Sekcja 3 - Postępowania mające na celu rozstrzygnięcie sporu - Układ o stowarzyszeniu między Unią Europejską i Europejską Wspólnotą Energii Atomowej oraz ich państwami członkowskimi, z jednej strony, a Republiką Mołdawii, z drugiej strony. Bruksela.2014.06.27.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2016.1347

Akt obowiązujący
Wersja od: 1 lipca 2016 r.

Sekcja  3

Postępowania mające na celu rozstrzygnięcie sporu

Postępowanie arbitrażowe

Wszczęcie postępowania arbitrażowego

1. 
W przypadku gdy Stronom nie uda się rozstrzygnąć sporu w drodze konsultacji przewidzianych w art. 382 niniejszego Układu, Strona, która wniosła o konsultacje, może na mocy niniejszego złożyć wniosek o powołanie organu arbitrażowego.
2. 
Wniosek o powołanie organu arbitrażowego kieruje się na piśmie do drugiej Strony i Komitetu Stowarzyszenia w składzie rozstrzygającym kwestie dotyczące handlu, określonym w art. 438 ust. 4 niniejszego Układu. Strona skarżąca określa w swoim wniosku środek, którego dotyczy skarga, oraz wyjaśnia, w jaki sposób środek ten narusza postanowienia, o których mowa w art. 381 niniejszego Układu; dokonuje tego w sposób umożliwiający na wyraźne przedstawienie podstawy prawnej skargi.

Powołanie organu arbitrażowego

1. 
W skład organu arbitrażowego wchodzi trzech arbitrów.
2. 
W ciągu dziesięciu dni od daty otrzymania przez Stronę, przeciwko której wysunięto zarzut, wniosku o powołanie organu arbitrażowego, Strony konsultują się w celu osiągnięcia porozumienia co do składu organu arbitrażowego.
3. 
W przypadku gdy Strony nie są w stanie porozumieć się w kwestii składu organu arbitrażowego w terminie określonym w ust. 2 niniejszego artykułu, każda ze Stron może wyznaczyć arbitra spośród osób wskazanych w liście sporządzonej zgodnie z art. 404 niniejszego Układu w ciągu pięciu dni od upływu terminu określonego w ust. 2 niniejszego artykułu. Jeżeli jedna ze Stron nie wyznaczy arbitra, jest on, na wniosek drugiej Strony, wybierany w drodze losowania przez przewodniczącego Komitetu Stowarzyszenia w składzie rozstrzygającym kwestie dotyczące handlu, określonym w art. 438 ust. 4 niniejszego Układu, lub osobę przez niego umocowaną, spośród osób wskazanych w części dotyczącej tej Strony w liście sporządzonej zgodnie z art. 404 niniejszego Układu.
4. 
O ile Strony nie osiągną porozumienia dotyczącego przewodniczącego organu arbitrażowego w terminie określonym w ust. 2 niniejszego artykułu, przewodniczący Komitetu Stowarzyszenia w składzie rozstrzygającym kwestie dotyczące handlu lub osoba przez niego umocowana, na wniosek jednej ze Stron, wyłania w drodze losowania przewodniczącego organu arbitrażowego spośród osób wskazanych w części zawierającej kandydatów na przewodniczącego w liście sporządzonej zgodnie z art. 404 niniejszego Układu.
5. 
Przewodniczący Komitetu Stowarzyszenia w składzie rozstrzygającym kwestie dotyczące handlu lub osoba przez niego umocowana wyznacza arbitrów w ciągu pięciu dni od złożenia przez Stronę wniosku, o którym mowa w ust. 3 i 4.
6. 
Datą ustanowienia organu arbitrażowego jest dzień, w którym ostatni z trzech wybranych arbitrów akceptuje tę rolę zgodnie z regulaminem zawartym w załączniku XXXIII do niniejszego Układu.
7. 
Jeżeli do czasu złożenia wniosku na podstawie ust. 3 i 4 niniejszego artykułu któraś z list przewidzianych w art. 404 niniejszego Układu nie zostanie sporządzona lub nie zawiera wystarczającej liczby nazwisk, arbitrów wyłania się w drodze losowania spośród osób formalnie zaproponowanych przez jedną ze Stron lub obie Strony.
8. 
O ile Strony nie postanowią inaczej, w odniesieniu do sporów dotyczących rozdziału 11 (Zagadnienia energetyczne związane z handlem) tytułu V (Handel i zagadnienia związane z handlem) niniejszego Układu, które jedna ze Stron uzna za pilne ze uwagi na przerwanie, w całości lub w części, transportu gazu ziemnego, ropy naftowej lub energii elektrycznej, lub groźbę jego wystąpienia, między Stronami, zastosowanie ma ust. 3 zdanie drugie oraz ust. 4, bez odwoływania się do postanowień ust. 2, a okres, o którym mowa w ust. 5, wynosi dwa dni.

Wstępna decyzja o pilnym charakterze sprawy

Na wniosek Strony organ arbitrażowy, w ciągu dziesięciu dni od jego powołania, wydaje wstępną decyzję o uznaniu sprawy za pilną.

Sprawozdanie organu arbitrażowego

1. 
Organ arbitrażowy przekazuje Stronom sprawozdanie wstępne przedstawiające ustalenia faktyczne, możliwość zastosowania odpowiednich postanowień oraz ogólne uzasadnienie każdego z jego ustaleń i zaleceń, nie później niż w terminie 90 dni po jego powołaniu. W przypadku gdy organ arbitrażowy uzna, że nie zdoła dotrzymać tego terminu, jego przewodniczący zobowiązany jest powiadomić o tym na piśmie Strony oraz Komitet Stowarzyszenia w składzie rozstrzygającym kwestie dotyczące handlu, określonym w art. 438 ust. 4 niniejszego Układu, podając przyczyny opóźnienia oraz przewidywany termin przedstawienia sprawozdania wstępnego. W żadnym przypadku sprawozdanie wstępne nie może zostać przedstawione później niż w terminie 120 dni po powołaniu organu arbitrażowego.
2. 
Strona może złożyć pisemny wniosek do organu arbitrażowego o dokonanie przeglądu konkretnych elementów sprawozdania wstępnego w ciągu 14 dni od jego przekazania.
3. 
W pilnych przypadkach, w tym w przypadkach dotyczących towarów łatwo psujących się lub towarów i usług sezonowych, organ arbitrażowy dokłada wszelkich starań, aby przekazać swoje sprawozdanie wstępne w ciągu 45 dni, a w żadnym przypadku nie później niż 60 dni po jego powołaniu. Strona może w ciągu 7 dni od przekazania sprawozdania wstępnego złożyć pisemny wniosek do organu arbitrażowego o dokonanie przeglądu konkretnych elementów sprawozdania.
4. 
Po rozważeniu wszelkich pisemnych uwag dotyczących sprawozdania wstępnego przedstawionych przez Strony organ arbitrażowy może zmienić swoje sprawozdanie oraz przeprowadzić wszelkie dalsze badania, jakie uzna za właściwe. Ustalenia zawarte w ostatecznej decyzji organu arbitrażowego muszą zawierać wystarczające uzasadnienie argumentów przedstawionych na etapie przeglądu tymczasowego i jasno odpowiadać na pytania i uwagi Stron.
5. 
W przypadku sporu dotyczącego rozdziału 11 (Zagadnienia energetyczne związane z handlem) tytułu V (Handel i zagadnienia związane z handlem) niniejszego Układu, którego rozstrzygnięcie jedna ze Stron uznaje za pilne z uwagi na przerwanie, w całości lub w części, transportu gazu ziemnego, ropy naftowej lub energii elektrycznej, lub groźbę jego wystąpienia, między Stronami, sprawozdanie wstępne przekazywane jest w terminie 20 dni po dniu powołania organu arbitrażowego, a wnioski na podstawie ust. 2 niniejszego artykułu składane są w terminie pięciu dni od dnia przekazania sprawozdania na piśmie. Organ arbitrażowy może również podjąć decyzję o odstąpieniu od sporządzenia sprawozdania wstępnego.

Procedura pojednawcza w przypadku pilnych sporów o energię

1. 
W przypadku sporu dotyczącego rozdziału 11 (Zagadnienia energetyczne związane z handlem) tytułu V (Handel i zagadnienia związane z handlem) niniejszego Układu, którego rozstrzygnięcie jedna ze Stron uznaje za pilne z uwagi na przerwanie, w całości lub w części, transportu gazu ziemnego, ropy naftowej lub energii elektrycznej, lub groźbę jego wystąpienia między Stronami, każda Strona może w drodze wniosku do organu arbitrażowego zwrócić się do przewodniczącego organu arbitrażowego o działanie w charakterze rozjemcy w odniesieniu do wszelkich kwestii związanych ze sporem.
2. 
Rozjemca dąży do rozstrzygnięcia sporu w drodze porozumienia lub do określenia postępowania mającego na celu osiągnięcie takiego rozstrzygnięcia. Jeżeli w ciągu 15 dni od powołania rozjemcy nie uda się doprowadzić do takiego porozumienia, proponuje on rozstrzygnięcie sporu lub postępowanie mające na celu osiągnięcie takiego rozstrzygnięcia i decyduje o warunkach, jakie mają być przestrzegane od dnia, który określi, do dnia rozstrzygnięcia sporu.
3. 
Strony i podmioty przez nie kontrolowane lub podlegające ich jurysdykcji muszą przestrzegać zaleceń dotyczących warunków, dokonanych na mocy ust. 2, przez trzy miesiące od dnia decyzji rozjemcy lub do czasu rozstrzygnięcia sporu, w zależności od tego, co nastąpi wcześniej.
4. 
Rozjemca musi przestrzegać kodeksu postępowania określonego w załączniku XXXIV do niniejszego Układu.

Powiadomienie o decyzji organu arbitrażowego

1. 
Organ arbitrażowy przekazuje swoją ostateczną decyzję Stronom i Komitetowi Stowarzyszenia w składzie rozstrzygającym kwestie dotyczące handlu, określonym w art. 438 ust. 4 niniejszego Układu, w ciągu 120 dni od dnia powołania organu arbitrażowego. W przypadku gdy organ uzna, że nie zdoła dotrzymać tego terminu, przewodniczący organu arbitrażowego powiadamia o tym Strony oraz Komitet Stowarzyszenia w składzie rozstrzygającym kwestie dotyczące handlu na piśmie, podając przyczyny opóźnienia oraz przewidywany termin wydania decyzji. W żadnym przypadku decyzja nie powinna zostać przekazana później niż 150 dni od dnia powołania organu arbitrażowego.
2. 
W pilnych przypadkach, w tym w przypadkach dotyczących towarów łatwo psujących się lub towarów i usług sezonowych, organ arbitrażowy dokłada wszelkich starań, aby przekazać swoją decyzję w ciągu 60 dni od dnia jego powołania. W żadnym wypadku decyzja nie powinna zostać przekazana później niż w ciągu 75 dni od dnia powołania organu arbitrażowego.
3. 
W przypadku sporu dotyczącego rozdziału 11 (Zagadnienia energetyczne związane z handlem) tytułu V (Handel i zagadnienia związane z handlem) niniejszego Układu, którego rozstrzygnięcie jedna ze Stron uznaje za pilne z uwagi na przerwanie, w całości lub w części, transportu gazu ziemnego, ropy naftowej lub energii elektrycznej, lub groźbę jego wystąpienia, między Stronami, organ arbitrażowy przekazuje swoją decyzję w ciągu 40 dni od dnia jego powołania.

Zgodność

Wykonanie decyzji organu arbitrażowego

Strona, przeciwko której wysunięto zarzut, podejmuje wszelkie środki niezbędne do wykonania bezzwłocznie i w dobrej wierze decyzji organu arbitrażowego.

Rozsądny termin wykonania decyzji

1. 
Jeśli bezzwłoczne wykonanie decyzji nie jest możliwe, Strony dokładają wszelkich starań, aby ustalić termin wykonania decyzji. W takim przypadku Strona, przeciwko której wysunięto zarzut, nie później niż 30 dni po przekazaniu Stronom decyzji organu arbitrażowego, powiadamia Stronę skarżącą oraz Komitet Stowarzyszenia w składzie rozstrzygającym kwestie dotyczące handlu, określonym w art. 438 ust. 4 niniejszego Układu, o tym, ile czasu potrzebuje na wykonanie decyzji ("rozsądny termin"), oraz przedstawia uzasadnienie proponowanego rozsądnego terminu.
2. 
Jeżeli Strony nie mogą się porozumieć co do rozsądnego terminu wykonania decyzji organu arbitrażowego, Strona skarżąca składa w ciągu 20 dni od otrzymania przez Stronę, przeciwko której wysunięto zarzut, powiadomienia, o którym mowa w ust. 1, pisemny wniosek do organu arbitrażowego w pierwotnym składzie w celu ustalenia rozsądnego terminu. O złożeniu takiego wniosku powiadamia się jednocześnie drugą Stronę oraz Komitet Stowarzyszenia w składzie rozstrzygającym kwestie dotyczące handlu. W ciągu 20 dni od daty złożenia wniosku organ arbitrażowy w pierwotnym składzie przekazuje swoją decyzję Stronom oraz Komitetowi Stowarzyszenia w składzie rozstrzygającym kwestie dotyczące handlu.
3. 
Strona, przeciwko której wysunięto zarzut, pisemnie informuje Stronę skarżącą o swoich postępach w wykonaniu decyzji organu arbitrażowego nie później niż 30 dni przed upływem rozsądnego terminu.
4. 
Rozsądny termin może zostać przedłużony za zgodą obu Stron.

Przegląd środków podjętych w celu wykonania decyzji organu arbitrażowego

1. 
Strona, przeciwko której wysunięto zarzut, przed upływem rozsądnego terminu powiadamia Stronę skarżącą oraz Komitet Stowarzyszenia w składzie rozstrzygającym kwestie dotyczące handlu, określonym w art. 438 ust. 4 niniejszego Układu, o wszelkich środkach, które podjęła w celu wykonania decyzji organu arbitrażowego.
2. 
W przypadku braku porozumienia Stron co do istnienia środka podjętego w celu wykonania decyzji zgłoszonego na podstawie ust. 1 lub jego zgodności z postanowieniami, o których mowa w art. 381, Strona skarżąca może wystąpić z pisemnym wnioskiem do organu arbitrażowego w pierwotnym składzie o wydanie decyzji w tej sprawie. We wniosku takim określa ona środek, którego dotyczy skarga, oraz wyjaśnia, w jaki sposób środek ten narusza postanowienia, o których mowa w art. 381 niniejszego Układu; dokonuje tego w sposób umożliwiający na wyraźne przedstawienie podstawy prawnej skargi. W ciągu 45 dni od daty złożenia wniosku organ arbitrażowy w pierwotnym składzie przekazuje swą decyzję Stronom oraz Komitetowi Stowarzyszenia w składzie rozstrzygającym kwestie dotyczące handlu.

Tymczasowe środki zaradcze w przypadku niewykonania decyzji

1. 
Jeżeli przed upływem rozsądnego terminu Strona, przeciwko której wysunięto zarzut, nie powiadomi o podjęciu środków służących wykonaniu decyzji organu arbitrażowego lub jeżeli organ arbitrażowy uzna, że nie podjęto żadnego środka w celu wykonania decyzji lub że środek zgłoszony zgodnie z art. 392 ust. 1 niniejszego Układu jest sprzeczny ze zobowiązaniem nałożonym na tę Stronę na mocy postanowień, o których mowa w art. 381 niniejszego Układu, Strona, przeciwko której wysunięto zarzut, na wniosek Strony skarżącej i po konsultacji z nią, jest zobowiązana do przedstawienia propozycji tymczasowej rekompensaty.
2. 
Jeżeli Strona skarżąca nie wniesie o przedstawienie propozycji tymczasowej rekompensaty zgodnie z ust. 1 niniejszego artykułu lub jeżeli po złożeniu wniosku nie osiągnięto porozumienia w sprawie rekompensaty w ciągu 30 dni od upływu rozsądnego terminu lub od wydania decyzji organu arbitrażowego na mocy art. 392 niniejszego Układu stwierdzającej, że nie podjęto żadnego środka w celu wykonania decyzji lub iż środek podjęty w celu wykonania decyzji jest sprzeczny z postanowieniami, o których mowa w art. 381 niniejszego Układu, Strona skarżąca jest uprawniona, po wcześniejszym powiadomieniu drugiej Strony i Komitetu Stowarzyszenia w składzie rozstrzygającym kwestie dotyczące handlu, określonym w art. 438 ust. 4 niniejszego Układu, do zawieszenia zobowiązań wynikających z postanowień, o których mowa w art. 381 niniejszego Układu, w zakresie odpowiadającym zakresowi zniweczenia lub naruszenia korzyści spowodowanego naruszeniem postanowień. W powiadomieniu określa się zakres zawieszenia zobowiązań. Strona skarżąca może zastosować takie zawieszenie w każdej chwili po upływie 10 dni po dniu otrzymania powiadomienia przez Stronę, przeciwko której wysunięto zarzut, chyba że Strona, przeciwko której wysunięto zarzut, złoży wniosek o arbitraż na podstawie ust. 3 niniejszego artykułu.
3. 
Jeżeli Strona, przeciwko której wysunięto zarzut, uzna, że zakres zawieszenia nie odpowiada zakresowi zniweczenia lub naruszenia korzyści spowodowanego naruszeniem postanowień, może wystąpić z pisemnym wnioskiem do organu arbitrażowego w pierwotnym składzie o wydanie decyzji w tej sprawie. O złożeniu takiego wniosku powiadamia się Stronę skarżącą oraz Komitet Stowarzyszenia w składzie rozstrzygającym kwestie dotyczące handlu przed upływem dziesięciu dni, o których mowa w ust. 2. Organ arbitrażowy w pierwotnym składzie w ciągu 30 dni od daty złożenia wniosku przekazuje Stronom oraz Komitetowi Stowarzyszenia w składzie rozstrzygającym kwestie dotyczące handlu decyzję w sprawie zakresu zawieszenia zobowiązań. Zawieszenie zobowiązań nie może nastąpić przed przekazaniem decyzji przez organ arbitrażowy w pierwotnym składzie i musi być zgodne z decyzją tego organu.
4. 
Zawieszenie zobowiązań i rekompensata przewidziana w niniejszym artykule mają charakter tymczasowy i nie mogą być stosowane po:
a)
wspólnym uzgodnieniu przez Strony rozwiązania zgodnie z art. 398 niniejszego Układu;
b)
wspólnym uzgodnieniu przez Strony, że środek zgłoszony na mocy art. 392 ust. 1 niniejszego Układu powoduje, że Strona, przeciwko której wysunięto zarzut, dostosowała się do postanowień, o których mowa w art. 381 niniejszego Układu; lub
c)
środek uznany za sprzeczny z postanowieniami, o których mowa w art. 381 niniejszego Układu, został wycofany lub zmieniony w sposób zapewniający jego zgodność z tymi postanowieniami, zgodnie z art. 392 ust. 1 niniejszego Układu.

Środki zaradcze w przypadku pilnych sporów o energię

1. 
W przypadku sporu dotyczącego rozdziału 11 (Zagadnienia energetyczne związane z handlem) tytułu V (Handel i zagadnienia związane z handlem) niniejszego Układu, którego rozstrzygnięcie jedna ze Stron uznaje za pilne z uwagi na przerwanie, w całości lub w części, transportu gazu ziemnego, ropy naftowej lub energii elektrycznej, lub groźbę jego wystąpienia, między Stronami, stosuje się postanowienia niniejszego artykułu w sprawie środków zaradczych.
2. 
W drodze odstępstwa od art. 391, 392 i 393 niniejszego Układu, Strona skarżąca może zawiesić zobowiązania wynikające z tytułu V (Handel i zagadnienia związane z handlem) niniejszego Układu w zakresie odpowiadającym zakresowi zniweczenia lub naruszenia korzyści spowodowanego przez Stronę, która nie wykona decyzji organu arbitrażowego w ciągu 15 dni od dnia jej przekazania. Takie zawieszenie staje się skuteczne bezzwłocznie. Zawieszenie może pozostać w mocy do czasu, gdy Strona, przeciwko której wysunięto zarzut, dostosuje się do decyzji organu arbitrażowego.
3. 
Jeżeli Strona, przeciwko której wysunięto zarzut, kwestionuje istnienie braku wykonania lub zakres zawieszenia z powodu braku wykonania, może wszcząć postępowanie na mocy art. 393 ust. 3 i art. 395 niniejszego Układu, które przebiega w drodze procedury przyspieszonej. Strona skarżąca jest zobowiązana do rezygnacji z zawieszenia lub do jego dostosowania dopiero po wydaniu przez organ arbitrażowy decyzji w tej sprawie i może ona utrzymać zawieszenie na czas trwania postępowania.

Ocena środków podjętych w celu wykonania decyzji po przyjęciu tymczasowych środków zaradczych związanych z niewykonaniem decyzji

1. 
Strona, przeciwko której wysunięto zarzut, powiadamia Stronę skarżącą i Komitet Stowarzyszenia w składzie rozstrzygającym kwestie dotyczące handlu, określony w art. 438 ust. 4 niniejszego Układu, o środkach, które podjęła w celu wykonania decyzji organu arbitrażowego w związku z, odpowiednio, wprowadzeniem zawieszenia koncesji lub zastosowaniem czasowej rekompensaty. Z wyjątkiem przypadków określonych w ust. 2 niniejszego artykułu, Strona skarżąca kończy zawieszenie koncesji w ciągu 30 dni od otrzymania powiadomienia. W przypadkach, w których zastosowano rekompensatę oraz z wyjątkiem przypadków określonych w ust. 2, Strona, przeciwko której wysunięto zarzut, może zakończyć stosowanie takiej rekompensaty w ciągu 30 dni od powiadomienia, że dostosowała się do decyzji organu arbitrażowego.
2. 
Jeżeli Strony w ciągu 30 dni od daty takiego powiadomienia nie osiągną porozumienia w kwestii, czy zgłoszony środek powoduje, że Strona, przeciwko której wysunięto zarzut, dostosowała się do postanowień, o których mowa w art. 381 niniejszego Układu, Strona skarżąca występuje do organu arbitrażowego w pierwotnym składzie z pisemnym wnioskiem o wydanie decyzji w tej sprawie. O złożeniu takiego wniosku powiadamia się jednocześnie drugą Stronę oraz Komitet Stowarzyszenia w składzie rozstrzygającym kwestie dotyczące handlu. W ciągu 45 dni od daty złożenia wniosku organ arbitrażowy przekazuje swą decyzję Stronom oraz Komitetowi Stowarzyszenia w składzie rozstrzygającym kwestie dotyczące handlu. Jeżeli organ arbitrażowy uzna, że środki podjęte w celu wykonania decyzji są zgodne z postanowieniami, o których mowa w art. 381 niniejszego Układu, zawieszenie zobowiązań lub obowiązek rekompensaty ulega zakończeniu. W stosownych przypadkach Strona skarżąca dostosowuje poziom zawieszenia koncesji do poziomu określonego przez organ arbitrażowy.

Postanowienia wspólne

Zastępowanie arbitrów

Jeżeli w postępowaniu arbitrażowym w ramach niniejszego rozdziału organ arbitrażowy w pierwotnym składzie lub niektórzy jego członkowie nie mogą uczestniczyć, wycofają się, lub muszą zostać zastąpieni, ponieważ nie spełniają wymogów kodeksu postępowania określonego w załączniku XXXIV do niniejszego Układu, zastosowanie ma procedura określona w art. 385 niniejszego Układu. Termin powiadomienia o decyzji organu arbitrażowego zostaje przedłużony o czas niezbędny, aby powołać nowego arbitra, lecz nie więcej niż o 20 dni.

Zawieszenie i zakończenie postępowania arbitrażowego i procedury zapewniania zgodności

Na pisemny wniosek Stron organ arbitrażowy może w dowolnej chwili zawiesić prace na uzgodniony przez Strony okres, nieprzekraczający 12 kolejnych miesięcy. Organ arbitrażowy wznawia prace przed końcem tego okresu na pisemny wniosek Stron lub na koniec tego okresu na pisemny wniosek jednej ze Stron. Strona składająca wniosek informuje o tym odpowiednio przewodniczącego Komitetu Stowarzyszenia w składzie rozstrzygającym kwestie dotyczące handlu, określonym w art. 438 ust. 4 niniejszego Układu, oraz drugą Stronę. Jeśli żadna Strona nie zawnioskuje o wznowienie prac organu arbitrażowego po upływie uzgodnionego okresu zawieszenia, procedura zostaje zakończona. Zawieszenie i zakończenie prac organu arbitrażowego pozostają bez uszczerbku dla praw każdej ze Stron w innym postępowaniu zgodnie z art. 405 niniejszego Układu.

Wspólnie uzgodnione rozwiązanie

Strony mogą w dowolnym momencie wspólnie uzgodnić rozwiązanie sporu podlegającego niniejszemu rozdziałowi. Strony wspólnie zgłaszają Komitetowi Stowarzyszenia w składzie rozstrzygającym kwestie dotyczące handlu, określonym w art. 438 ust. 4 niniejszego Układu, oraz przewodniczącemu organu arbitrażowego, w stosownych przypadkach, wszystkie takie rozwiązania. Jeżeli rozwiązanie wymaga zatwierdzenia zgodnie z odpowiednimi procedurami krajowymi Stron, powiadomienie odwołuje się do tego wymogu, a postępowanie mające na celu rozstrzygnięcie sporu zostaje zawieszone. Jeśli zatwierdzenie takie nie jest konieczne lub z chwilą powiadomienia o zakończeniu odpowiedniego postępowania krajowego, postępowanie mające na celu rozstrzygnięcie sporuzostaje zakończone.

Regulamin wewnętrzny

1. 
Postępowania mające na celu rozstrzygnięcie sporu, o których mowa w niniejszym rozdziale, regulowane są przez regulamin wewnętrzny określony w załączniku XXXIII do niniejszego Układu oraz kodeks postępowania określony w załączniku XXXIV do niniejszego Układu.
2. 
Wszelkie rozprawy prowadzone przez organ arbitrażowy mają charakter otwarty, o ile regulamin wewnętrzny nie przewiduje inaczej.

Informacje i doradztwo techniczne

Na wniosek jednej ze Stron lub z własnej inicjatywy organ arbitrażowy może z dowolnego źródła, w tym również od Stron zaangażowanych w spór, pozyskiwać informacje, jakie uzna za stosowne dla prowadzonego postępowania. Organ arbitrażowy ma także prawo, jeśli uzna to za stosowne, zwrócić się o opinię ekspertów. Przed dokonaniem wyboru ekspertów organ arbitrażowy przeprowadza konsultacje ze Stronami. Osoby fizyczne lub prawne mające swoją siedzibę na terytorium Stron mogą przedkładać organowi arbitrażowemu raporty amicus curiae zgodnie z jego regulaminem wewnętrznym. Wszelkie informacje uzyskane zgodnie z niniejszym artykułem ujawnia się obu Stronom, dając im możliwość zgłoszenia swoich uwag.

Reguły interpretacji

Organ arbitrażowy interpretuje postanowienia, o których mowa w art. 381 niniejszego Układu, zgodnie ze zwyczajowymi zasadami interpretacji prawa międzynarodowego publicznego, w tym zasadami określonymi w Konwencji wiedeńskiej o prawie traktatów z 1969 r. Organ arbitrażowy uwzględnia również właściwą interpretację zawartą w sprawozdaniach organów arbitrażowych oraz organu odwoławczego przyjętych przez Organ Rozstrzygania Sporów WTO. Decyzje organu arbitrażowego nie mogą rozszerzać ani ograniczać praw i obowiązków Stron przewidzianych w niniejszym Układzie.

Decyzje organu arbitrażowego

1. 
Organ arbitrażowy dokłada wszelkich starań, aby jego decyzje podejmowane były w drodze konsensusu. Jednak w przypadku gdy decyzja nie może zostać podjęta w drodze konsensusu, sprawa będąca przedmiotem decyzji rozstrzygana jest większością głosów. W żadnym jednak wypadku odrębne opinie arbitrów nie są ujawniane.
2. 
Decyzje organu arbitrażowego są bezwarunkowo przyjmowane przez Strony. Decyzje te nie tworzą praw ani obowiązków względem osób prawnych i fizycznych. W decyzji podaje się ustalenia faktyczne, zakres stosowania odpowiednich postanowień, o których mowa w art. 381 niniejszego Układu oraz ogólne uzasadnienie ustaleń i wniosków. Komitet Stowarzyszenia w składzie rozstrzygającym kwestie dotyczące handlu, określonym w art. 438 ust. 4 niniejszego Układu, podaje decyzje organu arbitrażowego do wiadomości publicznej w całości w terminie dziesięciu dni od ich przekazania, chyba że postanowi inaczej ze względu na zapewnienie poufności niejawnych informacji biznesowych.

Skargi do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej

1. 
Postępowania określone w niniejszym artykule mają zastosowanie do sporów dotyczących interpretacji i stosowania postanowień niniejszego Układu dotyczących stopniowego zbliżenia postanowień zawartych w rozdziale 3 (Bariery techniczne w handlu), rozdziale 4 (Środki sanitarne i fitosanitarne), rozdziale 5 (Ułatwienia celne i handlowe), rozdziale 6 (Prowadzenie przedsiębiorstw, handel usługami i handel elektroniczny), rozdziale 8 (Zamówienia publiczne) i rozdziale 10 (Konkurencja) tytułu V (Handel i zagadnienia związane z handlem) niniejszego Układu lub które w inny sposób nakładają na Stronę zobowiązanie określone przez odniesienie do przepisu prawa Unii.
2. 
W przypadkach, w których spór porusza kwestię interpretacji przepisów prawa Unii, o których mowa w ust. 1, organ arbitrażowy nie podejmuje decyzji, lecz zwraca się o wydanie orzeczenia przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W takich przypadkach terminy mające zastosowanie do decyzji organu arbitrażowego zostają zawieszone do czasu wydania orzeczenia przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej jest wiążące dla organu arbitrażowego.