Urlopy dla pracowników zatrudnionych w przemyśle i handlu.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1949.47.365 t.j.

Akt utracił moc
Wersja od: 8 kwietnia 1950 r.

USTAWA
z dnia 16 maja 1922 r.
o urlopach dla pracowników zatrudnionych w przemyśle i handlu.

Pracownicy, zatrudnieni na mocy umowy w przemyśle, górnictwie, handlu, biurowości, komunikacji i przewozie, szpitalnictwie, instytucjach opieki społecznej i użyteczności publicznej oraz w innych zakładach pracy, choćby na zysk nie obliczonych, a zatrudniających pokrewne wymienionym kategorie pracowników najemnych, niezależnie od tego, czy wszelkie te zakłady pracy są własnością prywatną czy państwową, czy też organów samorządowych, z wyjątkiem pracowników przedsiębiorstw sezonowych, w których praca trwa krócej niż 10 miesięcy w roku, mają prawo do korzystania co rok z płatnego urlopu.

 Wszystkim pracownikom fizycznym, objętym przepisem art. 1, przysługuje prawo do corocznego nieprzerwanego urlopu w następującym wymiarze:

a)
12 dni - po roku pracy,
b)
15 dni - po trzech latach pracy,
c)
jednego miesiąca - po dziesięciu latach pracy,

przy czym wymienione okresy pracy oznaczają nieprzerwaną pracę w danym zakładzie pracy.

Przez dni urlopowe należy rozumieć dni robocze; do dni urlopowych nie wlicza się dni niedzielnych i świątecznych, z wyjątkiem przypadku, określonego w ust. 1 pkt c).

Pracownicy młodociani, poniżej lat 18, korzystają po półrocznej nieprzerwanej pracy w danym zakładzie pracy z 7-dniowego urlopu, a po rocznej pracy - z 14-dniowego urlopu. Z urlopów tych korzystają również terminatorzy i uczniowie.

Wszystkim pracownikom, pracującym umysłowo, zatrudnionym w handlu, przemyśle i biurowości, po półrocznej nieprzerwanej pracy przysługuje urlop dwutygodniowy, po rocznej zaś - jednomiesięczny urlop płatny nieprzerwany.

Nieczynności w zakładzie pracy wskutek choroby, nieszczęśliwego wypadku oraz z powodu powołania pracownika do ćwiczeń wojskowych, a także przeniesienia go do innego zakładu pracy, nie uważa się za przerwę w umowie pracy, pozbawiającą lub ograniczającą prawa pracownika do korzystania z urlopu.

Robotnicy, zatrudnieni w górnictwie, gdy przechodzą ze służby w jednym zakładzie do zakładu innego, nie przerywają przez to przepisanego dla uzyskania urlopu czasu pracy, jeżeli pomiędzy porzuceniem pracy górniczej a powtórnym przystąpieniem do niej nie upłynęło więcej, aniżeli dni 14, gdy idzie o pracę w tym samym rewirze, a dni 21, gdy idzie o pracę w innym rewirze.

Rada Ministrów określi przypadki, w których przerwy w zatrudnieniu oraz zmiany zakładu pracy, powstałe w związku z wojną 1939-1945, nie będą miały skutków, pozbawiających pracownika praw do korzystania z urlopu lub ograniczających go w tych prawach.

Pracownik traci prawo do urlopu, jeżeli sam rozwiązał umowę pracy lub jeżeli rozwiązanie to nastąpiło z powodów, które przedsiębiorcy dają prawo do rozwiązania umowy pracy bez uprzedniego wymówienia.

Pracownik traci prawo do otrzymania wynagrodzenia za czas urlopu, o ile w czasie urlopu będzie zarobkowo pracował w innym przedsiębiorstwie.

Urlopowany otrzymuje za każdy dzień urlopu wynagrodzenie takie, jakie otrzymałby, gdyby w tym dniu był zatrudniony. O ile praca odbywa się na akord lub od sztuki, wynagrodzenie za czas urlopu określa się na podstawie przeciętnego wynagrodzenia pracownika w ciągu trzech poprzedzających bezpośrednio urlop miesięcy.

Terminatorzy i uczniowie otrzymują na czas urlopu wynagrodzenie nie niższe, aniżeli kwota, od której ubezpieczeni być winni w odnośnej ubezpieczalni społecznej.

Pracownikom przysługuje prawo wzajemnego porozumienia się co do kolejności korzystania z urlopów. W tym celu przez upoważnionych do tego pracowników winny być ułożone listy osób, uprawnionych do korzystania z urlopu, na każdy miesiąc oddzielnie i uzgodnione z zarządem przedsiębiorstwa; w razie nieosiągnięcia zgody decyduje inspektor pracy właściwego obwodu.

W razie choroby pracownika, uniemożliwiającej mu rozpoczęcie korzystania z przyznanego urlopu, urlop ten, na żądanie chorego, winien mu być przesunięty na jeden z następnych trzech miesięcy.

Nie można udzielać urlopów na miesiące marzec i listopad, chyba że pracownik zgłosi życzenie skorzystania z urlopu w tych właśnie miesiącach.

W przypadkach, spowodowanych koniecznościami państwowymi lub gospodarczymi, Minister Pracy i Opieki Społecznej w porozumieniu stosownie do właściwości z Ministrami: Górnictwa i Energetyki, Przemysłu Ciężkiego, Przemysłu Lekkiego, Przemysłu Rolnego i Spożywczego, Handlu Wewnętrznego i Handlu Zagranicznego może w drodze rozporządzeń, wydawanych po zasięgnięciu opinii izb przemysłowo-handlowych oraz organizacyj zawodowych pracowników i pracodawców, zawieszać wykonanie przepisów ustawy niniejszej na określony przeciąg czasu, nie dłuższy jednak niż rok kalendarzowy lub ustalać wyjątki od przepisów art. 5 ust. 3 ustawy.

Rozporządzenia te mogą dotyczyć poszczególnych gałęzi pracy lub kategorii zakładów pracy na obszarze całego Państwa lub na obszarach poszczególnych okręgów administracyjnych.

Rozwiązania umowy pracy przez przedsiębiorców lub robotników i nawiązania jej na nowo w ciągu najbliższych trzech miesięcy nie uważa się za przerwę w umowie pracy, pozbawiającą robotnika prawa do korzystania z urlopu.

Czas pracy, spędzony w danym przedsiębiorstwie przed wejściem w życie niniejszej ustawy, wliczony zostanie do uprawnień, przewidzianych tą ustawą.

Umowy zbiorowe lub indywidualne, które zapewniają pracownikom płatne urlopy na warunkach dogodniejszych, niż przewidziane w niniejszej ustawie, pozostają w mocy.

 Rada Ministrów może w drodze rozporządzenia wprowadzić dla poszczególnych grup pracowników dodatkowe płatne urlopy w przypadkach, gdy będzie to wskazane z uwagi na rodzaj wykonywanej pracy lub warunki pracy szczególnie uciążliwe lub szkodliwe dla zdrowia.

 Winny przekroczenia przepisów niniejszej ustawy ulegnie karze grzywny w wysokości do 5.000 zł lub karze aresztu do jednego miesiąca.

 Wykonanie ustawy niniejszej porucza się Ministrowi Pracy i Opieki Społecznej w porozumieniu z właściwymi ministrami.

 Ustawa niniejsza obowiązuje z dniem jej ogłoszenia.

1 Art. 2 zmieniony przez art. 1 pkt 1-4 ustawy z dnia 20 marca 1950 r. (Dz.U.50.13.123) zmieniającej nin. ustawę z dniem 8 kwietnia 1950 r.
2 Art. 10 zmieniony przez art. 1 pkt 5 ustawy z dnia 20 marca 1950 r. (Dz.U.50.13.123) zmieniającej nin. ustawę z dniem 8 kwietnia 1950 r.
3 Art. 11 według numeracji ustalonej przez art. 1 pkt 6 ustawy z dnia 20 marca 1950 r. (Dz.U.50.13.123) zmieniającej nin. ustawę z dniem 8 kwietnia 1950 r.
4 Art. 12 według numeracji ustalonej przez art. 1 pkt 6 ustawy z dnia 20 marca 1950 r. (Dz.U.50.13.123) zmieniającej nin. ustawę z dniem 8 kwietnia 1950 r.
5 Art. 13 według numeracji ustalonej przez art. 1 pkt 6 ustawy z dnia 20 marca 1950 r. (Dz.U.50.13.123) zmieniającej nin. ustawę z dniem 8 kwietnia 1950 r.