§  3. 
Jeżeli w związku z przestępstwem skarbowym nastąpiło uszczuplenie należności państwowej, a należność, której uszczuplenie dotyczy, została w całości uiszczona przed wydaniem chociażby nieprawomocnego orzeczenia, nadzwyczajne złagodzenie kary polega na orzeczeniu tylko kary grzywny w wysokości nie przekraczającej połowy górnej granicy ustawowego zagrożenia przewidzianego za przypisane sprawcy przestępstwo, co nie stoi na przeszkodzie orzeczeniu innych środków przewidzianych za to przestępstwo.
§  1. 
Jeżeli w związku z przestępstwem skarbowym nastąpiło uszczuplenie należności państwowej, organ orzekający może odstąpić od wymierzenia kary lub środka karnego tylko wtedy, gdy uszczuplona należność została w całości uiszczona przed wydaniem chociażby nieprawomocnego orzeczenia w pierwszej instancji.
§  2. 
Przepisu art. 61 § 2 Kodeksu karnego nie stosuje się, jeżeli przepadek dotyczy przedmiotu, którego posiadanie jest zabronione lub który może ułatwić ponowne popełnienie czynu zabronionego.

 Na poczet orzeczonej kary zalicza się okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie, zaokrąglając do pełnego dnia, przy czym jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności równa się jednemu dniowi kary pozbawienia wolności, dwóm dniom kary ograniczenia wolności lub jest równoważny grzywnie w wysokości od 10 do 150 złotych.

§  1. 
Sąd stosuje nadzwyczajne obostrzenie kary, jeżeli sprawca:
1)
popełnia umyślne przestępstwo skarbowe, a wartość przedmiotu czynu jest duża albo jeżeli sprawca przez umyślne przestępstwo skarbowe powoduje uszczuplenie należności państwowej dużej wartości,
2)
uczynił sobie z popełniania przestępstw skarbowych stałe źródło dochodu,
3)
popełnił w podobny sposób, w krótkich odstępach czasu, dwa albo więcej przestępstw skarbowych, zanim zapadł pierwszy wyrok, chociażby nieprawomocny, co do któregokolwiek z nich i każdy z tych czynów wyczerpuje znamiona tego samego przepisu,
4)
skazany za umyślne przestępstwo skarbowe na karę pozbawienia wolności lub karę ograniczenia wolności albo karę grzywny nie niższą niż 20.000 złotych, w ciągu 5 lat po odbyciu kary wynoszącej co najmniej 6 miesięcy pozbawienia wolności lub 6 miesięcy ograniczenia wolności albo po uiszczeniu nie mniej niż 10.000 złotych grzywny popełnia umyślne przestępstwo skarbowe tego samego rodzaju,
5)
popełnia przestępstwo skarbowe działając w zorganizowanej grupie albo w związku mającym na celu popełnianie przestępstw skarbowych,
6)
popełnia przestępstwo skarbowe używając przemocy lub grożąc natychmiastowym jej użyciem albo działając wspólnie z inną osobą, która używa takiej przemocy lub grozi natychmiastowym jej użyciem,
7)
przez nadużycie stosunku zależności lub wykorzystanie krytycznego położenia nakłania inną osobę do popełnienia przestępstwa skarbowego.
§  2. 
Przepisów § 1 pkt 1 i 3 nie stosuje się, jeżeli w związku z przestępstwem skarbowym nastąpiło uszczuplenie należności państwowej, a należność ta została w całości uiszczona przed zamknięciem przewodu sądowego w pierwszej instancji.
§  3. 
Przepisu § 1 pkt 5 nie stosuje się, jeżeli sprawca odstąpił od udziału w zorganizowanej grupie lub związku i ujawniając przed organem ścigania istotne okoliczności zamierzonego przestępstwa skarbowego, zapobiegł jego popełnieniu.
§  4. 
Dużą wartością w rozumieniu ustawy jest wartość, która w chwili popełnienia czynu zabronionego przekracza pięćsetkrotną wysokość najniższego miesięcznego wynagrodzenia.
§  1. 
Stosując nadzwyczajne obostrzenie kary, sąd orzeka:
1)
karę pozbawienia wolności do roku albo karę ograniczenia wolności, jeżeli czyn jest zagrożony tylko karą grzywny, co nie wyłącza wymierzenia także kary grzywny grożącej za ten czyn zabroniony,
2)
karę pozbawienia wolności do lat 5 zamiast grożącej za przestępstwo skarbowe łagodniejszej kary pozbawienia wolności, co nie wyłącza wymierzenia także kary grzywny grożącej za ten czyn zabroniony w wysokości do górnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonej o połowę.
§  2. 
Stosując nadzwyczajne obostrzenie kary, sąd orzeka karę pozbawienia wolności do lat 5 zamiast grożącej tylko kary grzywny, co nie wyłącza wymierzenia kary grzywny do 5.000.000 złotych, jeżeli sprawca popełnia przestępstwo skarbowe:
1)
z art. 48 § 1 lub z art. 81 § 1, a wartość przedmiotu czynu jest wielka,
2)
z art. 80 § 1, a kwota cła narażonego na uszczuplenie jest wielkiej wartości,
3)
z art. 94 § 1 i 2, a kwota podatku narażonego na uszczuplenie jest wielkiej wartości.
§  3. 
W wypadku określonym w § 2 stosuje się odpowiednio przepis art. 25 § 2.
§  4. 
Wielką wartością w rozumieniu ustawy jest wartość, która w chwili popełnienia czynu zabronionego przekracza tysiąckrotną wysokość najniższego miesięcznego wynagrodzenia.
§  1. 
W razie skazania sprawcy, o którym mowa w art. 25 § 1 pkt 2 i 5, sąd może orzec przepadek osiągniętych korzyści majątkowych, pochodzących, chociażby pośrednio, z popełnienia przestępstwa skarbowego.
§  2. 
Przepis art. 44 § 7 Kodeksu karnego stosuje się odpowiednio.

 Kara nadzwyczajnie obostrzona nie może przekroczyć 5.000.000 złotych grzywny, 18 miesięcy ograniczenia wolności albo 5 lat pozbawienia wolności.

 (skreślony).

§  1. 
Jeżeli sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw skarbowych, zanim zapadł pierwszy wyrok, chociażby nieprawomocny, co do któregokolwiek z tych przestępstw i wymierzono za nie kary zasadnicze pozbawienia wolności lub ograniczenia wolności, sąd orzeka karę łączną, biorąc za podstawę kary z osobna wymierzone za zbiegające się przestępstwa.
§  2. 
Sąd wymierza karę łączną w granicach od najwyższej z kar wymierzonych za poszczególne przestępstwa skarbowe do ich sumy, nie przekraczając jednak 18 miesięcy ograniczenia wolności albo 6 lat pozbawienia wolności.
§  3. 
Wymierzając karę łączną pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, sąd może orzec grzywnę w wysokości do 150.000 złotych, nawet jeżeli jej nie orzeczono za pozostające w zbiegu przestępstwa skarbowe; wymierzając karę łączną ograniczenia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, sąd może orzec grzywnę w wysokości do 75.000 złotych.
§  1. 
W razie skazania za zbiegające się przestępstwa na kary grzywny nie orzeka się kary łącznej grzywny ani kary łącznej co do zastępczych kar pozbawienia wolności. Łączny czas trwania zastępczych kar pozbawienia wolności zamiast kar grzywny wymierzonych za kilka przestępstw skarbowych nie może przekroczyć lat 3.
§  2. 
W razie skazania za zbiegające się przestępstwa na kary pozbawienia wolności i grzywny lub ograniczenia wolności i grzywny wymierza się za przestępstwa skarbowe karę łączną tylko co do kar pozbawienia wolności i ograniczenia wolności.
§  1. 
Jeżeli sprawca, w warunkach określonych w art. 28 § 1, popełnia dwa lub więcej ciągów przestępstw skarbowych, określonych w art. 25 § 1 pkt 3, lub ciąg przestępstw skarbowych oraz inne przestępstwo skarbowe, organ orzekający wymierza karę łączną, stosując odpowiednio przepisy Kodeksu karnego o zbiegu przestępstw oraz o łączeniu kar i środków karnych.
§  2. 
Jeżeli sprawca został skazany dwoma albo więcej orzeczeniami za przestępstwa skarbowe należące do ciągu przestępstw określonego w art. 25 § 1 pkt 3, wymierzona w orzeczeniu łącznym kara nie może przekroczyć górnych granic wymiaru określonych w art. 26 § 1 i 2.

 Wydaniu orzeczenia łącznego nie stoi na przeszkodzie, że poszczególne kary wymierzone za należące do ciągu przestępstw skarbowych lub zbiegające się przestępstwa skarbowe zostały już w całości albo w części wykonane; kara pozbawienia wolności albo ograniczenia wolności ulega skróceniu o okres odpowiadający stosunkowi kwoty zapłaconej do wysokości grzywny.

§  1. 
Warunkowego umorzenia postępowania nie stosuje się do sprawcy przestępstwa skarbowego popełnionego w warunkach określonych w art. 25 § 1 pkt 1-3, 5-7 i art. 26 § 2.
§  2. 
Zawieszając wykonanie kary orzeczonej za przestępstwo skarbowe, w związku z którym nastąpiło uszczuplenie należności państwowej, organ orzekający nakłada na skazanego obowiązek zapłacenia tej należności w terminie oznaczonym w orzeczeniu karnym. Jeżeli skazany uchyla się w okresie próby od wykonania obowiązku zapłacenia uszczuplonej należności państwowej w oznaczonym terminie, organ orzekający zarządza wykonanie zawieszonej kary.
§  3. 
Zawieszając wykonanie kary ograniczenia wolności sąd może orzec grzywnę w wysokości do 75.000 złotych. W razie zarządzenia wykonania kary ograniczenia wolności, grzywna orzeczona nie podlega wykonaniu; kara ograniczenia wolności ulega skróceniu o okres odpowiadający stosunkowi kwoty zapłaconej do wysokości wymierzonej kary ograniczenia wolności.
§  1. 
W razie warunkowego zwolnienia skazanego na karę pozbawienia wolności za przestępstwo skarbowe przepis art. 29 § 2 stosuje się odpowiednio.
§  2. 
Jeżeli skazany za umyślne przestępstwo skarbowe na karę pozbawienia wolności popełnił w ciągu 5 lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcy kary umyślne przestępstwo skarbowe tego samego rodzaju, sąd może go warunkowo zwolnić po odbyciu dwóch trzecich kary, jednak nie wcześniej niż po 6 miesiącach.

 Po upływie połowy okresu, na który orzeczono środki karne wymienione w art. 13 § 1 pkt 5 i 7, nie wcześniej jednak niż po roku, sąd może uznać je za wykonane, jeżeli skazany przestrzegał porządku prawnego.

§  1. 
Karalność przestępstwa polegającego na narażeniu na uszczuplenie podatku lub innej należności państwowej ustaje także wówczas, gdy nastąpiło przedawnienie tej należności.
§  2. 
W wypadku przewidzianym w § 1 czas popełnienia przestępstwa skarbowego ustala się z końcem roku, w którym upłynął termin płatności tej należności. Jeżeli sprawca przestępstwa skarbowego dopuścił się narażenia Skarbu Państwa na uszczuplenie cła, czas jego popełnienia ustala się z dniem, w którym powstał dług celny.
§  1. 
Do przedawnienia wykonania środków karnych wymienionych w art. 13 § 1 pkt 2-7 stosuje się odpowiednio art. 103 § 1 pkt 3 Kodeksu karnego.
§  2. 
Do zatarcia skazania w odniesieniu do środków karnych wymienionych w art. 13 § 1 pkt 2-7 stosuje się odpowiednio art. 107 § 6 Kodeksu karnego.
§  1. 
Za grzywnę wymierzoną sprawcy i koszty postępowania można uczynić w całości lub w części posiłkowo odpowiedzialną osobę fizyczną lub prawną, zrzeszenie lub organizację, chociażby nie mającą osobowości prawnej, jeżeli sprawcą czynu jest zastępca tej osoby, zrzeszenia lub organizacji, załatwiający jej sprawy jako pełnomocnik, zarządca, pracownik lub w jakimkolwiek innym charakterze, a osoba, zrzeszenie lub organizacja zastąpiona odniosła lub mogła odnieść z przestępstwa skarbowego jakąkolwiek korzyść majątkową.
§  2.  41
 (skreślony).
§  1. 
W razie nałożenia odpowiedzialności posiłkowej przy wymiarze grzywny uwzględnia się również stosunki majątkowe i dochody osoby odpowiedzialnej posiłkowo.
§  2. 
Jeżeli odpowiedzialność posiłkową nałożono na kilka osób, odpowiadają one solidarnie, chyba że ze względu na okoliczności sprawy organ orzekający określi zakres odpowiedzialności każdej z tych osób.
§  3. 
Odpowiedzialność posiłkowa nie ustaje w razie śmierci sprawcy po uprawomocnieniu się orzeczenia.
§  4. 
Odpowiedzialność posiłkowa nie obciąża spadku.
§  1. 
Grzywnę i koszty postępowania ściąga się od osoby posiłkowo odpowiedzialnej, gdy od skazanego ściągnąć ich nie można.
§  2. 
Jeżeli od skazanego ściągnięto część grzywny lub kosztów postępowania, odpowiedzialność posiłkowa rozciąga się tylko na nie uiszczoną część kwot należnych z tego tytułu.
§  3. 
Jeżeli od osoby posiłkowo odpowiedzialnej ściągnięto część grzywny, skazanemu wymierza się zastępczą karę pozbawienia wolności tylko zamiast nie uiszczonej części grzywny.
§  4. 
W stosunku do osoby odpowiedzialnej posiłkowo nie stosuje się kary zastępczej.

Wykroczenia skarbowe.

 Wykroczeniem skarbowym jest czyn społecznie szkodliwy, zabroniony przez niniejszą ustawę pod groźbą kary pieniężnej.

§  1. 
Do wykroczeń skarbowych nie mają zastosowania przepisy części ogólnej Kodeksu karnego, z wyjątkiem art. 1-3, 4 § 1, 2 i 4, art. 5, 6, 9 § 1 i 2, art. 10 § 1, art. 12 zdanie pierwsze, art. 13 § 1, art. 14 § 1, art. 15 § 1, art. 18, 19 § 1, art. 20, 21 § 1 i 2, art. 22 § 1, art. 28 § 1, art. 29-31, 44 § 7, art. 53 § 1 i 2, art. 54 § 1, art. 55, 56, 58 § 2, art. 104 § 1, art. 106 i 108 oraz 115 § 1, 2 i 9-11, które stosuje się odpowiednio, z tym że przez określenie "sąd" należy rozumieć również organ uprawniony do orzekania w sprawach o wykroczenia skarbowe, a przez określenie "grzywna" - karę pieniężną. Ponadto stosuje się odpowiednio art. 3, 5, 6 § 1, art. 7, 10 § 2, art. 11, 12, 20, 21 i 28a § 2 niniejszej ustawy.
§  2. 
Wymieniona w art. 15 § 1 Kodeksu karnego przesłanka "dobrowolności" nie ma zastosowania do wykroczeń skarbowych.

Odpowiedzialność za wykroczenia popełnione za granicą zachodzi tylko wtedy, gdy przepis szczególny taką odpowiedzialność przewiduje.

 Wykroczenie skarbowe można popełnić umyślnie, a także nieumyślnie, jeżeli ustawa tak stanowi.

Podżegacz i pomocnik ponoszą odpowiedzialność tylko wtedy, gdy wykroczenie skarbowe zostało dokonane.

Odpowiedzialność za usiłowanie wykroczenia skarbowego zachodzi tylko wtedy, gdy przepis szczególny taką odpowiedzialność przewiduje.

§  1. 
Karą za wykroczenie skarbowe jest kara pieniężna. Wymierza się ją w wysokości od 10 do 10.000 złotych.
§  2. 
Środkami karnymi są:
1)
dobrowolne poddanie się odpowiedzialności,
2)
przepadek przedmiotów,
3)
ściągnięcie równowartości pieniężnej przepadku przedmiotu.
§  3. 
Tytułem środka zabezpieczającego można orzec przepadek przedmiotu; przepisy art. 18 § 2 pkt 1, 2 i 4 stosuje się odpowiednio.
§  1. 
Wymierzając karę pieniężną powyżej 100 złotych można orzec zastępczą karę pozbawienia wolności, przyjmując jeden dzień pozbawienia wolności za równoważny karze pieniężnej w wysokości od 10 do 150 złotych. Nie można wymierzyć zastępczej kary pozbawienia wolności, jeżeli warunki osobiste ukaranego uniemożliwiają jej odbycie.
§  2. 
Zastępcza kara pozbawienia wolności nie może przekroczyć 30 dni. Łączny czas trwania kar zastępczych nie może przekroczyć 3 miesięcy; wymierza się ją w dniach i miesiącach.
§  3. 
Jeżeli egzekucja kary pieniężnej okaże się bezskuteczna, można zamienić karę pieniężną, po uprzednim wyrażeniu zgody przez ukaranego, na pracę społecznie użyteczną, określając czas jej trwania i rodzaj. Praca społecznie użyteczna trwa najkrócej 7 dni, najdłużej 2 miesiące; określa się ją w dniach i miesiącach.
§  4. 
Przepisy art. 121 § 4 i 5 stosuje się odpowiednio.
§  1. 
Przepadek przedmiotów obejmuje narzędzia lub inne przedmioty stanowiące rzeczy ruchome, które służyły lub były przeznaczone do popełnienia wykroczenia skarbowego, oraz przedmioty pochodzące bezpośrednio z tego wykroczenia, a także inne, jeżeli przepis ustawy tak stanowi.
§  2. 
Przepisy art. 16 § 2, art. 17, 19 i 20 stosuje się odpowiednio.

 W wypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie można poprzestać na orzeczeniu przepadku przedmiotów, jeżeli zachodzą warunki jego orzeczenia i jeżeli zostaną w ten sposób osiągnięte cele kary.

§  1. 
Karalność wykroczenia skarbowego ustaje, jeżeli od czasu jego popełnienia upłynął rok. Przepisy art. 101 § 3 Kodeksu karnego oraz art. 31 niniejszej ustawy stosuje się odpowiednio.
§  2. 
Jeżeli w okresie przewidzianym w § 1 wszczęto postępowanie przeciwko sprawcy, karalność wykroczenia skarbowego ustaje z upływem 2 lat od jego popełnienia. W razie uchylenia prawomocnego rozstrzygnięcia przedawnienie biegnie od daty jego wydania.
§  3. 
Orzeczona kara lub środek karny wymieniony w art. 41 § 2 pkt 2 i 3 nie podlega wykonaniu, jeżeli od uprawomocnienia się rozstrzygnięcia upłynęły 3 lata.
§  1. 
Orzeczenie kary lub środka karnego wymienionego w art. 41 § 2 pkt 2 i 3 uważa się za niebyłe po upływie 2 lat od wykonania lub darowania albo przedawnienia ich wykonania.
§  2. 
Jeżeli ukarany po rozpoczęciu okresu przewidzianego w § 1, lecz przed jego upływem, ponownie popełnił wykroczenie skarbowe, za które wymierzono mu karę lub środek karny, dopuszczalne jest tylko jednoczesne zatarcie wszystkich orzeczeń o ukaraniu.
1 Art. 1 zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 3 lipca 1998 r. (Dz.U.98.108.682) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 1998 r.
2 Art. 2:

- zmieniony przez art. 7 pkt 1 ustawy z dnia 23 lutego 1990 r. o zmianie Kodeksu Karnego i niektórych innych ustaw (Dz.U.90.14.84) z dniem 28 marca 1990 r.

- zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 września 1990 r. (Dz.U.90.86.503) zmieniającej nin. ustawę z dniem 30 grudnia 1990 r.

- zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 3 lipca 1998 r. (Dz.U.98.108.682) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 1998 r.

3 Art. 4 zmieniony przez art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 3 lipca 1998 r. (Dz.U.98.108.682) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 1998 r.
4 Art. 5 zmieniony przez art. 1 pkt 3 ustawy z dnia 3 lipca 1998 r. (Dz.U.98.108.682) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 1998 r.
5 Art. 6 § 3 zmieniony przez art. 1 pkt 4 lit. a) ustawy z dnia 3 lipca 1998 r. (Dz.U.98.108.682) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 1998 r.
6 Art. 6 § 4 zmieniony przez art. 1 pkt 4 lit. b) ustawy z dnia 3 lipca 1998 r. (Dz.U.98.108.682) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 1998 r.
7 Art. 7 § 1 zmieniony przez art. 1 pkt 5 lit. a) ustawy z dnia 3 lipca 1998 r. (Dz.U.98.108.682) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 1998 r.
8 Art. 7 § 2 pkt 3 dodany przez art. 1 pkt 5 lit. b) ustawy z dnia 3 lipca 1998 r. (Dz.U.98.108.682) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 1998 r.
9 Art. 8 zmieniony przez art. 1 pkt 6 ustawy z dnia 3 lipca 1998 r. (Dz.U.98.108.682) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 1998 r.
10 Art. 9 § 1 zmieniony przez art. 1 pkt 7 ustawy z dnia 3 lipca 1998 r. (Dz.U.98.108.682) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 1998 r.
11 Art. 10:

- zmieniony przez art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 września 1990 r. (Dz.U.90.86.503) zmieniającej nin. ustawę z dniem 30 grudnia 1990 r.

- zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 10 października 1991 r. (Dz.U.91.107.458) zmieniającej nin. ustawę z dniem 7 grudnia 1991 r.

- zmieniony przez art. 1 pkt 8 ustawy z dnia 3 lipca 1998 r. (Dz.U.98.108.682) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 1998 r.

12 Art. 121:

- dodany przez art. 1 pkt 3 ustawy z dnia 28 września 1990 r. (Dz.U.90.86.503) zmieniającej nin. ustawę z dniem 30 grudnia 1990 r.

- zmieniony przez art. 1 pkt 9 ustawy z dnia 3 lipca 1998 r. (Dz.U.98.108.682) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 1998 r.

13 Art. 13 zmieniony przez art. 1 pkt 9 ustawy z dnia 3 lipca 1998 r. (Dz.U.98.108.682) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 1998 r.
14 Art. 14 zmieniony przez art. 1 pkt 9 ustawy z dnia 3 lipca 1998 r. (Dz.U.98.108.682) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 1998 r.
15 Art. 15 zmieniony przez art. 1 pkt 9 ustawy z dnia 3 lipca 1998 r. (Dz.U.98.108.682) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 1998 r.
16 Art. 16 § 1 zmieniony przez art. 1 pkt 10 ustawy z dnia 3 lipca 1998 r. (Dz.U.98.108.682) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 1998 r.
17 Art. 16 § 2 zmieniony przez art. 1 pkt 10 ustawy z dnia 3 lipca 1998 r. (Dz.U.98.108.682) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 1998 r.
18 Art. 17 § 1 zmieniony przez art. 1 pkt 11 lit. a) ustawy z dnia 3 lipca 1998 r. (Dz.U.98.108.682) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 1998 r.
19 Art. 17 § 2 zmieniony przez art. 1 pkt 11 lit. b) ustawy z dnia 3 lipca 1998 r. (Dz.U.98.108.682) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 1998 r.
20 Art. 17 § 3 skreślony przez art. 1 pkt 11 lit. c) ustawy z dnia 3 lipca 1998 r. (Dz.U.98.108.682) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 1998 r.
21 Art. 17 § 4 zmieniony przez art. 1 pkt 11 lit. d) ustawy z dnia 3 lipca 1998 r. (Dz.U.98.108.682) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 1998 r.
22 Art. 18 zmieniony przez art. 1 pkt 12 ustawy z dnia 3 lipca 1998 r. (Dz.U.98.108.682) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 1998 r.
23 Art. 22 zmieniony przez art. 1 pkt 13 ustawy z dnia 3 lipca 1998 r. (Dz.U.98.108.682) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 1998 r.
24 Art. 23 zmieniony przez art. 1 pkt 13 ustawy z dnia 3 lipca 1998 r. (Dz.U.98.108.682) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 1998 r.
25 Art. 24 zmieniony przez art. 1 pkt 13 ustawy z dnia 3 lipca 1998 r. (Dz.U.98.108.682) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 1998 r.
26 Art. 24a dodany przez art. 1 pkt 14 ustawy z dnia 3 lipca 1998 r. (Dz.U.98.108.682) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 1998 r.
27 Art. 25 zmieniony przez art. 1 pkt 15 ustawy z dnia 3 lipca 1998 r. (Dz.U.98.108.682) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 1998 r.
28 Art. 26 zmieniony przez art. 1 pkt 15 ustawy z dnia 3 lipca 1998 r. (Dz.U.98.108.682) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 1998 r.
29 Art. 26a dodany przez art. 1 pkt 16 ustawy z dnia 3 lipca 1998 r. (Dz.U.98.108.682) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 1998 r.
30 Art. 26b dodany przez art. 1 pkt 16 ustawy z dnia 3 lipca 1998 r. (Dz.U.98.108.682) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 1998 r.
31 Art. 27 skreślony przez art. 7 pkt 3 ustawy z dnia 23 lutego 1990 r. o zmianie Kodeksu Karnego i niektórych innych ustaw (Dz.U.90.14.84) z dniem 28 marca 1990 r.
32 Art. 28 zmieniony przez art. 1 pkt 17 ustawy z dnia 3 lipca 1998 r. (Dz.U.98.108.682) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 1998 r.
33 Art. 28a dodany przez art. 1 pkt 18 ustawy z dnia 3 lipca 1998 r. (Dz.U.98.108.682) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 1998 r.
34 Art. 28b dodany przez art. 1 pkt 18 ustawy z dnia 3 lipca 1998 r. (Dz.U.98.108.682) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 1998 r.
35 Art. 28c dodany przez art. 1 pkt 18 ustawy z dnia 3 lipca 1998 r. (Dz.U.98.108.682) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 1998 r.
36 Art. 29 zmieniony przez art. 1 pkt 19 ustawy z dnia 3 lipca 1998 r. (Dz.U.98.108.682) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 1998 r.
37 Art. 30 zmieniony przez art. 1 pkt 19 ustawy z dnia 3 lipca 1998 r. (Dz.U.98.108.682) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 1998 r.
38 Art. 30a dodany przez art. 1 pkt 20 ustawy z dnia 3 lipca 1998 r. (Dz.U.98.108.682) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 1998 r.
39 Art. 31 zmieniony przez art. 1 pkt 21 ustawy z dnia 3 lipca 1998 r. (Dz.U.98.108.682) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 1998 r.
40 Art. 31a dodany przez art. 1 pkt 22 ustawy z dnia 3 lipca 1998 r. (Dz.U.98.108.682) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 1998 r.
41 Art. 32 § 2 skreślony przez art. 1 pkt 4 ustawy z dnia 10 października 1991 r. (Dz.U.91.107.458) zmieniającej nin. ustawę z dniem 7 grudnia 1991 r.
42 Art. 35 zmieniony przez art. 1 pkt 23 ustawy z dnia 3 lipca 1998 r. (Dz.U.98.108.682) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 1998 r.
43 Art. 36 zmieniony przez art. 1 pkt 24 ustawy z dnia 3 lipca 1998 r. (Dz.U.98.108.682) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 1998 r.
44 Art. 38 zmieniony przez art. 1 pkt 25 ustawy z dnia 3 lipca 1998 r. (Dz.U.98.108.682) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 1998 r.
45 Art. 41:

- zmieniony przez art. 1 pkt 6 ustawy z dnia 28 września 1990 r. (Dz.U.90.86.503) zmieniającej nin. ustawę z dniem 30 grudnia 1990 r.

- zmieniony przez art. 1 pkt 5 ustawy z dnia 10 października 1991 r. (Dz.U.91.107.458) zmieniającej nin. ustawę z dniem 7 grudnia 1991 r.

- zmieniony przez art. 1 pkt 26 ustawy z dnia 3 lipca 1998 r. (Dz.U.98.108.682) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 1998 r.

46 Art. 42:

- zmieniony przez art. 1 pkt 7 ustawy z dnia 28 września 1990 r. (Dz.U.90.86.503) zmieniającej nin. ustawę z dniem 30 grudnia 1990 r.

- zmieniony przez art. 1 pkt 26 ustawy z dnia 3 lipca 1998 r. (Dz.U.98.108.682) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 1998 r.

47 Art. 43 zmieniony przez art. 1 pkt 26 ustawy z dnia 3 lipca 1998 r. (Dz.U.98.108.682) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 1998 r.
48 Art. 44 zmieniony przez art. 1 pkt 26 ustawy z dnia 3 lipca 1998 r. (Dz.U.98.108.682) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 1998 r.
49 Art. 45 zmieniony przez art. 1 pkt 26 ustawy z dnia 3 lipca 1998 r. (Dz.U.98.108.682) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 1998 r.
50 Art. 46 zmieniony przez art. 1 pkt 26 ustawy z dnia 3 lipca 1998 r. (Dz.U.98.108.682) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 września 1998 r.