Dział 7 - Biura usług płatniczych i kasy oszczędnościowo-kredytowe - Usługi płatnicze.
Dziennik Ustaw
Dz.U.2024.30 t.j.
Akt obowiązujący Wersja od: 9 stycznia 2024 r. do: 31 maja 2024 r.
DZIAŁ VII
Biura usług płatniczych i kasy oszczędnościowo-kredytowe
Biura usług płatniczych i kasy oszczędnościowo-kredytowe
1.
Działalność w zakresie usług płatniczych w charakterze biura usług płatniczych jest działalnością regulowaną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców.2.
Działalność, o której mowa w ust. 1, może być wykonywana wyłącznie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.2a.
Działalność, o której mowa w ust. 1, obejmuje wyłącznie świadczenie usługi płatniczej, o której mowa w art. 3 ust. 1 pkt 6."3.
Średnia całkowitej kwoty transakcji płatniczych z poprzednich 12 miesięcy wykonanych przez biuro usług płatniczych, w tym przez agentów, za pośrednictwem których świadczy ono usługi płatnicze, nie może przekraczać kwoty 500 000 euro miesięcznie.3a.
Kwota pojedynczej transakcji płatniczej wykonanej przez biuro usług płatniczych, w tym przez agentów, za pośrednictwem których świadczy ono usługę przekazu pieniężnego, nie może przekraczać równowartości w walucie polskiej kwoty 2500 euro ustalonej przy zastosowaniu kursu średniego ogłaszanego przez NBP obowiązującego w dniu poprzedzającym dzień wykonania tego przekazu.3b.
Suma środków pieniężnych przyjętych przez biuro usług płatniczych, w tym przez agentów, za pośrednictwem których świadczy ono usługę przekazu pieniężnego, w celu wykonania usług płatniczych na rzecz tego samego płatnika, nie może w danym miesiącu przekraczać równowartości w walucie polskiej kwoty 10 000 euro ustalonej przy zastosowaniu kursu średniego ogłaszanego przez NBP obowiązującego w ostatnim dniu miesiąca poprzedzającego ten miesiąc.3c.
Biuro usług płatniczych, w ramach usługi przekazu pieniężnego, dokonuje transferu środków pieniężnych otrzymanych od płatnika na rachunek płatniczy odbiorcy w drodze polecenia przelewu wyłącznie za pośrednictwem rachunku płatniczego utworzonego do dokonywania takich transferów, prowadzonego dla biura usług płatniczych przez dostawcę, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1-4, 6 i 9.3d.
W przypadku wszczęcia postępowania egzekucyjnego przeciwko biuru usług płatniczych środki pieniężne znajdujące się na rachunku płatniczym, o którym mowa w ust. 3c, są wolne od zajęcia na podstawie sądowego albo administracyjnego tytułu wykonawczego. Wyłączenie to nie obejmuje roszczeń użytkowników wobec biura usług płatniczych z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania usługi przekazu pieniężnego za pośrednictwem tego rachunku.4.
Przy ustalaniu średniej, o której mowa w ust. 3, całkowitą kwotę transakcji płatniczych za dany miesiąc oblicza się przy zastosowaniu kursu średniego ogłaszanego przez NBP, obowiązującego w ostatnim dniu miesiąca poprzedzającego ten miesiąc.5.
Biuro usług płatniczych może prowadzić działalność gospodarczą inną niż świadczenie usług płatniczych.1.
Działalność w zakresie usług płatniczych w charakterze biura usług płatniczych może być wykonywana po uzyskaniu wpisu do rejestru biur usług płatniczych.2.
Rejestr biur usług płatniczych jest rejestrem działalności regulowanej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, dla działalności, o której mowa w art. 118 ust. 1.1.
Wpis do rejestru biur usług płatniczych następuje na pisemny wniosek przedsiębiorcy zawierający dane, o których mowa w art. 136 pkt 2-4.2.
Do wniosku, o którym mowa w ust. 1, dołącza się oświadczenie wnioskodawcy o następującej treści: "Oświadczam, że dane zawarte we wniosku są kompletne i zgodne z prawdą. Znane mi są i spełniam warunki wykonywania działalności gospodarczej w charakterze biura usług płatniczych określone w ustawie z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych (Dz. U. z 2024 r. poz. 30).". Składający oświadczenie zawiera w nim klauzulę o następującej treści: "Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.". Klauzula ta zastępuje pouczenie organu uprawnionego do odebrania oświadczenia o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.2a.
Do wniosku, o którym mowa w ust. 1, dołącza się informacje o danych kontaktowych dla celów sprawowania nadzoru przez KNF, obejmujące co najmniej:1)
dane kontaktowe wnioskodawcy, w tym imię i nazwisko, numer telefonu oraz adres poczty elektronicznej osoby uprawnionej do jego reprezentowania;2)
adres wnioskodawcy wskazany do doręczeń korespondencji w formie pisemnej.3.
KNF dokonuje wpisu biura usług płatniczych w terminie 14 dni od dnia wpływu do KNF wniosku o wpis wraz z oświadczeniem, o którym mowa w ust. 2, oraz informacjami, o których mowa w ust. 2a.4.
Za dzień rozpoczęcia działalności w charakterze biura usług płatniczych uważa się dzień dokonania wpisu do rejestru.5.
Wnioskodawca oraz biuro usług płatniczych powiadamia KNF o zmianie danych, o których mowa w ust. 2a, niezwłocznie, jednak nie później niż w terminie 14 dni od dnia uzyskania informacji o zmianie.Art. 119b. [Wyłączenie możliwości zarządzania biurem usług płatniczych przez osobę skazaną za określone przestępstwa]
Osoba zarządzająca biurem usług płatniczych nie może być osobą prawomocnie skazaną za przestępstwo przeciwko wymiarowi sprawiedliwości, przestępstwo przeciwko obrotowi gospodarczemu, przestępstwo przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi, przestępstwo, o którym mowa w art. 165a Kodeksu karnego, przestępstwo popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej lub przestępstwo skarbowe.
Art. 119c. [Obowiązek stosowania rozwiązań związanych z przeciwdziałaniem praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu]
1.
Biuro usług płatniczych jest obowiązane do zapewnienia rozwiązań organizacyjnych pozwalających na wykonywanie obowiązków związanych z przeciwdziałaniem praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu zgodnie z ustawą o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy.2.
Do biur usług płatniczych stosuje się odpowiednio przepisy art. 73 i art. 75.Biuro usług płatniczych może świadczyć usługi płatnicze za pośrednictwem agenta oraz powierzyć innemu przedsiębiorcy wykonywanie określonych czynności operacyjnych związanych ze świadczeniem usług płatniczych; przepisy art. 84 ust. 2 i 3, art. 85 oraz art. 88-90 stosuje się odpowiednio.
KNF wydaje z urzędu zaświadczenie o dokonaniu wpisu do rejestru.
Biuro usług płatniczych zawiadamia KNF o zamiarze zakończenia działalności gospodarczej lub działalności w charakterze biura usług płatniczych, wskazując datę zakończenia działalności.
1.
Biuro usług płatniczych jest zobowiązane do ochrony środków pieniężnych otrzymanych od użytkowników, w tym za pośrednictwem agenta lub innego dostawcy, w celu wykonania transakcji płatniczych.2.
Obowiązek, o którym mowa w ust. 1, biuro usług płatniczych wykonuje przez zawarcie odpowiednio z bankiem krajowym, instytucją kredytową, oddziałem banku zagranicznego albo zakładem ubezpieczeń, które nie należą do tej samej grupy co dane biuro usług płatniczych, umowy gwarancji bankowej albo ubezpieczeniowej albo umowy ubezpieczenia.3.
Umowa gwarancji bankowej albo ubezpieczeniowej albo umowa ubezpieczenia obejmuje zwrot przez gwaranta lub zakład ubezpieczeń wpłat wniesionych przez użytkowników w przypadku niewykonania lub nienależytego wykonania transakcji płatniczej wynikającej z umowy o świadczenie usług płatniczych przez biuro usług płatniczych, do wysokości dokonanej wpłaty.4.
Umowa gwarancji bankowej albo ubezpieczeniowej powinna obejmować upoważnienie dla KNF do wydawania dyspozycji wypłaty przez gwaranta środków pieniężnych z gwarancji.5.
Umowa gwarancji albo ubezpieczenia, o której mowa w ust. 2, nie może być zawarta na okres krótszy niż 12 miesięcy.5a.
Biuro usług płatniczych, przed złożeniem zlecenia płatniczego, udostępnia użytkownikowi informacje dotyczące w szczególności zakresu umowy i wysokości sumy gwarancyjnej zawartej umowy gwarancji bankowej albo ubezpieczeniowej albo umowy ubezpieczenia, o których mowa w ust. 2, w sposób umożliwiający zapoznanie się przez użytkownika ze sposobem ochrony środków finansowych. W przypadku gdy użytkownik wnioskuje o ich przekazanie w postaci papierowej lub na innym trwałym nośniku informacji, biuro usług płatniczych przekazuje informacje niezwłocznie po wykonaniu transakcji płatniczej.6.
Biuro usług płatniczych jest obowiązane złożyć w KNF dokument potwierdzający zawarcie pierwszej umowy gwarancji bankowej albo ubezpieczeniowej albo pierwszej umowy ubezpieczenia, w terminie 7 dni od dnia zawarcia takiej umowy, a następnie składać do KNF dokumenty potwierdzające każdorazowe zawarcie kolejnej umowy gwarancji bankowej albo ubezpieczeniowej albo umowy ubezpieczenia przed upływem terminu obowiązywania umowy poprzedniej, w terminie 7 dni od dnia jej zawarcia.7.
(uchylony).8.
Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia, minimalną sumę gwarancji, o których mowa w ust. 2, oraz termin powstania obowiązku zawarcia umowy gwarancji, uwzględniając wysokość kwot transakcji płatniczych.8a.
Minister właściwy do spraw instytucji finansowych może określić, w drodze rozporządzenia, wzory formularzy umowy gwarancji bankowej oraz umowy gwarancji ubezpieczeniowej, o których mowa w ust. 2, kierując się potrzebą uwzględnienia niezbędnych elementów umowy.9.
Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres ubezpieczenia, o którym mowa w ust. 2, termin powstania obowiązku ubezpieczenia oraz minimalną sumę gwarancyjną, uwzględniając wysokość kwot transakcji płatniczych.10.
KNF jest uprawniony do występowania na rzecz użytkowników w sprawach wypłaty środków z tytułu umowy gwarancji bankowej albo umowy gwarancji ubezpieczeniowej na zasadach określonych w treści tych umów.1.
Biuro usług płatniczych jest zobowiązane do zgłoszenia KNF:1)
każdego przekroczenia poziomu 500 000 euro:a)
całkowitej kwoty transakcji płatniczych, w tym wykonanych przez agentów, za pośrednictwem których biuro usług płatniczych świadczy usługi płatnicze, w danym miesiącu,b)
średniej miesięcznej kwoty transakcji płatniczych, w tym wykonywanych przez agentów, za pośrednictwem których biuro usług płatniczych świadczy usługi płatnicze, za każdy okres ostatnich 3 miesięcy i ostatnich 12 miesięcy;2)
wszczęcia postępowania karnego w sprawie o przestępstwo, o którym mowa w art. 119b, lub postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe przeciwko osobie zarządzającej.2.
Do obliczania kwoty transakcji płatniczych, o których mowa w ust. 1 pkt 1, stosuje się odpowiednio przepis art. 118 ust. 4.3.
Zgłoszenia, o których mowa w ust. 1, powinny zostać dokonane w terminie 14 dni od dnia:1)
zakończenia okresów, o których mowa w ust. 1 pkt 1;2)
powzięcia wiadomości przez biuro o wszczęciu postępowania, o którym mowa w ust. 1 pkt 2.4.
(uchylony).Art. 126a. [Obowiązek zgłoszenia do KNF numeru rachunku płatniczego wykorzystywanego w ramach usługi przekazu pieniężnego oraz zmian w zakresie informacji o danych kontaktowych dla celów sprawowania nadzoru przez KNF]
1.
Biuro usług płatniczych zgłasza do KNF:1)
numer rachunku płatniczego, o którym mowa w art. 118 ust. 3c, wraz z kopią umowy tego rachunku;2)
zmiany w zakresie informacji, o których mowa w art. 119a ust. 2a.2.
Zgłoszenie, o którym mowa w ust. 1, jest dokonywane w terminie 14 dni od dnia:1)
zawarcia albo zmiany umowy rachunku płatniczego, o którym mowa w ust. 1 pkt 1;2)
zmian w zakresie informacji, o których mowa w ust. 1 pkt 2.Art. 127. [Obowiązek dostosowania rozmiarów prowadzonej działalności w zakresie usług płatniczych po przekroczeniu dopuszczalnej wielkości obrotu]
1.
W przypadku przekroczenia średniej całkowitej kwoty transakcji płatniczych, o której mowa w art. 118 ust. 3, biuro usług płatniczych, niezależnie od obowiązku dokonania zgłoszenia, o którym mowa w art. 126 ust. 1 pkt 1 lit. b:1)
dostosowuje rozmiar prowadzonej działalności w zakresie usług płatniczych do wymogu, o którym mowa w art. 118 ust. 3, albo2)
składa wniosek o dokonanie wpisu do rejestru małych instytucji płatniczych, o którym mowa w art. 117j ust. 1, albo3)
składa wniosek o wydanie zezwolenia, o którym mowa w art. 60 ust. 1- w terminie 30 dni od dnia zakończenia okresu, w którym nastąpiło przekroczenie.
2.
W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 albo 3, do czasu rozpoznania wniosku przepisu ust. 1 pkt 1 nie stosuje się. W przypadku odmowy wpisu do rejestru małych instytucji płatniczych, odmowy wydania zezwolenia, umorzenia postępowania albo pozostawienia wniosku bez rozpoznania termin ten biegnie od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna, lub od dnia pozostawienia wniosku bez rozpoznania.3.
Średnia całkowita kwota transakcji płatniczych biura usług płatniczych nie może przekraczać w okresie rozpoznawania wniosku wysokości kwoty określonej w zgłoszeniu dokonanym na podstawie art. 126 ust. 1 pkt 1 lit. b.Art. 128. [Obowiązek informowania KNF o łącznej wartości i liczbie wykonanych transakcji płatniczych]
1.
Biuro usług płatniczych jest obowiązane do przekazywania KNF informacji o łącznej wartości i liczbie transakcji płatniczych wykonanych, w tym także przez jego agentów:1)
(uchylony);2)
w poszczególnych miesiącach danego roku - w terminie do dnia 31 stycznia następnego roku;3)
w danym miesiącu w okresie, o którym mowa w art. 127 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 2 zdanie drugie - w terminie do piętnastego dnia następnego miesiąca.1a.
Przepis ust. 1 pkt 2 stosuje się także w przypadku, gdy biuro usług płatniczych, w tym także przez swoich agentów, w danym okresie nie wykonało żadnej transakcji płatniczej, z wyjątkiem przypadku, gdy osoba wykonująca działalność gospodarczą w charakterze biura usług płatniczych w danym okresie miała zawieszoną działalność gospodarczą.1b.
W przypadku naruszenia obowiązku, o którym mowa w ust. 1, KNF wzywa biuro usług płatniczych do przekazania informacji w terminie wskazanym w wezwaniu.2.
KNF informuje Komisję Europejską o liczbie biur usług płatniczych oraz całkowitej kwocie transakcji płatniczych wykonanych w danym roku przez biura usług płatniczych, w tym także przez ich agentów.3.
KNF udostępnia NBP dane, o których mowa w ust. 1 pkt 2, niezwłocznie po ich otrzymaniu.1.
Działalność w zakresie usług płatniczych prowadzona przez biura usług płatniczych podlega nadzorowi sprawowanemu przez KNF w zakresie i na zasadach określonych w niniejszej ustawie oraz w ustawie o nadzorze nad rynkiem finansowym.2.
Celem nadzoru nad biurami usług płatniczych jest zapewnienie zgodności działalności biur usług płatniczych z przepisami ustawy oraz ochrona interesów użytkowników usług płatniczych.3.
Do nadzoru nad biurami usług płatniczych stosuje się odpowiednio przepisy art. 102 ust. 1 pkt 1, ust. 1a i 1b, art. 106 ust. 1 oraz art. 112.4.
W ramach nadzoru KNF może wydawać biurom usług płatniczych zalecenia w zakresie:1)
zapewnienia zgodności działalności biura z przepisami ustawy;2)
podjęcia środków koniecznych do zapobieżenia naruszeniom interesów użytkowników.4a.
Zalecenia, o których mowa w ust. 4, są sporządzane na piśmie utrwalonym:1)
w postaci papierowej i opatrywane podpisem własnoręcznym albo2)
w postaci elektronicznej i opatrywane kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym lub kwalifikowaną pieczęcią elektroniczną KNF ze wskazaniem w treści pisma osoby opatrującej pismo pieczęcią.4b.
Zalecenia i wystąpienia, o których mowa w ust. 4a pkt 2, doręcza się na adres do doręczeń elektronicznych.5.
W razie stwierdzenia, że działalność biura usług płatniczych jest wykonywana z naruszeniem prawa lub stwarza zagrożenie interesów użytkowników, w szczególności:1)
nie wykonuje albo wykonuje nieprawidłowo obowiązek udzielenia informacji, o którym mowa w art. 102 ust. 1 pkt 1,2)
nie wykonuje zalecenia albo nakazu, o których mowa w art. 106 ust. 1,3)
narusza obowiązki, o których mowa w art. 125, art. 126 ust. 1, art. 126a lub art. 128 ust. 1,4)
nie wykonuje zaleceń, o których mowa w ust. 4 - KNF, w formie pisemnej, udziela biuru usług płatniczych upomnienia oraz wzywa do usunięcia naruszeń i wyznacza termin ich usunięcia.6.
W przypadkach, o których mowa w ust. 5, KNF może także:1)
nałożyć na osobę, która w okresie, w którym nastąpiły naruszenia, pełniła funkcję osoby zarządzającej bezpośrednio odpowiedzialnej za stwierdzone naruszenia, albo była członkiem organu statutowego bezpośrednio odpowiedzialnym za nadzór nad obszarem, w którym stwierdzono naruszenia, karę pieniężną do wysokości 500 000 zł;2)
nałożyć na biuro usług płatniczych karę pieniężną w wysokości do 500 000 zł.6a.
KNF może wydać decyzję o zakazie wykonywania działalności w zakresie biura usług płatniczych, w przypadku gdy:1)
oświadczenie, o którym mowa w art. 119a ust. 2, zostało złożone niezgodnie ze stanem faktycznym;2)
stwierdzi rażące naruszenie warunków wymaganych prawem do prowadzenia działalności w charakterze biura usług płatniczych lub wynikających z przepisów ustawy obowiązków związanych z prowadzeniem działalności w charakterze biura usług płatniczych;3)
pomimo udzielenia upomnienia, o którym mowa w ust. 5, biuro usług płatniczych nie usunęło naruszeń w terminie wskazanym przez KNF.7.
W przypadku niewykonania zalecenia lub nakazu, o których mowa w art. 106 ust. 1, KNF może:1)
nałożyć kary pieniężne, o których mowa w ust. 6;2)
wydać decyzję, o której mowa w ust. 6a.8.
Do nakładania kar, o których mowa w ust. 6, stosuje się odpowiednio przepisy art. 105 ust. 2, 4 i 5.9.
Decyzja, o której mowa w ust. 6a, podlega natychmiastowemu wykonaniu.1.
Biura usług płatniczych wnoszą wpłaty na pokrycie kosztów nadzoru w kwocie stanowiącej iloczyn całkowitej kwoty transakcji płatniczych wykonanych przez biuro, w tym także przez jego agentów, i stawki nieprzekraczającej 0,023%.2.
Należności z tytułu wpłat, o których mowa w ust. 1, podlegają egzekucji w trybie przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.3.
Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia:1)
terminy uiszczania, wysokość i sposób obliczania wpłat, o których mowa w ust. 1,2)
sposób i terminy rozliczenia należności z tytułu wpłat, o których mowa w ust. 1- uwzględniając konieczność zapewnienia skuteczności sprawowanego nadzoru, mając zarazem na względzie, aby wysokość wpłat na pokrycie kosztów nadzoru nie wpływała w istotny sposób na zwiększenie kosztów działalności podmiotów obowiązanych do ich uiszczenia.
Art. 131. [Obowiązek notyfikacji rozpoczęcia działalności w zakresie świadczenia usług płatniczych przez kasę oszczędnościowo-kredytową]
1.
Kasa oszczędnościowo-kredytowa w terminie 30 dni od dnia rozpoczęcia działalności w zakresie świadczenia usług płatniczych zawiadamia KNF o rozpoczęciu tej działalności, wskazując:1)
nazwę (firmę) i siedzibę i adres;2)
numer w rejestrze przedsiębiorców;3)
wykaz świadczonych usług płatniczych;4)
nazwy i adresy posiadanych oddziałów.2.
Krajowa Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo-Kredytowa zawiadamia KNF o zakończeniu działalności przez kasę oszczędnościowo-kredytową w terminie 14 dni od dnia uzyskania takiej informacji ze wskazaniem daty zakończenia działalności przez kasę oszczędnościowo-kredytową.3.
Przepisu ust. 2 nie stosuje się w przypadku, gdy zakończenie działalności jest następstwem wydania decyzji, o której mowa w art. 74c ust. 3 lub 4 ustawy o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych, lub ogłoszenia upadłości.