Rozdział 1 - Stopnie naukowe - Tytuł naukowy i stopnie naukowe.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1990.65.386

Akt utracił moc
Wersja od: 30 marca 2001 r.

Rozdział  1

Stopnie naukowe

1.
Stopniami naukowymi są stopnie doktora i doktora habilitowanego określonej dziedziny nauki lub dziedziny sztuki w zakresie danej dyscypliny naukowej lub artystycznej.
2.
Centralna Komisja do Spraw Tytułu Naukowego i Stopni Naukowych, zwana dalej "Centralną Komisją", określa w formie uchwały dziedziny nauki i dziedziny sztuki oraz dyscypliny naukowe i artystyczne. Dyscyplina naukowa (artystyczna) może być tożsama z dziedziną nauki (sztuki).

Stopnie naukowe są nadawane w jednostkach organizacyjnych szkół wyższych oraz w innych placówkach naukowych, które posiadają uprawnienie do ich nadawania, zwanych dalej "jednostkami organizacyjnymi".

1.
Uprawnienie do nadawania stopnia naukowego doktora może otrzymać jednostka organizacyjna, która zatrudnia w pełnym wymiarze czasu pracy co najmniej osiem osób posiadających tytuł naukowy lub stopień naukowy doktora habilitowanego, reprezentujących dziedzinę nauki, w zakresie której jednostka organizacyjna ma otrzymać uprawnienie.
2.
W zakresie sztuki i dyscyplin artystycznych uprawnienie, o którym mowa w ust. 1, może otrzymać jednostka organizacyjna zatrudniająca w pełnym wymiarze czasu pracy co najmniej pięć osób posiadających tytuł naukowy lub stopień naukowy doktora habilitowanego.
3.
Uprawnienie do nadawania stopnia naukowego doktora habilitowanego może otrzymać jednostka organizacyjna, która zatrudnia w pełnym wymiarze czasu pracy co najmniej dwanaście osób posiadających tytuł naukowy lub stopień naukowy doktora habilitowanego, w tym co najmniej sześć osób posiadających tytuł naukowy, reprezentujących dziedzinę nauki, w zakresie której jednostka organizacyjna ma otrzymać uprawnienie.
4.
W zakresie sztuki i dyscyplin artystycznych uprawnienie, o którym mowa w ust. 3, może otrzymać jednostka zatrudniająca w pełnym wymiarze czasu pracy co najmniej siedem osób posiadających tytuł naukowy lub stopień naukowy doktora habilitowanego, w tym co najmniej pięć osób posiadających tytuł naukowy.
5.
Uprawnienie do nadawania stopni naukowych może obejmować tylko te dyscypliny naukowe, które w danej jednostce organizacyjnej są reprezentowane przez co najmniej pięć osób zatrudnionych w pełnym wymiarze czasu pracy, posiadających tytuł naukowy lub stopień naukowy doktora habilitowanego, a w zakresie sztuki i dyscyplin artystycznych - przez co najmniej trzy takie osoby.

Uprawnienie, o którym mowa w art 2 i 3, jest nadawane na wniosek jednostki organizacyjnej przez Centralną Komisję, która bierze pod uwagę poziom działalności naukowej lub artystycznej jednostki. W odniesieniu do jednostek organizacyjnych szkolnictwa wyższego Centralna Komisja nadaje to uprawnienie po zasięgnięciu opinii Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego.

1.
Przewodniczący Centralnej Komisji ogłasza w Monitorze Polskim wykaz dziedzin nauki i sztuki oraz dyscyplin naukowych i artystycznych, w zakresie których mogą być nadawane stopnie naukowe, jak również wykaz jednostek organizacyjnych uprawnionych do nadawania stopni naukowych wraz z określeniem nazw nadawanych stopni naukowych.
2.
Tryb zgłaszania wniosków o przyznanie uprawnienia do nadawania stopni naukowych określa przewodniczący Centralnej Komisji.
1.
Uprawnienie do nadawania stopni naukowych ulega zawieszeniu z mocy prawa od dnia, w którym liczba pracowników zatrudnionych w jednostce organizacyjnej zmniejszyła się poniżej minimum określonego w art. 3.
2.
O sposobie zakończenia przewodów doktorskich i habilitacyjnych wszczętych przed dniem, o którym mowa w ust. 1, decyduje Centralna Komisja.
3.
Jednostka organizacyjna zawiadamia niezwłocznie Centralną Komisję o zmianach w stanie zatrudnienia wpływających na uprawnienie do nadawania stopni naukowych.
1.
Centralna Komisja dokonuje okresowej oceny poziomu działalności naukowej lub artystycznej stanowiącej podstawę nadawania stopni naukowych w jednostce organizacyjnej, a także zasadności uchwał w sprawie nadawania stopni naukowych.
2.
Jeżeli ocena, o której mowa w ust. 1, jest negatywna, Centralna Komisja może:
1)
ograniczyć uprawnienie przez zobowiązanie jednostki organizacyjnej do przedstawiania Komisji do zatwierdzenia każdej uchwały o nadaniu stopnia naukowego doktora,
2)
zawiesić uprawnienie na czas określony, nie dłuższy niż trzy lata,
3)
pozbawić uprawnienia.
3.
W przypadku zawieszenia lub pozbawienia uprawnienia, czynności związane z zakończeniem przewodów doktorskich i habilitacyjnych przeprowadza jednostka wskazana przez Centralną Komisję.
4.
Ponowne nadanie uprawnienia po jego pozbawieniu, przywrócenie zawieszonego uprawnienia przed upływem określonego czasu lub uchylenie ograniczenia uprawnienia następuje w trybie i na zasadach obowiązujących przy nadawaniu uprawnienia.
5.
Jeżeli ocena, o której mowa w ust. 1, jest szczególnie wysoka, Centralna Komisja może postanowić, że uchwały rady tej jednostki o nadaniu stopnia naukowego doktora habilitowanego nie wymagają zatwierdzenia, o którym mowa w art. 17 ust. 1, i stają się prawomocne z chwilą podjęcia. Postanowienie to może być uchylone w razie zmiany oceny, o której mowa w ust. 1.
6.
Przewodniczący Centralnej Komisji ogłasza w Monitorze Polskim uchwały Centralnej Komisji w sprawach, o których mowa w ust. 2, 4 i 5.

W razie braku w kraju jednostki organizacyjnej właściwej dla przeprowadzenia określonego przewodu doktorskiego lub habilitacyjnego, Centralna Komisja, działając na wniosek jednostki organizacyjnej lub z urzędu, może zarządzić uzupełnienie składu rady wskazanej przez siebie jednostki o osoby nie będące członkami tej rady. Osoby te mają uprawnienia członka danej rady w sprawach tego przewodu doktorskiego lub habilitacyjnego.

1.
Stopień naukowy jest nadawany w drodze przewodu wszczętego na wniosek osoby ubiegającej się o nadanie stopnia.
2.
Przewód habilitacyjny może być również wszczęty, za zgodą zainteresowanego, na wniosek jednostki zatrudniającej.
1.
Stopień doktora nadaje się osobie, która:
1)
posiada tytuł zawodowy magistra, magistra inżyniera, lekarza lub inny równorzędny,
2)
zdała z wynikiem pomyślnym egzaminy doktorskie w zakresie określonym przez radę jednostki organizacyjnej,
3)
przedłożyła i obroniła rozprawę doktorską.
2.
Egzaminy doktorskie przeprowadzane są w zakresie:
1)
dyscypliny podstawowej odpowiadającej tematowi rozprawy doktorskiej,
2)
dyscypliny dodatkowej,
3)
języka obcego nowożytnego.
3.
Do przewodu doktorskiego można także w drodze wyjątku dopuścić osobę, która ukończyła studia zawodowe w szkole wyższej, jeżeli osoba ta osiągnęła rezultaty świadczące o szczególnych uzdolnieniach do pracy naukowej.
1.
Rozprawa doktorska, pisana pod opieką promotora, powinna stanowić oryginalne rozwiązanie przez autora zagadnienia naukowego oraz wykazywać jego ogólną wiedzę teoretyczną w danej dyscyplinie naukowej i umiejętność samodzielnego prowadzenia pracy naukowej.
2.
Praca projektowa, konstrukcyjna lub technologiczna może stanowić rozprawę doktorską, jeżeli odpowiada warunkom określonym w ust. 1.
3.
Rozprawę doktorską może także stanowić samodzielna i wyodrębniona część pracy zbiorowej, jeżeli wykazuje ona indywidualny wkład kandydata, odpowiadający warunkom określonym w ust. 1.
4.
Przepisy ust. 1-3 stosuje się odpowiednio do wyników twórczości artystycznej.
1.
Przewód doktorski przeprowadza i stopień naukowy doktora nadaje:
1)
w szkole wyższej - rada wydziału lub rada naukowa innej jej jednostki,
2)
w innej placówce naukowej - rada naukowa.
2.
Czynności przewodu doktorskiego kończą się uchwałami rady jednostki organizacyjnej w przedmiocie:
1)
wszczęcia przewodu doktorskiego i wyznaczenia promotora,
2)
wyznaczenia recenzentów,
3)
przyjęcia rozprawy doktorskiej i dopuszczenia jej do publicznej obrony,
4)
nadania stopnia naukowego doktora.
3.
Uprawnienie do podejmowania uchwały, o której mowa w ust. 2 pkt 3, rada jednostki organizacyjnej może przekazać powołanej w tym celu komisji.
1.
Uchwała o nadaniu stopnia naukowego doktora staje się prawomocna z chwilą jej podjęcia.
2.
Uchwała o nadaniu stopnia naukowego doktora, podjęta przez radę jednostki organizacyjnej, której uprawnienia do nadawania stopnia naukowego doktora zostały ograniczone zgodnie z art. 7 ust. 2 pkt 1, staje się prawomocna z chwilą jej zatwierdzenia przez Centralną Komisję. Uchwała jest przedstawiana Centralnej Komisji, wraz z aktami przewodu doktorskiego, w terminie miesiąca od dnia jej podjęcia. O zatwierdzeniu uchwały Centralna Komisja rozstrzyga w terminie czterech miesięcy od dnia otrzymania uchwały.

Do przewodu habilitacyjnego może być dopuszczona osoba, która, posiadając stopień naukowy doktora, uzyskała znaczny dorobek naukowy lub artystyczny i przedłożyła rozprawę habilitacyjną.

1.
Rozprawa habilitacyjna powinna stanowić znaczny wkład autora w rozwój określonej dyscypliny naukowej.
2.
Rozprawę habilitacyjną może stanowić - powstałe po uzyskaniu stopnia naukowego doktora - dzieło, opublikowane w całości lub zasadniczej części, albo jednotematyczny cykl publikacji. Wymaganiu opublikowania czyni zadość upowszechnienie rozprawy w społeczności naukowej danej dziedziny nauki, o czym powiadamia się wszystkie jednostki organizacyjne działające w zakresie tej dziedziny.
3.
Rozprawę habilitacyjną może stanowić zrealizowane oryginalne osiągnięcie projektowe, konstrukcyjne lub technologiczne, jeżeli spełnia wymaganie określone w ust. 1.
4.
Rozprawę habilitacyjną może stanowić część pracy zbiorowej, jeżeli opracowanie wydzielonego zagadnienia jest indywidualnym wkładem osoby ubiegającej się o nadanie stopnia naukowego doktora habilitowanego, odpowiadającym wymaganiu określonemu w ust. 1.
5.
Przepisy ust. 1-4 stosuje się odpowiednio do wyników twórczości artystycznej.
6.
Obowiązek publikacji nie dotyczy rozprawy habilitacyjnej, której przedmiot jest objęty tajemnicą państwową.
1.
Przewód habilitacyjny przeprowadza i stopień naukowy doktora habilitowanego nadaje:
1)
w szkole wyższej - rada wydziału lub rada naukowa innej jej jednostki,
2)
w innej placówce naukowej - rada naukowa,
2.
Czynności przewodu habilitacyjnego kończą się uchwałami rady jednostki organizacyjnej w przedmiocie:
1)
wszczęcia przewodu habilitacyjnego,
2)
wyznaczenia recenzentów,
3)
dopuszczenia do kolokwium habilitacyjnego,
4)
przyjęcia kolokwium habilitacyjnego,
5)
przyjęcia wykładu habilitacyjnego,
6)
nadania stopnia naukowego doktora habilitowanego.
1.
Uchwała o nadaniu stopnia naukowego doktora habilitowanego staje się prawomocna z chwilą jej zatwierdzenia przez Centralną Komisję, z zastrzeżeniem art. 7 ust. 5. Uchwała jest przedstawiana Centralnej Komisji wraz z aktami przewodu habilitacyjnego w terminie miesiąca od dnia podjęcia uchwały. O zatwierdzeniu uchwały Centralna Komisja rozstrzyga w terminie sześciu miesięcy od dnia otrzymania uchwały.
2.
W przypadku niezatwierdzenia uchwały o nadaniu stopnia naukowego doktora habilitowanego, rada jednostki organizacyjnej lub osoba ubiegająca się o nadanie stopnia naukowego może, w terminie trzech miesięcy od dnia doręczenia jej rozstrzygnięcia, wystąpić do Centralnej Komisji z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy. Centralna Komisja rozpatruje wniosek w terminie czterech miesięcy. Recenzenci w przewodzie habilitacyjnym uczestniczą w postępowaniu przed Centralną Komisją na prawach strony.
1.
Uchwały, o których mowa w art. 12 ust. 2 i art. 16 ust. 2, są podejmowane w głosowaniu tajnym i zapadają bezwzględną większością oddanych głosów przy obecności co najmniej połowy ogólnej liczby osób uprawnionych do głosowania.
2.
Do głosowania, o którym mowa w ust. 1, uprawnieni są członkowie rady właściwej jednostki organizacyjnej posiadający tytuł naukowy lub stopień naukowy doktora habilitowanego, a ponadto osoby zaproszone do uzupełnienia składu rady zgodnie z art. 8 oraz recenzenci rozprawy, a w czynnościach przewodu doktorskiego - także promotor rozprawy doktorskiej.
3.
W przewodach doktorskich powołuje się co najmniej dwóch, a w przewodach habilitacyjnych co najmniej trzech recenzentów, w tym nie więcej niż jednego zatrudnionego w tej samej szkole wyższej (innej placówce naukowej), której pracownikiem jest osoba ubiegająca się o nadanie stopnia naukowego, oraz nie więcej niż jednego będącego członkiem rady jednostki organizacyjnej przeprowadzającej przewód.
4.
Promotorem w przewodzie doktorskim oraz recenzentem rozprawy doktorskiej lub habilitacyjnej może być osoba posiadająca tytuł naukowy lub stopień naukowy doktora habilitowanego w zakresie danej lub pokrewnej dziedziny nauki lub sztuki.
1.
Osoba ubiegająca się o nadanie stopnia naukowego może wnieść od uchwał, o których mowa w art. 12 ust. 2 i art. 16 ust. 2, jeżeli są one odmowne, odwołanie do Centralnej Komisji za pośrednictwem rady właściwej jednostki organizacyjnej w terminie jednego miesiąca od dnia powiadomienia o treści uchwały. Rada przekazuje odwołanie Centralnej Komisji wraz ze swoją opinią i aktami przewodu w terminie trzech miesięcy od dnia złożenia odwołania.
2.
Po rozpatrzeniu odwołania, w terminie nie dłuższym niż sześć miesięcy, Centralna Komisja albo utrzymuje w mocy zaskarżoną uchwałę, albo uchylając ją przekazuje sprawę do ponownego rozpatrzenia radzie tej samej lub innej jednostki organizacyjnej.
1.
Osobom, którym wszczęto przewód doktorski lub które przygotowują się do wszczęcia przewodu habilitacyjnego, mogą być przyznawane stypendia.
2.
Minister Edukacji Narodowej określa, w drodze rozporządzenia, zasady przyznawania stypendiów, o których mowa w ust. 1, ich wysokość oraz prawa i obowiązki osób pobierających te stypendia.

Pracownikowi nie będącemu nauczycielem akademickim lub pracownikiem naukowym, przygotowującemu rozprawę doktorską lub habilitacyjną, przysługuje, na jego wniosek, płatny urlop w wymiarze dwudziestu ośmiu dni roboczych na przygotowanie obrony rozprawy doktorskiej lub kolokwium habilitacyjnego oraz zwolnienie od pracy na przeprowadzenie obrony rozprawy doktorskiej lub kolokwium habilitacyjnego, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.

1.
Zasady uznawania stopni naukowych nadanych za granicą za równorzędne ze stopniami naukowymi, o których mowa w ustawie, określają umowy międzynarodowe.
2.
W braku postanowień umów międzynarodowych stopnie naukowe uzyskane za granicą mogą być uznane, w drodze nostryfikacji, za równorzędne ze stopniami naukowymi określonymi w ustawie. Prezes Rady Ministrów, w drodze rozporządzenia, określa zasady i tryb nostryfikacji stopni naukowych uzyskanych za granicą.