Tryb postępowania i tok instancyj władz wojskowych, odnośnie wydawania zarządzeń uskutecznienia potrąceń z uposażenia osób wojskowych oraz funkcjonariuszów państwowych w administracji wojskowej.

Dziennik Ustaw

Dz.U.1928.64.588

Akt utracił moc

Wersja od: 12 maja 1936 r.

MINISTRA

SPRAW WOJSKOWYCH

z dnia 18 czerwca 1928 r.

wydane w porozumieniu z Ministrami: Sprawiedliwości i Skarbu o trybie postępowania i toku instancyj władz wojskowych, odnośnie wydawania zarządzeń uskutecznienia potrąceń z uposażania osób wojskowych oraz funkcjonarjuszów państwowych w administracji wojskowej. ¹

Na zasadzie art. 15 ustawy z dnia 2 kwietnia 1925 r. o potrąceniach z uposażenia i zaopatrzenia emerytalnego osób wojskowych oraz funkcjonarjuszów państwowych w administracji wojskowej (Dz. U. R. P. z 1933 r. Nr. 58, poz. 439) zarządza się co następuje: ²

Rozdział  I.

Właściwość wojskowych władz administracyjnych.

§ 1. 3 Postępowanie w myśl przepisów niniejszego rozporządzenia przeprowadzają władze wojskowe:

a) w wypadkach powstania szkody lub straty w majątku Skarbu Państwa, znajdujący m się pod zarządem władz wojskowych, lub też w majątku osób trzecich, znajdującym się w przechowaniu lub pod zarządem wojskowym,

b) w wypadkach powstania w powyższym majątku nadwyżek w gotówce, walorach lub materjałach.

Przez władze wojskowe i zarząd wojskowy rozumie się zarówno władze i zarząd wojska i marynarki wojennej, jak władze i zarząd Korpusu Ochrony Pogranicza

§ 2. 4 Wojskową władzą administracyjną I instancji, właściwą do wydawania zarządzeń, wymienionych w rozdziale III i V rozporządzenia, jest:

1) dowódca (komendant, kierownik) jednostki administracyjnej, w której powstała szkoda lub strata, albo też dowódca (komendant, kierownik, zarządca) o równorzędnych uprawnieniach - w przypadkach, gdy roszczenie Skarbu Państwa nie przekracza sumy 250 zł;

2) dowódca okręgu korpusu albo dowódca (komendant, kierownik) o równorzędnych uprawnieniach, w których zakresie administracji powstała szkoda lub strata, - w przypadkach, gdy:

a) roszczenie Skarbu Państwa przekracza sumę 250 zł;

b) szkodę lub stratę spowodował dowódca (komendant, kierownik), wskazany w pkt. 1;

c) szkoda lub strata powstała w związku z obrotem materjałowym pomiędzy dwiema jednostkami administracyjnemi, podporządkowanemi służbowo temu samemu dowódcy okręgu korpusu lub dowódcy (komendantowi, kierownikowi) o równorzędnych uprawnieniach; jeżeli szkoda lub strata powstała w związku z obrotem materjałowym pomiędzy dwiema jednostkami administracyjnemi, podporządkowanemi służbowo różnym dowódcom okręgu korpusu lub dowódcom (komendantom, kierownikom) o równorzędnych uprawnieniach, władzą właściwą do wydania zarządzenia administracyjnego jest ten dowódca okręgu korpusu, któremu podlega dowódca (komendant, kierownik) jednostki administracyjnej, odbierającej materjał.

Jeżeli szkodę lub stratę spowodował dowódca okręgu korpusu lub dowódca (komendant, kierownik) o równorzędnych uprawnieniach, właściwy do wydawania zarządzenia administracyjnego, albo gdy szkoda lub strata, przekraczająca sumę 250 zł, powstała w formacjach (urzędach, zakładach, instytucjach), podległych bezpośrednio Ministrowi Spraw Wojskowych, - wyznacza Minister Spraw Wojskowych dowódcę (komendanta, kierownika) jako władzę właściwą do wydania zarządzenia administracyjnego

§ 2a. 5 Wojskową władzą administracyjną I instancji w korpusie ochrony pogranicza, właściwą do wydawania zarządzeń, wymienionych w rozdziale III i V rozporządzenia, jest:

1) dowódca baonu korpusu ochrony pogranicza, w którym powstała szkoda lub strata albo też dowódca (komendant, kierownik) o równorzędnych uprawnieniach, - w przypadkach gdy roszczenie Skarbu Państwa nic przekracza sumy 250 zł;

2) dowódca brygady korpusu ochrony pogranicza albo dowódca (komendant, kierownik, szef) o równorzędnych uprawnieniach, w których zakresie administracji powstała szkoda lub strata, - w przypadkach, gdy:

a) roszczenie Skarbu Państwa przekracza sumę 250 zł,

b) szkodę lub stratę spowodował dowódca wskazany w pkt. 1,

c) szkoda lub strata powstała w związku z obrotem materjałowym pomiędzy dwiema formacjami, wskazanemi w pkt. 1, podporządkowanemi służbowo temu samemu dowódcy brygady lub temu samemu dowódcy (komendantowi, kierownikowi, szefowi) o równorzędnych uprawnieniach.

Jeżeli szkodę lub stratę spowodował dowódca brygady Korpusu Ochrony Pogranicza lub dowódca (komendant, kierownik, szef) o równorzędnych uprawnieniach, właściwy do wydania zarządzenia administracyjnego, lub gdy szkoda lub strata powstała w związku z obrotem materjałowym pomiędzy dwiema formacjami, podporządkowanemi różnym dowódcom brygad lub komendantom (kierownikom, szefom) o równorzędnych uprawnieniach, albo tej gdy szkoda lub strata powstała w formacjach, podległych bezpośrednio dowódcy Korpusu Ochrony Pogranicza, - dowódca ten wyznacza każdorazowo dowódcę (kierownika, komendanta, szefa), jako władzę właściwą do wydania zarządzenia administracyjnego.

§ 2b. 6 Wojskową władzą administracyjną I instancji w marynarce wojennej, właściwą do wydawania zarządzeń, wymienionych w rozdziale III i V rozporządzenia, jest:

1) szef Kierownictwa Marynarki Wojennej w przypadku, wskazanym w § 5 ust. 3,

2) dowódca (komendant, kierownik) jednostki administracyjnej marynarki wojennej, w której powstała szkoda lub strata, albo też dowódca (komendant, kierownik, zarządca) o równorzędnych uprawnieniach - w przypadkach gdy roszczenie Skarbu Państwa nie przekracza sumy 250 zł,

3) dowódca Flotylli Rzecznej bez względu na wysokość roszczenia Skarbu Państwa - w przypadku, gdy szkoda lub strata powstała we Flotylli Rzecznej,

4) dowódca Floty, w którego zakresie administracji powstała szkoda lub strata, w przypadkach, gdy:

a) roszczenie Skarbu Państwa przekracza sumę 250 zł,.

b) szkodę lub stratę spowodował dowódca (komendant, kierownik), wskazany w pkt. 2,

c) szkoda lub strata powstała w związku z obrotem materjałowym pomiędzy jednostkami administracyjnemi podporządkowanemi służbowo dowódcy Floty; jeżeli szkoda lub strata powstała w związku z obrotem materjałowym pomiędzy jednostką administracyjną, podległą służbowo dowódcy Floty, a jednostką administracyjną, podległą dowódcy okręgu korpusu lub Flotylli Rzecznej, - właściwą władzą do wydania zarządzenia administracyjnego jest dowódca okręgu korpusu, dowódca Floty lub dowódca Flotylli Rzecznej, któremu podlega formacja, odbierająca materjał.

Jeżeli szkodę lub stratę spowodował dowódca Floty, dowódca Flotylli Rzecznej lub gdy szkoda lub strata, przekraczająca 250 zł, powstała w formacjach (urzędach, zakładach, instytucjach), podległych bezpośrednio szefowi Kierownictwa Marynarki Wojennej, - wyznacza szef Kierownictwa Marynarki Wojennej dowódcę (komendanta, kierownika) jako władzę właściwą do wydania zarządzenia administracyjnego".

§ 2c. 7 W razie konieczności wydania zarządzenia w stosunku do przełożonego lub starszego w stopniu służbowym, posiadającego wyższe uprawnienia dyscyplinarne od dowódcy (komendanta, kierownika), właściwego do wydania zarządzenia administracyjnego, wojskowa władza administracyjna I instancji skierowuje sprawę do wyższej instancji administracyjnej, która zarządza przeniesienie powyższej sprawy z kompetencji tego dowódcy (komendanta, kierownika) do kompetencji innego dowódcy (komendanta, kierownika), jako władzy właściwej do wydania zarządzenia administracyjnego, lub też sama wydaje zarządzenie administracyjne jako władza administracyjna I instancji.

§ 3. 8 Wojskową władzą administracyjną II instancji właściwą do wydawania decyzyj, wymienionych w rozdz. IV i V rozporządzenia, jest:

1) dowódca okręgu korpusu, względnie dowódcy (komendanci, kierownicy) o równorzędnych uprawnieniach, gdy środek prawny jest skierowany przeciwko zarządzenia dowódcy (komendanta, kierownika), wskazanemu w punkcie 1 § 2 rozporządzenia;

2) 9 Minister Spraw Wojskowych, gdy środek prawny jest skierowany przeciwko zarządzeniu wydanemu przez dowódcę (komendanta, kierownika) wymienionego w punkcie 2 § 2 rozporządzenia lub przez dowódcę (komendanta, kierownika), wyznaczonego przez Ministra Spraw Wojskowych w myśl § 2 ust. 2 rozporządzenia.

§ 3a. 10 Wojskową władzą administracyjną II instancji w Korpusie Ochrony Pogranicza, właściwą do wydawania decyzyj, wymienionych w rozdziale IV i V rozporządzenia jest dowódca Korpusu Ochrony Pogranicza w wypadkach gdy środek prawny jest skierowany przeciwko zarządzeniu właściwej wojskowej władzy administracyjnej I instancji, wskazanej w § 2-a rozporządzenia.

Jeżeli szkodę lub stratę spowodował dowódca Korpusu Ochrony Pogranicza, wyznacza Minister Spraw Wojskowych, w drodze osobnego rozkazu, wojskową władzę administracyjną I instancji, jako właściwą do wydania zarządzenia. Wojskową władzą administracyjną II instancji jest dla tego wypadku Minister Spraw Wojskowych.

§ 3b. 11 Wojskową władzą administracyjną II instancji w marynarce wojennej, właściwą do wydawania decyzyj, wymienionych w rozdziale IV i V rozporządzenia, jest:

a) dowódca Floty, gdy środek prawny jest skierowany przeciw zarządzeniu podległej mu właściwej wojskowej władzy administracyjnej I instancji, wskazanej w § 2-b pkt. 2 rozporządzenia,

b) szef Kierownictwa Marynarki Wojennej, gdy środek prawny jest skierowany przeciw zarządzeniu, wydanemu przez dowódcę, wymienionego w § 2-b pkt. 3 i 4 lub dowódcę (komendanta, kierownika), wyznaczonego przez szefa Kierownictwa Marynarki Wojennej w myśl § 2-b ust. 2 rozporządzenia, albo dowódcę formacji, podległej bezpośrednio szefowi Kierownictwa Marynarki Wojennej,

c) Minister Spraw Wojskowych, gdy środek prawny jest skierowany przeciwko zarządzeniu szefa Kierownictwa Marynarki Wojennej.

§ 4. Wojskowa władza administracyjna przestrzega z urzędu swej właściwości.

O ile wojskowa władza administracyjna uznaje się za niewłaściwą, przekazuje sprawę władzy właściwej.

Rozdział  II.

Dochodzenia administracyjne.

§ 5. 12 W wypadku powstania szkody, straty lub nadwyżki w majątku określonym w pkt. a) § 1 rozporządzenia, nakazuje przełożony oficer, który ponosi odpowiedzialność za służbę w tym oddziale lub pododdziale, w którym powstała szkoda, strata lub nadwyżka, przeprowadzenie dochodzeń administracyjnych.

O ile szkoda, strata lub nadwyżka została ujawnioną przez komisję lub organ kontrolny, nakaz przeprowadzenia dochodzeń administracyjnych wydaje na zasadzie odnośnego sprawozdania lub raportu, ten dowódca (komendant) jednostki administracyjnej, w której ujawniono szkodę, stratę lub nadwyżkę.

Jeżeli w przypadku powstania szkody lub straty przeprowadzała badania komisja awaryjna lub badania wypadków lotniczych, akta zakończonych prac komisji należy przekazać właściwej władzy administracyjnej, która stosownie do wyników tych badań wydaje zarządzenie administracyjne lub nakazuje uzupełnienie dochodzeń administracyjnych.

Nakaz przeprowadzenia dochodzeń administracyjnych należy wydać niezależnie od skierowania sprawy na drogę postępowania karnego.

§ 6. Nakazu przeprowadzenia dochodzeń administracyjnych nie wydaje się w wypadkach:

1) naturalnych ubytków lub normalnego zużycia materjałów, których granice określają przepisy służbowe lub rozkazy,

2) natychmiastowego dobrowolnego odszkodowania, przedstawiającego się jako równowartość szkody lub straty.

§ 7. 13 Dochodzenia administracyjne mają na celu:

a) stwierdzenie przyczyny oraz rodzaju szkody, straty lub nadwyżki, tudzież wyjaśnienie okoliczności towarzyszących ich powstaniu;

b) ustalenie cyfrowej wysokości szkody, straty lub nadwyżki;

c) zbadanie, czy i kto ponosi winę wyrządzenia szkody, oraz w jaki sposób Skarb Państwa może uzyskać odszkodowanie.

Równocześnie z nakazem przeprowadzenia dochodzeń administracyjnych należy, o ile tego zachodzi potrzeba, wydać zarządzenia, mające na celu zabezpieczenie majątku określonego w § 1 pkt. a) rozporządzenia od dalszych szkód i strat, oraz w razie potrzeby zarządzenia, mające na celu zabezpieczenie pokrycia szkody lub straty na majątku sprawcy.

§ 8. 14 Dochodzenia administracyjne przeprowadza oficer wyznaczony przez przełożonego (§ 5 ust. 1) lub dowódcę (komendanta) Jednostki administracyjnej (§ 5 ust. 2).

Jeżeli z powodu niejasności wypadku, znacznej szkody lub straty, albo też innych ważnych powodów, okaże się potrzeba komisyjnego przeprowadzenia dochodzeń, wówczas na wniosek prowadzącego dochodzenia, albo też z urzędu, wyznacza Dowódca Okręgu Korpusu, w którego okręgu powstała szkoda lub strata, lub wyznaczony przez niego przełożony, komisję dla przeprowadzenia dochodzeń, składającą się z 3-ch oficerów. W skład komisji wchodzi jako członek jeden oficer, będący przedstawicielem tego działu gospodarki wojskowej, w którym powstała szkoda lub strata. W razie potrzeby przewodniczący komisji może prosić władzę, ustanawiającą komisję, o przydział dalszych członków.

W marynarce wojennej wyznacza komisję szef Kierownictwa Marynarki Wojennej lub dowódca Floty.

§ 9. Dochodzenia administracyjne prowadzi się zasadniczo w, miejscu powstania szkody, straty lub nadwyżki.

Wszystkie okoliczności mające istotne znaczenie dla sprawy powinny być wyjaśnione w toku dochodzeń administracyjnych, oraz uwidocznione w aktach tych dochodzeń.

Dochodzenia administracyjne należy prowadzić z możliwym pośpiechem oraz unikaniem rozgłosu. Z reguły nie powinny one tamować normalnego biegu służby w odnośnym oddziale (formacji).

§ 10. Jeżeli w toku dochodzeń administracyjnych powstanie uzasadnione przypuszczenie, iż szkoda, strata lub nadwyżka, wynikła wskutek działania lub zaniechania pewnej osoby, w myśl obowiązujących ustaw za to odpowiedzialnej, - należy osobę tę (odpowiedzialnego) wezwać do złożenia wyjaśnień.

Prawdziwość złożonych przez odpowiedzialnego wyjaśnień należy zbadać w toku dochodzeń administracyjnych, uwzględniając uzasadnione wnioski odpowiedzialnego, co do przeprowadzenia dowodów przez niego przedstawionych.

§ 11. Odpowiedzialny składa swe wyjaśnienia do protokółu w obecności prowadzącego dochodzenia, lub członków komisji, oraz przybranego w miarę potrzeby protokolanta.

Protokół podpisują: odpowiedzialny, prowadzący dochodzenia (członkowie komisji) oraz protokolant, o ile był wezwany do spisania protokółu.

Odmowa wyjaśnień przez odpowiedzialnego nie wstrzymuje toku postępowania.

Przytoczony przez odpowiedzialnego powód odmowy wyjaśnień lub podpisania protokółu, powinien być zaznaczony w protokóle.

§ 12. O ile odpowiedzialny jest oficerem, może na jego wniosek zezwolić prowadzący dochodzenia (komisja), by w miejsce złożenia wyjaśnień do protokółu dochodzeń administracyjnych - odpowiedzialny złożył w zakreślonym terminie własne pisemne wyjaśnienia, a to ze skutkami złożenia ich do protokółu.

Niezłożenie tych wyjaśnień w zakreślonym terminie - jest równoznaczne z odmową wyjaśnień.

§ 13. Świadków należy przesłuchać protokolarnie, o ile okoliczność, dla stwierdzenia której świadek został powołany, ma dla sprawy istotne znaczenie.

Świadka przesłuchuje prowadzący dochodzenia (komisja), który do spisania protokółu może,. stosownie do potrzeby, wezwać protokolanta. Protokół zeznań świadka podpisują wszyscy obecni; powód odmówienia podpisu protokółu przez świadka należy zaznaczyć w protokóle przesłuchania.

§ 14. We wszystkich wypadkach, w których dla ocenienia pewnych okoliczności faktycznych, są konieczne wiadomości specjalne, względnie doświadczenie w pewnym kierunku, powinien prowadzący dochodzenia (komisja) spowodować powołanie jednego lub więcej rzeczoznawców.

Opinję wraz z powodami mogą rzeczoznawcy podać zaraz do protokółu albo też zastrzec sobie wydanie jej na piśmie, w którym to celu wyznacza im prowadzący dochodzenia (komisja) odpowiedni termin.

W razie przybrania kilku rzeczoznawców należy im dozwolić, by przed wydaniem opinji naradzili się wzajemnie.

Jeżeli wydane opinje różnią się w punktach istotnych od siebie, a różnic tych nie można usunąć przez przesłuchanie rzeczoznawców, wówczas należy powołać innych rzeczoznawców, celem wydania nowej opinji.

§ 15. W wypadku konieczności przesłuchania świadka lub rzeczoznawcy, którego miejsce pobytu leży poza siedzibą służbową, prowadzącego dochodzenia (komisji), - może prowadzący dochodzenia, o ile nie uważa za niezbędne osobiste przesłuchanie świadka lub rzeczoznawcy, zwrócić się o przesłuchanie świadka lub rzeczoznawcy do tej władzy wojskowej, której siedziba urzędowa znajduje się najbliżej miejsca pobytu świadka lub rzeczoznawcy.

Pismo o przesłuchanie świadka lub rzeczoznawcy, powinno zawierać szczegółowe przedstawienie tych okoliczności faktycznych, co do których świadek ma złożyć zeznanie, lub sformułowanie pytania, na które rzeczoznawca ma dać fachową odpowiedź (opinję).

§ 16. W razie szkody, straty lub nadwyżki w zawartości kas lub też w gotówce, przeznaczonej jako ryczałt, powinien prowadzący dochodzenia (komisja) - o ile tego zażąda wydający nakaz przeprowadzenia dochodzeń administracyjnych - przeprowadzić rewizję kasy na podstawie ksiąg i dokumentów kasowych, a po przeprowadzeniu tej rewizji i skonstatowaniu reszty pozostałej gotówki oraz walorów, jako też salda rachunków żyrowych, przeprowadzić zamknięcie kasowe.

Rewizję kasy należy przeprowadzić w obecności kwatermistrza lub organu równorzędnego, oraz płatnika lub prowadzącego kasę.

Ponadto można wyznaczyć do rewizji kasy jednego oficera w charakterze świadka rewizji kasy.

§ 17. Przy szkodach, stratach lub nadwyżkach w materjale, powinien prowadzący dochodzenia (komisja) - o ile tego zażąda, wydający nakaz przeprowadzenia dochodzeń administracyjnych - przeprowadzić rewizję ksiąg materjałowych, oraz stwierdzić prawidłowość wpisów, poczem księgi te zamknąć rachunkowo, sprawdzając zamknięcie rachunkowe ksiąg, ze stanem faktycznym w magazynach.

Ten tryb postępowania ma również zastosowanie w wypadkach' niedoboru w materjale powstałym z powodu przekroczenia granic normalnego zużycia, lub też z przekroczenia granic naturalnych ubytków, ustalonych przepisami służbowemi lub rozkazami.

§ 18. Sprawy rachunkowego przeprowadzenia szkód, strat lub nadwyżek regulują specjalne przepisy służbowe i rozkazy.

§ 19. Prokuratorzy wojskowi (oficerowie sądowi) są obowiązani na żądanie wojskowych władz administracyjnych przekazać. tym władzom akta prawomocnie ukończonych spraw karnych, których przedmiotem były czyny karygodne, powodujące szkodę lub stratę w majątku określonym w pkt. a) § 1) rozporządzenia.

Akt karny podlega badaniu przez wojskową władzę administracyjną w następujących kierunkach:

1) na czem polega i jak wysoką jest szkoda lub strata,

2) w jaki sposób stwierdzono szkodę lub stratę

3) czy sprawca został uznany winnym czynu, karygodnego, który spowodował szkodę lub strata,

4) czy poczyniono kroki celem zabezpieczenia, roszczeń Skarbu Państwa z powodu stwierdzonej szkody lub straty,

5) na jakim majątku Skarb Państwa mógłby-znaleźć zaspokojenie swych roszczeń.

O ile akta sprawy karnej wyjaśniają powyższe okoliczności, wojskowa władza administracyjna wydaje zarządzenie, - w przeciwnym wypadku powinna ona spowodować uzupełnienie potrzebnych wiadomości przez przeprowadzenie dochodzeń dodatkowych, stosownie do § 21 rozporządzenia.

Gdy sprawa karna, mająca za przedmiot czyn karygodny, który wywołał szkodę lub stratę w majątku określonym w pkt. a) § 1 rozporządzenia, była prowadzoną przed powszechnym sądem karnym; wojskowa władza administracyjna zwraca' się do właściwego prokuratora o nadesłanie aktów, przy równoczesnem przedstawieniu tego interesu prawnego, jaki posiada ta władza w zbadaniu odnośnych aktów karnych.

Rozdział  III.

Zarządzenia administracyjne.

§ 20. Natychmiast po ukończeniu dochodzeń administracyjnych należy przesłać akta dochodzeń wojskowej władzy administracyjnej I-szej instancji, która bada, czy w dochodzeniach wyjaśniono wszystkie okoliczności istotne i niezbędne dla wydania zarządzenia.

W razie stwierdzenia, iż dochodzenia administracyjne są niezupełne, lub też zawierają sprzeczności dotyczące istotnych okoliczności, należy zarządzić uzupełnienie dochodzeń.

§ 21. Celem uzupełnienia dochodzeń administracyjnych, nakazuje właściwa władza administracyjna I-szej instancji, by w kierunku przez nią wskazanym, uzupełnił dochodzenia bądź to ten organy który dotychczas je prowadził, bądź też, o ile wojskowa władza administracyjna I-szej instancji uzna to w pewnych wypadkach za wskazane, inny organ przez nią w tyra celu delegowany.

Wojskowa władza administracyjna I-ej instancji może również przeprowadzić uzupełnienie dochodzeń w drodze korespondencji.

§ 22. 15 Właściwa wojskowa władza administracyjna I-szej instancji może na zasadzie wyników przeprowadzonych dochodzeń administracyjnych albo wydać zarządzenie uskuteczniania potrąceń z uposażenia, albo też skierować sprawę roszczenia Skarbu Państwa na drogę sądową, o ile nie zachodzą wypadki, które nakazują zarządzić umorzenie stwierdzonych szkód lub strat.

Wojskowa władza administracyjna I instancji wydając zarządzenie skierowania sprawy na drogę sądową, powinna zażądać opinji prawnej od powołanych do tego organów wojskowych. Zażądanie opinji prawnej w innych wypadkach nie jest konieczne.

§ 23. 16 Właściwa wojskowa władza administracyjna I instancji wydaje zarządzenie uskutecznienia potrąceń z uposażenia, gdy na zasadzie wyników przeprowadzonych dochodzeń administracyjnych zostało stwierdzone, że szkoda lub strata w majątku, określonym w § 1 pkt. 1), wynikła z winy oficera, zawodowego podoficera (st. marynarza) lub funkcjonarjusza państwowego w administracji wojskowej, albo też gdy z innych przyczyn ustawowych można się domagać pokrycia szkody lub straty, oraz gdy szkoda i strata została cyfrowo co do swej wysokości ustalona.

W przypadku, gdy czyn, z którego powodu powstała szkoda lub strata, jest przedmiotem postępowania karno-sądowego, należy zasadniczo wstrzymać wydanie zarządzenia uskuteczniania potrąceń z uposażenia do czasu zakończenia sprawy karnej.

§ 24. 17 Zarządzenie uskuteczniania potrąceń z uposażenia jest tytułem wykonawczym, dającym w przypadku jego prawomocności prawo do administracyjnego zajęcia uposażenia oficerów, zawodowych podoficerów (st. marynarzy) i funkcjonarjuszów państwowych w administracji wojskowej i potrącania należności w granicach, określonych w art. 3 ustawy z dnia 2 kwietnia 1925 r. o potrąceniach z uposażenia i zaopatrzenia emerytalnego osób wojskowych oraz funkcjonarjuszów państwowych w administracji wojskowej (Dz. U. R. P. z 1933 r. Nr. 58, poz. 439).

§ 25. Zarządzenie uskuteczniania potrąceń z uposażenia ma zawierać następujące dane:

1) nazwę władzy, wydającej zarządzenie,

2) datę wydania zarządzenia,

3) cyfrowe określenie wysokości szkody lub straty,

4) wskazanie osoby, która wedle obowiązujących ustaw ponosi odpowiedzialność za tę szkodę lub stratę (zobowiązanego),

5) orzeczenie wojskowej władzy administracyjnej, że stwierdzona szkoda lub strata ma być zaspokojona z uposażenia zobowiązanego drogą potrąceń z uposażenia,

6) 18 Uzasadnienie zarządzenia z podaniem okoliczności faktycznych i prawnych,

7) pouczenie czy zarządzenie podlega zaskarżeniu w administracyjnym toku instancyj, w jakim terminie i do której władzy.

Odpis zarządzenia uskuteczniania potrąceń z uposażenia ma być doręczony za potwierdzeniem odbioru zobowiązanemu.

§ 26. 19 Zarządzenie uskuteczniania potrąceń z uposażenia nie może być wydane:

1) Jeżeli szkodę lub stratę spowodowała osoba, niebędąca oficerem, zawodowym podoficerem (st. marynarzem) lub funkcjonarjuszem państwowym w administracji wojskowej w służbie czynnej,

2) jeśli cyfrowe ustalenie wysokości szkody lub straty, lub też ustalenie innych istotnych okoliczności dla sprawy, nie może nastąpić w postępowaniu administracyjnem,

3) jeżeli na zasadzie przeprowadzonych dochodzeń okazuje się, iż pokrycie wierzytelności z innego majątku dłużnika, rokuje widoki szybszego zaspokojenia wierzytelności, niż zaspokojenie tejże w drodze potrąceń z uposażenia,

4) jeśli wojskowa władza administracyjna wydanie zarządzenia uskuteczniania potrąceń z uposażenia nie uważa w danych warunkach za celowe.

Jeżeli zarządzenie uskuteczniania potrąceń z uposażenia nie może być wydane przeciwko jednej z osób, odpowiedzialnych solidarnie za szkodę lub stratę, nie może ono być wydane również przeciwko pozostałym z odpowiedzialnych za tę szkodę.

W powyższych przypadkach właściwa wojskowa władza administracyjna zarządza skierowanie sprawy roszczenia Skarbu Państwa o odszkodowanie na drogę sądową z zachowaniem przepisu § 22 ust. 2.

Skierowując sprawę na drogę sądową, przesyła wojskowa władza administracyjna I instancji akta dochodzeń administracyjnych do Prokuratorji Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej.

§ 27. 20 Jeżeli dochodzenia administracyjne wykazały, że:

a) szkoda lub strata powstała wskutek działania siły wyższej lub przypadku,

b) szkoda lub strata powstała wskutek działania lub zaniechania osoby, której nie można stwierdzić, albo też zachodzi brak winy w wyrządzeniu szkody lub straty,

c) według obowiązujących ustaw cywilnych nastąpiło przedawnienie roszczenia,

d) pretensja jest nieściągalna,-

wojskowa władza administracyjna I instancji zarządza umorzenie stwierdzonych szkód i strat, co powoduje definitywne wydatkowanie i rachunkowe rozchodowanie umorzonych szkód i strat w księgach kasowych i materjałowych.

Szkodę lub stratę można umorzyć również w tych przypadkach, gdy wydatki, związane z ustaleniem wysokości roszczenia lub też z jego zaspokojeniem, przewyższałyby sumę roszczenia.

Decyzja władzy administracyjnej I instancji o umorzeniu szkody lub straty powinna być uzasadniona.

§ 28. 21 Akta sprawy, odnoszące się do szkód lub strat umorzonych, mają być w terminie dni 14-tu przedłożone z urzędu wojskowej władzy administracyjnej II-ej instancji, celem rozpatrzenia.

Umorzenie szkód lub strat przez dowódcę jednostki administracyjnej, dowódcę Flotylli Rzecznej bądź dowódcę (komendanta, kierownika, zarządcę) o równorzędnych uprawnieniach do wysokości 100 zł lub przez dowódcę okręgu korpusu, dowódcę Floty bądź dowódcę (komendanta, kierownika) o równorzędnych uprawnieniach do wysokości 1.000 zł nie wymaga rozpatrzenia przez wojskową władzę administracyjną II instancji.

Rozdział  IV.

Środki prawne.

§ 29. 22 Środkiem prawnym od zarządzenia uskuteczniania potrąceń z uposażenia, wydanego przez wojskową władzę administracyjną I-ej instancji, jest zażalenie do wojskowej władzy administracyjnej II-ej instancji.

Prawo do wniesienia zażalenia przysługuje osobie, z której uposażenia na skutek zarządzenia wojskowej władzy administracyjnej I-szej instancji, zarządzono potrącenie.

Wniesienie zażalenia wstrzymuje wykonanie zarządzenia.

Zażalenie, wniesione przez jedną z osób, odpowiedzialnych solidarnie, wstrzymuje wykonanie zarządzenia również w stosunku do pozostałych osób.

§ 30. Zażalenie wnosi się pisemnie w terminie dni 14-tu od dnia doręczenia zarządzenia, za pośrednictwem tej wojskowej władzy administracyjnej, która wydała je w I-ej instancji.

Obowiązkiem tej władzy jest najdalej w terminie dni 8-iu przekazać akta postępowania administracyjnego wraz z zażaleniem wojskowej władzy administracyjnej II-ej instancji.

§ 31. Dnia doręczenia zarządzenia uskuteczniania potrąceń z uposażenia nie wlicza się do biegu terminu, od którego jest liczony czasokres do wniesienia zażalenia.

Jeżeli ostatni dzień terminu przypada na niedzielę lub święto, termin upływa w najbliższym następnym dniu powszednim.

Terminu nie uważa się za niedotrzymany, jeżeli przed jego upływem zażalenie wysłano pocztą listem poleconym.

§ 32. Jeżeli niedotrzymanie terminu do wniesienia zażalenia nastąpiło wskutek szczególnych, nieprzewidzianych i od woli żalącego się niezależnych okoliczności, natenczas interesowany może prosić o przywrócenie terminu, dołączając do prośby zażalenie, nie wniesione z powodu uchybionego czasokresu.

Powyższa prośba wraz z zażaleniem powinna być wniesioną najpóźniej w ciągu dni 7-miu po ustaniu przeszkody.

Prośbę o przywrócenie terminu rozstrzyga wojskowa władza administracyjna II-ej instancji, która w razie dozwolenia przywrócenia terminu, rozstrzyga również w samej sprawie.

Prośba o przywrócenie terminu nie wstrzymuje wykonalności zarządzenia administracyjnego, o ile wojskowa władza administracyjna II-ej instancji, na prośbę interesowanego lub też z urzędu inaczej nie postanowi.

§ 33. W razie mylnego wyznaczenia terminu w pouczeniu zawartem w zarządzeniu uskuteczniania potrąceń z uposażenia, zażalenie wniesione w terminie wyznaczonym, choćby po upływie terminu właściwego, uważa się za wniesione w terminie.

Jeżeli w zarządzeniu mylnie wskazano władzę, do której należy wnieść zażalenie, właściwa wojskowa władza administracyjna II-ej instancji po otrzymaniu sprawy od władzy niewłaściwej, postąpi z-zażaleniem tak, jak gdyby od początku było ono wniesione do władzy właściwej.

W razie mylnego pouczenia w zarządzeniu, iż nie podlega ono zaskarżeniu w administracyjnym toku instancyj, jak również w razie nieumieszczenia w zarządzeniu pouczenia, służy interesowanemu prawo żądania od władzy, która wydała zarządzenie sprostowania pouczenia, względnie uzupełnienia zarządzenia pouczeniem. Od dnia doręczenia sprostowanego, względnie uzupełnionego zarządzenia, liczy się termin do wniesienia zażalenia.

§ 34. Wojskowa władza administracyjna II-ej instancji rozpatruje zażalenie na podstawie przedłożonych jej aktów i wydaje decyzję po zasięgnięciu opinji prawnej i fachowej od powołanych do tego organów wojskowych.

§ 35. Wojskowa władza administracyjna II-ej instancji w drodze decyzji postanawia:

a) zatwierdzić zarządzenie uskutecznienia potrąceń, wydane przez wojskową władzę administracyjną I-szej instancji - w tych wypadkach, gdy wojskowa władza administracyjna II-ej instancji nie znajduje powodów do zmiany zaskarżonego zarządzenia,

b) odrzucić zażalenie, - w tych wypadkach, gdy zostało ono wniesione przez osobę do tego nieuprawnioną, lub też po upływie terminu do wniesienia zażalenia,

c) 23 uchylić zarządzenie uskuteczniania potrąceń wydane przez wojskową władzę administracyjną I-szej instancji, zaś w samej sprawie wydać nowe zarządzenie stosownie do stanu sprawy ocenionego przez wojskową władzę administracyjną II-ej instancji - w tych wypadkach, gdy wojskowa władza administracyjna II-ej instancji uznaje zaskarżone zarządzenie za błędne pod względem faktycznym lub prawnym a nie zachodzi potrzeba wydania zarządzenia na niekorzyść skarżącego,

d) znieść zarządzenie uskuteczniania potrąceń, wydane przez wojskową władzę administracyjną I-szej instancji i przekazać sprawę tej władzy do ponownego zbadania i wydania zarządzenia, - w tych wypadkach, gdy wojskowa władza administracyjna II-ej instancji uznaje, iż zaskarżone zarządzenie opiera się na niewyczerpująco zbadanym stanie faktycznym sprawy.

Decyzja wojskowej władzy administracyjnej II-ej instancji powinna być uzasadnioną, oraz zawierać pouczenie, iż od tej decyzji niema dalszego środka prawnego w administracyjnym toku instancyj.

§ 36. Wojskowa władza administracyjna II-ej instancji rozpatruje przedłożone jej w trybie § 28 rozporządzenia, zarządzenie umorzenia szkody lub straty w sposób taki, jak gdyby w sprawie tej był wniesiony środek prawny.

W tych wypadkach wojskowa władza administracyjna II-ej instancji w drodze decyzji postanawia:

1) zatwierdzić zarządzenie umorzenia szkody lub straty, - w tych wypadkach, gdy wojskowa władza administracyjna II-ej instancji nie znajduje powodów do jego zmiany,

2) znieść zarządzenie umorzenia szkody lub straty, zaś sprawę przekazać wojskowej władzy administracyjnej I-szej instancji do ponownego zbadania i wydania zarządzenia - w tych wypadkach, gdy wojskowa władza administracyjna II-ej instancji uznaje, iż zarządzenie umorzenia szkody lub straty opiera się na niewyczerpująco zbadany/n stanie faktycznym sprawy, lub też jest błędne pod względem faktycznym lub prawnym,

§ 37. W wypadku zniesienia przez wojskową władzę administracyjną II-ej instancji zarządzenia uskuteczniania potrąceń z uposażenia, lub też zarządzenia umorzenia szkody lub straty, wojskowa władza administracyjna I-ej instancji jest przy ponownem zarządzeniu związana zapatrywaniem. prawnem wolowej władzy administracyjnej II-ej instancji.

§ 38. Wojskowa władza administracyjna II-ej instancji przekazuje swą decyzję wraz. z akt; mi postępowania administracyjnego wojskowej władzy administracyjnej I-szej instancji, celem wykonania.

Wojskowa władza administracyjna I-szej instancji zawiadamia żalącego się przy przesłaniu mu odpisu decyzji wojskowej władzy administracyjnej II-ej instancji o załatwieniu wniesionego przezeń zażalenia, - oraz powinna spowodować niezwłoczne wykonanie prawomocnego zarządzenia uskuteczniania potrąceń z uposażenia.

Rozdział  V.

Wznowienie postępowania administracyjnego i uchylenie decyzji z urzędu. ²⁴

§ 39. Wznowienie prawomocnie zakończonego postępowania administracyjnego jest dopuszczalne tylko z powodu nowych okoliczności faktycznych, które istniały przed wydaniem zarządzenia uskuteczniania potrąceń z uposażenia, nie były znane proszącemu o wznowienie, a są tego rodzaju, iż mogą wpłynąć na zmianę zarządzenia.

Prośbę o wznowienie może wnieść ta osoba, z której uposażenia zarządzono potrącenie, na skutek zarządzenia wojskowej władzy administracyjnej.

§ 40. Prośba o wznowienie powinna być wniesiona do tej wojsko władzy administracyjnej, która w I-szej instancji wydała zarządzenie uskuteczniania potrąceń z uposażenia.

Na skutek wniesionej prośby o wznowienie, powinna wojskowa władza administracyjna I-szej instancji wydać nakaz przeprowadzenia dochodzeń administracyjnych, celem sprawdzenia okoliczności przytoczonych w prośbie o wznowienie.

Sprawdzenie tych okoliczności następuje wedle zasad, wskazanych w rozdziale II-im rozporządzenia.

§ 41. Po przeprowadzeniu dochodzeń wojskowa władza administracyjna I-szej instancji przesyła akta dochodzeń niezwłocznie wojskowej władzy administracyjnej II-ej instancji, która w drodze decyzji postanowią o dopuszczalności wznowienia.

Przed wydaniem decyzji należy zażądać opinji prawnej od powołanego do tego organu wojskowego.

§ 42. W wypadku wydania przez wojskową władzę administracyjną II-ej instancji decyzji o dopuszczalności wznowienia, - przesyła ta władza akta sprawy wojskowej władzy administracyjnej I-szej instancji, która postępuje ze sprawą tak, jak gdyby w sprawie nie zostało jeszcze wydane zarządzenie uskutecznienia potrąceń z uposażenia.

Stosownie do wyników przeprowadzonego postępowania administracyjnego, wojskowa władza administracyjna I-szej instancji wydaje zarządzenie, w którem bądź to utrzymuje w mocy poprzednio wydane zarządzenie uskuteczniania potrąceń z uposażenia, bądź też w którem znosi je, wydając nowe zarządzenie stosownie do § 22 rozporządzenia.

§ 42a. 25 Władza administracyjna II instancji może zarządzić wznowienie postępowania również z urzędu w przypadkach ujawnienia nowych okoliczności, które mogą wpłynąć na zmianę zarządzenia.

§ 43. 26 Prośba o wznowienie lub zarządzenie wznowienia z urzędu nie wstrzymuje wykonania prawomocnego zarządzenia uskuteczniania potrąceń z uposażenia, o ile władza decydująca o dopuszczalności wznowienia inaczej nie postanowi.

§ 43a. 27 Władza administracyjna wyższej instancji, a gdy chodzi o decyzję władzy naczelnej, ta władza może w trybie nadzoru uchylić z urzędu bądź z własnej inicjatywy, bądź na skutek zażalenia, jako nieważną każdą decyzję, która:

a) wydana została przez władzę oczywiście niewłaściwą;

b) wydana została bez jakiejkolwiek podstawy prawnej;

c) jest oczywiście i niewątpliwie niewykonalna;

d) zawiera wadę, powodującą nieważność tej decyzji na mocy wyraźnego przepisu prawa.

Uchylenie decyzji z powodów, wskazanych pod lit. a), może nastąpić tylko przed upływem lat 3-ch od daty jej uprawomocnienia się.

€Rozdział VI.[]  ²⁸

Przeglądanie aktów postępowania administracyjnego.

§ 43b. Przeglądanie przez interesowanego aktów postępowania administracyjnego może nastąpić tylko w lokalu urzędowym władzy, w obecności osoby, odpowiedzialnej za całość powierzonych aktów i autentyczność dokumentów.

Jeżeli interesowany posiada przydział w innej miejscowości aniżeli władza, w której odnośne akta się znajdują, należy akta te na prośbę interesowanego przesłać do przejrzenia do jego przełożonej władzy.

Te same uprawnienia służą również pełnomocnikowi lub przedstawicielowi ustawowemu interesowanego.

Rozdział  VII. ²⁹

Postanowienia końcowe.

§ 44. Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Z dniem tym tracą moc wszelkie przepisy dotyczące spraw unormowanych niniejszem rozporządzeniem.

¹ Tytuł zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 6 kwietnia 1936 r. (Dz.U.36.38.289) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 12 maja 1936 r.

² Preambuła zmieniona przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 6 kwietnia 1936 r. (Dz.U.36.38.289) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 12 maja 1936 r.

³ § 1 zmieniony przez § 1 pkt I rozporządzenia z dnia 8 sierpnia 1930 r. (Dz.U.30.67.532) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 27 września 1930 r.

⁴ § 2:

- zmieniony przez § 1 rozporządzenia z dnia 19 października 1929 r. (Dz.U.29.73.555) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 26 października 1929 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 3 rozporządzenia z dnia 6 kwietnia 1936 r. (Dz.U.36.38.289) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 12 maja 1936 r.

⁵ § 2a:

- dodany przez § 1 pkt II rozporządzenia z dnia 8 sierpnia 1930 r. (Dz.U.30.67.532) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 27 września 1930 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 4 rozporządzenia z dnia 6 kwietnia 1936 r. (Dz.U.36.38.289) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 12 maja 1936 r.

⁶ § 2b dodany przez § 1 pkt 5 rozporządzenia z dnia 6 kwietnia 1936 r. (Dz.U.36.38.289) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 12 maja 1936 r.

⁷ § 2c dodany przez § 1 pkt 5 rozporządzenia z dnia 6 kwietnia 1936 r. (Dz.U.36.38.289) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 12 maja 1936 r.

⁸ § 3 zmieniony przez § 1 rozporządzenia z dnia 19 października 1929 r. (Dz.U.29.73.555) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 26 października 1929 r.

⁹ § 3 pkt 2 zmieniony przez § 1 pkt 6 rozporządzenia z dnia 6 kwietnia 1936 r. (Dz.U.36.38.289) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 12 maja 1936 r.

¹⁰ § 3a dodany przez § 1 pkt III rozporządzenia z dnia 8 sierpnia 1930 r. (Dz.U.30.67.532) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 27 września 1930 r.

¹¹ § 3b dodany przez § 1 pkt 7 rozporządzenia z dnia 6 kwietnia 1936 r. (Dz.U.36.38.289) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 12 maja 1936 r.

¹² § 5 zmieniony przez § 1 pkt 8 rozporządzenia z dnia 6 kwietnia 1936 r. (Dz.U.36.38.289) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 12 maja 1936 r.

¹³ § 7 zmieniony przez § 1 pkt 9 i 10 rozporządzenia z dnia 6 kwietnia 1936 r. (Dz.U.36.38.289) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 12 maja 1936 r.

¹⁴ § 8 zmieniony przez § 1 pkt 11 rozporządzenia z dnia 6 kwietnia 1936 r. (Dz.U.36.38.289) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 12 maja 1936 r.

¹⁵ § 22 zmieniony przez § 1 rozporządzenia z dnia 19 października 1929 r. (Dz.U.29.73.555) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 26 października 1929 r.

¹⁶ § 23 zmieniony przez § 1 pkt 12 rozporządzenia z dnia 6 kwietnia 1936 r. (Dz.U.36.38.289) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 12 maja 1936 r.

¹⁷ § 24 zmieniony przez § 1 pkt 13 rozporządzenia z dnia 6 kwietnia 1936 r. (Dz.U.36.38.289) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 12 maja 1936 r.

¹⁸ § 25 pkt 6 zmieniony przez § 1 pkt 14 rozporządzenia z dnia 6 kwietnia 1936 r. (Dz.U.36.38.289) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 12 maja 1936 r.

¹⁹ § 26 zmieniony przez § 1 pkt 15 rozporządzenia z dnia 6 kwietnia 1936 r. (Dz.U.36.38.289) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 12 maja 1936 r.

²⁰ § 27 zmieniony przez § 1 pkt 16 rozporządzenia z dnia 6 kwietnia 1936 r. (Dz.U.36.38.289) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 12 maja 1936 r.

²¹ § 28 zmieniony przez § 1 pkt 17 rozporządzenia z dnia 6 kwietnia 1936 r. (Dz.U.36.38.289) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 12 maja 1936 r.

²² § 29 zmieniony przez § 1 pkt 18 rozporządzenia z dnia 6 kwietnia 1936 r. (Dz.U.36.38.289) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 12 maja 1936 r.

²³ § 35 lit. c) zmieniona przez § 1 pkt 19 rozporządzenia z dnia 6 kwietnia 1936 r. (Dz.U.36.38.289) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 12 maja 1936 r.

²⁴ Tytuł rozdziału V zmieniony przez § 1 pkt 20 rozporządzenia z dnia 6 kwietnia 1936 r. (Dz.U.36.38.289) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 12 maja 1936 r.

²⁵ § 42a dodany przez § 1 pkt 21 rozporządzenia z dnia 6 kwietnia 1936 r. (Dz.U.36.38.289) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 12 maja 1936 r.

²⁶ § 43 zmieniony przez § 1 pkt 22 rozporządzenia z dnia 6 kwietnia 1936 r. (Dz.U.36.38.289) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 12 maja 1936 r.

²⁷ § 43a dodany przez § 1 pkt 23 rozporządzenia z dnia 6 kwietnia 1936 r. (Dz.U.36.38.289) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 12 maja 1936 r.

²⁸ Rozdział VI dodany przez § 1 pkt 24 rozporządzenia z dnia 6 kwietnia 1936 r. (Dz.U.36.38.289) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 12 maja 1936 r.

²⁹ Rozdział VII zmieniony i według numeracji ustalonej przez § 1 pkt 26 rozporządzenia z dnia 6 kwietnia 1936 r. (Dz.U.36.38.289) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 12 maja 1936 r.