Rozdział 4 - Zasady i sposób noszenia umundurowania oraz orderów, odznaczeń, medali i odznak - Umundurowanie policjantów.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2009.90.738

Akt obowiązujący

Wersja od: 1 stycznia 2024 r.

Rozdział  4

Zasady i sposób noszenia umundurowania oraz orderów, odznaczeń, medali i odznak

§  29.  ⁶⁶

1. Ubiór służbowy nosi się w czasie wykonywania obowiązków służbowych, z zastrzeżeniem § 32 ust. 1 pkt 2.

2. Policjanci, którzy pełnią służbę w jednostkach organizacyjnych Policji albo komórkach organizacyjnych, właściwych do spraw ruchu drogowego, oraz w jednostkach organizacyjnych Policji lub komórkach organizacyjnych, właściwych do spraw prewencji na wodach i terenach przywodnych, mogą nosić do ubioru służbowego czapkę gabardynową zamiast czapki letniej służbowej lub czapki zimowej służbowej.

3. Dopuszcza się noszenie przez policjantów spodni wyjściowych albo przez policjantów-kobiety spódnicy oraz:

1) półbutów wyjściowych w zestawie ubioru służbowego z koszulą służbową, koszulą służbową letnią lub swetrem, w okresie letnim,

2) trzewików-botków ocieplanych w zestawie ubioru służbowego w okresie zimowym - w czasie pełnienia służby w jednostkach organizacyjnych Policji, o których mowa w § 30 ust. 2, lub podczas wystąpień służbowych w charakterze przedstawiciela danej jednostki organizacyjnej Policji.

§  30. 

1. Ubiór wyjściowy nosi się:

1) podczas wystąpień w charakterze przedstawiciela Policji na oficjalnych spotkaniach lub uroczystościach, jeżeli nie zachodzi konieczność występowania w ubiorze wyjściowym ze sznurem galowym;

2) przy meldowaniu się przełożonym po przybyciu do nowej jednostki organizacyjnej Policji lub przed odejściem na inne stanowisko służbowe.

2. Policjanci mogą nosić ubiór wyjściowy bez sznura galowego w czasie pełnienia służby w:

1) Komendzie Głównej Policji;

2) 67  Akademii Policji w Szczytnie, szkole policyjnej i ośrodku szkolenia Policji, jeżeli nie występują w szyku i na placu ćwiczeń;

3) jednostkach organizacyjnych Policji, jeżeli służbę pełnią w pomieszczeniach biurowych;

4) 68  (uchylony).

§  31. 

1. 69  Ubiór wyjściowy ze sznurem galowym z odznaczeniami, medalami i odznakami nosi się podczas:

1) uroczystości w dniach świąt państwowych;

2) uroczystości wręczania sztandarów, orderów i odznaczeń, zaprzysiężenia, mianowania na stopień lub ślubowania policjantów;

3) 70  innych ważnych uroczystości na polecenie Komendanta Głównego Policji, Komendanta Centralnego Biura Śledczego Policji, Komendanta Biura Spraw Wewnętrznych Policji, Komendanta Centralnego Biura Zwalczania Cyberprzestępczości, komendanta wojewódzkiego (Stołecznego) Policji, Komendanta-Rektora Akademii Policji w Szczytnie, komendanta szkoły policyjnej lub Dyrektora Centralnego Laboratorium Kryminalistycznego Policji.

2. Ubiór wyjściowy ze sznurem galowym, z baretkami orderów, odznaczeń i medali, gdy nie ma obowiązku noszenia pełnych odznak, oraz z innymi odznakami policjanci mogą nosić podczas:

1) uroczystych przedstawień w teatrach, salach koncertowych i oficjalnych spotkań, jeżeli w tym zakresie nie zostały wydane inne polecenia;

2) uroczystości rodzinnych oraz w innych okolicznościach, w których w środowisku cywilnym przyjęty jest zwyczajowo strój wieczorowy, jeżeli policjant występuje w umundurowaniu;

3) uczestniczenia w uroczystościach pogrzebowych policjantów lub pracowników z udziałem policyjnych asyst honorowych.

3. 71  Komendant Główny Policji, Komendant Centralnego Biura Śledczego Policji, Komendant Biura Spraw Wewnętrznych Policji, Komendant Centralnego Biura Zwalczania Cyberprzestępczości, komendant wojewódzki (Stołeczny) Policji, Komendant-Rektor Akademii Policji w Szczytnie, komendant szkoły policyjnej i Dyrektor Centralnego Laboratorium Kryminalistycznego Policji mogą zarządzić noszenie ubioru wyjściowego ze sznurem galowym również w innych okolicznościach niż okoliczności określone w ust. 1.

§  32. 

1. Ubiór ćwiczebny nosi się:

1) 72  na zajęciach realizowanych w ramach szkoleń zawodowych i doskonalenia zawodowego w jednostkach organizacyjnych Policji;

2) 73  w czasie pełnienia służby - w Centralnym Pododdziale Kontrterrorystycznym Policji "BOA" i samodzielnych pododdziałach kontrterrorystycznych Policji;

3) w czasie wykonywania zadań o charakterze specjalnym na polecenie kierownika jednostki organizacyjnej Policji;

4) w czasie szkolenia osób powołanych na ćwiczenia do jednostek organizacyjnych Policji.

1a. 74  Dopuszcza się noszenie ubioru ćwiczebnego przez policjantów:

1) pełniących służbę w:

a) komórkach organizacyjnych właściwych do spraw:

– patrolowych,

– interwencyjnych,

– patrolowo-interwencyjnych,

– konwojowych,

b) oddziałach prewencji Policji lub samodzielnych pododdziałach prewencji Policji,

c) pomieszczeniach dla osób zatrzymanych;

2) sprawujących opiekę nad psem służbowym;

3) 75  w innych przypadkach niż wymienione w pkt 1 i 2, wynikających z potrzeb służby.

2. 76  (uchylony).

§ 33. Użytkowane przedmioty umundurowania powinny być należycie dopasowane, czyste i wyprasowane.

§  34.  ⁷⁷

1. Przedmioty umundurowania wchodzące w skład ubiorów, o których mowa w § 3, policjanci noszą, z uwzględnieniem okresu letniego trwającego od dnia 1 maja do dnia 31 października i okresu zimowego trwającego od dnia 1 listopada do dnia 30 kwietnia, zgodnie z zestawami przedmiotów umundurowania, stanowiącymi załącznik nr 9 do rozporządzenia.

2. Dopuszcza się noszenie przedmiotów umundurowania stosownie do warunków atmosferycznych, niezależnie od okresów wymienionych w ust. 1.

3. Decyzję w sprawie noszenia przedmiotów umundurowania stosownie do warunków atmosferycznych podejmuje kierownik jednostki organizacyjnej Policji w stosunku do podległych funkcjonariuszy.

§ 34a. 78  Dopuszcza się noszenie umundurowania bez nakrycia głowy przez policjantów pełniących służbę:

1) na stanowiskach rzeczników prasowych lub przez policjantów upoważnionych przez komendantów powiatowych, miejskich lub rejonowych Policji do wykonywania działalności prasowo-informacyjnej - w czasie udzielania informacji środkom masowego przekazu;

2) z wykorzystaniem pojazdu służbowego - w czasie przebywania w pojeździe.

§ 35. Dopuszcza się noszenie przez policjantów umundurowanych:

1) okularów przeciwsłonecznych i zdrowotnych z przyciemnionymi szkłami;

2) symbolu żałoby według zasad określonych w praktykowanym przez policjanta obrządku religijnym;

3) oznaczeń specjalistycznych (specjalności zawodowych).

§ 36. Zabrania się policjantom:

1) noszenia przedmiotów umundurowania niezgodnie z obowiązującym zestawem przedmiotów umundurowania albo niezgodnie z ich przeznaczeniem;

2) noszenia przedmiotów umundurowania o nieestetycznym wyglądzie lub o znacznym stopniu ich zużycia;

3) noszenia przedmiotów umundurowania w połączeniu z przedmiotami ubioru cywilnego;

4) samowolnego dokonywania przeróbek, poprawek i zniekształcania przedmiotów umundurowania.

§ 37. Ordery, odznaczenia, medale i odznaki nosi się, z zastrzeżeniem § 39, na wstążkach na lewej stronie piersi od prawej do lewej strony, w kolejności określonej w przepisach ustanawiających order, odznaczenie, medal lub odznakę. Ordery i odznaczenia państw obcych nosi się w sposób określony przez te państwa, odpowiednio po orderach i odznaczeniach polskich.

§ 38. Ordery i odznaczenia zawiesza się na wstążkach o długości 6-6,5 cm każda. Górna krawędź wstążek wszystkich orderów i odznaczeń powinna tworzyć równą linię poziomą.

§ 39. 79  Na kurtce gabardynowej wyjściowej ordery i odznaczenia nosi się na wysokości 3,5 cm powyżej klapy górnej kieszeni w następujący sposób:

1) jeden order lub odznaczenie - nad środkiem kieszeni;

2) od dwóch do czterech orderów lub odznaczeń - w jednym rzędzie bez przerw między wstążkami, z tym że przy trzech i więcej - wstążkę pierwszego orderu lub odznaczenia podkłada się do odpowiedniej szerokości niezbędnej do zachowania symetrii pod klapę kurtki;

3) od pięciu do ośmiu orderów lub odznaczeń - w jednym rzędzie, tak aby zajęły szerokość czterech wstążek umieszczonych obok siebie, przy czym wstążkę drugiego orderu lub odznaczenia i kolejnych orderów lub odznaczeń podkłada się częściowo pod wstążkę poprzedniego orderu lub odznaczenia;

4) powyżej ośmiu orderów lub odznaczeń - umieszcza się tylko w dwóch rzędach maksymalnie po sześć w rzędzie,

tak aby górny rząd krył wstążki dolnego rzędu w całości, a odznaczenia dolnego rzędu - do połowy.

§  40. 

1. 80  Odznaki policyjne nosi się w następujący sposób:

1) "Zasłużony Policjant" - na lewej stronie piersi, po orderach, medalach i odznaczeniach nadanych przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej oraz Medalu za Zasługi dla Policji;

2) "Absolwent Szkoły" - na środku prawej górnej kieszeni kurtki wyjściowej;

3) "Instruktor Wyszkolenia Policyjnego" - na prawej górnej kieszeni kurtki wyjściowej;

4) "Policyjna Odznaka Sprawności Fizycznej" - na prawym brzegu patki prawej górnej kieszeni kurtki wyjściowej;

5) zwycięzcy konkursu lub turnieju z wiedzy i sprawności zawodowej - centralnie między wyłogiem a wszyciem rękawa kurtki wyjściowej, 5 cm nad górną krawędzią lewej górnej kieszeni, w taki sposób, aby oś podłużna odznaki tworzyła z tą krawędzią kąt 60°;

6) "Pilot Lotnictwa Policji" - centralnie między wyłogiem a wszyciem rękawa kurtki wyjściowej, na wysokości wycięcia wyłogu na lewej stronie piersi, lub centralnie nad lewą kieszenią koszuli wyjściowej letniej;

7) "Mechanik Lotnictwa Policji" - centralnie między wyłogiem a wszyciem rękawa kurtki wyjściowej, na wysokości wycięcia wyłogu na lewej stronie piersi, lub centralnie nad lewą kieszenią koszuli wyjściowej letniej;

8) "Skoczek Spadochronowy Policji" - centralnie między wyłogiem a wszyciem rękawa kurtki wyjściowej, na wysokości wycięcia wyłogu na lewej stronie piersi, lub centralnie nad lewą kieszenią koszuli wyjściowej letniej;

9) 81  "Odznaka Honorowa Służby Kontrterrorystycznej" - centralnie między wyłogiem a wszyciem rękawa kurtki wyjściowej, 6 cm nad górną krawędzią prawej górnej kieszeni, lub centralnie nad prawą kieszenią koszuli wyjściowej letniej, 6 cm nad jej górną krawędzią.

2. 82  (uchylony).

3. 83  Spośród odznak, o których mowa w ust. 1 pkt 3, 4 i 8, nosi się odznakę najwyższego stopnia, a w przypadku posiadania przez policjanta więcej niż jednej odznaki, o której mowa w ust. 1 pkt 5, nosi się jedną, w zależności od uznania policjanta.

4. 84  Oznaki szkolne noszą słuchacze Akademii Policji w Szczytnie - na naramiennikach kurtek i płaszczy. Oznaką szkolną jest naramiennik obszyty dookoła, z wyjątkiem wszycia przy rękawie, sznurkiem plecionym koloru srebrnomatowego o średnicy 3 mm.

§ 41. Odznaki inne niż wymienione w § 40 ust. 1 nosi się w sposób określony w przepisach ustanawiających te odznaki.

§  42. 

1. Na prawej górnej kieszeni kurtki policjant może nosić, z zastrzeżeniem ust. 2, najwyżej dwie odznaki, w następujący sposób:

1) jedną odznakę - na środku między guzikiem klapy a dolną krawędzią prawej górnej kieszeni;

2) dwie odznaki - rozmieszczone na środku wysokości między guzikiem klapy a dolną krawędzią prawej kieszeni w jednej linii poziomej, w odstępie 3 cm; jeżeli jedna z odznak ma kształt wydłużony poziomo, to odznaki nosi się na środku kieszeni w linii pionowej, przy czym odznakę wydłużoną nosi się tuż pod odznaką pierwszą.

2. W zależności od uznania policjanta i okoliczności można nosić jedną wybraną odznakę organizacji społecznych, zawodowych lub sportowych na klapie prawej górnej kieszeni, na wysokości guzika, na środku lewej połowy klapki. Jeżeli wielkość odznaki organizacji społecznych przekroczy wymiary 3,5 cm x 3,5 cm, nosi się ją w sposób określony w ust. 1 pkt 1.

§  43. 

1. W przypadkach gdy nie ma obowiązku noszenia orderów, odznaczeń, medali i odznak, nosi się ich baretki wykonane ze wstążki barwy przewidzianej dla danego orderu, odznaczenia, medalu lub odznaki. Długość baretki równa się szerokości wstążki stosowanej w najniższej klasie danego orderu lub odznaczenia. Szerokość baretki wynosi 8 mm. Baretki nakłada się na podkładkę sukienną koloru czarnego. Podkładka powinna być o 2 mm dłuższa i szersza od baretki.

2. Policjanci noszą baretki wszystkich orderów i odznaczeń nadanych przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w kolejności określonej w przepisach ustanawiających dany order lub odznaczenie. W odniesieniu do pozostałych nosi się baretki każdego odznaczenia, medalu lub odznaki najwyższego stopnia.

3. 85  Baretki nosi się na kurtce gabardynowej wyjściowej nad lewą górną kieszenią, od prawej do lewej strony w linii poziomej.

4. W jednym rzędzie nosi się nie więcej niż trzy baretki umieszczone obok siebie bez przerw między nimi. Dolny rząd baretek powinien być umieszczony bezpośrednio nad klapą górnej kieszeni kurtki wyjściowej, przy czym:

1) pojedynczą baretkę umieszcza się symetrycznie nad środkiem kieszeni;

2) od dwóch do trzech baretek umieszcza się w jednym rzędzie obok siebie symetrycznie nad środkiem kieszeni;

3) więcej niż trzy baretki umieszcza się w dwóch lub więcej rzędach bezpośrednio jeden pod drugim, w każdym rzędzie po trzy baretki:

a) w rzędzie dolnym mniej niż trzy baretki nosi się w taki sposób, aby znajdowały się one pod środkiem bezpośredniego rzędu górnego,

b) gdy klapa kurtki zakrywa całkowicie pierwszą baretkę najwyższego orderu lub odznaczenia górnego rzędu, wówczas nosi się w tym rzędzie tylko dwie baretki umieszczone w taki sposób, aby były one widoczne.

5. Baretki nosi się do wysokości kołnierza z wyłogiem (wycięcia), przy czym w przypadku posiadania ponad sześciu rzędów baretek - dwa dolne rzędy mogą być wykonane z czterech i więcej baretek do całkowitego wypełnienia przestrzeni nad klapą lewej górnej kieszeni a wyłogiem. Lewą krawędź zestawu baretek, składającego się z sześciu i więcej rzędów, należy umieszczać ukosem - równolegle do wszycia rękawa, przy czym każdy rząd baretek powinien być wysunięty o 1-1,5 mm w stosunku do poprzedniego.

6. 86  (uchylony).

⁶⁶ § 29 zmieniony przez § 1 pkt 13 rozporządzenia z dnia 27 września 2017 r. (Dz.U.2017.1879) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 11 października 2017 r.

⁶⁷ § 30 ust. 2 pkt 2 zmieniony przez § 1 pkt 7 rozporządzenia z dnia 11 października 2023 r. (Dz.U.2023.2275) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 7 listopada 2023 r.

⁶⁸ § 30 ust. 2 pkt 4 uchylony przez § 1 pkt 14 rozporządzenia z dnia 27 września 2017 r. (Dz.U.2017.1879) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 11 października 2017 r.

⁶⁹ § 31 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 16 lit. a rozporządzenia z dnia 18 maja 2022 r. (Dz.U.2022.1176) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 3 czerwca 2022 r.

⁷⁰ § 31 ust. 1 pkt 3:

- zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 9 sierpnia 2011 r. (Dz.U.11.175.1047) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 9 września 2011 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 1 lit. a rozporządzenia z dnia 19 września 2014 r. (Dz.U.2014.1285) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 9 października 2014 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 1 lit. a rozporządzenia z dnia 26 stycznia 2018 r. r. (Dz.U.2018.252) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 27 stycznia 2018 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 1 lit. a rozporządzenia z dnia 11 stycznia 2022 r. (Dz.U.2022.63) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 12 stycznia 2022 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 1 kwietnia 2022 r. (Dz.U.2022.737) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 5 kwietnia 2022 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 8 lit. a rozporządzenia z dnia 11 października 2023 r. (Dz.U.2023.2275) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 7 listopada 2023 r.

⁷¹ § 31 ust. 3:

- zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 9 sierpnia 2011 r. (Dz.U.11.175.1047) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 9 września 2011 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 1 lit. b rozporządzenia z dnia 19 września 2014 r. (Dz.U.2014.1285) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 9 października 2014 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 1 lit. b rozporządzenia z dnia 26 stycznia 2018 r. r. (Dz.U.2018.252) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 27 stycznia 2018 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 1 lit. b rozporządzenia z dnia 11 stycznia 2022 r. (Dz.U.2022.63) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 12 stycznia 2022 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 1 kwietnia 2022 r. (Dz.U.2022.737) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 5 kwietnia 2022 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 16 lit. b rozporządzenia z dnia 18 maja 2022 r. (Dz.U.2022.1176) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 3 czerwca 2022 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 8 lit. b rozporządzenia z dnia 11 października 2023 r. (Dz.U.2023.2275) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 7 listopada 2023 r.

⁷² § 32 ust. 1 pkt 1:

- zmieniony przez § 1 pkt 5 lit. a rozporządzenia z dnia 5 kwietnia 2019 r. (Dz.U.2019.651) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 9 kwietnia 2019 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 9 rozporządzenia z dnia 11 października 2023 r. (Dz.U.2023.2275) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 7 listopada 2023 r.

⁷³ § 32 ust. 1 pkt 2 zmieniony przez § 1 pkt 5 lit. a rozporządzenia z dnia 5 kwietnia 2019 r. (Dz.U.2019.651) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 9 kwietnia 2019 r.

⁷⁴ § 32 ust. 1a dodany przez § 1 pkt 15 lit. a rozporządzenia z dnia 27 września 2017 r. (Dz.U.2017.1879) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 11 października 2017 r.

⁷⁵ § 32 ust. 1a pkt 3 dodany przez § 1 pkt 5 lit. b rozporządzenia z dnia 5 kwietnia 2019 r. (Dz.U.2019.651) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 9 kwietnia 2019 r.

⁷⁶ § 32 ust. 2 uchylony przez § 1 pkt 15 lit. b rozporządzenia z dnia 27 września 2017 r. (Dz.U.2017.1879) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 11 października 2017 r.

⁷⁷ § 34 zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 28 marca 2011 r. (Dz.U.11.70.372) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 kwietnia 2011 r.

⁷⁸ § 34a dodany przez § 1 pkt 16 rozporządzenia z dnia 27 września 2017 r. (Dz.U.2017.1879) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 11 października 2017 r.

⁷⁹ § 39 zmieniony przez § 1 pkt 17 rozporządzenia z dnia 18 maja 2022 r. (Dz.U.2022.1176) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 3 czerwca 2022 r.

⁸⁰ § 40 ust. 1 zmieniony przez § 1 rozporządzenia z dnia 18 czerwca 2015 r. (Dz.U.2015.946) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 18 lipca 2015 r.

⁸¹ § 40 ust. 1 pkt 9 dodany przez § 1 pkt 6 lit. a rozporządzenia z dnia 5 kwietnia 2019 r. (Dz.U.2019.651) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 9 kwietnia 2019 r.

⁸² § 40 ust. 2 uchylony przez § 1 pkt 18 rozporządzenia z dnia 18 maja 2022 r. (Dz.U.2022.1176) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 3 czerwca 2022 r.

⁸³ § 40 ust. 3 zmieniony przez § 1 rozporządzenia z dnia 18 czerwca 2015 r. (Dz.U.2015.946) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 18 lipca 2015 r.

⁸⁴ § 40 ust. 4 zmieniony przez § 1 pkt 10 rozporządzenia z dnia 11 października 2023 r. (Dz.U.2023.2275) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 7 listopada 2023 r.

⁸⁵ § 43 ust. 3 zmieniony przez § 1 pkt 19 lit. a rozporządzenia z dnia 18 maja 2022 r. (Dz.U.2022.1176) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 3 czerwca 2022 r.

⁸⁶ § 43 ust. 6 uchylony przez § 1 pkt 19 lit. b rozporządzenia z dnia 18 maja 2022 r. (Dz.U.2022.1176) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 3 czerwca 2022 r.