Rozdział 1 - Przepisy ogólne - Ubezpieczenie ustawowe budynków i mienia w gospodarstwach rolnych oraz na działkach nie wchodzących w skład gospodarstw rolnych.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1989.68.412

Akt utracił moc

Wersja od: 19 grudnia 1989 r.

Rozdział  1

Przepisy ogólne

§  1.

1. Rozporządzenie reguluje ubezpieczenie ustawowe budynków, mienia ruchomego, upraw zbóż oraz roślin okopowych i pastewnych:

1) w gospodarstwie rolnym, gdy powierzchnia użytków rolnych przekracza 1 ha i znajduje się we władaniu osoby fizycznej, wykazanej w ewidencji gruntów prowadzonej na podstawie odrębnych przepisów, lub zespołu rolników indywidualnych, zwanego dalej "zespołem",

2) w państwowym przedsiębiorstwie gospodarki rolnej i państwowym gospodarstwie rolnym, zwanych dalej "przedsiębiorstwem",

3) w spółdzielni produkcji rolnej i spółdzielni kółek rolniczych oraz kółku rolniczym, zwanych dalej "spółdzielnią".

2. Ponadto rozporządzenie reguluje ubezpieczenie ustawowe budynków mieszkalnych, gospodarczych i letniskowych usytuowanych na działkach nie wchodzących w skład gospodarstw rolnych, zwanych dalej "działkami", należących do osób fizycznych oraz mienia ruchomego tych osób.

§ 2. W zakresie określonym w § 1 ust. 1 pkt 1 ubezpieczeniu ustawowemu podlegają: mienie ruchome, uprawy zbóż oraz roślin okopowych i pastewnych należące do osoby fizycznej lub zespołu, dzierżawiących użytki rolne Państwowego Funduszu Ziemi albo użytki rolne przedsiębiorstwa lub spółdzielni, jeżeli ich obszar przekracza 1 ha.

§  3.

1. Działalność w zakresie ubezpieczeń uregulowanych w rozporządzeniu prowadzi Państwowy Zakład Ubezpieczeń, zwany dalej "PZU".

2. Odpowiedzialność PZU rozpoczyna się z dniem wpisania przedsiębiorstwa i spółdzielni do rejestru, a kończy z dniem likwidacji lub postawienia w stan upadłości przedsiębiorstwa albo przejścia w stan likwidacji lub ogłoszenia upadłości spółdzielni, z wyłączeniem kółek rolniczych, w odniesieniu do których odpowiedzialność kończy się z dniem ich wykreślenia z rejestru.

§ 4. PZU odpowiada za szkody powstałe wskutek następujących zdarzeń losowych:

1) w budynkach i mieniu ruchomym - ognia, uderzenia piorunu, powodzi, lawiny, gradu, zapadania lub usuwania się ziemi, wybuchu, upadku pojazdu powietrznego, huraganu oraz nadmiernego opadu śniegu,

2) w uprawach zbóż oraz roślin okopowych i pastewnych - gradobicia, powodzi i ognia oraz zalania wskutek nadmiernych opadów atmosferycznych.

§  5.

1. Zakresem odpowiedzialności PZU są objęte również szkody w ubezpieczonych budynkach oraz mieniu ruchomym, powstałe wskutek zaginięcia lub kradzieży dokonanej w czasie i miejscu wystąpienia zdarzeń losowych objętych odpowiedzialnością, a także niezbędne koszty uprzątnięcia miejsca szkody u osób fizycznych i zespołów w granicach równowartości pieniężnej 6 q żyta, a w przedsiębiorstwach i spółdzielniach 30 q żyta.

2. Równowartość pieniężną 1 q żyta oblicza się przy zastosowaniu przeciętnej ceny skupu żyta ustalonej zgodnie z § 23 ust. 2.

§ 6. Za szkody spowodowane przez:

1) ogień - uważa się szkody powstałe w wyniku działania ognia, który przedostał się poza palenisko lub powstał bez paleniska i rozszerzył się o własnej sile,

2) powódź - uważa się szkody powstałe wskutek zalania terenu w wyniku podniesienia się wody w korytach wód płynących lub stojących oraz w wyniku nadmiernych opadów atmosferycznych, a także wskutek spływu wód po zboczach lub stokach na terenach górskich i falistych,

3) lawinę - uważa się szkody powstałe wskutek gwałtownego zsuwania się lub staczania mas śniegu, lodu, skał lub kamieni ze zboczy górskich,

4) grad - uważa się szkody powstałe wskutek opadu atmosferycznego w postaci bryłek lodu,

5) zapadanie się ziemi - uważa się szkody powstałe wskutek obniżenia się terenu z powodu zawalenia się podziemnych pustych przestrzeni w gruncie,

6) usuwanie się ziemi - uważa się szkody powstałe wskutek ruchu ziemi na stokach,

7) wybuch - uważa się szkody powstałe w wyniku gwałtownej zmiany stanu równowagi układu z jednoczesnym wyzwoleniem się gazów, pyłów lub pary, wywołane ich właściwością rozprzestrzeniania się; w odniesieniu do naczyń ciśnieniowych i innych tego rodzaju zbiorników warunkiem uznania szkody za spowodowaną wybuchem jest, aby ściany tych naczyń i zbiorników uległy rozdarciu w takich rozmiarach, że wskutek ujścia gazów, pyłów, pary lub cieczy nastąpiło nagłe wyrównanie ciśnień; za spowodowane wybuchem uważa się również szkody powstałe wskutek implozji, polegającej na uszkodzeniu zbiornika lub aparatu próżniowego ciśnieniem zewnętrznym,

8) upadek pojazdu powietrznego - uważa się szkody powstałe wskutek katastrofy bądź przymusowego lądowania samolotu silnikowego, bezsilnikowego lub innego obiektu latającego, a także spowodowane upadkiem ich części lub przewożonego ładunku,

9) huragan - uważa się liczne szkody powstałe wskutek gwałtownej wichury; pojedynczą szkodę uważa się za spowodowaną przez huragan, jeżeli w najbliższym sąsiedztwie stwierdzono skutki działania gwałtownej wichury albo rodzaj szkody i jej rozmiary świadczą o działaniu wiatru o prędkości nie mniejszej niż 24,5 m/s.

§ 7. PZU nie odpowiada za szkody:

1) spowodowane umyślnie przez właściciela, a gdy właścicielem jest osoba fizyczna - także przez jego małżonka lub pełnoletnie dzieci pozostające z nim we wspólnym gospodarstwie domowym; w razie umyślnego spowodowania szkody przez członka spółdzielni lub pracownika przedsiębiorstwa, odszkodowanie nie przysługuje tylko w odniesieniu do szkód poniesionych przez sprawcę szkody,

2) objęte innym ubezpieczeniem ustawowym,

3) spowodowane zapadaniem lub usuwaniem się ziemi, jeżeli jest wynikiem działalności ludzkiej, w szczególności wykopami ziemnymi, eksploatacją bogactw naturalnych i innymi podobnymi działaniami, a także awarią sieci wodnokanalizacyjnej,

4) powstałe wskutek powodzi, która nastąpiła w związku z wadliwym działaniem lub uszkodzeniem urządzeń odwadniających, basenów i innych podobnych urządzeń - z winy poszkodowanego,

5) powstałe wskutek zdarzeń wojennych, jak również wskutek trzęsienia ziemi,

6) powstałe w aparatach lub w innych urządzeniach wskutek działania prądu elektrycznego, chyba że działanie prądu spowodowało równocześnie pożar.

§  8.

1. PZU ewidencjonuje:

1) fizyczny obszar użytków rolnych w gospodarstwach rolnych na podstawie danych zawartych w ewidencji gruntów,

2) podlegające ubezpieczeniu ustawowemu budynki o powierzchni zabudowy ponad 10 m² w gospodarstwach rolnych osób fizycznych i zespołów oraz na działkach.

2. Terenowe organy administracji państwowej o właściwości szczególnej stopnia podstawowego każdorazowo zawiadamiają PZU o zmianach w ewidencji gruntów, z podaniem klasy gleby, oraz przysyłają każdorazowo PZU kopię pozwolenia na budowę budynku, kopię decyzji w sprawie rozbiórki budynku, a także kopię decyzji w sprawie przekazania gospodarstwa na rzecz państwa za rentę lub emeryturę.

3. PZU przeprowadza okresowo u osób fizycznych i zespołów lustrację stanu ubezpieczenia budynków.

§ 9. Wysokość szkody w mieniu ruchomym osób fizycznych i zespołów oraz w uprawach ustala się według cen obowiązujących w dniu ustalenia odszkodowania, z uwzględnieniem przepisu § 23 ust. 2.