Ustalanie treści sporządzonych za granicą aktów stanu cywilnego (metryk) obywateli polskich.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1947.65.392

Akt utracił moc

Wersja od: 2 stycznia 1954 r.

DEKRET

z dnia 22 października 1947 r.

o ustalaniu treści sporządzonych za granicą aktów stanu cywilnego (metryk) obywateli polskich.

Na podstawie art. 4 Ustawy Konstytucyjnej z dnia 19 lutego 1947 r. o ustroju i zakresie działania najwyższych organów Rzeczypospolitej Polskiej i ustawy z dnia 4 lipca 1947 r. o upoważnieniu Rządu do wydawania dekretów z mocą ustawy (Dz. U. R. P. Nr 49, poz. 252) - Rada Ministrów postanawia, a Rada Państwa zatwierdza, co następuje:

Art.  1. ¹

 Jeżeli akt (metryka) urodzenia, małżeństwa lub zejścia obywatela polskiego osoby, która stale zamieszkuje na obszarze Państwa Polskiego i której obywatelstwo nie jest określone, został sporządzony w księdze stanu cywilnego (metrykalnej), prowadzonej w miejscowości, położonej poza granicami Państwa, a uzyskanie wypisu jest niemożliwe lub związane z poważnymi trudnościami, w szczególności ze znaczną zwłoką, ustalenie treści aktu może nastąpić w trybie postępowania sądowego.

Art.  2.

 Postępowanie z wniosków o ustalenie treści aktów stanu cywilnego odbywa się według przepisów kodeksu postępowania niespornego, o ile przepisy niniejszego dekretu nie stanowią inaczej.

Art.  3.

Sądem właściwym do przeprowadzenia postępowania o ustalenie treści aktów (metryk) urodzeń i zgonów jest sąd grodzki, a jeżeli chodzi o ustalenie treści aktów (metryk) małżeństwa - sąd okręgowy miejsca zamieszkania wnioskodawcy lub siedziby władzy. W braku wyżej wskazanych podstaw właściwości miejscowej, sądem właściwym jest sąd, w którego okręgu ma siedzibę Sąd Najwyższy.

Art.  4.

Sąd wszczyna postępowanie na wniosek:

1) osoby, której urodzenia lub małżeństwa akt dotyczy,

2) osoby, dla której akt jest potrzebny celem wylegitymowania jej praw jako spadkobiercy lub zapisobiercy,

3) okręgowej władzy nadzorczej nad urzędami stanu cywilnego, Prokuratorii Generalnej R. P. lub prokuratora sądu okręgowego.

Art.  5.

Wniosek o ustalenie treści aktu winien wskazywać istotną treść tegoż (art. 7) oraz powołanie dowodów na poparcie wniosku.

Art.  6.

Sąd ustala treść aktu na podstawie dokumentów lub zeznań świadków. W braku tych dowodów w drodze wyjątku sąd może ustalić treść aktu na podstawie zeznań uczestników postępowania.

Art.  7.

1. Postanowienie sądu uwzględniające wniosek o ustalenie treści aktu winno zawierać jego istotną treść.

2. Za istotną treść aktu uważa się:

1) datę i miejsce sporządzenia aktu,

2) oznaczenie władzy, która akt sporządziła, a nadto

3)a) w akcie (metryce) urodzenia: imię i nazwisko, płeć, imiona rodziców, miejsce i datę urodzenia, a w miarę możności nazwisko rodowe matki,

b) w akcie (metryce) małżeństwa: imię i nazwisko, imiona rodziców, stan cywilny, wiek i miejsce urodzenia każdego z małżonków oraz miejsce i datę zawarcia małżeństwa, a w miarę możności nazwisko rodowe matki każdego z małżonków,

c) w akcie (metryce) zejścia: imię i nazwisko, wiek, stan cywilny, miejsce i datę zgonu, imiona rodziców, a w miarę możności nazwisko rodowe matki zmarłego.

3. Sąd ustala w miarę możności wszystkie elementy stanu cywilnego, przewidziane dla poszczególnych rodzajów aktów stanu cywilnego przez prawo o aktach stanu cywilnego (art. 61, 76 i 86).

Art.  8.

Jeżeli pierwotny akt, którego treść sąd ustala, zawierał zmiany lub sprostowania, należy ustalić treść pierwotną z przytoczeniem późniejszej zmiany lub sprostowania.

Art.  9.

W przypadku niemożności ustalenia istotnej treści aktu wniosek ulega oddaleniu.

Art.  10.

1. Nie jest dopuszczalne ustalenie treści aktu (metryki) małżeństwa w przypadku, gdy związek stron stwierdzony tym aktem nie może być uznany w Polsce jako małżeństwo.

2. Wniosek o ustalenie treści aktu, o którym mowa w ust. 1, ulega oddaleniu.

Art.  11. 

1. Sąd przesyła z urzędu odpis postanowienia o ustaleniu treści aktu stanu cywilnego (metryki) do urzędu stanu cywilnego, wyznaczonego w tym celu przez Ministra Administracji Publicznej.

2. Postanowienie, o którym mowa w ust. 1, wpisuje się do odrębnej księgi stanu cywilnego, z której urząd stanu cywilnego wydaje wypisy na zasadach ogólnych prawa o aktach stanu cywilnego (art. 37-40).

3. Sąd, który wydał postanowienie o ustaleniu treści aktu stanu cywilnego, nie wydaje dalszych odpisów postanowienia poza przesłanym z urzędu, celem wpisania do ksiąg stanu cywilnego.

Art.  12.

1. W przypadku ujawnienia wypisu aktu stanu cywilnego, którego treść została ustalona w trybie niniejszego dekretu, jeśli pomiędzy treścią wypisu a treścią postanowienia sądu istnieje rozbieżność, sąd, który wydał postanowienie, bądź z urzędu, bądź na wniosek zainteresowanego, urzędnika stanu cywilnego lub okręgowej władzy nadzorczej nad urzędami stanu cywilnego, Prokuratorii Generalnej R. P. albo prokuratora sądu okręgowego, sprostuje treść swego postanowienia. Sąd w miarę potrzeby przeprowadzi postępowanie wyjaśniające.

2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy postanowienie sądu stwierdza zdarzenie nieprawdziwe.

3. O sprostowaniu postanowienia sąd zawiadamia urząd stanu cywilnego (art. 11 ust.1) celem umieszczenia wzmianki dodatkowej na marginesie wpisanego postanowienia.

Art.  13.

Złożenie przez uczestnika postępowania fałszywego zeznania celem ustalenia treści aktu stanu cywilnego w trybie niniejszego dekretu pociąga za sobą odpowiedzialność karną, przewidzianą w art. 140 kodeksu karnego.

Art.  14.

Przepisy niniejszego dekretu stosuje się odpowiednio do ustalenia treści aktu zejścia osoby, która nie posiadała obywatelstwa polskiego, jeśli wnioskodawca (art. 4 pkt 1 i 2) posiada to obywatelstwo.

Art.  15.

W przepisach o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. R. P. z 1946 r. Nr 70, poz. 382) dodaje się w art. 70 następujący nowy pkt 9):

"9) od wniosku o ustalenie treści aktu stanu cywilnego (metryki) sporządzonego za granicą 100 zł.".

Art.  16.

Przepisy dekretu niniejszego mają zastosowanie do spraw toczących się przed sądami powszechnymi w trybie art. 33 ust. 3 prawa o aktach stanu cywilnego w związku z art. XVI przepisów wprowadzających to prawo w przedmiocie odtworzenia aktów stanu cywilnego, sporządzonych na obszarach, które z mocy umowy z dnia 16 sierpnia 1945 r. o polsko-radzieckiej granicy państwowej (Dz. U. R. P. z 1947 r. Nr 35, poz. 167) znalazły się w granicach Z.S.R.R., o ile w sprawach tych nie zapadło orzeczenie sądu pierwszej instancji odtwarzające treść aktu stanu cywilnego.

Art.  17.

Wykonanie niniejszego dekretu porucza się Ministrom: Sprawiedliwości, Administracji Publicznej, Ziem Odzyskanych i Spraw Zagranicznych.

Art.  18.

1. Dekret niniejszy wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

2. 2  Prezes Rady Ministrów określi w drodze rozporządzenia termin, po upływie którego nie będą mogły być zgłaszane wnioski o ustalenie treści aktów stanu cywilnego (metryk) w trybie niniejszego dekretu.

¹ Art. 1 zmieniony przez art. 1 pkt 1 dekretu z dnia 28 stycznia 1953 r. (Dz.U.53.9.28) zmieniającego nin. dekret z dniem 1 stycznia 1953 r.

² Art. 18 ust. 2:

- zmieniony przez art. 1 pkt 2 dekretu z dnia 28 stycznia 1953 r. (Dz.U.53.9.28) zmieniającego nin. dekret z dniem 1 stycznia 1953 r.

- zmieniony przez art. 1 dekretu z dnia 30 grudnia 1953 r. (Dz.U.54.1.3) zmieniającego nin. dekret z dniem 2 stycznia 1954 r.