Art. 3. - Umundurowanie i uzbrojenie policji państwowej.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1920.26.159

Akt utracił moc

Wersja od: 6 maja 1936 r.

Art.  3. ⁴

Wyżsi funkcjonarjusze:

a) kurtka kroju frencha fracuskiego, zapinana na 7 dużych guzików z czterema kieszeniami naszywanemi i kwadratowemi klapami, zapinanemi na jeden guzik każda. Naramienniki koloru munduru. Kołnierz stojąco-wykładany z błękitną wypustką dookoła. Mankiety przy rękawach zakończone ostremi kątami i obszyte błękitną wypustką (tab. № 7). Pozatem jest dozwolone noszenie kurtki kroju jak u niższych funkcjonarjuszów z tem, że kieszenie są naszywane,

b) spodnie breechesy do butów, spodnie długie z błękitną wypustką. Nadto latem pozwala się nosić spodnie koloru jasno-kawowego również z błękitną wypustką,

c) Płaszcz kroju kloszowego, cały na podszewce, dwurzędowy, zapinający się zprzodu na dwa rzędy po 6 guzików dużych, rozchodzących się łukowato od dołu ku górze; piąta para guzików jest umieszczona w stanie tak, aby służyła za oparcie dla pasa głównego; odległość guzików pierwszej górnej pary od środkowej linji (osi) płaszcza około 14 cm., a szóstej pary około 8,5 cm. Ztyłu płaszcza od kołnierza do samego dołu kontrafałd wewnętrzny niezszywany po stronie zewnętrznej, spięty w stanie dragonem szerokości pośrodku 5 cm., rozszerzającym się łukowato w obie strony do szerokości 6,5 cm. i kończącym się w formie trójkątów równoległobocznych o nieco zaokrąglonych kątach; długość dragona 23-26 cm.; dragon zapina się na 2 duże guziki, przyszyte do listewek, naszytych z obu stron ku środkowi pleców w miejscu zszycia przodu z plecami; listewki długości 23 cm., szerokości 4 cm. wgórze i 6 cm. wdole mają wgięcie ku środkowi i nieco zaokrąglone rogi zewnętrzne; górna krawędź listewek wystaje na 3 cm. ponad zapiętym dragonem. Szerokość założonego kontrafałdu wgórze 14 cm., wdole 16 cm; kontrafałd pod kołnierzem jest wzmocniony rygielkiem, na środku kontrafałdu u dołu rozcięcie długości 50 - 60 cm., zapinane na 4 małe guziki; u wyższych funkcjonarjuszów konnej policji rozcięcie długości 65-75 cm., zapinane na 6 małych guzików. Kołnierz z tego samego co i płaszcz sukna z niebieską sukienną wypustką, wykładany, szerokości zprzodu 11 cm., złyłu 9 cm., zapięty zprzodu na jedną haftkę. Pod lewym rogiem kołnierza przypięta na dwóch małych guzikach patka, pod prawym rogiem w odpowiedniem miejscu mały guzik do zapięcia patki. Na rogach kołnierza naszyte pośrodku równolegle do dolnego brzegu kołnierza łapki równoległoboczne długości 11 cm., szerokości 5 cm. niebieskie sukienne u wyższych funkcjonarjuszów od aspiranta do nadkomisarza włącznie, lub granatowe aksamitne u wyższych funkcjonarjuszów od podinspektora wzwyż, łapki mają przyszyty u tylnego końca duży guzik. Rękawy wszywane z dwoma szwami, wyłogi obszyte niebieską sukienną wypustką bez guzików, wysokości 15-18 cm. od strony wewnętrznej, od strony zewnętrznej wycięte w ząb wysokości 22-25 cm. Rozcięcia kieszeni skośne, szerokości 18-20 cm., przykryte równoległobocznemi klapami, dłuższemi o 3 cm. od rozcięcia kieszeni i przyszytemi 5 cm. powyżej rozcięcia kieszeni, kieszenie są wewnętrzne. Między klapą lewej kuszeni a płaszczem pozostawione rozcięcie przez materjał i podszewkę dla rękojeści szabli; od strony wewnętrznej górna krawędź tego przecięcia opatrzona jest klapą zapinaną na guzik. Naramienniki z tego samego co i płaszcz sukna szerokości 6 cm. u podstawy (przy rękawie) i 4 cm. u góry, gdzie kończą się trójkątnem ścięciem; długość naramiennika od szwu rękawa do kołnierza, przyczem obok szwu rękawa jest on przyszyty, a przy kołnierzu zapięty na mały guzik; naramienniki bez wypustek mają w dolnej części srebrne haftowane arabskie liczby okręgu wysokości 2,5 cm., a u funkcjonarjuszów Komendy Głównej Policji Państwowej srebrne haftowane wiązane litery K. G., wysokości 3 cm., objęte dwiema skrzyżowanemi półkolistemi gałązkami.

Dozwolone jest watowanie płaszczów tak wyższych jak i niższych funkcjonarjuszów, względnie podszywanie na zimę futrem oraz przyszywanie lub nakładanie kołnierza z dowolnego futra tegoż co kołnierz płaszcza kroju. Zamiast płaszcza lub na płaszczu mogą tak wyżsi jak i niżsi funkcjonarjusze nosić płaszcz z paskiem lub pelerynę nieprzemakalną koloru granatowego, popielatego lub bronzowo-zielonkawego. Na nieprzemakalnym płaszczu lub pelerynie naramienników ani oznak stopni służbowych nie naszywa się.

d) czapka wzoru jak u niższych funkcjonarjuszów z paskiem (podpinką) srebrną. Na czapce, jako oznaka wyższych funkcjonarjuszów, gwiazda srebrna czteroramienna (tab. № 4),

e) pas z paskiem pomocniczym przez prawe ramię, przy pasie pałasz na rapciach skórzanych z temblakiem z taśmy srebrnej szerokości 2 cm., długości 40 cm. (złożony podwójnie) o dwóch niebieskich prążkach szerokości 1 mm. w odległości 3 mm. od brzegu, obsada chwasta również z szychu srebrnego, płaska 25 X 25 mm. ze srebrnym orłem państwowym na czerwonej tarczy, chwast pełny srebrny (frendzle dołem spięte) w przekroju poziomym eliptyczny, 45 X 32 mm., długi 55 mm., spód z niebieskiego aksamitu, nadto pochwa do rewolweru.

Poza służbą wolno nosić pałasz na pasku pod surdutem.

Oficerowie Policji Państwowej noszą salonowy pas oficerski oraz rapcie oficerskie do noszenia szabli pod kurtką według następującego wzoru.

Salonowy pas oficerski jest wykonany z matowej jedwabnej tkaniny granatowej podwójnie tkanej w podłużne prążki (około 30 prążków w całej szerokości pasa) z dwoma szlakami po brzegach, szerokich na 4 mm każdy w odległości 7,5 mm od brzegów, tkanych granatowym błyszczącym jedwabiem, i z klamry okrągłej, o średnicy 5,25 cm, wykonanej z metalu koloru szmelcowanej stali z odcieniem niebieskim.

Pas wykończony jest tkanym brzegiem. Szerokość całego pasa wynosi 5 cm.

Klamra wykonana z metalu koloru szmelcowanej stali z odcieniem niebieskim, o grubości brzegów 3 mm, nieco wklęsła ku środkowi, ma obwódkę szerokości 7,5 mm w utworzonem zaś w ten sposób kole o średnicy 3,75 cm znajduje się płaskorzeźba wyobrażająca pojedyńczą stylizowaną palmetę o 12 liściach. Wypukłość płaskorzeźby wynosi 3 mm. Klamrę przytwierdza się do pasa zapomocą dwóch kabłąków, wykonanych z drutu grubości 2 mm z tego samego metalu co i klamra. Klamra jest przytwierdzona do prawego kabłąka na stałe, a do lewego przypina się na skobelek, umieszczony pod spodem klamry.

Kabłąki o wysokości 5,5 cm, szerokości 1,75 cm wgięte z boku, przymocowuje się do pasa w ten sposób, że końce pasa przechodzą przez kabłąki, następnie zaginają się od wewnątrz (pod spód) i przechodzą przez zaciskaną przesuwkę.

Rapcie oficerskie do noszenia szabli pod kurtką składają się: z paska z klamrą i dwiema przesuwkami do zapinania w talji, z dwóch pasków podłużnych (ruków) do przypięcia szabli, oraz z łańcuszka z haczykiem do podpinania szabli. Łańcuszek i haczyk wykonane są z metalu koloru szmelcowanej stali z odcieniem niebieskim.

Pasek do zapinania w talji, na którym zawiesza się ruki rapci, wykonany z taśmy (gurtu) ; konstrukcje z metalu koloru szmelcowanej stali z odcieniem niebieskim, ujęte w oprawę skórzaną, zamszową; dziurkowana część pasa ma podkładkę zamszową, oba paski podłużne (ruki) są wykonane z tkaniny granatowej jedwabnej, podwójnie tkanej analogicznie, jak pas salonowy, przyczem oba szlaki brzeżne tkane granatowym błyszczącym jedwabiem mają szerokość 2 mm każdy i są umieszczone w odległości 5 mm od brzegu. Szerokość paska podłużnego (ruka) wynosi 20 mm. Szerokość paska zapinanego w talji - 35 mm, długość zaś zależna od stanu. Łańcuszek z hakiem do podpinania szabli, długi około 10 cm, winien być wykonany z ogniwek drobnych.

Paski podłużne (ruki) są przypinane zapomocą guzików z metalu koloru szmelcowanej stali z odcieniem niebieskim o podłużnych głowicach. Pierwszy ruk umocowany do paska w talji na stałe w odległości 25 - 30 cm od klamry, drugi ruk (dłuższy) przesuwany na pasku w celu regulowania pozycji szabli, przyczem odległość pomiędzy rukami powinna wynosić od 20 do 25 cm.

Długość ruk powinna być taka, by zawieszona na niej szabla nie podnosiła poły kurtki.

f) Guziki białe (srebrne) duże i małe; wymiary guzika dużego: średnica 22 mm., wypukłość łuku 5,5 mm., wysokość orzełka 16 - 17 mm., rozpięcie skrzydeł 9-10 mm.; wymiary guzika małego: średnica 16 mm., wypukłość łuku 4 mm., wysokość orzełka 13 mm., rozpięcie skrzydeł 8 mm. Duże guziki naszywa się na piersiach kurtki i płaszcza, na rękawach, dragonach, tylnych patkach i kieszeniach, małe guziki naszywa się tylko na naramiennikach i tylnem rozcięciu płaszcza oraz na podpince czapki,

g) broń: pałasz i rewolwer,

h) ostrogi i akselbanty: sznury naramienne (akselbanty) srebrne lub granatowe z matowej plecionki:

1) od podinspektorów wzwyż z dwóch pletni i sznurów zakończonych dwoma srebrnemi ołówkami do noszenia na prawem ramieniu,

2) dla wyższych funkcjonarjuszów policji służby inspekcyjnej w stopniach niższych od podinspektora i dla adjutanta Komendanta Głównego w stopniu niżej podinspektora z pojedynczej pletni i sznura, zakończonego jednym srebrnym ołówkiem, do noszenia na prawem ramieniu,

3) dla wyższych funkcjonarjuszów konnej policji w stopniach niżej podinspektora z pojedynczej pletni i sznura, zakończonego jednym srebrnym ołówkiem, do noszenia na lewym ramieniu. Prawo noszenia ostróg przysługuje tym wszystkim wyższym funkcjonarjuszom, którzy noszą akselbanty i tym, dla których przewidziane są dla użytku konie,

Wyżsi funkcjonarjusze obowiązani są nosić gwizdawkę ukrytą, bez widocznego na kurtce lub płaszczu sznurka do niej

i) oznaki szarż na kołnierzu munduru i na rękawach munduru i płaszcza:

X kat. na parolu kołnierza wyhaftowana jedna srebrna palmeta, pozatem żadnych oznak na kołnierzu i rękawach (tab. № 9).

IX kat. na parolu kołnierza wyhaftowana jedna srebrna palmeta; wewnętrzny koniec parolu błękitnego zakończony srebrnym kątem szerokości 0,6 cm., na rękawach jeden kąt srebrnym ostrzem do góry, szerokości 1 cm. (tab. № 10).

VIII kat. na kołnierzu jedna palmeta, parol zakończony 2 srebrnemi kątami, z których pierwszy zewnętrzny szerokości 0,6 cm., drugi 0,4 cm., na obu rękawach munduru i płaszcza dwa srebrne kąty zwrócone ostrzem do góry z których zewnętrzny 1 cm., wewnętrzny pół cm. szerokości (tab. № 11).

VII kat. na kołnierzu jedna palmeta, parol zakończony 3 srebrnemi kątami; na rękawach trzy srebrne kąty (tab. №12).

VI kat. na kołnierzu podwójna palmeta, parol zakończony kątem z jednym węzłem (tab. № 13), na rękawach kąt z jednym węzłem.

Vb kat. na kołnierzu podwójna palmeta, parol zakończony kątem z pojedyńczym węzłem i jednym kątem zwykłym, na rękawach kąt z węzłem pojedynczym i 1 kąt zwykły (tab. № 14).

Va kat. na kołnierzu podwójna palmeta, parol zakończony kątem z pojedynczym węzłem i dwoma kątami zwykłemi. Ma rękawach kąt z węzłem pojedynczym i dwa kąty zwyczajne (tab. № 15).

IV kat. na kołnierzu potrójna palmeta, parol zakończony kątem z potrójnym węzłem; na rękawach 1 kąt z potrójnym węzłem (tab. № 16).

Na kołnierzu płaszcza u wszystkich wyższych funkcjonarjuszów, zamiast dystynkcji, naszyte patki prostokątne, sukienne, koloru dystynkcji (błękitne), długości 10 cm., szerokości 5 cm., z guzikiem.

j) Obuwie z czarnej skóry: buty z cholewami, trzewiki sznurowane lub sztyblety, mogą być używane również sztylpy.

⁴ Art. 3:

- zmieniony przez art. 1 rozporządzenia z dnia 30 kwietnia 1920 r. (Dz.U.20.55.339) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 15 lipca 1920 r.

- zmieniony przez § 13,14,15,16,17,18,19 rozporządzenia z dnia 3 listopada 1927 r. (Dz.U.27.99.862) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 10 listopada 1927 r.

- zmieniony przez § 1 rozporządzenia z dnia 17 października 1933 r. (Dz.U.33.88.681) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 7 listopada 1933 r.