Rozdział 13 - Handel i zrównoważony rozwój - Układ o stowarzyszeniu między Unią Europejską i Europejską Wspólnotą Energii Atomowej oraz ich państwami członkowskimi, z jednej strony, a Republiką Mołdawii, z drugiej strony. Bruksela.2014.06.27.

Dziennik Ustaw

Dz.U.2016.1347

Akt obowiązujący

Wersja od: 1 lipca 2016 r.

ROZDZIAŁ  13

Handel i zrównoważony rozwój

Artykuł  363

Kontekst i cele

1. Strony odwołują się do Agendy 21 Konferencji Narodów Zjednoczonych "Środowisko i Rozwój" z 1992 r., Deklaracji Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącej podstawowych zasad i praw w pracy z 1998 r., Planu działań w sprawie zrównoważonego rozwoju przyjętego w Johannesburgu w 2002 r., deklaracji ministerialnej Komisji Ekonomiczno-Społecznej ONZ w sprawie pełnego i produktywnego poziomu zatrudnienia i godnej pracy dla wszystkich z 2006 r. oraz deklaracji MOP dotyczącej sprawiedliwości społecznej na rzecz uczciwej globalizacji z 2008 r. Strony potwierdzają swoje zobowiązania w zakresie promowania rozwoju handlu międzynarodowego w sposób przyczyniający się do realizacji celu zrównoważonego rozwoju, dla dobra obecnych i przyszłych pokoleń, oraz zapewniający uwzględnianie i odzwierciedlanie tego celu na wszystkich poziomach swoich stosunków handlowych.

2. Strony potwierdzają zaangażowanie w podejmowanie działań na rzecz zrównoważonego rozwoju oraz uznają, że rozwój gospodarczy, społeczny oraz ochrona środowiska stanowią jego powiązane i wzajemnie uzupełniające się podstawy. Podkreślają one korzyści z uwzględnienia związanych z handlem zagadnień dotyczących pracy ³⁴  i środowiska, jako części globalnego podejścia do handlu i zrównoważonego rozwoju.

Artykuł  364

Prawo do regulacji oraz poziomy ochrony

1. Każda ze Stron uznaje wzajemne prawo do określenia polityki i priorytetów zrównoważonego rozwoju, ustanowienia własnych krajowych norm w zakresie ochrony środowiska i ochrony pracy oraz do przyjęcia lub zmiany w związku z tym odpowiednich przepisów ustawowych i polityk, zgodnie ze swoimi zobowiązaniami wynikającymi z uznanych na poziomie międzynarodowym norm i umów, o których mowa w art. 365 i 366 niniejszego Układu.

2. W tym kontekście każda ze Stron dąży do zapewnienia, aby jej krajowe przepisy i polityki przewidywały wysoki poziom ochrony środowiska i pracy oraz mu sprzyjały, i podejmują starania, aby wciąż ulepszać te przepisy i polityki oraz podstawowe poziomy ochrony.

Artykuł  365

Wielostronne normy i umowy dotyczące pracy

1. Strony uznają pełne i wydajne zatrudnienie oraz godną pracę dla wszystkich za kluczowe elementy w kontekście globalizacji oraz potwierdzają swoje zobowiązanie do promowania rozwoju handlu międzynarodowego w sposób sprzyjający pełnemu i wydajnemu zatrudnieniu oraz godnej pracy dla wszystkich. W tym kontekście Strony zobowiązują się do konsultacji i współpracy, w stosownych przypadkach, na temat związanych z handlem zagadnień dotyczących pracy, będących przedmiotem wspólnego zainteresowania.

2. Zgodnie ze swoimi zobowiązaniami wynikającymi z członkostwa w MOP oraz z Deklaracji MOP dotyczącej Podstawowych Zasad i Praw w Pracy oraz działań uzupełniających z 1998 r. Strony zobowiązują się do przestrzegania, promowania i stosowania w prawie i w praktyce, na całym swoim terytorium uznanych na poziomie międzynarodowym podstawowych norm pracy, zapisanych w najważniejszych konwencjach MOP, takich jak w szczególności:

a) wolność zrzeszania się oraz skuteczne uznawanie prawa do negocjacji zbiorowych;

b) likwidacja wszelkich form pracy przymusowej lub obowiązkowej;

c) skuteczne zniesienie pracy dzieci; oraz

d) likwidacja dyskryminacji w obszarze zatrudnienia i wykonywania zawodu.

3. Strony potwierdzają swoje zobowiązanie do skutecznego wdrożenia w prawie i w praktyce ratyfikowanych przez państwa członkowskie oraz Republikę Mołdawii podstawowych, priorytetowych i innych konwencji MOP.

4. Strony rozważą również ratyfikację pozostałych, priorytetowych i innych konwencji, które MOP zaklasyfikowała jako aktualne. W tym kontekście Strony prowadzą regularną wymianę informacji na temat swojej sytuacji i postępów w zakresie procesu ratyfikacyjnego.

5. Strony uznają, że naruszenie fundamentalnych zasad i praw w pracy nie może stanowić pretekstu ani być wykorzystane w jakikolwiek inny sposób jako uzasadniona przewaga komparatywna, a standardy pracy nie powinny być wykorzystywane dla protekcjonistycznych celów handlowych.

Artykuł  366

Wielostronne normy i umowy dotyczące środowiska

1. Strony uznają znaczenie międzynarodowego zarządzania i umów dotyczących środowiska jako odpowiedzi wspólnoty międzynarodowej na światowe lub regionalne problemy związane ze środowiskiem oraz podkreślają konieczność wzmacniania wzajemnych powiązań między polityką w dziedzinie handlu oraz środowiska. W tym kontekście Strony zobowiązują się w stosownych przypadkach do konsultacji i współpracy w zakresie negocjacji na temat związanych z handlem zagadnień środowiskowych oraz z innych zagadnień środowiskowych związanych z handlem, będących przedmiotem wspólnego zainteresowania.

2. Strony potwierdzają swoje zobowiązanie do skutecznego wdrożenia wielostronnych umów dotyczących środowiska, których są stronami, w swoich przepisach ustawowych i praktyce.

3. Strony prowadzą regularną wymianę informacji na temat sytuacji i postępów w zakresie procesu ratyfikacyjnego wielostronnych umów dotyczących środowiska lub zmian do tych umów.

4. Strony potwierdzają swoje zobowiązanie do osiągnięcia nadrzędnego celu Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu (UNFCCC) i Protokołu z Kioto do tej konwencji. Strony zobowiązują się do współpracy w zakresie rozwijania przyszłych międzynarodowych ram dotyczących zmian klimatu w ramach UNFCCC i związanych z nią umów i decyzji.

5. Żadne z postanowień niniejszego Układu nie stanowi przeszkody dla podjęcia lub zachowania przez Stronę jakichkolwiek środków w celu wdrożenia wielostronnych umów dotyczących środowiska, których są stronami, pod warunkiem że takie środki nie są stosowane w sposób, który stanowiłby narzędzie służące arbitralnemu lub nieuzasadnionemu wprowadzaniu różnic między Stronami lub ukryte ograniczenie handlu.

Artykuł  367

Handel i inwestycje wspierające zrównoważony rozwój

Strony potwierdzają zaangażowanie w intensywniejsze przyczynianie się handlu do celów zrównoważonego rozwoju w wymiarze gospodarczym, społecznym i środowiskowym. W tym celu Strony:

a) uznają korzystny wpływ, jaki podstawowe normy pracy i godna praca mogą wywierać na efektywność gospodarczą, innowacyjność i wydajność, oraz dążą do większej spójności między politykami handlowymi a politykami pracy;

b) podejmują wszelkie działania w celu ułatwienia i promowania handlu i inwestycji w przyjazne dla środowiska towary i usługi, w tym poprzez usuwanie związanych z nimi barier pozataryfowych;

c) ułatwiają usuwanie przeszkód w handlu i inwestycjach w odniesieniu do towarów i usług mających szczególne znaczenie dla łagodzenia skutków zmiany klimatu, takich jak zrównoważone i odnawialne źródła energii, energooszczędne produkty i usługi, w tym poprzez przyjęcie ram politycznych sprzyjających wprowadzaniu najlepszych dostępnych technologii oraz poprzez promowanie standardów odpowiadających na problemy środowiskowe i gospodarcze, jak również zminimalizowanie barier technicznych w handlu;

d) zgodnie postanawiają promować handel towarami, które sprzyjają lepszym warunkom socjalnym i praktykom przyjaznym dla środowiska, w tym towarami, które są objęte dobrowolnymi systemami zapewniania zgodności ze zrównoważonym rozwojem, takimi jak sprawiedliwy i etyczny handel, oznakowania ekologiczne i programy certyfikacji dla produktów opartych na zasobach naturalnych;

e) zgodnie postanawiają współpracować w zakresie promowania społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, w tym poprzez wymianę informacji i najlepszych praktyk. W tym celu Strony korzystają z uznanych na szczeblu międzynarodowym odpowiednich zasad i porozumień, takich jak Wytyczne OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych, inicjatywa Global Compact oraz Trójstronna deklaracja zasad dotyczących przedsiębiorstw wielonarodowych i polityki społecznej MOP.

Artykuł  368

Różnorodność biologiczna

1. Strony uznają znaczenie zapewnienia ochrony i zrównoważonego korzystania z różnorodności biologicznej jako głównego elementu służącego osiągnięciu zrównoważonego rozwoju oraz potwierdzają swoje zaangażowanie w ochronę i zrównoważone korzystanie z różnorodności biologicznej, zgodnie z Konwencją o różnorodności biologicznej i innymi odpowiednimi instrumentami międzynarodowymi, których są stronami.

2. W tym celu Strony zobowiązują się do:

a) promowania handlu produktami opartymi na zasobach naturalnych otrzymanymi dzięki zrównoważonemu wykorzystaniu różnorodności biologicznej oraz do przyczyniania się do ochrony różnorodności biologicznej;

b) wymiany informacji na temat działań w zakresie handlu produktami opartymi na zasobach naturalnych, mającej na celu zatrzymanie procesu utraty różnorodności biologicznej i zmniejszenie presji na różnorodność biologiczną oraz, w stosownych przypadkach, współpracy w celu zmaksymalizowania wpływu oraz zapewnienia wzajemnego wspierania się polityk;

c) promowanie wpisywania gatunków do wykazu w ramach Konwencji o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem (CITES) w przypadku, gdy stan ochrony tych gatunków wskazuje, iż są one zagrożone; oraz

d) współpracy na poziomie regionalnym i światowym w celu promowania ochrony i zrównoważonego wykorzystywania różnorodności biologicznej w ekosystemach naturalnych i rolniczych, w tym zagrożonych gatunków, ich siedlisk, specjalnie chronionych obszarów naturalnych i różnorodności genetycznej, przywrócenie ekosystemów oraz wyeliminowanie lub zmniejszenie negatywnego oddziaływania na środowisko wynikającego z wykorzystywania żywych i nieożywionych zasobów naturalnych lub ekosystemów.

Artykuł  369

Zrównoważone zarządzanie lasami i handel produktami leśnymi

1. Strony uznają znaczenie zapewnienia ochrony i zrównoważonego zarządzania lasami oraz przyczyniania się lasów do osiągania przez Strony celów gospodarczych, środowiskowych i społecznych.

2. W tym celu Strony zobowiązują się do:

a) wspierania handlu produktami leśnymi pochodzącymi z lasów o zrównoważonej gospodarce leśnej, pozyskanymi zgodnie z przepisami krajowymi kraju, w którym zostały pozyskane. Działania w tym zakresie mogą obejmować zawarcie dobrowolnej umowy o partnerstwie dotyczącej egzekwowania prawa, zarządzania i handlu w dziedzinie leśnictwa;

b) wymiany informacji na temat środków propagowania konsumpcji drewna i produktów z drewna pochodzących z lasów o zrównoważonej gospodarce leśnej, a w stosownych przypadkach, współpracy w rozwijaniu takich środków;

c) podejmowania środków w celu promocji ochrony powierzchni terenów zalesionych i zwalczania nielegalnego wyrębu drzew oraz związanego z tym handlu, w tym w stosownych przypadkach, w odniesieniu do państw trzecich;

d) wymiany informacji na temat działań na rzecz poprawy gospodarki leśnej oraz, w stosownych przypadkach, współpraca na rzecz zmaksymalizowania wpływu i zapewnienia wzajemnego wspierania się polityk służących wykluczeniu nielegalnie pozyskanego drewna i produktów z drewna z przepływów handlowych;

e) promowania włączania gatunków drzew do wykazu CITES, w przypadku gdy stan ochrony tych gatunków wskazuje, iż są one zagrożone; oraz

f) współpracy na poziomie regionalnym i światowym w celu wspierania ochrony powierzchni terenów zalesionych i zrównoważonego gospodarowania wszelkimi rodzajami lasów, z wykorzystaniem systemu certyfikacji, promującego odpowiedzialne zarządzanie lasami.

Artykuł  370

Handel produktami rybnymi

Uwzględniając znaczenie odpowiedzialnego i zrównoważonego gospodarowania zasobami rybnymi oraz promowania dobrego zarządzania w handlu, Strony zobowiązują się do:

a) promowania najlepszych praktyk w zarządzaniu rybołówstwem w celu zapewnienia ochrony zasobów rybnych i gospodarowania nimi w sposób zrównoważony, zgodnie z podejściem ekosystemowym;

b) podejmowania skutecznych środków w celu monitorowania i kontroli działalności połowowej;

c) zapewnienia pełnej zgodności z mającymi zastosowanie środkami ochrony i kontroli przyjętymi przez regionalne organizacje ds. gospodarki rybnej, a także jak najszerszej współpracy z tymi organizacjami oraz w ich ramach; oraz

d) współpracy w zwalczaniu za pomocą kompleksowych, skutecznych i przejrzystych środków nielegalnych, nieraportowanych i nieuregulowanych połowów (NNN) oraz działań związanych z połowami. Strony wprowadzają także w życie polityki oraz środki w celu wyłączenia z przepływów handlowych i swoich rynków produktów pochodzących z połowów NNN.

Artykuł  371

Utrzymywanie poziomów ochrony

1. Strony uznają za niewłaściwe stymulowanie handlu lub inwestycji przez obniżenie poziomu ochrony przewidzianego w krajowym prawie dotyczącym środowiska lub pracy.

2. Strony nie zaniechują ani nie odstępują od stosowania swoich przepisów w zakresie środowiska lub pracy ani nie oferują możliwości takiego zaniechania lub odstąpienia, jako zachęty do handlu lub ustanowienia, nabycia, rozwoju lub zachowania inwestycji lub inwestora na swoim terytorium.

3. Strona ani poprzez ciągłe lub powtarzające się działanie ani zaniechanie, nie może uchylać się od skutecznego egzekwowania swoich przepisów w zakresie środowiska i pracy, jako zachęty do handlu i inwestycji.

Artykuł  372

Informacje naukowe

Podczas przygotowania i wdrażania środków służących ochronie środowiska i warunków pracy, które mogą mieć wpływ na handel lub inwestycje, Strony uwzględniają dostępne informacje naukowe i techniczne oraz odpowiednie normy, wytyczne lub zalecenia międzynarodowe, o ile takie istnieją, włącznie z zasadą ostrożności.

Artykuł  373

Przejrzystość

Każda ze Stron, zgodnie ze swoim prawem krajowym oraz rozdziałem 12 (Przejrzystość) tytułu V (Handel i zagadnienia związane z handlem) niniejszego Układu, zapewnia, aby każdy środek, którego celem jest ochrona środowiska lub warunków pracy, który może mieć wpływ na handel lub inwestycje, był opracowywany, wprowadzany i wdrażany w sposób przejrzysty, towarzyszyły mu odpowiednie zawiadomienia i konsultacje publiczne, oraz był należycie i w odpowiednim czasie przekazywany i konsultowany z podmiotami niepaństwowymi.

Artykuł  374

Przegląd oddziaływania na zrównoważony rozwój

Strony zobowiązują się do przeprowadzania przeglądów, monitorowania i oceny wpływu wdrożenia tytułu V (Handel i zagadnienia związane z handlem) niniejszego Układu na zrównoważony rozwój poprzez własne odpowiednie procesy i instytucje partycypacyjne, a także procesy i instytucje ustanowione na mocy niniejszego Układu, na przykład poprzez związane z handlem oceny oddziaływania na zrównoważony rozwój.

Artykuł  375

Współpraca w dziedzinie handlu i zrównoważonego rozwoju

Strony uznają znaczenie współpracy w zakresie zagadnień związanych z handlem w polityce ochrony środowiska i pracy w dążeniu do osiągnięcia celów tytułu V (Handel i zagadnienia związane z handlem) niniejszego Układu. Mogą one współpracować między innymi w następujących dziedzinach:

a) zagadnienia handlowe i z zakresu zrównoważonego rozwoju związane z pracą i ochroną środowiska na forach międzynarodowych, w tym w szczególności w ramach WTO, MOP, UNEP i wielostronnych umów dotyczących środowiska;

b) metodologia i wskaźniki dla związanych z handlem ocen oddziaływania na zrównoważony rozwój;

c) wpływ prawodawstwa, norm i zasad w dziedzinie pracy i środowiska na handel i inwestycje, jak również wpływ zasad w zakresie handlu i inwestycji na prawo pracy i prawo środowiska, w tym rozwijanie przepisów i polityki w dziedzinie pracy i ochrony środowiska;

d) dodatni i ujemny wpływ tytułu V (Handel i zagadnienia związane z handlem) niniejszego Układu na zrównoważony rozwój i sposoby - odpowiednio - wzmocnienia tego wpływu, zapobiegania mu lub łagodzenia jego skutków, z uwzględnieniem ocen oddziaływania na zrównoważony rozwój, przeprowadzanych przez jedną lub obie Strony;

e) promowanie ratyfikacji i skutecznego wdrażania podstawowych, priorytetowych i innych aktualnych konwencji MOP oraz wielostronnych porozumień dotyczących środowiska mających znaczenie z punktu widzenia handlu;

f) wspieranie prywatnych i publicznych systemów certyfikacji, identyfikowalności i etykietowania, w tym systemów oznakowania ekologicznego;

g) promowanie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, na przykład poprzez działania na rzecz podnoszenia świadomości, przestrzegania i wdrażania międzynarodowych wytycznych i zasad oraz działań następczych z nimi związanych;

h) związane z handlem aspekty programu godnej pracy opracowanego przez MOP, łącznie ze wzajemnymi powiązaniami między handlem a pełnym i wydajnym zatrudnieniem, dostosowaniem rynku pracy, podstawowymi normami pracy, statystykami pracy, rozwojem zarządzania zasobami ludzkimi, kształceniem przez całe życie, ochroną socjalną i włączeniem społecznym, a także dialogiem społecznym i równouprawnieniem płci;

i) związane z handlem aspekty wielostronnych umów dotyczących środowiska, w tym współpraca celna;

j) związane z handlem aspekty obecnej i przyszłej międzynarodowej strategii przeciwdziałania zmianie klimatu, w tym środki na rzecz promocji technologii niskoemisyjnych i efektywności energetycznej;

k) związane z handlem środki promocji ochrony i zrównoważonego wykorzystania różnorodności biologicznej;

l) związane z handlem środki na rzecz przeciwdziałania wylesianiu, w tym rozwiązywania problemu nielegalnego pozyskiwania drewna; oraz

m) związane z handlem środki promocji zrównoważonych praktyk połowowych oraz obrotu produktami rybnymi zarządzanymi w zrównoważony sposób.

Artykuł  376

Mechanizmy instytucjonalne i nadzorowania

1. Każda ze Stron wyznacza w obrębie swojej administracji urząd, który stanowi punkt kontaktowy dla drugiej Strony do celów wykonania niniejszego rozdziału.

2. Niniejszym ustanawia się Podkomitet ds. Handlu i Zrównoważonego Rozwoju. Podkomitet ten składa sprawozdania ze swoich działań Komitetowi Stowarzyszenia w składzie rozstrzygającym kwestie dotyczące handlu, określonym w art. 438 ust. 4 niniejszego Układu. W skład Podkomitetu wchodzą wysocy rangą urzędnicy reprezentujący administrację każdej ze Stron.

3. Podkomitet ds. Handlu i Zrównoważonego Rozwoju zbiera się w ciągu pierwszego roku po dniu wejścia w życie niniejszego Układu, a następnie w zależności od potrzeb, w celu nadzorowania wykonywania niniejszego rozdziału, w tym wspólnych działań, podejmowanych na mocy art. 375 niniejszego Układu. Podkomitet przyjmuje swój regulamin wewnętrzny.

4. Każda ze Stron zwołuje nową krajową grupę doradczą ds. zrównoważonego rozwoju mającą za zadanie udzielać porad w kwestiach dotyczących niniejszego rozdziału lub konsultuje się z istniejącą taką grupą. Grupy mogą przedstawiać opinie lub zalecenia dotyczące wykonywania niniejszego rozdziału, również z własnej inicjatywy.

5. W skład krajowych grup doradczych wchodzą niezależne reprezentatywne organizacje społeczeństwa obywatelskiego, reprezentujące w sposób wyważony podmioty gospodarcze, społeczne i ekologiczne, w tym między innymi organizacje pracodawców i pracowników, organizacje pozarządowe, organizacje gospodarcze i inne odpowiednie zainteresowane strony.

Artykuł  377

Wspólne forum dialogu społeczeństwa obywatelskiego

1. Strony prowadzą wspólne forum wraz z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego mającymi siedzibę na ich terytorium, które obejmuje członków ich krajowych grup doradczych i ogółu społeczeństwa, i którego celem jest prowadzenie dialogu na temat zagadnień niniejszego Układu związanych ze zrównoważonym rozwojem. Strony dążą do zapewnienia zrównoważonej reprezentacji poszczególnych grup interesów, w tym niezależnych reprezentatywnych organizacji pracodawców, pracowników, grup związanych z ochroną środowiska i grup przedsiębiorstw, jak również - w stosownych przypadkach - innych odpowiednich zainteresowanych stron.

2. Wspólne forum dialogu społeczeństwa obywatelskiego zbiera się raz w roku, o ile Strony nie postanowią inaczej. Strony dokonają uzgodnień dotyczących działania wspólnego forum dialogu społeczeństwa obywatelskiego najpóźniej w rok po wejściu w życie niniejszego Układu.

3. Strony przedstawiają wspólnemu forum dialogu społeczeństwa obywatelskiego sprawozdanie z postępów w wykonywaniu niniejszego rozdziału. Poglądy i opinie wspólnego forum dialogu społeczeństwa obywatelskiego są przedkładane Stronom i podawane do publicznej wiadomości.

Artykuł  378

Konsultacje z władzami publicznymi

1. We wszelkich kwestiach wynikających z niniejszego rozdziału Strony odwołują się wyłącznie do procedur ustanowionych w niniejszym artykule i w art. 379 niniejszego Układu.

2. Strona może zwrócić się do drugiej Strony o konsultację w każdej kwestii wynikającej z niniejszego rozdziału poprzez przedłożenie pisemnego wniosku w punkcie kontaktowym drugiej Strony. We wniosku wyraźnie przedstawia się sprawę, wskazując problem, którego dotyczy spór, i załączając zwięzłe przedstawienie zarzutów w ramach niniejszego rozdziału. Konsultacje rozpoczynają się bezzwłocznie po złożeniu przez Stronę wniosku o konsultacje.

3. Strony dokładają wszelkich starań w celu osiągnięcia wzajemnie satysfakcjonującego porozumienia w danej kwestii. Strony uwzględniają działania MOP lub odpowiednich wielostronnych organizacji lub organów z zakresu ochrony środowiska, tak by promować szerszą współpracę i większą spójność między działaniami Stron i tych organizacji. W stosownych przypadkach Strony mogą zwracać się o opinię do tych organizacji lub organów lub jakiejkolwiek osoby lub podmiotu, które uznają za właściwe, w celu pełnego rozpatrzenia danej kwestii.

4. Jeśli jedna ze Stron uzna, że kwestia wymaga dalszego omówienia, może - składając pisemny wniosek w punkcie kontaktowym drugiej Strony - zwrócić się o zwołanie posiedzenia Podkomitetu ds. Handlu i Zrównoważonego Rozwoju w celu rozpatrzenia tej kwestii. Podkomitet zbiera się bezzwłocznie i dokłada wszelkich starań w celu uzgodnienia rozwiązania tej kwestii.

5. W stosownych przypadkach Podkomitet może zasięgać porady krajowych grup doradczych jednej ze Stron lub obu Stron lub innej pomocy ekspertów.

6. Wszelkie rozwiązania osiągnięte przez strony biorące udział w konsultacjach podaje się do publicznej wiadomości.

Artykuł  379

Zespół ekspertów

1. Każda ze Stron może, 90 dni po złożeniu wniosku o konsultacje zgodnie z art. 378 ust. 2 niniejszego Układu, wnioskować o zwołanie zespołu ekspertów w celu rozpatrzenia kwestii, która nie została w satysfakcjonujący sposób rozstrzygnięta w drodze konsultacji z władzami publicznymi.

2. O ile w niniejszym artykule nie postanowiono inaczej, zastosowanie mają postanowienia podsekcji 1 i 3 sekcji 3 oraz art. 406 rozdziału 14 (Rozstrzyganie sporów) tytułu V (Handel i zagadnienia związane z handlem) niniejszego Układu, a także regulamin zawarty w załączniku XXXIII do niniejszego Układu i kodeks postępowania arbitrów i mediatorów ("kodeks postępowania") zawarty w załączniku XXXIV do niniejszego Układu.

3. Na swoim pierwszym posiedzeniu po wejściu w życie niniejszego Układu Podkomitet ds. Handlu i Zrównoważonego Rozwoju sporządza listę co najmniej 15 osób, które wyrażają chęć i są zdolne pełnić funkcję w zespole ekspertów. Każda ze Stron proponuje przynajmniej pięć osób mających pełnić rolę eksperta. Strony wybierają także przynajmniej pięć osób, niebędących obywatelami żadnej ze Stron, które mogą pełnić rolę przewodniczącego zespołu ekspertów. Podkomitet ds. Handlu i Zrównoważonego Rozwoju zapewnia, aby na liście znajdowała się zawsze ta określona liczba osób.

4. Lista, o której mowa w ust. 3, obejmuje osoby posiadające specjalistyczną wiedzę lub doświadczenie w zakresie prawa, pracy lub ochrony środowiska, o których mowa w niniejszym rozdziale, lub rozstrzygania sporów wynikających z umów międzynarodowych. Muszą to być osoby niezależne, działające w imieniu własnym, nieprzyjmujące instrukcji od jakiegokolwiek rządu czy organizacji w odniesieniu do zagadnień związanych z daną kwestią, oraz niepowiązane z rządem którejkolwiek ze Stron, a ich postępowanie musi być zgodne z kodeksem postępowania, znajdującym się w załączniku XXXIV do niniejszego Układu.

5. W kwestiach wynikających z niniejszego rozdziału, zespół ekspertów składa się z ekspertów z listy, o której mowa w ust. 3 niniejszego artykułu, zgodnie z art. 385 niniejszego Układu i art. 8 regulaminu wewnętrznego określonego w załączniku XXXIII do niniejszego Układu.

6. Zespół ekspertów może zasięgać informacji i porady od każdej ze Stron, krajowych grup doradczych lub z wszelkich innych źródeł, jakie uzna za właściwe. W kwestiach dotyczących przestrzegania umów wielostronnych, o których mowa w art. 365 i 366 niniejszego Układu, zespół ekspertów powinien zasięgać informacji i porady organów MOP lub wielostronnych umów dotyczących środowiska.

7. Zespół ekspertów przedstawia Stronom sprawozdania, zgodnie z odpowiednimi procedurami określonymi w rozdziale 14 (Rozstrzyganie sporów) w tytule V (Handel i zagadnienia związane z handlem) niniejszego Układu. Sprawozdanie zawiera ustalenia faktyczne, zakres stosowania odpowiednich postanowień oraz ogólne uzasadnienie wszelkich ustaleń i zaleceń wydawanych przez zespół ekspertów. Strony udostępniają sprawozdanie do publicznej wiadomości w ciągu 15 dni od jego wydania.

8. Strony omawiają odpowiednie środki, jakie należy wdrożyć w związku ze sprawozdaniem i zaleceniami zespołu ekspertów. Nie później niż trzy miesiące po publicznym udostępnieniu sprawozdania zainteresowana Strona informuje swoją grupę doradczą i drugą Stronę o swoich decyzjach dotyczących wszelkich działań lub środków, które mają zostać wdrożone. Działania następcze wynikające ze sprawozdania i zaleceń zespołu ekspertów są monitorowane przez Podkomitet ds. Handlu i Zrównoważonego Rozwoju. Organy doradcze i wspólne forum dialogu społeczeństwa obywatelskiego mogą przedstawiać swoje uwagi Podkomitetowi ds. Handlu i Zrównoważonego Rozwoju.

³⁴ W niniejszym rozdziale "praca" obejmuje zagadnienia odpowiadające strategicznym celom MOP, wyrażonym w programie godnej pracy, uzgodnionym w deklaracji dotyczącej sprawiedliwości społecznej na rzecz uczciwej globalizacji z 2008 r.